Search results

1

"Czy pójdę do nieba?"-Prolegomena do badań nad duchowością dzieci

100%

Grzywacz M.

Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein

|

2016

|

issue 15

63-73

PL

The subject of the article is the religious experience in the period of childhood.Beginning with the presence of children in the Bible, there follows an overview of different situations, opinions and concepts that explicate religious attitudes of children:for example towards death or serious illness. The author brings closer the cases of childrenwho had mystical experiences, like Ellen Organ (1903-1908) or Antonietta Meo(1930-1937).

2

Religia jako system symboli

100%

Obirek S.

Stan Rzeczy

|

2015

|

issue 1(8)

229-245

PL

"Autor przedstawia wpływ refleksji nad religią w ostatnich dziesięcioleciach, która zmieniła radykalnie sposób postrzegania rzeczywistości określanej tym pojęciem. Jego zdaniem wpływ na tę zmianę miała przede wszystkim antropologia kulturowa i jej wpływ na teologię. Najbardziej znaną definicję religii wypracowaną na tym gruncie sformułował Clifford Geertz. Jest to proces otwarty i podlegający ciągłemu rozwojowi, uszczegóławianiu i zmianie. Najbardziej radykalne stanowisko zajął C.W. Smith, który już w latach 60. zaproponował odrzucenie samego pojęcia religii i postulował koncentrację na treści przeżycia wyznawców. Pojęcie symbolu zostaje przywołane, by wykorzystać ewokowane przez nie połączenie dwu rzeczywistości – ludzkiej i boskiej. Dla antropologa kultury zachodzące w teologii przemiany są fascynującym polem obserwacji. Temperatura sporów nie jest niczym nowym. Owszem, jedynie potwierdza żywotność tej dyscypliny naukowej. Jej niepewny status metodologiczny nie stanowi ograniczenia, ale jest swoistym wyzwaniem."

EN

"The author presents the influence of reflections on religion in the last decades, which radically changed the way of perceiving the reality which this concept define. The author claims that the main factor on these changes had cultural anthropology, and its influence on theology. In this context Clifford Geertz formulated the most famous definition of religion. Religion is an open process which is subjected to a constant progress, elaborations, and alterations. The most radical attitude was held by C.W. Smith who, already in the sixties, suggested to reject the concept of religion itself and postulated to concentrate on the context of the believers’ experiences. For the cultural anthropologist the changes in theology are a fascinating field of observation. The concept of „symbol” was called to mind for using two realities – human and divine – which it evoked. The intensity of the debate is not a new phenomenon, it only confirms the vitality of this field of research. Its uncertain methodological status is not a limitation, but rather a peculiar challenge."

3

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej: "Jakie będzie chrześcijaństwo przyszłości? Doświadczenie religijne, kultura i racjonalność wiary w twórczości Romano Guardiniego", Papieski Wydział Teologiczny, Wrocław, 28 maja 2019 r.

89%

Kobyliński A.

Studia Philosophiae Christianae

|

2020

|

vol. 56

|

issue 1

171-178

EN

On May 28, 2019, at the Pontifical Faculty of Theology in Wrocław, an international scientific symposium on "What will future Christianity be like? Religious experience, culture and rationality of faith in the works of Romano Guardini". ------------ Received: 10/12/2019. Reviewed: 11/01/2020. Accepted: 22/01/2020

PL

28 maja 2019 roku na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu miało miejsce międzynarodowe sympozjum naukowe nt. "Jakie będzie chrześcijaństwo przyszłości? Doświadczenie religijne, kultura i racjonalność wiary w twórczości Romano Guardiniego". ------------ Zgłoszono: 10/12/2019. Zrecenzowano: 11/01/2020. Zaakceptowano do publikacji: 22/01/2020

4

Religia jako wartość w czasie pandemii. Analizy socjologiczne

88%

Zaręba S. H., Mariański J.

