Search results

1

Dezercje i unikanie służby w Wojsku Polskim w latach 1918–1939

100%

Kasprzycki R.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 3

PL

Desertion and Avoidance of Military Service in the Polish Army in 1918–1939Desertions were the most serious issues in Polish military service in 1918–1939. They resulted from multiple sources. Most frequent causes were either strained national relations, violence experienced from superiors or colleagues, military service labor or personal reasons. Polish, Jewish, Ukrainian or German deserters were escaping mainly to Germany and Soviet Union. Polish deserters were often valuable source of information for military intelligence of adjacent countries. Polish Army tried to fight against the desertions by taking several actions: military journalism described desertion legal consequences as well as misfortunes of fugitives abroad, library resources were carefully verified in all the military units, newspapers were cautiously checked and above all military regiments were monitored in order to avoid presence of any communist leaflets. Deserters escaping to Poland were coming mainly from Romania and Soviet Union. Military service avoidance was another problem. It referred not only to recruits but also reservists called for military maneuvers. In both cases deserters received help from gangs operating in Eastern Poland in twenties. People called for military service as well as deserters paid for being brought to Germany and then to Latin America. What’s interesting, a large number of reservists called for military service were officers, who frequently acted as doctors.

2

Sprawa ppor. Jana Kajdy. Żołnierz „niezłomny” czy dezerter z Wojsk Ochrony Pogranicza?

72%

Ochał A.

Dzieje Najnowsze

|

2020

|

vol. 52

|

issue 1

EN

The primary purpose of the article is to reconstruct the curse of collective desertion of soldiers from the post of the Border Protection Troops at Konary, in order to present the social and political background of the event as well as a method of operation of civil and military security services together with their behind-the-scenes mechanisms. The author attempts to depict the main perpetrator of the desertion in the light of documents unknown so far, along with the social consequences of his actions.

PL

Głównym celem artykułu jest odtworzenie przebiegu zbiorowej dezercji żołnierzy ze strażnicy WOP w Konarach, ukazanie tła społecznego i politycznego tego zdarzenia, a także sposobu działania wojskowych i cywilnych organów bezpieczeństwa oraz zakulisowych mechanizmów. Autor próbował przedstawić głównego sprawcę dezercji w świetle nieznanych dokumentów oraz konsekwencje społeczne jego działań.

3

Odpowiedzialność karna za uchylanie się od wypełnienia obowiązku służby wojskowej

72%

Bach K. K.

Studia Administracji i Bezpieczeństwa

|

2021

|

issue 11

299-312

EN

In 2010, an amendment came into force which temporarily suspends the obligation of universal military service. As it was emphasized in the explanatory memorandum to the bill, the suspension of this obligation is only temporary. Due to the possibility of its re-suspension, this publication discusses the criminal sanctions that may be imposed for avoiding this obligation. This work shows what acts related to the evasion of military service are sanctioned by Polish law and what penalties can be imposed for their committing. Moreover, after the analysis this problem, the current regulations were assessed. At the end of the publication, conclusions drawn from the analysis are presented, and in individual parts of the work also proposals for introducing specific changes.

PL

1 stycznia 2010 roku czasowo zawieszony został obowiązek powszechnej zasadniczej służby wojskowej. Jak podkreślano w uzasadnieniu projektu ustawy, zawieszenie tegoż obowiązku ma jedynie charakter przejściowy. W związku z ponownym jego odwieszeniem w niniejszej publikacji została rozważona problematyka sankcji karnych, które mogą zostać zastosowane za uchylanie się od spełnienia tego obowiązku. W pracy ukazano, jakie czyny związane z uchylaniem się od obowiązku służby wojskowej są sankcjonowane karnie przez prawo oraz jakie kary grożą za ich popełnienie, a także zaprezentowane zostały propozycje wprowadzenia niestosowanych wcześniej modyfikacji, mających na celu dostosowanie aktualnych regulacji do zmieniającej się rzeczywistości. Po przeprowadzonej analizie i przedstawieniu wyciągniętych wniosków została dokonana również ocena aktualnych rozwiązań.

