Search results

1

Examination of virtual phantoms with respect to their possible use in assessing compliance with the electromagnetic field exposure limits specified by Directive 2013/35/EU

100%

Zradziński P.

International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health

|

2015

|

vol. 28

|

issue 5

781-792

EN

According to Directive 2013/35/EU, any assessment of hazards associated with exposure to electromagnetic fields (EMF) in the workplace needs an evaluation of quantities characterizing biophysical effects caused inside human bodies by exposure. Such quantities (induced electric field or specific energy absorption rate) may be evaluated by computer simulations in virtual models (phantoms), representing interaction between EMF and the worker’s body with respect to modelling the EMF source, the structure of the working environment and the human body. The paper describes the effects of the properties of various virtual phantoms used in recently published studies on various aspects of EMF exposure with respect to their possible involvement in assessing occupational electromagnetic hazards as required by Directive 2013/35/ EU. The parameters of phantoms have been discussed with reference to: dimensions, posture, spatial resolution and electric contact with the ground. Such parameters should be considered and specified, and perhaps also standardized, in order to ensure that the numerical simulations yield reliable results in a compliance analysis against exposure limits or in an exposure assessment for EMF-related epidemiological studies. The outcomes of the presented examination of virtual phantoms used in numerical simulations show that they can be effectively used in the assessment of compliance with the exposure limits specified by Directive 2013/35/EU, but various other factors should be also considered, e.g., the relationship between phantom posture and a realistic exposure situation (flexible phantoms use), limited resolution preventing reliable evaluation of physical estimators of exposure, or a non-realistic area of phantom surface in contact with the ground.

2

Mitigation measures of electromagnetic field exposure in the vicinity of high frequency welders

86%

Zubrzak B., Bieńkowski P., Cała P.

Medycyna Pracy

|

2017

|

vol. 68

|

issue 6

693-703

EN

Background Presented information about the welding process and equipment, focusing on the emission of electromagnetic field (EMF) with levels significant in terms of the labor safety regulations in force in Poland – the ordinances of the Minister of Family, Labour and Social Policy that came into force on June 27, 2016 and June 29, 2016 – emerged due to harmonization with European Union directive 2013/35/EU of 26 June 2013 of the European Parliament and the Council. They presented methods of determination of the EMF distribution in the welding machine surroundings and analyzed the background knowledge from the available literature. Material and Methods The subject of the analysis included popular high frequency welders widely used in the industry. Electromagnetic field measurements were performed in the welder operating place (in situ) during machine normal operations, using measurement methods accordant with labor safety regulations in force in Poland and according to the same guidelines, the EMF distributions and parameters having been described. Results They presented various scenarios of particular, real examples of excessive exposure to EMF in the dielectric welder surroundings and showed solutions, ranging from simple and costless and ending on dedicated electromagnetic shielding systems, which allowed to reduce EMF exposure in some cases of more than 80% (protection zone ranges) or eliminate dangerous zone presence. Conclusions It has shown that in the dielectric welders surrounding, significant EMF strength levels may be the result of errors or omissions which often occur during development, installation, operation or modification of welding machines. It has allowed to present the measures that may significantly reduce the exposure to EMF of workers in the welder surroundings. The role of accredited laboratories in helping in such cases was underlined. Med Pr 2017;68(6):693–703

3

Occupational exposure to electromagnetic fields in the Polish Armed Forces

86%

Sobiech J., Kieliszek J., Puta R., Bartczak D., Stankiewicz W.

International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health

|

2017

|

vol. 30

|

issue 4

565-577

EN

Objectives Standard devices used by military personnel that may pose electromagnetic hazard include: radars, missile systems, radio navigation systems and radio transceivers. The aim of this study has been to evaluate the exposure of military personnel to electromagnetic fields. Material and Methods Occupational exposure to electromagnetic fields was analyzed in the work environment of personnel of 204 devices divided into 5 groups (surface-to-air missile system radars, aircraft and helicopters, communication devices, surveillance and height finder radars, airport radars and radio navigation systems). Measurements were carried out at indicators, device terminals, radio panels, above vehicle seats, in vehicle hatches, by cabinets containing high power vacuum tubes and other transmitter components, by transmission lines, connectors, etc. Results Portable radios emit the electric field strength between 20–80 V/m close to a human head. The manpack radio operator’s exposure is 60–120 V/m. Inside vehicles with high frequency/very high frequency (HF/VHF) band radios, the electric field strength is between 7–30 V/m and inside the radar cabin it ranges between 9–20 V/m. Most of the personnel on ships are not exposed to the electromagnetic field from their own radar systems but rather by accidental exposure from the radar systems of other ships. Operators of surface-to-air missile systems are exposed to the electric field strength between 7–15 V/m and the personnel of non-directional radio beacons – 100–150 V/m. Conclusions In 57% of military devices Polish soldiers work in the occupational protection zones. In 35% of cases, soldiers work in intermediate and hazardous zones and in 22% – only in the intermediate zone. In 43% of devices, military personnel are not exposed to electromagnetic field. Int J Occup Med Environ Health 2017;30(4):565–577

4

Influence of electromagnetic field (1800 MHz) on lipid peroxidation in brain, blood, liver and kidney in rats

86%

Bodera P., Stankiewicz W., Antkowiak B., Paluch M., Kieliszek J., Sobiech J., Niemcewicz M.

