Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dramat społeczny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł jest próbą aplikacji koncepcji dramatu społecznego autorstwa Victora W. Turnera do opisu zjawiska „kina moralnego niepokoju”. To zjawisko, obok najlepiej dostrzegalnej warstwy artystycznej, posiadało także płaszczyzną społeczną, na której rozgrywał się pokoleniowy dramat społeczny. Szczególne znaczenie miało wykorzystanie pojęcia liminalności, przy pomocy którego autor tekstu starał się pokazać pewne aspekty kolektywnego działania turnerowskich paradygmatów źródłowych. Ten proces znajdował swoje odzwierciedlenie także w filmach reżyserów „kina moralnego niepokoju”. Dlatego w drugiej części tekstu analiza skoncentrowana jest na twórczości Krzysztofa Zanussiego, jednego z najważniejszych twórców opisywanego nurtu.
EN
The article discusses Norwid’s concept of drama and theatre; notably, he assumes their close relationship with social life and its historical changes. Basing on analyses of meta-dramatic and meta-theatrical statements made by the poet, contained primarily in the essays “Widowiska w ogóle uważane” and “Białe kwiaty” [Performances considered in general; White flowers], in passages from lectures on Słowacki (O Juliuszu Słowackim), and in the introduction to Pierścień Wielkiej-Damy [The Ring of a Great Lady], it is possible to formulate the thesis that Norwid intentionally developed a vision of drama based on the idea of “social transfigurations.”What is more, the character of his dramatic works enables one to interpret his particular theatrical pieces in the light of anthropological and sociological categories of social drama and cultural performance. After all, most of Norwid’s dramatic works depict situations of social change in terms of rites of passage and theatricalized social practices, e.g. social ceremonies or ritualized interactions. As a result, Norwidian drama becomes an artistic representation of forces shaping collective life, a lens facilitating their understanding in the spirit of social anthropology, and an important factor in the formation of man.
PL
Artykuł zawiera rozważania na temat Norwidowskiej koncepcji dramatu i teatru, zakładającej ich ścisły związek z życiem społecznym i jego historycznymi przemianami. Analizy wypowiedzi metadramatycznych i metateatralnych poety, czyli przede wszystkim szkicu Widowiska w ogóle uważane, Białych kwiatów, fragmentów wykładów O Juliuszu Słowackim oraz przedmowy do Pierścienia Wielkiej-Damy,dostarczają szeregu argumentów na rzecz tezy o intencjonalnym kształtowaniu przez Norwida dramaturgii osnutej wokół idei „transfiguracji społecznych”. Co więcej, charakter jego dorobku dramatopisarskiego pozwala na zastosowanie w interpretacji poszczególnych dziełantropologiczno-socjologicznych kategorii dramatu społecznego i widowiska kulturowego.Większość utworów dramatycznych Norwida unaocznia bowiem sytuację przemiany społecznej, ujętej w ramy obrzędów przejścia i steatralizowanych praktyk społecznych (społeczne ceremonie, rytuały interakcyjne). Dzięki temu Norwidowski dramat staje się artystyczną reprezentacją sił działających w przestrzeni życia zbiorowego, narzędziem ich rozumienia w duchu antropologii społecznej, a także ważnym czynnikiem formowania człowieka.
PL
Centralnym problemem rozważanym w artykule jest relacja pomiędzy władzą a sztuką. Główną ramę teoretyczną dla prowadzonego wywodu stanowi teoria dramatu społecznego Victora Turnera. Performanse artystyczne w tym ujęciu są traktowane jako performanse kulturowe posiadające zakorzenienie w konflikcie społecznym. Autor najpierw bada skierowane przeciw władzy polityczne performanse rosyjskiego artysty Piotra Pawlenskiego, by później skupić się na analizie performansu List skierowanego przeciw wyborom korespondencyjnym, zorganizowanego w czasie pandemii COVID-19.
EN
The article stems from social representations of coolness in Slovak cinema of the beginning of the new millenium and examines how these representations blur or deform the idea of continuities and discontinuities with regard to the sensibility of postsocialist Slovak cinema. The article points out the critical response of Slovak urban lifestyle films from the beginning of the new millenium and shows the transformation of its own idea of anaesthetical coolness into “festival” dramaturgy of the cycle of Slovak social dramas appearing after 2009.
PL
Szkic poświęcony polsko-niemieckiej aktorce i pisarce Eleonorze Kalkowskiej jest przyczynkiem do szerszej recepcji jej twórczości w Polsce. Autorka podejmuje próbę uporządkowania dotychczasowego stanu badań w Niemczech i w Polsce. Następnie wskazuje na rozwój artystyczny Kalkowskiej: od poezji miłosnej (Die Oktave, 1912) przez lirykę antywojenną (Der Rauch des Opfers, 1916) aż po dramat społeczny okresu międzywojennego (Josef, Zeitungsnotitzen, 1932), którego jest wybitną przedstawicielką. Podkreślona zostaje ponadnarodowa wartość pisarstwa tworzącej po niemiecku Kalkowskiej, którego istotą pozostaje idea sprawiedliwości społecznej i obrona człowieczeństwa jednocześnie z pozycji humanistycznych, chrześcijańskich i feministycznych.
EN
The study devoted to the forgotten Polish-German actress and writer, Eleonora Kalkowska, is a contribution to the reception of her works. The author makes an attempt to order the current state of the research in both Germany and Poland. Consequently, she depicts Kalkowska’s artistic development: from love poetry (Die Oktave, 1912), through anti-war lyrics (Der Rauch des Opfers, 1916), up to social drama of the in-between-the-wars period (Josef, Zeitungsnotitzen, 1932), of which Kalkowska is an eminent representative. Transnational quality of her works has been noticed here, whose most important idea is social justice and defense of humanity. The uniqueness of her writing is characterized by the form and manner of realizing her artistic mission, both from a humanistic, Christian and woman’s perspective.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.