Search results

1

Żywieniowe czynniki i kontrowersje w zapobieganiu demencji

100%

Kurczyńska A., Ślusarczyk K.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2020

|

issue 4(37)

69-89

PL

Demencja dotyka coraz większej liczby osób, co skłania do postrzegania jej jako istotnego problemu zdrowia publicznego. Zaburzenia poznawcze dotyczą przede wszystkim osób starszych, natomiast w praktyce stanowią również duże obciążenie dla ich opiekunów. Manifestacja otępienia nie jest jednak nieunikniona. Na funkcje układu nerwowego wpływa szeroki wachlarz czynników, począwszy już od tych na etapie życia płodowego. Do najistotniejszych determinant zaburzeń funkcji poznawczych należą obciążenia genetyczne, choroby, aktywność intelektualna, aktywność fizyczna oraz sposób żywienia. W prewencji podkreśla się rolę diety o charakterze przeciwzapalnym, ubogiej w cukier i produkty wysokoprzetworzone. Szczególne znaczenie mają kwestie takie jak prawidłowy stosunek kwasów tłuszczowych omega-3 do omega-6, odpowiednia podaż kwasów EPA i DHA oraz jak najniższe spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych. Natomiast do kontrowersyjnych aspektów należą m.in. dieta wysokotłuszczowa i spożycie alkoholu. Celem pracy jest analiza kontrowersyjnych czynników i strategii żywieniowych w prewencji zaburzeń poznawczych na podstawie dostępnych danych naukowych.

2

Diagnoza i terapia logopedyczna pacjenta w łagodnej fazie otępienia alzheimerowskiego

89%

Antczak-Kujawin J.

Logopaedica Lodziensia

|

2018

|

issue 2

11-22

EN

The article presents the case study of 85-year-old man with the early stage Alzheimer’s dementia. The results of speech therapy diagnosis including the methods of diagnostic procedure were discussed. The nature of speech disorders in Alzheimer’s dementia with particular focus on the symptoms of lexical and semantic skills as well as narration skills were described. The main objectives and therapeutic strategies were also indicated as well as the methods of speech therapy applied in the case of tested patient. The proposition of speech therapy including the description of first 12 months of therapy were presented.

PL

W artykule przedstawiono opis przypadku 85-letniego mężczyzny z otępieniem alzheimerowskim w fazie łagodnej. Omówiono wyniki diagnozy logopedycznej i wskazano metody postępowania diagnostycznego. Opisano charakter zaburzeń mowy w otępieniu alzheimerowskim, ze szczególnym uwzględnieniem objawów zaburzeń sprawności leksykalno-semantycznej oraz sprawności narracyjnej. Wskazano również główne cele i strategie terapeutyczne oraz metody terapii logopedycznej stosowane w przypadku badanego pacjenta. Przedstawiono propozycję terapii logopedycznej, obejmującą opis pierwszych dwunastu miesięcy terapii.

3

Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą Alzheimera.

75%

Uchmanowicz I., Pierożyńska A., Kołtuniuk A., Kuberka I., Rosińczuk J.

Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia

|

2015

|

issue 1

17-21

PL

Choroba Alzheimera to postępujące zwyrodnienie centralnego układu nerwowego z klinicznymi objawami otępienia najczęściej dotyczące osób starszych (powyżej 65. r.ż.), które uszkadzając tkankę mózgową, powoduje nieodwracalną utratę funkcji poznawczych oraz zaburzenia afektu i zachowania. Zmiany chorobowe postępują w czasie i zwykle trwają około 10–15 lat powodując ostatecznie całkowite uzależnienie chorego od pomocy innych osób. Celem pracy jest omówienie najczęściej występujących problemów pielęgnacyjnych u pacjentów z chorobą Alzheimera oraz przedstawienie działań umożliwiających ich rozwiązanie.

EN

Alzheimer’s disease is a progressive degeneration of the central nervous system with clinical symptoms of dementia mostly affecting elderly people (over 65 years). It damages the brain tissue causing irreversible loss of cognitive functions bu also leads to affect and behaviour disorders. Lesions progress gradually over time and it usually takes approximately 10 to 15 years before eventually causing the patient rely completely on the assistance of others. The aim of the study is to discuss the most common problems in the care of patients with Alzheimer’s disease and to present actions that will enable their solution.

4

Opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobą Alzheimera

75%

Nieckarz R.

Puls Uczelni

|

2015

|

issue 2

18-23

PL

Wstęp: Choroba Alzheimera należy do grupy chorób, które najczęściej rozwijają się w podeszłym wieku. Jej początek jest bezobjawowy, natomiast w czasie, gdy dochodzi do manifestacji objawów otępiennych, zazwyczaj zmiany są już daleko posunięte. Cel pracy: Celem pracy jest przedstawienie specyfiki choroby Alzheimera oraz problemów pojawiających się w trakcie opieki nad pacjentem na podstawie opisu przypadku. Materiał i metody: W niniejszej pracy posłużono się metodą analizy przypadku. Wykorzystano techniki badawcze takie jak: wywiad z pacjentką i jej opiekunami, obserwację (podczas wizyt w Poradni Zdrowia Psychicznego), analizę dokumentacji medycznej. Opis przypadku: W artykule przedstawiono opis pacjentki w wieku 78 lat, u której przebieg choroby datuje się od 2008 r. W badaniu przeprowadzonym w początkowej fazie choroby dokonano oceny stanu psychicznego za pomocą kwestionariusza Krótkiej Skali Oceny Stanu Psychicznego (Mini-Mental State Examination– MMSE) oraz przeprowadzono Test Rysowania Zegara (Clock drawing). Przedstawiono przebieg choroby u pacjentki oraz najczęstsze problemy pielęgnacyjne i opiekuńcze. Wnioski: Choroba Alzheimera stanowi przyczynę wielu problemów dotyczących nie tylko samego pacjenta, ale również jego opiekunów. Rodzina oraz pielęgniarka sprawująca opiekę nad chorym powinny dołożyć wszelkich starań, aby pacjenta z rozpoznaną chorobą otoczyć całościową opieką.