Journal of Modern Science

|

2021

|

issue 1/46/2021

13-40

PL

Opracowanie prezentuje wyniki badania socjologicznego zrealizowanego przez Zespół Pracowni Badawczej Polski Pomiar Postaw i Wartości, noszącego tytuł: Młodzież akademicka o rodzinie i religii 2020. W wielowątkowym narzędziu badawczym jeden z segmentów tematycznych dotyczył postaw religijnych studiującej młodzieży w czasach pandemii. W perspektywie doświadczenia religijnego, będącego komponentem modelu socjologicznego w badaniach religijności, opracowanie ukazuje stosunek respondentów do religii jako wartości w ogóle, a także wartości nadającej sens życiu ludzkiemu. Odnajdujemy tu odpowiedź na pytania o więź z Bogiem bez Kościoła jako instytucji religijnej oraz postrzeganie trwającej epidemii bądź to jako zjawiska biologicznego, bądź jako kary za grzechy. Z kolei z perspektywy praktyk religijnych, będących najbardziej czytelnym parametrem religijności, opracowanie ukazuje zaangażowanie respondentów w zbiorowe oraz indywidualne praktyki religijne oraz częstotliwość uczestnictwa w obrzędach religijnych transmitowanych w mediach. Na poziomie zaś osobistego zaangażowania – potrzebę wspierania duchowego osób znajdujących się z racji pandemii w trudnej sytuacji życiowej. Okazuje się, że religia katolicka, ze swoim instytucjonalnym charakterem, mimo znaczących zmian idących w kierunku sekularyzacji, nadal pozostaje wartością dla wielu młodych ludzi.

5

Edukacja religijna w świetle realizmu krytycznego i teorii morfogenezy

88%

Horowski J., Sadłoń W.

|

2019

|

vol. 18

|

issue 45

109-120

PL

CEL NAUKOWY: Ujęcie edukacji religijnej w perspektywie sformułowanej przez Margaret Archer i odwołującej się do założeń realizmu krytycznego teorii morfogenezy. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem: jak można ująć edukację religijną z perspektywy sformułowanej przez Archer socjologicznej teorii morfogenezy; metoda: hermeneutyka.PROCES WYWODU: W kolejnych punktach ukazano: 1) kontrowersje w odniesieniu do edukacji religijnej; 2) sformułowaną przez Archer teorię socjalizacji; 3) analizę religii z perspektywy teorii morfogenezy; 4) ujęcie edukacji religijnej w świetle teorii morfogenezy.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Fundamentem rozwoju religijnego jest niezależne od edukacji doświadczenie rzeczywistości transcendentnej, edukacja religijna jest pomocą w interpretacji tego doświadczenia oraz w poszukiwaniu modus vivendi w odniesieniu do trosk w porządkach: naturalnym, praktycznym, społecznym i transcendentnym.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Ponieważ edukacja religijna odnosi się do niezależnego od niej doświadczenia, brak edukacji religijnej może skutkować trudnościami w interpretacji doświadczenia Transcendencji oraz formułowaniu modus vivendi albo przejmowaniem obecnych w kulturze nieracjonalnych lub fundamentalistycznych propozycji.

6

Porwanie do „trzeciego nieba”. Tomasz z Akwinu o doświadczeniu mistycznym

75%

Sochoń J.

Filozofia Chrześcijańska

|

2019

|

vol. 16

27-46

EN

The author of the present paper tackles the questions related to mystical experience in St. Thomas’ Aquinas writings. He demonstrates that according to the medieval thinker, assuming the belief of impossibility of experiencing vision of the divine essence in this life, mystical experience of Moses and St. Paul (raptus) should be considered as temporary and transient, that only happens once. Such experience transcends human natural powers since it is God who takes the initiative in rapture. It also remains passive in itself as it occupies only human intellect which is the one to see the divine essence, while the body remains in dormant state. What is more, this experience is limited because someone who experiences rupture is unable to communicate accurately what exactly had happened to him. Therefore, mystical experience in this life was not of primary importance for St. Thomas. He was more attracted by the direct visual perception of God promised in the Holy Scripture, its implication being that in the supernatural domain the eternal act of knowing God and communion with Him persists. During the visio the object of cognition is more active than its subject. By the infusion of divine light (lumen gloriae) human cognitive abilities are intensifi ed until raptus becomes able to see the divine essence. Naturally, the bestowed grace of seeing God and its intensity depends on experienced intensity of love (caritas) and desire of receiving such grace. It results from the above that saints do not have the same knowledge of God and do not reach the same level of happiness. The chosen can reach it in accordance with their merits and God’s will. However, in the state of salvation the nature of human cognition will not change, since the same human being strives for happiness on earth and reaches it in heaven, realising at the same time his non-self-suffi ciency in reaching this state. This problem lies at the core of Thomas’ inquiry into visio beatifi cans.

