Search results

1

Teologiczne i filozoficzne uzasadnienie zmartwychwstania ciała u Ojców Apostolskich i Apologetów

100%

Szram M.

Verbum Vitae

|

2009

|

vol. 15

265-294

PL

Most of the works of the Church Fathers and apologists contain a critique of the views of the Docetist or pagan debaters who reject the Resurrection. Apart from the main theological argument which is the resurrection of Christ, in writings of this period, arguments refer to the Incarnation of the Logos as the event giving the human body exceptional dignity, as well as stressing the role of God the Father as the author of the new creation in the final age, who will once again show His creative strength (Clemens of Alexandria, Ignatius of Antioch). In the mid-II century, the authors of "Pastor" and the "Letter of Pseudo-Barnabas" draw attention to the spiritual and moral condition of the return of the entire person to life. They emphasize that those people who "maintain their bodies in purity" - meaning being faithful in earthly life to Christ, will receive this, understood as a spiritual resurrection. After the middle of the II century, there appeared an almost general in the surviving Christian writings (Justin, Pseudo-Justin) anthropological dualism coming from Platonism which appeared in stressing that a person is composed of an immortal soul and a mortal body, but this relationship is not commented on more fully. This will become a domain of treaties about the Resurrection written at the tum of the II and III centuries, which on account of its apologetical assumptions will have to adjust to Greek debating anthropology which attacks the doctrine of Christians, as well on account of accepting unavoidable - from the point of view of accommodating - the missionary trial of expressing main truths of the Christian faith with the help of Greek philosophy. The first expression of applying such an article is the treaty "On the Resurrection of the Deceased" of Atenagoras.

2

Problematyka upadku i grzechu pierworodnego w świetle nauk przyrodniczych jako wyzwanie dla współczesnej teologii dogmatycznej i apologetyki

86%

Witała M.

Teologia w Polsce

|

2019

|

vol. 13

|

issue 1

199-223

PL

Artykuł porusza kwestię możliwości nowych badań nad zagadnieniem grzechu pierworodnego z uwzględnieniem wyników badań nauk przyrodniczych i historycznych dotyczących początków rodzaju ludzkiego. Byłaby to odpowiedź na potrzebę uwspółcześnienia sposobu wyrażania treści dogmatycznych powstałą na skutek upowszechnienia się w kulturze euroatlantyckiej paradygmatu empiryczno-przyrodoznawczego.

3

Odcienie współczesnej apologetyki

86%

Artemiuk P.

Studia Elbląskie

|

2022

|

vol. 23

299-318

EN

Contemporary defense of Christianity takes many forms. It is characterized by an extraordinary variety of forms. By showing the eponymous shades of contemporary apologetics, the author of the article uses three authors who present an original view on this area of Christian commitment. It refers to the thought of A.E. McGrath, G. Koukel and O. Guinness,presenting their concepts of apologetics. Closing the analyzes, he presents the conclusions drawn from them.

PL

Współczesna obrona chrześcijaństwa przybiera wieloraką postać. Cechuje ją niezwykłe bogactwo form. Ukazując tytułowe odcienie współczesnej apologetyki, autor artykułu sięga do trzech autorów prezentujących oryginalne spojrzenie na tę dziedzinę chrześcijańskiego zaangażowania. Odwołuje się do myśli A.E. McGratha, G. Koukla i O. Guinnessa, przedstawiając ich koncepcje apologetyki. Zamykając analizy, przedstawia wnioski z nich wypływające.

4

Duchowość w prowadzonym przez wiernych dialogu z ateistami, agnostykami i obojętnymi religijnie w świetle inicjatyw „dziedzińca pogan”

72%

Sawa P.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 5: Teologia duchowości

99-123

EN

Pluralism of contemporary worldviews makes it challenging for Christianity to enter into a dialogue with different opinions, especially those relating to (non)existence of God and foundations of man's life. Such a discussion is also difficult with the atheist, agnostic and religiously ambivalent circles. The source of this discourse lays in the human nature, which strives for unity with others, and in Christ's Great Commission. Moreover, the evolution of contemporary world, a peculiar spiritual crisis of many and effectively a crisis of human identity, rules, priorities and values demands a firm voice on the supernatural dimension of human's life, on the authentic and healthy humanism and on the value of universal virtues, especially when it comes to life, health, mutual respect and culture. Thus, the Church is called to accommodate people that are outside of its moral or formal structures. This results from the nature of its mission and prevents it from becoming a marginal group seen as a cult, as a historic relic or as an organisation limiting man's freedom. Therefore, it becomes necessary to organise various meetings relating to the “Courtyard of Gentiles” or “Courtyard Dialogue”. This is also an opportunity to pick up healthy Christian apologetic, which is necessary because of the the nature of faith itself, and to confront the dogmatic atheism which is more and more aggressive towards religion, especially towards Catholicism. Dialogue of the faithful with the gentiles is necessary. It also encourages exploring of the world and facilitates common existence in the society. For the baptised the perspective of evangelisation and the true respect for their interlocutors are equally important.

