Search results

1

SPOŁECZNO-POLITYCZNE ZAANGAŻOWANIE KOŚCIOŁA

100%

Rabiej S.

Studia Oecumenica

|

2014

|

vol. 14

99-108

EN

The paper examines the relationship between Church involvement and social engagement in a comparative, cross-cultural perspective. The study reveals that Christian religious tradition and, more important, church attendance play an im- portant role in fostering involvement in civil society in contemporary countries, even after controlling for the effects of other factors generally associated with fostering social activity among members of society. The overarching motivation that encourages Churches to engage in social live comes from the teaching of Jesus and from own tradition. However there are many broad reasons for becom- ing involved in social activity: to show interest in and respect for other people; to respect ourselves by using our abilities to mutual benefit; to build up a com- munity’s ability to respond to its own needs by drawing on the strengths it already has. Faith and Order Paper The Church: Towards a Common Vision helps to un- derstand the value of this kind of the engagement.

2

BIBLIJNE TŁO IDEI KOŚCIOŁA JAKO KOMUNII W ŚWIETLE DOKUMENTU KU WSPÓLNEJ WIZJI KOŚCIOŁA

100%

Siemieniec T.

Studia Oecumenica

|

2014

|

vol. 14

83-90

EN

The Article presents the biblical background of the idea of the Church as com- munion in the light of the Document The Church: Towards a Common Vision by The Commission “Faith and Order” of The World Council of Churches. This idea reaches Book Genesis, where the creation of men “in God’s image” shows their ability to enter into community with God and other people. The Church shows itself as a community of people who have heard the word of Christ (1 Pet 2,23). Just this word is the first dynamism which unites the people. Therefore the Church keeps up preaching of the Gospel (Rom 10,14-18). Next dynamism which unifies the community is the power of the Holy Spirit, who every believer have received (Eph 2,21-22; 1 Pet 2,5). At last it should be noticed the significance of the celebration of the Lord’s Supper. Sharing in the one bread and drinking the one cup are the foundation of arising of the true community of the Church (1 Cor 10,16-17), which is the Body of Christ (Rom 12,4-8; 1 Cor 12,4-30).

3

EKUMENICZNE DZIAŁANIE KOMUNIKACYJNE

88%

Jagodziński M.

Studia Oecumenica

|

2014

|

vol. 14

159-166

EN

The realization of the Church as communion requires true communication activities also in the field of ecumenism. A description of such action using the sociological theory does not replace the necessary commitment, but it can help you reflect on it, accurately describe requirements and desired goals on the road to full ecclesial communion.

4

Kościół Vaticanum II i jego eklezjologia. Próba retrospekcji z perspektywy 50 lat Gaudium et spes (II)

75%

Gocko J.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 3: Teologia moralna

21-38

EN

The article is a continuation of a greater research project whose subject it is to look at the ecclesiology of the Second Vatican Council II. Carrying it out is occasioned by the fiftieth anniversary of the recent Ecumenical Council (1962-1965), and especially by the anniversary of the publication of the Pastoral Constitution Gaudium et spes. The second part of the triptych puts the very Constitution Gaudium et spes in the center of the studies, focusing first of all on the history of its edition; the history full of dramaturgy and unexpected turnabouts. Analyzing particular stages allows grasping the significance of the breakthrough that has happened in those – important for the further history of the Church – events.

PL

Artykuł jest kontynuacją większego projektu badawczego, którego przedmiotem jest spojrzenie na eklezjologię Soboru Watykańskiego II. Bezpośrednią okazją do jego podjęcia jest przypadająca 50. rocznica ostatniego soboru powszechnego (1962-1965), a w sposób szczególny rocznica publikacji Konstytucji pastoralnej Gaudium et spes. Druga część tryptyku w centrum naukowych rozważań stawia samą Konstytucję Gaudium et spes, ogniskując się przede wszystkim na historii jej redakcji; historii pełnej dramaturgii inieoczekiwanych zwrotów. Analiza poszczególnych etapów pozwoli uchwycić znaczenie przełomu, jaki dokonał się w tamtych – znamiennych dla dalszych losów Kościoła – wydarzeniach.

5

Kontekst teologiczno-historyczny współczesnej eklezjologii ewangelickiej – perspektywa ekumeniczna

75%

Hintz M.

Studia Oecumenica

|

2017

|

vol. 17

27-50

EN

Since the beginning of the 16th century the western Christianity’s is divided into two confessional families: Roman Catholicism and Protestantism. The evangelical Churches are present in two main confessional variants: (Lutheranism and Calvinism. Each of them created a special version of the Ecclesiology. The Lutheran understanding of the Church was defined in The Augsburg Confession, Art. 5: “That we may obtain this faith, the Ministry of Teaching the Gospel and administering the Sacraments was instituted”. For Lutherans is the Teaching of the Gospel and the proper administering the Sacraments their notae ecclesiae - constitutive remarks of a church. The protestant Churches in their national form were divided into autonomous, independent structures without any closer connections one to each other. The foundation of the Lutheran World Federation in 1947 was a result of a long process of looking for a deeper bond between the Lutherans all over the world. The other ecclesiological process took part between Lutherans and Reforms in Europe. In the year 1973 was established the Leuenberg Unity of Protestant Churches, which changed the official name into Community of Protestant Churches in Europe – CPCE in 2003. From both organisation LWF as well as CPCE came a several important ecumenical documents related to the problematic of Ecclesiology. The most important ecclesiological study of CPCE is The Church of Jesus Christ. The Contribution of the Reformation towards Ecumenical Dialogue on Church Unity, from 1994.

