Search results

1

Identyfikacja i hierarchizacja cech oraz umiejętności przewodników świadczących usługi w zabytkowych obiektach przemysłowych

100%

Herman K.

Turystyka Kulturowa

|

2015

|

issue 11

25-39

PL

Przewodnik świadczący usługę w zabytkowych obiektach przemysłowych jako osoba przygotowująca i realizująca interpretację dziedzictwa powinien posiadać zestaw cech i umiejętności, które ułatwiają mu realizację podstawowych zadań. Celem niniejszej publikacji była identyfikacja i hierarchizacja tych cech oraz umiejętności na podstawie opinii respondentów. Podstawą osiągnięcia celu było określenie, kim jest przewodnik i jakie jest jego zadanie w zabytkowych obiektach przemysłowych. W części pierwszej dokonano ogólnej charakterystyki przewodnika i wyznaczono rolę jaką pełni w obiektach dziedzictwa przemysłowego. Następnie zaprezentowano cechy i umiejętności przewodników, umożliwiające realizację tej roli, które określono w oparciu o literaturę przedmiotu. W kolejnej części zamieszczono wyniki przeprowadzonych badań. Ich celem było wyznaczenie cech i umiejętności istotnych z perspektywy odwiedzjących obiekty dziedzictwa przemysłowego. Ponadto dokonano hierarchizacji tych cech z uwzględnieniem podziału na potencjalnych odwiedzjących oraz uczestników wycieczki. Tym samym wykazano, czego różne grupy odbiorców zabytkowych obiektów przemysłowych oczekują od oprowadzających ich przewodników. Ostatnią częścią artykułu stanowi dyskusja porównująca cechy zaproponowane przez respondentów z wymienianymi w literaturze.

2

Stara Kopalnia Centrum Nauki i Sztuki w Wałbrzychu – przykład rewitalizacji obiektów poprzemysłowych na cele kulturowe

88%

Lisowska A.

Turystyka Kulturowa

|

2016

|

issue 4

6-20

PL

Stara Kopalnia Centrum Nauki i Sztuki w Wałbrzychu to specyficzny, a jednocześnie unikatowy w skali regionalnej przykład rewitalizacji dziedzictwa przemysłowego. Dziedzictwa będącego pozostałością po funkcjonującej jeszcze całkiem niedawno kopalni węgla kamiennego. Jest to ponadto niezwykle cenny kompleks górniczy pod względem znaczenia dla samego miasta, którego domeną była działalność wydobywcza węgla kamiennego, decydująca swego czasu o świetności Wałbrzycha. Nie ulega zatem wątpliwości, że Stara Kopalnia stanowi jeden z tego rodzaju obiektów, który jest bardzo ważnym elementem historii, tradycji czy tożsamości całego regionu. Jednakże pozostawienie budowli poprzemysłowych bez odpowiedniej ochrony powoduje ich powolne niszczenie, a w konsekwencji degradację i utratę nierzadko bardzo ważnego elementu dziedzictwa danego społeczeństwa. Obecnie wydaje się, że rewitalizacja w postaci odnowienia oraz nadania obiektom nowej funkcji, jednak bez naruszania ich swoistej tożsamości jest najwłaściwszym i najskuteczniejszym sposobem na uchronienie od zapomnienia i zniszczenia.

3

Ochrona dziedzictwa przemysłowego w Polsce

88%

Kołodziej J.

Ochrona Zabytków

|

1998

|

issue 3

203-209

EN

Poland is the site of numerous extant and unique industrial facilities which, deprived of conservation protection, will be turned into scrap metal or pulled down, although they could serve social education by stirring an awareness of participation in a constant process of the development of technical civilization. At present, the privatisation of the economy and the implementation of market principles has produced a serious threat to historical objects and complexes, connected with technical industrial legacy, in a situation when binding legal regulations are not conducive for an effective protection of industrial heritage. The article discusses prime trends of the activity pursued by conservation services, local initiatives and the efforts of associations intent on the documentation and protection of the monuments o f technology.

4

Zabytki techniki drogowej - wzory działań w zakresie ochrony

88%

Rosińska K.

Ochrona Zabytków

|

1984

|

issue 2

128-129

5

„DZIEDZICTWO POSTINDUSTRIALNE I JEGO KULTUROTWÓRCZA ROLA. PROJEKT BADAWCZO-EDUKACYJNY DLA KADR KULTURY” Konferencja, Warszawa, 4-5 czerwca 2009 r.

75%

Ochrona Zabytków

|

2008

|

issue 4

5-6

EN

On 4-5 June 2009 Foundation Hereditas, with the cooperation of the Polish Chamber of Artists Conservators of Works of Art, the Polish TICCHI Committee and the Open Museum of Technology Foundation, held in Warsaw a conference on “The postindustrial heritage and its culturecreating role”. Patronage over the conference was entrusted to the Mazovian Voivodeship Conservator of Historical Monuments, and its host was the Mazovian Culture and Art Centre. The debates were accompanied by an exhibition of photographs by Piotr G. Mądrach: ”The Ironworks in Chlewiska” and ”The Ironworks in Starachowice”. The second day of the meeting involved studio tours of selected post-industrial sites in Warsaw. One of the fundamental objectives of the conference was a discussion about the adaptation of post-industrial buildings for new purposes. The debates included presentations of selected monuments of technology and complexes of post-industrial development at home and abroad as well as the adaption initiatives conducted within their range, considered from the viewpoint of conservation and investments. Other topics were connected with the popularisation by the museums of values introduced by industrial heritage.

