Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 146

first rewind previous Page / 8 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  bezpieczeństwo energetyczne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 8 next fast forward last
EN
The article presents an analysis of the most favoured nation (MFN) clause in the Energy Charter Treaty (ECT) as an instrument aimed at protecting relations between states and investors. The author examines the decisions of arbitration courts and compares ECT provisions with those included in bilateral investment treaties. Focusing on the recently much discussed question of resorting to the clause in order to safeguard more favorable jurisdiction rooted in another treaty, he points to a measure that could be helpful in resolving the ongoing dispute in the doctrine.
|
|
vol. 8
|
issue 22
217-234
PL
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest analiza założeń polityki klimatyczno‑energetycznej UE w kontekście bezpieczeństwa energetycznego, w świetle wypracowanych programów strategicznych integralnie łączących cele klimatyczne z polityką energetyczną, traktowaną jako sektor o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju gospodarki niskoemisyjnej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem artykułu jest dowiedzenie, na podstawie interpretacji aktów prawnych i dokumentów programowych UE, że państwa będące na różnym poziomie rozwoju gospodarczego i dysponujące różnym potencjałem energetycznym cele strategiczne dotyczące bezpieczeństwa klimatyczno‑energetycznego mogą osiągnąć dopiero w długim horyzoncie czasowym. W pracy została wykorzystana metoda analizy dokumentowej, analiza krytyczna oraz wnioskowanie. PROCES WYWODU: Proces wywodu składa się z dwóch zasadniczych etapów. Pierwszy jest rekonstrukcją procesu wdrożenia założeń pakietu klimatyczno‑energetycznego jako gwaranta rozwoju zrównoważonego i niezależności energetycznej w świetle zatwierdzonych dokumentów UE. W drugim odniesiono się do dyskusji na temat problemów państw UE w zakresie przyjętych celów strategicznych. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przeprowadzona analiza dowiodła wagi sektora energetycznego w walce z globalnym ociepleniem poprzez dywersyfikację systemów wytwarzania energii w kierunku rozwiązań innowacyjnych. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Skuteczna i efektywna polityka klimatyczno‑energetyczna wymaga stworzenia warunków solidarności energetycznej, zarówno poprzez budowę nowoczesnej infrastruktury, jak też transfer innowacyjnych rozwiązań w zakresie produkcji oraz dystrybucji energii. Ważna jest ponadto świadomość społeczna konieczności poprawy efektywności energetycznej poprzez szersze wykorzystanie źródeł alternatywnych oraz nowoczesnych rozwiązań technologicznych, mających na celu ograniczenie presji sektora na środowisko.
PL
Artykuł prezentuje rozwój transatlantyckich powiązań globalnych korporacji naftowych – jako jednego z filarów północnoatlantyckiego systemu bezpieczeństwa. Pokazuje perspektywę historyczną ich działalności po obu stronach Atlantyku, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju wzajemnych powiązań w zakresie wydobycia i przetwarzania węglowodorów, a następnie badań i postępu technologicznego. Analizie zostały poddane ostatnio występujące zjawiska, wskazujące na znaczące przesunięcie układu sił na rzecz ośrodków amerykańskich. Uznając wpływ powszechnie znanych trendów, takich jak wzrost znaczenia narodowych korporacji naftowych krajów producenckich oraz „rewolucji łupkowej” w Stanach Zjednoczonych, podkreślono istotne znaczenie amerykańskich sukcesów w rozwoju technologicznym i innowacjach jako głównych czynników sprawczych analizowanego zjawiska. Europa, jako jak niezdolna do dorównania drugiej stronie w zakresie potencjału w omawianych dziedzinach, ryzykuje utratę znaczenia w transatlantyckich relacjach. W konsekwencji osłabieniu ulegnie zarówno znaczenie starego kontynentu dla głównych uczestników globalnego rynku węglowodorów, jak i poziom jego bezpieczeństwo energetycznego. Rozpoczęte negocjacje w sprawie Transatlantyckiego partnerstwa w dziedzinie handlu i inwestycji stwarzają Europie szansę na odwrócenie tego zagrożenia – jeśli wyrównane zostaną różnice w ochronie własności intelektualnej, finansowania innowacji oraz powstaną warunki do budowy wspólnej platformy infrastruktury paliwowej.