PL

Pluralizm światopoglądowy we współczesnym świecie przynosi wyzwanie dla chrześcijaństwa, by wejść w realny dialog z odmiennymi poglądami, zwłaszcza dotyczącymi (nie)istnienia Boga i podstaw życia człowieka. Obejmuje to również dyskurs ze środowiskiem ateistów, agnostyków czy obojętnych religijnie. Źródło tego dyskursu tkwi w naturze człowieka, który dąży do jedności z innymi oraz w wielkim nakazie misyjnym Chrystusa. Poza tym przemiany współczesnego świata, swoisty kryzys duchowy wielu ludzi, a co za tym idzie kryzys tożsamości człowieka, zasad, priorytetów, wartości domaga się mocnego głosu o ponadmaterialnym wymiarze życia człowieka, o autentycznym i zdrowym humanizmie, o znaczeniu uniwersalnych wartości, zwłaszcza w zakresie życia, zdrowia, szacunku dla bliźniego, kultury. Kościół wezwany jest więc do wychodzenia w kierunku ludzi będących poza jego strukturami formalnie lub moralnie. Wynika to z charakteru jego misji, a także z faktu, by nie stał się marginalną grupą, postrzeganą jako sekta, relikt przeszłości czy formacją ograniczającą wolność człowieka. Wobec tego konieczne staje się organizowanie różnego rodzaju spotkań w ramach „Dziedzińca Pogan” czy „Dziedzińca Dialogu”. Jest to też okazja do podejmowania zdrowej chrześcijańskiej apologetyki, koniecznej z samej natury wiary, ale również jako konfrontacja z ateizmem dogmatycznym, coraz bardziej agresywnym wobec religii, zwłaszcza katolicyzmu. Dialog wierzących z niewierzącymi jest konieczny. To sprzyja poznaniu świata, lepszemu układaniu wzajemnego istnienia w społeczeństwie. Dla ochrzczonych jednak ważna jest perspektywa ewangelizacyjna i prawdziwy szacunek wobec współrozmówców.

5

Apologetyka Teodoreta z Cyru wobec filozofii Platona

72%

Karas M.

Vox Patrum

|

2001

|

vol. 40

317-335

EN

The considerations allow us to say that ancient literature (even in philosophical sphere) was important for the Church writers not only by its rhetorical function, but also by the historical one to give a full and complete view of ancient culture as well as various myths and superstitions accepted by well educated pagan groups of the late Roman Empire. The discussed questions should be more particularly analyzed using Greek-language editions and modem historical literature. The works of Theodoret can also answer other questions raised by historians.

6

Obrona chrześcijaństwa dzisiaj: kierunki i metody współczesnej apologetyki

72%

Artemiuk P.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2021

|

vol. 34

|

issue 2

7-24

EN

In the article, the author analyzes the contemporary defense of Christianity and the civilization founded on it. It defines basic concepts such as apology and apologetics, shows their originality and transitivity, also points to the most important trends/trends of contemporary apology/apologetics and methods used by apologists.

7

Amazonki w "Historia adversus paganos" Orozjusza. Dzieje recepcji i reinterpretacji mitu

72%

Suski R.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2021

|

issue 1(10)

9-35

PL

Opowieść o Amazonkach zawarta w Historia adversus paganos Orozjusza nie mówi nic o nich, ale pokazuje sposób patrzenia na rzeczywistość jej autora. Orozjusz wierzył w istnienie królestwa Amazonek. Poświęcił im sporo miejsca, gdyż postrzegał je jako krewne Gotów. Chciał pokazać, że rzeczywistość jego chrześcijańskich czasów nie jest gorsza niż pogańska przeszłość. Orozjusz streszczał Epitome Justyna. Niektóre imiona królowych Amazonek brzmią u niego inaczej niż u jego źródła. W wypadku królowej Sinope trudno powiedzieć, skąd zaczerpnął on to imię.