6

Utopia robotniczej Arkadii? (na przykładzie pracy Hermanna Reuffurtha Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza)

75%

Kaczmarzyk I.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2018

|

issue 36

EN

Izabela KaczmarzykThe Ignatianum AcademyCracow, Poland Utopia of a Working-class Arcadia?(Based on Hermann Reuffurth’s Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza [Giszowiec. A New Upper-Silesian Coal-Mining Village]). Abstract: The article is an attempt to understand the category of utopia with reference to the accomplished architectural project of Giszowiec (Gieschewald) – a patronal company town situated in Upper Silesia. The starting point of the reflections on the character of Giszowiec is the concept of happiness by W. Tatarkiewicz who in his work “Analysis of Happiness” („O szczęściu”) claimed that it could be achieved only if everything was well-planned and rational in life. These two rules – of rationality and precision in the arrangement of every detail of the estate, so that all its inhabitants (the workers of Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben industrial concern) could lead happy and peaceful everyday lives – were the basis of Zillmans’ architectural project. The project itself involved a housing estate of small cottage-like houses situated in a woody area and it resulted from pragmatism. It was a means of developing the sites which were rich in coal deposits. Nevertheless, it created an interesting architectural concept referring to the idea of a garden city, which made it possible to approach in an innovative way the issue of workmen’s housing provided by one of the biggest industrial concerns at the beginning of the 20th century. Keywords: Upper Silesia, industrial heritage, regional studies

PL

For an abstract in English, scroll down. Izabela KaczmarzykAkademia Ignatianum w Krakowie Utopia robotniczej Arkadii?(na przykładzie pracy Hermanna Reuffurtha Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza) Abstrakt: Artykuł jest poświęcony problematyce rozumienia kategorii utopii w odniesieniu do zrealizowanego projektu architektonicznego, jakim było patronackie osiedle robotnicze Giszowiec (Gieschewald) na Górnym Śląsku. Punktem wyjścia do refleksji nad specyfiką Giszowca jest koncepcja W. Tatarkiewicza, który w swojej pracy O szczęściu wskazywał, że można byłoby osiągnąć szczęście, gdyby w życiu wszystko było dobrze zaplanowane i racjonalne. Te dwie zasady: racjonalności i precyzyjnego zaplanowania każdego szczegółu osiedla tak, aby jego mieszkańcy (pracownicy spółki Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben) wiedli spokojne, szczęśliwe życie codzienne były podstawą projektu architektonicznego autorstwa Zillmanów. Projekt położonego na leśnym terenie osiedla małych domków przypominających wiejskie chaty wynikał z celów pragmatycznych – był sposobem na zabudowę terenów, pod którymi znajdowały się bogate złoża węgla. Jednak dzięki temu powstało interesujące założenie architektoniczne, nawiązujące do idei miasta-ogrodu, pozwalające w nowatorski sposób spojrzeć na kwestię mieszkań dla pracowników jednego z największych koncernów przemysłowych na początku XX wieku. Słowa kluczowe: Górny Śląsk; dziedzictwo przemysłowe; regionalistyka Utopia of a Working-class Arcadia?(Based on Hermann Reuffurth’s Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza [Giszowiec. A New Upper-Silesian Coal-Mining Village]). Abstract: The article is an attempt to understand the category of utopia with reference to the accomplished architectural project of Giszowiec (Gieschewald) – a patronal company town situated in Upper Silesia. The starting point of the reflections on the character of Giszowiec is the concept of happiness by W. Tatarkiewicz who in his work “Analysis of Happiness” („O szczęściu”) claimed that it could be achieved only if everything was well-planned and rational in life. These two rules – of rationality and precision in the arrangement of every detail of the estate, so that all its inhabitants (the workers of Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben industrial concern) could lead happy and peaceful everyday lives – were the basis of Zillmans’ architectural project. The project itself involved a housing estate of small cottage-like houses situated in a woody area and it resulted from pragmatism. It was a means of developing the sites which were rich in coal deposits. Nevertheless, it created an interesting architectural concept referring to the idea of a garden city, which made it possible to approach in an innovative way the issue of workmen’s housing provided by one of the biggest industrial concerns at the beginning of the 20th century. Keywords: Upper Silesia, industrial heritage, regional studies

7

Instytucjonalna ochrona dziedzictwa przemysłowego w perspektywie strategicznej w Polsce na przykładzie regionu górnośląskiego

75%

Jonek-Kowalska I., Turek M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia

|

2017

|

vol. 51

|

issue 3

EN

The main objective of the article is to define the concept and fundamental strategic assumptions for the International Documentation and Research Centre on Industrial Heritage for Tourism. To accomplish this objective, the paper presents the results of in-depth interviews conducted among internal and external stakeholders of the International Documentation and Research Centre on Industrial Heritage for Tourism concerning the expectations for future directions of the Centre’s development and the effects of its activity. Then, based on the conducted consultations and the diagnosis of the Centre’s activity to date, the fundamental assumptions of the Centre’s strategy were specified and the key areas of activity were identified. They included: (1) archiving and research actions, and (2) educational and promotional actions.