EN

Introduction: Alzheimer’s disease belongs to the group of the diseases which develop most often in the elderly period of a human life. Its beginning is usually symptomless, however, when the symptoms of dementia appear, the changes are already far-advanced. Aim of the study: The study aims at presenting the Alzheimer’s disease profile as well as the issues which arise during nursing based on the case report. Material and methods: The study was conducted according to the method of the case analysis. The research methods included interviewing the patient and her caretakers, observing the patient during her visits to the Mental Health Clinic and analysing medical records. Case description: The article presents the description of a female patient aged 78, with the disease course dated on 2008. Her mental state was assessed during initial examination and performed on the basis of the questionnaire named Mini-Mental State Examination (MMSE) and the test called Clock Drawing. The article includes the course of the disease in the patient and most common nursing and caretaking issues. Conclusions: Alzheimer’s disease evokes plenty of problems not only in a patient but their caretakers as well. A family and a nurse who take care of the patient ought to do their best to provide the patient with a holistic nursing care.

5

Advances in active and passive immunotherapy for Alzheimer’s disease– a short review

75%

Jacek Tabarkiewicz J.

Medical Review

|

2016

|

issue 1

93-96

PL

STRESZCZENIE Choroby neurodegeneracyjne m.in. choroba Alzheimera (AD) dotykają rocznie miliony nowych pacjentów na całym świecie. Fakt ten spowodował intensywny rozwój terapii modyfikujących przebieg choroby i mogących mieć zastosowanie w AD. Dane przedkliniczne wykazały zaangażowanie układu immunologicznego w patogenezie choroby Alzheimera. Komórki mikrogleju, komórki prezentujące antygen np. komórki dendrytyczne oraz produkty aktywacji dopełniacza odgrywają aktywną rolę w neurodegeneracji. Z drugiej strony niektóre elementy układu odpornościowego mogą być wykorzystane do eliminacji złogów amyloidowych i innych nieprawidłowości związanych z AD. W związku z tym, metody pasywnej i aktywnej immunoterapii są jednym z najszybciej rozwijających się sposobów terapii choroby Alzheimera. Podawanie przeciwciał lub indukcja odpowiedzi immunologicznej przeciwko β-amyloidowi, α-synukleinie lub białku tau są intensywnie badane. Jest to związane z odkryciem, że białka te mogą być celem dla przeciwciał w przypadku ich ekspresji na błonie komórkowej lub w przestrzeni pozakomórkowej. Także stosowanie innych metod immunoterapii pasywnej (podawanie dożylnych immunoglobulin) i aktywnej (szczepionki na bazie DNA) jest związane z pozytywnymi efektami klinicznymi. Kolejne próby kliniczne prowadzą do rozwóju efektywnych i bezpiecznych metod immunoterapii choroby Alzheimera i innych chorób neurodegeneracyjnych.

EN

Disease-modifying alternatives are intensively developed for the treatment of neurodegenerative disorders, a group of diseases that afflict millions of patients annually. The pre-clinical data shown involvement of immune system in the pathogenesis of Alzheimer’s disease (AD). Microglia cells, antigen presenting cells like dendritic cells and products of complement activation take an active part in neurodegeneration. On the other hand, some components of immune system could be used for elimination of amyloid plaques and another structural abnormalities associated with AD. Because of that, passive and active immunotherapies are one of the most developed approaches in therapy of AD. Vaccination against amyloid-ß, α-synuclein, or tau has been extensively explored, especially as the discovery that these proteins may propagate cell-to-cell and be accessible to antibodies when embedded into the plasma membrane or in the extracellular space. Also other methods of passive (intravenous immunoglobulins) and active (DNA based vaccines) are associated with positive clinical outcome. The clinical development of efficient and safe immunotherapies for Alzheimer ’s disease and other neurodegenerative disorders is a field in constant evolution.

6

Prisoners of Care: The experience of Loneliness among Caregivers of Individuals with Alzheimer’s Disease

75%

Leszko M., Iwański R., Bugajska B.

Paedagogia Christiana

|

2020

|

vol. 1/45

171-184

EN

Adjusting to an Alzheimer’s disease diagnosis is a complex process. Caregivers tend to experience feelings of loneliness and isolation, which in turn may have adverse effects on their well-being. Although the detrimental effects of caregiving on psychological and physical health are well documented, more research is needed to give a comprehensive portrait of the caregiving experience, especially in the areas of aloneness and social isolation. Loneliness remains a neglected aspect of the caregiving experience. Results from this study offer important insights into the caregiving experience for psychologists and other healthcare professionals.

