Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  biżuteria
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Symbolische Kommunikation, transkontinentale Handelsnetzwerke, Raubökonomie: Kontexte und Konstellationen der Silberzirkulation und -redistribution zu Zeiten Bolesławs des Tapferen

100%
Adamczyk D.
Wiadomości Numizmatyczne
|
2022
|
vol. 66
141-166
PL
Panowanie Bolesława Chrobrego cieszy się od wielu lat dużym zainteresowaniem zarówno historyków, jak i numizmatyków. W centrum badań tych pierwszych znajdują się dzieje polityczne jego władztwa, tych drugich jego mennictwo. Zdecydowanie mniej uwagi natomiast poświęca się fiskalnym i prestiżowo symbolicznym kontekstom obiegu kruszcu, który na przełomie X i XI w. składał się niemal wyłącznie z importowanych monet oraz srebra w postaci niemonetarnej, głównie biżuterii. To rodzi wiele pytań: jak dostęp do towarów luksusowych wpływał na sprawowanie władzy? Za jakie ekwiwalenty i w jakich okolicznościach nabywano obce monety? Jak chęć przejęcia kontroli nad sieciami dystrybucji srebra między Miśnią, Pragą a Kijowem w pierwszych dekadach XI stulecia kierunkowała ekspansję Bolesława? Metodologicznie artykuł łączy analizę skarbów z interpretacją źródeł pisanych.
EN
The reign of Bolesław I the Brave has for many years been very popular among historians and numismatists. The political history of his rule is at the centre of the research of the first one, and the history of his coinage of the latter. On the other hand, much less attention is paid to the fiscal and prestigious-symbolic contexts of the circulation of bullion, which at the turn of the 10th and 11th centuries consisted almost exclusively of imported coins and silver in a non-monetary form, mainly jewellery. This raises many questions: how did access to luxury goods affected the exercise of power? What equivalents and under what circumstances were foreign coins purchased? How did the desire to take control of the silver distribution networks between Meissen, Prague and Kiev in the first decades of the 11th century directed Bolesław’s expansion? Methodologically, the article combines the analysis of the hoards with the interpretation of written sources.
2
Publication available in full text mode
Content available

Biżuteria z wczesnośredniowiecznego grodziska w Kamieniu Pomorskim

84%
Górkiewicz-Bucka E.
Materiały Zachodniopomorskie
|
2016
|
vol. 12
463-481
EN
Abstract: The article presents items generally referred to as jewellery from the early medieval stronghold in Kamień Pomorski. Its aim is a presentation of finds and an attempt to verify the dating of settlement layers.
3
Publication available in full text mode
Content available

W jednym pierścieniu. Zarys relacji intermedialnych literatury i sztuki jubilerskiej

84%
Suszek E.
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
|
2021
|
issue 10
33-65
EN
The article is synthetic in character and attempts to outline of multi-faceted, elaborate, but unevenly structured relationships between literature and jewellery art products. Referring to examples of projects from different eras, the author aims to emphasise the importance of these relationships for the development of the two media, and to highlight the significance of examining this field, which has been rather marginalised by researchers so far. Not only does she analyse this issue by using Werner Wolf’s concept of medium and intermediality in the broad sense of the term, which is open to traditional arts, but also examines categories connected with intermediality, including extracompositional intermediality, intracompositional intermediality, and their subcategories. The author does not underestimate the usefulness of the ontological intermediality category; therefore, the conclusion of the paper includes reflection on jewellery-oriented metaphors.
PL
Artykuł ma charakter syntetyczny i stanowi próbę wstępnego zarysu wieloaspektowych i złożonych, choć nierównomiernie budowanych związków literatury z dziełami sztuki jubilerskiej. Autorka, przywołując przykłady projektów z różnych epok, stara się podkreślić znaczenie tych relacji dla rozwoju obu mediów oraz zaakcentować wagę podjęcia studiów w tym zakresie, dotąd dość marginalizowanych. Do analizy zagadnienia przyjmuje teorię medium i szeroko rozumianej intermedialności Wernera Wolfa, którą można aplikować do badań nad tradycyjnymi sztukami. Autorka wykorzystuje więc kategorie intermedialności wewnątrzkompozycyjnej i zewnątrzkompozycyjnej oraz związane z tymi obszarami podkategorie. Nie bagatelizuje jednak przy tym użyteczności kategorii intermedialności ontologicznej, dlatego w finale artykułu podejmuje również refleksję nad jubilerską metaforyką.
4
Publication available in full text mode
Content available