International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health

|

2015

|

vol. 28

|

issue 4

751-759

EN

Objectives The aim of this study is the evaluation of the influence of repeated (5 times for 15 min) exposure to electromagnetic field (EMF) of 1800 MHz frequency on tissue lipid peroxidation (LPO) both in normal and inflammatory state, combined with analgesic treatment. Material and Methods The concentration of malondialdehyde (MDA) as the end-product of the lipid peroxidation (LPO) was estimated in blood, liver, kidneys, and brain of Wistar rats, both healthy and those with complete Freund’s adjuvant (CFA)-induced persistent paw inflammation. Results The slightly elevated levels of the MDA in blood, kidney, and brain were observed among healthy rats in electromagnetic field (EMF)-exposed groups, treated with tramadol (TRAM/EMF and exposed to the EMF). The malondialdehyde remained at the same level in the liver in all investigated groups: the control group (CON), the exposed group (EMF), treated with tramadol (TRAM) as well as exposed to and treated with tramadol (TRAM/EMF). In the group of animals treated with the complete Freund’s adjuvant (CFA) we also observed slightly increased values of the MDA in the case of the control group (CON) and the exposed groups (EMF and TRAM/EMF). The MDA values concerning kidneys remained at the same levels in the control, exposed, and not-exposed group treated with tramadol. Results for healthy rats and animals with inflammation did not differ significantly. Conclusions The electromagnetic field exposure (EMF), applied in the repeated manner together with opioid drug tramadol (TRAM), slightly enhanced lipid peroxidation level in brain, blood, and kidneys.

5

Laboratorium elektroniki – pole elektromagnetyczne emitowane przez oscyloskopy

86%

MARSZAŁEK A.

Edukacja-Technika-Informatyka

|

2019

|

vol. 10

|

issue 3

245-250

PL

W artykule ukazano aktualność i uzasadniono potrzebę badań pola elektromagnetycznego emitowanego przez elektroniczne przyrządy laboratoryjne. Teoretyczne rozważania na temat istoty pola elektromagnetycznego uzupełniono badaniami pola elektromagnetycznego w otoczeniu trzech oscyloskopów. Przeprowadzone badania wykazały, że przyrządy laboratoryjne emitują fale elektromagnetyczne w znacznym zakresie częstotliwości od 50 Hz do 200 kHz. Natężenie pola elektromagnetycznego w otoczeniu badanych urządzeń mieści się w granicach normy, a jego maksymalna wartość wynosi 5088,6 V/m (składowa elektryczna) oraz 1759 nT (składowa magnetyczna).

EN

In the article the need for research the electromagnetic field emitted by electronic laboratory instruments is shown and justified. Theoretical considerations about the essence of the electromagnetic field were surrounded by three oscilloscopes. The tests have shown that laboratory instruments emit electromagnetic waves over a large frequency range from 50 Hz to 200 kHz. The intensity of the electromagnetic field around the tested devices is within the normal range, and is maximum value 5088 V/m (electric component) and 1759 nT (magnetic component).

6

Ochrona przed promieniowaniem urządzeń telefonii komórkowej – nieprzygotowanie do prowadzenia pomiarów i brak edukacji

72%

Lis E., Szymanek P.

Kontrola Państwowa

|

2019

|

vol. 64

|

issue 6 (389)

45-58

EN

The issues related to the effect of electromagnetic fields on people provoke numerous controversies and fears. Electromagnetic fields are generally unnoticeable by human beings, and at the same time the society is not aware of their effects. Having this in mind, NIK conducted an audit which focused on the evaluation of the activities of bodies responsible for control and supervision of the permissible level of electromagnetic fields, and the effectiveness thereof, in the vicinity of mobile telecommunication station bases. The audit also comprised the state’s monitoring of the environment affected by electromagnetic fields. Since the use of mobile phones has become common, especially in the case of children and teenagers, the audit also verified the educational and health activities in the area, which should promote the use of mobile devices in such a way so that it provided for avoiding excessive exposition to electromagnetic radiation.

7

Ekspozycja kuracjuszy na pola elektromagnetyczne i radon w uzdrowiskach radonoleczniczych

72%

Politański P., Olszewski J., Mamrot P., Mariańska M., Zmyślony M.

Medycyna Pracy

|

2014

|

vol. 65

|

issue 5

645-649

EN

Background: Many patients of physiotherapeutic facilities using therapeutic radon are also referred to other treatments involving the use of electromagnetic field (EMF). However, in the light of the theory of EMF influence on free radicals, it is still an open question whether, application of EMF shortly after the radon treatment may alter the biological effects of radon or EMF. The aim of the study was to determine how large is the group of patients exposed to radon and EMF in Poland, and how high is the exposure of these patients to analyzed factors. The results of the study are to be used in the future assessment of the combined effects of radon and EMF in radon spas. Material and Methods: Based on the statistical data and interviews held in the major Polish radon spas, the analysis of treatment structure was performed and exposure to radon and EMF was assessed by measuring radon concentrations and characteristic values of exposure to EMF. Results: More than 8000 people per year are subjected to combined exposure to radon and EMF. Significant differences were found between measured radon concentrations (they ranged from approximately 61 kBq/m³ for inhalations with inhaler to only 290 Bq/m³ for graduation towers, p = 0.049) and EMF intensities corresponded to those observed in hazardous and dangerous zones for occupational exposure. Conclusions: The results of the study showed significant differences between radon concentrations during various radon treatments. There is a need to develop clear and universal procedures for the application of radon or radon combined with EMF in radon spas. The effects of patients’ exposure to radon, especially combined with EMF need to be further studied. Med Pr 2014;65(5):645–649

