Search results

1

Nauczyciel przedmiotów artystycznych w szkolnictwie zawodowym w świetle aktów prawnych

100%

Rutkowska-Sagata A. D.

Kwartalnik Pedagogiczny

|

2017

|

vol. 62(4 (246))

195-203

PL

The paper analyses legislation concerning art education teachers in public vocational schools and focuses on the regulations on the required educational qualifications of the teaching staff members and currently available evaluation tools. Inaccuracies and lack of transparency are put into the limelight.

2

Dobre – lepsze – instrumentalne – czyli rzecz o poszukiwaniu dobrego prawa w systemie oświaty w Polsce

88%

Turczyk M.

Rocznik Pedagogiczny

|

2016

|

vol. 39

83-93

EN

This paper explores the issue of the value-based life and upbringing towards the values on the grounds of legal conditions in which the Polish educational system exists. Multiple standards are imposed on educational space and law, including especially education law, has been subject to major inflation, therefore, at the moment law is becoming one of the crucial factors that determine the structure and function of all subjects and institutions of education. Law not only determines the formal context of the system within which education occurs but also influences organizational aspects of ongoing educational activities as well as individual areas of experiencing and learning both the school and the law. As a consequence, the law is able to and should support the process of leading students towards the value-based life. All the subjects and institutions of education as well as authorities decisive in terms of education should put and effort in searching for a knowledge on a good law and make establishment of such law a basic concern and task. Good law can lead to a value-based life or constitute a measure of the protection of values that are promoted and implemented within the educational system. Depriving school of humanity is also reflected in the legal sphere – a chaos that occurs in the educational reality under the influence of continuous amendments to the education law. This paper is aimed at considering the state and structure of the current law on the protection of values in education.

3

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA I TEZY NOWYCH PROGRAMÓW WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYCH, OKREŚLONE W DOKUMENTACH RZĄDOWYCH

75%

Łukjaniuk J.

International Journal of Legal Studies (IJOLS)

|

2018

|

issue 4(2)

423-439

PL

W artykule pod kątem zasad i wskazań dotyczących konstruowania programu wychowawczo-profilaktycznego, autorka dokonała analizy trzech fundamentalnych dla polskiej reformy oświatowej 2016 roku aktów prawnych: Ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59), Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. oraz Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. Analiza dotyczy założeń i elementów ciągłości, wykazania najważniejszych zmian w stosunku do programów wcześniejszych jak i podkreślenia braków.

EN

In the paper author made the analysis of three fundamental legal acts for the Polish education reform as regards principles and recommendations concerning educational and preventive programs. These are the law on 14 December 2016 Education Law (Oj 20017, pos. 59), Regu-lation of the Minister of National Education on 14 February 2017 and Regulation of the Minister of the National Education on 30 January 2018. Analysis concerns foundations and elements of the continuity as well as the presentation of the most important changes in comparison with the previous programs and emphasised deficiencies.

4

Prawa i obowiązki ucznia w statutach szkolnych

63%

Czyż E.

Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka

|

2017

|

vol. 16

|

issue 2

223-254

PL

W artykule poddano analizie losowo wybrane katalogi praw/obowiązków ucznia, zawarte w statutach szkół publicznych, w kontekście standardów dotyczących praw człowieka i praw dziecka.

EN

The article analyzes randomly selected student rights / obligations catalogs contained in the statutes of public schools, in the context of standards of human rights and the rights of the child.

5

THE RIGHT TO EDUCATION IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN: SOME THEORETICAL AND LEGAL ISSUES

63%

Duysenov E.

Czech Journal of Social Sciences, Business and Economics

|

2013

|

vol. Volume 2

|

issue 3

32-38

EN

The article is devoted to current legal issues in the field of education in post-Soviet countries. The author, on the example of the Republic of Kazakhstan and foreign countries, demonstrates the problem of the constitutional right to education, and proposes amendments to Article 30 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan. The article explains the need for systematization of legal acts in the field of education with a view to the adoption of the Education Code. In addition, the author rightly proposes to implement teacher training institutions to teach students new curriculum - Educational Law of the Republic of Kazakhstan.

