Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  analyse contrastive
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

L’union des contraires et les jeux de mots: le rôle de l’analyse contrastive dans l’identification des paradoxes apparents (l’exemple du français et du polonais)

100%
Wołowska K.
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
|
2007
|
issue 31
111-127
2
Publication available in full text mode
Content available

Constructions causatives avec le verbe boire : étude contrastive français/polonais

57%
Cholewa J.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
|
2019
|
issue 14
109-119
EN
This paper analyses the French causative construction ‘faire boire’ and its equivalents in the Polish language. The basic causative predicate which translates the sense of faire boire is the verb ‘poić’ and its prefixal aspectual equivalents. The aim of the analysis is to observe the regularities that occur in the choice of the Polish verb at the moment of the translation of ‘faire boire’. The analysis shows that, depending on the meaning of ‘faire boire’ – one distinguished on the basis of a semantic-syntactic construction – the Polish language selects different verbs. The use that we can call prototypical is translated into Polish with ‘poić/napoić’, referring to both humans and animals. However, if N1 belongs to the class [alcohol], the Polish language selects either ‘napoić’ (meaning: not excessively), or ‘spoić’ (meaning: in excess). The presence of the quantifier in position N1 blocks the use of the verb ‘poić’. The French passive construction ‘se faire boire’ can be translated with the predicate ‘wsiąkać / wsiąknąć’, showing no causativity.
FR
L’article prend pour objet la construction causative du français faire boire et ses correspondants en langue polonaise. Dans celle-ci, le prédicat causatif de base, exprimant le mieux ce sens causatif est le verbe poić, ainsi que ses dérivés préfixaux aspectuels, que l’on peut désigner par le symbole (-)poić. L’objectif de l’analyse est d’observer les régularités qui se manifestent au niveau du choix du verbe polonais au moment de la traduction de faire boire. L’analyse démontre que le polonais sélectionne différents verbes, selon les sens de faire boire, distingués sur la base de leur construction sémantico- syntaxique. Les emplois que l’on peut appeler prototypiques, se référant aux entités animées, sont traduits en polonais par poić / napoić. Cependant, pour traduire faire boire avec N1 appartenant à la classe [alcool], le polonais sélectionnera soit napoić (sans excès), soit spoić (excessivement). La présence du quantifieur en position de N1 bloque entièrement (-)poić. Enfin, la construction passive se faire boire se traduit par wsiąkać / wsiąknąć, prédicat non causatif.
3

Les termes d’adresse et les titres honorifiques dans les discours de Jean-Paul II pour les vœux au corps diplomatique. étude contrastive polonais-français

51%
Krupa R.
Roczniki Humanistyczne
|
2018
|
vol. 66
|
issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka
67-80
EN
The article deals with the terms of address and the titles in the speeches of the Pope John Paul II to the Diplomatic Corps accredited to the Holy See, in Polish and French versions. On the one hand, those speeches are a source of reflection; and, on the other hand, they are an interesting material for linguistic studies. One of the features of the terms of address which aim to conform to the ceremonial aspect of these meetings is the presence of solemn titles that exist in the both languages. In addition to honorary address terms which refer to honourable functions, e.g. Your Excellency or Ambassador, one can find universal titles, e.g. Ladies and Gentlemen, whose semantic value reflects their historical and cultural differences, and, at the same time, the differences in their use.
PL
W artykule poruszona została kwestia zwrotów adresatywnych i tytułów w polskiej i francuskiej wersji przemówień Jana Pawła II do korpusu dyplomatycznego akredytowanego przy Stolicy Apostolskiej, które są zarówno źródłem inspirujących refleksji, jak też ciekawym materiałem badań językowych. Cechą charakterystyczną występujących w nich adresatywów jest dostosowanie się do ceremonialnego charakteru spotkania poprzez używanie uroczystych tytułów, obecnych w obu językach. Obok symbolicznych, honoryfikatywnych adresatywów nazywających pełnione zaszczytne funkcje, jak Ekscelencjo (Excellence), Panie Ambasadorze (Monsieur Ambassadeur) pojawiają się tytuły uniwersalne i standardowe jak Panie i Panowie (Mesdames et Messieurs), których semantyczne znaczenie odzwierciedla odmienne uwarunkowania historyczno-kulturowe, a tym samym różne ich zastosowanie.
FR
L’article aborde la question des termes d’adresse et des titres, dans les versions polonaise et française, des discours de Jean-Paul II devant le corps diplomatique auprès du Vatican. Ces discours sont, d’une part, une source de réflexion et, d’autre part, un matériau intéressant pour des études linguistiques. L’une des caractéristiques des termes d’adresse visant à se conformer à l’aspect cérémoniel de ces rencontres est la présence de titres solennels existants dans les deux langues. En plus des termes d’adresse honorifiques se référant aux fonctions honorables comme Excellence, Monsieur Ambassadeur, on trouve des titres universels comme Mesdames et Messieurs, dont la valeur sémantique reflète les différences historiques et culturelles et, en même temps, les différences dans leur utilisation.
4