PL

Wstęp: Wielu pacjentów zakładów fizjoterapii, które leczniczo stosują radon, jest kierowanych także na inne zabiegi, w tym takie, w których wykorzystuje się pole elektromagnetyczne (PEM). Są one zlecane, mimo że nadal nie wiadomo, czy w świetle teorii wolnorodnikowego działania PEM zastosowanie go w krótkim odstępie czasu po zabiegu radonowym nie zmienia skutków biologicznych oddziaływania radonu lub PEM. Celem badań było określenie, jak liczna jest w Polsce grupa pacjentów narażonych jednocześnie na radon i PEM oraz jak wysokie jest narażenie tych pacjentów na wymienione czynniki. Badania mają posłużyć w przyszłości do oceny skojarzonego działania radonu i PEM w ośrodkach radonoleczniczych. Materiał i metody: W głównych ośrodkach radonoleczniczych w Polsce przeprowadzono wywiad i analizę struktury zabiegów na podstawie danych statystycznych uzyskanych w uzdrowiskach, a także analizę ekspozycji na radon i PEM poprzez pomiary stężenia radonu oraz wielkości charakteryzujących ekspozycję na PEM. Wyniki: Ponad 8 tys. osób rocznie podlega łącznej ekspozycji na radon i PEM. Stwierdzono istotne statystycznie różnice między zmierzonymi stężeniami radonu (od ok. 61 kBq/m³ dla inhalacji z użyciem inhalatora do zaledwie 290 Bq/m³ dla tężni, p = 0,049) oraz natężenia PEM odpowiadające strefie zagrożenia i strefie niebezpiecznej dla ekspozycji zawodowej. Wnioski: W wyniku oceny ekspozycji kuracjuszy stwierdzono istotne różnice między zmierzonymi stężeniami radonu podczas różnych zabiegów radonoleczniczych. W związku z tym należy wypracować precyzyjne, uniwersalne procedury dotyczące stosowania radonu lub radonu w połączeniu z PEM w uzdrowiskach radonoleczniczych. Skutki ekspozycji kuracjuszy na radon oraz radon w połączeniu z PEM wymagają dalszych badań. Med. Pr. 2014;65(5):645–649

8

Pole elektromagnetyczne emitowane przez elektroniczne przyrządy laboratoryjne

72%

MARSZAŁEK A.

Edukacja-Technika-Informatyka

|

2018

|

vol. 9

|

issue 4

252-258

PL

W artykule ukazano aktualność i uzasadniono potrzebę badań pola elektromagnetycznego emitowanego przez elektroniczne przyrządy laboratoryjne. Teoretyczne rozważania na temat istoty pola elektromagnetycznego, jego źródeł, możliwości pomiaru uzupełniono badaniami pola elektromagnetycznego w otoczeniu dwóch przyrządów powszechnie stosowanych w laboratorium elektroniki: generatora funkcyjnego oraz zasilacza laboratoryjnego. Przeprowadzone badania wykazały, że przyrządy laboratoryjne emitują fale elektromagnetyczne w znacznym zakresie częstotliwości od 50 Hz do 10 kHz. Natężenie pola elektromagnetycznego w otoczeniu badanych urządzeń mieści się w granicach normy, a jego maksymalna wartość dla generatora funkcyjnego wynosi 218,6 V/m (składowa elektryczna) oraz 44,15 T (składowa magnetyczna), a dla zasilacza laboratoryjnego – 221 V/m oraz 37,05 T.

EN

In the article the need for research the electromagnetic field emitted by electronic laboratory instruments is shown and justified. Theoretical considerations about the essence of the electromagnetic field, its sources, and the possibilities of the electromagnetic field were surrounded by two devices commonly used in the electronics laboratory: a function generator and a laboratory power supply. The tests have shown that laboratory instruments emit electromagnetic waves over a large frequency range from 50 Hz to 10 kHz. The intensity of the electromagnetic field around the tested devices is within the normal range, and is maximum value for the functional generator is 218.6 V/m (electric component) and 44.15 T (magnetic component), and for the power supply – 221 V/m and 37.05 T.

9

Techniczne aspekty ekspozycji na pole magnetyczne ekstremalnie niskich częstotliwości (ELF) w badaniach biomedycznych

58%

Bieńkowski P., Wyszkowska J.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 2

185-197

EN

Introduction Experiments on the electromagnetic field influence on organisms are an important part of biophysical studies. It is an interdisciplinary research spanning biology and medicine with the engineering in generation and measurement of electromagnetic fields. The aim of the study consists in the analysis of parameters estimations and measurements of extremely low frequency magnetic field (ELF MF) as well as exposure systems parameters in biomedical research. Material and Methods Experiments were performed on 2 most popular low magnetic field exposure systems: the solenoid and Helmholtz coils. A theoretical analysis and a measurement verification of the magnetic field distribution inside the systems were carried out to evaluate the homogeneity of the magnetic field. Additional factors, vibrations and temperature changes, affecting the assessment of the biological effects of magnetic field exposure were also examined. Results Based on the study results, a comparative analysis of solenoids and Helmholtz coils as the magnetic field exposure systems was presented. Proposals for the description of magnetic field exposure were also formulated. Conclusions The authors emphasize the importance of a conscious choice of exposure conditions and their explicit description. These are fundamental requirements for both the reproduction of experimental conditions and the verification of results. Med Pr 2015;66(2):185–197

