Główne problemy planowego artykułu dotyczą krytycznej analizy uniwersalistycznych roszczeń wysuwanych przez rozmaite podmioty pozaparlamentarnej polityki, w tym wypadku część tzw. miejskich ruchów społecznych. Podstawowe pytanie jakie stawiam dotyczy (nie)możliwości takiego modelu pozaparlamentarnej polityczności, który próbuje być jednocześnie polityczny i aideologiczny. Przedmiotem rozważań są wewnętrzne napięcia pomiędzy rozmaitymi frakcjami miejskich ruchów społecznych we współczesnej Polsce, ze szczególnym uwzględnienie kontekstu tak zwanych „narracji konkretnych” jako próby ich „odpolitycznienia”. Konkluzją rozważań jest koncepcja „demokracji miejskiej”, przede wszystkim w jej wersji Purcellowskiej ( Recapturing Democracy , 2008), jako możliwie proste narzędzie nietotalizującego, uniwersalistycznego pluralizmu politycznego.
EN
The article presents a critical analysis towards the universalist claims expressed by various actors of extra-parliamentary politics in contemporary Poland, mainly so-called urban social movements. It deals with the (im)possibility of such model(s) of the extra-parliamentary politics, which tries to be both, a political and non-ideological at the same time. The article also refers to the political tension between various factions of urban social movements and puts an emphasis on the so-called site-specific narrative(s) (pol. „narracje konkretne”) as an attempt of "de-politicization" of movement’s political strategies. It concludes with a discussion on the concept of "urban democracy" as a potential tool of inclusive, universalist political pluralism.
This article presents conclusions from observation of the first Citizens' Assembly organized in Wrocław (Poland) in 2020. The analysis starts with placing the panel within the most recent developments in a democratic theory followed by an empirical case study based on covert non-participant observation, document analysis and personal interviews. In conclusion, the paper shows that while citizens' assembly is a promising method for engaging citizens in decision-making process, it poses numerous challenges, especially in terms of framing, organizing and moderating the educational and deliberative stages of the process.
PL
W niniejszym artykule prezentowane są konkluzje z obserwacji I-go Wrocławskiego Panelu Obywatelskiego, przeprowadzonego w 2020 roku. Analizę rozpoczyna umiejscowienie Panelu w kontekście współczesnej literatury na temat deliberacji. Następnie przypadek ten poddany jest analizie empirycznej bazującej na obserwacji jawnej nieuczestniczącej, analizie dokumentów oraz wywiadów z uczestnikami i uczestniczkami. Analiza wykazuje mocne i słabe strony Panelu, co prowadzi do wniosków, że chociaż jest to obiecująca metoda zwiększania partycypacji obywatelskiej w procesie podejmowania decyzji, to wiąże się z licznymi wyzwaniami związanymi z planowaniem, organizacją i moderacją zarówno edukacyjnego, jak i deliberacyjnego aspektu tej procedury.
Artykuł podejmuje problem tożsamości politycznej współczesnych miejskich ruchów społecznych w Polsce. Nie stanowią one jednolitej całości, mają wyraźnie hybrydowy charakter. Głównym kryterium różnicującym jest tu interpretacja idei prawa do miasta oraz miejskiej demokracji, które pozwalają zidentyfikować wyraźne różnice pomiędzy trzema głównymi skrzydłami ruchów: neoanarchistycznym, lokatorskim i ruchami mieszczańskimi. Różnią się co do form organizacyjnych, stopnia instytucjonalizacji, strategii działania, wreszcie tego, jak definiują kluczowe problemy miejskie. Artykuł podejmuje też wątek „(r)ewolucyjnej” retoryki ruchów miejskich, wskazując postępującą funkcjonalizację idei prawa do miasta i miejskiej demokracji. Z jednej strony, stanowiąc puste znaczące w sensie Laclau, wykorzystywane są one coraz częściej jako modna polityczna etykieta. Z drugiej jednak strony sprawiają, że miejskie ruchy społeczne, w całym ich zróżnicowaniu, możemy traktować jako istotną siłę modernizacyjną.
EN
The paper deals with the problem of political identity of contemporary urban social movements in Poland. They are clearly not homogenous and their nature is hybrid. The main criterion of differentiation between them is the interpretation of the idea of the right to the city (RTTC) and of urban democracy, which helps to identify significant differences between the three main wings of Polish urban social movements: neo-anarchist movement, tenants movement and middle-class movements. They differ according to their organisational forms, the degree of institutionalisation, strategy, and, finally, how they define the key urban issues. The paper also deals with the issue of a “(r)evolutionary” rhetoric widely spread among urban activists. It indicates progressive functionalisation of the RTTC and urban democracy ideas. On the one hand, both of them are just empty signifiers in Laclau’s terms and are being increasingly used as a fashionable political label. On the other hand, however, thanks to the functionalisation of the idea we can consider urban social movements, in all their diversity, to be a significant driving force of modernisation.
Urban social movements have been increasingly present in the public sphere, as well as at the very core of political debate in contemporary Poland. Some of them have also moved towards institutionalized politics, expressing growing political ambitions. The litmus test of this process were recent local elections. The political strategy of ‘entering the system,’ which takes place in some cases, may be a turning point in the logic of political development of Polish urban social movements. The paper examines some of the most crucial problems it raises. Two of them deal with essential problems of sociology itself: firstly, with the construction of the theory of (urban) social movements and secondly, with the problem of social (co)production of knowledge. The third issue concerns the possible crisis of urban social movements as a consequence of their too far-reaching institutionalization.
PL
Miejskie ruchy społeczne są coraz wyraźniej obecne w sferze publicznej i w centrum debaty politycznej. Część z nich przesuwa się też coraz wyraźniej w stronę zinstytucjonalizowanej polityki, wyrażając rosnące ambicje polityczne. Papierkiem lakmusowym tego procesu były zakończone niedawno wybory samorządowe. „Wejście w system”, jakie nastąpiło w kilku przypadkach, jest – być może – punktem przełomowym dla logiki rozwojowej ruchów. W artykule staram się podjąć problemy, jakie to rodzi. Dwa z nich dotyczą problemów istotnych dla samej socjologii: budowy teorii (miejskich) ruchów społecznych oraz problemu społecznego (współ)wytwarzania wiedzy. Trzeci dotyczy możliwego kryzysu związanego z potencjalnym ryzykiem zbyt daleko posuniętej instytucjonalizacji ruchów społecznych.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.