Franciszek Jaworski (1873–1914) – pierwszy historiograf biżuterii polskiej

84%
Letkiewicz E.
TECHNE. Seria Nowa
|
2021
|
issue 7
107-118
EN
The article concerns the figure of Franciszek Jaworski (1873–1914), a historian, antiquarian, collector, journalist, and journalist from Lviv. His works on Polish historical rings from 1911–1913 are the first to document these items from the end of the 18th century and the 19th century. Especially the work on rings, written in 1913, had a significant impact on the subsequent literature on Polish jewelry. Its author was the first researcher to perceive the ring as an important historical object, a document of the culture of bygone times, seemingly only a small, meaningless object. The items collected in the work Historical Polish Rings were divided by Jaworski into groups arranged chronologically. The four oldest rings related to the decline of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and the remaining 114 were related to people and events of the 19th century (the last of the rings was from 1894). The ring typology introduced by Franciszek Jaworski became important for the subsequent systematization of Polish jewelry. Although it was a group of works accidentally collected by him, it became a basis for the next generations to distinguish a new category of jewelry, known today as “patriotic jewellery”. For this reason, Franciszek Jaworski should be treated as the first historiographer who drew attention to the need for research in this unrecognized field with his study.
PL
Artykuł dotyczy postaci lwowskiego historyka, antykwariusza, kolekcjonera, dziennikarza, publicysty Franciszka Jaworskiego (1873–1914). Jego prace poświęcone polskim pierścieniom historycznym z lat 1911–1913 są pierwszymi, które dokumentują te przedmioty, pochodzące z końca XVIII stulecia i z wieku XIX. Zwłaszcza praca o pierścieniach powstała w 1913 roku wywarła znaczący wpływ na późniejsze piśmiennictwo poświęcone polskiej biżuterii. Jej autor był pierwszym badaczem postrzegającym pierścień jako ważny obiekt historyczny, dokument kultury minionych czasów, na pozór tylko przedmiot drobny, pozbawiony znaczenia. Zabytki zebrane w pracy Pierścienie historyczne polskie podzielił Jaworski na grupy uporządkowane chronologicznie. Cztery najstarsze pierścienie odnosiły się do schyłku Rzeczypospolitej, a pozostałe 114 wiązały się z osobami i wydarzeniami XIX wieku (ostatni z pierścieni pochodził z 1894 roku). Typologia pierścieni wprowadzona przez Franciszka Jaworskiego stała się ważna dla późniejszych systematyzacji polskiej biżuterii. Choć była to grupa dzieł przygodnie przez niego zebranych, stała się dla kolejnych generacji podstawą do wyodrębnienia nowej kategorii biżuterii, znanej dziś jako „biżuteria patriotyczna”. Z tego powodu Franciszka Jaworskiego należy traktować jako pierwszego ich historiografa, który swoim opracowaniem zwrócił uwagę na potrzebę badań na tym nierozpoznanym polu.
5

Niezwykłe materiały biżuterii art deco - celuloid, galalit, bakelit, akrylik

67%
Letkiewicz E.
Roczniki Humanistyczne
|
2017
|
vol. 65
|
issue 4: Historia sztuki
145-168
XX
Biżuteria art deco, wykonywana z kosztownych metali i kamieni, zyskała w ciągu ostatnich piętnastu lat solidne opracowania. Dużo mniej informacji można natomiast znaleźć na temat ogólnie dostępnych, od lat dwudziestych XX wieku, nowo wprowadzanych materiałów, które z racji swych unikalnych walorów znalazły zastosowanie przy wytwarzaniu biżuterii art deco. Od drugiego dziesięciolecia XX wieku „plastiki” – bo o nich mowa – dzięki przystępnej cenie przebojem zdobywały rynki, docierając do masowego odbiorcy na całym świecie. Przełomu w ich zastosowaniu dokonał Leo Hendrik Baekeland pod koniec pierwszej dekady XX wieku, który jako pierwszy stworzył w sposób chemiczny materiał całkowicie syntetyczny, doskonale imitujący wiele materiałów naturalnych, nazwany od jego nazwiska bakelitem. Przed odkryciem Baekelanda, znane od drugiej połowy XIX wieku były sztucznie wytwarzane substytuty materiałów naturalnych: ebonit, wulkanit, gutaperka, parkesyna, celuloid, xylonit, galalit. Nie wszystkie z nich przetrwały pierwszą wojnę światową, zostały wyparte przez nowe sztuczne produkty. Jednym z nich był doskonale przeźroczysty acrylic, który wszedł na rynki w 1928 r. (znany też pod nazwami: plexiglas, plexi, perspex, lucit). Od roku 1930 w biżuterii zastosowanie znalazł polystyren. W artykule przybliżona została historia najpopularniejszych materiałów sztucznych używanych w biżuterii art deco. Niezwykłych materiałów, sztucznie stworzonych, znajdujących zastosowanie z biżuterii i akcesoriach stroju było znacznie, znacznie więcej. Projektanci biżuterii plastikowej – podobnie jak pionierzy awangardy – czerpali pomysły z najbardziej śmiałych i błyskotliwych kreacji okresu. Tworzona przez nich biżuteria plastikowa stała się ważnym składnikiem ówczesnego życia codziennego i odświętnego, biorąc udział w wykreowaniu oryginalności nowoczesnego stylu lat międzywojennych, zrywającego z romantyzmem szkół końca XIX wieku.
EN
Art Deco jewellery, made of expensive metals and stones, has become a theme for solid studies over the last fifteen years. Much less information can be found on the generally available, since the 1920s, newly introduced materials, which due to their unique value are used in the production of art deco jewellery. From the second decade of the 20th century “plastics – because they are in question – by affordable price hit the market to reach a mass audience around the world. Leo Hendrik Baekeland’s breakthrough came at the end of the first decade of the 20th century. He was the first to create a completely synthetic material, perfectly imitating many natural materials, that was later named after him as bakelite. Before Baekeland’s discovery, artificially produced substitutes for natural materials: ebonite, vulcanite gutta-percha, parkesine, celluloid, xylonite, galith had been known from the second half of the 19th century. Not all of them survived the First World War. Some were supplanted by new artificial products. One of them was a perfectly clear acrylic, which entered the markets in 1928 (also known as plexiglas, plexi, perspex, lucite). Since 1930, polystyrene has been used in jewellery. This article presents the history of the most popular artificial materials used for making art deco jewellery. There were much more unique materials, artificially created, used for production of jewellery and clothing accessories. The designers of plastic jewellery, like the avant-garde pioneers, took their ideas from the most bold and brilliant creations of the period. Their plastic jewellery has become an important part of everyday life and special occasions, contributing to the originality of the modern style of the interwar period and breaking with the romanticism of the late 19th century schools.
6
Publication available in full text mode
Content available