PL

Wstęp Badania nad oddziaływaniem pola elektromagnetycznego na organizmy żywe są istotnym elementem badań biofizycznych. Są to badania interdyscyplinarne, łączące nierozerwalnie biologię i medycynę z techniką wytwarzania i pomiaru pól elektromagnetycznych. Celem pracy jest analiza układów ekspozycyjnych pola magnetycznego ekstremalnie niskich częstotliwości w badaniach biomedycznych oraz metod pomiarów parametrów pola. Materiał i metody Badaniom poddano 2 najpopularniejsze układy ekspozycyjne pola magnetycznego niskiej częstotliwości – solenoid i cewki Helmholtza. Przeprowadzono analizy teoretyczne i weryfikację pomiarową rozkładu pola w układach w celu oceny jednorodności pola. Zbadano również czynniki dodatkowe wpływające na ocenę biologicznych efektów ekspozycji – drgania i zmiany temperatury. Wyniki Na podstawie przeprowadzonych badań przedstawiono analizę porównawczą solenoidów i cewek Helmholtza jako układów ekspozycyjnych pola magnetycznego oraz sformułowano wnioski dotyczące opisu warunków ekspozycji na pole magnetyczne. Wnioski Autorzy podkreślają znaczenie świadomego doboru warunków ekspozycji i ich jednoznacznego opisu. Jest to podstawą odtworzenia warunków doświadczalnych oraz weryfikacji uzyskanych wyników. Med. Pr. 2015;66(2):185–197

10

Ochrona zdrowia ludności przed zagrożeniami elektromagnetycznymi − wyzwania wynikające z planowanego w Polsce wdrożenia systemu radiokomunikacji standardu 5G

58%

Zmyślony M., Bieńkowski P., Bortkiewicz A., Karpowicz J., Kieliszek J., Politański P., Rydzyński K.

Medycyna Pracy

|

2020

|

vol. 71

|

issue 1

105-113

EN

There is an ongoing discussion about electromagnetic hazards in the context of the new wireless communication technology – the fifth generation (5G) standard. Concerns about safety and health hazards resulting from the influence of the electromagnetic field (EMF) emitted by the designed 5G antennas have been raised. In Poland, the level of the population’s exposure to EMF is limited to 7 V/m for frequencies above 300 MHz. This limitation results from taking into account the protective measures related not only to direct thermal hazards, but also to diversified indirect and long-term threats. Many countries have not established legal requirements in this frequency range, or they have introduced regulations based on recommendations regarding protection against direct thermal risks only (Council Recommendation 1999/519/EC). For such protection, the permissible levels of electric field intensity are 20–60 V/m (depending on the frequency). This work has been created through an interdisciplinary collaboration of engineers, biologists and doctors, who have been for many years professionally dealing with the protection of the biosphere against the negative effects of EMF. It presents the state of knowledge on the biological and health effects of the EMF emitted by mobile phone devices (including millimeter waves which are planned to be used in the 5G network). A comparison of the EU recommendations and the provisions on public protection being in force in Poland was made against this background. The results of research conducted to date on the biological effects of the EMF radiofrequency emitted by mobile telecommunication devices, operating with the frequencies up to 6 GHz, do not allow drawing any firm conclusions; however, the research evidence is strong enough for the World Health Organization to classify EMF as an environmental factor potentially carcinogenic to humans. At the moment, there is a shortage of adequate scientific data to assess the health effects of exposure to electromagnetic millimeter waves, which are planned to be used in the designed 5G devices. Nevertheless, due to the fact that there are data indicating the existence of biophysical mechanisms of the EMF influence that may lead to adverse health effects, it seems necessary to use the precautionary principle and the ALARA principle when creating environmental requirements for the construction and exploitation of the infrastructure of the planned 5G system.

PL

Trwa dyskusja o zagrożeniach elektromagnetycznych w kontekście projektowania nowej technologii łączności bezprzewodowej piątej generacji – standardu 5G. Pojawiają się obawy o zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia wynikające z oddziaływania pola elektromagnetycznego (PEM) emitowanego przez projektowane urządzenia radionadawcze sieci 5G. W Polsce obowiązują wymagania ograniczające ekspozycję ludności na PEM powyżej częstotliwości 300 MHz do poziomu 7 V/m. Wynikają one z uwzględnienia działań ochronnych dotyczących nie tylko bezpośrednich zagrożeń termicznych, ale również zróżnicowanych zagrożeń pośrednich i długoterminowych. Wiele państw nie ustanowiło wymagań prawnych w tym zakresie częstotliwości lub wprowadziło je na podstawie rekomendacji dotyczącej jedynie ochrony przed bezpośrednimi zagrożeniami termicznymi (Council Recommendation 1999/519/EC), co odpowiada dopuszczalnym, zależnym od częstotliwości poziomom PEM rzędu 20–60 V/m. Niniejsza praca powstała w ramach interdyscyplinarnej współpracy inżynierów, biologów i lekarzy od lat związanych zawodowo z ochroną biosfery przed negatywnymi skutkami działania PEM. Przedstawiono w niej stan wiedzy na temat biologicznego i zdrowotnego działania PEM emitowanego przez urządzenia radionadawcze telefonii komórkowej (w tym planowanych do wykorzystania w sieci 5G fal milimetrowych) i na tym tle porównano zalecenia UE i obowiązujące w Polsce przepisy dotyczące ochrony ludności. Wyniki dotychczasowych badań nad biologicznym działaniem radiofalowego PEM emitowanego przez urządzenia nadawcze telefonii komórkowej o częstotliwościach do 6 GHz nie pozwalają na postawienie zdecydowanych wniosków, chociaż dowody naukowe uznano za wystarczające do zaklasyfikowania przez Światową Organizację Zdrowia takiego PEM jako czynnika środowiskowego potencjalnie rakotwórczego dla ludzi. Obecnie nie ma również adekwatnych danych naukowych pozwalających na ocenę skutków zdrowotnych ekspozycji na elektromagnetyczne fale milimetrowe, jakie planuje się wykorzystać w projektowanych urządzeniach nadawczych systemów 5G. Niemniej ze względu na to, że istnieją dane wskazujące na istnienie mechanizmów biofizycznych oddziaływania PEM mogących prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, konieczne wydaje się stosowanie przy tworzeniu wymagań środowiskowych dotyczących budowy i użytkowania infrastruktury radionadawczej planowanego systemu 5G zasady ostrożności i zasady ALARA.