PL

Przystosowanie się do choroby Alzheimera jest złożonym procesem. Opiekunowie doświadczają samotności i izolacji, co może niekorzystnie wpływać na ich samopoczucie. Mimo iż negatywny wpływ, jaki może wywrzeć sprawowanie opieki na zdrowie psychiczne i fizyczne, został potwierdzony w wielu badaniach, nie udało się jeszcze uzyskać kompleksowego portretu opiekuna i jego doświadczeń, zwłaszcza jeśli chodzi o doświadczenie samotności i izolacji społecznej. Samotność pozostaje zaniedbanym aspektem doświadczenia opiekuńczego. Wyniki tego badania oferują ważne informacje na temat doświadczenia w opiece zarówno dla psychologów, jak i innych osób zaangażowanych w pomoc osobom starszym.

7

The Experience of Alzheimer’s Disease as a Learning Situation

71%

Dubas E.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2020

|

vol. 10

|

issue 1

220-237

PL

Autorka ukazuje, z perspektywy andragogicznej, w kontekście analiz doświadczeń trojga rodzinnych opiekunów, chorobę Alzheimera jako sytuację uczenia się. Opisuje to uczenie się jako proces nieformalny. Wskazuje na dramatyczność towarzyszenia choremu w jego drodze jako istotne tło tego procesu. Uwypukla też „dojrzewanie w drodze” jako szczególny wymiar tego uczenia się, pogłębiający egzystencjalny rozwój opiekunów. Akcentuje znaczenie wsparcia osób w sytuacji choroby Alzheimera przez andragogów i geragogów, które może pozwolić opiekunom doświadczać tej choroby jako procesu pogłębiania samoświadomości.

EN

The author shows Alzheimer’s disease as a learning situation, from the andragogic perspective and in the context of experience analysis of three family carers. She describes this learning as an informal process. She also points to the dramatic aspect of accompanying the patient on their journey as an important background to this process. She emphasizes “maturation in a process” as a particular dimension of this learning which deepens the existential development of the carers. She stresses the importance of support for people suffering from Alzheimer’s disease by adult education and geragogy specialists, which enables carers to experience the disease as a process of broadening their self-awareness.

8

Rozpad sprawności leksykalnych u pacjenta z otępieniem umiarkowanym w chorobie Alzheimera a możliwości komunikowania się z otoczeniem

71%

Domagała A.

Logopaedica Lodziensia

|

2019

|

issue 3

45-61

EN

The article analyzes the issues of anomy in Alzheimer’s disease, the leading symptom of speech pathology at the stage of dementia, in the context of the patient’s abilities to communicate with the environment in daily life. Using the example of a 73‑year‑old male patient with moderate dementia, the study discusses deficits recorded in logopedic tests, first of all in confrontational naming tests as well as in tests for constructing monologic and dialogic utterances, at the same time highlighting characteristic behaviors in the situations when the patient experiences language difficulties. The presentation of the phenomena takes into account the rich illustrative material in the form of obtained speech samples. Focusing on the lexical problems, the author identifies the possibilities of improving the anomic patient’s communication with his environment on the basis of recommendations contained in the FOCUSED program and WSPIERAM [I SUPPORT] program.

PL

W artykule podjęto – w kontekście możliwości komunikowania się pacjenta z otoczeniem w życiu codziennym – problematykę anomii w chorobie Alzheimera, wiodącego objawu patologii mowy na etapie otępienia. Na przykładzie 73‑letniego mężczyzny z otępieniem umiarkowanym omówiono deficyty zarejestrowane w badaniu logopedycznym – w próbach nazywania konfrontacyjnego oraz próbach konstruowania wypowiedzi monologowych i dialogowych, z jednoczesnym zwróceniem uwagi na charakterystyczne zachowania w sytuacji doświadczania przez osobę chorą trudności językowych. Prezentacja zjawisk uwzględnia bogaty materiał ilustracyjny w postaci pozyskanych próbek mowy. Koncentrując się na problemach w zakresie słownictwa, na bazie wskazań zawartych w programach FOCUSED i WSPIERAM, określono możliwości poprawy komunikowania się pacjenta z anomią z otoczeniem.

9

Rodzinny wymiar troski – rola opiekuna osoby z chorobą Alzheimera

63%

Szluz B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2017

|

vol. 30

|

issue 4

EN

Most patients have families that are providing some level of care and support. In the case of older adults and people with chronic disabilities of all ages, this “informal care” can be substantial in scope, intensity, and duration. Family care giving raises safety issues in two ways. First, caregivers are sometimes referred to as “secondary patients”, who need and deserve protection and guidance. Second, family caregivers are unpaid help providers who often need help to learn how to become competent volunteer workers who can better protect their family members (i.e. the care recipients). This article summarizes quality evidence from both of these perspectives. The focus is on the adult caregiver who provides care and support primarily for adults with chronic illnesses and chronic health problems.

