Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 26

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  deficyt
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Wzorowane na radzieckich sowchozach Państwowe Gospodarstwa Rolne miały, w myśl kalkulacji władz, w ramach gospodarczego planu sześcioletniego, realizować konkretne zadania. Powinny zgodnie z partyjnymi założeniami być rentownymi socjalistycznymi przedsiębiorstwami zaopatrującymi ludność w podstawowe artykuły rolne, a także ośrodkami ideologicznymi oddziaływującymi na chłopów w celu ich przekonania do socjalistycznej produkcji rolnej. W rzeczywistości gospodarstwa te cechował ekstensywny charakter produkcji osiągany w następstwie wzrostu zatrudnienia oraz powiększania powierzchni areałów. W województwie zielonogórskim w 1950 roku obejmowały one 67 285 ha użytków rolnych, w 1953 ich stan posiadania, kosztem ziemi przejętej od rolników indywidualnych, wzrósł do 163 939 ha. W 1955 roku z kolei będącą w dyspozycji tego przedsiębiorstwa powierzchnię gruntów rolnych szacowano na 176 067 ha. Liczba pracowników należących do grupy wytwórczej w tym państwowym gospodarstwie w 1956 roku stanowiło 24 318 osób. W tej sytuacji na 100 ha użytków rolnych przypadało zaledwie 14 z nich. Przyjmowanie nowych gruntów, notoryczne zmiany ich granic i powierzchni oraz organizacji fatalnie rzutowało na efekty ekonomiczne Państwowych Gospodarstw Rolnych. W 1956 roku, bowiem ogólny wynik finansowy zielonogórskiego przedsiębiorstwa charakteryzował się deficytem określanym w milionach zł na poziomie 353,7.
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 2
|
issue 3
144-155
PL
Kryzys finansowy jest uznawany za ważną przyczynę wzrostu deficytu sektora finansów publicznych. W wielu państwach, w tym w szczególności państwach Unii Europejskiej, źródła tego deficytu mają jednak w większym stopniu charakter strukturalny niż koniunkturalny. Deficyt sektora finansów publicznych powoduje z kolei wzrost długu publicznego. Artykuł przedstawia przyczyny i skutki szybkiego wzrostu długu publicznego we Francji oraz jego skalę w latach 2000– 2011. Prezentuje ponadto podstawowe cele i założenia francuskiego programu stabilizacji sektora finansów publicznych.
EN
Z punktu widzenia rynku kapitałowego ważna jest nie tyle rzeczywista sytuacja gospodarcza kraju w sferze realnej, co sytuacja finansowa i jej stabilność. Polska od lat cierpi na strukturalny deficyt finansów publicznych. Wiąże się on z faktem, że nawet wysoki wzrost gospodarczy nie likwiduje deficytu finansów publicznych. W artykule zostały omówione krótko- i długookresowe zagrożenia dla polskich finansów, w tym związanych z planowanymi przez rząd wydatkami socjalnymi. Zdaniem autora, sytuacja gospodarcza i finansowa kraju przemawia za aktywnym dążeniem do przystąpienia do strefy euro. W tej sytuacji czynniki ekonomiczne, prawne i polityczne, które blokują takie starania, można zasadnie uznać za jedne z najważniejszych krótko- i długookresowych zagrożeń finansowych polskiej gospodarki
4
Content available remote

Potrzeby pożyczkowe Skarbu Państwa

86%
PL
Celem artykułu jest jedynie próba retrospektywnego spojrzenia na przyczyny narastania potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa, ich wysokość, strukturę oraz wpływ na dług publiczny i koszty jego obsługi w latach 2001-2011 oraz odpowiedzi na pytanie dotyczące zasadności wprowadzenia potrzeb pożyczkowych jako dodatkowej oficjalnej miary nierównowagi fiskalnej. W omawianych latach to właśnie potrzeby netto prawie w 91% były odpowiedzialne za przyrost długu Skarbu Państwa, podczas gdy sam deficyt budżetu państwa tylko za około 67%. Niewątpliwie wysokie pozostałe potrzeby powodowane wykupem długu nie wpływały pozytywnie na rynek i koszty nowych pożyczek
PL
Sformułowanie kryteriów konwergencji nominalnej w Traktacie ustanawiającym Unię Europejską było podyktowane potrzebą zbadania stopnia spójności gospodarek krajów członkowskich. Kryteria te pozwalały na weryfikację ich gotowości do uczestnictwa w unii walutowej. Polska uczestniczy w III etapie Unii Gospodarczej i Walutowej na prawach państwa z derogacją, lecz nie zwalnia to naszego kraju z wypełniania kryterium fiskalnego. Przekroczenie referencyjnego poziomu deficytu sektora general government spowodowało podjęcie w 2009 r. przez KE procedury nadmiernego deficytu (EDP) wobec naszego kraju. Odpowiedzią na to wyzwanie był rządowy plan konsolidacji finansów publicznych. Po reformie OFE istnieją szanse wyjścia z procedury nadmiernego deficytu w planowanym terminie. Jednak trwała poprawa stanu finansów publicznych wymaga odejścia od doktryny neoliberalnej na rzecz interwencjonizmu państwowego.