PL

The author of the present paper tackles the questions related to mystical experience in St. Thomas’ Aquinas writings. He demonstrates that according to the medieval thinker, assuming the belief of impossibility of experiencing vision of the divine essence in this life, mystical experience of Moses and St. Paul (raptus) should be considered as temporary and transient, that only happens once. Such experience transcendshuman natural powers since it is God who takes the initiative in rapture. It also remains passive in itself as it occupies only human intellect which is the one to see the divine essence, while the body remains in dormant state. What is more, this experience is limited because someone who experiences rupture is unable to communicate accurately what exactly had happened to him. Therefore, mystical experience in this life was not of primary importance for St. Thomas. He was more attracted by the direct visual perception of God promised in the Holy Scripture, its implication being that in the supernatural domain the eternal act of knowing God and communion with Him persists. During the visio the object of cognition is more active than its subject. By the infusion of divine light (lumen gloriae) human cognitive abilities are intensifi ed until raptus becomes able to see the divine essence. Naturally, the bestowed grace of seeing God and its intensity depends on experienced intensity of love (caritas) and desire of receiving such grace. It results from the above that saints do not have the same knowledge of God and do not reach the same level of happiness. The chosen can reach it in accordance with their merits and God’s will. However, in the state of salvation the nature of human cognition will not change, since the same human being strives for happiness on earth and reaches it in heaven, realising at the same time his non-self-suffi ciency in reaching this state. This problem lies at the core of Thomas’ inquiry into visio beatifi cans.

7

Transcendencja w ujęciu Margaret S. Archer

75%

Wysocki A.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2015

|

issue 10

130-153

PL

Podstawowym celem artykułu jest przedstawienie koncepcji transcendencji opisanej przez M.S. Archer i innych współautorów w książce Transcendence. Critical realism and God. W swych wyjaśnieniach starają się oni usunąć pewną asymetrię, która funkcjonuje w naukach społecznych przez ostatnie dwa wieki, a która przyznaje szczególną preferencję dla światopoglądu ateistycznego w badaniach naukowych, uznając go za obiektywny. M.S. Archer i współautorzy, opierając się na podejściu realistycznym, a zwłaszcza realizmie krytycznym, rozwiniętym przez Roya Bhaskara, wykazują nieuprawniony charakter takich założeń. Starają się się oni przywrócić zagadnienie Boga w racjonalnej debacie i dyskusji. Jak to zostało pokazane przez M.S. Archer założenia te wynikają z dwóch dominujących w naukach społęcznych koncepcji człowieka, dwóch redukcjonizmów, które usunęły Boga z rzeczywistości w ogóle. W swym wywodzie M.S. Archer korzyta z doświadczenia religijnego dwóch wielkich kontemplatyków Zachodu: św. Jana od Krzyża i św. Teresy od Jezusa. Dzięki temu studium pokazuje ona realną możliwość analizy naukowej doświadczenia religijnego, zwracając również uwagę na zastosowanie odpowiedniej metodologii dostosowanej do badanego zagadnienia.

8

Psychologiczne koncepcje doświadczenia religijnego

75%

Król J.

|

2004

|

vol. 7

|

issue 2

5-21

EN

The article presents psychological conceptions of a religious experience. The first part presents three definitions of an experience: 1) the empirical concept of an experience – an experience is a sensual perception and its mental processing; 2) the phenomenological concept of an experience – anything given directly to subconsciousness constitutes the object of an experience; 3) the hermeneutical concept of an experience – an experience is a process, a „movement” of consciousness – which leads to comprehension of something, to a particular insight. The second part of the article presents two conceptions of a religious experience: 1) phenomenological conception of a religious experience; 2) hermeneutical conception of a religious experience. The latter pays particular attention to the dialogic, historical and linguistic character of a religious experience.

9

„Czarny worek trupów w bród / koniec świata / umarł Bóg” – doświadczenie utraty wiary w wypowiedziach medialnych i artystycznych Marii Peszek

75%

Rybka M., Wrześniewska-Pietrzak M.

|

2017

|

vol. 65

|

issue 6: Językoznawstwo

181-211

PL

Artykuł opisuje postać Marii Peszek w kontekście jej doświadczenia utraty wiary. Analiza opiera się na wywiadach z młodą i wielokrotnie nagradzaną artystką oraz tekstach pisanych przez nią piosenek, które są kontrowersyjne z uwagi na jej światopogląd. Maria Peszek w utworach prezentowanych w trzech albumach: Maria Awaria, Miasto Mania oraz Jezus Maria Peszek opisuje przyczyny swej utraty wiary w Boga, takie jak załamanie nerwowe. Antycredo zawarte w jej utworach było przez nią wielokrotnie omawiane w mediach - czasopismach i Internecie. Zawsze twierdziła, że to doświadczenie było ściśle związane z poczuciem wolności. Wartość wolności jest ograniczona do znaczenia: uwolnij się od czegoś, co jest wynikiem egocentrycznego punktu widzenia piosenkarki. Maria Peszek twierdzi, że bycie wolnym od religii i Boga jest dla niej gwarancją szczęścia, wartością najwyższą, absolutną. Udzielone przez nią wywiady oraz jej teksty piosenek uzupełniają się i przedstawiają obraz artystki - kobiety, która łamie stereotypy i normy, nawet jeśli odnoszą się do kulturowego i moralnego tabu w Polsce.