6

„Chrońmy dzieci. Wspierajmy rodziców”. Konstytucyjne prawo rodziców do wychowania dzieci

63%

Czarnek P.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2023

|

vol. 18

|

issue 20 (2)

23-40

EN

Bearing in mind the constitutional right of parents to raise their children in accordance with their beliefs, but also the constitutional obligation to protect children against demoralization, first the Council of Ministers, then a group of members of the Sejm of the Republic of Poland, and finally citizens numbering over 250,000 decided on legislative initiatives aimed at amending the education law in such a way that extracurricular activities in schools are completely transparent, and thus parents’ decisions about the participation of their children in such activities are fully conscious and responsible. The legislative process of the citizens’ project “Let’s protect children. Let’s support parents” has not yet been completed. On September 7, 2023, the Senate rejected this law in its entirety. Due to the fact that citizen laws are not subject to continued work, the Senate resolution will be considered by the Sejm of the Republic of Poland in the next term, which began on November 13, 2023.

PL

Mając na względzie konstytucyjne prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami, ale także konstytucyjny obowiązek ochrony dzieci przed demoralizacją, najpierw Rada Ministrów, a następnie grupa posłów na Sejm RP, a w końcu obywatele w liczbie ponad 250 tys. zdecydowali się na inicjatywy ustawodawcze zmierzające do nowelizacji prawa oświatowego w taki sposób, aby zajęcia pozalekcyjne w szkołach były całkowicie transparentne, a przez to decyzje rodziców o udziale ich dzieci w takich zajęciach były całkowicie świadome i odpowiedzialne. Proces legislacyjny obywatelskiego projektu „Chrońmy dzieci. Wspierajmy rodziców” nie został jednak nadal zakończony. Senat w dniu 7 września 2023 r. ustawę tę odrzucił w całości. Z uwagi na to, że obywatelskie projekty ustaw nie podlegają dyskontynuacji prac, toteż uchwałą senacką zajmie się Sejm RP kolejnej kadencji, która rozpoczęła się 13 listopada 2023 r.

7

Reforma systemu edukacji czy kolejna gra pozorów?

63%

Pęczkowski R.

|

2017

|

vol. 8

|

issue 4

21-28

PL

W artykule przedstawiam rozważania będące oceną aktualnego stanu realizacji reformy polskiego systemu edukacji. Oceny tej dokonuję, odwołując się do analizy podstawowego obszaru determinującego efekty podjętych działań reformatorskich, a mianowicie wprowadzonych do praktyki edukacyjnej rozstrzygnięć prawnych. Od ich jakości zależą końcowe efekty reformy systemu edukacji. W artykule podejmuję próbę odpowiedzi na zasadnicze pytanie: Czy autorzy reformy stworzyli warunku prawne umożliwiające efektywne wdrażanie nowych rozwiązań strukturalnych i programowych?

EN

In this article I present reflections which are an estimation of current state of implementation of the Polish education system reform. I have made this estimation based on the analysis of basic area determining effects of undertaken reforming activities that is legal solutions put into education practice. Final effects of education system reform depend on their quality. I'm the article I try to answer a basic question: Have the reform authors created legal circumstances enabling effective implementation of new structure and programmed solutions?

8

Wykorzystanie metody analizy pola semantycznego do rekonstrukcji pojęcia „rada rodziców”

63%

Całek G.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2023

|

vol. 19

|

issue 2

50-67

EN

Parents’ councils are an obligatory body in all public kindergartens and schools in Poland. Nevertheless, literature on the subject often points out that they exist only formally and have no real impact on the functioning of educational institutions. The purpose of this article is to verify this view by reconstructing the concept of “parents’ council” as understood in the laws and regulations of the Polish education system, using the semantic field analysis. This analysis shows that parents’ councils are entities entangled in a complex network of connections, and they have numerous competencies on the one hand, but on the other, their decisions are binding in very few instances. This, in turn, may lead to the conclusion that, in practice, parents’ councils are nothing more than formal entities.