4

Przestępstwa dezercji i samowolnego oddalenia się żołnierza w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

58%

Pietrzak R.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2020

|

vol. 19

|

issue 2

297-318

EN

Crimes of desertion and self moving away has been a problem since armed forces have been existing. In the past, crime of desertion mostly had been punishable by the death penalty and in combat situations, combat officers could even kill a deserter without any criminal trial or disciplinary proceedings. When progressive humanitarianization was in progress, penalties for discussed crimes were gradually liberalized in the entire world. Those acts have negative influence not only on the morale of the army and its strength as a consequence, but it can also be bad for society. On the other hand, the very important thing is the severity of the sanction for those prohibited acts in time of peace, in warpath and in combat situations. The next important thing is changes of criminal sanction in legislations of those two socialist countries for previously mentioned acts. In this article it was indicated, that both crimes of desertion and self moving away were similar, the difference between them was indicated and there is notice that act of desertion is more harmful and punished more severely than self moving away. The goal of this article is to show material and legal basis of penal responsibility for crimes of desertion and self moving away in USSR and Polish Peoples Republic.

PL

Przestępstwa dezercji oraz samowolnego oddalenia się stanowiły problem odkąd tylko istnieją siły zbrojne. W dawnych czasach przestępstwo dezercji z reguły karane było śmiercią a w sytuacji bojowej dowódcy zazwyczaj byli uprawnieni do pozbawienia życia dezertera bez jakiegokolwiek postępowania karnego czy choćby dyscyplinarnego. W późniejszych czasach, wraz z postępującą humanitaryzacją przepisy dotyczące omawianych czynów zabronionych stopniowo ulegały liberalizacji na całym świecie. Omawiane czyny oprócz tego, że źle wpływają na morale armii a w konsekwencji na jej wartość bojową, mogą również wywrzeć negatywny wpływ na społeczeństwo. Z drugiej strony istotna jest również kwestia dostosowania dotkliwości sankcji za popełnienie wyżej wspomnianych czynów przestępnych zarówno w czasie trwania pokoju jak i w trakcie wojny oraz sytuacji bojowej. Ważną kwestią są także zmiany w sankcjach karnych jakie następowały na przestrzeni lat w ustawodawstwach obydwu państw socjalistycznych za te przestępstwa. W niniejszej pracy wskazano również fakt, iż czyny przestępne samowolnego oddalenia się oraz dezercji należą do przestępstw tego samego rodzaju, przytoczono na czym polega różnica między nimi a także wykazano, iż czyn dezercji był bardziej szkodliwy i surowiej karany niż samowolne oddalenie się. Celem artykułu jest wykazanie materialnoprawnych podstaw odpowiedzialności karnej za czyny zabronione dezercji oraz samowolnego oddalenia się w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

5

THE GREEK CATHOLIC CHURCH AND THE PROBLEM OF RUTHENIAN DESERTION IN PRZEMYŚL, JANUARY 1915: DOCUMENTS FROM THE KRIEGSARCHIV, VIENNA

51%

Watson A.

Rocznik Przemyski

|

2018

|

vol. 54

|

issue 1(21): Historia

287-301

PL

W artykule autor omawia problem dezercji Rusinów w Twierdzy Przemyśl w czasie II oblężenia na przełomie lat 1914 i 1915. W garnizonie znajdowały się dziesiątki tysięcy ukraińskojęzycznych żołnierzy, na których dowódcy patrzyli z głęboką nieufnością. Kiedy po listopadzie 1914 r. wzrosły przypadki dezercji, dowództwo Twierdzy zwróciło się o pomoc do Kościoła greckokatolickiego. Autor analizuje wysiłki lokalnego biskupa na rzecz wzmocnienia lojalności, ale i motywy stojące za dezercją. Okazuje się, że to nie rusofilskie sympatie – jak się obawiało dowództwo Twierdzy – ale raczej prześladowania ze strony władz państwowych i surowe warunki oblężenia wyalienowały Ukraińców. Korespondencja między dowództwem a biskupem, zachowana Kriegsarchiv w Wiedniu, przytoczna w języku oryginalnym, tj. niemieckim i prztłumaczona na język angielski.

6

Sprawa Leonarda Zub-Zdanowicza w dokumentacji 14 Sądu Polowego Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sądu Polowego Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia w latach 1945–1947

51%

Rzeczkowska E.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2019

|

vol. XX (LXXI)

|

issue 1 (267)

157-191

EN

In the years 1945–1947 the 14th Court-Martial of the Command of the 2nd Polish Corps and the 12th Court-Martial of the Polish Resettlement Corps conducted an investigation into the case of an officer of the Home Army and the National Armed Forces, the „silent unseen” Leonard Zub-Zdanowicz, aka „Ząb”, „Dor”, „Szprung”. It was started as a result of a report by the Chairman of the Home Army Verification Commission, which was based on testimonies of Home Army soldiers from the Kielce District and Kedyw (Directorate of Diversion) officers from Warsaw. The accusations concerned, among others, desertion, collaboration with the Germans during World War II and working against the Home Army units. During the investigation several dozen witnesses were questioned, and Zub-Zdanowicz himself gave testimony as well. He was not proved to have committed the acts he was accused of. The proceedings did not end with the discontinuance of the case, nor did they end up in the courtroom. The files were submitted to the Archives of the Polish Armed Forces. Zub-Zdanowicz was verified in the rank of lieutenant, in the following years he was promoted to the rank of captain, and in 1957 General Władysław Anders appointed him major.