EN

The story of the Amazons contained in the Historia adversus paganos of Orosius says nothing about the Amazons, but shows the mentality of the author of this work. Orosius believed in the existence of the kingdom of Amazons. He devoted a lot of space to the Amazons, because he saw them as relatives of the Goths. He wanted to show that the reality of his Christian’s times was no worse than the pagan’s past. Orosius summarized Epitome of Justin. Some names of queens of Amazons are different in Historia adversus paganus than in his source. In the case of Queen Sinope, it’s hard to say why.

8

“I Want to Live for Immortality”: Fyodor Mikhailovich Dostoevsky in Search of God

61%

Apostolache I.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 12

5-22

EN

Fyodor Mikhailovich Dostoevsky is one of the most important Christian writer in 19th century Russia. His works develop images, typologies, thought patterns and existential interpretations. In our present research we try to emphasise the confessional elements of Dostoevsky’s existential thinking. Starting from a brief biographical presentation, we discover the Christian value of his message; which, always ciphered with types and symbols, actually represents a valuable Christian confession and apology, in reference to the concrete sense of existence. In this regard, this great Russian writer speaks of an earthly existence, burdened with personal sins and passions, liberated by faith in God. Therefore, we have tried to analyse, from the apologetics perspective, the problem of liberty from his “Legend of the Great Inquisitor,” a magisterial chapter from his masterpiece Brothers Karamazov.

PL

„Chcę żyć dla nieśmiertelności”. Fiodor Michajłowicz Dostojewski w poszukiwaniu Boga Fiodor Michajłowicz Dostojewski jest jednym z najważniejszych pisarzy chrześcijańskich w XIX-wiecznej Rosji. Jego prace rozwijają obrazy, typologie, wzorce myślowe i interpretacje egzystencjalne. W niniejszym artykule autor stara się podkreślić elementy wyznaniowe myślenia o charakterze egzystencjalnym, jakie są obecne u Dostojewskiego. Zaczynając od krótkiej prezentacji biograficznej Dostojewskiego, autor odkrywa chrześcijańską wartość jego przesłania, które zawsze zaszyfrowane symbolami w rzeczywistości reprezentuje cenne chrześcijańskie przesłanie i apologię w nawiązaniu do konkretnego znaczenia związanego z istnieniem egzystencjalnym. Pod tym względem ten wielki rosyjski pisarz mówi o ziemskim życiu, obciążonym osobistymi grzechami i namiętnościami, wyzwolonymi przez wiarę w Boga. Dlatego w niniejszym tekście autor podjął próbę apologetycznej perspektywy problemu wolności w dziele „Legenda o Wielkim Inkwizytorze”, rozdziału magisterskiego z jego arcydzieła Bracia Karamazow.

9

Koncepcja teologii Paula Tillicha

58%

Nadbrzeżny A.

Roczniki Teologii Ekumenicznej (Annals of Ecumenical Theology)

|

2011

|

vol. 3(58)

151-162

EN

Paul Tillich (1886-1965) was a modern theologian whose work remains very interesting today. His primary objective in teaching and writing was to make his understanding of Christianity relevant to the modern mind. This paper presents Tillich’s concept of theology. The key to understanding Tillich’s theology is what he calls the “method of correlation.” Theology must be an answering theology. Tillich called it apologetic theology. Christian answers should be offered in response to questions asked by modern man. It is an approach that correlates insights from Christian revelation with the issues raised by existential, psychological, and philosophical analysis. The theological answer is determined by the sources of theology, our experience, and the norm of theology. There are three main sources of systematic theology: the Bible, Church history, and the history of religion and culture. Experience is not a source but a medium through which the sources speak. And the norm of theology is the content of the biblical message. Tillich’s concept of theology has been directly influential on many catholic theologians as well (E. Schillebeeckx, J. Haught, T. Halík).

10

Rola cudu w apologetyce przed II soborem watykańskim. Refleksja na podstawie analizy ówczesnych podręczników akademickich

58%

Plata Ł.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 36

|

issue 2

EN

In this article, the author made a reflection on the role of miracle in apologetics lecture before The Second Vatican Council. Looking for answers to this question, firstly the author presented the teaching of The First Vatican Council on miracle and its role. Then he analyzed several Polish academic textbooks of apologetics that had appeared before The Second Vatican Council in order to examine the function of miracle in relation to the Revelation.

PL

W niniejszym artykule autor podjął refleksję nad tym, jaka była rola cudu w wykładzie podręcznikowym apologetyki przed Vaticanum II. Szukając odpowiedzi na to pytanie, najpierw przedstawił nauczanie I Soboru Watykańskiego na temat cudu i jego roli. Następnie poddał analizie kilka polskojęzycznych podręczników akademickich do apologetyki, jakie pojawiły się przed II soborem watykańskim, aby zbadać w nich funkcję cudu w relacji do Objawienia.