EN
The purpose of the paper is to discuss the issues related to the energy security of Poland, especially in the context of the development of nuclear energy. The author analyses the current energy situation of both Poland and selected countries in the European Union. The paper shows the main sources of obtaining energy and the basic quantitative data connected with obtaining energy from different sources. The author also discusses the most probable hazards related to the uti-lization of a nuclear power station. Moreover, the significant issue of social acceptance of nuclear power stations is also raised. Finally, the paper presents information on investment costs related to nuclear power stations, their influence on the job market, as well as the effect they have on the environment.
PL
Zarówno w literaturze przedmiotu, jak też w oficjalnych dokumentach rządowych i materiałach organizacji międzynarodowych bezpieczeństwo energetyczne definiowane jest w sposób autonomiczny i zintegrowany z gospodarką światową. W pierwszym przypadku bezpieczeństwo ma zapewnić samowystarczalność kraju (lub grupy krajów) oraz zmniejszyć ich zależność od surowców importowanych. W drugim przypadku warunkiem bezpieczeństwa jest dostępność energii w wystarczających ilościach i w stosownym czasie oraz przy poziomach cen sprzyjających pożądanej efektywności ekonomicznej i rozwojowi gospodarczemu, a także społecznemu. W odniesieniu do Polski można sformułować trzy podstawowe scenariusze bezpieczeństwa energetycznego: – scenariusz zakładający oparcie bezpieczeństwa energetycznego na węglu (kamiennym i brunatnym); – scenariusz podporządkowujący wykorzystywane źródła energii nadrzędnemu kryterium w postaci ochrony środowiska naturalnego; – scenariusz równorzędnego traktowania wszystkich źródeł energii. Zdaniem autora artykułu, najbardziej racjonalnym rozwiązaniem jest scenariusz trzeci, będący formą kompromisu między pozostałymi dwoma (zwanymi węglowym i unijnym).
EN
Both in the subject literature and in official governmental documents and materials of international organisations, the energy security is defined in the autonomous way and in the way integrated with the global economy. In the first case, security is to be ensured by self-suffi ciency of the country (or a group of countries) and to reduce their dependence on imported commodities. In the second case, the prerequisite of security is accessibility of energy in suffi cient volumes and at a proper time as well as with the levels of prices conducive to the desired economic effectiveness as well as to the economic and social development. Related to Poland, one may formulate the three basic scenarios of energy security: – the scenario assuming reliance of energy security on coal (hard coal and lignite); – the scenario subordinating the used energy sources to the overriding criterion in the form of natural environment protection; – the scenario of equal treatment of all energy sources. In the opinion of the article author, the most reasonable solution is the third scenario, being a form of compromise between the two other ones (called the coal and the EU scenarios).
EN
The article features the area of the Arctic which is the place of rivalry of countries. It occupies a special place in the Russian Federation’s energy and security policies. Moreover, the author draws a particular attention to features that today attract a growing interest in the Arctic area by the states claiming the right to it, and which include the United States, Canada, Den-mark, Norway and the Russian Federation. The most significant factors proving the importance of the Arctic include a large number of energy resources, which because of climate warming, are becoming more available, the size of the Arctic area and new transport routes. All these features make the Arctic an essential area of international engagement.
7
Content available remote

Węgiel kamienny a bezpieczeństwo energetyczne Polski

80%
Zarządzanie i Finanse
|
2014
|
vol. 3
|
issue 1
349-358
PL
Polska posiada jedne z największych złóż węgla kamiennego w Europie. Ma to wpływ na wybór tej kopaliny jako głównego nośnika energii. W artykule omówione zostały problemy związane z bezpieczeństwem energetycznym oraz znaczącąrolą węgla w tej kwestii. Przedstawiono potencjalne zasoby węgla, które będzie można wykorzystać w przyszłości, oraz kształtowanie się jego produkcji w poszczególnych spółkach prowadzących działalność wydobywczą. Przedstawiono również udział węgla w strukturze nośników energii oraz perspektywy na najbliższe lata.
Zarządzanie i Finanse
|
2015
|
vol. 3
|
issue 1
303-316
PL
Powrót w Polsce, po dwudziestu latach, administracyjnego ograniczenia poziomu zużycia energii elektrycznej (tzw. stopni zasilania) i wynikających z tej sytuacji konsekwencji ekonomicznych dla całego kraju jest m.in. rezultatem zaniedbań w zakresie wykorzystania alternatywnych, wobec działań koncentrujących się na podaży, metod bilansowania zapotrzebowania na energię elektryczną. Zarządzanie popytem na energię polega na dobrowolnej redukcji pobieranej z sieci energii (z reguły w godzinach szczytu) przez klientów w zamian za stosowne wynagrodzenie. Klienci ci decydują się na przesunięcie swojego popytu na energię poza godziny szczytu. W artykule zaproponowano również wprowadzenie rynkowych mechanizmów usprawniających zarządzanie popytem na energię elektryczną w Polsce.
