Search results

1

Trudności związane ze zdefiniowaniem dobrej wiary w polskim prawie cywilnym

100%

Hyżorek A.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2019

|

issue 9

s. 53-68

PL

Artykuł przedstawia instytucję dobrej wiary w polskim prawie cywilnym. Przedstawiono w nim próby zdefiniowania dobrej wiary, a także określono kto z ochrony dobrej wiary korzysta i kiedy owa wspomniana ochrona ustaje. Przybliżono także historyczne zażyłości dobrej wiary i ich wpływ na dzisiejsze ukształtowanie tej instytucji, ze szczególnym uwzględnieniem dzisiejszej regulacji stypizowanej w Kodeksie cywilnym z 1964 roku, a także próby zmian zaprezentowanych przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego działającą przy Ministrze Sprawiedliwości w 2008 roku. Ponadto wymienione i skategoryzowane zostały odpowiednio przepisy, w których ustawodawca różnicuje określone skutki prawne w zależności od działania w dobrej albo złej wierze albo od istnienia dobrej wiary i podano konkretne przykłady. Przedstawiono również domniemanie prawne poprzez domniemanie dobrej wiary. Opisana została również instytucja złej wiary w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym względem unieważnienia małżeństwa.

EN

The article present the institution of good faith in the Polish civil law. It presents the attempts of defining good faith and also describes who benefits from the protection of good faith and when the protection ceases. The article provides historical understanding of good faith and its impact on today’s shape of this institution with particular emphasis on present regulation stipulated in the Civil Code of 1964. There are also indicated the attempts of changes proposed by the Civil Law Codification Commission operating at the Minister of Justice in 2008. The regulations have been listed and categorized regarding which the lawmaker differentiates particular legal consequences that depend on acting in good or bad faith or on the existence of good faith, along with specific examples. The legal presumption of good faith is also described. An institution of bad faith was also presented in the family and guardianship code taking into account the procedure of annulment of marriage.

2

Dobra wiara w prawie podatkowym. Rozważania na gruncie art. 58a Ordynacji podatkowej

100%

Ćwik-Bury A.

Kwartalnik Prawa Podatkowego

|

2022

|

issue 4

127-160

EN

The article addresses the issue of good faith in the aspect of the regulation of Article 58a of the Tax Ordinance, introducing additional tax liabilities related to anti-abusive provisions – a clause against tax avoidance. The author, making a normative analysis of the institution of good faith under Article 58a of the Tax Ordinance, as a prerequisite for freeing the taxpayer from additional tax liability, considers the meaning of this concept and its relations in reference to the jurisprudence of the concept of good faith functioning in the common system of value added tax. She also points out that due to the indeterminacy of the term good faith, it is a flexible form of application of tax law, inherent in legal neopositivism.

PL

Artykuł podejmuje problematykę dobrej wiary w aspekcie regulacji art. 58a Ordynacji podatkowej, wprowadzającej dodatkowe zobowiązanie podatkowe związane z przepisami antyabuzywnymi – klauzulą przeciwko unikaniu opodatkowania. Autorka, dokonując analizy normatywnej instytucji dobrej wiary z art. 58a Ordynacji podatkowej jako przesłanki mogącej uwolnić podatnika od dodatkowego zobowiązania podatkowego, rozważa znaczenie tego pojęcia oraz jego relację w odniesieniu do orzeczniczej koncepcji dobrej wiary funkcjonującej w obszarze wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Wskazuje również, że z uwagi na niedookreśloność terminu „dobra wiara” stanowi ona elastyczną formę stosowania prawa podatkowego, właściwą dla neopozytywizmu prawniczego.

3

Ocena ryzyka w ubezpieczeniach związanych z nowymi technologiami w kontekście zasad umowy ubezpieczenia

84%

Malinowska K.