11

Średniowieczna egzegeza karaimska na przykładzie wybranych zagadnień z komentarza Jefeta ben Eliego do Księgi Ozeasza

58%

Stefański J.

Collectanea Theologica

|

2016

|

vol. 86

|

issue 4

205-222

EN

For many years, Karaite exegesis had been relatively unknown to numerousBiblical scholars. This situation has been changing with an increasingaccess to source materials. As a result, more and more Karaite exegeticaltreasures representing the trends of Karaite Judaism have come to the fore.One of them is the Commentary to the Book of Hosea by Yefet ben Eli, oneof Karaism’s tenth century most significant representatives. Yefet ben Eliexhibits a remarkable knowledge of Hebrew etymology which enables himto provide unique answers to interpretative problems in the Masoretic Text.His apologetic concern for prospective Muslim readers of his commentary is also noteworthy. Although, in general, Karaism sought to concentrate onthe literal sense of Scripture, Yefet ben Eli does not shy away from recourseto rabbinic oral tradition. Still, his exegetical contribution remains unique,as selected examples from his Commentary clearly show.

12

Apologetic approach on the dialogue between faith and rationality by the Oriental Fathers

58%

Apostolache I.

|

2018

|

vol. 38

|

issue 1

103-120

PL

Jedynie Jezus Chrystus, wcielone Słowo Ojca, dzięki Jego jakości jako Pantokrator uzdolnił nas do „przezwyciężenia autonomii świata naturalnego” i wyzwolił nas z wpływów irracjonalnych mocy. Stąd dialog między teologią i nauką jest ważny dla naszej doczesnej egzystencji. Bez nauki współczesny człowiek nie może żyć w ramach ziemskiej rzeczywistości, a bez teologii nie jest możliwe radowanie się wieczną komunią z Bogiem w królestwie niebieskim. Potwierdzają to Pismo Święte i nauczanie Ojców Wschodnich, którzy jednoczą te dwa elementy; jedność ta jest chroniona przez wiarę, która jest ponad rozumem i wszelkim typem autonomii

EN

Only our Lord, Jesus Christ, the incarnated Word of the Father, made us, due to his quality as Pantocrator, to “overcome the autonomy of the natural world” and liberated us from the power of irrational forces. Therefore, the dialogue between theology and science is very important for our natural existence. Without science, modern man cannot exist within his earthly environment and without theology he is not given the possibility to enjoy eternal communion with God in the Kingdom of Heaven. This being the case, the Holy Scripture and the Holy Father also, unite the two elements; this unity being sheltered by faith, which is beyond reason and any type of autonomy.

13

O argumencie z Boga w lukach wiedzy raz jeszcze

58%

Larson R. G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2012

|

vol. 9

199-220

PL

Chociaż argumenty z projektu, mające przemawiać za istnieniem Boga, są czasem odrzucane, gdyż uznaje się je za apologetykę wykorzystującą argument z Boga w lukach wiedzy, to jednak powody ich kwestionowania, mające podstawę w historii nauki, filozofii, religii i pragmatyzmie, nie są aż tak silne, jak się to często insynuuje. Twierdzę, że korzystanie z wielorakich dostrzegalnych w świecie przyrody świadectw projektu oraz ich regularne uaktualnianie w celu uzgodnienia z nowymi ustaleniami, może stanowić rozsądne i przekonujące podejście do apologetyki.

EN

Although design arguments for the existence of God are sometimes dismissed as God of the Gaps apologetics, reasons for rejecting them based on the history of science, philosophy, religion, and pragmatism are not as compelling as is often implied. I argue that using multiple evidences of design in nature, with regular updates to accommodate new findings, can be a sound and convincing approach to apologetics.

14

Problematyka upadku i grzechu pierworodnego w świetle nauk przyrodniczych jako wyzwanie dla współczesnej teologii dogmatycznej i apologetyki

58%

Witała M.

Teologia w Polsce

|

2019

|

vol. 13

|

issue 1

199-223

EN

The author covers the possibility of new investigation of the issue of the fall of man and original sin, taking into account the results of natural and historical sciences research over the origin of humankind. The author describes the current need to modernize the way of expressing some dogmatic formulas, to make them more appropriate for a modern man, of the the empirical and scientific paradigm of the euro-atlantic culture. Examples of modern interpretations of the christian doctrine about the fall of man, by writers who tried to reconcile the christian faith with the results of natural sciences are also put in evidence.