EN

The paper presents the loss of faith experienced by Maria Peszek. The analysis are based on the interviews with the singer and the texts of songs written by this young and often awarded artists, that is controversial by her worldview. Maria Peszek in the songs presented in three albums: Maria Awaria, Miasto Mania, Jezus Maria Peszek has described the reasons of the loss of faith in God such as nervous breakdown. Antycredo included in her songs was discussed by Maria Peszek in different media – magazines and the Internet. She has always claimed that this experience was strictly combined with the feeling of freedom. The value of freedom is restricted to the meaning: be free from something, what is caused by singer’s egocentric point of view. Maria Peszek claims that being free from religion and God is her guaranty of happiness that is the highest value, the absolute one. Her interviews and texts of the songs are complementary and they present the picture of an artist – the woman that breaks stereotypes and norms, even if they refer to the cultural and moral taboo in Poland.

10

Experiential Dissonance and Divine Hiddenness

71%

Moser P. K.

|

2021

|

vol. 69

|

issue 3

29-42

PL

Dysonans doświadczeniowy i Boże ukrycie Nasze oczekiwania dotyczące ludzkiego doświadczenia Boga mogą przesłonić nam rzeczywistą obecność takiego doświadczenia. Mogą nas skłonić do szukania obecności Boga w niewłaściwych miejscach i mogą sprawić, że w ogóle nie będziemy jej szukać. Artykuł przeciwstawia się groźbie mylących oczekiwań dotyczących Boga, jednocześnie uznając rolę okazyjnego Bożego ukrycia. Twierdzi się w nim, że biorąc pod uwagę doskonały charakter moralny Boga, powinniśmy oczekiwać, że typowe ludzkie doświadczenie Boga będzie zawierać dysonans moralny. Artykuł pokazuje dowodowe lub poznawcze znaczenie tego, jak ludzie reagują na taki dysonans. Nasza niezdolność do współdziałania z Bogiem może skutkować albo zaciemniającym dowodem boskiej rzeczywistości, albo ukrywaniem przez Boga jego samoobjawienia dla celów odkupieńczych skierowanych na naszą korzyść.

EN

Our expectations for human experience of God can obscure the reality and the presence of such experience for us. They can lead us to look in the wrong places for God’s presence, and they can lead us not to look at all. This article counters the threat of misleading expectations regarding God, while acknowledging a role for diving hiding from humans on occasion. It contends that, given God’s perfect moral character, we should expect typical human experience of God to have moral dissonance, that is, experiential conflict in morally relevant ways. We shall see the evidential or cognitive importance of how humans respond to such dissonance. Our failing to respond cooperatively with God can result either in our obscuring evidence of divine reality or in God’s hiding divine self-manifestation for redemptive purposes aimed at our benefit.

11

Chrześcijaństwo pentekostalne a doświadczenie religijne

63%

Jasiński K.

Nurt SVD

|

2019

|

issue 1

60-76

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na trzy kwestie: przemiany chrześcijaństwa w Europie, proces jego pentekostalizacji oraz kwestię doświadczenia religijnego. Artykuł składa się z trzech części, w których zostały postawione następujące tezy: 1. Chrześcijaństwo znajduje się w Europie w odwrocie, ale odradza się w innych częściach świata; 2. Wyczerpał się paradygmat sekularyzacji i obserwuje się wzrost zainteresowania różnymi formami religii; 3. W wymiarze globalnym zaczyna dominować bardziej konserwatywna i charyzmatyczna wersja chrześcijaństwa Południa; 4. Wyrazem zmian dokonujących się w chrześcijaństwie jest proces pentekostalizacji; 5. Pentekostalizacja, pomimo pewnych mankamentów, posiada duży potencjał i może przyczynić się do odnowy wiary, pogłębienia praktyki sakramentalnej oraz zaangażowania społecznego; 6. Należy odrzucić przekonanie wielu chrześcijan pentekostalnych o możliwości bezpośredniego doświadczenia Boga; 7. Doświadczenie sacrum, będące rdzeniem życia religijnego, jest zawsze zapośredniczone przez zinterpretowane medium (stany człowieka, znaki, wydarzenia i czynności).