PL

Celem głównym artykułu jest określenie koncepcji i podstawowych założeń strategicznych dla Międzynarodowego Centrum Dokumentacji i Badań nad Dziedzictwem Przemysłowym dla Turystyki. By tak przedstawiony cel zrealizować, przedstawiono wyniki pogłębionych wywiadów przeprowadzonych wśród interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych Międzynarodowego Centrum Dokumentacji i Badań nad Dziedzictwem Przemysłowym dla Turystyki dotyczące oczekiwań w zakresie przyszłych kierunków rozwoju Centrum oraz efektów jego działalności. Następnie, na podstawie przeprowadzonych konsultacji oraz diagnozy dotychczasowego działania Centrum, określono podstawowe założenia jego strategii oraz wytyczono główne obszary działalności obejmujące działania: (1) archiwizacyjno-badawcze oraz (2) edukacyjno-promocyjne.

8

Stare elektrownie jako dziedzictwo przemysłowe i wyzwanie adaptacyjne

75%

Grabowski M., Walczak B. M.

Architectus

|

2020

|

issue 1(61)

45-56

PL

Celem badania jest przedstawienie problemów w procesie adaptacji obiektów poindustrialnych związanych z infrastrukturą miejską oraz ich zależności ze strukturami miejskimi. W artykule autorzy udowadniają, że to technologia była głównym wyznacznikiem rozwiązań budowlanych i przestrzennych miast w analizowanym czasie. Problematyka ta jest ściśle powiązana z obecnie zachodzącymi procesami adaptacji i konserwacji poindustrialnego dziedzictwa architektonicznego. W badaniu porównano leżące na terenie Polski XIX- i XX-wieczne kompleksy oraz budynki przemysłowe, wykazujące duże podobieństwa pod względem struktury technicznej i sposobu funkcjonowania. Istotnym aspektem analizy były uwarunkowania historyczne (zawirowania terytorialne i polityczne w naszym kraju w XIX i XX w.), relacje z urbanistyką oraz obecny sposób funkcjonowania obiektów miasta. Nawiązując do współczesnych i historycznych zjawisk wpływających na elektrownię Karola Scheiblera w Łodzi, elektrownię Saturn w Czeladzi, elektrownię na Powiślu w Warszawie, elektrownie EC1 i EC2 w Łodzi oraz elektrownię Szombierki w Bytomiu, pokazano czynniki mające wpływ na ich obecny sposób adaptacji, rozwiązania architektoniczne w procesie konserwacji oraz zachowania dziedzictwa poindustrialnego.

EN

The aim of the study is to present issues in the adaptation process of post-industrial buildings related to city infrastructure, and their dependencies on urban planning structures. In the article, the authors show that technology was one of the main determinants of cities’ spatial solutions and building construction in the periods analyzed. These issues are closely related to current processes of adaptation and conservation of post-industrial heritage facilities. The study is based on comparison of 19th and 20th century industrial complexes located in Poland, and industrial buildings, showing great similarities in their technical structures and ways of functioning. Important aspects of the analysis were historical factors (territorial turmoil and political changes in our country in the 19th and 20th century), and relations with urban planning and the current functioning of the cities’ facilities. Study is based on references to contemporary and historical phenomena affecting Karol Scheibler’s power plant in Łódź, Saturn power plant in Czeladź, the power plant in Powiśle in Warsaw, power plants EC1 and EC2 in Łódź and power plant Szombierki in Bytom. It shows factors influencing their current adaptation, architectural solutions in the conservation process and preservation of post-industrial heritage.

9

Współczesne znaczenie dziedzictwa przemysłowego w dolinie rzeki Kamiennej (woj. świętokrzyskie)

71%

Dworak M., Tobiasz-Lis P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2016

|

issue 26

115-133

EN

The subject of this article is the industrial heritage in the Kamienna river valley, located in Swietokrzyski Region and its contemporary significance in the land-use. The essential part of the article devoted to contemporary functions of industrial facilities within the current socio-economic conditions is preceded by a brief description of factors and stages of industrial development in this area. In the last part, the study presents the results of surveys focused on social perception of the region’s industrial past and opinions on the adaptation of its heritage to the new socio-economic conditions.

PL

Przedmiotem opracowania jest materialne dziedzictwo przemysłowe w dolinie rzeki Kamiennej, położonej w województwie świętokrzyskim oraz jego współczesne znaczenie w zagospodarowaniu przestrzeni obszaru. Zasadniczą część artykułu poświęconą wykorzystaniu obiektów poprzemysłowych w obecnych uwarunkowaniach społeczno-gospodarczych, poprzedzono krótką charakterystyką etapów i czynników rozwoju działalności przemysłowej na tym terenie. W ostatniej części opracowania zaprezentowano wyniki badań ankietowych dotyczących społecznej percepcji przemysłowej przeszłości regionu i opinii na temat adaptacji obiektów poprzemysłowych do pełnienia nowych funkcji.