Étude comparée de la terminologie linguistique : Le cas de la phraséologie française et polonaise

41%
Krzyżanowska A.
Roczniki Humanistyczne
|
2017
|
vol. 65
|
issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka
117-129
FR
L’objectif de notre communication est d’aborder le problème de l’équivalence de la métalangue utilisée par les chercheurs français et polonais dans le domaine phraséologique. Dans une perspective plus large, il s’agit de comparer deux discours scientifiques, produits de milieux spécialisés faisant appel aux traditions méthodologiques propres (différentes approches, conceptions et outils d’analyse adoptés). La recherche de la correspondance terminologique adéquate en L1 et L2 se trouve alors perturbée par plusieurs facteurs. Premièrement, les stocks terminologiques disponibles dans les deux langues ne sont pas les mêmes ; deuxièmement, à l’intérieur de chaque domaine concerné, les ensembles dont il est question contiennent des éléments héterogènes (fr. expression ou séquence figée, locution, unité polylexicale, tour, tournure, formule, expression idiomatique, collocation, mot composé, lexie, phrase figée, blocs lexicaux ; pl. związek frazeologiczny, jednostka frazeologiczna, stałe połączenie wyrazowe, idiome, frazem, zwrot, kolokacja, zwiazek łączliwy, fraza). À la richesse et l’hétérogénéité des dénominations utilisées s’ajoutent les divergences au niveau conceptuel, déterminées par les catégorisations menées dans chaque langue. Il est important aussi de prendre en considération les relations que les termes entretiennent entre eux à l’intérieur d’une théorie linguistique, ainsi que le fonctionnement de ces termes dans le texte.
PL
Artykuł dotyczy ekwiwalencji metajęzyka używanego przez badaczy francuskich i polskich w opisach frazeologii. W szerszej perspektywie chodzi o porównanie dwóch dyskursów (stylów) naukowych, ukształtowanych w środowiskach specjalistycznych, które odwołują się do różnych tradycji metodologicznych (różnych opracowań i koncepcji oraz stosowanych narzędzi analizy). Jest kilka czynników, które utrudniają poszukiwanie adekwatności terminologicznej w języku źródłowym (L1) i docelowym (L2). Przede wszystkim, aktualne leksykony terminologiczne różnią się pod względem ilościowym i jakościowym (por. fr. expression ou séquence figée, locution, unité polylexicale, tour, tournure, formule, expression idiomatique, collocation, mot composé, lexie, phrase figée, blocs lexicaux ; pl. związek frazeologiczny, jednostka frazeologiczna, stałe połączenie wyrazowe, idiome, frazem, zwrot, kolokacja, zwiazek łączliwy, fraza). Dodatkowe różnice dotyczą poziomu konceptualnego ze względu na odmienną kategoryzację charakterystyczną dla różnych języków. Istotne jest także, aby wziąć pod uwagę istniejące relacje miedzy terminami w ramach wybranej teorii językoznawczej, a także ich funkcjonowanie w tekście.
EN
The paper deals with the problem of the equivalence of meta-language used by French and Polish researchers in descriptions of phraseology. In a broader perspective, it is about comparing two scientific discourses (styles) formed in specialist environments which refer to different methodological traditions (various studies and concepts and analysis tools applied). There are several factors that make it difficult to find terminological adequacy in the source (L1) and target (L2) language. First of all, the current terminological lexicons differ in qualitative and quantitative terms (cf. fr. expression ou séquence figée, locution, unité polylexicale, tour, tournure, formule, expression idiomatique, collocation, mot composé, lexie, phrase figée, blocs lexicaux ; pl. związek frazeologiczny, jednostka frazeologiczna, stałe połączenie wyrazowe, idiom, frazem, zwrot, kolokacja, związek łączliwy, fraza). Additional differences concern the conceptual level due to the different categorization characteristic for different languages. It is also important to take into account the existing relationships between terms within a chosen linguistic theory as well as their functioning in the text.
5
Publication available in full text mode
Content available