11

Wpływ stresu i intensywności rozmów przez telefon komórkowy na stan zdrowia i dolegliwości subiektywne pracowników sieci GSM

58%

Szyjkowska A., Gadzicka E., Szymczak W., Bortkiewicz A.

Medycyna Pracy

|

2017

|

vol. 68

|

issue 5

617-628

EN

Background There are no available data on the health consequences that may result from the synergistic effects of electromagnetic fields (EMF) and stress. Understanding the mechanisms of the simultaneous exposure will make it possible to develop procedures to minimize adverse health effects in professionals using mobile phones. Material and Methods A questionnaire survey was conducted in 600 randomly selected people to obtain data on their health status and the prevalence of subjective symptoms related to the mobile phones using. Among them, there were 208 GSM Network employees, to whom the Perceived Stress Scale and Assessment of Stress at Work Questionnaire were sent. Eighty-nine completed questionnaires were returned (response rate – 42.8%). Results The mean age of respondents was 30.3 years (standard deviation (SD) = 7.7), time of occupational use of mobile phone – 4.1 years (SD = 1.7), the level of occupational stress – 95.3 (SD = 19.1). A significant percentage of people (62.8%) complained of the frequent difficulties in coping with problems of everyday life, and 57.4% had a fairly frequent problems with managing their own affairs. Significant differences in the life stress were detected between groups with different time of phone use (p = 0.03), and in occupational stress level, significant differences were noted between the 2 groups differing in the length of the conversation (p = 0.05). The risk of headache, associated (odds ratio (OR) = 4.2, p = 0.008) or not associated (OR = 2.97, p = 0.04) with calls on mobile phone, adjusted for stress, was significantly higher in people speaking via mobile more than 60 min/day than in those talking less. Conclusions The study indicates that both stressors acting at the same time (EMF from cell phone and stress) adversely affect the well-being of workers and increase the risk of subjective symptoms. Med Pr 2017;68(5):617–628

PL

Wstęp Dotąd nie opublikowano danych dotyczących skutków zdrowotnych, jakie mogą być efektem synergistycznego działania pól elektromagnetycznych (PEM) i stresu. Poznanie mechanizmów ich jednoczesnego działania pozwoli na przygotowanie odpowiednich procedur, które zminimalizują niekorzystne skutki zdrowotne występujące u osób zawodowo używających telefonów komórkowych. Materiał i metody U 600 losowo wybranych osób przeprowadzono badanie ankietowe dotyczące stanu zdrowia i częstości występowania dolegliwości subiektywnych związanych z korzystaniem z telefonów komórkowych. Wśród respondentów było 208 pracowników sieci GSM, do których skierowano ankietę dotyczącą oceny poziomu stresu ogólnego (Skala Spostrzeganego Stresu) oraz Kwestionariusz do Subiektywnej Oceny Pracy. Otrzymano 89 wypełnionych kwestionariuszy (odsetek zwrotu: 42,8%). Wyniki Średni wiek badanych wynosił 30,3 roku (odchylenie standardowe (standard deviation – SD) = 7,7), ich średni staż pracy z telefonem komórkowym – 4,1 roku (SD = 1,7), a poziom stresu zawodowego (według przyjętych norm) – 95,3 (SD = 19,1). Oceniając stres życiowy, najwięcej osób (62,8%) skarżyło się na częste problemy z uporaniem się z kłopotami dnia codziennego, a 57,4% miało dość częste problemy z pokierowaniem własnymi sprawami. W ocenie stresu życiowego istotnie różniły się osoby o różnym stażu pracy z telefonem komórkowym (p = 0,03), a w ocenie stresu zawodowego osoby prowadzące przez niego rozmowy o różnej długości (p = 0,05). Ryzyko bólów głowy zarówno kojarzonych (iloraz szans (odds ratio – OR) = 4,2, p = 0,008), jak i niekojarzonych (OR = 2,97, p = 0,04) z rozmowami przez telefon komórkowy – po uwzględnieniu wpływu stresu – było istotnie wyższe u osób rozmawiających przez telefon ponad 60 min dziennie niż u osób rozmawiających krócej. Wnioski Przeprowadzone badania wskazują, że oba stresory działające jednocześnie (PEM telefonu komórkowego oraz stres zawodowy i ogólny) niekorzystnie wpływają na samopoczucie pracowników i zwiększają ryzyko występowania dolegliwości subiektywnych. Med. Pr. 2017;68(5):617–628

12

Reakcja układu krążenia na stres i pole elektromagnetyczne emitowane przez telefony komórkowe – 24-godzinne monitorowanie EKG i ciśnienia tętniczego

58%

Szyjkowska A., Gadzicka E., Szymczak W., Bortkiewicz A.