EN
The formulation of the nominal convergence criteria in the Treaty establishing the European Union was dictated by the need to examine the degree of consistency in the economies of Member States. These criteria enabled verification of their readiness to participate in the Monetary Union. In particular, establishment of the fiscal criterion was aimed to impose financial discipline. Poland participates in the third stage of Economic and Monetary Union on the rights of the State with a derogation, however, it does not exempt our country from fulfilling the fiscal criterion. Exceeding the reference level of the general government sector’s deficit triggered EC’s initialization of Excessive Deficit Procedure (EDP) against our country in 2009. The answer to this challenge was the government's plan to consolidate public finances. After the reform of open pension funds we can expect decision to close Excessive Deficit Procedure. at planned time. However, the sustained improvement of public finances requires a departure from the neoliberal doctrine in favor of state intervention.
PL
Sytuacja finansów publicznych zarówno w kraju, jak i na świecie jest niestabilna. Oceniając sytuację finansową sektora publicznego w Polsce należy pamiętać, że nie jest on jednolity – pod koniec XX w. został wprowadzony w Polsce trójstopniowy, oparty na niezależności każdego szczebla, podział administracyjny. Jednostkami zasadniczego trójstopniowego podziału administracyjnego są: gminy (jako pod-stawowa jednostka samorządu terytorialnego w Polsce), powiaty (w tym grodzkie, zwane także miastami na prawach powiatu) i województwa, które różnią się pomiędzy sobą kompetencjami, ale także źródłami i wysokością dochodów. Finanse stanowią kluczowy obszar dla zarządzających jednostkami samorządu terytorialnego ze względu na szeroki wachlarz zadań publicznych, wykonywanych przez sektor samorządowy, na których realizację niezbędne są adekwatne środki finansowe. Do zakresu zadań sektora samorządowego należy wiele obszarów o kluczowym znaczeniu dla społeczności lokalnych (m.in. oświata, służba zdrowia, opieka społeczna), w których dane przedstawione w tym artykule odpowiadają głównym pozycjom dochodów i wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych zestawianych na podstawie europejskiego systemu rachun-ków narodowych (ESA 95). Efektywność systemu finansów to takie ukształtowanie wydatków publicznych, które przy ich danym poziomie pozwala osiągać maksymalną użyteczność społeczną. Zakres sektora finansów publicznych i sposób gospodarowania środkami finansowymi nie są obojętne zarówno z punktu widzenia całej gospodarki, jak i zaspokojenia potrzeb społecznych. Jednocześnie zjawisko stałego wzrostu wydatków publicznych, w tym również na szczeblu samo-rządów, spowodowało zainteresowanie przyczynami tego wzrostu oraz poszukiwanie zwiększenia efektywności finansów publicznych.