PL

Artykuł porusza kwestię możliwości nowych badań nad zagadnieniem grzechu pierworodnego z uwzględnieniem wyników badań nauk przyrodniczych i historycznych dotyczących początków rodzaju ludzkiego. Byłaby to odpowiedź na potrzebę uwspółcześnienia sposobu wyrażania treści dogmatycznych powstałą na skutek upowszechnienia się w kulturze euroatlantyckiej paradygmatu empiryczno-przyrodoznawczego.

15

Franciszek von Tessen-Węsierski (1869–1947) i jego tomistyczna teoria cudu

58%

Andrzejuk A.

Rocznik Tomistyczny

|

2022

|

issue 11

261-276

EN

Francis von Tessen-Węsierski was born on 22nd December in 1869. He came from the old noble Kashubian family who settled in the Eastern Pomerania (mainly in the area of Słupsk), in the Front Pomerania and in Ruggia. Francis’ father, Joseph, studied in Berlin where he later took up. In Berlin Francis completed his Matura (23rd March 1890) and after that he studied at the Theological Faculty of the University of Wrocław. He finished his Bachelor’s degree in 1894 and at the same year was ordained a priest. In the next year he earned a Habilitation and became a so called private docent (Privatdozent). Initially he taught the history of the Church and philosophy and also apologetics since 1897. In 1899 he was nominated an assistant professor of apologetics, next, in 1900 he was appointed a lecturer in pro-pedeutics of philosophy and apologetics; on 15 March the same year he obtained a Doctorate for the entirety of the academic work. In the same year he was offered to take the chair of the Dogmatics at the Theological Faculty of the Jagiellonian University. However, the prince-bishop, cardinal Jan Puzyna denied a canonical mission to Tessen- Węsierski on the basis of the insufficient knowledge of the Polish language by the candidate. Thus von Tessen-Węsierski stayed at the Theological Faculty of the University of Wrocław as an assistant professor, a lecturer of apologetics and propedeutics of philosophy. In 1933 when Adolf Hitler gained the power in Germany von Tessen-Węsierski was dismissed from the faculty for the lack of his “racial purity”. As a pensioner he lived in Szczecin. Nothing is known about his life during the war, nevertheless, it was noted that when the city was incorporated to Poland he was the first priest of Polish origin who stayed in Szczecin, and he died there on 7th January 1947. Theory of miracle is formulated by Tessen-Węsierski within the frame of apologetics, which is a theological discipline, however with regard to its goal-defense of religion- it significantly relies on philosophical argumentation in the process of explaining rationality of religion and related facts. Path to explanation of the phenomenon of miracle is- as Tessen- Węsierski claims- a carefully prepared definition. He starts his work from the cognitive and subjective analysis of miracle, what he calls a psychology of miracle. We may speak of miracle when something, some event or phenomenon, makes an impression on an observer. Source of that impression is comparison of that phenomenon to non-miracle facts. In the consequence it arises the need for explaining the cause of miracles. Following St. Thomas Aquinas Tessen- Węsierski links the phenomenon of miracle with astonishment (admiration). It- astonishment- takes place when we recognize the conditions (causes) and circumstances and we expect results which supposed to be derived from the given conditions and circumstances. But what happens is entirely different. It must have appeared the unknown cause (causa oculta), which influenced that usual natural process (result). Epistemological and psychological aspect of miracle leads us to metaphysics (ontology) of miracle, because finally it comes down to inquiry (inquisitio) on what caused the fact astonishing to us. In this point we need to turn to God’s Revelation, for only in its light we are able to explain that what transcends our nature. Theological competency is hence needed to cross from the negati-ve criterion: result could not have appeared if had been caused by the natural cause, to the statement that the result has its supernatural source. Tessen-Węsierski says that the proper perspective for that what is supernatural (Übernatürlichen/ supernaturale), is that what is natural. He reminds that Thomas Aquinas claims that in case of miraculous phenomena we deal with four factors: 1) intervention of God, 2) trespassing the natural order of things and 3) the result that differs from hitherto. Thus the main issue becomes the problem of God who is the principle of both: of that what is natural, as the Creator of beings, and of that what is supernatural when God exceeds with His power (Kraft) the order indicated by the act of creation. In solving this problem Tessen-Węsierski introduces a demarcation line between the nature and supernaturality. Thus, according to him, natural is that what derives from the God’s act of creation and that what is a certain order of existence and a mode of functioning of created beings. Supernatural is hence that what derives from God but exceeds the natural order of created things. Accordingly, the greatest supernatural thing takes place when human nature is adopted into the unity of the Divine Person in Jesus Christ, the unity called the hypostatic union. Further great “supernatural thing” (der supranaturalen Dinge) is vocation of man to cognize the Divine Essence and in general to community with God. What serves this purpose is grace and everything what accompanies (for example sacraments), and that is what constitutes further “supernatural thing”. Finally, supernatural fact is present in concrete, individual activity of God in some individual case. The latter one includes miracles- the subject of our interest- and private revelations.