Prawo Asekuracyjne

|

2019

|

vol. 2(99)

110-126

PL

Autorka artykułu przedstawia tendencje w zakresie dokonywania oceny ryzyka w zmieniającym się świecie. Proces underwritingu został poddany analizie pod kątem prawnym, także w świetle zmieniających się regulacji prawnych, a ponadto w kontekście nowych technologii obecnych coraz szerzej w ubezpieczeniach. Celem artykułu jest ustalenie, czy technologia powoduje konieczność zmiany podejścia do zasad umowy ubezpieczenia i odpowiedź na pytanie, czy korzystanie przez ubezpieczycieli z nowych technologii w procesie oceny ryzyka, czy też pojawiające się nowe ryzyka zależne od nowych technologii, mają wpływ na zasady rządzące umową ubezpieczenia.

EN

The article aims to present trends in the risk assessment and entities involved in this process in the changing world. The underwriting process has been analyzed in terms of law, in the light of changing regulations, and what is more, in the context of new technologies increasingly used in insurance. The purpose of the article is to determine if technology causes the necessity to change the approach to the principles of insurance contract and how it affects the activities of insurers. To achieve this goal two aspects have been considered, namely, whether the use of new technologies by insurers in the process of risk assessment and, on the other hand, whether the emerging risks dependent on new technologies exert an influence on the rules governing the insurance contract.

4

Ownership in Good Faith as Grounds for the Acquisitive Prescription of a Predial Servitude

84%

Pawełczyk M., Jankowska M.

Świat Nieruchomości

|

2013

|

issue 2(84)

20-25

EN

In the amendment of the Civil Code introduced on 30th May 2008, the institution of the utility servitude was intended to regulate the legal state of utility facilities established on other people’s property. As it turns out, in practice, utility enterprises are not always interested in establishing a chargeable utility servitude through an agreement. With increasing frequency, these companies are turning to acquisitive prescription of a predial servitude resembling the utility servitude. This is particularly the case when they feel entitled to the servitude because they have owned facilities on somebody else’s land for decades. This would lead to the assumption that acquisitive prescription would mostly take place after a period of 30 years, and in bad faith, due to the difficulties in finding proof and determining good faith in relation to a utility servitude. However, a judgement of the Court of Appeal in Katowice dated 6th March 2012 provides an example of commuting the premise concerning the acquisition of ownership of an servitude in good faith by acquisitive prescription. An extensive explanation of the court has been presented in this paper.

PL

Wprowadzona nowelizacją z dnia 30 maja 2008 r. instytucja służebności przesyłu miała na celu uregulowanie stanu prawnego urządzeń posadowionych na cudzych nieruchomościach. Jak się okazuje w praktyce, przedsiębiorstwa przesyłowe nie zawsze zainteresowane są odpłatnym ustanowieniem służebności przesyłu w drodze umowy. Znacznie częściej rozważają przesłanki zasiedzenia służebności gruntowej o treści służebności przesyłu zważywszy, że czują się do tego uprawnione z uwagi na fakt posiadania urządzeń na cudzym gruncie przez okres kilkudziesięciu lat. Wydawać by się mogło w związku z tym, że zasiedzenie to następować powinno przede wszystkim po upływie 30 lat (w złej wierze) z uwagi chociażby na trudności dowodowe związane z istnieniem dobrej wiary po stronie przedsiębiorstwa przesyłowego. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 6 marca 2012 r. dostarcza przykładu złagodzenia tej przesłanki zasiedzenia dopuszczając zasiedzenie służebności w dobrej wierze. Obszerne uzasadnienie sądu zostało przedstawione bliżej w niniejszej publikacji.

5

Ustawowe wymogi stawiane nabywcy prawa podmiotowego a nabycie prawa do majątku wspólnego małżonków

84%

Gołębiowski K.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 2

323 - 338

PL

W określonych sytuacjach nabycie prawa podmiotowego wymaga, oprócz wystąpienia odpowiedniego zdarzenia prawnego (na przykład zawarcia umowy), spełnienia przez nabywcę szczególnych wymogów, takich jak uzyskanie zezwolenia administracyjnego lub działania w dobrej wierze. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się przeważnie, że w wypadku małżonków pozostających w ustroju wspólności ustawowej do wejścia prawa do majątku wspólnego wystarczające jest posiadanie odpowiedniej cechy przez jednego tylko małżonka. Teza ta nie zasługuje jednak w pełni na aprobatę, pomija bowiem brzmienie i funkcję przepisów prawnych wprowadzających wspomniane wymogi.

