Przyłączając się do dyskusji nad możliwością uruchamiania we wczesnej edukacji matematycznej aktywności badawczej uczniów oraz twórczego podejścia do doświadczeń z matematyki, w artykule podjęto próbę przedstawienia częściowych badań przeprowadzonych w niektórych polskich przedszkolach, których przedmiotem była diagnoza kompetencji przedszkolaków w zakresie geometrii. Głównym celem badań było poznanie wpływu rozwiązywania zadań, przez dzieci w wieku 6-6,5 lat, na rozwijanie wiedzy z podstaw geometrii, a także na ich twórcze myślenie. Poziom wiedzy i umiejętności badanych dzieci określono na podstawie pre-testu i post-testu z geometrii. Natomiast zagadnienie twórczego rozwiązywania zadań przeprowadzono na przykładzie projektu pt. Plac zabaw, który każde dziecko opracowało według własnego pomysłu i możliwości twórczych. Badaniem objęto 175 dzieci w wieku 6-6,5 lat z czterech miejskich przedszkoli na terenie miasta Biała Podlaska w woj. lubelskim. Badania zrealizowano w 2018 roku w dwóch etapach. W I etapie badań przeprowadzono diagnozę poziomu wiedzy i umiejętności z geometrii dzieci, czyli określono tzw. stan początkowy. W tym celu zastosowano pre-test dostosowany do wieku dziecka (6 lat) i obowiązującej Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego. Opracowano autorski test obrazkowy zawierający 6 ilustrowanych kart pracy. W II etapie badań zastosowano obserwację przeprowadzoną przez 7 nauczycieli, której celem było zaobserwowanie zachowań i różnego rodzaju aktywności dzieci podczas wykonywania przez nie własnego projekt placu zabaw. Po zrealizowaniu projektu przeprowadzono post-test, aby zaobserwować różnice w poziomie wiedzy i umiejętności z geometrii w badanej grupie dzieci. W celu wykazania różnic w poziomie wiedzy i umiejętności dzieci, w odniesieniu do całości testu, jak i poszczególnych zadań, zastosowano nieparametryczny test Chi-kwadrat Pearsona. Wyniki badanej grupy dzieci pokazały różnice w poziomie wiedzy i umiejętności z geometrii. Większość dzieci poradziła sobie dobrze z rozwiązaniem i realizacją projektu, ale w stosunku do niektórych dzieci należy podjąć ukierunkowane działania interwencyjne. Wnioski i obserwacje nauczycielskie poczynione w trakcie realizacji projektu zachowań i efektów wykonanych przez dzieci projektów pozwoliły na wypracowanie zasad i nowych metod pracy, które pomogą dzieciom w twórczym rozwiązywaniu zadań i problemów. Wymienione zasady nauczyciele będą mogli wykorzystać w bezpośredniej pracy metodycznej.
EN
Joining the discussion about the possibility of initiating children’s research activity and creative approach to mathematical experiences in early mathematical education, the article attempts to present a partial study which was conducted in some of Polish nursery schools and whose subject was the diagnosis of preschool children’s competence in geometry. The main objective of the study was to find out the impact of solving mathematical problems, by children aged 6 – 6.5, on developing the knowledge of the basics of geometry as well as on children’s creative thinking. The level of knowledge and skills of the researched children was determined by a pre-test and a post-test in geometry whereas the issue of solving problems creatively was tested by a project called “a playground” which was developed by each child according to their own ideas and creative abilities. The research involved 175 children aged 6 – 6.5 from four urban nursery schools located in the town of Biała Podlaska, Lublin Province. The study was conducted in two stages in 2018. The first stage of the study included making the diagnosis of the children’s level of knowledge and skills in geometry, i.e. the so-called initial state was determined. In order to do that, a pre-test suitable for the age of children (6 years) and the binding Core Curriculum for Preschool Education was used. An original picture test including 6 illustrated worksheets was prepared. In the second stage of the study an observation by 7 teachers was conducted, the objective of which was to monitor the behaviour and all types of activities of the children while carrying out their own playground projects. After completing the project a post-test was conducted in order to observe the differences in the level of knowledge and skills in geometry in the researched group of children. In order to demonstrate the differences in the children’s level of knowledge and skills, with reference to the whole test and individual mathematical problems, non-parametric Pearson’s chi squared test was applied. The research demonstrated the differences in the level of knowledge and skills in geometry. Most of the children coped well with solving and conducting the project but as for some of them, targeted preventive actions should be taken. Teachers’ conclusions and observations made in the process of carrying out the project made it possible to develop rules and new methods of work which are going to help children with doing tasks and solving problems creatively.
Because I represent interactional theory of creativity, and I want to explore and talk about creativity (in the full sense of the word) personality traits are taken into account, the creative process, the properties of creative work and lifestyle. When I take into account only one of the aspects I talk about subjective creativity. For these reasons, this text focuses on the verbal subjective creativity of students class I–III, which is an integral sphere of their lives. They create their own language, as soon as they hear what others say to him or her. In natural situations, verbal subjective creativity of the child can be seen in two ways: as a creative language learning and as its creative use. In the first case emphasizes that the child ran onto a language not just by imitation. In the process of learn-ing a language student creates it at the same time, so the overlap are two ways of acquiring it: creation and imitation. Mastering the language and using it in social situations and cognition are inseparable from creative activity. Language is a tool for a child with which the child communicates with the environment, material for artistic activity and object recognition. The more variety of situations requiring the usage of language encounters the child, the more you have the op-portunity to shape in the belief that language is a very variable, flexible „creation” which gives many opportunities to express the same content in a different way.