16

„Argumentum ex prophetia” u ojców Kościoła a współczesna krytyka funkcji proroctwa w apologetyce. Justyn Męczennik

58%

Switek M.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2022

|

vol. 41

|

issue 1

129-150

EN

The apologetic argument from the fulfilment of prophecies in Christ was a significant theme of theology for centuries. Nevertheless, after the Council, it practically disappeared in consequence of harsh criticism against the neo-scholastic form of its use. In order to consider the origins and value of this modern aversion, it seems reasonable to consider the apologetic writings of the patristic era, especially those of St Justin Martyr who was the first to pay such attention to a scriptural proof. The patristic form of the argument can demonstrate its significance and help to appreciate its theological potential.

PL

Używany w apologetyce argument ze spełnienia proroctw w Chrystusie był istotnym motywem w teologii przez wiele wieków. Mimo to po soborze praktycznie zniknął w konsekwencji surowej krytyki sposobu jego użycia w klasycznej apologetyce. W celu rozważenia przyczyn i uzasadnienia tej współczesnej niechęci wydaje się interesujące przyjrzeć się pismom apologetów epoki patrystycznej, zwłaszcza Justynowi Męczennikowi, który jako pierwszy tak poważnie zajął się argumentem skrypturystycznym. Patrystyczna forma argumentu może ukazać jego znaczenie oraz pomóc na nowo docenić jego teologiczną wartość.

17

Lubelska szkoła teologii fundamentalnej i jej osiągnięcia

44%

Kaucha K.

Roczniki Teologiczne

|

2018

|

vol. 65

|

issue 9: Teologia fundamentalna i religiologia

11-24

EN

Fundamental theology as a discipline and academic centre conducting research as well as didactic and organisational activity has existed at John Paul II Catholic University of Lublin since its beginning, first as Department of Fundamental Theology (1918-20), then Section of Fundamental Theology (1920-99), and since 1999 as Institute of Fundamental Theology. As it has developed, the centre began to take the shape of a school of science – the Lublin School of Fundamental Theology. Its foundations were laid by Rev. Edward Kopeć. Subsequently, it was developed by, among others, Rev. Stanisław Nagy, Rev. Romuald Łukaszyk, Rev. Henryk Zimoń (religious scholar), and especially by Rev. Marian Rusecki (student of Rev. E. Kopeć) – the main co-founder of the school and its most prolific author, whose scientific achievements are the showcase of the school and have influenced the contemporary Polish fundamental theology. During his time, especially from the beginning of the 21st century, the school reported the most significant scientific and organisational achievements. Currently, it is developed by the students of Rev. M. Rusecki who work at the Institute of Fundamental Theology and its graduates working in other centres. This article presents the scientific characteristics (historical outline, features and main trends) of the Lublin School of Fundamental Theology (Section 1) and its most important achievements (Section 2): main publications, organisational achievements as well as national and international cooperation.

PL

Teologia fundamentalna, jako dyscyplina i ośrodek akademicki prowadzący działalność naukowo-badawczą, dydaktyczną i organizacyjną, istnieje w KUL od jego początku, najpierw jako Katedra Teologii Fundamentalnej (1918-20), potem Sekcja Teologii Fundamentalnej (1920-99), a od 1999 Instytut Teologii Fundamentalnej. W trakcie rozwoju ośrodek ten zaczął przybierać kształt szkoły naukowej – lubelskiej szkoły teologii fundamentalnej. Jej podwaliny położył ks. Edward Kopeć. Potem rozwijali ją m.in. ks. Stanisław Nagy, ks. Romuald Łukaszyk, religioznawca ks. Henryk Zimoń, a zwłaszcza ks. Marian Rusecki (uczeń ks. Kopcia) – główny współtwórca szkoły i jej najpłodniejszy autor, którego naukowe dokonania są wizytówką szkoły i oddziałują na współczesną polską teologię fundamentalną. Za jego czasów, zwłaszcza od początku XXI w., szkoła odnotowała najwięcej najbardziej znaczących dokonań naukowych i organizacyjnych. Aktualnie starają się ją rozwijać uczniowie ks. Ruseckiego pracujący w Instytucie Teologii Fundamentalnej KUL, a także jej absolwenci pracujący w innych ośrodkach. W niniejszym artykule została przedstawiona naukowa charakterystyka (rys historyczny, cechy i główne nurty badawcze) lubelskiej szkoły teologii fundamentalnej (punkt 1) oraz jej najważniejsze osiągnięcia (punkt 2): główne publikacje, osiągnięcia organizacyjne oraz współpraca krajowa i międzynarodowa.

