Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 40

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  deficyt budżetowy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 2
|
issue 3
315-325
PL
W ostatnich latach na skutek głębokiego kryzysu gospodarki globalnej do-szło w Polsce do spowolnienia tempa wzrostu gospodarczego, co się przełożyło na pogorszenie stanu finansów publicznych. Okoliczność ta stała się przyczyną wzmożonej aktywności polskiego ustawodawcy. Niestety, większość działań koncentrowała się na modyfikacji krajowych reguł fiskalnych, zmierzającej do łagodzenia wynikających z nich ograniczeń. Ich przejawem jest zmiana procedur ostrożnościowych i sanacyjnych, do jakiej doszło z dniem 1 stycznia 2013 roku. Zmniejszyła ona skuteczność tych procedur, zwiększając ryzyko przekroczenia przez dług publiczny poziomu 60% PKB, co byłoby równoznaczne z naruszeniem Konstytucji.
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 2
|
issue 3
110-121
PL
System emerytalny jest postrzegany jako ważny element funkcjonowania społeczeństwa. Jednocześnie to jeden z najważniejszych czynników określających kondycję finansów publicznych, które przez ostatnie lata pozostawały w nierównowadze i stan ten się nadal pogłębia. Podstawowym problemem dla finansów publicznych związanym z systemem emerytalnym jest łączny wolumen transferów przeznaczanych na świadczenia emerytalne oraz sposób ich finansowania. Bezpośredni wpływ systemu ubezpieczeń społecznych na sytuację finansów publicznych jest wywierany między innymi przez nieustanną potrzebę dotowania instytucji ubezpieczeń społecznych ze środków publicznych. W konsekwencji niedobór środków, szczególnie w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który realizuje wypłaty świadczeń w ramach systemu repartycyjnego, musiał pokrywać budżet państwa, co przyczyniło się do wzrostu obciążeń finansów publicznych. Dofinansowanie sytemu emerytalnego z budżetu państwa obejmuje dwa główne źródła: dotację budżetową oraz refundację składek. Przekazywana do systemu emerytalnego dotacja ewidencjonowana jest jako wydatek budżetowy, którego pokrycie stanowią podatkowe dochody budżetowe. Tym samym stanowi istotny przychód Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz wpływa na poziom deficytu budżetowego. Do końca 2003 roku refundacja składek przekazywanych do otwartych funduszy emerytalnych była traktowana jako wydatek budżetu państwa i ewidencjonowana w pozycji udzielonych dotacji z budżetu państwa. Począwszy od 2004 roku nastąpiła zmiana, a refundacja składek do filaru kapitałowego jest finansowana z przychodów z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa, stanowiącej rozchód budżetu państwa. Dzięki temu nie wpływa na wzrost deficytu budżetowego. Księgowanie części środków wydatkowanych na reformę systemu ubezpieczeń społecznych jako rozchodów budżetowych skutkuje uzyskiwaniem nieprawdziwej informacji o rzeczywistym stanie budżetu państwa na każdy rok budżetowy. Powoduje to zaniżanie wielkości wykazywanego deficytu budżetowego.
EN
The major problem of public finance system in Poland is the deficit of general government. Al- though budget imbalance is not a new case, the deficit has deepened, especially in 2009–2010. Poland has implemented partly successful fiscal consolidation, which is not aimed at promoting a growth- friendly approach to consolidation design. The fiscal consolidation is the spending based adjustment.