EN

In certain situations, the acquisition of a subjective right requires, in addition to the occurrence of an appropriate legal event (e.g. conclusion of a contract), that the acquirer fulfils specific conditions, such as obtaining an administrative permit or acting in good faith. In the doctrine and case law, it is usually assumed that in the case of spouses remaining in the statutory joint system it is sufficient for the right to be acquired to community property that only one spouse possesses the appropriate characteristic. However, this thesis does not deserve full approval, as it omits the wording and function of legal provisions introducing the said requirements.

6

W poszukiwaniu antycznej genezy klauzul generalnych, czyli o wartościach i wartościowaniu w prawie rzymskim

84%

Amielańczyk K.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2016

|

vol. 63

|

issue 2

EN

The Roman iuris prudentes used with predilection the evaluative sentences, reminding contemporary general clauses, making the Roman law itself flexible and timeless. In the private law the sentences like bona fides (good faith), bonum et equum (good and right), ratio aequitatis (right reasons), utilitas (utility), natura rerum (nature of things) presented such character. In the penal law the role of the general clauses has been limited, but the expressions like utillitas publica (public interest) or dolus malus (wrong intention) have been presented as well.

PL

Rzymscy iuris prudentes z upodobaniem używali zwrotów wartościujących, przypominających współczesne klauzule generalne, nadając prawu rzymskiemu elastyczność i ponadczasowość. W prawie prywatnym charakter takich zwrotów miały przykładowo: bona fides (dobra wiara), bonos mores (dobre obyczaje), bonum et equum (dobre i słuszne), ratio aequitatis (słuszne powody), utilitas (użyteczność), natura rerum (natura rzeczy). W prawie karnym rola klauzul generalnych była mniejsza, ale także można odnaleźć stosowne ich przykłady, jak choćby: utillitas publica (korzyść, interes publiczny) czy dolus malus (zły zamiar).

7

Świadczenie niegodziwe – trudne dziedzictwo rzymskiej inspiracji

84%

Dajczak W.

Studia Iuridica

|

2017

|

vol. 72

101-119

PL

Incorporating the rules inspired by the Roman condictio ob turpem causam into modern regulations of unjustified enrichment provokes criticism. Such regulations are diversified into several models but mostly invoke controversies. The main goal of this paper is evaluating these critical opinions and doubts repeated in legal discourse using historical and comparative methods. Author focuses on five issues: usefulness of condictio ob turpem causam in the light of works of ius commune jurists; doubts concerning the principle in pari turpitudine melior est conditio possidentis; different approach of various European legislators to the idea of condictio ob turpem causam; relation between regulations of unjustified enrichment and unenforceability of agreements contrary to the o law and good customs; importance of the restitution of payments contrary to the law and good customs for today’s legal practice. The conclusions of such analysis allow to admit that doubts concerning the continuation of the Roman condictio ob turpem causam are justified. From the other side, in times of multicultural societies and increasing number of legal regulations the growth of disputes resulted from the payments contrary to law and good customs can be observed. The rejection of repayment based on the contrary to the objective good faith offers – according to the author – the best compromise between weak points of Roman condictio ob turpem causam and challenges of modern practice. In the legal reasoning it is expressed by the maxime „no one shall be heard, who invokes his own guilt”.Incorporating of this maxime into the unjustified enrichment is all the more justified when higher could be in legal practice doubts concerning the acceptability of rejection of restitution of the payment with has been made without legal ground but in the contrary to the principle of good faith.