18

Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939

37%

Kapuściński J.

Roczniki Historii Kosciola (Annals of Church History)

|

2012

|

vol. 4(59)

113-144

EN

Between the year 1925 and the outbreak of World War II, the Diocese of Częstochowa had 473 priests. Apart from their pastoral duties, some priests engaged in writing. They were educated for that purpose, and some of them had had previous authorship experiences in other Dioceses. The most prolific were priests coming from the Diocese of Włocławek. Essays and papers by the Częstochowa Diocese priests were published by university and Diocese publishing houses. Clerical publishing was strongly supported by the Diocese leaders, such as Bishop Teodor Kubina, who emphasized the importance of these activities. The publications in question concerned a variety of issues and domains. Most works concerned theology. Some of these were strictly scientific papers, others were of more popular character, yet others were targeted at a wider public. The publications were in Polish and Latin. Apart from theology, some priests wrote texts in the field of humanities: literature, documentaries and journalism. Altogether, in the years 1925-1939, at least 57 priests were active writers, which equalled 12% of the total of the clergy in the Diocese.

19

The Relationship Between Faith, Reason, and Science in the Transmission of the Faith in the Times of Growing Secularization

30%

Kaucha K.

Roczniki Teologiczne

|

2014

|

vol. 61

|

issue 9: Teologia Fundamentalna i Religiologia

33-42

EN

This article touches mostly on two points: the relationship between faith, reason, and science (1) and John Paul II's explanation of the growth of secularization (2) as a very important context of the transmission of the Christian faith today. 1. Faith and reason need each other and support each other. Christian faith is not a natural product of human reason and always provokes reason to open itself and to see much more than reason alone can see. Genuine science is not in conflict with Catholic Christianity. Science, which came to exist thanks to Judeo-Christian Revelation, is a different order of knowledge that has its own built-in logic and dignity. Science wants to know better the material side of nature, while faith is a personal and active answer to God's Revelation which was fulfilled in Jesus Christ. Its credibility has many reasons. Some of them are confirmed by scientists investigating nature but more of them are the subject of Fundamental Theology which is a successor of Apologetics. The Catholic Church owes very much to science and scientists and honors their genius. Good science makes many peoples' lives better: medical care, the production of more food, the confirmation of the authenticity of The Shroud of Turin, the confirmation of medical miracles are all products of good science. 2. John Paul II was aware of a phenomenon of growing secularization, especially in the western world. He knew that this phenomenon is explained by some people as proof of the fact that Christian faith is going to end. According to him, secularization seems to grow only in the western world and is a proof of its cultural and ethical crisis. This is the crisis of man, of vision, and the vocation of men. This culture needs repairs, needs a new spirit, a new certain hope to be able to survive. It might be given by the Christian faith which offers a full meaning of human life and answers all existential questions.