PL

Rady rodziców są organami obligatoryjnymi we wszystkich publicznych przedszkolach i szkołach w Polsce. Mimo tego dość często w literaturze wskazuje się, że są one „fasadowym przedstawicielstwem” rodziców i nie mają rzeczywistego wpływu na funkcjonowanie placówek oświaty. Celem artykułu jest zweryfikowanie tego poglądu przez zrekonstruowanie pojęcia „rada rodziców”, występującego w ustawach i rozporządzeniach tworzących polski system edukacji, z wykorzystaniem metody analizy pola semantycznego. Z przeprowadzonej analizy wynika, że rady rodziców są podmiotami uwikłanymi w skomplikowaną sieć powiązań; wprawdzie mają one liczne kompetencje, ale tylko w niewielu przypadkach ich decyzje są wiążące. To z kolei może prowadzić do wniosku, że rady rodziców są w praktyce podmiotami formalnymi.

9

Możliwość udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia dla duchownego zatrudnionego na stanowisku nauczyciela

51%

Balicki A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2010

|

vol. 13

215-225

PL

Zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela – nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu 7 lat w szkole jej dyrektor udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia. Wymiar wspomnianego urlopu jednorazowo nie może przekroczyć jednego roku, a w całym okresie zatrudnienia 3 lat. Nauczyciel korzystający z powyższego urlopu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Księża zatrudnieni w szkoła podlegają również przepisom wspomnianej ustawy, a więc będzie im przysługiwało wspomniane uprawnienie. Jednakże jednym z warunków korzystania ze wspomnianego urlopu jest zakaz w jego trakcie nawiązania stosunku pracy lub podejmowanie jakiejkolwiek działalności zarobkowej. W związku z czym nie jest możliwe połączenie urlopu dla poratowania zdrowia z obowiązkami związanymi z pracą parafialną. Dlatego możliwość udzielenia księdzu urlopu dla poratowania zdrowia będzie mogła mieć miejsce tylko w przypadku zwolnienia go z obowiązków duszpasterskich i nie pobierania przez niego żadnego uposażenia.

EN

Pursuant to articles of Teachers' Charter - a teacher who is on a full employment contract for an indefinite period of time and who has worked in a school for the period of at least seven years, may be granted by the school's headmaster leave to recuperate in order to undergo prescribed treatment. The length of the above mentioned leave may not exceed the period of one year on a one-off basis, and such leave may not exceed cumulative total of three years during the whole period of employment. A teacher who is on such leave retains the right to remuneration. Priests working in schools are also subject to provisions of the School Education Act and therefore they are also entitled to this leave. However, one of the requirements for taking this leave states that during the leave to recuperate a teacher is prohibited from entering any work relationship or engaging in any gainful activity. As a result, it is not possible to take leave to recuperate and at the same time perform parish duties. That is why granting leave to recuperate to priests employed in public schools is possible only if such priests are relieved of their pastoral duties and do not draw any remuneration.

10

Opinia prawna w sprawie ustalenia kompetencji rady rodziców do konsultowania się z rodzicami szkoły, przy wykorzystaniu organizacyjnej pomocy dyrekcji szkoły

51%

Mezglewski A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2014

|

vol. 17

311-317

PL

Rada Rodziców Zespołu Szkół Sportowych nr 1 w Krapkowicach przeprowadziła wśród rodziców szkoły ankietę, zawierającą pytanie: „Czy przeszkadza ci krzyż w wychowawczej przestrzeni szkolnej?” Akcję tę publicznie napiętnował Opolski Kurator Oświaty, wszczynając postępowanie w trybie nadzoru pedagogicznego. Autor niniejszej opinii wykazuje, iż Rada Rodziców, rozpowszechniając przedmiotową ankietę działała w ramach posiadanych kompetencji. Reprezentuje ona bowiem rodziców we wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem szkoły, a w trakcie procesu opiniotwórczego może zwracać się do rodziców z pytaniami i petycjami. Pytania te mogą dotyczyć nawet kwestii światopoglądowych, gdyż Rada Rodziców nie jest organem władzy publicznej, a tym samym nie jest zobowiązana do zachowania bezstronności światopoglądowej.

EN

The Council of Parents of the Complex of Sports School No. 1 in Krapkowice conducted a survey among the school parents, including the following question: “Do you mind, that a crucifix is hang in the area of school education?” This action was publicly denounced by the Opole School Superintendent, who initiated proceedings under pedagogical supervision. Author of this opinion proves that the Council of Parents is acting within its competencies while spreading the survey in question. This is because it represents the parents in all matters relating to the operation of the school, and in the opinion-forming process, it may refer to parents with questions and petitions. Those questions may concern even ideological issues, as the Council of Parent is not a public authority, and therefore is not required to maintain worldview impartiality.

