Search results

1

Wokół opowieści Jerzego Wiatra o życiu własnym i socjologii w Polsce socjalizmu realnego

100%

Sułek A.

Studia Socjologiczne

|

2023

|

issue 1(248)

175-186

PL

Szkic związany jest z książką, w której Jerzy J. Wiatr, odpowiadając na pytania Pawła Kozłowskiego, opowiada o swoim życiu i socjologii w Polsce okresu socjalizmu realnego (1944–1989). Wykorzystując podane w książce informacje i wyrażone opinie, szkic pokazuje, jakie zagadnienia z historii socjologii i socjologii nauki można podjąć pod jej wpływem lub badać na podstawie jej treści. Należą do nich: typy karier naukowych w socjologii, rola mistrzów i szkół naukowych, autobiografie socjologów, polityczne zaangażowanie socjologii i jego dylematy.

EN

The essay is devoted to the book, in which Jerzy J. Wiatr speaks about his life and the sociology in Poland during the period of real socialism (1944–1989), responding to Paweł Kozłowski’s questions. Departing from the information that the book delivers as well as the opinions expressed therein, this essay indicates a selection of issues in the history of sociology and the sociology of science, which the book may encourage to address or which can be studied on the basis of its content. These include: the types of scholarly careers in sociology, the role of academic authoritative figures and schools, the autobiographies of sociologists, as well as the political engagement of sociology and its dilemmas.

2

Teoria Socjologiczna Jako Narzędzie Zmiany? Analiza Performatywnego Wymiaru Myśli Społecznej Zygmunta Baumana / A Sociological Theory or a Tool of Change? An Analysis of the Performative Aspect in the Social Thought of Zygmunt Bauman

84%

Brzeziński D.

Kultura i Społeczeństwo

|

2013

|

vol. 57

|

issue 2

173-195

EN

W posłowiu do Płynnej nowoczesności (2006a) Zygmunt Bauman porownał cele, jakie stawiają przed sobą socjologowie i poeci. Powołując się na rozważania Milana Kundery zawarte w Sztuce powieści (2004), stwierdził, że „[…] poeta musi wypowiedzieć służbę prawdom, jakie zastał, prawdom znoszonym od nagminnego użytku i ≪oczywistym≫ dlatego, że je na powierzchnię wydobyto i tam porzucono” (Bauman 2006a, s. 313). Przebijanie się przez mur tego, co powszechnie przyjęte, poszukiwanie alternatyw dla niekwestionowanych sposobów ujmowania rzeczywistości, a także odkrywanie nieuświadamianych uprzednio możliwości kondycji ludzkiej to - jak twierdzi Bauman - płaszczyzny, na których misje poetów i socjologów się spotykają. Eo ipso analizowaniu praw rządzących funkcjonowaniem społeczeństwa, co jest podstawowym celem dyscypliny przez niego reprezentowanej, powinno towarzyszyć podkreślanie konstruktywistycznego wymiaru tych praw oraz unaocznianie, iż mogą one - a zarazem powinny - być udoskonalane. Niepodjęcie tego drugiego zadania należałoby, zdaniem Baumana, oceniać w kategoriach wyrzeczenia się odpowiedzialności za kondycję współczesnego świata i utracenia zarazem wielkiej szansy, jaką nieść może performatywny wymiar socjologii (zob. Austin 1993). Socjolog konkluduje: „Nie ma wyboru pomiędzy ⟪zaangażowanym ≫ a ≪neutralnym≫ sposobem uprawiania socjologii. Niezaangażowana socjologia po prostu nie istnieje” (Bauman 2006a, s. 333, 334). Zamierzam tu poddać analizie sposób uprawiania refleksji socjologicznej przez Zygmunta Baumana. Najpierw przedstawię najważniejsze etapy ewolucji socjologii zaangażowanej autora Nowoczesności i Zagłady. Następnie wyszczególnię środki retoryczne, których używa on w celu nadania swym pismom zdolności wywierania wpływu na rzeczywistość. Odniosę się także do kontrowersji, jakie wzbudza ich stosowanie. Potem podejmę refleksję nad realnością przeprowadzenia zmiany za pomocą teorii społecznej. Przekonania Baumana w tej materii zostaną zinterpretowane jako egzemplifikacja myśli utopijnej o ikonoklastycznym charakterze.

3

Wolność i bezpieczeństwo w płynnej nowoczesności

84%

Brzeziński D.

Studia Socjologiczno-Polityczne. Seria Nowa

|

2017

|

vol. 06(1)

57-77

PL

In many publications Zygmunt Bauman used a metaphor of a pendulum extending between freedom and security. He claimed that the shape of the relationship between these two values, which he considered both as opposite and complementary, was a good indicator of social and cultural changes. In this regard he devoted much attention to transformations of modernity. Bauman argued that the characteristic feature of the transition process from solid to liquid modernity was a definite appreciation of freedom in relation to security. However, the consequence of this situation was development of the sense of insecurity, which was fuelled, according to Bauman, by the ruling authorities perceiving these actions as one of the sources legitimizing their power. Such a situation caused that the pendulum has recently begun to swing over to the opposite side. In his opinion, in the era of growing social distances, terrorist threats and migration crisis, security is gaining more and more supporters. In the article I focus on the critical analysis of Bauman’s findings regarding both concepts mentioned. In addition, I will indicate the way of establishing balance between them which he presented in his engaged sociology.

Refine search results

1 Kultura i Społeczeństwo

1 Studia Socjologiczne

1 Studia Socjologiczno-Polityczne. Seria Nowa

1 2023

1 2017

1 2013

2 Brzeziński D.

1 Sułek A.

Wokół opowieści Jerzego Wiatra o życiu własnym i socjologii w Polsce socjalizmu realnego

Teoria Socjologiczna Jako Narzędzie Zmiany? Analiza Performatywnego Wymiaru Myśli Społecznej Zygmunta Baumana / A Sociological Theory or a Tool of Change? An Analysis of the Performative Aspect in the Social Thought of Zygmunt Bauman

Wolność i bezpieczeństwo w płynnej nowoczesności