RU

В 1945–1947 годах 14-й военно-полевой суд командования 2 Польского корпуса и 12-й военно-полевой суд Польского корпуса приёма и распределения провели расследование по делу офицера AK и Национальных Вооруженных сил, „тихотёмного” Леонарда Зуб-Здановича (псевдонимы: „Зомб” [„Зуб” – прим. пер.], „Дор”, „Шпрунг”). Следствие было инициировано в результате доклада председателя Контрольной комиссии АК, основанного на показаниях солдат Армии Крайовой из округа Кельце и офицеров Кедив из Варшавы. В обвинении речь шла, в частности, о дезертирстве, сотрудничестве с немцами во время Второй мировой войны и боевых действиях в отношении отрядов АК. В ходе расследования было опрошено несколько десятков свидетелей. Показания давал также и Зуб-Зданович, который не был признан виновным в совершении предполагаемых действий. Следствие не закончилось ни прекращением дела, ни судебным заседанием. Документы по делу были переданы в Архив Польских Вооруженных сил. Зуб-Зданович был утвержден в звании поручика, а в последующие годы был повышен до звания ротмистра. В 1957 г. генерал Владислав Андерс присвоил ему звание майора.

PL

W latach 1945–1947 14 Sąd Polowy Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sąd Polowy Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia prowadziły dochodzenie w sprawie oficera AK i NSZ, cichociemnego Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” „Dor” „Szprung”. Wszczęte zostało na skutek doniesienia przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej AK, którego podstawą były zeznania żołnierzy AK z Okręgu Kieleckiego oraz oficerów Kedywu z Warszawy. Zarzuty dotyczyły m.in. dezercji, współpracy z Niemcami w okresie II wojny światowej oraz zwalczania oddziałów AK. W trakcie śledztwa przesłuchano kilkudziesięciu świadków, zeznania składał też Zub-Zdanowicz, któremu nie dowiedziono popełnienia zarzucanych mu czynów. Postępowanie nie zakończyło się umorzeniem sprawy ani też nie trafiło na salę sądową. Akta złożono do Archiwum Polskich Sił Zbrojnych. Zub-Zdanowicz został zweryfikowany w stopniu porucznika, w kolejnych latach awansował do stopnia rotmistrza, zaś w 1957 r. gen. Władysław Anders mianował go majorem.

7

Dyscyplina w armii Stanów Zjednoczonych na początku wojny 1812 roku

44%

Rastaszański M.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2022

|

vol. XXIII (LXXIV)

|

issue 2 (280)

9-43

EN

This article is devoted to discipline in both the militia and the regular army of the United States during the initial attempts to invade Canada during the War of 1812. This was assessed by taking into account the impact of logistical, organizational and social issues. The article also considered the context of the changing reality of the campaign. In summary, it can be said that the very high level of disobedience and insubordination significantly contributed to the failure of the initial American invasion. This indiscipline was a result of poor planning and command, supply problems, and the unpopularity of the war in society. Moreover, the imposition of discipline in the militia based on the republican ethos was a serious challenge as citizens were often reluctant to strictly comply with military commanders. This, combined with the lack of popularity for the war among some of the militiamen, increased the problems with subordination. On the other hand, the historiographical picture does not always take into account the fact that the regular army also struggled with serious violations of discipline. The image of a disciplined professional soldier and a militia mob is only partially true at the beginning of the War of 1812.