10

Miasto przemysłowe i usankcjonowany dyskurs dziedzictwa. Porównawcze studium narracji muzealnych w Łodzi i Tampere

71%

Rek-Woźniak M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2021

|

vol. 17

|

issue 1

72-89

EN

The histories of Łódź and Tampere share a lot of common traits. Granted with special economic privileges, they both quickly became industrial centers important for the economy of the Russian Empire, gaining nicknames of the Polish and the Finnish Manchester respectively. Populated with migrants, mostly of rural origin, both cities earned the images of ‘red’ strongholds of the working class in mostly agrarian societies. Since traditional industries declined between the 1980s and the 1990s, Łódź and Tampere have been trying to reevaluate their unique heritages. In the paper, the author will try to compare how museums reconstruct the cities’ pathways toward modernity and how various social forces forming the communities of Łódź and Tampere are represented in this process. The discussion is framed within the notion of the authorized heritage discourse.

PL

W historii Łodzi i Tampere jest wiele podobieństw. Dzięki przywilejom podatkowym i celnym stały się przemysłowymi centrami ważnymi dla gospodarki Imperium Rosyjskiego, zyskując miano polskiego i fińskiego Manchesteru. Zaludniane przez przybyszów, w znacznej mierze wywodzących się ze wsi, zasłużyły z kolei na miano „czerwonych” bastionów klasy robotniczej w rolniczych społeczeństwach. Od momentu zaniku tradycyjnych przemysłów w latach 80. i 90. XX wieku przepracowują swoje unikalne dziedzictwo. Autorka stara się porównać muzealne narracje rekonstruujące ścieżki prowadzące oba miasta ku współczesności, zwracając uwagę na to, jak reprezentowane są w nich kluczowe grupy społeczne tworzące społeczność Tampere i Łodzi. Punktem odniesienia dla wywodu jest koncepcja usankcjonowanego dyskursu dziedzictwa.

11

Adaptacja reliktów infrastruktury transportowej na parki miejskie. Przykłady z Nowego Jorku i Filadelfii

63%

Łotysz S.

Problemy Rozwoju Miast

|

2012

|

issue 4

129-141

PL

W obecnej dobie kwestia właściwego zagospodarowanie terenów poprzemysłowych, pokolejowych i po byłych portach jest bardzo ważna. W Polsce rzadko urządza się w ich miejsce tereny zielone. Artykuł przedstawia dwa, pochodzące ze Stanów Zjednoczonych AP przykłady adaptacji na parki miejskie byłego wiaduktu kolejowego i nabrzeża przeładunkowego. Te ostatnie są najczęściej adaptowane na cele magazynowe, czasem służą jako parkingi. Ciekawy przykład adaptacji dawnego nabrzeża na park miejski pochodzi z Filadelfii. Na park zamieniono również stary wiadukt biegnący zachodnim brzegiem Manhattanu. Konstrukcja przez lata zarosła krzakami i drzewami, a projekt jedynie usankcjonował ten stan. Oba przykłady wyraźnie ukazują rolę, jaką w kreowaniu przestrzeni miejskiej mogą odegrać lokalne społeczności.

EN

The question of reusing the areas previously forming transport infrastructure in cities, like railway lines and ports, seems to be very important these days. In Poland these areas are being rarely developed into parks. This article presents two projects, carried out recently in the U.S.A., which may serve as good examples. In Philadelphia some of the abandoned piers serve as parking lots, while recently one of them has been turned into a city park. Another park has been arranged on an old viaduct running along the western shores of Manhattan in New York City. After it was abandoned several decades ago, the structure was overtaken by nature and the designers only acknowledged that. Both examples clearly show the role of local communities in the reshaping their neighborhood.

12

Dziedzictwo przemysłowe na tle krajobrazów kulturowych przekształcających się w sposób organiczny w kontekście wpisu Zagłębia Górniczego Nord-Pas de Calais na Listę światowego dziedzictwa UNESCO

63%

Preite M.

Ochrona Zabytków

|

2017

|

issue 1

163-181

PL

Dziedzictwo przemysłowe reprezentuje tylko niewielka część dóbr wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Niemniej jednak przypisanie dawnych obiektów przemysłowych do kategorii krajobrazów kulturowych stanowi z doktrynalnego punktu widzenia ważny przełom w rozwoju pojęcia krajobrazu, zasad jego zachowania i wzorców zarządzania. Artykuł podzielony jest na trzy części – pierwsza to prezentacja i porównanie kilku krajobrazów przemysłowych wpisanych na Listę światowego dziedzictwa, druga to ocena skuteczności nowej kategorii „krajobrazów kulturowych przekształcających się w sposób organiczny” (dodanej w 1992 r. do pierwotnych kategorii – zabytków, zespołów i miejsc zabytkowych) we wspieraniu propozycji wpisów krajobrazów przemysłowych na Listę UNESCO, trzecia to przegląd problemów metodologicznych i pojęciowych wywołanych przez rozpatrywane kandydatury.