EN
The situation of public finances both in the country and the world is unstable. In assessing the financial situation of the public sector in Poland, keep in mind that it is not uniform – in the late twentieth century a three-tier, based on the independence of each level administrative division has been introduced in Poland. The units of the three-tier administrative division are: municipalities (as the basic unit of lo-cal government in Poland), countries (including townships, also known as the cities with county rights) and the region, which differ from each other in competencies, but also include sources and amount of income. Finances are a key area for managing local government units because of the wide range of public tasks performed by the local government sector, where the implementation of the necessary financial resources are adequate. The responsibility of the local government sector should be a lot of areas critical to local communities (e.g. education, health, social) in which the data presented in this article corre-spond to the major positions of income and expenditure of general government compiled on the basis of the European system of National Accounts (ESA 95). The efficiency of the financial system is the formation of public expenditure, which at their given level achieves the maximum social utility. The scope of the public finance sector and the way financial management are not indifferent both from the point of view of the whole economy and meeting social needs. At the same time phenomenon of the steady growth of public spending, including at government level, caused inter-est in the causes of this growth, and seeking to increase the efficiency of public finances.
PL
Wdrażanie menadżerskich metod zarządzania finansami lokalnymi, do których niewątpliwie zali-czyć należy wieloletnią prognozę finansową jest odpowiedzią na potrzebę skuteczniejszego oddziały-wania, na funkcjonowanie budżetów samorządowych w szczególności wobec rosnącego deficytu i zadłużenia sektora government. Celem artykułu jest rozważenie koncepcji wieloletniej prognozy finansowej w aspekcie jej przydatności dla racjonalizacji budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a w szczególności w zakresie przeciwdziałania, negatywnym zjawiskom zadłużania się jednostek samo-rządu terytorialnego w Polsce. Wieloletnia prognoza finansowa opracowana według metodyki określo-nej w ustawie o finansach publicznych stwarza możliwość – jak się wydaje – racjonalnego prognozo-wania gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego w dłuższym horyzoncie czasowym. Ponadto umożliwia ona analizę potencjału inwestycyjnego oraz związaną z tym ocenę możliwości zaciągania i spłaty zadłużenia. Obserwacja wieloletniej prognozy finansowej jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do wprowadzonego począwszy od roku 2014 indywidualnego wskaźnika zadłużenia, pozwala ponadto na szacowanie ich deficytu i długu w sposób umożliwiający zachowanie ustawowych limitów zadłużenia oraz wpływu przyszłych deficytów i długu publicznego tego sektora na deficyt i dług całego sektora finansów publicznych.
EN
Implementing managerial methods of local finances management to which a long-term finan-cial prognosis should be included is an answer to a need for more effective influence on local budgets, especially with increasing deficit and indebtness of government sector. A purpose of the article is to consider a concept of the local government multi-year finances in aspect of usefulness for rationalization of local government budget and in range of counteraction a phenomenon of running into debts of local governments. The local government multi-year financial prognosis according to methodic stated in the Polish act of public finance creates a capability to preparera-tional forecasting of local government’s finances in longer time horizon. Besides, it enables analy-sis of investment potential and estimation of getting into and paying off debt related with it. Ob-servation of the long-term financial prognosis of local governments in reference to an individual index of net debt introduced in 2014 allows to estimate their deficit and public debt is such a way that it maintains within limits of debt stated by the legislation and to estimate the influence of future deficits and public debt of the sector on deficit and public debt of the whole public finance.
EN
Financing the spending of the public finance sector in the case of a fiscal deficit
EN
The aim of this article is to assess the public finance imbalance in selected CEE countries. The study examines public debt and deficit in six European Union Member States: Bulgaria, Croatia, the Czech Republic, Poland, Romania, and Hungary. The study revealed the growing imbalance in public finance in these countries, resulting mainly from the increased public debt. Moreover, the examined countries have problems with the implementation of supranational fiscal rule for budget balance, which resulted in the imposition of the Excessive Deficit Procedures.
PL
Przedmiotem podjętych analiz jest ocena nierównowagi finansów publicznych w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W opracowaniu zbadano kształtowanie się długu publicznego oraz deficytu w sześciu państwach Unii Europejskiej: Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Polsce, Rumunii oraz na Węgrzech. Przeprowadzone analizy wykazały, że w państwach tych narasta nierównowaga, wynikająca m.in. ze wzrostu zadłużenia publicznego. Ponadto poddane ocenie państwa wykazują problemy z realizacją reguły przewidzianej dla deficytu, co wpłynęło na nakładanie na nie procedur nadmiernego deficytu.
