Search results

1

Lista

100%

Sendyka R.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2014

|

issue 1(2)

105–116

PL

Artykuł dotyczy chwytu układania spisu bądź listy (enumeracji) w obszarze tekstu literackiego. Lista – gatunek utylitarny o długiej tradycji – jest często używana jako mikrogatunek literacki. Tu ujawnia dwoistość swoich konotacji. Nie tyle bowiem porządkuje i zamyka obejmowany materiał, co ujawnia nieskończoność i mnogość elementów świata. Enumeracja nie jest więc jedynie wtórnym uporządkowaniem. Może także być twórcza, wynalazcza, może prowokować włączanie nowych elementów, jak to ma miejsce w praktykach współczesnych artystów (Sophie Calle). Stawką listy może w końcu być „istnienie” wyliczanego i wyliczającego – o czym przekonuje w swojej teorii wymieniania Susan Sontag.

EN

The text discusses the tool of listing (or enumerating) used within literary texts. It provides a short review of listing tradition, literary examples and basic (practical) definitions of this practice. However, as a literary micro-genre, the list reveals its ambivalence. It is not only a closing, ordering device, but above all it seems to point toward that what is endless and many. Enumeration needs not to be merely a secondary ordering act but it may be creative, inventive, provoking inclusion of new items, as it happens in Sophie Calle’s art. What is at stake, it is finally the very existence of both – listed object and listing subject – what is claimed by Susan Sontag in her impressive “theory of listmania”.

2

„Podoba mi się ten miszmasz”. Enumeracje Juliana Kornhausera

100%

Piotrowska-Grot M.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 26

48-65

EN

In this article, I analyze how enumeration functions in Kornhauser’s poetry, looking at the various stages of the poet’s life. Enumeration plays a number of roles in Kornhauser’s poetry. While, in a way, it “laminates” fragments of reality, it primarily attempts to extract things and memories from the past, retrieve them retroactively, albeit in an incomplete form. Inherently avant-garde and experimental, enumeration is meant to express the essence of the lyrical I. Drawing on Umberto Eco and Michel Foucault who (each in their own right) referred to the infinite possibilities of lists in their works, I analyze the different systems and functions of enumeration, and above all the ways in which Kornhauser uses enumeration in his works.

PL

W artykule analizuję sposób sfunkcjonalizowania enumeracji w poezji Juliana Kornhausera, przyglądając się różnym etapom twórczości poety. Enumeracja spełnia w tej poezji wiele zadań, stanowi swego rodzaju metodę „zalaminowania” elementów rzeczywistości, ale jest przede wszystkim próbą wydobycia rzeczy i wspomnień z przeszłości, retroaktywnego ich odzyskiwania, choć w niepełnej formie. To zdecydowanie rodzaj awangardowego z ducha eksperymentu, prowadzącego do uchwycenia tożsamości podmiotu. Podążając za myślą Umberto Eco czy Michela Foucaulta, którzy (każdy na swój sposób) w swoich pracach odnosili się do nieskończonych możliwości wykorzystania oraz różnych form wyliczenia, warto przyjrzeć się ich zróżnicowanym układom i funkcjom, a przede wszystkim sposobom, w jaki potencjał tego zabiegu wykorzystuje autor Za nas, z nami.

3

Полипредикативность предложений с конъюнктивным употреблением разделительного союза (на материале польского и русского языков)

100%

Kiklewicz A.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/1

19-35

PL

W artykule zaproponowano semantyczną interpretację zdań z koniunkcyjnym użyciem spójnika rozłącznego. Pokazano, że zdania tego typu charakteryzują się ambiwalencją: z jednej strony, na poziomie informacji asercyjnej wyraża się koniunkcję, tj. informację o pełnym objęciu wymienionych elementów cechą zamanifestowaną przez predykat w pozycji orzeczenia. Z drugiej strony, istnieje plan informacji asumpcyjnej, dotyczący zespołu branych pod uwagę, rozważanych alternatyw. W części asumpcyjnej dodatkowo wyraża się takie znaczenia, jak potencjalność, egzemplifikacyjność oraz otwartość zbioru. Pokazano także, że język polski i rosyjski mają różne predyspozycje do wyrażenia informacji asumpcyjnej: język polski w większym stopniu preferuje konstrukcje ze związkiem rozłącznym. Znajduje to wyraz w tłumaczeniach tekstów z jednego języka na inny: mimo że w większości przypadków struktura syntaktyczna zdania wyjściowego jest zachowywana, istnieją też rozbieżności, a mianowicie przypadki, gdy polskiej konstrukcji rozłącznej odpowiada rosyjska konstrukcja łączna lub konstrukcja innego (niewspółrzędnego) typu.