FR

Le patrimoine industriel ne représente qu’une petite fraction des biens inscrits à la Liste du Patrimoine mondial de l’UNESCO. Néanmoins, l’inscription d’anciens sites de l’industrie dans la catégorie des paysages culturels marque un tournant significatif, d’un point de vue disciplinaire, en ce qui concerne l’évolution de la notion de paysage, les principes de sa conservation et ses modèles de gestion. L’intervention sera articulée en trois volets : d’abord l’illustration et la comparaison d’un certain nombre de paysages industriels inscrits à la Liste du Patrimoine mondial de l’humanité; en suite l’évaluation de l’efficacité de la nouvelle catégorie des « paysages culturels évolutifs » (introduite en 1992 à coté des catégories d’origine – monuments, ensembles et sites) à soutenir les candidatures à l’UNESCO des paysages industriels; en fin une panoramique sur les problématiques méthodologiques et conceptuelles soulevées par les candidatures en cours.

13

Ocena perspektyw rozwojowych instytucji ochrony dziedzictwa przemysłowego w Polsce na przykładzie regionu górnośląskiego

63%

Mańka-Szulik M., Jonek-Kowalska I., Turek M., Michalak A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia

|

2017

|

vol. 51

|

issue 3

EN

The main aim of the article is the assessment of development prospects for the industrial heritage protection institutions in Poland on the example of the Górny Śląsk region. To achieve this aim, the paper presents the results of the SWOT analysis and the PESTEL analysis of the International Documentation and Research Centre on Industrial Heritage for Tourism. According to the obtained results, the Centre’s strengths – including the financial support from the Zabrze City Office – and the opportunities in the form of increasing popularity of industrial tourism allow for a positive assessment of the Centre’s development prospects. Nevertheless, its continued existence and development require a complete strategy and its consistent implementation.

PL

Celem głównym artykułu jest ocena perspektyw rozwojowych instytucji ochrony dziedzictwa przemysłowego w Polsce na przykładzie regionu górnośląskiego. By tak przedstawiony cel zrealizować, przedstawiono wyniki analizy SWOT i PESTEL dotyczące Międzynarodowego Centrum Dokumentacji i Badań nad Dziedzictwem Przemysłowym dla Turystyki. Zgodnie z uzyskanymi wynikami silne strony Centrum – w tym m.in. wsparcie fiansowe ze strony UM Zabrze – i szanse w postaci rosnącej popularności turystyki industrialnej, pozwalają pozytywnie ocenić perspektywy rozwojowe Centrum. Niemniej jego dalsze istnienie i rozwój wymagają kompletnej strategii działania i jej konsekwentnego wdrażania.

14

The protection of industrial movable cultural heritage and the role of volunteer organisations in Australia

63%

Meyers N.

Architectus

|

2020

|

issue 1(61)

31-36

EN

This article focuses on issues related to the current legal situation of historic machinery and vehicles in Australia as well as the competencies, skills and commitment of persons (both professionals and amateurs, or volunteers) dealing with their protection. Australia’s listed industrial heritage is generally limited to industrial buildings, as most often production equipment has been scrapped or relocated. The author discusses the need for legislative reform to enable the listing and protection of historic machines in a similar way to the listing and protection of historic buildings, based on an assessment of their value and relationships with local communities. He also discusses the need for volunteer organizations dealing with big stuff to re-examine what they need to do to attract professionals (diversified in terms of profession, age, interests, etc.) and work with protection funding bodies to create funding structures that support multi-year industrial heritage preservation projects.

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z aktualną sytuacją prawną zabytkowych maszyn w Australii oraz kompetencjami, umiejętnościami i zaangażowaniem osób (zarówno profesjonalistów, jak i amatorów, wolontariuszy) zajmujących się ich ochroną. Przemysłowe dziedzictwo Australii to na ogół obiekty budowlane pozostałe po przemyśle; wyposażenie produkcyjne najczęściej zezłomowano lub wywieziono. Autor omawia potrzebę reformy legislacyjnej, aby umożliwić spisanie i ochronę zabytkowych maszyn w sposób podobny do spisania i ochrony zabytkowych budynków, w oparciu o ocenę ich wartości i relacje z lokalnymi społecznościami. Omawia także konieczność ponownego przeanalizowania przez organizacje wolontariuszy zajmujące się dużymi maszynami (big stuff) tego, co muszą one zrobić, aby pozyskiwać fachowców (zróżnicowanych pod względem zawodu, wieku, zainteresowań itd.) i współpracować z organami finansującymi ochronę w celu stworzenia zasad, które wzmocnią projekty zachowania dziedzictwa postindustrialnego.

15

Urban development in Ghent offers new opportunities for industrial heritage and the museum

63%

Neirinckx P., Pinte M.

Architectus

|

2020

|

issue 1(61)

37-44

EN

The subject of the article is the process of establishing, and the role of an industrial museum in the former port areas of Ghent. Although Ghent is located about 32 km from the coast, the city is a real sea port. The construction of the Ghent–Terneuzen Canal in 1823–1827 created a direct corridor to the North Sea. From the 19th century, large textile factories began to arise in and around the medieval city center, so that at the end of the 2nd half of the 19th century, Ghent became the most important industrial city of Flanders. This continued until the 1970 crisis. At that time, textile production was moved to countries with lower labor costs and factory buildings were demolished, but the old port basins remained. Port activities were moved north of the city to areas along the canal. The first Museum for Industrial Archaelogy was founded in this area. Fearful of potential loss of important industrial heritage, the small museum took over large steam engines and even port cranes. It gradually became understood that the collection of these large industrial objects in museum conditions is not easy. The Department for Urban Planning began the re-evaluation of the 19th-century industrial belt and the area of the old port. Currently, there is the integration of large technology objects (big stuff) with urban tissue and social life. The port’s heritage is raised to act as a visual and identity carrier, with a particular focus on port cranes. The cooperation between the Department of Urban Planning and the Museum of Industry offers the Museum the opportunity to go outside the walls of the museum to restore big industrial facilities (big stuff) to the old port of the city.