PL

Artykuł omawia główne motywy dyskusji na temat rozumienia Kościoła, jaka toczy się w teologii ewangelickiej w kontekście prowadzonych dialogów ekumenicznych. Protestancka eklezjologia występuje w różnych postaciach konfesyjnych, spośród których dwa główne paradygmaty zostały sformułowane w okresie Reformacji: luterański i kalwiński. W dalszym rozwoju myśli teologicznej protestantyzmu wskazać należy na pojawienie się kolejnych modeli eklezjologicznych: metodystycznego i wolnokościelnego. Jako pierwsza została sformułowana luterańska nauka o Kościele w Konfesji Augsburskiej z roku 1530. Aż do XX w. Kościoły ewangelickie, w tym luterańskie, funkcjonowały jako samodzielne Kościoły krajowe. Tendencje zjednoczeniowe w łonie luteranizmu XX w. pojawiły się jako odpowiedź na Unię Staropruską z roku 1817. W XX w. powstały organizacje o światowym zasięgu: Światowa Federacja Luterańska w roku 1947, Światowa Rada Kościołów w roku 1948 oraz Światowy Alians Reformowany powołany do życia w roku 1970, przekształcony w roku 2010 na Światową Wspólnotę Kościołów Reformowanych. We współczesnym ruchu ekumenicznym szczególne znaczenie dla zbliżenia między ewangelikami reformowanymi a luteranami odegrała Konkordia między Kościołami wyrosłymi na gruncie Reformacji w Europie, zwana Konkordią Leuenberską z roku 1973. Kościoły ewangelickie Europy tworzą Wspólnotę Kościołów Ewangelickich w Europie, organizację promującą działania na rzecz ekumenizmu i pojednania pomiędzy chrześcijanami.

6

Eklezjologia św. Tomasza z Akwinu w świetle tradycji pawłowej

75%

Perszon J.

Teologia w Polsce

|

2016

|

vol. 10

|

issue 1

17-32

PL

W epoce, w której żył i tworzył Tomasz z Akwinu, nie spierano się o naturę Kościoła. Dlatego nie napisał on żadnego traktatu eklezjologicznego. Kwestie związane z Kościołem podejmował – tak jak inni scholastycy – w kontekście chrystologii i pneumatologii; jako Ciało Chrystusa Kościół jest bowiem dziełem (i proces ten zachodzi permanentnie) Zbawiciela i Ducha Świętego. Pawłowa metafora Kościoła jako „Ciała Chrystusa”, rozwinięta (ale przez innego autora) w Listach do Efezjan i Kolosan, w komentarzach Akwinaty nabiera kształtu wszechstronnej syntezy eklezjologicznej, obejmującej genezę, naturę, strukturę i misję Eklezji. W mistrzowski i twórczy sposób Tomasz z Akwinu korzysta z osiągnięć teologii patrystycznej, przede wszystkim św. Augustyna, nawiązuje też do średniowiecznej kanonistyki, angażującej się w konfl ikt papiestwa z cesarstwem. Sam jednak (zwłaszcza w Expositio in Symbolum) wydobywa chrystologiczno-pneumatyczny aspekt natury tej unikalnej wspólnoty, podkreślając mzarazem boską genezę Kościoła i jego eschatyczne zorientowanie na Boga (reditus creaturae rationalis ad Deum).

EN

In the times of Thomas Aquinas the great debate was going on about the nature of the Church and therefore he did not write any ecclesiological treatise. Like other scholastics, Aquinas undertook the questions concerning the Church in the context of Christology and pneumatology since as the Body of Christ, the Church is the work of the Saviour and the Holy Spirit and this process occurs permanently. St. Paul’s metaphor of the Church as “the Body of Christ” developed by another author in the Letter to the Ephesians and the Letter to the Corinthians acquires a form of a comprehensive ecclesiological synthesis in Aquinas’ commentaries which encompass the genesis, nature, structure and mission of the Ecclesia. In a skilful and creative manner, Thomas makes use of the achievements of patristic theology, especially of the works of St. Augustine, alluding to medieval canonistics which was engaged in the confl ict between the papacy and the empire

7

Kościół Vaticanum II i jego eklezjologia. Próba retrospekcji z perspektywy 50 lat Gaudium et spes (III)

75%

Gocko J.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

vol. 63

|

issue 3: Teologia moralna

79-88

EN

The article is the last part of a greater research project whose subject it is to look at the ecclesiology of the Second Vatican Council. Carrying it out is occasioned by the fiftieth anniversary of the recent Ecumenical Council (1962-1965), and especially by the anniversary of the publication of the Pastoral Constitution Gaudium et spes. The third part of the triptych shows the importance of the Constitution for the identity and mission of the post-conciliar Church. Analysis of the reception of Vatican II allows grasping the significance of the breakthrough that has happened in those – important for the further history of the Church – events.