EN

The aim of the article is to draw attention to three issues: the transformation of Christianity in Europe, the process of its pentecostalization and the issue of religious experience. It consists of three parts, respectively, in which the following theses were posed: 1. Christianity in Europe is in retreat, but it experiences revival in other parts of the world; 2. The secularization paradigm has been weakened and there is a growing interest in various forms of religion; 3. In the global dimension a more conservative and charismatic version of the Christianity of the South begins to dominate; 4. The process of pentecostalization is an expression of the changes taking place in Christianity; 5. Pentecostalization, despite some shortcomings, has great potential and can contribute to the renewal of faith, deepening the sacramental practice and social commitment; 6. One should reject the conviction of many Pentecostal Christians for the possibility of a direct experience of God; 7. The experience of the sacred, being the core of religious life, is always mediated by an interpreted medium (human conditions, signs, events and activities).

12

Doświadczenia religijne rodziców dzieci przygotowujących się do I Komunii świętej

63%

Stepulak M. Z.

Roczniki Teologii Duchowości

|

2010

|

vol. 2(57)

205-230

EN

The term “experience” is an ambiguous concept, both in the colloquial and scholarly language. One of the kinds of experience is religious experience that consists in man's immediate contact with religious reality. Understanding, feeling, intuition and personal, independent encounter with sacrum are essential elements of this experience. Sociologists distinguish several indexes of religious experience: feeling of nearness of God, emotional attachment to the Supreme Being, meaning of life, sense of security, aid in everyday life, aid in difficult situations, aid in the final hour of life. In the present article religious experience is analyzed with respect to the characteristics of the period of adulthood. It is the period of life that is interesting not only from the point of view of psychology, but also of religion and spirituality. It is in this period that we witness ultimate formation of one's identity, of integration of one's real and ideal ego, of a mature personality and of mature religiousness. Hence, it may be said that the quality and intensity of religious experience in this developmental period is especially interesting. The final part of the article has an empirical character, as it concerns studies of parents of children who are preparing for their First Holy Communion. It is worth stressing that this pastoral situation has a great significance not only for the children's religious life, but also for that of their parents'.

13

Sensualność języka w religijnej komunikacji internetowej

63%

Kaczor M.

Język - Szkoła - Religia

|

2012

|

vol. 7

|

issue 1

49-63

EN

Religious experiences are verbalized by the linguistic expressions, which are characteristic for sensual experience. Language sensualism in Internet religious communications is manifested in the metaphor expressions which was fixed through the senses in a subjective manner the world of human spirituality. Using the sensual expressions we could bring ourselves and others unknown areas of the sacrum. In this way, sensual metaphor becomes a way of describing the man’s inner religious experience, looking beyond the language of reference and motivation to the world of man’s inner emotions. It allows us „to express sensorineural what can not be formulated „ and bring them to the reality which is close to man.

14

Doświadczenie religijne w opisie i interpretacji antropologicznej – między emocjami a racjonalizacją

63%

Kuźma I.

Studia Religiologica

|

2011

|

vol. 44

187-195

EN

The author discusses the problem in defining the scope and determining the meaning of the concept of “religious experience” in cultural anthropology. She identifies an individual religious experience which can cause particular difficulties to ethnographers seeking to interpret and describe it. These considerations are illustrated using a selected example from her field research

15

Kiedy skutki chrztu i wiara zostają skrępowane tradycjami religijnymi?

63%

Sawa P.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 5: Teologia duchowości

83-105

EN

Religious experience is anchored in a specific environment of believers, which are composed of history, way of life, thought, action, interpersonal systems, needs, desires and expectations. These all factors generate the formation of religious traditions, which being a part of the social dimensions of the civilization, they bring faith, ceremonies, formulas of prayer, attitude to the world. However, These traditions can sometimes hinder the development of the right faith. It is possible to indicate the following factors blocking the appropriate development of faith: cultural understanding of the baptism, reductions in revealed truths, especially in the field of ecclesiology (the bad understanding of the Trinity and the relation with divine Persons, institutionalism within the meaning of the Church, rejecting the charismatic dimension of the Church), the conservative pastoral work, lack of experience of the presence of God, abuses in the individual and folk piety, individualism in the approach to faith and baptism. It is therefore necessary to grow in genuine faith. This is done is some form of post-baptism catechumenate. Above all it is necessary to proclaim the kerygma combined with the testimony of those leading spiritual lives. Personal experiencing the love of God, salvation in Jesus and the strength of healthy community of believers will be leading people to grow and a dynamism of faith will become active contained in the grace of baptism.