PL
Rynek energii w Polsce działa w oparciu o zmieniające się przepisy. W celu zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska Unia Europejska wprowadziła restrykcyjne przepisy, które regulują dopuszczalne poziomy emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Oprócz wielu ograniczeń, takich jak produkcja energii ze źródeł odnawialnych, w systemie prawnym Unii Europejskiej wprowadzono wiele przepisów w celu promowania i ułatwienia korzystania z energii niekonwencjonalnej. W artykule przedstawiono cele w zakresie produkcji energii ze źródeł odnawialnych, które zostały ustanowione przez Unię Europejską, a mają być wdrożone przez państwa członkowskie, jak również najważniejsze przepisy prawa odnoszące się do sektora energetycznego. Planowane zmiany w polskim systemie prawnym w zakresie sektora energetycznego mają znacznie uprościć procedury. Wprowadzenie ustawy o odnawialnych źródłach energii ma na celu przyspieszenie rozwoju energetycznego w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i zwiększenie bezpieczeństwa polskiego rynku energii.
EN
The energy market in Poland operates based on changing regulations. In order to reduce environmental pollution, the European Union introduced restrictive laws that govern acceptable levels of emissions to the atmosphere. In addition to a number of restrictions on how the production of energy from renewable sources in the legal system of the European Union have been introduced numerous provisions to promote and facilitate the use of nonconventional energy. This paper presents the energy production goals from renewable sources, which have been established by the European Union to be implemented by Member States, as well as the presentation of the main provisions of the law relating to the energy sector and the changes that are planned to be introduced in this regard. Planned changes in the Polish legal system relating to the energy sector have greatly simplify the structure and procedures, although by introduce the new law on renewable energy sources to increase energy development in the use of renewable energy sources and increase safety Polish energy.
PL
Inwestorzy zagraniczni na polskim rynku energii należą do ważnych kreatorów zmian. Prowadząc działalność w wielu krajach i przenosząc zdobyte tam doświadczenie mają większe niż rodzimi inwestorzy techniczne, a także ekonomiczne możliwości wdrażania ekoinnowacyjnych projektów. Ich inwestycje przyczyniły się do wzrostu znaczenia produkcji energii opartej na OZE. Pełni ona na obecnym etapie jedynie rolę komplementarną, gdyż podstawowym rodzajem działalności wielu korporacji zagranicznych inwestujących w Polsce stała się produkcja energii wykorzystującej konwencjonalne surowce.
PL
Celem artykułu jest zbadanie i ocena aspektu ekonomicznego bezpieczeństwa energetycznego Polski ze względu na rosnącą zależność od zagranicznych dostaw nośników energii. W artykule posłużono się następującymi wskaźnikami: wskaźnik efektywności cenowej paliw, wskaźnik energochłonności gospodarki oraz wskaźnik koncentracji rynku Herfindahla- Hirschmana. Bezpośrednim źródłem tych danych są kwartalne biuletyny pt. „Sytuacja Energetyczna w Polsce” obejmujące lata 2000-2016. Z jednej strony bezpieczeństwo energetyczne Polski zależy od jej wewnętrznych uwarunkowań. Z drugiej strony zaś Polska jest także uzależniona od zewnętrznych okoliczności i zobowiązań, które ograniczają możliwości swobodnego korzystania z posiadanych zasobów, a także powodują zmniejszenie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dlatego też analiza przeprowadzona w niniejszym artykule pozwoli ocenić efektywność wykorzystania różnych nośników energii pod względem ceny, struktury rynkowej i warunków geopolitycznych.
PL
Autor nakreślił rolę ropy naftowej we współczesnej, globalizującej się gospodarce. Wychodząc z założenia, że surowiec ten odgrywa obecnie strategiczną rolę, po nakreśleniu rozpoznanych zasobów ropy w poszczególnych regionach stawia on tezę, że w nadchodzących dekadach bezpieczeństwo energetyczne będzie kluczowym składnikiem bezpieczeństwa ekonomicznego, a co za tym idzie – również politycznego. Kontrola nad złożami ropy i zapewnienie stabilnych dostaw stają się więc jednymi z priorytetów działań państw na płaszczyźnie międzynarodowej.