PL
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
PL
Sposoby finansowania deficytu budżetowego w jednostkach samorządu terytorialnego podlegają reglamentacji prawnej. Ustawa o finansach publicznych zawiera zamknięty katalog możliwych źródeł. Przychody uzyskiwane z tych źródeł mają zróżnicowany charakter. W większości są to środki zwrotne. Zaliczamy do nich kredyty, pożyczki oraz wpływy z emisji papierów wartościowych. Natomiast nadwyżki z lat ubiegłych i wpływy z prywatyzacji majątku powyższych jednostek należą do własnych źródeł finansowania deficytu budżetowego. Należy podkreślić, iż podstawowymi źródłami finansowania deficytu są pożyczki i kredyty oraz środki z emisji obligacji komunalnych. W praktyce występują również przypadki finansowania deficytu ze źródeł nieprzewidzianych w ustawie o finansach publicznych, np. ze środków pieniężnych z rachunku sum depozytowych, z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych bądź z części oświatowej subwencji ogólnej.
EN
Ways of financing budget deficit in local government units stem from the law. The Public Finance Act contains closed catalogue of possible financing sources. The revenues stemming from them have different character. They are mostly repayable funds. These include credits, loans and issuing securities. However, the excesses of funds from previous years and the privatization receipts from the above mentioned units are the own sources of financing budget deficit. It should be underlined that the basic sources of financing deficit are loans, credits and issuing municipal bonds. In practice there are also examples of financing local government deficits from other sources, not listed in the Public Finance Act, e.g. from the amount on deposit accounts, from the Company Social Benefits Fund or educational part of the general subsidy.
PL
W artykule podjęto problem przyczyn wzrostu deficytu budżetowego w Polsce oraz w wielu innych krajach Unii Europejskiej. Zweryfikowano aktualność poglądów J. M. Keynesa zastosowania wydatków budżetowych do pobudzania wzrostu gospodarczego. Zanalizowano przyczyny wzrostu deficytu budżetowego w Polsce. Udowodniono tezę o konieczności ograniczenia udziału wydatków prawnie zdeterminowanych (sztywnych) w strukturze wydatków budżetu państwa.
PL
W 2009 roku w istotny sposób pogorszyła się sytuacja finansowa jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, a skutki kryzysu gospodarczego objęły w pierwszej kolejności budżety dużych miast. Celem niniejszego opracowania jest identyfikacja kluczowych aspektów wpływu aktualnego kryzysu gospodarczego i finansowego, a także dokonanych w ostatnich latach niekorzystnych zmian systemowych wprowadzonych przez państwo w systemie finansów lokalnych na sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego. W opracowaniu uwzględniono wpływ wspomnianych uwarunkowań w aspekcie dochodów budżetowych samorządu, a także wydatków, wyników budżetów oraz zadłużenia. Jako przykład do analiz posłużyło 12 największych miast – członków Unii Metropolii Polskich. Analizy dotyczą lat 2008–2011 i wykorzystano w nich między innymi wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez autorkę w okresie sierpień–grudzień 2012 roku wśród skarbników wymienionych miast, a także dane statystyczne dotyczące finansów tych jednostek pochodzące z Banku Danych Lokalnych.
EN
For almost twenty years, Poland has permanently suffered from the budgetary deficit. The afore-mentioned deficit is mainly covered by taking public debt. One of the main forms of the occurrence of such liabilities is issuing treasury savings securities. The aim of the paper is to demonstrate the issues related to the issuing of treasury savings securities as well as conducting the analysis related to treasury savings securities in Poland in the first decade of XX century.
EN
The basic element of the effective functioning of each state is efficient and reasonable management of public finances. Each manifestation of activity of public structures requires financing with public funds. In modern countries, there are additional possibilities of financing budgetary needs, e.g. issuing bonds. When the sum of state expenditures exceeds the sum of its revenues, we are dealing with a deficit. The sum of these deficits over successive years, together with other factors, constitutes the public debt. The aim of the study is to examine the nature and causes of public debt and to assess its level and effects on the economy. The study uses the descriptive method and the method of statistical data analysis. The data was taken from the statistical studies of the Ministry of Finance. The results of the analysis indicate, among others, that the State Treasury debt is the most important item in the structure of the state public debt and was acquired on domestic markets.