11

Roman Catholic Education of the Schools in Canada

51%

Fallon G. P., Broński W.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2003

|

vol. 6

151-158

PL

Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji prawnej i faktycznej szkół prowadzonych przez jednostki organizacyjne Kościoła katolickiego na terytorium Kanady. Pierwsza część ukazuje historyczny rozwój szkolnictwa katolickiego w Kanadzie, z uwzględnieniem podstawowych aktów normatywnych decydujących o sytuacji prawnej tych placówek. Dalsze rozważania dotyczą aktualnej sytuacji szkół prowadzonych przez Kościół katolicki. Autorzy skoncentrowali się na ukazaniu różnic istniejących w poszczególnych prowincjach oraz zarysowali obecne kierunki rozwoju szkolnictwa katolickiego w Kanadzie.

12

Problematyka pozycji religii w szkole w pracach Sejmu Ustawodawczego 1919-1922

51%

Balicki A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2009

|

vol. 12

267-292

PL

W tekście autor przedstawił problematykę nauczania religii oraz jej miejsca i charakteru w systemie oświatowym państwa z perspektywy prac pierwszego sejmu II Rzeczypospolitej. Sejm Ustawodawczy, obradujący w latach 1919 - 1922 obok problematyki związanej z uchwaleniem konstytucji jak też przeprowadzeniem reformy rolnej, niejednokrotnie zajmował się sprawami oświaty i wychowania. Do najpilniejszych zadań oświatowych odrodzonego państwa należało: wprowadzenie obowiązku szkolnego, spolszczenie szkolnictwa oraz jego unifikacja. W czasie debat oświatowych sprawy związane z miejscem religii w szkołach były poruszane bardzo często. Za modelem szkoły, opartej na wychowaniu religijnym z dużym udziałem osób duchownych w jej funkcjonowaniu opowiadali się posłowie reprezentujący ugrupowania prawicowe. Zaliczymy do nich księdza Kazimierza Kotulę, księdza Kazimierza Lutosławskiego, Józefa Pietrzyka, Adama Piotrowskiego, czy Ignacego Thomasa. Argumentem za takim charakterem szkoły był związek kultury polskiej z Kościołem, jak również chrześcijański model wychowania charakterystyczny dla naszego narodu. Nie bez znaczenia był również fakt, że to religia katolicka stanowiła czynnik różnicujący Polaków od byłych zaborców, a przez to wychowanie młodzieży w tym duchu wzmacniałoby jej poczucie tożsamości narodowej. Podkreślano również rolę Kościoła w podtrzymywaniu tożsamości narodowej. Odmienny model szkoły pragnęli wprowadzić w Polsce posłowie reprezentujący ugrupowania lewicowe: Julian Smulikowski, czy Jan Woźnicki. Priorytetem dla nich była powszechność szkoły, co ich zdaniem nie było możliwe do pogodzenia z jej wyznaniowym charakterem. Autor omawia również problematykę miejsca religii w szkole podczas debat nad Konstytucją Marcową wskazując, że wspomniana problematyka była bardzo istotna dla odrodzonego państwa polskiego.

EN

The author presented problems of teaching religion as well as its place in the state educational system as seen from the perspective of the works of the first Seym of the Second Republic of Poland. The Legislative Seym, debating in the years 1919 – 1922, not only strove to adopt the constitution and to carry out the agricultural reform, but also fairly often dealt with educational matters. Among the most urgent educational tasks of reborn state were: the introduction of compulsory schooling, polonizing education as well as unification of education. During debates on education, the matters of religion and its place in the educational system were raised very often. Members of Parliament representing right-wing party were in favour of the school model which was based on religious upbringing in which clergymen were to play an important role. Among such MPs were priest Kazimierz Kotula, priest Kazimierz Lutosławski, Józef Pietrzyk, Adam Piotrowski, and Ignacy Thomas. The argumentation behind this particular school model was the connection between Polish culture and the church as well as Christian model of upbringing characteristic of our nation. What was also important was the fact that Catholic religion constituted a factor differentiating Poles from the former partitioners, and thus, such a model of upbringing young people would strengthen their feeling of national identity. The role of church in maintaining national identity was also emphasized. Members of Parliament representing left-wing parties, for example Julian Smulikowski or Jan Woźnicki, sought to adopt a different school model for Poland. The universality of education was for them the main priority and according to them this priority was not reconcilable with religious character of schooling. The author also discusses issues of religious education during debates on March Constitution pointing to the significance of the above mentioned issues to the reborn Polish state.

