Search results

1

Kto ma uprawnienie do decydowania o losach martwego ciała? Etyczny problem transplantacji ex mortuo

100%

Barański J., Łampika K., Zakład Humanistycznych Nauk Lekarskich Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Zakład Humanistycznych Nauk Lekarskich Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Jarosław Barański d. h., Kamila Łampika a. w. Z. H. N. L. n. U. M. w. W. U. s. m. n. W. N. H. i. P. w. I. P. o. n. W. N. S. w. I. F. U. W. U. k. S. C. L. K. o. S. T. C. O. z. k. i. w. r. l.-p.

Władza sądzenia

|

2017

|

vol. 12

PL

Nie istnieje bezdyskusyjne rozstrzygnięcie problemu, kto ma uprawnienie do decydowania o losach martwego ciała. Artykuł podejmuje tę kwestię w kontekście transplantacji ex mortuo, wskazując, że decyzje rodziny o donacji organów zmarłego krewnego powinny być respektowane, a ona sama powinna być włączona w proces decyzyjny.

EN

There is no non-controversial answer to the question, who is eligible to make decision regarding a dead body. The paper discusses this issue in the context of transplantation ex mortuo, pointing out that families’ decisions regarding the donation of organs of a dead relative should be taken into account and respected and that the family should be included in the decision making process.

2

Spis treści

75%

Sympozjum

|

2002

|

issue 1(9)

131-132

PL

Spis treści numeru 1(9) (2002) Sympozjum.

3

Spór o prymat walki ze złem

75%

Galewicz W.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2017

|

issue 4

4

Prawo do niewiedzy a autonomia

63%

Dryla O.

Diametros

|

2012

|

issue 32

19-36

PL

Tematem artykułu jest pytanie, czy będąca podmiotem autonomicznym jednostka ma prawo do niewiedzy o własnym stanie zdrowia. Punkt odniesienia dla prowadzonych rozważań stanowi klasyczny artykuł J. Harrisa i K. Keywood pt. Ignorance, Information and Autonomy i zawarte w nim stanowisko, zgodnie z którym rzekome prawo do niewiedzy jest sprzeczne z autonomią. Autorka koncentruje się na krytycznej analizie przyjętej przez wspomnianych autorów koncepcji autonomii, która prowadzi ją do wniosku, że tak rozumiana autonomia (1) nie może zostać uznana za nadrzędną wartość etyki medycznej oraz (2) wyklucza podejmowane przez jej zwolenników próby ugruntowania prawa do niewiedzy w innych wartościach. W końcowych partiach tekstu autorka stara się uzasadnić tezę, iż odpowiednio sformułowana koncepcja autonomii pozwala stwierdzić, że pacjent, jako podmiot autonomiczny, pośród innych praw ma także prawo do niewiedzy o własnym stanie zdrowia.

EN

The article explores the problem of whether a person as an autonomous individual has the right not to know about the state of their health. The point of reference is the classic article by John Harris and Kirsty Keywood, “Ignorance, Information and Autonomy”, in which they claim that the alleged right to ignorance is incompatible with autonomy. The author undertakes a critical analysis of the concept of autonomy adopted by these authors, which leads them to conclude (1) that such autonomy cannot be regarded as the supreme value of medical ethics, and (2) that it excludes attempts undertaken by its proponents to ground the right to ignorance in other values. The author argues that a properly formulated the concept of autonomy allows one to conclude that the patient, as an autonomous individual has the right not to know about their health.

5

Białe kłamstwo w praktyce medycznej z perspektywy wybranych teorii etycznych

63%

Janaszczyk A., Sobczak K.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2015

|

vol. 32

49-69

EN

Does a medical practitioner have a moral obligation to mislead a patient about hiscondition, if he has subjective certainty, that revealing the truth to the patient mayharm him even more? Or, perhaps the practioner is always bound to fully inform thepatient about true state of his health? Idea that pertains to those questions is, in itsnature, achronic. It has accompanied medicine since its birth and has also becomean issue pondered by philosophers. Over the course of centuries, various ethicalfundaments have been created by social and historical contexts. Their purpose wasto evaluate the so called ‘white lie’. The intention of this article is to classify and describemain ethical concepts, within which a solution to this issue has been sought for.