Striving for modernity: The jewellery making in The Second Polish Republic (1918–1939)

67%
Lipczik A.
TECHNE. Seria Nowa
|
2021
|
issue 7
119-133
PL
Artykuł stanowi próbę opisania sytuacji jubilerstwa w międzywojennej Polsce oraz wskazania głównych problemów hamujących jego rozwój. Omawiając wystawę biżuterii na Powszechnej Wystawie Krajowej w 1929 r., wskazano główne trendy w produkcji, a także najważniejszych przedstawicieli branży. Zwrócono również uwagę na jubilerów, których prace mogą być przykładem poszukiwań polskiego stylu art déco. W oparciu o treści publikowane na łamach krajowej prasy branżowej, która stanowiła główną platformę komunikacji dla rzemieślników i kupców w Polsce, uwypuklono wpływ czołowego na świecie przemysłu francuskiego. Zauważono, że choć jubilerzy w Polsce napotykali w okresie międzywojennym wiele trudności, starali się czerpać z doświadczeń swoich kolegów z Paryża. Dotyczyło to zagadnień związanych z projektowaniem i produkcją biżuterii oraz prowadzeniem działalności gospodarczej. Jako jeden z pierwszych poświęconych tej tematyce, artykuł może stanowić punkt odniesienia dla dalszych badań związanych z biżuterią w latach 20. i 30. XX wieku, nie tylko w Polsce, ale także w Europie Środkowo-Wschodniej.
EN
The article attempts to describe the condition of jewellery making in interwar Poland and to indicate the major problems hampering its development. While discussing the jewellery exhibition at the Polish General Exhibition in 1929, the main trends in the commercial vein, as well as the most important representatives of the industry were indicated. Attention was also paid to the jewellers, whose works might be an example of the search for the Polish Art Déco style. Based on the content published in the domestic trade press, which was the main communication platform for the craftsmen and merchants in Poland, the influence of the world’s leading French industry was highlighted. It was noted that even though the jewellers in Poland faced many difficulties throughout the interwar period, they tried to learn from the experiences of their colleagues from Paris. This applied to issues related to the design and manufacturing of jewellery as well as running businesses. As one of the first devoted to the topic, the paper may serve as reference for further research related to jewellery making in the 1920s and 30s, not merely in Poland, but also in East-Central Europe.
7
Publication available in full text mode
Content available

