Search results

1

Wykorzystanie analizy R/S do badania atrakcyjności inwestycyjnej spółek na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie

100%

Siemieniuk Ł., Siemieniuk T.

Przedsiębiorstwo & Finanse

|

2020

|

issue 1

53-64

PL

Celem publikacji jest zaprezentowanie możliwości wykorzystania teorii chaosu deterministycznego do analizy spółek pod względem atrakcyjności inwestycyjnej na polskiej giełdzie oraz prezentacja rezultatów badań wybranych narzędzi chaosu deterministycznego (analizy R/S). Przedmiotem badań są spółki z branży medycznej notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

2

Zastosowanie lokalnej aproksymacji wielomianowej do prognozowania chaotycznych szeregów czasowych

100%

Orzeszko W., Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu K. E. i. S.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2004

|

vol. 177

EN

Chaos theory has become a new approach to financial processes analysis. Due to complicated dynamics, chaotic time series seem to be random and, in consequence, unpredictable. In fact, unlike truly random processes, chaotic dynamics can be forecasted very precisely in a short run. In this paper, a local polynomial approximation is presented. Its efficiency, as a method of building short-term predictors of chaotic time series, has been examined. The presented method has been applied to forecasting stock prices and indices from the Warsaw Stock Exchange. Additionally, obtained results have been used to detect chaos in analyzed time series.

PL

Teoria chaosu deterministycznego stanowi alternatywne podejście do analizy procesów finansowych. Ze względu na swój złożony charakter, szeregi chaotyczne wydają się losowe i w konsekwencji nieprognozowalne. W istocie różnią się od szeregów prawdziwie losowych możliwością ich efektywnego prognozowania w krótkim horyzoncie czasowym. W artykule zaprezentowano lokalną aproksymację wielomianową - metodę prognozowania chaotycznych szeregów czasowych. Celem przeprowadzonych badań była weryfikacja skuteczności metody na podstawie wygenerowanych szeregów chaotycznych oraz jej aplikacja do prognozowania ewolucji wybranych szeregów czasowych pochodzących z WGPW. Dodatkowo, otrzymane wyniki wykorzystano do identyfikacji chaosu na WGPW.

3

Złożone chaotyczne szeregi czasowe

75%

Wołoszyn J., Wołoszyn P.

Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

|

2006

|

issue 1(9)

231-241

PL

W artykule zaproponowano badanie własności złożonych chaotycznych szeregów czasowych powstających przez wykonanie operacji na parach lub większej liczbie odpowiadających sobie elementów szeregów składowych. Wygodną metodą badania własności powstałych szeregów czasowych jest sporządzenie i analiza ich obrazów fazowych, które ujawniają cechy nie obserwowane bezpośrednio na wykresach czasowych rozpatrywanych szeregów.

EN

In deterministic systems with non-linear relations there are chaotic courses observed. Simple non-linear mapping, like logistical or square mapping, generate chaotic time series in the iterative way. The paper presents a method of properties research of compound chaotic time series, which are created as a result of some operations, performed on couples or greater number of corresponding elements of component series. Making and analyzing the phase diagrams, which reveal properties not observed directly on timing diagrams of consider series, is a convenient method of research of properties of created time series.

4

Zanik funkcji miejskich w wybranych ośrodkach Dolnego Śląska – przyczyny i konsekwencje z perspektywy chaosu deterministycznego

63%

Becla A., Czaja S.

Studia Miejskie

|

2013

|

vol. 12

79-93

PL

W artykule przedstawiono realne przyczyny wyodrębnienia ośrodków miejskich w historii ludzkości w świetle chaosu deterministycznego. Omówiono prawne i instytucjonalne podstawy przyznawania (regulacji) praw miejskich. Zidentyfikowano czynniki determinujące zanik funkcji miejskich w regionie dolnośląskim. Ponadto oceniono użyteczność teorii chaosu deterministycznego dla identyfikacji przyczyn zaniku funkcji miejskich na podstawie badań empiryczno-historycznych dla Dolnego Śląska. Zanik funkcji miejskich wystąpił w wielu (prawie 30) ośrodkach Dolnego Śląska. Powstanie tych miast, a później ich upadek (czy zanik) można w ciekawy sposób badać, wykorzystując koncepcje oparte na chaosie deterministycznym. Autorzy przeprowadzili taką analizę, wykorzystując model cyklu życia ośrodka miejskiego i kategorie chaotycznych trajektorii ewolucji obiektu (zjawiska). Na ich podstawie możemy sformułować kilka wniosków: 1. Każde miasto ma swój specyficzny cykl życia, warunkowany czynnikami podstawowymi i przypadkowymi. 2. Wykorzystanie teorii chaosu deterministycznego pozwala skuteczniej zidentyfikować i lepiej rozumieć czynniki przypadkowe w ewolucji ośrodków miejskich. 3. Podejście oparte na teorii chaosu deterministycznego nie odrzuca dotychczasowego dorobku geografii ekonomicznej, teorii urbanizacji, ekonomicznej teorii lokalizacji czy nowej geografii ekonomicznej, lecz go uzupełnia. 4. Zastosowanie tego dorobku do badań regionalnych (Dolny Śląsk) pozwala na identyfikację zarówno przyczyn tutejszej urbanizacji, jak i czynników determinujących zanik funkcji miastotwórczych w tej przestrzeni. 5. Zrealizowane badania pozwoliły dodatkowo potwierdzić użyteczność poznawczą teorii chaosu deterministycznego do badania procesów urbanizacyjnych (miastotwórczych).