PL
Podstawowym elementem efektywnego funkcjonowania każdego państwa jest sprawne i rozsądne zarządzanie finansami publicznymi. Każdy przejaw aktywności struktur publicznych wymaga finansowania środkami publicznymi. W nowoczesnych państwach istnieją dodatkowe możliwości finansowania potrzeb budżetowych, np. emisja obligacji. Gdy suma wydatków państwa przewyższa sumę jego dochodów, mamy do czynienia z deficytem. Suma tych deficytów z następujących po sobie lat, wraz z innymi czynnikami, stanowi dług publiczny. Celem opracowania jest zbadanie istoty i przyczyn powstawania długu publicznego oraz ocena jego poziomu i skutków dla gospodarki. W opracowaniu wykorzystano metodę opisową i metodę analizy danych statystycznych. Dane zaczerpnięto z opracowań statystycznych Ministerstwa Finansów. Wyniki analizy wskazują m.in., że dług Skarbu Państwa jest najważniejszą pozycją w strukturze państwowego długu publicznego i pozyskany został na rynkach krajowych. Słowa kluczowe: dług publiczny, deficyt budżetowy, równowaga budżetowa
PL
Kryzys zadłużeniowy w Unii Europejskiej uwypuklił niedoskonałości rozwiązań zawartych w Traktacie z Maastricht w odniesieniu do koordynacji polityki fiskalnej. Były one znane, lecz w 2010 roku uświadomiono sobie konsekwencje tych niedoskonałości. W obliczu możliwego rozpadu strefy euro wdrożono rozwiązania, które miały poprawić koordynację polityki fiskalnej, ustabilizować sytuację budżetową i docelowo obniżyć poziom długu publicznego. Celem artykułu jest ocena, czy wprowadzenie powyższych rozwiązań wpłynęło na poprawę sytuacji w krajach strefy euro. Do analizy przyjęto lata 2010-2017. Wykorzystano metodę TOPSIS z grupy metod wielowymiarowej analizy porównawczej. Otrzymane wyniki wskazują, że sytuacja w zakresie zadłużenia i nierównowagi budżetowej w Unii Europejskiej nie poprawiła się w znaczącym stopniu, a w całym okresie wahała się. W związku z tym należy mieć wątpliwości odnośnie do skuteczności wdrożonych rozwiązań.
EN
Debt crisis emphasized not efficient coordination in the area of fiscal policy in the European Union. It was a well known problem but it has not been solved. Debt problems of Greece showed how important it was to be more effective in the area of public debt. The European Union prepared new law which was to strenghten fiscal coordination in Euro-zone. Moreover, competencies of the European Commission increased in the area of reporting and coordinating of fiscal policy. The aim of the article is to check if the results of the new law are satisfying. Analysed period were the years 2010-2017. TOPSIS method was used in the research. As a result, it can be noticed that the European Union did not do any progress in the area of fiscal policy coordination and public debt decrease.
Finanse i Prawo Finansowe
|
2014
|
vol. 1
|
issue 1
61-73
EN
The goal of the article is to present actual problems regarding the definition of public debt in the polish financial law, its compliance with polish constitution and doubts surrounding the eventual usage of safety and prudence procedures in the context of public debt. The author expresses his concern about current regulations and believes that a quick legislator’s intervention is needed. Finally the article aims to analyze the newly introduced procedure about stabilizing national expenditure.
PL
Celem artykułu jest przybliżenie aktualnych problemów związanych z interpretacją pojęcia długu publicznego na gruncie ustawy o finansach publicznych, jego zgodności z Konstytucją oraz wskazanie wątpliwości wiążących się z ewentualnym zastosowaniem procedur ostrożnościowych dotyczących długu publicznego. Zdaniem autora niektóre przepisy wymagają pilnej interwencji ustawodawcy, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że część procedur ostrożnościowych może zwyczajnie nie dać się wcielić w życie.