13

Kwalifikacje ogólne do nauczania religii w przedszkolach i szkołach publicznych

51%

Mezglewski A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2008

|

vol. 11

87-97

PL

Wymagania kwalifikacyjne do nauczania religii w przedszkolach i szkołach publicznych w Polsce określane są w porozumieniach zawieranych pomiędzy poszczególnymi kościołami a Ministrem Edukacji Narodowej. W artykule niniejszym dokonano porównania na ile wymagania ustalone w w/w porozumieniach odbiegają od standardów ustalonych dla ogółu nauczycieli. Omówiono także charakter prawny przedmiotowych porozumień.

EN

The qualifications required for teaching religion in public schools and kindergartens in Poland are defined in agreements concluded between particular churches and the Minister of Education. The present article compares to what extent the requirements specified by the afore-mentioned agreements differ from the standards established for all teachers. The legal character of objective agreements is also discussed.

14

Przedszkola i ochronki zakonne w świetle polskiego prawa oświatowego w latach 1945-61

45%

Wiśniewska J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2015

|

vol. 18

311-333

PL

Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej polityki wyznaniowej państwa, placówki wychowania przedszkolnego prowadzone przez żeńskie zgromadzenia zakonne poddane zostały procesowi stopniowej likwidacji w pierwszych dwóch powojennych dekadach. Ograniczanie niezależnych od panującej ideologii podmiotów, biorących dotąd udział w tworzeniu sieci placówek wychowania przedszkolnego, skutkowało w warunkach niedemokratycznego, totalitarnego systemu politycznego, narzuceniem monopolu państwa na organizowanie, prowadzenie i nadzór nad placówkami wychowania przedszkolnego, co sprzyjać miało skuteczniejszej indoktrynacji wychowanków. Jednym z instrumentów realizacji wytyczonego celu stało się prawo oświatowe. Choć do 1961 r. oficjalnie obowiązywały przedwojenne ustawy oświatowe z 1932 r., w praktyce już w latach czterdziestych rozpoczęło się eliminowanie zgromadzeń zakonnych z obszaru wychowania dziecka w wieku przedszkolnym. Zjawiska tego nie powstrzymały protesty przełożonych zakonnych i hierarchii Kościoła, powołujące się na ratyfikowaną przez rząd PRL międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty, w myśl której, oprócz państwowych przedszkoli działać mogły również „inne”, niepaństwowe placówki oświatowo-wychowawcze. Pomimo braku przeszkód prawnych, zgromadzenia zakonne nie mogły reaktywować działalności w zakresie prowadzenia placówek wychowania przedszkolnego.

EN

Polish communist authorities of the People's Republic sought to secularization of education system, starting from the lowest level of education, namely kindergartens. As part of the anti-Church state religious policy, kindergartens run by female religious congregations were gradually eliminated in the first two postwar decades. Restricting independent of the ruling ideology entities that had been contributing up to that moment to preschool education institutions, resulted, in an undemocratic, totalitarian political system, in the monopoly of the state on organizing, conducting and supervising the institutions of preschool education, which would encourage more effective indoctrination of pupils. The education law became one of the instruments to implement the objective. Although until 1961 a pre-war educational Act of 1932 officially was still in force, in practice since the forties the state began to move religious congregations away from responsibility of raising a child of a preschool age. This phenomenon was not stopped by protests of superiors from religious congregation and hierarchy of the Church who claimed that the Polish government ratified international convention against discrimination in education, according to which, apart from state-run kindergartens there could also be “other” non-state educational institutions. Despite the absence of legal obstacles, religious congregations could not revive the business of conducting pre-school education.