6

Robotyzacja farmacji: historia i stan obecny

63%

Żołnierz J., Baj J., Sak J., Brezdeń S., Rejdak L., Książek P., Maciejewski R.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2016

|

vol. 79

46-52

PL

Dążenie do naśladowania natury towarzyszy człowiekowi od czasów najdawniejszych. Wyrażało się ono zarówno w próbach przenoszenia do świata człowieka niektórych mechanizmów funkcjonowania zwierząt, jak i w próbach kopiowania struktury funkcjonalnej zwierząt i człowieka. Konstruowanie w XIX stuleciu różnego rodzaju automatów nie tylko naśladujących funkcje ludzkie lub zwierzęce ale także usprawniające produkcję przemysłową stworzyło fundamenty dla powstania w XX wieku robotyki. W 1961 roku opatentowano pierwszego robota przemysłowego a w 1985 roku podjęto próbę wykorzystania robota do wykonania biopsji guza mózgu. Jednak pierwsze automaty do liczenia tabletek użyto znacznie wcześniej niż miało miejsce zastosowanie robotyki w diagnostyce neurochirurgicznej. Początkiem robotyzacji farmacji było bowiem skonstruowanie i opatentowanie na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku przenośnego automatycznego licznika kapsułek i tabletek. Celem artykułu jest przedstawienie historii i obecnych trendów technologicznych zastosowania systemów robotycznych w farmacji z uwzględnieniem dylematów moralnych indukowanych rozwojem współczesnej robotyki farmaceutycznej.

EN

The aspirations to imitating of the nature were accompanying the man from the most former times. They manifested themselves in attempts to imitate some mechanisms of functioning of animals and to imitate the functional structure of animals and man. The machines which not only imitated functions of man or animals but also streamlining of the industrial productions were made in 19th century and they created the foundations for robotics in the 20th century. The first modern industrial robot was patented in 1961 and the first attempt to use the robot for the neurosurgical biopsy of a brain tumor was made in 1985. However the first digital pills counters were used much earlier than applying robotics in neurosurgical diagnostics. The dawn of the robotiza- tion of the pharmacy was the inventing and the patenting of first portable automatic counter of capsules and pills at the turn of sixtieth and seventieth of the 20th century. The paper presents the history and current technological trends in pharmaceutical robotic systems and moral dilemmas which have been induced from development of the modern pharmaceutical robotics.

7

The Doctrine of Double Effect: An Aid in Decision-Making

54%

Dancák P.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2020

|

vol. 18

|

issue 3

19-28

RU

Human society of the modern world, which is greatly affected by technological and economic advancements, has to address moral problems with a new urgency. In many instances, the decision does not bring only positive effects. Such cases can be found in applied ethics: bio-medical ethics, business ethics, and legal ethics, but also in other areas of human activity, too, most recently, in debates, concerning the use of autonomous vehicles or autonomous machines in general. This paper aims to describe and explain the principle of ‘double effect’, when solving complicated and, from the perspective of morality, profoundly dilemmatic situations. The principle of double effect was gradually developed as a means of seeking the right moral decisions. It has a firm and respected position within Catholic medical ethics, but also in secular legislation. The paper presents current thought experiments, which clarify moral decision-making in dilemmatic situations. What seems to be a shortcoming here, is that ethical thought experiments are far too abstract. On the one hand, they refine our knowledge, but on the other hand, they are very partial. The evolution of medical imaging methods, has enabled us to take a closer look at the relationship between the deontological and utilitarian approaches to making moral judgments, but it does not relieve us of our responsibility for the decisions that we have made. The positive side of the principle of double effect, is that it protects us from the slippery slope of utilitarian consequentialism, where the admission of a lesser evil, is only a step away from committing evil in the name of the greater good.

PL

Współczesne społeczeństwa, będące pod ogromnym wpływem postępu technologicznego i gospodarczego, muszą poważnie traktować różnego rodzaju problemy moralne. W wielu przypadkach podejmowane przez ludzi decyzje przynoszą efekty nie tylko pozytywne. Analizą takich sytuacji zajmuje się etyka stosowana: etyka biomedyczna, etyka biznesu, etyka prawna. Podobne przypadki można także spotkać w dyskusjach dotyczących m.in. wykorzystania pojazdów i maszyn autonomicznych. Celem niniejszego artykułu jest opisanie i wyjaśnienie zasady podwójnego skutku w kontekście rozwiązywania skomplikowanych sytuacji moralnych z etycznego punktu widzenia. Zasada podwójnego skutku była stopniowo rozwijana jako środek poszukiwania właściwych decyzji moralnych. Posiada ona mocną i uznaną pozycję w katolickiej etyce lekarskiej, ale także w świeckim ustawodawstwie. Artykuł przedstawia aktualne eksperymenty myślowe, które wyjaśniają podejmowanie decyzji moralnych w skomplikowanych sytuacjach. Wydaje się, że współczesne etyczne eksperymenty myślowe są zbyt abstrakcyjne. Z jednej strony, udoskonalają naszą wiedzę, z drugiej – są bardzo stronnicze. Ewolucja metod obrazowania medycznego umożliwiła nam bliższe przyjrzenie się związkom między deontologicznym i utylitarnym podejściem do wydawania sądów moralnych, ale nie zwalnia nas z odpowiedzialności za podjęte przez nas decyzje. Pozytywną stroną zasady podwójnego skutku jest to, że chroni nas ona przed śliskim zboczem konsekwencjalizmu utylitarnego, w którym przyznanie się do mniejszego zła jest tylko krokiem od popełnienia zła w imię większego dobra.