PL
W artykule poddano analizie cztery państwa bałkańskie (Albanię, Serbię, Macedonię i Czarnogórę), zdeterminowane by przystąpić do Unii Europejskiej. W szczególności jest on poświęcony analizie ich wysiłów służących spełnieniu politycznych, prawnych i gospodarczych warunków wejścia do UE. W związku z tym głównym punktem zainteresowania autorów było prawodawstwo dotyczące unijnego paktu fiskalnego. Od strony metodologicznej badania opierały się na ocenie dokumentów prawnych, regulujących kwestie podatkowe i monetarne. Dokonano oceny kolejnych etapów ich harmonizacji z regulacjami UE. Ponadto wykonano analizy przekrojowe przy wykorzystaniu określonych wskaźników. Dodatkowo autorzy porównali osiągnięcia tych czterech państw. Rygorystyczne reguły fiskalne UE były po cichu omijane, ale częściej przez państwa członkowskie niż państwa kandydujące. Stwierdzenie to opierało się na argumentach prawnych i ekonomicznych oraz oszacowaniach matematycznych. W związku z tym autorzy postawili pytania o polityczną odwagę i zdolność finansową badanych państw do radzenia sobie z paktem fiskalnym, jaki obowiązuje 28 państw członkowskich UE. Odpowiedzi na te pytania zostały poparte licznymi analizami, zawartymi w raportach UE dla poszczególnych państw, a także tabelami i danymi liczbowymi, które umożliwiają porównanie wyników państw i ich osiągnięć gospodarczych z wymogami UE dotyczącymi konsolidacji fiskalnej. Dodatkowo, jako punkt odniesienia, wykorzystano średnią dla UE–28. W konkluzji przedstawiono wyniki analizy krzyżowej między tymi czterema państwami a 28 państwami członkowskimi UE, wraz z towarzyszącą im argumentacją dotyczącą głównego stwierdzenia o postępach badanych państw bałkańskich w obszarze prawa i gospodarki, a także prognozą na przyszłość.
EN
The subject of this paper is four Balkan countries (Albania, Serbia, Macedonia, and Montenegro) that are determined to join the European Union. More particularly, it looks at their work towards accomplishing the political, legal and economic requirements for the EU. Thus, the legislation with the EU Fiscal Compact is the prime focus. Methodologically, the research is based on an assessment of fiscal and monetary legal documents, evaluating the stages of accomplishing the harmonization with the EU’s conditions. Further, cross‑section analyses are made by in putting selected indicators; additionally, the authors compare the four countries’ achievements. The EU’s rigorous fiscal rules are being quietly bypassed, but more frequently by existing member states than the candidate states; this statement is founded on legal and economic arguments, with mathematical estimations. Consequently, the authors question the political courage and financial capacity of the examined countries to cope with the fiscal compact of the superior EU 28 members. The answers are supported with numerous analyses of EU Reports for each country, as well as tables and figures that compare the states’ results and economic achievements vs. EU fiscal consolidation rules. The EU 28 average is givenin addition as a comparison. The conclusion gives across analysis between the four countries and the EU 28 member states, with accompanying argumentation to the main statement about the legal and economic developments of the examined Balkan countries as well as a future prognosis.
EN
Problems related to the management of the public finance sector are still valid. It is associated with excessive budget deficits values and very high levels of debt. This situation causes a drop in investor confidence, as well as reducing the credibility of the state. The financial highlighted the problems Polish public finance sector. The goal of this article is present the public debt management as an important instrument of state policy. Using the legal regulations and the available statistic of the years 2005–2013 specified level and debt service costs. As a result, the analysis demonstrated that the cost of debt countries have an impact on the budget. In addition, measures are needed and the reform of public finances, in order to achieve comprehensive cost minimization in the long term.