XX

Artykuł stanowi ostatnią część większego projektu badawczego, którego przedmiotem jest spojrzenie na eklezjologię Soboru Watykańskiego II. Bezpośrednią okazją do jego podjęcia jest przypadająca 50. rocznica ostatniego soboru powszechnego (1962-1965), a w sposób szczególny rocznica publikacji Konstytucji pastoralnej Gaudium et spes. Trzecia część tryptyku pokazuje znaczenie Konstytucji dla tożsamości i posłannictwa Kościoła posoborowego. Analiza recepcji Vaticanum II pozwoli uchwycić znaczenie przełomu, jaki dokonał się w tamtych – znamiennych dla dalszych losów Kościoła – wydarzeniach.

8

Ekumeniczny wymiar mariologii

75%

Rabiej S.

Studia Oecumenica

|

2017

|

vol. 17

381-392

EN

The paper analyzes contemporary trends in mariology. It briefly outlines the assumptions of the maximalist (christotypic) and minimalist (ecclesiotypic) mariology. By suggesting their complementarity the ecumenical model of mariology is proposed. His basis is systematically developed in many bilateral groups, e.g.: The Ecumenical Society of the Blessed Virgin Mary in England, The Anglican-Roman Catholic International Commission – ARCIC, The Lutheran-Catholic Commission in the USA and Germany, The Group of Dombes. Echoes of these arrangements have been reflected in the content of catechisms developed by local churches, e.g. in the Netherlands, Germany and France.

PL

Artykuł podejmuje analizę współczesnych nurtów w mariologii. W zwięzły sposób zarysowuje założenia mariologii maksymalistycznej (chrystotypicznej) i minimalistycznej (eklezjotypicznej). Postulując ich komplementarność, proponuje model ekumeniczny mariologii, której podstawy są systematycznie wypracowywane w wielu grupach bilateralnych. Dla przykładu zaprezentowano owoce prac: Ekumenicznego Stowarzyszenia Błogosławionej Dziewicy Maryi w Anglii, Międzynarodowej Komisji Anglikańsko-Katolickiej, Komisji do Dialogu Luterańsko-Katolickiego w USA, Luterańsko-katolickiej grupy na terenie Niemiec, Grupy z Dombes. Echa tych uzgodnień znalazły swoje odzwierciedlenie w treści katechizmów wypracowywanych przez Kościoły lokalne, np. w Holandii, Niemczech czy Francji.

9

John Paul II’s Ecclesiology of Communio as a Gift to the World

75%

Nowosad S.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2012

|

vol. 4(59)

167-189

EN

Wizja Kościoła jako komunii (łac. communio, grec. koinonia) jest wyraźnie obecna w dokumentach Vaticanum II i jawi się − według Jana Pawła II − jako wiodąca posoborowa koncepcja eklezjologiczna. Liczne wypowiedzi papieskie ukazują złożoną sytuację współczesnego świata, czemu szczególne świadectwo dają adhortacje, które ukazały się jako owoc zwoływanych przez Jana Pawła II synodów biskupów dla poszczególnych kontynentów. Zarówno te adhortacje, jak i kilka innych dokumentów Papieża pozwalają zrozumieć całość wizji eklezjologii komunii. U jej fundamentu jest komunia trynitarna Ojca i Syna w Duchu Świętym, czego owocem z kolei jest komunia ludzi z Bogiem i między sobą w Mistycznym Ciele Chrystusa. Ta komunia staje się udziałem ludzi przez wiarę i chrzest, a realizuje się stale szczególnie w Eucharystii. Według Jana Pawła II wizja Kościoła jako communio ma przynieść liczne owoce, jak pogłębione, integralne samorozumienie człowieka, misja i dialog Kościoła ze światem, co ma doprowadzić do głębokiej przemiany ludzkości. Dar komunii należy uznać za podstawowy dar Boga – Stwórcy i Zbawcy dla świata, który poprzez grzech utracił życiodajną więź z Bogiem i doznał głębokich podziałów wewnętrznych.

10

Kościół a Kościoły w doktrynie św. Pawła

75%

Stępień J.