15

Governing Catholic religious education in Italian state schools: Between the revision of the Concordat and social movements, 1974-1984

38%

Silhol G.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2017

|

vol. 20

167-184

EN

This article focuses on the redefinition of Catholic religious education in Italian state schools, from compulsory religious instruction into a non-compulsory discipline of “religious culture”, by analyzing how the issue is framed and negotiated by political, religious and educational actors between 1974 and 1984. The negotiations between governmental and Church representatives in the revision of the Concordat led to attempts at a compromise on religious education, its regime and its guarantees for students’ choices. However, social movements and school reforms forced various actors and institutions to reframe it in non-confessional, pedagogical and professional terms in public arenas. “Religious culture”, as a category promoted by teachers and intellectuals, became both a social problem and the main justification for the ownership of the Catholic Church over the problem.

PL

Artykuł poświęcony jest redefinicji katolickiej edukacji religijnej we włoskich szkołach państwowych, poczynając od obowiązkowego nauczania konfesyjnego po nieobowiązkowy przedmiot pt. „kultura religijna”. W pracy autor odpowiada na pytanie, jak te kwestie były kształtowane i negocjowane przez podmioty polityczne, religijne i oświatowe w latach 1974-1984. Negocjacje pomiędzy przedstawicielami Państwa i Kościoła, zmierzające do rewizji Konkordatu, doprowadziły do podjęcia próby zawarcia kompromisu dotyczącego edukacji religijnej, jej statusu i gwarancji wolnego wyboru przez uczniów. Jednak ruchy społeczne i reformy szkolnictwa zmusiły różne podmioty i instytucje do przeformułowania jej w kategoriach niekonfesyjnych, pedagogicznych i zawodowych w sferze publicznej. „Kultura religijna”, jako kategoria promowana przez nauczycieli i intelektualistów, stała się zarówno problemem społecznym, jak i głównym uzasadnieniem dla uznania zagadnienia za kwestię własną Kościoła Katolickiego.

16

Prawo Kościoła katolickiego do zakładania i prowadzenia szkół

38%

Więcek K.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2014

|

vol. 17

233-253

PL

W artykule przedstawione zostały podstawowe motywy podejmowania przez Kościół Katolicki działalności oświatowej. Nawiązując do wielowiekowej tradycji podmioty kościelne również w dobie obecnej zajmują się prowadzeniem placówek edukacyjnych, wśród których na szczególną uwagę zasługują szkoły. Korzystając z gwarantowanej przez prawodawstwo państw demokratycznych wolności religijnej, Kościół wspiera rodziców w wychowywaniu dzieci zgodnie z ich przekonaniami religijnymi. Szczególną formą tej pomocy jest prowadzenie szkół, w których proces wychowawczy opiera się na wartościach chrześcijańskich. Szkoły katolickie podlegają podwójnemu reżimowi prawnemu. Ich zakładanie i podstawowe zasady funkcjonowania określa zarówno prawodawstwo oraz nauczanie Kościoła, jak również przepisy prawa krajowego. W polskim systemie oświaty odnośnie do szkół prowadzonych przez kościelne osoby prawne, co do zasady, mają zastosowanie przepisy dotyczące szkół prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne, inne niż jednostki samorządu terytorialnego. Podmioty kościelne posiadające osobowość cywilnoprawną mogą, zgodnie z prawem polskim, zakładać szkoły publiczne, niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych oraz niepubliczne. Ważne jest, aby podejmując starania, mające na celu realizację wymagań, wynikających z przepisów państwowych, nie zapominano równie gorliwie troszczyć się o zachowanie katolickiej tożsamości, która stanowi o specyfice tych szkół.

EN

The article presented were the basic reasons for the Catholic Church's educational activities. Referring to the centuries-old tradition Church bodies also now are pursuing educational establishments, among which deserve special attention of school With guaranteed by the legislation of the democratic States of religious freedom, the Church supports parents in the upbringing of children in accordance with their religious beliefs. A special form of this aid to schools, in which tutorial is based on Christian values. Catholic schools are subject to the dual legal regime. The establishment and the basic principles of their operation specifies both the legislation and the teaching of the Church, as well as the provisions of national law. In the Polish education system with regard to the schools run by the Church legal entities as a general rule, apply the provisions relating to schools run by individuals and legal persons, other than the units of local government. Church entities which are legal persons may, in accordance with Polish law, established public schools, non-public to power public schools and non-public. It is important that in its efforts aimed at the implementation of the requirements arising from government legislation not to forget as earnestly care about preserving Catholic identity that provides for the specific characteristics of these schools.