Metonymy as characteristic relation in language of emotions

41%
Krzyżanowska A.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
|
2017
|
issue 2
EN
Emotion terms are usually subject to the mechanisms of semantic change. In French and Polish, the most typical ones are metonymic: emotion – cause (joie, radość ‘joy’), emotion – cause – causer (Y est le bonheur de Y, Y jest szczęściem X-a ‘Y is X’s happiness’), emotion – object (Y est l’amour de X, Y jest miłością X-a ‘Y is X’s love’). The first of these is the most characteristic type in both languages, whereas the metonymy emotion – a manifestation of emotion (des respects ‘expressions of respect’) is absent from the latter language. Not all Polish counterparts of French terms are subject to the same processes of semantic evolution, e.g. Pol. rozpacz and French désespoir ‘despair’.
FR
Les transfers de sens affectent souvent des noms d’émotion. En français et en polonais, les alternances sémantiques s’appuient alors sur les mêmes catégories de lien, à savoir sur la métonymie : émotion pour la cause de l’émotion (joie, joies, radość, radości) ; émotion pour l’agent causatif (quelqu’un est le souci de quelqu’un d’autre, ktoś jest czyimś zmartwieniem) ; émotion pour l’objet de l’émotion (quelqu’un est l’amour de quelqu’un d’autre, ktoś jest czyjąś miłością) ; émotion pour la manifestation de l’émotion (quelqu’un présente des respects à quelqu’un d’autre, ktoś odnosi się do kogoś z szacunkiem, Mes respects !, Moje uszanowanie!). À son tour, la relation métonymique émotion pour la durée de l’émotion – effet de la recatégorisation – est spécifique pour le français (des joies et des peines). En polonais, on utilise dans ce cas-là les classifieurs de type chwile smutku i radości. L’analyse effectuée montre que la métonymie constitue l’un des mécanismes importants générateurs de la polysémie.
PL
Nazwy uczuć zazwyczaj podlegają zmianom semantycznym. W obu opisywanych językach najczęściej mamy do czynienia ze zmianą o charakterze metonimicznym: uczucie – przyczyna (joie, joies, radość, radości); uczucie – przyczyna – sprawca (quelqu’un est le souci de quelqu’un d’autre, ktoś jest czyimś zmartwieniem); uczucie – obiekt (quelqu’un est l’amour de quelqu’un d’autre, ktoś jest czyjąś miłością); uczucie – manifestacja uczucia (quelqu’un présente des respects à quelqu’un d’autre ‘ktoś składa komuś wyrazy szacunku, uszanowania’, ktoś odnosi się do kogoś z szacunkiem, Mes respects !, Moje uszanowanie!). Z kolei przesunięcie metonimiczne uczucia – czas trwania uczucia, będące rezultatem zjawiska rekategoryzacji, jest relacją charakterystyczną tylko dla francuszczyzny: des joies et des peines. W polszczyźnie odpowiadają cytowanym przykładom leksykalne wykładniki parametryzacji typu: chwile smutku i radości. Przedstawiona analiza pokazała, że metonimia stanowi jeden z istotnych mechanizmów generujących wieloznaczność.
6

L’attitude énonciative d’opposition introduite par mais – l’approche contrastive français-polonais

36%
Dutka-Mańkowska A.
Roczniki Humanistyczne
|
2015
|
vol. 63
|
issue 5: Neofilologia
7-20
FR
Le connecteur mais au début d’une réplique dans le dialogue et ses équivalents polonais sont considérés comme des marqueurs de l’attitude énonciative (Anscombre 2009). L’analyse a montré qu’en polonais l’opposition est souvent intensifiée et le connecteur ale/ ależ est facultatif. L’opposition peut aussi être affaiblie, l’interprétation dépend des expressions telles que lecz, co tam, co ty, etc. Dans la traduction du polonais en français, presque systématiquement mais est ajouté au début de la réplique, ce qui aussi montre des contraintes discursives spécifiques pour les deux langues. L’approche contrastive a démontré que l’approche de mais comme marqueur de l’attitude énonciative d’opposition permet d’expliquer d’une manière plus générale et systématique le rôle de ses équivalents polonais, qui dans le texte, réalisent divers aspects de ses fonctions sémantico-pragmatiques.
EN
The French connective mais at the beginning of a reply in a dialogue and its Polish counterpart are regarded as indicating enunciative attitude (attitude énonciative, Anscombre 2009). Analysis shows that in Polish texts an opposed position is frequently strengthened by the addition of several words and the connective ale/ależ at the beginning of a reply is then facultative, or it can be weaker and then other markers (lecz, co tam, co ty, etc.) are decisive for understanding the text. In translating into French, translators often add the word mais at the beginning of a reply. Contrastive analysis showed that the use of mais is much more systematic and general than the Polish words which give varying degrees of complexity at the semantic-pragmatic level.
PL
Francuski konektor mais na początku repliki w dialogu i jego polskie odpowiedniki ukazane są jako wyznaczniki postawy wypowiadaniowej (jak proponuje to Anscombre 2009). Analiza wykazała, że w języku polskim często opozycję intensyfikują rozmaite wyrażenia, a konektor ale/ależ jest na początku repliki fakultatywny. Opozycja może być też osłabiona, interpretacja zależy zaś od wyrażeń takich jak lecz, co tam, co ty itp. W tłumaczeniu z języka polskiego na francuski często mais jest wprowadzane na początku repliki. Ujęcie kontrastywne wykazało że ujęcie mais jako wyznacznika postawy wypowiadaniowej pozwala wyjaśnić w sposób bardziej ogólny i systematyczny rolę ekwiwalentów polskich, które w tekście oddają rozmaite aspekty jego funkcji semantyczno-pragmatycznych.
7
Publication available in full text mode
Content available