The Biblical Annals

|

1964

|

vol. 11

|

issue 1

93-106

PL

Je me limite au problème de la valeur sémantique du terme ekklēsia et de son utilisation dans les épîtres de St Paul en tentant de démontrer que, contrairement à ce que maintient L. Cerfaux reprenant ainsi la théorie de J. Weiss et des critiques protestants, ce terme dans le sens d’Église universelle apparaît déjà dans les grandes épîtres antérieures à celles que 1’apôtre avait écrites en prison.I. LES ,,ÉGLISES” DANS LES ÉPITRES DE ST PAULLe terme ekklēsia se répète chez St Paul 64 fois (dont deux fois dans Hebr.), et notamment: 31 fois dans le sens d’église locale, 12 fois - d’assemblée religieuse de fidèles (dont 1 fois dans Hebr.), 5 fois - „d’église domestique” et 16 fois - d’Église universelle (dont 1 fois dans Hebr.). Bien que des „églises” soient placées au premier rang dans les premiers écrits de St Paul et dans ses grandes épîtres, il ne fait toutefois pas de doute que 1’Église universelle en tant qu’idée était plus ancienne que les églises locales et les assemblées religieuses. La communauté chrétienne ne faisait que représenter, dans un endroit donné, l’Église universelle. Les premiers chrétiens adoptèrent le terme ekklēsia non pas dans le sens qu’il possèdait dans la langue courante grecque (assemblée du peuple), mais dans celui que conféra à ce terme Jésus Christ en disant à Pierre qu’il édifierait sur lui son Église (Math. 16,18-19). L’Église du Christ était conformément à la volonté du Sauveur une et universelle (Matth. 28, 19: Marc. 16,16). Cette toute première signification du terme ekklēsia parmi les premiers chrétiens trouve par la suite sa confirmation dans les mots avec lesquels St Paul, dans ses épîtres, remplace ou explique ce terme, dans les mots tels que, par exemple, „les saints”, „les élus” qui reprennent du Vieux Testament ses définitions du peuple de Dieu (qāhāl) et que la version des Septante explique justement par ekklēsia dans son sens cependant universel. Cette Église universelle s’identifiait au début avec 1'église de Jérusalem. Puis lorsque d’autres communautés chrétiennes apparurent et qu’il fallut les différencier les unes des autres, on se servit du nom „Église” dans son sens local. L’apôtre reprit donc du vocabulaire chrétien les deux significations du terme ekklēsia: Église universelle et église locale, et non seulement cette deuxième, ainsi que le maintient L. Cerfaux. Par contre, c’est sous l’influence du milieu grec où le mot ekklēsia signifiait une assemblée du peuple dans le sens actif qu’à Corinthe, les réunions religieuses des fidèles furent appelées églises. Et comme ces assemblées du peuple pouvaient également avoir lieu dans des maisons privées, les chrétiens adoptèrent donc le nom d’ „églises domestiques”.II. EKKLĒSIA EN TANT QU’ÉGLISE UNIVERSELLE DANS LES ÉPITRES DE ST PAULL. Cerfaux, reprenant J. Weiss et les critiques protestants, tente de démontrer que ce n’est que dans ses épîtres écrites en prison que Paul employa le terme ekklēsia dans le sens d’Église universelle. Pour argumenter cette thèse, L. Cerfaux souligne le caractère particulier de ces épîtres (Eph. et Col.) qui témoignent que leur auteur d’une part avait tenu compte des spéculalions gnostiques des communautés de l’Asie Mineure et que, d’autre part, à l’occasion de son troisième voyage il avait assisté à une nouvelle manifestation de 1’unité des païens et des juifs au sein de l’Église du Christ qui s’était produite lors de la grande collecte menée en faveur de 1’église à Jérusalem. Les arguments de L. Cerfaux, bien que justes en tant que tels, ne suffisent cependant pas à eux seuls pour nous convaincre de la justesse de la thèse de 1’auteur. Nul ne peut nier que c’est parce qu’il prenait en considération les besoins des communautés chrétiennes de l’Asie Mineure que Paul, dans son épître aux habitants d’Ephèse, posa le problème de l’Église à 1’échelle cosmique, universelle. Et c’est ce qui explique, entre autres, pourquoi dans la-dite épître, le terme ekklēsia apparait toujours dans le sens d’Église universelle. Mais de là à conclure que 1’apôtre n’ait jamais auparavant employé ce terme dans ce sens - il y a loin et ceci d’autant plus loin que Paul avait toujours vécu avec l’idée de l’Église universelle. La grande collecte avait certainement été pour lui une source de joie et il avait pû voir en elle le signe de 1’unité des grecs et des juifs dans l’Église, mais ce signe ne pouvait être qu’extérieur, ne pouvait être que l’expression que 1’enseignement antérieur de Paul sur 1’unité de l’Église s’était réalisé (le baptême étant le signe essentiel de cette unité). Cet événement heureux pour 1’apôtre non seulement n’exclue pas l’éventualité que Paul se soit servi plus tôt du terme dans son sens universel, mais au contraire la fait sous-entendre: si l’apôtre est heureux de cette manifestation concrète de la fraternisation des grecs et des juifs au sein de 1’Église, c’est parce que dès le début il enseignait cette unité et parce qu’il la désirait de tout son être, ainsi que le prouvent indiscutablement ses épîtres (Gal 1, Cor., Rom.). L. Cerfaux maintient que Paul n’avait pas pû employer le terme ekklēsia dans le sens d’Église universelle dans ses premiers écrits et dans ses grandes épîtres parce qu’à l’époque où ces épîtres furent écrites, ce terme désignait l’église locale et les assemblées religieuses. Personne ne met en doute que telle était alors la signification de ce terme. Mais était-ce l’unique? L. Cerfaux, tout en admettant que le terme ekklēsia possèdait à son origine un sens universel, n’a nulle part ailleurs prouvé que ce sens eût par la suite entièrement disparu cèdant place au sens local. Pourquoi ces deux significations n’auraient-elles pas pû coexister puisque cette coexistence, nous l’observons aussi bien dans les épîtres écrites en prison (Phil., Col.) que dans les épîtres pastorales (1 Tit.), et puisqu’aussi bien les temps ultérieurs à Paul que les temps actuels la confirment indiscutablement? Si 1’apôtre connaissait et alimentait constamment en lui l’idée de l’Église universelle, et ceci L. Cerfaux le maintient également, et s’il savait que le terme ekklēsia signifiait à ses origines l’Église universelle, et il ne pouvait pas ignorer ce fait, pourquoi dans ce cas-là devrions-nous lui refuser le droit de se servir de ce terme à son gré? Notre jugement se voit d’ailleurs confirmé par des textes connus: Gal. 1, 13; I Cor. 15, 9 et I Cor. 12,26 qui, de l’avis de la presque totalité des exégètes, employaient le terme ekklēsia dans le sens d’Église universelle. Les tentatives de L. Cerfaux en vue d’imposer aux paroles de Paul le sens dont cet auleur a besoin pour prouver la justesse d’une thèse acceptée à priori, semblent être menées avec un trop grand déploiement artistique et font mettre en doute la sincérité de leur auteur et de sa foi en ce qu’il s’efforce de démontrer (voir par ex. Théologie de l’Église, p. 81 en confrontation avec la p. 144; p. 147 ss. p. 151). Il reste encore à expliquer un fait frappant: pourquoi le terme ekklēsia dans le sens l’Église universelle domine-t-il dans les épîtres écrites en prison, rien que dans Ef il est employé dans ce sens 9 fois? Les arguments employés par L. Cerfaux expliquent en partie ce fait. Il semble toutefois que la meilleure explication réside dans la circonstance que 1’apôtre écrivit ces épîtres en prison. La souffrance endurée dans la solitude est propice à la formation de la synthèse et à une classification des problèmes d’après l’hiérarchie de leurs valeurs, cette constatation est encore plus valable quand on dispose de riches matériaux dûs à de nombreuses expériences. Paul - missionnaire et père dont la vie s’identifiait avec celle des églises qu’il avait fondées, voyait mieux à distance toutes leurs „grandeurs” et toutes leurs „misères”. Ce dernier aspect ne se laissait pas de le tourmenter. Il cherchait une fois de plus les raisons des disputes et des discordes qui règnaient dans les différentes communautés. Il avait toujours prêché l’Église universelle, mais l’avait-il fait d’une manière satisfaisante? L’emploi du terme ekklēsia dans le sens d’église locale et d’assemblée religieuse n’avait-il pas effacé dans l’ombre le trait essentiel de 1’Église, c’est à dire, son unité et son universalité? Quand Paul considérait ces problèmes, il n’était pas seulement un simple missionnaire et un prêtre, mais surtout 1’apôtre de Jésus Christ et 1’instrument dans la main de Dieu, un instrument qui, dans la solitude, devient plus sensible et plus exposé à l’action divine. C’est dans ces conditions qu’il crée la synthèse de 1’enseignement sur 1’église, sur l’Église une et universelle qui est le corps du Christ et la „Plénitude” de Celui qui remplit tous en tous. Et les destinataires de la lettre aux Ephésiens sont les premiers à qui il expose cet enseignement par écrit.