PL

Doświadczenie religijne jest zakorzenione w specyficznym środowisku wiernych, na które składają się: historia, drogi życiowe, myślenie, działanie, międzyosobowe systemy, potrzeby, pragnienia i oczekiwania. Wszystkie te czynniki są u podstaw tworzenia się religijnych tradycji, będących częścią społecznego wymiaru cywilizacji. Są one nośnikami wiary, obrzędów, formuł modlitwy, postaw względem świata. Te tradycje jednakże mogą niekiedy stać się przeszkodą w rozwoju prawdziwej wiary. Można wskazać na następujące czynniki hamujące właściwy rozwój wiary: kulturowe rozumienie chrztu, redukcje prawd objawionych, zwłaszcza na polu eklezjologii (złe rozumienie Trójcy Świętej i relacji z Osobami Boskimi, pojmowanie Kościoła jedynie jako instytucji, odrzucanie charyzmatycznego wymiaru Kościoła), konserwatywne duszpasterstwo, brak doświadczenia obecności Boga, nadużycia w indywidualnej i ludowej pobożności, indywidualizm w podejściu do wiary i chrztu. Dlatego jest konieczne wzrastanie w autentycznej wierze, co ma miejsce między innymi w niektórych formach pochrzcielnego katechumenatu.

16

Doświadczenie zła jako racja dla ateizmu (analiza koncepcji Jerome'a I. Gellmana)

63%

Ruczaj S.

Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki

|

2017

|

vol. 7

EN

In this paper, I critically analyse Jerome Gellman’s proposal that there exists a type of experience in which a subject experiences evil and perceives in this evil that there is no God. This a-religious experience gives prima facie support to the belief that there is no God. I show how accepting Gellman’s proposal allows us to go beyond the classical distinction between the intellectual and the emotional problem of evil. It also allows us to defend the rationality of some atheists, who do not believe in God because they experienced evil, but do not know the relevants arguments from evil. I suggest that there are two problems with Gellman’s account. The first is that there are no clear criteria of identifying a given experience of evil as the perception of God’s non-existence. The second problem concerns the scope of Gellman’s proposal. It is possible that some experiences of evil, which lead people to the belief that there is no God, do not count as perceptions that there is no God. In case of beliefs formed on the basis of such experiences, one must therefore look for another, non-perceptual grounds for justifying such beliefs.

PL

W tym artykule analizuję krytycznie propozycję J. Gellmana, która głosi, że istnieje rodzaj doświadczenia zła, w którym podmiotowi manifestuje się nieistnienie Boga. To doświadczenie może stanowić rację prima facie dla przekonania, że Boga nie ma. Przyjęcie podejścia Gellmana pozwala na wyjście poza klasyczny podział na intelektualny i emocjonalny problem zła. Pozwala również na uratowanie racjonalności tych ateistów, którzy nie wierzą w Boga w wyniku tego, że doświadczyli zła, ale nie znają argumentów ze zła za nieistnieniem Boga. Wskazuję na dwa problemy związane z propozycją Gellmana. Pierwszy problem to problem niejasnych kryteriów identyfikacji konkretnego doświadczenia zła jako postrzeżenia nieistnienia Boga. Drugi problem dotyczy uniwersalności wniosków Gellmana: możliwe, że szereg doświadczeń zła, które prowadzą do uznania, że Boga nie ma, nie ma charakteru postrzeżenia, że Boga nie ma. W przypadku przekonań utworzonych na podstawie takich doświadczeń należy zatem poszukać źródeł uzasadnienia innych niż percepcja.

17

Etyczne aspekty współczesnej pentekostalizacji chrześcijaństwa

63%

Kobyliński A.

Studia Philosophiae Christianae

|

2014

|

vol. 50

|

issue 3

93-130

EN

Pentecostalism is arguably the most vibrant and rapidly growing religious movement of this century, circling the globe in less than 25 years. No branch of Christianity has grown more rapidly than Pentecostalism, especially in the southern hemisphere. Characterized by speaking in tongues, miracles, television evangelism, and megachurches, it is also known for its small-group meetings, empowerment of individuals, liberation of women, and humanitarian concerns. We have to understand the origins and growth of Pentecostalism, looking at not only the theological aspects of the movement, but also the sociological influences of its political and humanitarian viewpoints.