PL
W 2015 r. Sejm uchwalił ustawę z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (dalej: ustawa o kontroli lub uok), która wprowadziła specjalny reżim prawny dotyczycący nabywania akcji, udziałów, przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa spółek wpisanych do rozporządzenia wykonawczego wydanego na podstawie ustawy o kontroli jako podmiotów podlegających ochronie. Głównym celem omawianej regulacji jest wprowadzenie administracyjnoprawnych mechanizmów kontroli i nadzoru dotyczących struktur właścicielskich spółek o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa oraz administracyjnoprawnych mechanizmów ochrony takich podmiotów przed próbami wrogich przejęć, w szczególności dokonywanych przez zagraniczne podmioty. W obecnie obowiązującym stanie prawnym połowę spółek objętych ochroną ustawy o kontroli stanowią spółki działające w sektorze energetycznym lub sektorach blisko z nim związanych. W związku z powyższym nadzór nad obrotem m.in. udziałami albo akcjami takich spółek sprawowany przez ministra właściwego do spraw energii stanowi istotne narzędzie mające na celu zapewnienie ochrony szeroko pojętego bezpieczeństwa energetycznego kraju. W obecnym kształcie ustawa o kontroli jest jednak nieprecyzyjna oraz zapewnia organom kontroli bardzo szeroką możliwość interpretacyjną poprzez instrumenty, które pozwalają w praktyce na uniemożliwienie dokonania wszelkich transakcji skutkujących osiągnięciem istotnego uczestnictwa lub dominacji w spółkach energetycznych podlegających ochronie omawianej regulacji. Ponadto, analiza najważniejszych instrumentów prawnych uregulowanych ustawą o kontroli, takich jak między innymi zawiadomienie uprzednie oraz następcze, a także decyzji administracyjnych uregulowanych wspomnianą ustawą wskazuje na liczne problemy interpretacyjne pojawiające się na tle regulacji. W szczególności najistotniejsze wątpliwości dotyczą stosowania przepisów dotyczących milczącego załatwiania sprawy do postępowań regulowanych uok, kwestia charakteru prawnego oraz problemów związanych z decyzjami administracyjnymi wprowadzonymi tą ustawą oraz wybrane zagadnienia związane z zawiadomieniem uprzednim i następczym. Biorąc pod uwagę znaczenie ustawy o kontroli dla bezpieczeństwa energetycznego kraju, a także implikacje, które wywołuje ona na gruncie prawa energetycznego, obecne jej brzmienie należy oceniać krytycznie.
PL
W artykule przedstawiono próbę oceny koncesji udzielanej przez Prezesa URE jako instrumentu prawnego służącego zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego. W ramach przeprowadzonej analizy przedstawiono poszczególne przesłanki udzielania koncesji podmiotom zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na rynku energetycznym oraz zakres badania ich spełniania przez wnioskodawcę, przeprowadzanego przez organ regulacyjny w toku postępowania koncesyjnego. Analizie poddana została ponadto ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, jako aktualny przykład rozwiązania legislacyjnego, mającego w zamierzeniu ustawodawcy służyć zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego. W ostatniej części artykułu wskazano również na zasadność dokonania refleksji dotyczącej poprawności niektórych stosowanych w praktyce interpretacji nowych lub zmienionych przepisów ww. ustawy w świetle celu, jakiemu służyć ma instrument koncesjonowania działalności gospodarczej na rynku energetycznym.
EN
The article presents an attempt to evaluate concessions granted by the President of the Energy Regulatory Office as a legal instrument for energy security. The analysis carried out relates to particular statutory conditions for granting a concession to an undertaking which intends to commence a business activity on the energy market, and to the scope of the verification of the fulfilment of such conditions by the applicant conducted by the regulatory authority in the course of the concession proceedings. Additionally, the amendment to the Energy Law Act of 22 of July 2016 is analysed, as a recent example of a legislative initiative aiming to strengthen energy security. The final part of the article concerns problems related to the correctness of certain interpretations of the new or amended provisions of the Energy Law Act being applied in practice, in the context of the primary objective of making business activity in the energy field subject to a concession.