EN

In the article were introduced real causes of singling out the urban centres in the mankind history in the light of the deterministic chaos. It talked over the legal and institutional bases of granting (control) of urban laws. It identified factors determining the atrophy of urban functions in the Lower-Silesian region. The usefulness of the deterministic chaos theory was estimated for the identification of the causes of the urban functions atrophy on the basis of empirical and historical investigations for Lower Silesia, moreover. The atrophy of urban functions stepped out in many (almost thirty) centres of Lower Silesia. Come into being these cities, and later their fall (or atrophy) it will can study with using on the deterministic chaos conceptions. Authors conducted such analysis using the model of the urban centre life cycle and the categories of the chaotic trajectories of the object (phenomenon) evolution. On their basis we can formulate a several conclusions. 1. Every city possesses its specific life cycle conditioned basic and accidental factors. 2. Utilization of the deterministic chaos theory lets more effectively identify and better understand accidental factors in the evolution of the urban centres. 3. Approach leaning on the deterministic chaos theory does not throw aside the hitherto existing property of economic geography, the theory of urbanization, the economic theory of the location or New Economic Geography, but it replenishes them. 4. The use of this property to regional investigations (Lower Silesia) allows to identification both the causes of local urbanization, how and factors determining the atrophy of urban functions in this space. 5. Realized investigations let additionally confirm the cognitive usefulness of the deterministic chaos theory to the studying of urban processes.

5

O pewnym założeniu twierdzenia Bella

51%

Czerniawski J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2016

|

vol. 52

|

issue 4

39-57

EN

Any proof of Bell’s theorem reduces to a derivation of one of Bell’s inequalities. The key role in such derivations is played by the condition of factorizability of the joint conditional probability, which may be obtained as a consequence of two other conditions, known as parameter independence and outcome independence. The former is a quite obvious consequence of locality, whereas the latter is controversial. However, since it is a particularization of the condition of screening off of the principle of common cause, its undermining entails questioning the latter condition as well. If successful, any effective proof of Bell’s theorem would demand deriving some of Bell’s inequality without making use of any particularization of screening off. A direction of search for a model breaking this condition is suggested.

PL

Dowód twierdzenia Bella sprowadza się do wyprowadzenia którejś z nierówności Bella. W ich standardowych wyprowadzeniach jednak kluczową rolę odgrywa warunek faktoryzowalności łącznego prawdopodobieństwa warunkowego, który można uzyskać jako konsekwencję dwóch innych warunków, znanych jako parameter independence i outcome independence. Pierwszy z nich jest dość oczywistym wyrazem warunku lokalności, natomiast drugi budzi wątpliwości. Ponieważ jednak jest on uszczegółowieniem warunku screening off zasady wspólnej przyczyny, jego podważenie wymagałoby zakwestionowania również tego warunku. Gdyby się to powiodło, efektywny dowód twierdzenia Bella wymagałby wyprowadzenia nierówności Bella nie wykorzystującego żadnego uszczegółowienia warunku screening off. Przestawiona zostanie sugestia kierunku, w jakim powinny iść poszukiwania modelu naruszającego ten warunek.

6

Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (I)