PL

Chrześcijańskie wspólnoty charyzmatyczne stanowią prawdopodobnie najbardziej żywy i najszybciej rozwijający się ruch religijny obecnego stulecia, który ogarnął już cały świat. Żadna inna gałąź chrześcijaństwa nie rosła szybciej niż grupy zielonoświątkowe, zwłaszcza na półkuli południowej. Trzeba rozumieć genezę i rozwój ruchu zielonoświątkowego oraz dostrzegać implikacje etyczne tego procesu. Właściwa interpretacja bardzo złożonego fenomenu pentekostalizacji wymaga podejścia interdyscyplinarnego. Potrzeba diagnozy o charakterze socjologicznym czy kulturowym, ale przy głębszej analizie tego zjawiska nie może także zabraknąć wkładu poznawczego takich dyscyplin naukowych, jak filozofia religii, antropologia, etnografia, teologia, filozofia Boga czy etyka.

18

Experience of loneliness as an Archetype for „Eternal expulsion”

63%

Ewertowski S.

Studia Elbląskie

|

2018

|

vol. 19

485-503

PL

Język teologii poprzez związki z tradycją, spełniając wymogi metodologiczne, dążąc do ścisłości, w konsekwencji odznacza się hermetycznością. Rodzi to problemy semantyczne oraz stwarza trudności komunikacji. Teologia ciągle szuka nowego sposobu przekazu, bardziej adekwatnej narracji religijnej treści. Autor przedłożonego artykułu podejmując w namyśle interdyscyplinarnym katechizmową prawdę o możliwości "wiecznego wykluczenia”, archetyp tej sytuacji widzi w doświadczeniu osamotnienia. Analizując subiektywne doświadczenie osamotnienia w aspekcie psychologicznym, socjologicznym, mistycznym, teologicznym, (modalność samotności), wskazuje na istniejące, stałe, zobiektywizowane elementy. Osamotnienie człowieka woła o obecność, utrata relacji personalnych prowadzi do radykalnej destrukcji. Analizę tę, potwierdzają cytowani teologowie i filozofowie. Osamotnienie, to „rodzaj śmierci” przed rzeczywistą śmiercią. Osamotnienie, to najbardziej radykalne doświadczenie sprzeczne z naturą człowieka, która spełnia się jedynie w relacjach personalnych. Interpretacja tego doświadczenia, jako braku więzi, powiązanego z całością ludzkiej egzystencji w perspektywie religijnych przekonań, ułatwia na sposób analogiczny – pojęciowy zbliżyć się do sensu możliwości „wiecznego wykluczenia”.

EN

Language of theology though its connection with tradition, while satisfying methodological requirements and striving for precision, is characterised by hermeticism as a consequence. That causes semantic problems and creates communication difficulties. Theology is constantly searching for a new medium, a more appropriate narration of religious contents. The author of this article while undertaking the Catechetical truth of a possibility of “eternal expulsion” in the interdisciplinary context, sees an archetype of this situation in the experience of loneliness. While analysing a subjective experience of loneliness in the psychological, sociological, mystical, theological (modality of loneliness) aspects, he indicates the existing, constant and objectified elements. The loneliness of man calls for presence, the loss of personal relations leads to radical destruction. That analysis is endorsed by cited theologians and philosophers. Loneliness is “a kind of death” before an actual death. Loneliness is the most radical experience contrary to human nature which fulfils itself only in personal relations. The interpretation of that experience, its lack of ties, connected with the wholeness of human existence in the perspective of religious convictions facilitates in an analogous – conceptual way an approach to a sense of possibilities of “eternal expulsion”.

