Search results

1

Tworzywo nas zdradza – filmowe eseje Grzegorza Królikiewicza

100%

Dondzik M.

Kwartalnik Filmowy

|

2018

|

issue 104 Esej, found footage, film montażowy

106-122

PL

Artykuł został poświęcony filmowym esejom Grzegorza Królikiewicza. Michał Dondzik omówił młodzieńczą fascynację Królikiewicza lekturą Prób Michela de Montaigne’a, jego pierwsze eseje filmowe zrealizowane w Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi, eseje wideo o rektorach łódzkiej szkoły filmowej, a także esej montażowy Kern. Autor zrekonstruował konteksty produkcyjne esejów reżysera oraz drogę, którą musiały one przebyć, by dotrzeć do widzów. Jak pisze w zakończeniu artykułu: „Twórczość Grzegorza Królikiewicza zarówno w Polsce Ludowej, jak i po 1989 r. skazana była na wąskie rozpowszechnianie. Dotarcie do filmów reżysera wymagało determinacji i pokonania szeregu trudności, jednak prawdziwym wyzwaniem było obejrzenie jego esejów. Są one nieobecne w przestrzeni polskiej kultury po dziś. Tym bardziej warto przyjrzeć się im z bliska, analizować i polemizować, bo do takiego właśnie osobistego, często emocjonalnego ich odbioru prowokuje Królikiewicz”.

EN

The article is devoted to Grzegorz Królikiewicz’s film essays. Michał Dondzik discusses the youthful fascination of Królikiewicz with the reading of Michel de Montaigne’s Essais, his first film essays realized at the Educational Film Studios in Łódź, video essays about the rectors of the Łódź Film School, and the compilation essay Kern. The author reconstructed the production contexts of the director’s essays and the path they had to travel to reach the viewers. As he writes at the end of the article: “The work of Grzegorz Królikiewicz in both Polish People’s Republic and after 1989 was condemned to narrow dissemination. Accessing the director’s films required determination and overcoming a number of difficulties, but the real challenge was watching the essays. They are absent from the space of Polish culture today. It is even better to look at them closely, analyse and argue with them, because it is Królikiewicz who invites such a personal, often emotional reception”.

2

Melanż historii, polityki i liryzmu – przyczynek do analizy filmu „Patriotka” Alexandra Klugego

75%

Fiuk E.

Kwartalnik Filmowy

|

2018

|

issue 104 Esej, found footage, film montażowy

167-177

PL

Autorka analizuje pochodzący z 1979 r. film „Patriotka” („Die Patriotin”), zrealizowany przez niemieckiego reżysera Alexandra Klugego, jednego z sygnatariuszy manifestu z Oberhausen, bodaj najsłynniejszego przedstawiciela tamtego pokolenia. Stworzony częściowo w oparciu o metodę „found footage” utwór, będący kompilacją formy fabularnej i dokumentalnej, oferuje wgląd w eseistyczną strategię autorską Klugego, zaś w szerszym znaczeniu stanowi przykład odbywających się na gruncie Nowego Kina Niemieckiego poszukiwań form wyrazu zdolnych przerodzić się w wehikuł trudno komunikowalnych treści historycznych, szczególnie w odniesieniu do mrocznej, pełnej imperialnych gestów historii Niemiec. Autorka przyjmuje, że narracja „Patriotki” jest rozpięta między trzema kontekstami – historią, polityką i liryzmem, stanowiącymi nie tylko punkty odniesienia w procesie interpretacji, ale również przenikające się elementy sensotwórcze.

EN

The author analyses the film “Patriot” (“Die Patriotin”, 1979), made by the German director Alexander Kluge, one of the signatories of the manifesto from Oberhausen, probably the most famous representative of that generation. Created partly on the basis of the found footage method, the work, which is a compilation of the narrative and documentary form, offers an insight into Kluge’s essayistic strategy, and in a broader sense it is an example of the exploration of forms of expression that can turn into a vehicle of hard-to-communicate historical content on the grounds of the New German Cinema, especially with regard to the dark German history, full of imperial gestures. The author assumes that the narrative of “Patriot” is spread between three contexts – history, politics and lyricism, which are not only reference points in the process of interpretation, but also interpenetrating elements generating meaning.

3

Na manowcach przygody. Esej filmowy i polskie kino lat 70.

45%

Stelmach M.

Kwartalnik Filmowy

|

2018

|

issue 104 Esej, found footage, film montażowy

95-105

PL

Celem artykułu jest nakreślenie specyfiki eseju filmowego jako gatunku charakterystycznego dla powojennego kina modernistycznego, rozwijającego się szczególnie w Europie w latach 50., 60. oraz 70. Jego hybrydyczność, idiosynkrazje formalne oraz niejednoznaczność treściowa jawią się w tym ujęciu jako konsekwencja właściwego dla nowoczesności zwątpienia w poznawcze możliwości i estetyczną koherencję tradycyjnych form, a także jako dowód wyeksponowania autorskiego głosu i dyskursywnych form wyrazu. Na tym tle jako eseje filmowe można odczytywać także dość liczne przykłady polskiego kina późnomodernistycznego. Występują one w dwóch zasadniczych wariantach – punktem wyjścia pierwszego jest fikcyjna opowieść (a reprezentantami np. „Iluminacja” Krzysztofa Zanussiego czy „Jak daleko stąd, jak blisko” Tadeusza Konwickiego), drugi stanowi kreacyjną i dyskursywną odmianę dokumentu (jest reprezentowany przez tzw. dokumenty kreacyjne Wojciecha Wiszniewskiego, Bogdana Dziworskiego czy Grzegorza Królikiewicza).

EN

The aim of the article is to outline the characteristics of the film essay as a genre typical of post-war modernist cinema, developed especially in Europe in the 1950s, 1960s and 1970s. Its hybridity, formal idiosyncrasies and content ambiguity appear in this approach as a consequence of the doubts, that are typical for modernity, in the cognitive possibilities and aesthetic coherence of traditional forms, as well as proof of displaying the author’s voice and discursive forms of expression. In the context of this background one can also consider quite numerous examples of late-modernist Polish cinema as film essays. They occur in two basic variants – the first one is a fictional story (represented for example by Krzysztof Zanussi’s “Illumination” or Tadeusz Konwicki’s “How Far, How Near”), the second is a creative and discursive version of the document (represented by so-called creative documents of Wojciech Wiszniewski, Bogdan Dziworski or Grzegorz Królikiewicz).

Refine search results

3 Kwartalnik Filmowy

3 2018

1 Dondzik M.

1 Fiuk E.

1 Stelmach M.

Tworzywo nas zdradza – filmowe eseje Grzegorza Królikiewicza

Melanż historii, polityki i liryzmu – przyczynek do analizy filmu „Patriotka” Alexandra Klugego

Na manowcach przygody. Esej filmowy i polskie kino lat 70.