8

OCHRONA UPRAWNIONEGO Z TYTUŁU PRAWA PIERWOKUPU PRZED POZORNYMI OŚWIADCZENIAMI WOLI

84%

Mularski K., Olejniczak A.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2013

|

vol. 75

|

issue 1

29-42

EN

The right of first refusal within the meaning of article 596 of the Civil Code creates an obligation on the part of the obligor to sell a thing to a third party on condition that the party entitled to the right of first refusal has not exercised the said right. The party entitled to the right may confirm the intention to exercise the right by making a declaration of will. Once such a declaration has been made, a contract between the obligor and the entitled party is deemed concluded on the same terms and conditions as provided for in the contract entered into by the obligor and a third party. Both the obligor and a third party may seek to deprive the entitled party of the right, or the possibility of exercising it. They may, for instance, enter into an apparent contract between themselves. The aim of this paper is to establish the legal remedies that are available to the entitled party to protect against such apparent contracts. The specific measures provided in the Civil Code for the protection of the party entitled to a right of first refusal prove inadequate in the event when an apparent contract between the obligor and a third party. A successful claim for compensation under article 599 § 1 of the Civil Code would require a very difficult test for the ‘evidence of apparency’ while the instrument referred to in article 600 § 1 clause 2 of the Civil Code does not apply at all. There are also limitations of the possibility of relying on the presumption of fact principle in establishing the ill-faith of the obligor and a third party, while an unusual conduct of parties (e.g. stipulation of a grossly inadequate consideration) may constitute a premise for the presumption of ill-faith of the parties only if they are unable to provide a reasonable rationale for such conduct.

PL

Prawo pierwokupu (art. 596 i n. k.c.) kreuje po stronie zobowiązanego obowiązek sprzedaży rzeczy osobie trzeciej pod warunkiem, że uprawniony ze swego prawa nie skorzysta. Uprawniony z prawa pierwokupu ma zaś możliwość złożenia oświadczenia, że ze swego prawa korzysta. W wyniku złożenia oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwokupu dochodzi do zawarcia umowy między zobowiązanym a uprawnionym na warunkach co do zasady takich, jak te określone w umowie między zobowiązanym a osobą trzecią. Zobowiązany i osoba trzecia mogą na różne sposoby próbować pozbawić uprawnionego jego prawa albo możliwości skorzystania z niego. Jednym z nich jest zawieranie umów pozornych przez zobowiązanego z osobą trzecią. Celem artykułu była próba ustalenia, jakie środki prawne do ochrony przed takimi umowami przysługują uprawnionemu. Szczególne środki przewidziane w Kodeksie cywilnym do ochrony uprawnionego z tytułu prawa pierwokupu okazują się zawodne w wypadku zawarcia pozornej umowy przez zobowiązanego z osobą trzecią. Uzyskanie odszkodowania na podstawie art. 599 § 1 k.c. wymagałoby przeprowadzenia niezwykle trudnego dowodu pozorności, a instrument określony w art. 600 § 1 zd. 2 k.c. w ogóle nie znajduje zastosowania. Bardzo ograniczone są też możliwości korzystania z domniemań faktycznych dla udowodnienia złej wiary zobowiązanego i osoby trzeciej. Nietypowe postępowanie stron (np. zastrzeżenie rażąco nieekwiwalentnej ceny) tylko wtedy może stanowić przesłankę takiego domniemania, gdy strony nie mogą podać żadnego racjonalnego powodu swego postępowania.

9

Dobra wiara à rebours – uwagi o konstrukcji podatku akcyzowego w świetle orzecznictwa

84%

Radzikowski K.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2021

|

vol. 4(296)

4-7

EN

The structural characteristic of value-added tax (VAT) and excise tax is the shifting of responsibility for a tax which, contrary to the law, the other taxpayers have not declared or paid (this being quasi-joint-and-several responsibility). As for VAT, the responsibility is alleviated by the good-faith clause stemming from the judicial decisions of the Court of Justice, which however is not applicable with excise tax. Administrative courts tend, however, to refer to this particular clause on a converse basis by drawing the consequences being negative to the taxpayer from the circumstances corresponding with the lack of good faith within the meaning of VAT.

PL

Cechą konstrukcyjną VAT i akcyzy jest przerzucenie odpowiedzialności za podatek, którego wbrew prawu nie zadeklarowali ani nie odprowadzili inni podatnicy (odpowiedzialność quasi-solidarna). W zakresie VAT odpowiedzialność tę łagodzi klauzula dobrej wiary wynikająca z orzecznictwa TSUE, niemniej nie ma ona zastosowania do akcyzy. Sądy administracyjne odwołują się jednak do tej klauzuli à reburs, wywodząc negatywne dla podatnika konsekwencje z okoliczności odpowiadających brakowi dobrej wiary w rozumieniu VAT.