EN
The objective of the paper is the discussion of the health care systems in selected countries. The paper presents the four basic models of health service, i.e. the Bismarck’s model, the Beveridge’s model, the residual model and the Siemaszko’s model. In the following part, the paper presents information on the deficit in the health care service in Poland, as well as the deficit in selected European countries, that is in Germany, in the United Kingdom, in France, Italy or the Netherlands It has been emphasised that a battle is currently waged throughout Europe about reducing expenses for health care services without any radical limitation in the scope of the public health care benefits. The shortage of financial funds and ever increasing expenditures for medical care put in a difficult situation not only physicians, but also patients. The subject matter of the analysis is indication of the possibilities of reducing excessive costs of the public health care services, but without severe reducing of the scope of public health care benefits. It has been emphasised that real changes may occur from development of privatisation in the competitors. The summary presents expenditures for health care in the years 1999-2008 in selected European countries as % of GDP.
PL
Celem opracowania jest omówienie systemów opieki zdrowotnej w wybranych krajach. Przedstawiono cztery podstawowe modele służby zdrowia, tj. model Bismarcka, model Beveridge’a, model rezydualny oraz model Siemaszki. W dalszej części przedstawiono informacje dotyczące deficytu służby zdrowia w Polsce, a także deficytu pojawiającego się w wybranych krajach europejskich, to jest w Niemczech, w Wielkiej Brytanii, we Francji, we Włoszech czy też w Holandii. Podkreślono, że obecnie w całej Europie toczy się batalia o zredukowanie wydatków na służbę zdrowia bez drastycznego ograniczenia zakresu publicznych świadczeń zdrowotnych. Niedostatek środków finansowych i wciąż rosnące wydatki na opiekę medyczną stawiają w trudnej sytuacji nie tylko lekarzy, ale również pacjentów. Przedmiotem analizy jest wskazanie możliwości redukowania nadmiernych kosztów publicznej służby zdrowia, jednak bez drastycznego ograniczania zakresu publicznych świadczeń zdrowotnych. Podkreślono, że rzeczywiste zmiany mogą jednak nastąpić na skutek rozwoju prywatyzacji konkurencji. Na zakończenie przedstawiono wydatki na ochronę zdrowia w latach 1999–2008 w wybranych państwach europejskich jako % PKB.
PL
Celem autorki artykułu jest porównanie wyników finansowych i zadłużenia podsektora samorządowego w Polsce na tle innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Określono znaczenie podsektora samorządowego w systemie finansów publicznych poprzez porównanie dochodów i wydatków przedmiotowego sektora na tle całego sektora finansów publicznych w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Ponadto przeprowadzono analizę stosowanych reguł fiskalnych, które dyscyplinują władze fiskalne w aspekcie ponoszonych wydatków publicznych, finansowania deficytów budżetowych oraz zaciągania zobowiązań finansowych. Omówione zostały także wartości długu publicznego, deficytu (na poziomie zarówno sektora finansów publicznych, jak i podsektora samorządowego) w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz rozmiary zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w Polsce na tle ich wyników budżetowych i w relacji do zrealizowanych dochodów budżetowych.
EN
The aim of this article is to compare the financial results and indebtedness of local government subsector in Poland compared to other EU Member States. The meaning of local government sector in the public finance system was determined by comparing the income and expenditure of the sector in question against the entire sector of public finance in the EU Member States. In addition, analysis was conducted of the applied fiscal rules that discipline the fiscal authorities in terms of public expenditures incurred, financing of budget deficits and assuming of financial obligations. Also the values of public debt and deficit in the EU Member States were discussed (both at the level of public finances and local government subsector) and the level of indebtedness of local government units in Poland compared to their budget results and in relation to the executed budget incomes.