PL

Większość osób chorych posiada rodziny, które zapewniają pewien poziom opieki i wsparcia. W przypadku osób starszych i osób przewlekle niepełnosprawnych w każdym wieku ta „nieformalna opieka” może mieć znaczny zakres, intensywność i czas trwania. Opieka rodzinna podnosi kwestie bezpieczeństwa na dwa sposoby. Po pierwsze, opiekunowie są czasami określani jako „drugorzędni pacjenci”, którzy potrzebują i zasługują na ochronę i poradnictwo. Po drugie, opiekunowie rodzinni są nieopłacanymi dostawcami, którzy często potrzebują pomocy, aby dowiedzieć się, jak stać się kompetentnym opiekunem, który może lepiej chronić swoich członków rodziny, tj. biorców opieki. W niniejszym opracowaniu przedstawiono przykłady dotyczące jakości życia w kontekście tych dwu spojrzeń. Akcent położono na opiekuna osoby dorosłej, który zapewnia opiekę i wsparcie głównie osobom dorosłym z przewlekłymi chorobami i przewlekłymi problemami zdrowotnymi.

10

Jak pacjenci z chorobą Alzheimera opisują osoby, miejsca i sytuacje? Charakterystyka trudności w zakresie komunikacji językowej w umiarkowanej fazie otępienia

63%

Domagała A.

Logopedia

|

2018

|

vol. 47

|

issue 1

129-144

PL

W artykule dokonano charakterystyki trudności w zakresie komunikacji językowej u osób z chorobą Alzheimera (w umiarkowanym stadium otępienia), biorąc za podstawę wyniki badań empirycznych odnoszących się do opisu jako formy wypowiedzi mówionej, zrealizowanych w grupie 60 osób w ramach projektu badawczego pt. „Narracja i jej zaburzenia w przebiegu choroby Alzheimera. Skala sprawności narracyjnych jako technika diagnostyczna w otępieniu alzheimerowskim” (kierownik projektu: A. Domagała; 39 konkurs projektów badawczych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, NN104 155339). W stosunku do ustaleń prezentowanych w całościowym opracowaniu monograficznym poświęconym problematyce narracji (Domagała 2015) w niniejszym artykule porównano możliwości pacjentów z odniesieniem do różnych rodzajów opisu (postaci, wnętrza, sytuacji) w aspekcie makro- i superstruktury tekstu. W aspekcie superstrukturalnym wykazano największe trudności w przypadku opisu miejsca. Jednocześnie w przypadku opisu miejsca badani mieli mniejsze trudności ze wskazaniem tematu wypowiedzi, dokonaniem generalizacji niż w przypadku opisu osób oraz opisu sytuacji.

EN

The paper presents difficulties in linguistic communication in Alzheimer’s patients (in the moderate stage dementia) on the basis of empirical studies concerning description as a form of spoken utterance, conducted in a 60-person group as part of the research project ‘Narrative and Its Disorders in the Course of Alzheimer’s Disease. The Scale of Narrative Skills as a Diagnostic Technique in Alzheimer’s Dementia’ (project manager: Dr Aneta Domagała; the 39th Competition of Ministry of Science and Higher Education for research projects NN104 155339). In relation to the findings presented in the comprehensive monograph on the problems of narrative (Domagała, 2015), the present paper compares the abilities of patients with regard to different kinds of description (of persons, interiors, situations) from the angle of the macro- and superstructure of text. From the superstructural perspective the greatest difficulties were shown in the case of describing a place. At the same time, when describing a place the subjects had lesser difficulties with indicating the theme of an utterance and making generalizations than in the case of descriptions of persons and descriptions of situations.

11

Tempo artykulacji i tempo mówienia w otępieniu alzheimerowskim

63%

Michalik M., Milewski S., Kaczorowska-Bray K., Solak A., Krajewska M.

Logopedia

|

2019

|

vol. 48

|

issue 1

231-250

PL

W opracowaniu podjęto temat szybkości mówienia osób dotkniętych chorobą Alzheimera (AD). Odwołując się do studiów literaturowych, badań eksperymentalnych, obliczeń ilościowych oraz ich statystycznej weryfikacji z wykorzystaniem testów: Shapiro-Wilka i Manna-Whitneya, wyznaczono tempo tworzenia wypowiedzi słownych w tej jednostce chorobowej. Dokonując analizy i deskrypcji tempa artykulacji (articulation rate) oraz tempa mówienia (speaking rate), decydujących o szybkości, z jaką mówią osoby dotknięte otępieniem alzheimerowskim, ocenie poddano także następujące parametry szczegółowe: średni udziału pauz w wypowiedziach (liczba + dane procentowe), średni czas trwania wszystkich pauz (s), średni czas trwania pauz właściwych (s), średni czas trwania pauz wypełnionych (s), średni czas trwania pauz częściowo wypełnionych (s). Rezultaty porównano z normami określonymi dla polszczyzny na gruncie ontolingwistyki. Otrzymane wyniki odniesiono także do wyników analogicznych, uzyskanych w grupie osób starzejących się fizjologicznie. Dodatkowo, dążąc do szerszej perspektywy badawczej, rezultaty porównano z wynikami uzyskanymi wśród osób autystycznych oraz niepełnosprawnych intelektualnie.