PL
Problemy związane z zarządzaniem sektorem finansów publicznych są cały czas aktualne. Jest to związane z nadmiernymi wartościami deficytów budżetowych oraz bardzo wysokimi poziomami zadłużenia. Taka sytuacja powoduje spadek zaufania inwestorów, jak również zmniejszenie wiarygodności państwa. Kryzys finansowy uwypuklił kłopoty polskiego sektora finansów publicznych. Opracowanie ma na celu zaprezentowanie zarządzania długiem publicznym jako ważnego instrumentu polityki państwa. Wykorzystując obowiązujące regulacje prawne oraz dostępne statystyki za lata 2005–2013 określono poziom i koszty obsługi długu. W rezultacie dokonanej analizy wykazano, że wydatki związane z długiem państwa mają wpływ na sytuację budżetu. Ponadto potrzebne są działania i przeprowadzenie reformy finansów publicznych, aby doprowadzić do kompleksowej minimalizacji kosztów obsługi w długookresowej perspektywie.
PL
W artykule omówiono stan polskich finansów publicznych na przełomie lat 2013 i 2014, realizację ustawy budżetowej i jej nowelizację, dokonano także analizy polityki fiskalnej państwa. Wskazano pozytywne zmiany w tejże polityce i przytoczono przykłady popełnionych błędów. Zasugerowano konieczność podjęcia reformy systemu podatkowego. Odnotowano pozytywne funkcjonowanie dyscypliny budżetowej, wysoką dynamikę PKB i zadowalający poziom długu publicznego, wskazując kilka problemów z tym związanych. Zwrócono także uwagę na negatywne skutki reformy emerytalnej, szczególnie w zakresie tworzenia filara kapitałowego i podjęte kroki zaradcze.
EN
In his article, the author discussed the state of Polish public finances on the turn of the years 2013 and 2014, implementation of the budget act and amendment thereof; he also carried out an analysis of the state’s fiscal policy. He pointed out to positive changes in the policy and provided examples of the errors made. The author suggested the necessity to undertake a reform of the tax system, noted the positive functioning of budget discipline, the high GDP dynamics and the satisfactory level of public debt, indicating several problems related thereto. He also paid attention to the negative effects of the old-age pension reform, particularly as regards setting up the capital pillar, and the undertaken remedies.
EN
The paper aims to analyse the impact of government debt on the country’s economic growth. Beginning of the economic crisis in 2007 and rapid growth of government debt has attracted interest in this topic. Government debt-to-GDP ratio in the EU has increased from 58.7 to 86.8 percent from 2007 till 2014 and opened a vast field for discussions – how economic growth is affected by this situation? Using panel data approaches, we find evidence that in short-run increasing government debt has uniform negative impact on economic growth in all EU Member States but in the long-run negative impact is only in those that do not match Maastricht criterion.
PL
Artykuł ma na celu przeanalizowanie wpływu długu publicznego na wzrost gospodarczy danego kraju. Zainteresowanie tym tematem wzrosło znacząco po rozpoczęciu kryzysu ekonomicznego w 2007 oraz związanym z tym gwałtownym podniesieniem poziomu zadłużenia rządów. W okresie od 2007 do 2014 roku wskaźnik długu publicznego do PKB w Unii Europejskiej wzrósł z 58,7 do 86,8%, co otworzyło szerokie pole do dyskusji – czy ta sytuacja oddziałuje na wzrost gospodarczy? Wykorzystując podejście oparte na danych panelowych, autorzy artykułu znaleźli dowód na to, że w krótkim okresie rosnący dług publiczny ma stały negatywny wpływ na wzrost gospodarczy we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, natomiast w długim okresie negatywny wpływ występuje tylko w tych krajach, które nie spełniają kryteriów z Maastricht.