PL
Od 2000 r. w handlu międzynarodowym obserwowana jest silna eks-pansja Chin. W latach 2000-2015 w niemal wszystkich gospodarkach na świecie, chociaż w niejednakowym stopniu, nastąpił wzrost znaczenia Chin jako rynku eksportowego. Najmniejsze znaczenie mają Chiny w eksporcie krajów Europy Środkowej i Wschodniej. W czterech krajach Europy Środkowej (Polska, Czechy, Słowacja i Węgry) udział Chin w eksporcie stanowi zaledwie 1,0% do 1,5%, a więc pozostaje zdecydo-wanie mniejszy niż w krajach Europy Zachodniej. Ogólnie rzecz biorąc, znaczenie Chin w eksporcie oraz struktura dostaw do tego kraju są w Europie Środkowej wynikiem strategii realizowanych przez duże kor-poracje międzynarodowe. Ich rola jest szczególnie istotna w eksporcie na rynki odległe geograficzne. W przypadku Czech, Słowacji i Węgier można powiedzieć, że korporacje w ograniczonym stopniu wspierały eksport na rynek chiński, natomiast w przypadku Polski ich wpływ był raczej negatywny. Duże różnice w znaczeniu Chin w eksporcie i imporcie powodują, że wszystkie cztery analizowane kraje notują deficyt w handlu z Chinami. Udział Chin w imporcie krajów Europy Środkowej jest bowiem zbliżony do tego, jaki charakteryzuje import krajów Europy Zachodniej. Pogłębia-nie się deficytu w handlu z Chinami nie prowadzi jednak do powiększa-nia się ujemnego salda w handlu ogółem w tych krajach. Towary impor-towane z Chin w dużej mierze zastępują import z pozostałych krajów, głównie Unii Europejskiej.
EN
Since 2000, in international trade, there has been observed a strong expansion of China. In the years 2000-2015, in almost all economies in the world, although to varying degrees, there was a rise of China as an export market. The least important role China plays in exports of Central and Eastern European countries. In the four Central European countries (Poland, the Czech Republic, Slovakia, and Hungary), China’s share in exports is only 1.0% to 1.5%, and therefore remains significantly lower than in Western European countries. Overall, the importance of China in the exports and supply structure to this country in Central Europe are due to the strategies undertaken by large international corporations. Their role is particularly important in export markets geographically distant. In case of the Czech Republic, Slovakia and Hungary, we can say that the role of corporations was limited to support exports to the Chinese market, while in the case of Poland, their influence was rather negative. Large differences in terms of China’s exports and imports mean that all four analysed countries record trade deficit with China. China’s share in imports of the countries of Central Europe is in fact similar to that which characterised the imports of Western Europe. The deepening of the deficit in trade with China, however, leads to extension of the negative balance of trade in general in these countries. Goods imported from Chi-na largely replace imports from other countries, mainly the European Union.
13
Publication available in full text mode
Content available

Julian Dunajewski jako polityk

71%
EN
The article presents Julian Dunajewski, one of the most important Polish politicians of the second part of 19th century. Author presents his biography, scientific career, the most significant works and his activities as the minister of finance of Austria. The most important part of this article shows Dunajewski as a politician and a minister. Hence author describes the dramatic state of finances of the Habsburg Empire on the day of assuming the ministerial position and then the process of performing the necessary budget reforms, which lead first to reducing then removing the budget deficit. Author describes the political ideas of Dunajewski, which helped him in successfully implementing the structural reforms in Austria. It is also important to emphasize the actions of Dunajewski in supporting the Polish Galicia: aiding the two universities (Jagiellonian and Lwów), reforming the so-called vodka tax and extinguishing the indemnity debt of Galicia. This part of article is of great importance as Dunajewski was often accused of being more Austrian then Polish. Author strongly believes that such opinion cannot be considered as just. Article ends in describing Dunajewski as one of the most gifted speakers of Austrian parliament and how was he viewed by his contemporaries. Author thinks that the political career of Julian Dunajewski is worth remembering as he was a talented politician who proved that the pejorative German term „Polnische Wirtschaft” was not only unjust, but not true.