19

Zródła filozoficznej refleksji. Irracjonalność racjonalności jako podłoże

63%

Skrzypek-Faluszczak J.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2019

|

vol. 7/2

283-303

PL

Praca ta bierze sobie za cel rekonstrukcję kultury, która przyczyniła się do powstania filozoficznego namysłu. Moim celem jest podkreślenie dwóch ważnych czynników: religii, przenoszącej doświadczenia osobiste oraz wagę pewnych idei zawartych w tej kulturze. Źródła myślenia filozoficznego można dopatrywać się w strukturze polis. Jedynie na jej podstawie mogły powstać idee mądrego człowieka i obywatela jak i religijnie zorientowanej jednostki ludzkiej. Greckie polis przeciera szlak nowego stylu w myśleniu poprzez tworzenie dla obywateli warunków do podążania za ideałem niezależnie od zajmowanej w społeczeństwie pozycji. Wysoka pozycja wiedzy jako moralnej refleksji zespolonej z religijnością pozwala na myślenie według praw logosu. W końcu, doświadczenie oferowane przez kulty misteryjne prowadzi do transformacji własnej egzystencji i powstania innego niż wcześniej sposobu rozpoznawania rzeczywistości. Bez wątpienia, wszystkie elementy powiązane ze strukturą polis wraz z ich wartościami prowadzą do powstania nowego sposobu refleksji w formie filozofii. Można powiedzieć, że filozoficzna obiektywność jest poprzedzona subiektywnością, a korzenie racjonalności sięgają irracjonalności.

EN

This work attempts to reconstruct the culture that contributed to the philosophical way of thinking. My goal is to extract two important factors: religion carrying individual experience and the importance of certain ideas which are present in that culture. Sources of philosophical thinking can be found in the structure of polis. Only on its basis could the idea of the wise man and citizen as well as religion-oriented individual experience be raised. Greek polis paves the way for a new style of thinking by creating the conditions for its citizens to follow the ideal, regardless of the position they occupy in society. Sustainability, which should be a feature of a good citizen, is also the essence of society. Highly positioned wisdom as moral reflection tinged with religiosity allows thinking according to the laws of logos. Finally, the experience offered by the mystery cults leads to the transformation of their own existence and the emergence of a way of recognition of reality different than before. Undeniably, all the elements related to structure policies with its ideals contribute to the emergence of a new way of thinking in the form of philosophy. One could say that the philosophical objectivity is preceded by the subjectivity and rationality of its roots dating back to irrationality.

20

Nadzieja jako sprawność woli. O budzeniu i wychowaniu nadziei

63%

Horowski J.

Roczniki Pedagogiczne

|

2012

|

vol. 4(40)

|

issue 1

21-36

XX

In Christianity hope is comprehended understood as one of the theological virtues. It is called theological, because God is its direct and proper object, it is infused by God and known only through Divine Revelation. In spite of the fact that supernatural power is necessary for development of the theological virtues, the hope develops in each person in a very different way and religious education can influence this process. In the article the author tries to answer the question how to help young people develop the hope through religious education. For this reason the author uses the word “a habit” instead of “a virtue” in the title. The word “habit” indicates the natural sources of the perfection, which is both the habit and the virtue. The answer to the main question is given in relation to the pedagogical conception based on thomistic philosophy which considers educational problems connected with habits and virtues. The author proves that the hope is the perfection of the will, then discusses how the will develops and which factors can influence the development of the will. Finally the author comes to the conclusion that the development of the hope in the religious dimension can be supported by religious experience.

Refine search results

"Czy pójdę do nieba?"-Prolegomena do badań nad duchowością dzieci

Religia jako system symboli

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej: "Jakie będzie chrześcijaństwo przyszłości? Doświadczenie religijne, kultura i racjonalność wiary w twórczości Romano Guardiniego", Papieski Wydział Teologiczny, Wrocław, 28 maja 2019 r.

Religia jako wartość w czasie pandemii. Analizy socjologiczne

Edukacja religijna w świetle realizmu krytycznego i teorii morfogenezy

Porwanie do „trzeciego nieba”. Tomasz z Akwinu o doświadczeniu mistycznym

Transcendencja w ujęciu Margaret S. Archer

Psychologiczne koncepcje doświadczenia religijnego

„Czarny worek trupów w bród / koniec świata / umarł Bóg” – doświadczenie utraty wiary w wypowiedziach medialnych i artystycznych Marii Peszek

Experiential Dissonance and Divine Hiddenness

Chrześcijaństwo pentekostalne a doświadczenie religijne

Doświadczenia religijne rodziców dzieci przygotowujących się do I Komunii świętej

Sensualność języka w religijnej komunikacji internetowej

Doświadczenie religijne w opisie i interpretacji antropologicznej – między emocjami a racjonalizacją

Kiedy skutki chrztu i wiara zostają skrępowane tradycjami religijnymi?

Doświadczenie zła jako racja dla ateizmu (analiza koncepcji Jerome'a I. Gellmana)

Etyczne aspekty współczesnej pentekostalizacji chrześcijaństwa

Experience of loneliness as an Archetype for „Eternal expulsion”

Zródła filozoficznej refleksji. Irracjonalność racjonalności jako podłoże

Nadzieja jako sprawność woli. O budzeniu i wychowaniu nadziei