8

Pobieranie narządów po zatrzymaniu krążenia. O nadrzędności neurologicznego kryterium śmierci nad krążeniowym – kwestie filozoficzne

51%

Nowak P.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2018

|

vol. 42

55-71

EN

This two-part article concerns with bioethical issues associated with organ donation after circulatory determination of death (DCDD). Part 2 is devoted to philosophical problems. I analyze three concepts of death, that identify the end of life with a) somatic disintegration of the organism, b) irreversible cessation of vital work of self-preservation and c) irreversible loss of patient’s moral status. By referring to these positions I argue that circulatory criterion of death is reliable only if cessation of circulation lasts long enough for brain death to occur. Taking this into account, it might be supposed that the 5 minutes period of observation of cessation of circulation is not enough for patient’s death to take place.

PL

Przedmiotem tego dwuczęściowego artykułu są zagadnienia bioetyczne związane z pobieraniem narządów po zatrzymaniu krążenia. Cześć druga poświęcona jest problemom filozoficznym. Analizuję tutaj trzy koncepcje śmierci, które utożsamiają koniec życia z (a) somatyczną dezintegracją organizmu, (b) nieodwracalną utratą zdolności do samozachowania oraz (c) nieodwracalną utratą statusu moralnego pacjenta. Odwołując się do tych trzech stanowisk, argumentuję, że krążeniowe kryterium śmierci jest wiarygodne tylko wtedy, jeśli zatrzymanie krążenia trwa na tyle długo, że prowadzi do śmierci mózgu. Wziąwszy to pod uwagę, można przypuszczać, że przyjęty obecnie 5 minutowy okres obserwacji zatrzymania krążenia nie wystarcza do tego, aby nastąpiła śmierć pacjenta.

9

Pobieranie narządów po zatrzymaniu krążenia. O nadrzędności neurologicznego kryterium śmierci nad krążeniowym – kwestie regulacyjne

51%

Nowak P.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2018

|

vol. 42

35-53

EN

This two-part article concerns with bioethical issues associated with organ donation after circulatory determination of death (DCDD). Part 1 is devoted to legal and regulatory matters. Here I prove that in Poland organ retrieval from donors of all categories, specified in the modified Maastricht classification, is permissible. Particularly I argue that in our country there already is a legal basis for development of program of organ retrieval from donors in whom circulatory arrest have occurred after foregoing of life sustaining treatment. I also examine whether from the point of view of the law such donors might be considered dead when organ retrieval takes place.

PL

Przedmiotem tego dwuczęściowego artykułu są zagadnienia bioetyczne związane z pobieraniem narządów po zatrzymaniu krążenia. Część pierwsza jest poświęcona problematyce prawno-regulacyjnej. Dowodzę tutaj, że w Polsce dopuszczalne jest pobieranie narządów od dawców wszystkich kategorii wyszczególnionych w tzw. zmodyfikowanej klasyfikacji z Maastricht. W szczególności argumentuję, że w naszym kraju już obecnie istnieją podstawy prawne do rozwijania programu pobierania narządów od osób, u których doszło do zatrzymania krążenia po rezygnacji z terapii podtrzymującej życie. Z perspektywy prawa rozważam także, czy tego rodzaju dawcy mogą być uznani za zmarłych w momencie dokonywania eksplantacji.

10

Gewissenskonflikte in der ärztlichen Praxis. Medizin in einer multikulturellen und multireligiösen Gesellschaft

51%

Hunstorfer K.