PL
Artykuł opisuje życie Juliana Dunajewskiego, jednego z najważniejszych polskich polityków drugiej połowy XIX w. Autor przedstawia skrócony życiorys profesora, jego karierę naukową i najważniejsze dzieła. Następnie skupia się na działalność Dunajewskiego jako ministra. Punkt ciężkości artykułu postawiony został bowiem na zaprezentowaniu kariery politycznej i jego dokonań. W związku z tym opisany został pokrótce stan finansów Monarchii Habsburgów w dniu objęcia funkcji ministra skarbu. Następnie przestawiony zostaje proces przeprowadzania reformy budżetowej, dzięki której udało się usunąć deficyt budżetowy. Autor prezentuje również myśl polityczną Dunajewskiego, jaka przyświecała mu w trakcie dokonywania reform. Dogłębnie opisana została austriacka myśl państwowa w rozumieniu Dunajewskiego. Opisane zostały także realnie podjęte działania profesora na rzecz Królestwa Galicji i Lodomerii oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Spotykał się on bowiem z zarzutem braku realnych działań na rzecz swojego narodu i byciu bardziej austriackim niż polskim politykiem. Szczególnie wnikliwie autor przyjrzał się więc pracom Dunajewskiego, których celem była reforma opodatkowania wódki, a także umorzenia długu indemnizacyjnego. Ten ostatni obciążał budżet Galicji i uniemożliwiał jej prawidłowy rozwój. W pracy opisane również zostały zdolności oratorskie profesora, który uważany był za jednego z najwybitniejszych mówców w ówczesnej monarchii. Pracę podsumowują rozważania na temat roli, jaką Dunajewski odegrał w monarchii, m.in. po nim wielu Polaków piastowało zaszczytną funkcję ministra skarbu. Na zakończenie autor przywołał określenia, jakimi obdarzyli Dunajewskiego współcześni mu autorzy. Jego życiorys zasługuje na szczególną uwagę, gdyż był on wybitnym politykiem, który dokonał imponujących reform, a także pokazał, że pejoratywne określenie „Polnische Wirtschaf” było nie tylko krzywdzące, lecz także niesprawiedliwe i nieprawdziwe.
PL
Rok 2013 był dla polskich finansów publicznych szczególnie trudny ze względu na głęboką dekoniunkturę, prawie recesję, w I półroczu. Pogorszyły się podstawowe wskaźniki – deficyt sektora wzrósł z 3,3% PKB do 4,3%, zaś poziom państwowego długu publicznego z 52,7% PKB do 53,9% – jednak skala pogorszenia była mniejsza niż oczekiwano. Prowadzoną politykę fiskalną można uznać za zręczną i elastyczną; nie doszło do działań nadmiernie restrykcyjnych, co stworzyło korzystne warunki dla przejawiających się w II półroczu objawów ożywienia gospodarczego.
EN
The year 2013 was for Polish public finance particularly difficult due to the deep slump, almost recession, in the first half-year. There deteriorated the basic indicators: sector’s deficit grew from 3.3% of GDP to 4.3% and the level of government public debt from 52.7% of GDP to 53.9%; however, the scale of deterioration was smaller than expected. The carried out fiscal policy can be considered as clever and flexible; there were not undertaken excessively restrictive measures, what created favourable conditions for the symptoms of economic recovery in the second half-year.
EN
This paper explores the combined impact of tight monetary policy, government debt, budgetary deficit, financialisation, and financial leverage on the fixed asset investment (FAI) of non-financial private firms in EU countries in the 1999–2014 period. I estimate eight static fixed-effects models and test for six hypotheses. While inconclusive regarding the combined impact of tight monetary policy and government debt, the results suggest that the influence of monetary policy was limited only to the euro area, suggesting that national monetary policies were inconsequential with regard to changes in FAI. Despite the detrimental effects of financialisation, the findings highlight that cash flows generated from the sector’s financial assets might serve as an internal source of FAI funding that strongly correlates with monetary contractions. The findings also highlight the possibility of an active balance sheet channel. However, given the macro-level character of the data, further research on the micro-level might provide more insight into specific issues.