38%

Munévar G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2013

|

vol. 10

111-137

PL

Celem tego artykułu jest wykazanie, że naturalizm jest zgodny z ideą wolności woli. Wielu filozofów twierdzi, że jeśli determinizm jest prawdziwy, a przeto nie jesteśmy istotami wolnymi, to tym samym nie jesteśmy odpowiedzialni moralnie. Wówczas ten "problem wolnej woli" najwyraźniej byłby szczególnie kłopotliwy dla naturalizmu. Naturalizm bowiem uznaje, że ludzie są swoiście zorganizowaną materią i dlatego, jak sądzi wielu uczonych, jest zgodny z determinizmem. Kilku naukowców, którzy poruszyli ten temat, włączywszy Francisa Cricka i E.O. Wilsona, próbowało wyjaśnić fenomenologię wolnej woli (nasze wrażenie, że jesteśmy panami samych siebie) w kategoriach biologicznych, argumentując, że ludzki mózg jest tak bardzo złożony, że przewidywalność działań poszczególnych jednostek w praktyce okazuje się niemożliwa. Niemniej rozwiązania takie zawodzą, ponieważ determinizm i przewidywalność nie są tym samym. Przykładowo zjawiska o charakterze chaotycznym są niemożliwe do przewidzenia, ale i tak są deterministyczne. Zatem te interesujące naukowe propozycje mogą wykazać co najwyżej, że wolna wola jest jedynie złudzeniem. Lecz jeśli tak, to złudzeniem jest również odpowiedzialność moralna. Niniejszy artykuł wyjaśnia także, dlaczego odwołanie się do indeterminizmu kwantowego leżącego u podstaw przypuszczalnie deterministycznej nauki również nie rozwiązuje problemu. Problemu tego nie można także unieważnić ani wskazując na mylenie w języku praktycznej nieuchronności praw przyrody z przymusem związanym z prawami społecznymi, jak próbowali to uczynić Hobbes, Hume, Schlick i inni, ani poprzez jakieś dalsze "analizy lingwistyczne". Artykuł ten rozwija sugestię Gary'ego Watsona, że kwestia wolnej woli sprowadza się raczej do pytania, czy jaźń może determinować nasze działania. Jak zobaczymy, okaże się, że jaźń to (w przeważającej mierze) mózg, zaś mózg rzeczywiście determinuje działania poszczególnych jednostek. Pomimo że prawa fizyki i chemii obowiązują w mózgu i że wszelkiego rodzaju czynniki zewnętrzne wywierają wpływ na ten narząd, to każdy mózg jest układem sui generis, charakteryzującym się własnym zbiorem "praw" emergentnych, które sprawiają, że każdy organizm jest niezależną jednostką w relacji do świata. W każdym razie taka niezależność od świata wystarczy do uzasadnienia wniosku, że mózg (jaźń) determinuje własne działania, a przeto, że - w normalnych warunkach - każda osoba jest odpowiedzialna moralnie. Najważniejszą z przesłanek dyskutowanych w artykule jest istnienie "silnej emergencji" procesów mózgowych. Pierwszy poziom emergencji to dobrze znany fakt, że składowe procesów mózgowych (na przykład impulsy elektryczne przesyłane z siatkówki oka do mózgu) nie gwarantują przeżycia jakiegoś konkretnego doświadczenia. Silniejszy poziom emergencji polega zaś na tym, że sieci neuronowe w mózgu oddziałują na pojedyncze składowe tych sieci (na przykład na wagi synaptyczne). Zatem stan neuronalny jest emergentny w tym sensie, że konstytuujące go wagi połączeń synaptycznych nie wystarczą do określenia go. Jest emergentny również w tym sensie, że wagi synaptyczne częściowo zależą także od samego stanu neuronalnego.

EN

The aim of this paper is to argue that naturalism is consistent with free will. Many philosophers claim that if determinism is true, and thus we are not really free agents, then we are not morally responsible. This „problem of free will” would then seem to be particularly pressing for naturalism, since naturalism considers human beings to be arrangements of matter, and therefore many scholars expect it to be consistent with determinism. Several scientific writers who have touched on the subject, including Francis Crick and E.O. Wilson, have tried to explain the phenomenology of free will (our feeling that we are free agents) on biological terms, while arguing that the human brain is so complex that the predictability of individual human action is practically impossible. Such solutions fail, however, because determinism and predictability are not the same thing. Chaotic phenomena, for example, may be unpredictable, but they are still deterministic. So the most these interesting scientific proposals can show is that free will is an illusion. But if free will is an illusion, so is moral responsibility. This paper will also explain why appeals to quantum indeterminism, which underlies presumably deterministic science, are not much help either. Nor can the problem be dismissed as Hobbes, Hume, Schlick and others have tried to do, by pointing to a linguistic confusion between the practical inevitability of natural law and the compulsion of social laws, nor by some further „linguistic analysis”. This paper develops Gary Watson’s suggestion that the question of free will is rather whether our actions can be determined by the self. The self, it will be seen, turns out tobe (largely) the brain, and the brain does indeed determine the individual’s actions. Even though the laws of physics and chemistry apply in the brain, and even though all sorts of external influences leave their imprint on the brain, each brain is sui generis and has its own set of emergent „laws” that pit the organism as an independent entity vis-à-vis the world. This is enough independence from the world, in any event, to justify the conclusion that the brain (the self) does determine its own actions, and thus that, under normal circumstances, the individual is morally responsible. The most important of the reasons discussed in the paper is the existence of „strong emergence” in brain processes. The first level of emergence is the well-known fact that the components of a brain process (e.g., electrical pulses sent by the retina to the brain) do not guarantee a particular experience. The stronger level of emergence is that the brain networks affect the individual components of the networks (e.g., synaptic weights). Thus a neural state is emergent in the sense that the weights of the synaptic connections that constitute it are not sufficient to determine it, and also emergent in the sense that those weights are also partially dependent on the neural state itself.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

1 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Przedsiębiorstwo & Finanse

1 Studia Miejskie

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

1 2020

1 2016

2 2013

1 2006

1 2004

1 Becla A.

1 Czaja S.

1 Czerniawski J.

1 Munévar G.

1 Orzeszko W.

1 Siemieniuk T.

1 Siemieniuk Ł.

1 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu K. E. i. S.