11

Eklezjologia św. Tomasza z Akwinu w świetle tradycji Pawłowej

75%

Perszon J.

Teologia w Polsce

|

2016

|

vol. 10

|

issue 1

17-32

EN

In the times of Thomas Aquinas the great debate was going on about the nature of the Church and therefore he did not write any ecclesiological treatise. Like other scholastics, Aquinas undertook the questions concerning the Church in the context of Christology and pneumatology since as the Body of Christ, the Church is the work of the Saviour and the Holy Spirit and this process occurs permanently. St. Paul’s metaphor of the Church as “the Body of Christ” developed by another author in the Letter to the Ephesians and the Letter to the Corinthians acquires a form of a comprehensive ecclesiological synthesis in Aquinas’ commentaries which encompass the genesis, nature, structure and mission of the Ecclesia. In a skilful and creative manner, Thomas makes use of the achievements of patristic theology, especially of the works of St. Augustine, alluding to medieval canonistics which was engaged in the conflict between the papacy and the empire. However, he extracts the Christological-pneumatological aspect of this unique community (especially in Expositio in Symbolum), emphasising the divine genesis of the Church and Her eschatic orientation to God (reditus creaturae rationalis ad Deum).

PL

W epoce, w której żył i tworzył Tomasz z Akwinu, nie spierano się o naturę Kościoła. Dlatego nie napisał on żadnego traktatu eklezjologicznego. Kwestie związane z Kościołem podejmował – tak jak inni scholastycy – w kontekście chrystologii i pneumatologii; jako Ciało Chrystusa Kościół jest bowiem dziełem (i proces ten zachodzi permanentnie) Zbawiciela i Ducha Świętego. Pawłowa metafora Kościoła jako „Ciała Chrystusa”, rozwinięta (ale przez innego autora) w Listach do Efezjan i Kolosan, w komentarzach Akwinaty nabiera kształtu wszechstronnej syntezy eklezjologicznej, obejmującej genezę, naturę, strukturę i misję Eklezji. W mistrzowski i twórczy sposób Tomasz z Akwinu korzysta z osiągnięć teologii patrystycznej, przede wszystkim św. Augustyna, nawiązuje też do średniowiecznej kanonistyki, angażującej się w konflikt papiestwa z cesarstwem. Sam jednak (zwłaszcza w Expositio in Symbolum) wydobywa chrystologiczno-pneumatyczny aspekt natury tej unikalnej wspólnoty, podkreślając zarazem boską genezę Kościoła i jego eschatyczne zorientowanie na Boga (reditus creaturae rationalis ad Deum).

12

Problemy literackie Listu do Efezjan. Jego aspekty teologiczne i jego eklezjologia

75%

Langkammer H.