EN

This work discusses the subject of the pace of speech among people affected by Alzheimer’s disease (AD). Referring to published studies, experimental research, quantitative calculations and their statistical verification with the use of the Shapiro–Wilk and Mann–Whitney tests, the tempo of formation of word utterances with this disease is indicated. In conducting an analysis and description of the articulation rate as well as the speaking rate, determining the speed at which people suffering from Alzheimer’s speak, the following detailed parameters were evaluated: average share of pauses in utterances (number + percentage data), average duration of all pauses (s), average duration of appropriate pauses (s), average duration of filled pauses (s), average duration of partially filled pauses (s). The results were compared with norms determined for the Polish language on an ontolinguistic basis. The obtained results were also referred analogically to those obtained in the group of people physically aging. Additionally, in aiming to achieve a broader research perspective, the results were compared with results obtained among autistic and intellectually disabled people.

12

Metoda zanikających podpowiedzi w diagnozie i terapii logopedycznej osób z otępieniem

63%

Domagała A.

Logopedia

|

2010-2011

|

vol. 39-40

207-218

PL

W artykule wskazano sposoby zastosowania metody zanikającego znaku w postępowaniu logopedycznym w przypadkach otępienia – na etapie diagnozy oraz terapii. Proponowany przeze mnie sposób postępowania terapeutycznego, w odniesieniu do leksyki, na etapie przygotowawczym zakłada następujące kroki: 1) wybór materiału leksykalnego do ćwiczeń – odpowiednio do fazy choroby i potrzeb indywidualnych chorego, na podstawie aktualnej oceny sprawności leksykalnej pacjenta; 2) wybór optymalnych form wspomagania aktualizacji materiału leksykalnego (rodzaju udzielanych pacjentowi wskazówek i sposobu ich stosowania w toku terapii) – na podstawie propozycji zawartych w literaturze przedmiotu weryfikowanych w kontakcie z chorym; 3) opracowanie materiału wyrazowego w aspekcie strukturalnym – zgodnie z zasadą minimalizacji podpowiedzi i regułami budowy wyrazów. Na etapie pracy z pacjentem działanie logopedy organizują następujące zasady: 1) stopień trudności ćwiczeń (wzrastający w zaplanowanym przez logopedę układzie, a z punktu widzenia pacjenta redukowany dzięki metodzie zanikających podpowiedzi) kontrolowany jest tak, by minimalizować liczbę nieprawidłowych skojarzeń prowokowanych w sytuacji zadaniowej, mogących potem interferować z odpowiedziami prawidłowymi; 2) ćwiczenia leksykalne prowadzone są w obszarze wybranego pola leksykalno-semantycznego tak, by ukierunkować wysiłki pacjenta na aktualizację dookreślonego materiału leksykalnego, aktywizować przetwarzanie głębokie poprzez działania dotyczące wskazanej uprzednio kategorii znaczeniowej. Wskazany sposób postępowania logopedycznego objaśniam na przykładzie wybranej pacjentki z otępieniem.

EN

In this article, various ways of applying the Fading Cues Method in the logopedic treatment of dementia, at the diagnosis and therapy stages are discussed. My proposed logopedic treatment, lexis related, adopts the following steps during the preparation stage: 1) a choice of lexical material for the exercises most appropriate for the disease stage and the individual needs of the patient. This is based on an up-to-date evaluation of the patient’s lexical capability; 2) a choice of optimal support for the recall of lexical material on the basis of suggestions in reference books and verified through contact with the patient. This support is in the form of guidance given to the patient and how to act on it during therapy; 3) a structural preparation of the semantic material in agreement with the principle of cue minimalization and word construction rules. At the stage of working with the patient, the logopedist’s activities are governed by the following rules: 1) the exercise difficulty level (increasing over the logopedist’s planned program, but from the patient’s viewpoint, decreasing as a consequence of the Fading Cues Method) controlled so as to minimize the number of incorrect associations triggered during the exercises, which can later interfere with the correct answers; 2) lexical exercises are carried out in a chosen area of the lexical and semantic field so as to direct a patient’s efforts into recalling the specified lexical material and activate deep processing through activities related to the earlier identified semantic category. I will explain the proposed logopedic treatment, by means of an example, with reference to a selected patient with dementia.

13

Jak pacjenci z chorobą Alzheimera opisują osoby, miejsca i sytuacje? Charakterystyka trudności w zakresie komunikacji językowej w łagodnej fazie otępienia

63%

Domagała A.

Logopedia

|

2020

|

vol. 49

|

issue 2

103-119

PL

W artykule dokonano charakterystyki trudności w zakresie komunikacji językowej u osób z chorobą Alzheimera w łagodnym stadium otępienia, mając za podstawę wyniki badań empirycznych odnoszących się do opisu jako formy wypowiedzi mówionej, przeprowadzonych w grupie 60 osób w ramach projektu badawczego pt. „Narracja i jej zaburzenia w przebiegu choroby Alzheimera. Skala sprawności narracyjnych jako technika diagnostyczna w otępieniu alzheimerowskim” (kierownik projektu: A. Domagała; 39. konkurs projektów badawczych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, NN104 155339). Artykuł ten stanowi drugą część opracowania dotyczącego możliwości językowych pacjentów z odniesieniem do różnych rodzajów opisu (postaci, wnętrza, sytuacji) w aspekcie makro- i superstruktury tekstu (w pierwszej części opracowania zaprezentowano wyniki analiz odnoszące się do umiarkowanej fazy otępienia – Domagała 2018). W tej części w analogiczny sposób (przy wyborze tych samych zjawisk i zakresu ich analizy co uprzednio w przypadku pacjentów z otępieniem umiarkowanym) unaoczniono ujawniające się stosunkowo wcześnie trudności z określaniem tematu wypowiedzi (najczęściej w przypadku opisu sytuacji, najrzadziej w przypadku opisu miejsca), wskazywanie przez pacjentów na własną niekompetencję, własne ograniczenia, niemożność sprostania wymaganiom związanym z konstruowaniem wypowiedzi w aspekcie makrostrukturalnym (najczęściej w przypadku opisu sytuacji, nieco rzadziej w przypadku opisu miejsca i opisu osób), manifestujące się w niektórych wypowiedziach znaczące trudności w aspekcie superstrukturalnym (najczęściej w przypadku opisu osób).