Actancial Structures and Discursive Profiles of the Combinations of Emotion Verbs in French and Arabic

36%
Zouaidi S.
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
|
2020
|
vol. 44
|
issue 1
DE
Der Artikel enthält das Abstract ausschließlich in englischer und französischer Sprache.
EN
The work is at the syntactic and discursive level: the active form of the verbs affects in French and Arabic: two verbs of emotion (to rage and its equivalent [ʕaɣḍaba] and two verbs of feeling (to admire and its equivalent [ʔaʕʒaba]). These are studied from the perspective of information dynamics within the sentence (Van Valin & LaPolla, 1997). The study is based on the French journalistic corpus EmoBase (Emolex 120M word project) and on the journalistic corpus ArabiCorpus (130M words).
FR
Le travail se situe au niveau syntaxique et discursif : les emplois actifs des V_affect en français et en arabe : deux verbes d’émotion (énerver et son équivalent [ʕaɣḍaba] et deux verbes de sentiment (admirer et son équivalent [ʔaʕʒaba]). Ces verbes sont étudiés dans la perspective des dynamiques informationnelles au sein de la phrase (Van Valin et LaPolla, 1997). L’étude est fondée sur le corpus journalistique français EmoBase (projet Emolex 120 M de mots) et sur le corpus journalistique ArabiCorpus (130 M de mots).
8
Content available remote

LA TRADUCTION DES NOMS COMPOSÉS JURIDIQUES ANGLAIS EN -ING DANS LES LANGUES ROMANES

31%
VELEANU C.
Comparative Legilinguistics
|
2017
|
vol. 30
107-125
EN
The aim of this paper is to analyse the behaviour of -ing compound nouns in the process of their translation into Romance languages. The starting point of this analysis is our research into the entry of -ing simple nouns in the legal vocabulary of Romance languages, which we presented at the 10th International Days of the Lexicology, Terminology and Translation Network (University of Strasbourg, 2015). The method of the present research consists in a contrastive analysis of the entry of English compound nouns containing the morpheme -ing in the legal vocabulary of French, Romanian, Italian, Spanish and Portuguese, in order to assess both the translating differences in terms of perception between the simple and compound -ing structures, and the degree of permeability of the legal target-languages in contact with the legal English terms. One of the practical purposes of the present research will be offering a linguistic analysis basis to legal translators, as we founded our work on our hands-on experience as a legal translator and interpreter with the Tribunal de Grande Instance (High Court) of Lyon and the Court of Appeal, as well as a lecturer in legal English and translation.
PL
 Celem artykułu jest analiza angielskich rzeczowników złożonych zakończonych na – ing w tłumaczeniu na języki romańskie. Punktem wyjścia dla analizy jest badanie rzeczowników prostych występujących w językach romańskich prawniczych które zaprezentowano na 10. Międzynarodowych Dniach Sieci Leksykologii, Terminologii i Tłumaczeń Pisemnych (Uniwersytet w Strasburgu, 2015). Metoda badawcza polega na kontrastywnej analizie angielskich złożonych rzeczowników zawierających badany morfem w prawniczym słownictwie francuskim, rumuńskim, włoskim, hiszpańskim i portugalskim. Dokonano jej w celu ustalenia różnic translacyjnych.
FR
L’objectif de cet article est d’analyser le comportement des noms composés anglais en –ing lors de leur traduction en langues romanes. Le point de départ de cette analyse est constitué par notre étude de l’entrée des termes anglais en –ing dans le vocabulaire juridique des langues romanes, présentée lors des 10e Journées internationales « Lexicologie, terminologie, traduction » (Université de Strasbourg, 2015). L’approche de la présente recherche consiste en une analyse contrastive de la pénétration des noms composés anglais contenant le morphème -ing dans le vocabulaire juridique français, roumain, italien, espagnol et portugais, afin d’arriver à une évaluation des différences de perception en traduction entre les structures simples en –ing et les structures composées, ainsi qu’à une évaluation du degré de perméabilité des langues-cibles dans le domaine juridique au contact avec les termes juridiques anglo-saxons. Une des implications pratiques de cette analyse sera d’offrir un support d’analyse linguistique aux traducteurs juridiques, nous basant aussi sur notre expérience pratique en tant que traducteur-interprète assermenté près le Tribunal de Grande Instance de Lyon et la Cour d’Appel de Lyon, et en tant qu’enseignant en anglais de spécialité, traduction juridique.
9