PL

Tematem artykułu jest proces powstawania i rola postindustrialnego muzeum na dawnych terenach portowych Gandawy. Mimo że Gandawa leży około 32 km od wybrzeża, miasto jest prawdziwym morskim portem. Wybudowanie w latach 1823–1827 kanału Ghent–Terneuzen stworzyło bezpośredni korytarz do Morza Północnego. Od XIX w. w średniowiecznym centrum miasta i wokół niego zaczęły powstawać wielkie fabryki tekstylne, tak że pod koniec 2. połowy XIX w. Gandawa stała się najważniejszym miastem przemysłowym Flandrii. Trwało to do kryzysu z roku 1970. Wówczas produkcja tekstylna została przeniesiona do krajów o niższych kosztach siły roboczej, budynki fabryk zostały zburzone, pozostały stare baseny portowe. Działalność „portową” przeniesiono na północ od miasta, na tereny wzdłuż kanału. Na opuszczonym terenie założono pierwsze Muzeum Archeologii Industrialnej. Obawiając się potencjalnej utraty ważnego dziedzictwa przemysłowego, niewielkie muzeum przejęło duże maszyny parowe, a nawet portowe dźwigi. Stopniowo zrozumiano, że gromadzenie tych wielkich obiektów przemysłowych w warunkach muzealnych nie jest łatwe. Departament Planowania Miejskiego rozpoczął rewaloryzację XIX-wiecznego pasa przemysłowego i terenu starego portu. Obecnie zachodzi tu integracja dużych obiektów techniki (big stuff) z tkanką miejską i życiem społecznym. Dziedzictwo portu jest podniesione do pełnienia funkcji nośnika wizualnego i tożsamościowego, ze szczególnym skupieniem uwagi na dźwigach portowych. Współpraca między Departamentem Rozwoju Miejskiego a Muzeum Przemysłu ofiarowuje temu drugiemu możliwość wyjścia poza mury muzeum, by przywrócić duże obiekty przemysłowe staremu portowi miasta.

16

Dziedzictwo przemysłowe Żyrardowa jako część potencjału turystyki kulturowej Mazowsza Zachodniego

51%

Paluch M.

Turystyka Kulturowa

|

2014

|

issue 6

6-35

EN

This article presents a part of potential of cultural tourism in the West Mazovia Region by bringing important information about the industrial heritage of Żyrardów. The paper presents basic information about the industrial heritage of the city – particularly about its location, history and components. In the next part of the paper were talked over the activities which support the development of tourism, including cultural tourism in the concerned area. At the end the author estimated the possibility of the using the industrial heritage in Żyrardów in creating offers promoting the potential of cultural tourism in the area of West Mazovia Region.

PL

Artykuł prezentuje część potencjału turystyki kulturowej Mazowsza Zachodniego poprzez przybliżenie najważniejszych informacji o dziedzictwie przemysłowym Żyrardowa. Dokonano ogólnej charakterystyki dziedzictwa przemysłowego miasta m.in. poprzez prezentację jego położenia, historii czy elementów składowych. W dalszej części artykułu omówiono również działania, które wspomagają rozwój turystyki, w tym turystyki kulturowej na omawianym obszarze. Na koniec dokonano oceny możliwość wykorzystania dziedzictwa przemysłowego Żyrardowa przy tworzeniu oferty promującej potencjał turystyki kulturowej na obszarze Mazowsza Zachodniego.

17

The safeguarding of the Vale de Milhaços Gunpowder Factory and the operational conservation of the steam generator and the steam engine

51%

Filipe G.

Architectus

|

2020

|

issue 1(61)

17-24

EN

The subject of the article is the black powder factory in Vale de Milhaços in Portugal as an example of the protection of post-industrial heritage. Shown the process of transforming an active production facility into a museum. The steam powered production of black gunpowder in Vale de Milhaços began in 1896 using an innovative system for transmitting mechanical energy over distance by interconnecting the central power generation building with transmission houses for eight sets of production workshops. Steam powered production continued through to 2001 when the Black Gunpowder Circuit became an extension of the Seixal Municipal Ecomuseum under the management of the Seixal Municipality. This aimed to guarantee the preservation of the heritage, including the buildings, production machinery, equipment and utensils. Importantly the heritage was conserved in situ with operational steam-powered energy production, using expertise from past workers at the factory. This required multiple technical, administrative and heritage management procedures including heritage classification; registering of the pressurised industrial equipment; renewal of the licenses for such equipment with the respective economic and industrial public authorities (despite being industrially deactivated); contracting operators for their appropriate conservation within a museological context; and eliminating all black powder from the buildings and surrounding areas. Partnerships with universities and researchers were also developed, including the current project IH4Future – Material Culture, Scientific Culture: industrial heritage for the future under which researchers from historical, museological, material and conservation sciences are undertaking the material characterisation of the heritage on the site using multiple analytical techniques. These studies will provide knowledge on the industry history and technological development of the Vale de Milhaços Gunpowder Factory that will assist in its conservation and development as a museum.