EN

The paper presents difficulties in linguistic communication in Alzheimer’s patients (in the moderate stage dementia) on the basis of empirical studies concerning description as a form of spoken utterance, conducted in a 60-person group as part of the research project ‘Narrative and Its Disorders in the Course of Alzheimer’s Disease. The Scale of Narrative Skills as a Diagnostic Technique in Alzheimer’s Dementia (project manager: Dr Aneta Domagała; the 39th Competition of Ministry of Science and Higher Education for research projects NN10415339). The present article is the second part of the study on the linguistic abilities of patients with regard to different kinds of description (of persons, interiors, situations) from the angle of the macro- and superstructure of text (Part One of the study presented the results of analyses concerning the moderate stage of dementia – Domagała 2018). The present part, analogously (having selected the same phenomena and scopes of their analyses as previously in the cases of patients with moderate dementia) demonstrates difficulties with defining the subject of utterances that manifest themselves comparatively early (most often in the case of descriptions of situations, least often in the case of descriptions of interiors), showing their incompetence by the patients themselves, their own limitations, inability to meet the requirements related to utterance building from the macrostructural perspective (most often in the case of descriptions of situations, less frequently in the case of descriptions of interiors and descriptions of persons), significant difficulties manifested in some utterances from the superstructural angle (most often in the case of descriptions of persons).

14

Dementia as a contemporary challenge for providing care for the aging populations

63%

Klich-Rączka A.

Zdrowie Publiczne i Zarządzanie

|

2019

|

vol. 17

|

issue 1

16-25

EN

Dementia occurs with a frequency of 10–12% in the entire geriatric population and 33–50% in people over 90 years of age. The most common cause of dementia are: Alzheimer’s disease, rarely vascular dementia, dementia with Lewy bodies, frontotemporal dementia and Parkinson’s disease with dementia. There are no medicaments to prevent dementia and effectively treat it. The treatment only slows the progression and improves the quality of life of the patient and caregiver. Taking care of a patient with dementia burdens the caregiver. As the disease progresses, care time extends even to the entire day. Over 90% of caregivers in Poland are family carers. Over 90% of patients stay in their own home until death. The cost of care is high and increases with the duration of the disease. In the case of agitated patients, the cost is higher. Institutional care is more expensive than home care. In Poland, there are no good system solutions in care for a dementia patient. Caregivers do not receive proper support from the government and subordinate units.

15

Szybkość tworzenia wypowiedzi słownych w perspektywie gerontolingwistycznej… – na przykładzie starzenia się fizjologicznego i dementywnego

63%

Michalik M., Milewski S., Kaczorowska-Bray K., Solak A., Krajewska M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2019

|

issue 14

128-141

EN

The aim of the research was to analyse the rate of speech of physiologically and dementially ageing people with the following parameters in mind: the rate of speech and the rate of articulation, the ratio of pauses within the speech and their total duration, proper pauses and semi-filled pauses. The research data has been analysed with the use of Audacity software. Shapiro-Wilk and Mann-Whitney tests were utilised during the quantitative and the statistical stage of the study. The results obtained clearly show that the rate of speech of people with dementia is slower compared to the rate of speech of physiologically ageing people and to the control group, which consisted of children.

16

Test fluencji słownej semantycznej w logopedycznej diagnozie otępienia alzheimerowskiego – wybrane aspekty

63%

Gliwa-Patyńska R.

Logopaedica Lodziensia

|

2021

|

issue 5

35-57

EN

The article attempts to demonstrate the usefulness of the semantic verbal fluency test in speech therapy diagnosis of people diagnosed with Alzheimer’s disease. The basic concepts of verbal fluency, especially semantic, were discussed, the test was characterized, its structure was described, the test procedure was presented and the proposed analysis of the results was discussed. The test is one of the most frequently used tools for assessing resources of the mental lexicon, the method of storing knowledge and the possibility of recalling it. Provides knowledge about the quality of linguistic processes. The way of carrying out verbal fluency tasks (the number of generated concepts consistent with the criterion, the number of clusters and their resources, the nature of errors) proves the quality of linguistic processes and the state of semantic memory. Difficulties with updating concepts may be a significant symptom of developing dementia processes, especially in the early stages of AD.

PL

W artykule podjęto próbę wykazania przydatności testu fluencji słownej semantycznej w diagnozie logopedycznej osób ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera. Omówiono podstawowe pojęcia dotyczące fluencji słownej, zwłaszcza semantycznej, dokonano charakterystyki testu, opisano jego strukturę, przedstawiono procedurę badania i omówiono propozycje analizy wyników. Test jest jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi do oceny m.in. zasobów leksykonu umysłowego, sposobu magazynowania wiedzy i możliwości jej przywoływania. Dostarcza wiedzy na temat jakości procesów językowych. Sposób realizacji zadań fluencji słownej (tj. liczba generowanych pojęć zgodnych z kryterium, liczba klastrów i ich zasób, charakter błędów) świadczy o jakości procesów językowych, o stanie pamięci semantycznej. Trudności z aktualizacją pojęć mogą być istotnym objawem rozwijających się procesów otępiennych, zwłaszcza we wczesnym stadium AD.