EN

The author proposes a semantic interpretation of sentences with the conjunctive use of the disjunctive conjunction. It has been shown that sentences of this type are characterized by an ambivalence: on the one hand, at the level of assertive information, the conjunction is expressed, i.e. information about the full coverage of the known, listed elements by the feature manifested by the predicate in a head position. On the other hand, there is a plan of assumptive information, i.e. an indication that these elements are a set of alternatives that the sender considers as potential participants (examples) in the structure of the described situation. Such meanings as potentiality, exemplification and openness of set are expressed in the assumptive part of the sentence. The author has showed that Polish and Russian have different predispositions to express the assumptive information: Polish prefers constructions with a disjunctive connection to a greater extent. This is reflected in the translation of texts from one language to another: although in most cases the syntactic structure of the initial sentence is preserved, there are also discrepancies, namely cases where the Polish disjunctive construction corresponds to the Russian copulative construction or the construction of another (non-coordinate) type.

4

Topografia nostalgii jako topografia tożsamości (na podstawie twórczości Dubravki Ugrešić i Pavao Pavličicia)

75%

Czapik-Lityńska B.

Porównania

|

2013

|

vol. 12

103-116

EN

The article describes the interactions between the human space and literature. Literary images of the city (Berlin, Amsterdam, Zagreb) represent the subject’s nostalgia, its longings and moods. In Ugrešić’s work the subject is a lost, lonely emigrant homo exul. The writer shows the reality from a “real-andimaginated” perspective. The urban setting is strange and deepens the alienation and loneliness. The nostalgic atmosphere comes from a longing for the motherland. The return to the motherland is impossible. In the works of Pavličić the return to the homeland is possible. The power of literary creation, memory and imagination renews the space of destroyed Vukovar. The writer uses enumeration and creates images of an unexceptional and magical city. The nostalgic discourse of Croatian writers is at the same time an identity discourse.

PL

Artykuł omawia interakcje między przestrzenią ludzką (human) a literaturą. Literackie wizerunki miasta (Berlin, Amsterdam, Vukovar) reprezentują nostalgię podmiotu, jego nastroje i tęsknoty. W twórczości Ugrešić podmiot (subject) to zagubiony, samotny emigrant homo exul.. Pisarka pokazuje rzeczywistość w perspektywie real-and-imagined. Miejska przestrzeń jest obca, pogłębia alienację i samotność. Nastroje nostalgiczne wynikają z tęsknoty za ojczyzną i są dla pisarki utrapieniem. Albowiem powrót do ojczyny (Chorwacji i Jugosławii) nie jest możliwy. W twórczości Pavličicia powrót do ojczyzny (Chorwacji) jest możliwy. Moc kreacji literackiej, pamięć i wyobraźnia odnawiają (odbudowują) przestrzeń zniszczonego Vukovaru. Pisarz stosuje enumerację, tworzy wizerunki miasta zwykłego i miasta magicznego. Dyskurs nostalgiczny chorwackich pisarzy jest równocześnie dyskursem tożsamościowym.

Refine search results

1 Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

1 Forum Poetyki

1 Porównania

1 Prace Językoznawcze

2 2021

1 2014

1 2013

1 Czapik-Lityńska B.

1 Kiklewicz A.

1 Piotrowska-Grot M.

1 Sendyka R.

Lista

„Podoba mi się ten miszmasz”. Enumeracje Juliana Kornhausera

Полипредикативность предложений с конъюнктивным употреблением разделительного союза (на материале польского и русского языков)

Topografia nostalgii jako topografia tożsamości (na podstawie twórczości Dubravki Ugrešić i Pavao Pavličicia)