The Biblical Annals

|

1980

|

vol. 27

|

issue 1

93-102

PL

Der Verfasser möchte vor allem auf drei Fragen antworten, die mit dem Epheserbrief verbunden sind: Wer ist sein Verfasser, wer sind die Angesprochenen im Brief und wie steht es mit dem Verhältnis seiner Theologie und Eklesiologie zum Kolosserbrief und anderen älteren paulinischen Schriften. Der Verfasser ist jemand, der wenigstens 1 Kor und Kol kannte. Die Adressaten scheinen eine konkrete Gemeinde zu bilden, in der eine Spannung zwischen ihnen, Heiden-Christen, und Juden-Christen entstanden ist. Diese möchte der Verfasser des Briefes schlichten vor allem durch eine Eklesiologie, die die Leib-Somakonzeption des Paulus übernimmt, doch weiterführend in der Haupt-Kephalezuspitzung münden lässt, um in dieser Weise auch die kosmische Dimension einer einzigen Kirche ins Blickfeld zu bringen.

13

Augustyn z Hippony: „urząd miłości”

75%

Kaczmarek T.

Vox Patrum

|

2016

|

vol. 65

201-210

EN

The expression found in the paper’s title that originates from the Treatise on the Gospel of John is an illustration of the program of Augustine’s pastoral service, focusing on his great love of the Church. Indeed, whenever the bishop of Hippo was undertaking any ecclesiological issue, the theme of his love of the Church was always evident too. The Church, although tainted by human weakness, is for any Christian, a unique boat that heads safely towards the „fatherland”. It is a love of the Church where a man’s answer to the love of God is both clearly audible and visible. The paper aims to show some parts of that love. Firstly by referring to the process of Augustine’s personal discovery of the Church, and secondly to mention some significant events from his heroic seeking for the good of the Lord’s flock in the light of his fidelity to the entrusted to him amoris officium.

14

From Moral Theology to Ecclesial Ethics

75%

Abram A.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2020

|

issue 15

139-158

PL

Artykuł podejmuje próbę zidentyfikowania wybranych wpływów i wydarzeń z perspektywy historycznej które warunkowały rozwój myślenia etycznego i instruktarzu moralnego w tradycji rzymsko-katolickiej. Owa identyfikacja ma posłużyć lepszemu zrozumieniu obecnego stanu dyskursu moralnego i wskazaniu kierunków na jego dalszy rozwój. Etyka eklezjalna jest jednym z zaproponowanych kierunków. Teologia moralna jest tu przedstawiona jako nauka dynamiczna, kształtowana przez presje, możliwości i wymagania czasu. Niemniej jednak, zgodnie z postawionym tu argumentem, aby pozostać dyscyplina mająca istotny wpływ na obecna rzeczywistość, pewne fundamentalne pytania (włącznie z pytaniem o cel teologii moralnej) musza być postawione. Obecne studium, angażując sie w rozprawę nad tymi pytaniami, suponuje praktyczna rzeczywistość jednostek, społeczeństw, Kościoła i Planety jako podstawę współczesnych dociekań teologiczno-moralnych. Współcześni teologowie moralni i etycy teologiczni (artykuł bada różnice pomiędzy tymi i podobnymi kategoriami) to grupa zróżnicowana i (należy dodać) podzielona. Koncentrując sie na potencjale etyki eklezjalnej, owo studium jest zachęta do i ćwiczeniem w ‘budowaniu mostów’, którego potrzebuje współczesny świat (włącznie ze światem teologii moralnej). Głównym celem podjętego badania jest próbą pozytywnego ustosunkowania sie do apelu o odnowę teologii moralnej zawartym w Dekrecie of Formacji Kapłańskiej II Soboru Watykańskiego i nauczaniu Papieża Franciszka.

EN

The paper explores shifts and turns that over the centuries have influenced moral thinking and instructing on moral matters within the Roman Catholic tradition. The purpose of this exploration is to shed light on the current status of moral theology and identify areas for future developments. The paper proposes ‘ecclesial ethics’ as one of such areas. It views moral theology as a dynamic discipline, shaped by pressures, invitations and demands of the day. It claims that for moral theology to be relevant today, some fundamental questions (including the purpose of the discipline) must be revisited. It argues that practical realities in the lives of individuals, communities and the church as well as the Planet must be at the forefront of moral theological considerations. Contemporary moral theologians and/or theological ethicists (the paper considers this distinction) are a diverse and, we dare to add, divided group. The paper argues that building bridges in a polarised world (including the world of moral theology) needs to be a priority. The overall aim of this study is to respond positively to the call for renewal of moral theology as voiced in the ‘Decree on Priestly Formation’ of the Second Vatican Council and in several statements made by Pope Francis.

15

Modello di comunicazione nella prospettiva ecclesiologica

71%

Rygielski J.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 2

15-32

EN

The article discusses the idea of communication between God and man in the context of the Church, referring to various communication models, and in a special way to the model of understanding and interpretation of Gianni Losito, an Italian sociologist. First, the author tries to explain why this topic is important for contemporary theology and ecclesiology. In the next part of the article there is an attempt to describe and define two key concepts for the subject, namely what we mean by communication and audience (pubblico), which in theological terminology can be understood as a community. As you can see, these concepts are not unambiguous and one concise definition cannot be given due to the multiplicity of forms and ranges of the above-mentioned terms. In the last part there is a short description of different models of interpersonal communication and a wider description of one of them as, according to the author, the most useful and corresponding to the relationship between God and man and between individual human beings. The model of Gianni Losito describes very clearly two phases of the communication process, which is the process of understanding a given message and the process of its interpretation, which means that each person can extract from the given message what is most important or more appealing for him because of his life situation or condition human.