17

Wsparcie osób żyjących z chorobą Alzheimera – lokalne rozwiązania wzmacniające potencjał opiekuńczy rodziny

63%

Bugajska B.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2023

|

vol. 26

|

issue 3

115-140

EN

As the population ages, it is becoming a challenge to provide dignified care to the growing number of elderly people with Alzheimer’s disease or other types of dementia. In the absence of systemic solutions, the only way to provide dignified care for people with Alzheimer’s disease is to implement local strategies to strengthen the caregiving capacity of families of people living with this disease. The subject of this study was the institutional support of families of people living with Alzheimer’s disease and their families. The cognitive goal of the research was to identify forms of support for such families in Szczecin. The practical goal, in turn, was to identify recommendations for optimizing institutional support. The research procedure used an analysis of foundational data. The forms of support for families in the care of people living with Alzheimer’s disease developed in Szczecin are designed to strengthen the caring capacity of families, in line with the Strategy for Solving Social Problems until 2027. Key forms of support include the only financial benefit in Poland, i.e. “Alzheimer 75 Benefit,” daily support centers for people with Alzheimer’s disease, a day respite care center, and the “Niezapominajka Caregiver Support Centre”, including a mobile team providing support in the home environment.

PL

W obliczu starzenia się społeczeństw wyzwaniem staje się zapewnienie godnej opieki rosnącej liczbie osób starszych chorych na chorobę Alzheimera lub inne choroby otępienne. W sytuacji braku systemowych rozwiązań jedyną szansą w zakresie zapewnienia godnej opieki w chorobie Alzheimera jest wdrażanie lokalnych strategii ukierunkowanych na wzmacnianie potencjału opiekuńczego rodzin osób żyjących z tą chorobą. Przedmiotem wyników badań przedstawionych w artykule było instytucjonalne wsparcie rodzin osób żyjących z chorobą Alzheimera. Celem poznawczym badań było natomiast rozpoznanie instytucjonalnych form wsparcia rodzin osób żyjących z chorobą Alzheimera w Szczecinie. Cel praktyczny badań wyraża się w określeniu rekomendacji służących optymalizacji wsparcia. W postępowaniu badawczym zastosowano analizę danych zastanych, jedną z metod badań niereaktywnych. Zgodnie z przyjętą Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych do 2027 roku, rozwijane w Szczecinie instytucjonalne formy wsparcia rodziny w opiece nad osobami żyjącymi z chorobą Alzheimera mają wzmacniać potencjał opiekuńczy rodzin. Do kluczowych form wsparcia zaliczyć można: jedyne w Polsce świadczenie pieniężne „Bon Alzheimer 75”, dzienne ośrodki wsparcia dla osób z chorobą Alzheimera, świetlicę wytchnieniową, Centrum Wsparcia Opiekunów „Niezapominajka”, w tym zespół mobilny świadczący wsparcie w środowisku zamieszkania.

18

Experiencing Loneliness as a Source of Existential Suffering during Alzheimer’s Disease

62%

Wąsiński A.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2020

|

vol. 10

|

issue 1

202-219

PL

Artykuł dotyczy analizy specyfiki zjawiska samotności doświadczanego w sytuacji choroby Alzheimera. Część teoretyczna dotyczy dyskusji nad kwestią samotności i osamotnienia omawianą w literaturze naukowej, a także znaczenia różnych przejawów samotności dla możliwości osiągania spełnienia egzystencjalnego człowieka. Szczególną uwagę zwrócono na kontekst niezawinionego osamotnienia wywołanego przez destruktywne zmiany choroby Alzheimera, które zaburzają zdolność zapamiętywania oraz postrzegania siebie w relacji z własnym otoczeniem społecznym. W części empirycznej zrealizowanej w podejściu badań jakościowych rozwinięto pogłębiony namysł nad nieoczywistym, bardzo złożonym charakterem doświadczania osamotnienia przez starszą osobę chorą na Alzheimera. Poddano analizie własnoręcznie zapisywane przez nią w notatniku codziennym wpisy dotyczące sposobów doświadczania osamotnienia jako źródła cierpienia egzystencjalnego. Analiza zgromadzonego materiału badawczego pozwoliła na wyodrębnienie kilku przejawów osamotnienia Seniorki nieprzystających do typowego wyobrażenia osamotnienia doświadczanego przez człowieka niedotkniętego chorobą typu demencyjnego. W analizie uchwycono subtelny w swej złożoności charakter cierpienia egzystencjalnego będącego odbiciem specyfiki pogłębiającej się degradacji osobowej Seniorki powodowanej chorobą Alzheimera.