PL
Ponieważ reprezentuję interakcyjną teorię twórczości, to chcąc ba-dać twórczość i mówić o niej (w pełnym tego słowa znaczeniu), uwzględniam cechy osobowości, proces twórczy, właściwości dzieła twórczego oraz styl życia. Gdy zaś biorę pod uwagę tylko jeden z powyższych aspektów, mówię o kreatyw-ności. Z tych względów w tym tekście koncentruję się na kreatywności werbalnej uczniów klas I–III, która jest nierozłączną dziedziną ich życia. Oni tworzą swój język, w miarę jak słyszą, co do nich mówią inni. W naturalnych sytuacjach kreatywność werbalna dziecka rozpatrywać więc można dwojako: jako twórcze uczenie się języka oraz jako jego twórcze używanie. W pierwszym przypadku podkreśla się, iż dziecko nie opanowuje języka przez samo tylko naśladowanie. W procesie uczenia się języka uczeń tworzy go zarazem, a więc nakładają się tu dwa sposoby przyswajania go: kreacja i naśladownictwo. Opanowanie języka i używanie go w sytuacjach społecznych i poznawczych łączą się nierozerwalnie z aktywnością twórczą. Język jest dla dziecka narzędziem porozumiewania się z otoczeniem, tworzywem dla działalności artystycznej oraz obiektem pozna-nia. Im więcej różnorodnych sytuacji wymagających używania języka napotyka dziecko, tym więcej ma okazji do ukształtowania w sobie przekonania, iż język to „twór” bardzo zmienny, elastyczny, dający wiele możliwości wyrażania tej samej treści w odmienny sposób.
Because I represent interactional theory of creativity, and I want to explore and talk about creativity (in the full sense of the word) personality traits are taken into account, the creative process, the properties of creative work and lifestyle. When I take into account only one of the aspects I talk about subjective creativity. For these reasons, this text focuses on the verbal subjective creativity of students class I–III, which is an integral sphere of their lives. They create their own language, as soon as they hear what others say to him or her. In natural situations, verbal subjective creativity of the child can be seen in two ways: as a creative language learning and as its creative use. In the first case emphasizes that the child ran onto a language not just by imitation. In the process of learn-ing a language student creates it at the same time, so the overlap are two ways of acquiring it: creation and imitation. Mastering the language and using it in social situations and cognition are inseparable from creative activity. Language is a tool for a child with which the child communicates with the environment, material for artistic activity and object recognition. The more variety of situations requiring the usage of language encounters the child, the more you have the op-portunity to shape in the belief that language is a very variable, flexible „creation” which gives many opportunities to express the same content in a different way.
PL
Ponieważ reprezentuję interakcyjną teorię twórczości, to chcąc ba-dać twórczość i mówić o niej (w pełnym tego słowa znaczeniu), uwzględniam cechy osobowości, proces twórczy, właściwości dzieła twórczego oraz styl życia. Gdy zaś biorę pod uwagę tylko jeden z powyższych aspektów, mówię o kreatyw-ności. Z tych względów w tym tekście koncentruję się na kreatywności werbalnej uczniów klas I–III, która jest nierozłączną dziedziną ich życia. Oni tworzą swój język, w miarę jak słyszą, co do nich mówią inni. W naturalnych sytuacjach kreatywność werbalna dziecka rozpatrywać więc można dwojako: jako twórcze uczenie się języka oraz jako jego twórcze używanie. W pierwszym przypadku podkreśla się, iż dziecko nie opanowuje języka przez samo tylko naśladowanie. W procesie uczenia się języka uczeń tworzy go zarazem, a więc nakładają się tu dwa sposoby przyswajania go: kreacja i naśladownictwo. Opanowanie języka i używanie go w sytuacjach społecznych i poznawczych łączą się nierozerwalnie z aktywnością twórczą. Język jest dla dziecka narzędziem porozumiewania się z otoczeniem, tworzywem dla działalności artystycznej oraz obiektem pozna-nia. Im więcej różnorodnych sytuacji wymagających używania języka napotyka dziecko, tym więcej ma okazji do ukształtowania w sobie przekonania, iż język to „twór” bardzo zmienny, elastyczny, dający wiele możliwości wyrażania tej samej treści w odmienny sposób.
Artykuł prezentuje dziecko, jako szczególną kategorię świadka. Zostały w nim poruszone takie kwestie, jak: wybrane zagadnienia z psychologii dziecka, role dziecka w procesie; dziecko jako świadek w postępowaniu karnym, dziecko jako pokrzywdzony), przesłuchanie dziecka, osoby uczestniczące w jego przesłuchaniu, szczególne formy przesłuchania małoletniego (przesłuchanie dziecka zaburzonego psychicznie, przesłuchanie dziecka w ciężkim stanie zdrowia, przesłuchanie konfrontacyjne, przesłuchanie w celu odtworzenia wyglądu osoby lub rzeczy, okazanie a także inne szczególne formy przesłuchania).
EN
The article presents the child as a specific category of witness. It discusses such topics as the selected issues of child psychology, the role of the child in court proceedings, child as a witness in criminal proceedings, child as a harmed person, the hearing of a child, persons taking part in such hearing, specific forms of hearing of minors (hearing of a mentally disturbed child, hearing of a child in a serious health condition, confrontational hearing, hearing conducted in order to reconstruct the appearance of a person or an object, identification parade and other specific forms of examination).
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.