Bona Sforza d’Aragona i rola mody w kształtowaniu jej wizerunku

59%
Bender A.
Fabrica Litterarum Polono-Italica
|
2020
|
issue 2
33-52
IT
The main goal of the article is to examine how queen Bona Sforza’s taste and interest in fashion has been influenced by her nearest milieu – including her mother, Isabella of Aragon – since her childhood in Italy and until her arrival in Poland. In the first part of the text, the author seeks to obtain an answer to the question of how the Renaissance fashion could influence Bona’s look and garments. The author proposes her own translations of several sources which shed new light on the subject. The description of wedding celebrations written by Giuliano Passero, Giuliano Passero cittadino napoletano o sia prima pubblicazione in istampa, delle Storie in forma di Giornali (Napoli, 1785) is especially important for this article. The new translation of this text differs occasionally from that published by Władysław Pociecha several years ago. In the second part of this article, the author analyses ceremonial dress and jewellery which we can see on the earliest preserved portrait of Bona, painted most likely in Italy, around 1518. The woodcut, included in Jost Ludwik Decjusz’s De Sigismundi regis temporibus liber III in 1521, could not precisely depict the facial features and details of the young queen’s apparel.
PL
L’obiettivo principale dell’articolo è esaminare come il gusto e la sensibilità per la moda di Bona Sforza siano stati influenzati da sua madre, Isabella d’Aragona e dall’ambiente italiano, prima del suo arrivo in Polonia. Nella prima parte l’autrice cerca di ottenere una risposta alla domanda su come la moda rinascimentale aveva influenzato l’aspetto e il modo di vestire di Bona. Per dimostrare le sue tesi, l’autrice propone una propria versione della traduzione dei testi, che gettano nuova luce sull’argomento. In particolar modo degna di nota è la descrizione del matrimonio di Giuliano Passero, Giuliano Passero cittadino napoletano o sia prima pubblicazione in istampa, delle Storie in forma di Giornali (Napoli, 1785). La nuova traduzione presenta delle differenze rispetto alla versione di Władysław Pociecha, pubblicata negli anni Cinquanta. Nella seconda parte dell’articolo è stato analizzato l’abito cerimoniale e i gioielli indossati dalla giovane Bona nel suo unico ritratto, realizzato probabilmente in Italia all’incirca nel 1518. La xilografia, inclusa in De Sigismundi regis temporibus liber III di Jost Ludwik Decjusz nel 1521, non rendeva riconoscibile precisamente le caratteristiche del viso e i dettagli dell’abbigliamento della giovane regina.
8
Publication available in full text mode
Content available

Późnośredniowieczne skarby monet z dolnego Nadodrza i dolnego Połabia z zawartością biżuterii i ozdób

34%
Szczurek T.
Studia Lednickie
|
2014
|
vol. 13
49-76
EN
In this paper the author offers an overview of hoards containing ornamental items, that is, jewellery, dress ornaments as well as ornaments used to decorate other artefacts. Je mapping of finds, starting with those from the second half of the 12th c., does not display any concentration in the discussed territory. However, there is quite a large concentration of deposits with ornaments in the southern borders, or actually beyond them—in Anhalt, Saxony-Wittenberg and in Thuringia (Fig. 1). When the finds are arranged chronologically, it turns out that deposits which were hidden in the period from c. 1360 to c. 1500 are the most numerous. Earlier hoards, however, are much richer in decorative artefacts. In later deposits such artefacts are either single specimens or their number is limited to but a few finds. There are occasional hoards dated back to the Early Middle Ages (to c. 1070) containing ornaments only or ornaments and non-monetary silver (in the form of clumps and bars). However, from the second half of the 12KP c. onwards there are no finds which contain ornamental items only. Although there are ornaments in deposits with bars (Gusskönige), they are accompanied by coins. An overwhelming majority of the ornamental items was made from silver. From the 13th c. onwards, gilding appears on the silver artefacts. Je technique of gilding is commonly used in silver jewellery artefacts from the 14th and 15th c. A silver ring from the hoard from Bardowick is ornamented in the niello technique. Gold artefacts occur very rarely, and it seems that they appear as single finds only. Bronze artefacts are truly unique. Specimens from the 14th and 15th c. are ornamented with semi-precious stones, a glass mass and enamel, while pearls are found sporadically. Amber does not occur in the discussed territory; on the other hand, it is known from small artefacts in other parts of Europe (e.g., from the Austrian hoard in Fuchsenhof, c. 1275–1278). Je assortment of ornamental artefacts for decoration of the body (jewellery) and of dress is quite similar to that from the present time. It encompasses rings (often with eyelets), annuli and signet rings, brooches used as clasps, buckles and the fittings of belts, knobs used as buttons, but also as dress ornaments, fittings (thin metal sheets with openings, used to ornament dresses, purses and caskets) in the shape of round and heraldic shields, or heraldic eagles and lions. In some hoards there are large numbers of buckles (some of these are similar to brooches, somewhat resembling fibulae). Crosses-pendants, earrings and hair pins are not common. Items of cutlery are rather sporadically found (silver spoons and silver fittings for knife handles). The largest hoards are known from the territory of the Wendic Hansa and they were discovered in urban areas. "ere is no doubt that these were gathered by members of the patriciate. On the other hand, rich hoards with gold artefacts are known from the Rhineland, but also from Erfurt in Thuringia and from Środa Śląska.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.