Forum Teologiczne

|

2014

|

vol. 15

133-148

DE

Gewissenskonflikte in der ärztlichen Praxis können verschiedene Ursachen haben. Sie lassen sich ebenso aus dem jeweiligen Blickwinkel, aus dem sie betrachtet werden, unterschiedlich darstellen. Behandlungsschwierigkeiten, Therapieentscheidungen, Fragen nach dem sinnvollen Einsatz der Apparatemedizin, Verständigungsschwierigkeiten in der Arzt-Patienten-Beziehung bis hin zu Problemstellungen am Beginn oder am Ende des Lebens, können Gewissenskonflikte generieren. Ein nicht immer, aber zunehmend mehr entstehendes und wahrnehmbares Problemfeld besteht in der Tatsache, dass die Medizin ihre Verantwortung in einer multikulturell und multireligiös gewordenen Gesellschaft wahrnehmen muss. Der Arzt-Patienten-Beziehung fällt daher eine wichtige Rolle zu. Nicht nur Patientenrechte und –Autonomie fördern ein gelungenes Miteinander von Arzt/Ärztin und Patient/in, sondern ebenso eine berufsethische Grundhaltung der Offenheit gegenüber der Unterschiedlichkeit der kulturellen Herkunft und religiösen Gebundenheit von Patienten und Patientinnen. Dieser Artikel geht der Frage der ärztlichen Tätigkeit in einer multikulturellen und multireligiösen Gesellschaft nach. Können Anregungen und Hinweise für ein gelungenes Arzt-Patienten-Verhältnis, die einer Medizin mit menschlichem Antlitz gerecht werden können, formuliert werden? Diese Thematik wurde bereits in verschiedenen wissenschaftlichen Untersuchungen behandelt und publiziert. Wir werden auf diese wissenschaftlichen Arbeiten hinweisen und von dem Erfahrungsbereich des eigenen Arbeitsfeldes der Onkologie und Palliativmedizin ausgehen.

PL

Konflikty w praktyce lekarskiej mogą mieć różne przyczyny. Mogą być też przedstawione w zależności od każdorazowego punktu widzenia, w odmienny sposób. Problemy dotyczące terapii, decyzje terapeutyczne, pytania o sens stosowania środków intensywnej opieki medycznej, problemy we wzajemnej komunikacji w relacji lekarz-pacjent aż do zagadnień u początku bądź kresu życia, mogą wygenerować konflikty. Nie zawsze dostrzegany, jednak coraz częściej występujący i widoczny obszar problemowy wiąże się z tym, że medycyna musi spełniać swoje obowiązki wielokulturowym i wieloreligijnym społeczeństwie. Relacji między pacjentem a lekarzem przypada w tym kontekście bardzo ważna rola. Nie tylko prawa i autonomia pacjenta sprzyjają udanej współpracy lekarzy i pacjentów, ale także związana z etyką zawodową otwarta postawa lekarza wobec różnic kulturowego pochodzenia i religijnej przynależności pacjentów i pacjentek. W niniejszym artykule zawarto analizę działalności lekarskiej w wielokulturowym i wieloreligijnym społeczeństwie. Czy można sformułować propozycje i wskazania dotyczące właściwej relacji lekarza i pacjenta, które byłyby godne miana medycyny o ludzkim obliczu? Tematyka ta był już przedmiotem licznych naukowych debat i publikowanych analiz. Prace te zostały w niniejszym artykule uwzględnione, a punktem wyjście będzie obszar onkologii i medycyny paliatywnej.

EN

Conflict situations in medical practice can have different causes. They can arise from the difficulties involved in deciding which medical treatment or procedure to adopt; or in deciding whether or not high-technology medicine is advisable in a particular case; or in finding a way to resolve communication difficulties between physician and patient; or in discussing sensitive issues concerning the beginning and end of life. A topic which requires urgent discussion in modern medicine is how professional medical care should be administered in a society that is multi-cultural and multi-religious. In this kind of context, the relationship between physician and patient plays a crucial role. The joint effort of patient and physician to bring about recovery depends not only upon the level of respect that the doctor has for both the rights and the autonomy of patients but also upon the sensitivity which he or she has for differences in their cultural background and religious affiliation. Hence, this article discusses how medical care might be provided in a multi-cultural and multi-religious society. Can recommendations be given to physicians that might help them to form a more constructive relationship with patients who come from such an environment? Can modern medicine thereby be given a more human face? This topic has begun to be discussed more frequently in the academic literature. While this article is very much based on my own experiences in oncology and palliative care, I will nevertheless also refer to the current literature in the course of my article.

Refine search results

Kto ma uprawnienie do decydowania o losach martwego ciała? Etyczny problem transplantacji ex mortuo

Spis treści

Spór o prymat walki ze złem

Prawo do niewiedzy a autonomia

Białe kłamstwo w praktyce medycznej z perspektywy wybranych teorii etycznych

Robotyzacja farmacji: historia i stan obecny

The Doctrine of Double Effect: An Aid in Decision-Making

Pobieranie narządów po zatrzymaniu krążenia. O nadrzędności neurologicznego kryterium śmierci nad krążeniowym – kwestie filozoficzne

Pobieranie narządów po zatrzymaniu krążenia. O nadrzędności neurologicznego kryterium śmierci nad krążeniowym – kwestie regulacyjne

Gewissenskonflikte in der ärztlichen Praxis. Medizin in einer multikulturellen und multireligiösen Gesellschaft