Medycyna Pracy

|

2019

|

vol. 70

|

issue 4

411-424

EN

Background Experimental studies have shown cardiovascular effects of electromagnetic fields (EMF) emitted by mobile phones (e.g., prolonged QTc interval and abnormal blood pressure [BP] values). Also, stress may have an impact on the cardiovascular function. However, there are practically no data regarding the joint effect of exposure to stress and EMF, with both factors pertaining, e.g., to employees of mobile network operators. Material and Methods Out of 208 subjects who had taken part in survey research, 55 workers agreed to undergo resting ECG, 24-h ECG and ambulatory blood pressure monitoring (ABPM). Their health condition, occupational and life-stress levels and EMF exposure were also assessed. Results Among the workers using mobile phones for more than 60 min daily, the systolic BP values in office measurement and at night-time in ABPM were significantly higher than among the workers spending less time talking on mobile phones (p = 0.04 and p = 0.036, respectively). The workers with the highest level of occupational stress showed significantly higher systolic 24-h BP (p = 0.007) and at day-time (p = 0.002), both during work (p = 0.010) and after work (p = 0.005), and higher diastolic BP values at day-time (p = 0.028). Cardiovascular response was strongly gender-related: males showed more BP abnormalities while females displayed more impairments in ECG records. The heart rate from 24 h was significantly correlated with the level of occupational stress, after adjusting for gender, life-stress and EMF. Conclusions The findings obtained thus far have indicated the need to conduct in-depth studies on the impact of stress and EMF emitted by mobile phones on the health effects, in order to clarify the observed gender-related differences in cardiovascular response to the combined exposure to stress and EMF. Med Pr. 2019;70(4):411–24

PL

Wstęp W badaniach eksperymentalnych zaobserwowano wpływ korzystania z telefonu komórkowego na pracę serca, m.in. wydłużenie odstępu QTc oraz zmiany w wartościach ciśnienia tętniczego. Także stres może wywoływać zmiany w układzie krążenia. Brak jednak badań uwzględniających jednoczesne oddziaływanie stresu i pola elektromagnetycznego (PEM). Oba czynniki dotyczą m.in. pracowników sieci komórkowych. Materiał i metody Spośród 208 badanych we wcześniejszych etapach metodą ankietową 55 osób wyraziło zgodę na udział w dalszych badaniach [EKG spoczynkowe, 24-godzinna rejestracja EKG i ciśnienia tętniczego (ambulatory blood pressure monitoring − ABPM)]. Oceniono u nich także stan zdrowia, poziom stresu zawodowego i ogólnego oraz ekspozycję na PEM. Wyniki W przypadku osób rozmawiających przez telefon komórkowy ponad 60 min dziennie ciśnienie skurczowe w pomiarze jednorazowym i ciśnienie skurczowe z nocy w badaniu ABPM były istotnie wyższe niż u rozmawiających krócej (odpowiednio, p = 0,04 i p = 0,036). Badani, u których stwierdzono najwyższy poziom stresu zawodowego, charakteryzowali się istotnie wyższym ciśnieniem skurczowym w okresie doby (p = 0,007) i dnia (p = 0,002), zarówno w pracy (p = 0,010), jak i po niej (p = 0,005), oraz wyższym ciśnieniem rozkurczowym w okresie dnia (p = 0,028). Reakcja układu krążenia była istotnie zależna od płci. U mężczyzn dominowały zaburzenia ciśnienia tętniczego, a u kobiet – zaburzenia przewodzenia w EKG. Częstość skurczów serca w okresie doby z uwzględnieniem wpływu płci, stresu ogólnego i PEM była istotnie skorelowana z poziomem stresu zawodowego. Wnioski Uzyskane dotychczas wyniki wskazują na potrzebę dalszych badań w celu wyjaśnienia przyczyn różnej u kobiet i mężczyzn odpowiedzi układu krążenia na działanie stresu i PEM emitowanego przez telefony komórkowe. Med. Pr. 2019;70(4):411–424

13

Pole elektromagnetyczne w środowisku – metody szacowania i monitoring

58%

Bieńkowski P., Podlaska J., Zubrzak B.

Medycyna Pracy

|

2019

|

vol. 70

|

issue 5

567-585

EN

Background The paper describes the current legal status related to electromagnetic field (EMF) measurements in the context of environmental protection. It also presents the assumptions and exemplary results obtained from the EMF National Monitoring System which, in the authors’ opinion, could be more reliable and better adapted to the current state of affairs in the radiocommunication industry. Material and Methods A simplified method of estimating electromagnetic field intensity from various sources, including in particular cellular base stations, using their basic parameters, was described. The electromagnetic field monitoring system operating in Poland was described, and alternative monitoring methods were presented. The authors introduced their own concept of mobile monitoring, whose assumptions perfectly fit into the current realities and can be performed with the use of the current measurement equipment available to laboratories of the Voivodeship Inspectorates for Environmental Protection. Results The construction of the measurement system was presented, and its measurement verification was carried out. Measurement errors resulting from the use of weather-resistant casing and from placing the device on the roof of the vehicle were estimated, confirming that their impact on the measurement uncertainty budget tends to be negligible. Auxiliary software for mobile monitoring was presented, with the aid of which verification was made by carrying out monitoring measurements in the city of Wrocław. Conclusions The results obtained during the monitoring measurements in real conditions confirmed that the proposed method provides reliable results, which are not burdened with significant errors and distortions resulting from the proposed measurement methodology or from the construction of the measurement system itself. The developed system does not require significant financial outlays and is a perfect complement to the stationary measurements currently performed within the Environmental Monitoring System. Med Pr. 2019;70(5):567–85