DE

Der Aufsatz befasst sich mit der Disziplin in der US-Armee während der ersten Versuche einer Invasion Kanadas im Krieg von 1812. Der Autor untersuchte sowohl die Milizeinheiten als auch die reguläre Armee. Bei der Bewertung der Disziplin berücksichtigte er die Auswirkungen logistischer, organisatorischer und sozialer Aspekte. Bei der Arbeit wurde der Kontext der sich verändernden Realität innerhalb der Kampagne berücksichtigt. Zusammenfassend lässt sich sagen, dass ein sehr hohes Maß an Ungehorsam und Befehlsverweigerungen das Scheitern der amerikanischen Invasion an ihrem Beginn maßgeblich beeinflusst hat. Die Probleme resultierten aus schlechter Planung und Führung, Versorgungsproblemen und der Unbeliebtheit des Krieges in der Bevölkerung. Darüber hinaus war es sehr herausfordernd, die Disziplin in der Miliz auf der Grundlage des republikanischen Ethos zu etablieren, da die Bürger häufig nicht bereit waren, sich den Befehlshabern strikt zu unterwerfen. Dies und die Unbeliebtheit des Krieges bei einem Teil der Miliz verschärfte die Probleme der Unterordnung. Andererseits wurde in der bisherigen Geschichtsschreibung häufig nicht berücksichtigt, dass es auch in der regulären Armee zu schwerwiegenden disziplinarischen Verstößen kam. Das Bild des disziplinierten Berufssoldaten und des Milizpöbels in den Anfängen des Krieges von 1812 ist nur teilweise zutreffend.

PL

Artykuł jest poświęcony dyscyplinie w armii amerykańskiej podczas pierwszych prób inwazji na Kanadę w czasie wojny 1812 roku. Autor przyjrzał się zarówno milicjantom, jak i armii regularnej. Przy ocenie dyscypliny uwzględnił wpływ zagadnień logistycznych, organizacyjnych i społecznych. W ramach pracy wzięto pod uwagę kontekst zmieniających się realiów kampanii. Podsumowując, można powiedzieć, że bardzo wysoki poziom nieposłuszeństwa i niesubordynacji znacząco wpłynął na fiasko początku inwazji amerykańskiej. Problemy wynikały ze złego planowania i dowodzenia, trudności z dostawami i niepopularności wojny w społeczeństwie. Ponadto zaprowadzenie karności w milicji opartej na etosie republikańskim było poważnym wyzwaniem, ponieważ obywatele bardzo często niechętnie zgadzali się na ścisłe podporządkowanie dowódcom. W połączeniu z brakiem popularności wojny wśród części milicji potęgowało to problemy ze subordynacją. Z drugiej jednak strony obraz dotychczasowej historiografii bardzo często nie uwzględnia, że w wojsku regularnym również borykano się z poważnymi naruszeniami dyscypliny. Obraz zdyscyplinowanego żołnierza zawodowego i motłochu milicyjnego jest dla początków wojny 1812 r. jedynie częściowo prawdziwy, ponieważ również oddziały regularne były trapione problemami związanymi z brakiem subordynacji.

8

Prawo do zabijania. Analiza wywiadu MSW dotycząca prawnych uwarunkowań wykonywania wyroków śmierci poza granicami kraju na tle „działań specjalnych” tej jednostki

44%

Bagieński W.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2021

|

issue 19

708-751

EN

Assassinations, kidnappings and sabotage operations are among the most sensational topics related to the activity of the intelligence services of the People’s Republic of Poland. The article presents examples of ‘special operations’ of this kind carried out and planned by Department I of the Ministry of Internal Affairs. Although there were not many of them, they give a general picture of how they were organised and how they went or were supposed to go. In the appendix, there is published a document entitled Stosunek polskiego prawa karnego wobec osób, które dokonały likwidacji zdrajcy Ojczyzny [The Attitude of the Polish Criminal Law Towards People Who Liquidated Traitors of the Homeland], prepared in the mid-1960s in the Department I of the Ministry of Internal Affairs.

PL

Zabójstwa, porwania czy operacje o charakterze dywersyjnym należą do najbardziej sensacyjnych wątków związanych z aktywnością służb wywiadowczych PRL. W artykule zostały przedstawione przykłady przeprowadzonych oraz planowanych przez Departament I MSW „działań specjalnych” tego rodzaju. Choć nie było ich zbyt dużo, dają one ogólny obraz, w jaki sposób je organizowano i jak przebiegły lub miały przebiegać. W części końcowej opublikowany został dokument pt. Stosunek polskiego prawa karnego wobec osób, które dokonały likwidacji zdrajcy Ojczyzny, opracowany w połowie lat sześćdziesiątych w Departamencie I MSW.

Refine search results

2 Dzieje Najnowsze

2 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

1 Miscellanea Historico-Iuridica

1 Rocznik Przemyski

1 Studia Administracji i Bezpieczeństwa

1 2022

2 2021

2 2020

1 2019

1 2018

1 2016

1 Bach K. K.

1 Bagieński W.

1 Kasprzycki R.

1 Ochał A.

1 Pietrzak R.

1 Rastaszański M.

1 Rzeczkowska E.

1 Watson A.