PL

Ten artykuł, mający na celu udzielenie syntetycznej odpowiedzi na postawiony problem, złożony jest głównie z dwóch części: relacji między wiarą, rozumem i nauką (1) oraz św. Jana Pawła II interpretacji zjawiska rosnącej sekularyzacji (2). Obydwa te zagadnienia są istotne dla przekazu wiary chrześcijańskiej w czasach współczesnych i ukazywania jej wiarygodności. Nierzadko bowiem chrześcijanie spotykają się ze stwierdzeniem, że od początku nowożytności rozum i nauka skutecznie zakwestionowały prawdziwość wiary dając początek nowej epoce, czego skutkiem jest rosnąca dziś sekularyzacja i zjawiska w rodzaju tzw. nowego ateizmu. 1. W świetle wypowiedzi Magisterium Kościoła oraz teologów wiara chrześcijańska i rozum nie tylko potrzebują się wzajemnie oraz wspomagają, lecz także od początku istnienia chrześcijaństwa były ze sobą ściśle związane. Wiara chrześcijańska nie jest wytworem ludzkiego rozumu i zawsze prowokuje go do poznania rzeczywistości, do których sam nie jest w stanie dotrzeć. Właściwie rozumiana i uprawiana nauka (jako science, czyli nauki przyrodnicze) nie wchodzi w konflikt z chrześcijaństwem katolickim. Nauka, która notabene nie mogłaby powstać bez Objawienia judeochrześcijańskiego, jest innym od wiary rodzajem poznania, posiadającym uzasadnioną metodologię. Dąży do poznania materialnej, empirycznej strony rzeczywistości, podczas gdy wiara jest angażującą całą ludzką osobę odpowiedzią na Boże Objawienie, którego pełnia dokonała się w Jezusie Chrystusie. Wiarygodność tego Objawienia posiada liczne racje i argumenty. Na niektóre wskazują naukowcy badając przyrodę, lecz o liczniejszych traktuje teologia fundamentalna będąca sukcesorką apologetyki. Ogromny wkład w jej rozwój wniósł ks. prof. dr hab. Marian Rusecki (1942-2012) – współtwórca lubelskiej szkoły teologii fundamentalnej. Kościół katolicki o nauce i naukowcach wypowiada się bardzo pozytywnie, dostrzegając ich geniusz. Nauka szanująca godność oraz dobro człowieka uczyniła i czyni bardzo wiele dla poprawy jakości ludzkiego życia; wystarczy pomyśleć o opiece medycznej i produkcji żywności. Kościół wiele zawdzięcza też naukowcom biorącym udział w rozpoznawaniu cudów czy badaniach nad Całunem Turyńskim. 2. Bł. Jan Paweł II był świadomy wzrastającej obecnie sekularyzacji, zwłaszcza w świecie zachodnim, oraz tego, że ten fenomen jest przez niektórych interpretowany jako dowód na zanikanie chrześcijaństwa, jego „przeżycie się” czy wprost niewiarygodność. Według Papieża sekularyzacja jest znakiem kulturowego i moralnego kryzysu cywilizacji zachodniej. Jest to kryzys antropologiczny, kryzys człowieka, jego rozumienia, pojmowania jego natury, egzystencji i powołania. Kultura dotknięta tym kryzysem potrzebuje odnowy i nowej nadziei, by w ogóle przetrwała. Według Jana Pawła II źródłem odnowy może być wiara chrześcijańska, która oferuje pełną, objawioną wizję człowieka oraz odpowiada na wszystkie pytania i niepokoje egzystencjalne.

Refine search results

Teologiczne i filozoficzne uzasadnienie zmartwychwstania ciała u Ojców Apostolskich i Apologetów

Problematyka upadku i grzechu pierworodnego w świetle nauk przyrodniczych jako wyzwanie dla współczesnej teologii dogmatycznej i apologetyki

Odcienie współczesnej apologetyki

Duchowość w prowadzonym przez wiernych dialogu z ateistami, agnostykami i obojętnymi religijnie w świetle inicjatyw „dziedzińca pogan”

Apologetyka Teodoreta z Cyru wobec filozofii Platona

Obrona chrześcijaństwa dzisiaj: kierunki i metody współczesnej apologetyki

Amazonki w "Historia adversus paganos" Orozjusza. Dzieje recepcji i reinterpretacji mitu

“I Want to Live for Immortality”: Fyodor Mikhailovich Dostoevsky in Search of God

Koncepcja teologii Paula Tillicha

Rola cudu w apologetyce przed II soborem watykańskim. Refleksja na podstawie analizy ówczesnych podręczników akademickich

Średniowieczna egzegeza karaimska na przykładzie wybranych zagadnień z komentarza Jefeta ben Eliego do Księgi Ozeasza

Apologetic approach on the dialogue between faith and rationality by the Oriental Fathers

O argumencie z Boga w lukach wiedzy raz jeszcze

Problematyka upadku i grzechu pierworodnego w świetle nauk przyrodniczych jako wyzwanie dla współczesnej teologii dogmatycznej i apologetyki

Franciszek von Tessen-Węsierski (1869–1947) i jego tomistyczna teoria cudu

„Argumentum ex prophetia” u ojców Kościoła a współczesna krytyka funkcji proroctwa w apologetyce. Justyn Męczennik

Lubelska szkoła teologii fundamentalnej i jej osiągnięcia

Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939

The Relationship Between Faith, Reason, and Science in the Transmission of the Faith in the Times of Growing Secularization