PL

Wstęp W pracy opisano obecny stan prawny związany z pomiarami pól elektromagnetycznych (PEM) w kontekście ochrony środowiska oraz przedstawiono założenia i przykładowe wyniki z krajowego systemu monitoringu PEM, który w opinii autorów można by uczynić bardziej miarodajnym i lepiej przystosowanym do obecnej sytuacji w branży radiokomunikacji. Materiał i metody Zaprezentowano uproszczoną metodę szacowania natężenia (PEM) od dowolnego źródła ze szczególnym naciskiem na stacje bazowe telefonii komórkowej, wykorzystując do tego ich podstawowe parametry. Opisano system monitoringu pola elektromagnetycznego funkcjonujący w Polsce i przedstawiono alternatywne metody jego prowadzenia, jakie są stosowane w innych krajach. Pokazano także własną koncepcję monitoringu mobilnego, której założenia doskonale wpasowują się w obecne realia i są możliwe do zrealizowania z wykorzystaniem aparatury pomiarowej będącej w posiadaniu laboratoriów wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska. Wyniki Przedstawiono budowę systemu pomiarowego i dokonano jego weryfikacji pomiarowej w warunkach laboratoryjnych. Oszacowano błędy pomiarowe wynikające z zastosowania obudowy odpornej na warunki atmosferyczne i umocowania przyrządu na dachu pojazdu, potwierdzając, że ich wpływ na budżet niepewności pomiaru monitoringowego jest pomijalny. Zaprezentowano oprogramowanie pomocnicze do realizacji monitoringu mobilnego, za pomocą którego dokonano weryfikacji przez przeprowadzenie pomiarów monitoringowych we Wrocławiu. Wnioski Wyniki uzyskane w trakcie prowadzenia pomiarów monitoringowych w terenie potwierdziły, że zaproponowany sposób daje wiarygodne i miarodajne wyniki, które nie są obarczone znaczącymi błędami ani przekłamaniami wynikającymi z zaproponowanej metodyki pomiaru czy budowy samego układu pomiarowego. Opracowany system nie wymaga znacznych nakładów finansowych i stanowi doskonałe uzupełnienie pomiarów stacjonarnych wykonywanych obecnie w ramach Systemu Monitoringu Środowiska. Med. Pr. 2019;70(5):567–585

14

Pola elektromagnetyczne w otoczeniu telefonów bezprzewodowych i komórkowych

58%

Mamrot P., Mariańska M., Aniołczyk H., Politański P.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 6

803-814

EN

Background Mobile telephones belong to the most frequently used personal devices. In their surroundings they produce the electromagnetic field (EMF), in which exposure range there are not only users but also nearby bystanders. The aim of the investigations and EMF measurements in the vicinity of phones was to identify the electric field levels with regard to various working modes. Material and Methods Twelve sets of DECT (digital enhanced cordless telecommunications) cordless phones (12 base units and 15 handsets), 21 mobile telephones produced by different manufactures, and 16 smartphones in various applications, (including multimedia) in the conditions of daily use in living rooms were measured. Measurements were taken using the point method in predetermined distances of 0.05–1 m from the devices without the presence of users. Results In the vicinity of DECT cordless phone handsets, electric field strength ranged from 0.26 to 2.30 V/m in the distance of 0.05 m – 0.18–0.26 V/m (1 m). In surroundings of DECT cordless telephones base units the values of EMF were from 1.78–5.44 V/m (0.05 m) to 0.19– 0.41 V/m (1 m). In the vicinity of mobile phones working in GSM mode with voice transmission, the electric field strength ranged from 2.34–9.14 V/m (0.05 m) to 0.18–0.47 V/m (1 m) while in the vicinity of mobile phones working in WCDMA (Wideband Code Division Multiple Access) mode the electric field strength ranged from 0.22–1.83 V/m (0.05 m) to 0.18–0.20 V/m (1 m). Conclusions The mean values of the electric field strength for each group of devices, mobile phones and DECT wireless phones sets do not exceed the reference value of 7 V/m, adopted as the limit for general public exposure. Med Pr 2015;66(6):803–814

PL

Wstęp Telefony komórkowe należą do najczęściej stosowanych urządzeń użytku osobistego. Urządzenia te wytwarzają w swoim otoczeniu pole elektromagnetyczne (PEM), w którego zasięgu oprócz ich użytkownika znajdują się także przebywające w pobliżu osoby postronne. Celem niniejszego badania i pomiarów PEM w otoczeniu ww. urządzeń było poznanie poziomu natężenia pola elektrycznego z uwzględnieniem różnego trybu pracy (rozmowa głosowa GSM (global system for mobile communications), WCDMA (wideband code division multiple access), przesyłanie danych). Materiał i metody Zbadano 12 zestawów (w tym 12 stacji bazowych i 15 słuchawek) telefonów bezprzewodowych systemu DECT (digital enhanced cordless telecommunications), 21 telefonów komórkowych różnych producentów, 16 smartfonów podczas różnych zastosowań, w tym multimedialnych, w warunkach codziennego stosowania, w pomieszczeniach mieszkalnych. Pomiary realizowano metodą punktową w ustalonych odległościach (0,05–1 m) od wolnostojącej obudowy badanego urządzenia, bez obecności użytkownika. Wyniki W otoczeniu słuchawek telefonów bezprzewodowych DECT natężenie pola elektrycznego wynosiło 0,26–2,3 V/m w odległości 0,05 m do 0,18–0,26 V/m w odległości 1 m, natomiast w otoczeniu ich stacji bazowych – 1,78–5,44 V/m w odległości 0,05 m do 0,19–0,41 V/m w odległości 1 m. W otoczeniu telefonów komórkowych pracujących w trybie GSM w warunkach rozmowy natężenie pola wynosiło 2,34–9,14 V/m w odległości 0,05 m do 0,18–0,47 V/m w odległości 1 m. Z kolei w trybie WCDMA w warunkach rozmowy natężenie pola wynosiło 0,22–1,83 V/m w odległości 0,05 m do 0,18–0,20 V/m w odległości 1 m. Wnioski Średnie natężenie pola elektrycznego dla poszczególnych grup urządzeń telefonów komórkowych i bezprzewodowych systemu DECT nie przekraczało wartości odniesienia – 7 V/m, przyjętej jako graniczna dla ekspozycji ludności. Med. Pr. 2015;66(6):803–814

15

Wpływ pól elektromagnetycznych zakresu radiowego i mikrofalowego, emitowanych przez urządzenia łączności bezprzewodowej, na funkcjonowanie wybranych elementów układu nerwowego

58%

Politański P., Bortkiewicz A., Zmyślony M.