PL

Tematem artykułu jest fabryka czarnego prochu w Vale de Milhaços w Portugalii jako przykład ochrony dziedzictwa postindustrialnego. Ukazano proces przekształcenia czynnego zakładu produkcyjnego w muzeum. Produkcja za pomocą maszyn parowych rozpoczęła się tam w 1896 r. Wykorzystywano innowacyjny system do przesyłania energii mechanicznej na odległość przez połączenie budynku centralnej siłowni wałami przesyłowymi do ośmiu warsztatów produkcyjnych. Produkcja zasilana parą trwała do 2001 r., kiedy Black Gunpowder Circuit wszedł w skład Seixal Municipal Ecomuseum pod zarządem gminy Seixal. Miało to na celu zachowanie dziedzictwa technicznego, w tym budynków, maszyn produkcyjnych, wyposażenia i narzędzi dawnej fabryki. Co ważne, zakład został zachowany na miejscu wraz z działającą maszyną parową obsługiwaną przy wykorzystaniu wiedzy fachowej pracowników fabryki. Wymagało to wielu procedur technicznych, administracyjnych i zarządzania dziedzictwem, w tym klasyfikacji dziedzictwa, zezwoleń dotyczących urządzeń ciśnieniowych i urządzeń przemysłowych (odnowienie licencji na takie urządzenia uzgodnione z odpowiednimi organami administracji publicznej i gospodarki). W celu realizacji projektu rozwijano również partnerstwo z uniwersytetami i badaczami, w tym w ramach projektu IH4Future – Kultura materialna, kultura naukowa: dziedzictwo przemysłowe w przyszłości, w którego ramach specjaliści: historycy, muzealnicy, i konserwatorzy zbadali materialne zasoby dziedzictwa na terenie byłej fabryki, stosując wiele technik analitycznych. Badania te dostarczyły wiedzy na temat historii przemysłu i rozwoju technologicznego fabryki prochu Vale de Milhaços, która to wspiera jej konserwację i rozwój jako muzeum.

18

DAWNY ZAKŁAD PRZEMYSŁOWY JAKO MUZEUM – OD IDEI DO REALIZACJI. WYBRANE ZAGADNIENIA Z OCHRONY DZIEDZICTWA PRZEMYSŁOWEGO W POLSCE

51%

Augustyn A.

Muzealnictwo

|

2017

|

vol. 58

143-154

EN

The article discusses the problem of protecting industrial plants by preserving them in the form of museums established directly in historical production facilities dating from the era of industrialisation. The author presents the trends and plans of selected museums as well as the ways in which they were built; she also deals with the problem of defining the institution of an industrial open-air museum and its specificity. The creation, aims, organisational structure and financing of the Museum of the Old Polish Basin in Sielpia Wielka, the Historical Metallurgical Plant in Maleniec, the Museum of Oil and Gas Industry in Bóbrka and the "Guido" Mine in Zabrze are discussed in their historical contexts as well as on the basis of archival materials and source publications. The common features and tendencies from the Communist period are concluded by describing the communities involved in the protection of industrial cultural values, the idea behind the way the institution is organised, and the sources of financing.

PL

Artykuł przedstawia problematykę ochrony historycznych zakładów przemysłowych poprzez zachowanie ich w formie muzeum założonego bezpośrednio w zabytkowym zakładzie produkcyjnym ery industrializacji. Autorka przedstawia tendencje, koncepcje i drogę do powstania wybranych muzeów, podejmuje również problem zdefiniowania instytucji muzeum-skansenu przemysłowego i jego specyfiki. Na bazie materiałów archiwalnych oraz wydawnictw o charakterze źródłowym, w ujęciu historycznym omówione zostały cele powstania, organizacja i drogi finansowania działalności Muzeum Zagłębia Staropolskiego w Sielpi Wielkiej, Zabytkowego Zakładu Hutniczego w Maleńcu, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce, Kopalni Węgla Kamiennego „Guido” Zabrzu. Wskazanie środowisk zaangażowanych w ochronę przemysłowych wartości kulturowych, idei przyświecającej organizacji instytucji oraz źródeł finansowania stanowi podsumowanie wspólnych cech i tendencji powstałych w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.

19

The historical values of industrial architecture (based on the selected examples from the Lublin Voivodeship)

51%

Czepas P.

Zeszyty Wiejskie

|

2022

|

vol. 28

187-199

PL

Niniejszy artykuł jest próbą prezentacji problematyki walorów zabytkowych posiadanych przez architekturę przemysłową. Jego bazę źródłową stanowią wyniki badań etnograficznych przeprowadzonych przez Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi na terenie wybranych powiatów województwa lubelskiego, tj. łukowskiego, parczewskiego i radzyńskiego w latach 2004–2013. Badania te stanowią kontynuację prac nad Katalogiem zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce. W ramach artykułu skupiono uwagę na atutach obiektów przemysłowych w postaci np. posiadanego stylu czy detali, zagrożeń związanych z ich istnieniem oraz przykładami działań na rzecz ich ochrony jako elementu dziedzictwa kulturowego.