PL
W artykule zbadano łączne oddziaływanie restrykcyjnej polityki pieniężnej, długu publicznego, deficytu finansów publicznych, finansyzacji i dźwigni finansowej na poziom inwestycji niefinansowych prywatnych przedsiębiorstw w Unii Europejskiej w okresie 1999–2014. Posługując się modelowaniem panelowym z uwzględnieniem efektów stałych, zweryfikowano sześć odpowiednich hipotez. Choć brak jednoznacznych efektów w zakresie łącznego oddziaływania polityki pieniężnej i zadłużenia publicznego, otrzymane wyniki wskazały na to, że oddziaływanie polityki pieniężnej ograniczyło się w wybranym okresie jedynie do strefy euro. Mimo udokumentowanego negatywnego wpływu finansyzacji na gospodarkę rezultaty sugerują, że przepływy pieniężne generowane przez aktywa finansowe utrzymywane przez przedsiębiorstwa mogły służyć jako wewnętrzne źródło finansowania inwestycji, podlegające silnemu wpływowi polityki monetarnej. Analiza wskazała również możliwość wystąpienia kanału bilansowego transmisji polityki pieniężnej. Biorąc pod uwagę zagregowany charakter danych, dalsze badania na poziomie mikro w tym zakresie są potrzebne do zweryfikowania tej hipotezy.
PL
Równowaga fiskalna postrzegana jest jako podstawowy miernik stabilności fiskalnej w samorządzie terytorialnym. Wpływa ona na reakcję budżetu na wypadek potencjalnej recesji, determinując zagrożenie fiskalne i odporność finansową. Stąd ekonomiści prowadzą badania w celu identyfikacji czynników oddziałujących na równowagę fiskalną na szczeblu lokalnym. Dlatego celem tego artykuły jest zbadanie czynników o charakterze fiskalnym, społeczno-ekonomicznym, politycznym i instytucjonalnym, które wpływają na poziom salda budżetowego w relacji do Produktu Krajowego Brutto (PKB) na podstawie krajów OECD w latach 2007–2021. W badaniu zastosowano modele panelowe z efektami stałymi oraz z efektami losowymi, dynamiczne modele panelowe (GMM) oraz kwantylową regresję panelową z efektami stałymi. W rezultacie potwierdzono, że na poziom salda budżetowego samorządu terytorialnego w relacji do PKB oddziałuje strona wydatkowa decentralizacji fiskalnej, aktywność inwestycyjna, zmiany wskaźnika zadłużenia, inflacja, zmiana stopy bezrobocia, Wskaźnik Rozwoju Społecznego, wymiana handlowa, wzrost PKB oraz wybory samorządowe. Ujawniono także statystyczną istotność wpływu korupcji w przypadku oszacowanych modeli kwantylowej regresji panelowej z efektami stałymi. Dodatkowo zastosowano testy statystyczne U Manna–Whitney’a, Kruskala–Wallisa oraz Dunna w celu zidentyfikowania różnic pomiędzy krajami Europy Środkowo-Wschodniej i pozostałymi państwami OECD pod względem rozkładu badanego salda budżetowego w PKB.
EN
Fiscal balance is perceived as a principal measure of fiscal sustainability in the local government. It also affects the budgetary response to a potential recession, determining a fiscal distress and a financial resilience. Thus, the economists conduct studies to identify factors influencing the fiscal balance at the local public level. Therefore, the aim of the paper is to examine fiscal, socio-economic, political, and institutional factors which affect the level of fiscal balance of the local government sector in Gross Domestic Product (GDP) on the basis of the OECD countries in the period 2007–2021. In the study both panel data models with fixed effects (FE) and random effects (RE), dynamic panel data models (GMM), as well as panel quantile regressions with fixed effects were estimated. As a result, the paper confirms that fiscal balance of the local government in GDP is affected by fiscal decentralisation on the expenditure side, an investment activity, a change in the debt ratio, an inflation, a change in the unemployment rate, the Human Development Index, the trade openness, the GDP growth, and local elections. What was also found was a statistically significant influence of the corruption in the case of the panel quantile regression with fixed effects. In addition, the Mann-Whitney U test, the Kruskal-Wallis test, and the Dunn test were applied to identify whether the level of fiscal balance of the local government sector in GDP had the same distribution in Central and Eastern European (CEE) countries and other OECD countries.