EN

The paper analyses the specificity of the phenomenon of loneliness experienced in Alzheimer’s disease. The theoretical part contains a discussion on the issue of solitude and loneliness as described in the scientific literature, as well as on the significance of various manifestations of loneliness for the possibility of achieving existential fulfilment. Particular attention has been paid to the context of unaccountable loneliness caused by destructive changes in Alzheimer’s disease. It disrupts the ability to remember and perceive oneself in relation to one’s social environment. In the empirical part which uses the qualitative research approach, an in-depth reflection on the multi-faceted, very complex nature of experiencing loneliness by an elderly woman with Alzheimer’s disease is presented. The analysis was conducted on the basis of her own entries in her daily notebook concerning the ways of experiencing loneliness as a source of existential suffering. The analysis of the collected research material enabled the identification of several manifestations of the loneliness of an elderly person which do not correspond with the typical image of loneliness experienced by an individual unaffected by dementia. The analysis captured the subtle nature of existential suffering, which reflects the specificity of the deepening personal degradation of an elderly person caused by Alzheimer’s disease.

19

Komunikacja z pacjentem chorym na Alzheimera

51%

Kamanová I.

Studia Socialia Cracoviensia

|

2016

|

vol. 8

|

issue 1

EN

According to the statistics, there are currently 36 million people with dementia of the Alzheimer type in the world. The incidence of disease increases with the age. According to the Slovak Alzheimer’s Society in 2010, Slovakia had approximately 60,000 patients with Alzheimer’s disease and some other related diseases. Estimated number in 2030 is 180 000 patients. The disease also applies to the other ten thousand of nursemaids and family members who care for the disabled. For these reasons, it is necessary that the society should respond to the situation. And also providers of social services are professionally prepared to work with this type of client.

20

Fluencja słowna w zakresie wybranych kategorii nazw własnych i pospolitych w przebiegu otępienia w chorobie Alzheimera

51%

Gliwa R.

Polonica

|

2019

|

vol. 39

45-70

EN

The article concerns verbal fluency in dementia in the course of Alzheimer’s disease. The test described allows one to detect dysfunctions within linguistic processes, semantic memory or dysfunction of executive functions already present in the early stages of the disease, when no attention is paid to the dysfunction of language functions. The article compares the results of verbal fluency tests in selected categories of proper nouns and common nouns, and determines the effect of the Alzheimer’s disease stage on the test result. Comparison of the test group results with various degrees of dementia indicates a progressive decrease in verbal fluency, adequately to the degree of dementia, regardless of the type of task. The experiment shows different profiles of verbal tasks in terms of common nouns and proper nouns.

PL

Przedmiotem niniejszych rozważań uczyniono badanie fluencji słownej u osób ze zdiagnozowanym otępieniem w przebiegu choroby Alzheimera w różnych jego stadiach (otępienie lekkie, średnie i głębokie). Badanie wykonano przy użyciu testu fluencji słownej. Na podstawie wyników testu można wnioskować m.in. o jakości procesów językowych, stanie pamięci semantycznej czy stanie funkcji wykonawczych. W artykule przeprowadzono porównanie fluencji słownej w zakresie wybranych nazw pospolitych i nazw własnych. Porównanie wskazuje na stopniowy spadek płynności werbalnej, adekwatnie do stopnia demencji, a także różne profile wykonań zadań w zależności od kategorii rzeczowników. Autorka podjęła także próbę wyjaśnienia przyczyn spadku fluencji słownej w kolejnych stadiach choroby Alzheimera.

Refine search results

Żywieniowe czynniki i kontrowersje w zapobieganiu demencji

Diagnoza i terapia logopedyczna pacjenta w łagodnej fazie otępienia alzheimerowskiego

Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą Alzheimera.

Opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobą Alzheimera

Advances in active and passive immunotherapy for Alzheimer’s disease– a short review

Prisoners of Care: The experience of Loneliness among Caregivers of Individuals with Alzheimer’s Disease

The Experience of Alzheimer’s Disease as a Learning Situation

Rozpad sprawności leksykalnych u pacjenta z otępieniem umiarkowanym w chorobie Alzheimera a możliwości komunikowania się z otoczeniem

Rodzinny wymiar troski – rola opiekuna osoby z chorobą Alzheimera

Jak pacjenci z chorobą Alzheimera opisują osoby, miejsca i sytuacje? Charakterystyka trudności w zakresie komunikacji językowej w umiarkowanej fazie otępienia

Tempo artykulacji i tempo mówienia w otępieniu alzheimerowskim

Metoda zanikających podpowiedzi w diagnozie i terapii logopedycznej osób z otępieniem

Jak pacjenci z chorobą Alzheimera opisują osoby, miejsca i sytuacje? Charakterystyka trudności w zakresie komunikacji językowej w łagodnej fazie otępienia

Dementia as a contemporary challenge for providing care for the aging populations

Szybkość tworzenia wypowiedzi słownych w perspektywie gerontolingwistycznej… – na przykładzie starzenia się fizjologicznego i dementywnego

Test fluencji słownej semantycznej w logopedycznej diagnozie otępienia alzheimerowskiego – wybrane aspekty

Wsparcie osób żyjących z chorobą Alzheimera – lokalne rozwiązania wzmacniające potencjał opiekuńczy rodziny

Experiencing Loneliness as a Source of Existential Suffering during Alzheimer’s Disease

Komunikacja z pacjentem chorym na Alzheimera

Fluencja słowna w zakresie wybranych kategorii nazw własnych i pospolitych w przebiegu otępienia w chorobie Alzheimera