Cuire et wypalać/wypalić dans la terminologie de la poterie/céramique

31%
Cholewa J.
Roczniki Humanistyczne
|
2019
|
vol. 67
|
issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka
119-133
EN
The purpose of this paper is to analyze the verb cuire, associated primarily with the kitchen, as a term used in the field of craft (pottery/ceramics). Its meaning is then juxtaposed with the meaning of the Polish equivalents: wypalać/wypalić, which are absent in the kitchen-related terminology. The analysis will make it possible to check whether the meanings of the verbs in both languages refer back to the same extra-linguistic reality. Moreover, this study includes nominal derivatives of the verbs examined: cuisson for French and wypalanie/wypalenie for Polish. The meaning of cuire as a term used in pottery/ceramics is focused on the modification through heat as well as on the practical aspect. Wypalać/wypalić highlights both the importance of high temperature and the product’s properties: robustness and resistance. Cuisson refers to the process, just like wypalanie, a noun with two synonyms, wypalenie and wypał. The former is rarely used in the pottery/ceramics-related terminology, while the latter has an additional meaning of the product.
PL
Celem niniejszego artykułu jest analiza czasownika cuire, kojarzonego przede wszystkim z kuchnią, jako terminu z dziedziny rzemiosła (garncarstwo/ceramika). Jego znaczenie jest następnie zestawione ze znaczeniem polskich odpowiedników: wypalać/wypalić, których brak w terminologii związanej z kuchnią. Analiza umożliwi sprawdzenie, czy znaczenia czasowników z obu języków odsyłają do tej samej rzeczywistości pozajęzykowej. Badanie obejmuje również derywaty nominalne analizowanych czasowników: cuisson dla języka francuskiego i wypalanie/wypalenie/ wypał dla języka polskiego. Znaczenie cuire jako terminu garncarstwa/ceramiki skupione jest na modyfikacji poprzez ciepło oraz w aspekcie użytkowym. Wypalać/wypalić podkreśla znaczenie działania wysokiej temperatury oraz właściwości produktu: solidność i odporność. Cuisson odnosi się do procesu, podobnie jak wypalanie, rzeczownik posiadający dwa synonimy – wypalenie i wypał. Pierwszy z nich stosowany jest rzadko w terminologii garncarstwa/ceramiki, natomiast drugi posiada dodatkowo znaczenie produktu.
FR
Le présent article a pour l’objectif d’analyser le verbe cuire, associé surtout au domaine de la cuisine, en tant que terme de l’artisanat (poterie/céramique). Son sens est confronté à celui de ses correspondants polonais : wypalać/wypalić, absents dans la terminologie de la cuisine. L’analyse vise à vérifier si les sens des verbes de deux langues renvoient à la même réalité extralinguistique. L’étude est prolongée sur les dérivés nominaux des verbes analysés : cuisson pour le français et wypalanie/wypalenie/wypał pour le polonais. Le sens de cuire comme terme de la poterie/céramique focalise sur la modification par la chaleur et l’aspect utilitaire. Wypalać/wypalić mettent en valeur l’action de la haute température et les propriétés du produit : la solidité et l’endurance. Cuisson se réfère à un processus, de même que wypalanie, qui a deux synonymes : wypalenie et wypał. Le premier est rare dans la terminologie de la poterie/céramique et le deuxième possède en plus le sens de produit.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.