10

Realizacja roszczenia o przeniesienie własności i użytkowania wieczystego nieruchomości przez zawarcie umowy (ugody sądowej)

84%

Gurgul S.

Rejent

|

2021

|

issue 2 (358)

11-23

EN

This analysis includes: 1) a brief description of general terms a) civil law claims and b) a unilateral modification right, 2) an indication of primary sources of claims for transfer of ownership, 3) a presentation of an agreed way of satisfying these claims.

11

„Puste faktury” w podatku od towarów i usług. Kilka uwag

84%

Ćwik-Bury A.

Kwartalnik Prawa Podatkowego

|

2023

|

issue 1

63-91

EN

The article deals with the issue of the so-called empty invoices in the tax on goods and services related to tax fraud and abuse, a concept not defined in tax law, not functioning in the common area of value added tax, and developed in national court case law. The author presents the way of understanding the concept of “empty invoices” used in court and administrative jurisprudence, at the same time indicating which factors should be considered decisive in the process of decoding this concept. It also considers the implications of issuing and introducing “empty invoices” into legal system in terms of the right to deduct input tax.

PL

Artykuł podejmuje problematykę „pustych faktur” w podatku od towarów i usług, związanych z oszustwami i nadużyciami podatkowymi – pojęcia niezdefiniowanego w przepisach prawa podatkowego, niefunkcjonującego we wspólnym obszarze podatku od wartości dodanej, a wypracowanego w krajowym orzecznictwie sądowym. Autorka prezentuje stosowany w orzecznictwie sądowoadministracyjnym sposób rozumienia pojęcia „pustych faktur”, wskazując jednocześnie, jakie czynniki uznać należy za decydujące w procesie jego odkodowania. Rozważa także implikacje wystawiania i wprowadzania „pustych faktur” do obrotu prawnego w aspekcie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

12

INTERES PUBLICZNY JAKO ELEMENT PODSTAWOWY FUNKCJI OCHRONNEJ PRAWA PRACY – W KONTEKŚCIE OCHRONY SYGNALISTÓW

67%

Kobroń-Gąsiorowska Ł.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2019

|

vol. 1

|

issue XIX

333-343

PL

Artykuł stanowi próbę prezentacji zmian dotyczących rozumienia funkcji ochronnej prawa pracy w kontekście ochrony whistleblowers, czyli osób, które w dobrej wierze zgłaszają podejrzenia o korupcję zarówno w sektorze prywatnym, jaki publicznym. Autorka stawia tezę, że ochrona interesu publicznego to nowy element podstawowy funkcji ochronnej prawa pracy w aspekcie ochrony informatorów w dobrej wierze.

EN

Whistleblowing is a key tool in fighting corruption and wrongdoing. This article is intended to present changes related to the understanding of the protective function of labor law in the context of protecting whistleblowers who report, in good faith, actual knowledge or suspicion of wrongdoing in both the private and public sectors. The author puts forward the thesis that protection of the public interest is a new and key element of the protective function of labor law.

13

The Principle of Good Faith in the International Law

67%

Lis E.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 1

EN

The purpose of this article was to present one of the most fundamental principles of international law. According to Art. 38 (1) (c) of the Statute of ICJ, the principle of good faith is a general principle of law recognized by civilized nations and accordingly is one of the formal sources of international law. Undoubtedly, there are still controversies regarding its nature, meaning, content and scope. It should be emphasized that it is impossible to settle one, generally accepted, definition of good faith because it is rather an ambiguous notion. The principle of good faith is applied in many areas of international law and is of great importance. The most relevant in this area is the law of the treaties. The principle of good faith is in use in the law of the treaties from formation of the treaty to its extinction. This principle covers also a narrower doctrine of “abuse of rights”, which is probably one of the most disputable aspects of this principle. The realization of the principle of good faith is well established in the principle of estoppel. What is more, the principle of good faith is also applied in the process of negotiation. Good faith performs intermediary function between rules and principles. Furthermore, it appoints the way of observance of the existing rules of international law and limits a manner of its execution.