17

Dyskryminacja katechetów zakonnych w prawie oświatowym okresu gomułkowskiego

32%

Wiśniewska J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2014

|

vol. 17

209-232

PL

Dyskryminacja katechetów przynależących do żeńskich i męskich zgromadzeń zakonnych - obecna co prawda w praktyce administracyjnej władz oświatowych już w pierwszej powojennej dekadzie - swoistego usankcjonowania przepisami prawa oświatowego doczekała się dopiero w okresie gomułkowskim. W katechetów zakonnych - których pracę wśród dzieci i młodzieży, komuniści traktowali jako poważną przeszkodę na drodze laicyzacji systemu oświaty i wychowania - wymierzone zostały przede wszystkim dwa akty normatywne ministerstwa oświaty: zarządzenie z dn. 4 sierpnia 1958 r. w sprawie nauczycieli religii, które pozbawiło osoby zakonne możliwości pracy katechetycznej na terenie szkoły oraz zarządzenie z dn. 19 sierpnia 1961 r. w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych, stanowiące z kolei podstawę do odsunięcia zgromadzeń zakonnych od pozaszkolnego nauczania religii. Celowe działania o charakterze dyskryminującym, choć pozbawiły osoby zakonne prawa nauki religii w szkole, nie zdołały jednak całkowicie wyeliminować sióstr zakonnych i zakonników z katechizacji, prowadzonej - z punktu widzenia przepisów prawa oświatowego - nielegalnie w punktach katechetycznych.

EN

Although the discrimination catechists belonging to male and female religious congregations had been presenting in administrative practice of the educational authorities in the first postwar decade, it was legitimized by the law of the educational during the reign of Wladyslaw Gomulka. The religious catechists (whose work with children and adolescents was treated by the Communists as a serious obstacle to the laicization of the school system and education) have been directed above all two legislative acts issued by the Ministry of Education: a) the ordinance dated August 4, 1958 concerning the teachers of religion - it deprived the religious possibility of working catchetic work in the school; b) and the ordinance dated August 19, 1961 concerning the conducting catechetic centers - it has become the legal basis for retraction religious congregations from extracurricular teaching of religion. Though intentionally discriminatory action deprived the consecrated persons rights of teaching religious in school, however were unable to completely eliminate nuns and monks from catechesis, which - from the point of view of educational law - was conducted illegally in catechetical centers.

Refine search results

Nauczyciel przedmiotów artystycznych w szkolnictwie zawodowym w świetle aktów prawnych

Dobre – lepsze – instrumentalne – czyli rzecz o poszukiwaniu dobrego prawa w systemie oświaty w Polsce

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA I TEZY NOWYCH PROGRAMÓW WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYCH, OKREŚLONE W DOKUMENTACH RZĄDOWYCH

Prawa i obowiązki ucznia w statutach szkolnych

THE RIGHT TO EDUCATION IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN: SOME THEORETICAL AND LEGAL ISSUES

„Chrońmy dzieci. Wspierajmy rodziców”. Konstytucyjne prawo rodziców do wychowania dzieci

Reforma systemu edukacji czy kolejna gra pozorów?

Wykorzystanie metody analizy pola semantycznego do rekonstrukcji pojęcia „rada rodziców”

Możliwość udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia dla duchownego zatrudnionego na stanowisku nauczyciela

Opinia prawna w sprawie ustalenia kompetencji rady rodziców do konsultowania się z rodzicami szkoły, przy wykorzystaniu organizacyjnej pomocy dyrekcji szkoły

Roman Catholic Education of the Schools in Canada

Problematyka pozycji religii w szkole w pracach Sejmu Ustawodawczego 1919-1922

Kwalifikacje ogólne do nauczania religii w przedszkolach i szkołach publicznych

Przedszkola i ochronki zakonne w świetle polskiego prawa oświatowego w latach 1945-61

Governing Catholic religious education in Italian state schools: Between the revision of the Concordat and social movements, 1974-1984

Prawo Kościoła katolickiego do zakładania i prowadzenia szkół

Dyskryminacja katechetów zakonnych w prawie oświatowym okresu gomułkowskiego