Medycyna Pracy

|

2016

|

vol. 67

|

issue 3

411-421

EN

Nervous system is the most “electric” system in the human body. The research of the effects of electromagnetic fields (EMFs) of different frequencies on its functioning have been carried out for years. This paper presents the results of the scientific literature review on the EMF influence on the functioning of the human nervous system with a particular emphasis on the recent studies of the modern wireless communication and data transmission systems. In the majority of the analyzed areas the published research results do not show EMF effects on the nervous system, except for the influence of GSM telephony signal on resting EEG and EEG during patients’ sleep and the influence of radiofrequency EMF on the cardiovascular regulation. In other analyzed areas (EMF impact on sleep, the evoked potentials and cognitive processes), there are no consistent results supporting any influence of electromagnetic fields. Neurophysiological studies of the effect of radio- and microwaves on the brain functions in humans are still considered inconclusive. This is among others due to, different exposure conditions, a large number of variables tested, deficiencies in repeatability of research and statistical uncertainties. However, methodological guidelines are already available giving a chance of unifying research that definitely needs to be continued in order to identify biophysical mechanisms of interaction between EMFs and the nervous system. One of the EMF research aspects, on which more and more attention is paid, are inter-individual differences. Med Pr 2016;67(3):411–421

PL

W organizmie ludzkim do układów najbardziej „elektrycznych” należy układ nerwowy oparty na elektroprzewodzących sieciach neuronalnych. W związku z tym od lat prowadzone są badania mające na celu sprawdzenie wpływu pól elektromagnetycznych (PEM) o różnych częstotliwościach na jego funkcjonowanie. W pracy zaprezentowano wyniki przeglądu literatury naukowej poświęconej oddziaływaniu PEM na funkcjonowanie ludzkiego układu nerwowego, przy czym szczególny nacisk położono na najnowsze prace dotyczące współczesnych bezprzewodowych systemów łączności i transmisji danych. Wyniki opublikowanych prac w większości analizowanych obszarów nie wykazują wpływu PEM na układ nerwowy. Wyjątkami są oddziaływanie sygnału telefonii GSM na zapis EEG – spoczynkowy i podczas snu badanych osób – oraz wpływ częstotliwości radiofalowych na regulację układu krążenia. W pozostałych analizowanych obszarach (wpływ na sen, potencjały wywołane i procesy poznawcze) nie ma spójnych wyników prac świadczących zdecydowanie o oddziaływaniu PEM. Neurofizjologiczne badania wpływu fal radiowych i mikrofal na funkcje mózgu u ludzi nie przyniosły dotychczas jednoznacznych wyników. Przyczynami tego są m.in. różne warunki ekspozycji, duża liczba badanych zmiennych, brak powtarzalności badań i wątpliwości natury statystycznej. Istnieją już jednak wskazówki metodyczne dające szansę na ujednolicenie badań, które zdecydowanie nadal powinny być prowadzone, żeby określić biofizyczne mechanizmy oddziaływania PEM na układ nerwowy. Jednym z aspektów, na które coraz częściej zwraca się uwagę, jest uwzględnianie w badaniach oddziaływania PEM różnic osobniczych. Med. Pr. 2016;67(3):411–421

Refine search results

Examination of virtual phantoms with respect to their possible use in assessing compliance with the electromagnetic field exposure limits specified by Directive 2013/35/EU

Mitigation measures of electromagnetic field exposure in the vicinity of high frequency welders

Occupational exposure to electromagnetic fields in the Polish Armed Forces

Influence of electromagnetic field (1800 MHz) on lipid peroxidation in brain, blood, liver and kidney in rats

Laboratorium elektroniki – pole elektromagnetyczne emitowane przez oscyloskopy

Ochrona przed promieniowaniem urządzeń telefonii komórkowej – nieprzygotowanie do prowadzenia pomiarów i brak edukacji

Ekspozycja kuracjuszy na pola elektromagnetyczne i radon w uzdrowiskach radonoleczniczych

Pole elektromagnetyczne emitowane przez elektroniczne przyrządy laboratoryjne

Techniczne aspekty ekspozycji na pole magnetyczne ekstremalnie niskich częstotliwości (ELF) w badaniach biomedycznych

Ochrona zdrowia ludności przed zagrożeniami elektromagnetycznymi − wyzwania wynikające z planowanego w Polsce wdrożenia systemu radiokomunikacji standardu 5G

Wpływ stresu i intensywności rozmów przez telefon komórkowy na stan zdrowia i dolegliwości subiektywne pracowników sieci GSM

Reakcja układu krążenia na stres i pole elektromagnetyczne emitowane przez telefony komórkowe – 24-godzinne monitorowanie EKG i ciśnienia tętniczego

Pole elektromagnetyczne w środowisku – metody szacowania i monitoring

Pola elektromagnetyczne w otoczeniu telefonów bezprzewodowych i komórkowych

Wpływ pól elektromagnetycznych zakresu radiowego i mikrofalowego, emitowanych przez urządzenia łączności bezprzewodowej, na funkcjonowanie wybranych elementów układu nerwowego