PL

Celem tego artykułu jest przedstawienie jednej z najbardziej fundamentalnych zasad prawa międzynarodowego. Zgodnie z art. 38 (1) (c) Statutu MTS zasada dobrej wiary jest ogólną zasadą prawa uznaną przez narody cywilizowane, a zatem stanowi formalne źródło prawa międzynarodowego. Bez wątpienia wciąż ogromne kontrowersje budzi charakter, znaczenie, treść i zakres tej zasady. Należy podkreślić, iż pojęcie „dobrej wiary” jest niejasne i trudno jest wskazać jedną, powszechnie uznaną jej definicję. Zasada dobrej wiary znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach prawa międzynarodowego. Najbardziej znaczące jest prawo traktatów. Dobra wiara jest stosowana od momentu zawarcia traktatu aż po jego wygaśnięcie. Odnosi się także do doktryny (o węższym zakresie stosowania) zakazu nadużycia praw, która stanowi najbardziej kontrowersyjny aspekt tej zasady. Kolejną konkretyzacją dobrej wiary jest dobrze ugruntowana zasada estoppel. Ponadto zasada dobrej wiary jest stosowana w trakcie negocjacji. Dobra wiara pełni funkcję pośrednią pomiędzy regułami a zasadami. Co więcej, określa sposób przestrzegania istniejących reguł prawa międzynarodowego i ogranicza sposób ich wykonywania.

14

Należyta staranność w doborze kontrahenta podatkowego

67%

Ziółkowska K., Omieczyńska S.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2022

|

vol. 9(313)

19-25

EN

This article indicates the problem of incurring severe consequences by entrepreneurs in the event of failure to exercise due diligence in the selection of a tax contractor, despite the lack of ex lege establishing such an obligation. Unreliable selection increases the transaction risk borne by the entrepreneur. As a consequence, even an honest entrepreneur, in the event of concluding an agreement with a counterparty devoid of any credibility, risks losing the ability to pay his liabilities on time, losing financial liquidity, deteriorating the financial situation of his own enterprise, and even his bankruptcy. Moreover, failure to comply with the required diligence may be grounds for challenging the right to deduct VAT by tax authorities. Therefore, in order to be able to avoid the indicated risk, it is necessary to thoroughly understand the concept of due diligence, which was often based on the jurisprudence and was the subject of a dispute among representatives of the doctrine. This concept has its roots in the concept of good faith, so it boils down to the principles of equity, justice and trust. Therefore, due diligence constitutes a scrupulous and conscientious performance of duties while maintaining appropriate care adequate to the type of a given obligation. Nevertheless, this definition raises many doubts in practice. Therefore, the Ministry of Finance has developed a specific methodology that is a protective tool f or every honest entrepreneur.

PL

W niniejszym artykule omówiono problematykę ponoszenia dotkliwych konsekwencji przez przedsiębiorców w razie niedochowania należytej staranności przy doborze kontrahenta podatkowego – mimo braku ustanowienia ex lege takiej powinności. Nierzetelny dobór zwiększa ryzyko transakcyjne ponoszone przez przedsiębiorcę. W konsekwencji nawet uczciwy przedsiębiorca, w razie zawarcia umowy z kontrahentem pozbawionym cechy wiarygodności, naraża się na utratę zdolności do terminowego regulowania swoich zobowiązań, utratę płynności finansowej, pogorszenie sytuacji finansowej własnego przedsiębiorstwa, a wręcz na jego upadłość. Co więcej, niedochowanie wymaganej staranności może być podstawą do zakwestionowania przez organy skarbowe prawa do odliczenia podatku VAT1. Wobec tego, aby móc uniknąć wskazanego ryzyka, niezbędne jest dokładne rozumienie pojęcia należytej staranności, które niejednokrotnie pojawiało się w orzecznictwie oraz było przedmiotem sporu wśród przedstawicieli doktryny. Niniejsze pojęcie wiąże się z pojęciem dobrej wiary, a więc sprowadza się do zasad słuszności, sprawiedliwości i zaufania. Należyta staranność oznacza zatem skrupulatne i sumienne wykonywanie obowiązków przy jednoczesnym dochowaniu odpowiedniej staranności adekwatnej do rodzaju określonego zobowiązania. Niemniej definicja ta wywołuje w praktyce wiele wątpliwości. Wobec tego Ministerstwo Finansów opracowało swoistą metodykę stanowiącą narzędzie ochronne dla każdego uczciwego przedsiębiorcy.