EN

This article attempts to shed more light on the issues of historic values possessed by industrial architecture. Its source base results from the ethnographic research carried out by the Museum of Archaeology and Ethnography in Łódź in the selected districts of the Lublin Voivodeship, i.e. Łuków, Parczew and Radzyń in the years 2004–2013. This research is also a continuation of the work on the Catalogue of industrial buildings of historical value in Poland. The article focuses on the values of industrial facilities to be seen in their style and architectural details, the dangers to their existence and the examples of the undertaken initiatives for the preservation of the industrial architecture – a vital element of our cultural heritage.

20

In the Factory, in Łódź, in the City. Reconstructing the Industrial Past of a Place

51%

Krupa-Ławrynowicz A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2019

|

issue 34

171-189

PL

W artykule omówiony zostaje interdyscyplinarny projekt badawczy (2014–2016) dotyczący dziedzictwa przemysłowego Łodzi, na przykładzie dawnego Monopolu Wódczanego, dzisiaj adaptowanego do nowych funkcji kulturalno-usługowych. Celem badań etnograficznych i archeologicznych było zebranie przekazów ustnych oraz artefaktów, nie tylko dokumentujących historię fabryki, lecz również przedstawiających zawodowe biografie pracowników, czyli osób, których życie splecione było z działalnością przedsiębiorstwa. Dzięki takiemu założeniu, badaczom udało się zrekonstruować przemysłową przeszłość miejsca na podstawie wspomnień, zgromadzonych przedmiotów oraz kwerend archiwalnych. Autorka opisuje ideę, metodologię oraz rezultaty projektu, wykorzystując jako kontekst analityczny pojęcia dziedzictwa przemysłowego i miejskich narracji.

EN

The paper discusses an interdisciplinary research project (2014–2016) concerning the industrial heritage of Łódź, as exemplified by the former Monopol Wódczany, which is today converted for the purposes of new, cultural and service functions. The aim of ethnographic and archaeological activities was to collect oral histories and artefacts, which not only documented the history of the factory, but also presented the professional biographies of its workers, meaning people whose lives had been intertwined with the activity of the company. Thanks to such a research assumption, the researchers were able to reconstruct the industrial past of the place based on memories, artefacts collected, and archive surveys. The Author describes the idea behind the project, its methodology and results, using the notions of industrial heritage and urban narratives as the analytical context.

Refine search results

Identyfikacja i hierarchizacja cech oraz umiejętności przewodników świadczących usługi w zabytkowych obiektach przemysłowych

Stara Kopalnia Centrum Nauki i Sztuki w Wałbrzychu – przykład rewitalizacji obiektów poprzemysłowych na cele kulturowe

Ochrona dziedzictwa przemysłowego w Polsce

Zabytki techniki drogowej - wzory działań w zakresie ochrony

„DZIEDZICTWO POSTINDUSTRIALNE I JEGO KULTUROTWÓRCZA ROLA. PROJEKT BADAWCZO-EDUKACYJNY DLA KADR KULTURY” Konferencja, Warszawa, 4-5 czerwca 2009 r.

Utopia robotniczej Arkadii? (na przykładzie pracy Hermanna Reuffurtha Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza)

Instytucjonalna ochrona dziedzictwa przemysłowego w perspektywie strategicznej w Polsce na przykładzie regionu górnośląskiego

Stare elektrownie jako dziedzictwo przemysłowe i wyzwanie adaptacyjne

Współczesne znaczenie dziedzictwa przemysłowego w dolinie rzeki Kamiennej (woj. świętokrzyskie)

Miasto przemysłowe i usankcjonowany dyskurs dziedzictwa. Porównawcze studium narracji muzealnych w Łodzi i Tampere

Adaptacja reliktów infrastruktury transportowej na parki miejskie. Przykłady z Nowego Jorku i Filadelfii

Dziedzictwo przemysłowe na tle krajobrazów kulturowych przekształcających się w sposób organiczny w kontekście wpisu Zagłębia Górniczego Nord-Pas de Calais na Listę światowego dziedzictwa UNESCO

Ocena perspektyw rozwojowych instytucji ochrony dziedzictwa przemysłowego w Polsce na przykładzie regionu górnośląskiego

The protection of industrial movable cultural heritage and the role of volunteer organisations in Australia

Urban development in Ghent offers new opportunities for industrial heritage and the museum

Dziedzictwo przemysłowe Żyrardowa jako część potencjału turystyki kulturowej Mazowsza Zachodniego

The safeguarding of the Vale de Milhaços Gunpowder Factory and the operational conservation of the steam generator and the steam engine

DAWNY ZAKŁAD PRZEMYSŁOWY JAKO MUZEUM – OD IDEI DO REALIZACJI. WYBRANE ZAGADNIENIA Z OCHRONY DZIEDZICTWA PRZEMYSŁOWEGO W POLSCE

The historical values of industrial architecture (based on the selected examples from the Lublin Voivodeship)

In the Factory, in Łódź, in the City. Reconstructing the Industrial Past of a Place