PL

Model komunikacji w perspektywie eklzejologii Artykuł omawia ideę komunikacji pomiędzy Bogiem a człowiekiem w kontekście Kościoła, odwołując się do różnych modeli komunikacji, a w sposób szczególny do modelu rozumienia i interpretacji Gianni Losito, socjologa włoskiego. Najpierw autor stara się wyjaśnić, dlaczego temat ten jest ważny dla współczesnej teologii i eklezjologii. W kolejnej części artykułu następuje próba opisania i definicji dwóch kluczowych pojęć dla tematu, a mianowicie, co rozumiemy przez słowo „komunikacja” oraz „publiczność”, co w terminologii teologicznej możemy rozumieć jako wspólnota. Jak można zauważyć, pojęcia te nie są jednoznaczne i nie da się podać jednej, zwięzłej definicji ze względu na wielość form i zakresów wyżej wymienionych terminów. W ostatniej części następuje krótka charakterystyka różnych modeli komunikacji międzyludzkiej oraz szersze opisanie jednego z nich jako, według autora, najbardziej przydatnego i odpowiadającego relacjom pomiędzy Bogiem a człowiekiem oraz pomiędzy poszczególnymi osobami ludzkimi. Model Gianni Losito opisuje bardzo wyraźnie dwie fazy procesu komunikacji, jakim jest proces rozumienia danego komunikatu i proces jego interpretacji, co powoduje, że każda osoba może wydobyć z danego komunikatu to, co dla niej najważniejsze lub bardziej przemawiające ze względu na jej sytuację życiową czy kondycję ludzką.

16

Obraz Kościoła w "Komentarzu do Zachariasza" Dydyma Aleksandryjskiego

63%

Czyżewski B.

Vox Patrum

|

2008

|

vol. 52

|

issue 1

109-122

PL

Dydym w swoim biblijnym komentarzu do Zachariasza dość często mówi o Kościele. Aspekty, zgodnie z którymi zazwyczaj widzi Kościół, są następujące: 1. Jest to zgromadzenie Żydów, pogan i ludzi powołanych do jedności; 2. Kościół jest ciałem Chrystusa, który jest jego Głową; 3. Nazywa się ją Oblubienicą Chrystusa, bez plam i zmarszczek, jak powiedział św. Paweł; 4. Wreszcie Kościół według Dydyma jest olśniewającym Jeruzalem, w którym żyjemy i gdzie będziemy żyć.

17

Problemy recepcji Dokumentu z Limy z perspektywy katolickiej

63%

Składanowski M.

Roczniki Teologii Ekumenicznej (Annals of Ecumenical Theology)

|

2012

|

vol. 4(59)

141-162

EN

In the Year of Faith announced by Benedict XVI, while the ecumenical movement commemorates the 30th anniversary of the Lima Statement on “Baptism, Eucharist and Ministry”, the article aims to show the difficulties in the reception of the document. The first part presents the basic principles by which the Catholic Church evaluates the Lima Document. The second part indicates some positive elements of the Lima Text. The third part is devoted to difficulties related to the doctrinal statements of the text. The last part presents the current status and possibilities for further theological work on the Lima Document.

PL

W kontekście rozpoczynającego się w Kościele katolickim Roku Wiary, a jednocześnie przypadającej trzydziestej rocznicy uchwalenia Dokumentu z Limy przez Komisję „Wiara i Ustrój” Światowej Rady Kościołów, artykuł ma na celu ukazanie trudności w recepcji tego doktrynalnego zbliżenia. Punktem odniesienia do oceny stanu recepcji, przyczyn istniejących problemów oraz możliwości dalszej pracy ekumenicznej nad Dokumentem z Limy jest doktryna katolicka, zwłaszcza wyrażona w oficjalnej odpowiedzi Stolicy Apostolskiej. Artykuł dzieli się na cztery części. W pierwszej przedstawiane są podstawowe zasady („klucze interpretacyjne”), w których świetle Kościół katolicki ocenia Dokument z Limy: cele ekumenii, katolicka świadomość kościelna oraz istota jedności chrześcijan, do której dąży ruch ekumeniczny. Druga część wskazuje elementy pozytywne Dokumentu z Limy, wymieniając najpierw zbieżności ogólne stwierdzeń tekstu z doktryną katolicką, a następnie – stosownie do podziału dokumentu – przedstawiając zbieżności w doktrynie i praktyce chrzcielnej, w doktrynie i praktyce eucharystycznej oraz w rozumieniu posługiwania duchownego. Trzecia część poświęcona jest trudnościom doktrynalnym związanym ze stwierdzeniami Dokumentu z Limy – odpowiednio przedstawia się trudności ogólne, a następnie trudności związane z chrztem, Eucharystią i posługiwaniem duchownym. Ostatnia, czwarta część podejmuje próbę prezentacji obecnego stanu i możliwości dalszej pracy nad Dokumentem z Limy, przybliżając także znaczenie stanowiska Kościoła katolickiego dla poprawnego rozumienia celów ruchu ekumenicznego.

18

Relationship between the Universal Church and the Local Churches

63%

Siwecki L.