15

Dobre obyczaje w polskim prawie kontraktowym – wybrane zagadnienia

59%

Mojak J.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2016

|

vol. 63

|

issue 2

EN

This article contains an overview of good manners in Polish contract law. The overview leads to the conclusion that following clauses – “rules of social coexistence” and “socio-economic purpose of law”, which are based on the legislation from the time of the Polish People’s Republic (PRL), need to be replaced by the clause of good manners. It is necessary for the full and thorough Europeanization of the Polish civil law. The two aforementioned clauses appear to be completely foreign concepts and legal categories in the legal doctrine of EU member states which were not the satellite states of the Soviet Union. These clauses have no equivalents in the classic European civil law studies. The return to the “good manners” in the Polish contract law will undoubtedly more deeply anchor the Polish institutions of the contract law in the legal system of EU.

PL

Artykuł zawiera przegląd dobrych obyczajów w polskim prawie kontraktowym. Przegląd ten skłania do wniosku o narastającej potrzebie rychłego zastąpienia bazujących na ustawodawstwie PRL klauzul „zasad współżycia społecznego” oraz „społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa” – klauzulą dobrych obyczajów. Stanowi to konieczną przesłankę pełnej i rzetelnej europeizacji polskiego prawa cywilnego. W doktrynie prawnej krajów członkowskich UE, które nie wchodziły do bloku państw satelickich ZSRR, klauzule zasad współżycia społecznego oraz społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa jawią się jako zupełnie obce pojęcia i kategorie prawne, które nie mają żadnych odpowiedników w klasycznej, europejskiej cywilistyce. Powrót do „dobrych obyczajów” na gruncie polskiego prawa kontraktowego pozwoli na pełniejsze wykorzystanie dorobku doktryny i orzecznictwa powstałego zarówno w okresie II RP, jak i w krajach zachodniej Europy po II wojnie światowej, co niewątpliwie głębiej zakotwiczy instytucje polskiego prawa umów w systemie prawa UE.

16

Good Manners in Polish Contract Law – Selected Issues

59%

Mojak J.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 2

EN

This article contains an overview of good manners in Polish contract law. The overview leads to the conclusion that following clauses – rules of social coexistence and socio-economic purpose of law, which are based on the legislation from the time of the Polish People’s Republic (PRL) – need to be replaced by the clause of good manners. It is necessary for the full and thorough Europeanization of the Polish civil law. The two aforementioned clauses appear to be completely foreign concepts and legal categories in the legal doctrine of EU member states which were not the satellite states of the Soviet Union. These clauses have no equivalents in the classic European civil law studies. The return to the good manners in the Polish contract law will undoubtedly more deeply anchor the Polish institutions of the contract law in the legal system of EU.

PL

Artykuł zawiera przegląd dobrych obyczajów w polskim prawie kontraktowym. Przegląd ten skłania do wniosku o narastającej potrzebie rychłego zastąpienia bazujących na ustawodawstwie PRL klauzul „zasad współżycia społecznego” oraz „społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa” – klauzulą dobrych obyczajów. Stanowi to konieczną przesłankę pełnej i rzetelnej europeizacji polskiego prawa cywilnego. W doktrynie prawnej krajów członkowskich UE, które nie wchodziły do bloku państw satelickich ZSRR, klauzule zasad współżycia społecznego oraz społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa jawią się jako zupełnie obce pojęcia i kategorie prawne, które nie mają żadnych odpowiedników w klasycznej europejskiej cywilistyce. Powrót do „dobrych obyczajów” na gruncie polskiego prawa kontraktowego pozwoli na pełniejsze wykorzystanie dorobku doktryny i orzecznictwa powstałego zarówno w okresie II RP, jak i w krajach zachodniej Europy po II wojnie światowej, co niewątpliwie głębiej zakotwiczy instytucje polskiego prawa umów w systemie prawa UE.