PL
Stosowanie w praktyce przepisów znowelizowanej ustawy o finansach publicznych powoduje znaczny wzrost kosztów obsługi zadłużenia jednostek samorządowych. Brak możliwości uchwalenia budżetu, jeżeli jego realizacja spowoduje, że nie będą spełnione ekonomiczne relacje określone w art. 243 ustawy o finansach publicznych (dalej: uofp), prowadzi do wydłużania okresów spłaty długu zaciąganego przez samorządy. Aby zmniejszyć rozchody związane ze uiszczeniem rat kredytowych lub wykupem zadłużenia i tym samym spełnić relacje z art. 243, jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) są w praktyczne zmuszone wydłużać terminy spłaty zobowiązań, co przekłada się na istotne zwiększenie kosztów obsługi zadłużenia.
EN
The practical application of the provisions of the amended Act on Public Finances will increase the cost of debt servicing in local government units structure. No possibility of passing the budget, if its execution will cause that can not be met economic relationships specified in Art. 243 of the Public Finance Act., leads to lengthening periods of the outstanding debt by local governments. To reduce expenditures related to the payment of loan installments or redemption of the debt and thus meet the relationship of art. 243, local government units are in practice forced to extend the terms of repayment of liabilities, which translates into a significant increase in debt servicing costs.
PL
W 2015 roku nastąpiła – mimo pewnych trudności – dalsza poprawa stanu finansów publicznych. Wyrazem tego było obniżenie deficytu z 3,3% PKB do 2,6%. Obniżenie deficytu było przede wszystkim spowodowane oszczędnościami w zakresie kosztów utrzymania jednostek sektora, a także znacznym zmniejszeniem płatności odsetkowych związanych z długiem przy utrzymaniu obciążeń podatkowych na niezmienionym poziomie. Na uznanie zasługuje zręczna polityka fiskalna dostosowana do przebiegu cyklu koniunkturalnego.
EN
In 2015, there took place – despite some difficulties – a further improvement of the state of public finance. Its expression was reduction of deficit from 3.3% of GDP to 2.6%. Reduction of deficit was primarily caused by savings as regards costs of maintaining sector units as well as a significant decrease of interest payments related to debt while maintaining tax burdens at the unchanged level. There should be welcomed a clever fiscal policy adjusted to the course of economic cycle.
19
58%
PL
W 2016 roku nastąpiło dalsze obniżenie deficytu sektora finansów publicznych (do 2,4% PKB), jednak dzięki radykalnemu obniżeniu wydatków inwestycyjnych. Pojawia się pytanie, czy można uznać to za poprawę stanu finansów publicznych. Miał miejsce także poważny wzrost długu publicznego, kwotowo znacznie przewyższający deficyt.
EN
In 2016, there took place a further reduction of the public finance sector’s deficit (to 2.4% of GDP), though owing to the radical reduction of capital expenditure. There appears the question whether one could assume it as improvement of the public finance condition. There also took place a serious growth of public debt, in quota terms significantly excessing deficit.
PL
W 2017 r. nastąpiło dalsze obniżenie deficytu sektora finansów publicznych (do 1,7% PKB), co prawdopodobnie jest najlepszym wynikiem polskich finansów publicznych od 1929 r. Ogólnie stan polskich finansów publicznych należy uznać za dobry, ale w świetle bieżących kryteriów. Dalsze perspektywy nie są już tak dobre. Zachodzi strukturalna nierównowaga pomiędzy poziomem obciążeń podatkowych a programem wydatkowym, skoro nie udało się wyeliminować deficytu w szczytowym punkcie koniunktury. Pewne spowolnienie dynamiki PKB nie stworzy jeszcze istotnego zagrożenia, ale recesja może doprowadzić do załamania.
EN
In 2017, there took place a further reduction of deficit of the public finance sector (to 1.7% of GDP), what has probably been the best result of Polish public finance since 1929. In general, the state of Polish public finance should be considered as good, though in the light of current criteria. Further perspectives are already not so good. There takes place structural disequilibrium between the level of tax burden and the spending programme forasmuch it has not been possible to eliminate deficit at the peak of boom. A certain slowdown of the GDP dynamics will yet not have produced a real threat, but recession may have led to a slump.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.