PL
Sektor energetyczny w Polsce w ostatnich latach został poddany wielu rewolucyjnym zmianom. Jedną z najistotniejszych jest liberalizacja rynku energii elektrycznej, dzięki której od 1 lipca 2007 r. pojawiła się możliwość zmiany dostawcy energii elektrycznej, a która znosiła dotychczasową rejonizację skutkującą przypisaniem odbiorcy końcowego do odgórnie określonego sprzedawcy energii elektrycznej. Możliwość zmiany sprzedawcy energii elektrycznej na podmioty o słabszej pozycji rynkowej nierozerwalnie wiązała się z ryzykiem zaprzestania świadczenia przez nie usług. Do 2016 r. była to jedynie mglista wizja rynkowych pesymistów. Jednak obecnie stała się ona bardzo realna, szczególnie dla ponad 130 tys. gospodarstw domowych, które spotkała. W przestawionej sytuacji odbiorcy końcowi nadal mają zapewniony dostęp do energii elektrycznej, jednak w takim przypadku już w ramach sprzedaży rezerwowej. Celem niniejszego artykułu jest analiza obecnego oraz poprzedniego uregulowania sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, a przez to wskazanie czym ona jest i jakie zagrożenia są z nią związane. Ponadto przedstawione zostanie w jakim zakresie nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne z listopada 2018 r., obejmująca kompleksowe uregulowanie sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, wzmocniła ochronę odbiorców końcowych energii elektrycznej.
EN
Author describes very important matter related to sovereignty of the State — it’s energy safety. In this paper he synthetically discusses programme of the Prawo i Sprawiedliwość — a Centre-Right party, devoting a lot of its attention to Poland’s energy safety — especially its dependency from Russian supplies and solutions which would allow to acquire more energy from renewal resources and fossil fuels.
PL
Bezpieczeństwo energetyczne wcześniej było uważane za mało istotne. Zaczęło funkcjonować w świadomości dopiero od lat 70-tych XX wieku podczas kryzysów naftowych1 . Współcześnie problem związany z bezpieczeństwem energetycznym jest coraz częściej poruszany na forum międzynarodowym. Jedynym na razie sposobem na to wydaje się być wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii, które występują w każdym kraju czy to pod postacią energii słonecznej, wodnej, pływów, biomasy, geotermalnej czy wiatrowej. W miarę wyczerpywania się surowców mineralnych, powinien zwiększać się udział odnawialnych źródeł, tak, aby za kilkanaście lat pozyskiwanie energii możliwe było bez problemów odczuwalnych dla odbiorców.
EN
Issues related to the energy market are an important element of the economic policy of each country. One such issue is energy security. A literature review reveals broad energy security definitions. The classical approach to energy security, which focuses on price shocks in fuel markets, is the subject of special analysis in the text. Due to the high dependence of Poland on imported fuels (oil and gas), it seems reasonable to undertake a study aimed at determining the impact of changes in the prices of imported energy on GDP. The scope of the analysis covers the years 2010–2016. The study uses a simple net import model presented by the World Bank. The analysis shows that each period of energy price growth on international markets was associated with a deterioration of Polish terms of trade (goods), and a decrease in price growth with their improvement. That is why the decrease of terms of trade for Poland in 2010–2014 translated into a GDP decline of 0.1–0.2%.
PL
Zagadnienia związane z rynkiem energii są istotnym elementem polityki gospodarczej każdego kraju. Jednym z nich jest kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Studia literaturowe wskazują na bogactwo wysiłków definiujących to zjawisko. Przedmiotem szczególnej analizy w tekście jest jego klasyczne ujęcie, w którego centrum zainteresowania znajdują się szoki cenowe na rynkach paliw. Z powodu silnego uzależnienia Polski od importowanych paliw (ropy naftowej i gazu ziemnego) zasadne wydaje się podjęcie badania, którego celem byłoby określenie wpływu zmian cen importowanych surowców na PKB. Analiza obejmuje lata 2010–2016, a w badaniu korzysta się z prostego modelu importu netto autorstwa Banku Światowego. Przeprowadzona analiza pokazuje, że każdy okres wzrostu cen energii na rynkach międzynarodowych wiązał się z pogorszeniem terms of trade (towarowych), zaś spadek – z ich poprawą. Dlatego spadek terms of trade dla Polski w latach 2010–2014 przełożył się na spadek PKB o 0,1–0,2%.
PL
W2014 r. prezydent Francji François Hollande zapowiedział pogłębienie współpracy w zakresie energii odnawialnej z Niemcami. Obecnie sektor energetyczny tych państw znacząco się zmienił. Wprowadzona przez rząd Angeli Merkel reforma energetyczna zakłada zwiększenie potencjału odnawialnych źródeł energii do 80% – do 2050 roku. Z kolei francuska energetyka w 75% oparta jest nadal na energii atomowej. W planach jest jednak zmniejszenie udziału energii jądrowej o 25% do 2025 roku. Pomimo różnic, Francja i Niemcy stanowią jeden z najsilniejszych „sojuszy energetycznych” wśród państw członkowskich i znacząco wpływają na politykę energetyczną całej Unii Europejskiej.
first rewind previous Page / 8 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.