17

Odpowiedzialność odszkodowawcza w ramach ujemnego interesu umowy

51%

Kocot W. J.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 64

153-180

EN

This article is discussing certain issues concerning the liability within the reliance interest under modern Polish civil law having as a background and a starting point Prof. Czachórski’s considerations over the idea of culpa in contrahendo, the reliance and expectation damages, their contemporary meaning in Polish Law of Obligations and also some present opinions of Polish legal doctrine on the essence and functions of the precontractual responsibility. The structure of the presentation is twofold. The first, shorter section gives a brief overview of the Professor Czachórski’s opinions about the legal character of the reliance interest presented in His two eminent articles published in the 60-ies of the XXth century and his comparative analysis of the differences & discrepancies among the German, Swiss and Polish civil law regarding the notions: Vertrauensinterese and Erfülungsinterese, the scope of their application in case of damages, the existence of individual prerequisites which would determine the obligation to pay compensation and their legal source. The second section is divided into five subsections in which I analyze actual problems concerning the present character of the liability based on the reliance interest and its evolution under Polish law well anticipated by Professor Czachórski, among others, the general idea of the fault in contracting (culpa in contrahendo), the legal consequences of the unsuccessful formation of contract procedure, the reliance as a delictual or “the third truck” (sui generis) liability, the grounds and further sense of the division between the reliance and expectation interest and the scope of reliance damages. The fifth subsection refers to the possibility of indemnification of non-pecuniary damages suffered ante contractum and the sixth concerns the interesting problem, only mentioned by Professor Czachórski – the aggrieved person’s contribution to the emergence or increase of the reliance damages. De lege lata the Polish Civil Code is clearly harmonized with the recent European interpretation of culpa in contrahendo regulating it explicitly (art. 72 § 2) as an autonomous source of the liability for the frustrated confidence (trust), resulting from the common obligation to negotiate loyally and in a good faith.

Refine search results

Trudności związane ze zdefiniowaniem dobrej wiary w polskim prawie cywilnym

Dobra wiara w prawie podatkowym. Rozważania na gruncie art. 58a Ordynacji podatkowej

Ocena ryzyka w ubezpieczeniach związanych z nowymi technologiami w kontekście zasad umowy ubezpieczenia

Ownership in Good Faith as Grounds for the Acquisitive Prescription of a Predial Servitude

Ustawowe wymogi stawiane nabywcy prawa podmiotowego a nabycie prawa do majątku wspólnego małżonków

W poszukiwaniu antycznej genezy klauzul generalnych, czyli o wartościach i wartościowaniu w prawie rzymskim

Świadczenie niegodziwe – trudne dziedzictwo rzymskiej inspiracji

OCHRONA UPRAWNIONEGO Z TYTUŁU PRAWA PIERWOKUPU PRZED POZORNYMI OŚWIADCZENIAMI WOLI

Dobra wiara à rebours – uwagi o konstrukcji podatku akcyzowego w świetle orzecznictwa

Realizacja roszczenia o przeniesienie własności i użytkowania wieczystego nieruchomości przez zawarcie umowy (ugody sądowej)

„Puste faktury” w podatku od towarów i usług. Kilka uwag

INTERES PUBLICZNY JAKO ELEMENT PODSTAWOWY FUNKCJI OCHRONNEJ PRAWA PRACY – W KONTEKŚCIE OCHRONY SYGNALISTÓW

The Principle of Good Faith in the International Law

Należyta staranność w doborze kontrahenta podatkowego

Dobre obyczaje w polskim prawie kontraktowym – wybrane zagadnienia

Good Manners in Polish Contract Law – Selected Issues

Odpowiedzialność odszkodowawcza w ramach ujemnego interesu umowy