Roczniki Teologiczne

|

2018

|

vol. 65

|

issue 2: Teologia dogmatyczna

101-117

EN

In the relationship between the universal Church and the local Churches, two false options are generally excluded. The first underlines that the universal Church is the simple result of a federation of already existing local Churches. The second emphasizes that the local Church is simply an administrative subdivision or part of the universal Church. Though the universal Church is ontologically prior to the local Church, as the letter Communionis notio claims, yet the local Church is the concrete manifestation of the universal Church in a determined time and space, as the universal Church exists “in and from” the local Churches. The terms in the formula in quibus et ex quibus are equally essential as is the relationship between them.

PL

W relacji między Kościołem powszechnym a Kościołami lokalnymi zasadniczo wykluczone są dwie fałszywe opcje. Pierwsza podkreśla, że Kościół powszechny jest prostym rezultatem federacji już istniejących Kościołów lokalnych. Druga wskazuje, że Kościół lokalny jest po prostu jednostką administracyjną lub częścią Kościoła powszechnego. Chociaż Kościół powszechny ma pierwszeństwo ontologiczne przed Kościołem lokalnym, jak wskazuje list Communionis notio, to jednak Kościół lokalny jest konkretną manifestacją Kościoła powszechnego w określonym czasie i przestrzeni, ponieważ Kościół powszechny konstytuuje się z Kościołów lokalnych oraz jest w nich obecny. Terminy w formule in quibus et ex quibus są równie istotne, jak i ich wzajemne odniesienia.

19

Das Bild von der Kirche in den Hymnen an die Kirche Gertrud von le Forts

63%

Piasta E. A.

Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii

|

2010

|

vol. 2

81-94

PL

Przedmiotem badań są Hymny do Kościoła Gertrudy von le Fort, dwudziestowiecznej chrześcijańskiej pisarki niemieckiej. Hymny stanowią punkt zwrotny w twórczości le Fort, są zapisem odkrycia prawdy o Kościele i drogi prowadzącej do niego. Autorka poddaje analizie utwory le Fort pod kątem ukazanego w nich obrazu Kościoła oraz ich zgodności z eklezjologią katolicką. Artykuł rozpoczyna próba zdefiniowania pojęcia „Kościół” na podstawie literatury przedmiotu i dokumentów Kościoła (Lumen gentium). Cechy Kościoła opisywane przez le Fort zostały pogrupowane tematycznie. Wśród nich dominuje podkreślenie powszechności Kościoła, przyrównywanie go do Matki, wiara w jego świętość oraz w to, iż stanowi najpewniejszą drogę prowadzącą do Boga, a na ziemi jest Jego znakiem i uobecnieniem. Pisarka utożsamia głos Kościoła z głosem Boga, a głoszoną przez niego naukę uważa za niezmienną. Jedną z najważniejszych jego cech jest miłość skierowana ku Bogu, jak i ku człowiekowi, nawet będącemu z dala od niego i błądzącemu. Wszystkie przykłady zaczerpnięte z hymnów le Fort są poparte odnośnikami do literatury teologicznej. Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, iż pisarka wiernie odzwierciedla chrześcijański obraz Kościoła i prawdy wiary katolickiej.

20

Eklezjologia fundamentalna. Zagadnienia metodologiczne

63%

Kaucha K.

Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii

|

2009

|

vol. 1

29-46

EN

In this article one can find the methodological sketch of Fundamental Ecclesiology, in particular: the former lines of this discipline, main concepts, ‘side' sciences, subject, goal and functions and, particularly, methods. This sketch is based on mostly Polish literature which is not ‘large’ but consists important solutions. These solutions ought to be unifed which was one of the aims of this article. The other one was to offer some new propositions, in particular: Fundamental Ecclesiology as Integral Ecclesiology, closer unification of the subjects of Fundamental Ecclesiology and Fundamental Christology and the proper methods of Fundamental Ecclesiology. Trying to use more proper methods some new inspirations found in John Paul II’s teaching could help. In His teaching there is a sketch of three new methods useful in Fundamental Ecclesiology: historical-revelational, contextual-revelational and extracontextual-revelational.

Refine search results

SPOŁECZNO-POLITYCZNE ZAANGAŻOWANIE KOŚCIOŁA

BIBLIJNE TŁO IDEI KOŚCIOŁA JAKO KOMUNII W ŚWIETLE DOKUMENTU KU WSPÓLNEJ WIZJI KOŚCIOŁA

EKUMENICZNE DZIAŁANIE KOMUNIKACYJNE

Kościół Vaticanum II i jego eklezjologia. Próba retrospekcji z perspektywy 50 lat Gaudium et spes (II)

Kontekst teologiczno-historyczny współczesnej eklezjologii ewangelickiej – perspektywa ekumeniczna

Eklezjologia św. Tomasza z Akwinu w świetle tradycji pawłowej

Kościół Vaticanum II i jego eklezjologia. Próba retrospekcji z perspektywy 50 lat Gaudium et spes (III)

Ekumeniczny wymiar mariologii

John Paul II’s Ecclesiology of Communio as a Gift to the World

Kościół a Kościoły w doktrynie św. Pawła

Eklezjologia św. Tomasza z Akwinu w świetle tradycji Pawłowej

Problemy literackie Listu do Efezjan. Jego aspekty teologiczne i jego eklezjologia

Augustyn z Hippony: „urząd miłości”

From Moral Theology to Ecclesial Ethics

Modello di comunicazione nella prospettiva ecclesiologica

Obraz Kościoła w "Komentarzu do Zachariasza" Dydyma Aleksandryjskiego

Problemy recepcji Dokumentu z Limy z perspektywy katolickiej