PL
W Polsce od czasu rozpoczęcia transformacji gospodarczej w 1989 roku mamy do czynienia z ciągle narastającym (w niektórych latach gwałtownie) długiem publicznym. Jest to bardzo niebezpieczne z punktu widzenia funkcjonowania państwa, ponieważ może doprowadzić do jego niewydolności finansowej. To negatywne zjawisko spowodowane reformami gospodarczymi, a w ostatnich latach wpływem światowego kryzysu finansowego oraz rosnących potrzeb budżetu państwa wymusza na sprawujących władzę dokonywanie zmian o charakterze instytucjonalnym (wprowadzanie nowych „reguł gry”) mających na celu ograniczanie wzrostu zadłużenia czy też jego redukcję. Niniejszy artykuł został poświęcony analizie wielkości długu publicznego w Polsce w latach 2000-2013. W pracy wskazano także na instytucjonalne możliwości ograniczania długu publicznego. Taki potencjał tkwi przede wszystkim w prowadzeniu odpowiedzialnej polityki fiskalnej (transparentnej, skutecznej, efektywnej itd.). W przekonaniu autorów tekstu działania w tym zakresie mogą znacząco wpłynąć na osiągnięcie stabilizacji w sektorze finansów publicznych w naszym kraju.
EN
Ever since the beginning of the economic transformation in 1989, Poland has been struggling with constantly (and rapidly in certain years) growing public debt. This is very dangerous from the point of view of the functioning of the state and might lead to financial failure. This negative phenomenon, caused by economic reforms and in recent years the impact of the global financial crisis, forces governments to make changes of institutional nature (the introduction of new "game rules") aiming to curb debt growth or reduce its levels. This paper is focused on the analysis of the size of the public debt in Poland in the period 2000-2013. The authors also identify several institutional possibilities to limit the public debt. This potential lies primarily in a responsible fiscal policy (transparent, efficient, effective, etc.). The authors believe that action in this area can significantly contribute to the achievement of stability in the public finances of our country.
PL
Normatywne pojęcie deficytu budżetowego j.s.t. zostało określone expressis verbis w art. 217 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z powołanym przepisem jest to ujemna różnica pomiędzy dochodami a wydatkami w konkretnym roku budżetowym. Ustawodawca jednocześnie wymaga, aby w uchwale budżetowej przewidującej w danym roku deficyt wskazano źródła jego spłaty. Reglamentacji prawnej podlega zatem nie tylko wysokość deficytu budżetowego j.s.t. i ograniczenia pozyskiwania środków finansowych kreujących ten deficyt, lecz także źródła i sposób jego finansowania. Ustawa z dnia 14 grudnia 2018 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych wprowadziła wiele zmian w systemie finansów j.s.t., w tym również zwiększony został katalog źródeł finansowania deficytu. Przedmiotem tego opracowania jest ocena istotnego fragmentu wprowadzonych zmian dotyczących tych nowych źródeł finansowania deficytu budżetu j.s.t. Najistotniejszą rolę w tym zakresie odgrywają przychody z „niewykorzystanych środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu, wynikające z rozliczania dochodów i wydatków nimi finansowanych, związanych ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu określonymi w odrębnych ustawach”. Ustawodawca nie zdefiniował terminu „szczególne zasady wykonywania budżetu” ani też nie wskazał, o jakie odrębne ustawy chodzi. Istotne jest zatem ustalenie tych zagadnień. W artykule wskazany został przykładowy katalog takich ustaw. Ustalenia te będą miały istotne znaczenie dla dalszego stosowania znowelizowanych przepisów ustawy o finansach publicznych.
EN
The normative notion of budget deficit in territorial self-government units (TSU) has been expressis verbis defined in article 217 section 1 of the public finance act. According to this regulation, it is the negative difference between incomes and expenses in a given budgetary year. At the same time, the legislator requires that in any budget resolution that predicts a deficit in a given year, the sources of its financing should be indicated. Therefore not only the magnitude of the TSU budget deficit, together with the ways of raising the financial means to create this deficit, are subject to legal restrictions, but also sources and ways of financing themselves. The Act of December 14th, 2018 that includes amendments to the public finance act, has introduced a number of changes to the TSU financial system, including also an extended catalogue of sources that finance the deficit. The subject of this article is to assess some important part of the introduced changes, namely those that deal with these new sources of financing the TSU budget deficit. The most essential role in this context will be played by revenues from “unused financial means in the current account of the budget, that result from the settlements of incomes and financed by these incomes expenditures, connected with specific rules of budget execution defined in separate acts”. The terms “specific rules of budget execution” has not been defined by the legislator, similarly no “separate acts” have been pointed out. It is therefore essential to solve these matters. In the article, the catalogue of such acts has been given as an example. These findings will be of essential importance for further applications of the amended public finance act.
PL
W artykule zostały przedstawione główne założenia obowiązujące przy tworzeniu budżetu Unii Europejskiej jako finansowego planu przychodów, a zarazem źródła finansowania realizacji przyjętej polityki społecznej i gospodarczej państw członkowskich. Autorka pokazała, jaki wpływ ma obowiązujący w 2014 roku nowy standard wyliczeń PKB na główne źródło dochodu budżetu Unii Europejskiej, czyli składki członkowskie. Zostały także opisane korzyści społeczne i gospodarcze dla sektora samorządu terytorialnego wynikające z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Nowa perspektywa finansowa na lata 2014-2020 z jednej strony stwarza możliwości dalszego rozwoju, czego potwierdzeniem jest ukazana w artykule znaczna wysokość funduszy unijnych, przyznanych Polsce w ramach programów krajowych i regionalnych. Z drugiej strony wprowadzone w minionych latach przepisy prawne, mające na celu ograniczenie nadmiernego deficytu państwa, istotnie oddziałują na sektor samorządowy. Pojawia się obawa, że wdrażane reformy finansów publicznych spowodują zmniejszenie możliwości absorpcji funduszy unijnych przez samorządy. Celem badawczym jest pokazanie korzyści, jak i przyszłych możliwości wynikających z obecności Polski w Unii Europejskiej z uwzględnieniem uwarunkowań prawno-finansowych, obowiązujących jednostki samorządu terytorialnego od 1 stycznia 2014 roku. W artykule wskazano główne kierunki działań, których przyjęcie, w sytuacji istniejących już ograniczeń finansowych, zmniejszy ryzyko niepełnego wykorzystania funduszy unijnych w nowym okresie programowania 2014-2020. Ponadto, mając na względzie perspektywę dalszego rozwoju sektora samorządowego, zaprezentowano najważniejsze obszary działań na najbliższe lata, które są efektem dokumentów strategicznych zatwierdzonych przez Komisję Europejską, jak również zgodne z kierunkami polityki gospodarczej i społecznej krajów członkowskich.
EN
The paper discusses the main assumptions taken into account during the creation of the European Union budget as a financial revenue plan which is a source of funding for the implementation of social and economic policies adopted by the Member States. The author demonstrates the impact of the 2014 standard for the calculation of the GDP on the main source of EU’s revenue, i.e. the membership fees. The author also mentions the social benefits for the local government sector resulting from the Polish accession to the European Union. On the one hand, the new financial perspective creates opportunities for further development, which is reflected in the significant amount of EU funds allocated to Poland within the framework of national and regional programmes. On the other hand, the legislation aimed at reducing excessive budget deficit that was introduced in the past few years, seriously affects the local government sector. It is feared that the latest reform of public finance will hamper the capacity of local governments to absorb EU funds. The author’s purpose is to present the legal and financial conditions applicable to local government units since 1st January, 2014 and their impact on the ability to provide own contribution resulting from the principles of co-financing of European projects. The article outlines the main courses of action which, given the existing financial constraints, will reduce the likelihood of failing to take full advantage of EU funds in the new programming period 2014-2020. Additionally, the author presents the major areas of activities planned for the coming years, crucial for further development prospects of the local industry. These activities are in line with the European Commission's strategic documents and the social policies of member countries.
PL
Celem opracowania jest przegląd wybranych badań empirycznych mających na celu stwierdzenie, czy dla państw Grupy Wyszehradzkiej można zaobserwować statystycznie istotną relację pomiędzy agregatami makroekonomicznymi a cyklem zmiany rządów. Stwierdzenie, czy i w jaki sposób czynniki polityczne wpływają w szczególności na zadłużenie państw Grupy Wyszehradzkiej może być istotne w obliczu kryzysu zadłużenia, z jakim w ostatnim czasie zmaga się Unia Europejska. Przeprowadzone badania wskazują, że w przypadku państw Grupy Wyszehradzkiej cykl polityczny może przyczyniać się do zadłużenia gospodarek.
EN
The aim of this paper is to review selected empirical studies aimed at determining whether in the Visegrad Group countries can be observed a statistically significant relationship between macroeconomic aggregates and the cycle of government change. Information whether and how political factors particularly affect the debts of the Visegrad Group may be relevant in the face of the debt crisis which the European Union recently struggles with. The study indicates that in the case of the Visegrad Group, the political business cycle may contribute to the national economies’ indebtness.
EN
The purpose of this article is to determine the degree, direction and strength of the impact of the studied variables, i.e. the state budget balance and the current account balance as part of Poland’s balance of payments in the years 2009–2018 based on the data of the Statistics Poland. The main research questions focus on determining the type of relationships connecting the studied deficits and the degree, direction and type of interaction in light of previous studies dedicated to the hypothesis of twin deficits. The methodology used is based on integrated correlation analysis, linear regression and an analysis of the coefficient of variation. As a result of the study, a strong correlation was found between the cumulative values of the examined deficits, confirming the existence of the twin deficit hypothesis in Poland in the examined period; this means that the budget deficit affects the current account balance of payments. The main balance stabilizing the negative balance of primary incomes, in which the income of non-residents from foreign direct investment is the dominant position, is the balance of extremely dynamically developing service exports.
PL
Celem artykułu jest ustalenie stopnia, kierunku i siły oddziaływania salda budżetu państwa i salda rachunku bieżącego w ramach bilansu płatni czego Polski w latach 2009–2018 na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Główne pytania badawcze koncentrują się na ustaleniu rodzaju relacji łączących te deficyty oraz ich wzajemnego wpływu w świetle dotychczasowych badań związanych z hipotezą występowania deficytów bliźniaczych. Zastosowana metodologia opiera się na zintegrowanej analizie korelacji, regresji liniowej oraz analizie współczynnika zmienności. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono silną korelację pomiędzy skumulowanymi wartościami badanych deficytów. Potwierdza to hipotezę występowania w Polsce w tym okresie deficytów bliźniaczych i oznacza, że deficyt budżetowy wpływa na saldo rachunku bieżącego bilansu płatniczego. Głównym saldem równoważącym ujemne saldo dochodów pierwotnych, w ramach którego dominującą pozycję stanowią dochody nierezydentów z bezpośrednich inwestycji zagranicznych, było saldo niezwykle dynamicznie rozwijającego się eksportu usług.
PL
W artykule skupiono się na nadmiernym zadłużaniu się państw. Badanie obejmuje lata 1975–1995 i dotyczy zwłaszcza grupy państw średnio rozwiniętych. Nierozwiązanie problemu zadłużenia groziło wystąpieniem globalnego kryzysu gospodarczego, w wyniku którego mogło dojść do destabilizacji nie tylko natury ekonomicznej, lecz również politycznej.
EN
The article examines excessive indebtedness at the country level. The study covers the years 1975–1995, during which this problem affected particularly medium-developed countries and the lack of its solution implied a threat of a global economic crisis. This was one of the most serious global economic crises and global debt crises to have occurred in the general history of finance, seriously destabilising economies and the political situation. The political sphere also to some extent conditioned the procedure for its solution.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.