Search results

1

Wstawiennictwo Maryi w świetle euchologii wybranych sakramentarzy

100%

Janiec Z.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2015

|

issue XII/12

207-221

PL

Artykuł prezentuje teksty traktujące o wstawiennictwie Maryi zawarte w wybranych sakramentarzach: Sacramentarium Gelasianum, Sacramentarium Bergomense, Le sacramentaire Grégorien oraz Sacramentarium Veronese. Zadaniem artykułu jest analiza modlitw euchologijnych (kolekt, modlitw nad darami, prefacji i modlitw po Komunii), zamieszczonych w starożytnych księgach liturgicznych, w celu ukazania w nich wstawiennictwa Maryi. Przedstawione w artykule wyniki badań wykazały, iż w ogromnej większości sakramentarze traktują o wstawiennictwie Maryi. Ta wstawiennicza rola jest widoczna w różnych okresach roku liturgicznego i dotyczy najczęściej udziału Maryi w Boskim planie zbawienia. Nadto analiza prezentowanych tekstów ujawniła, iż sakramentarze te w historii Kościoła służyły jako materiał do redagowania ksiąg liturgicznych poświęconych Maryi.

XX

The article presents texts dealing with the intercession of Mary contained in the selected sacramentaries: Sacramentarium Gelasianum, Sacramentarium Bergomense, Le sacramentaire Grégorien and Sacramentarium Veronese. The purpose of this article is to analyse euchological texts (opening prayers, prayers over the offerings, prefaces and prayers after Communion), contained in ancient liturgical books, in order to show in them the intercession of Mary. The results of research presented in the article revealed that the vast majority of sacra-mentaries treat of the intercession of Mary. This intercessory role is evident in different sea-sons of the liturgical year, and usually concerns Mary’s participation in the divine plan of salvation. Besides, the analysis of the presented texts has revealed that sacramentaries in the history of the Church used to serve as a material for composing liturgical books devoted to Mary.

2

Mozarabowie a iberyjskie doświadczenie graniczności

84%

Roszak P.

Polonia Sacra

|

2014

|

vol. 18

|

issue 2

EN

Mozarabs who defended their Christian identity in exceptional circumstances, historical and cultural after 711 (the year of Arab invasion to the Iberian Peninsula) may become an interesting contribution to the contemporary debate on multiculturalism and its weaknesses. In many of the euchological texts the Spanish liturgy an excellent picture of the struggle for identity. The author of the article analyzed one of the Hispanic mass called Pro tribulatis emphasizes the need to care for own consciousness. Intersubjectivity making by the liturgy understood as an exchange, commercium, and reliance on tradition understood as a creative continuation, transfer, became the foundation of attitudes of mozarabic Christians. Based on the background of historical reflection, the article intend to rethink the difficulties observed in contemporary Spain, influenced by the “new secularism”. Model of multiculturalism, is for many thinkers no longer sufficient and requires a strong correction.

PL

Historia mozarabów, którzy bronili swej chrześcijańskiej tożsamości w wyjątkowych okolicznościach historycznych i kulturowych po 711 roku (inwazja arabska na Półwysep Iberyjski), może stać się ciekawym przyczynkiem do rozważań nad multikulturalizmem i jego słabościami. Doskonały obraz walki o tożsamość pozostawiła liturgia hiszpańska, która w wielu tekstach euchologicznych (choćby analizowana w artykule msza pro tribulatis) podkreśla konieczności troski o własną świadomość. Intersubiektywność dokonująca się w liturgii rozumianej jako wymiana, commercium, a także oparcie na tradycji będącej twórczą kontynuacją, przekazywaniem, stały się fundamentem postawy mozarabów. Na kanwie historycznych opisów artykuł omawia trudności, z którymi boryka się współczesna Hiszpania w dobie „nowego laicyzmu”. Model multikulturalizmu okazuje się dla wielu myślicieli już niewystarczający i wymagający zdecydowanej korekty.

3

Lo Spirito Santo nell’Unzione degli Infermi. (Studio sul rito attuale)

83%

Dolhai L.

Teologia w Polsce

|

2021

|

vol. 15

|

issue 2

81-94

EN

The liturgical renewal endorsed by the Second Vatican Council has the Sacred Liturgy as its center: it is already in itself – as the Constitution Sacrosanctum Concilium (SC 43) states – a grace of the Holy Spirit. The new ”Ordo” of the Anointing of the Sick can beconsidered as one of the most significant fruits of this renewal. In fact, the new Ritual, with its articulation and richness of perspectives, presents a new vision of this sacrament. The most important amendment concerns its name which from the Sacrament of the dying (sacramentum exeuntium) becomes that of the sick (unctio infirmorum). The goal of my research is the deeper understanding of the presence of the Holy Spirit in the Anointing of the Sick through a study of the current rite. We will analyze the Ritual from the pneumatological point of view and then arrive at a doctrinal synthesis. The method used is also comparative, because I would like to highlight the differences between the texts of the old Ritual (1614) to those of the current liturgy (1972). The main question is this: How is the presence and action of the Holy Spirit expressed in the new Ordo.

PL

Odnowa liturgiczna zainicjowana przez Sobór Watykański II przedstawia świętą liturgię jako centrum życia Kościoła. Liturgia jest już sama w sobie – jak stwierdza konstytucja Sacrosanctum concilium (SC 43) – łaską Ducha Świętego. Za jeden z najbardziej znaczących owoców tej odnowy można uznać nowe Ordo sakramentu namaszczenia chorych. W istocie nowy Rytuał ze swoją formą wyrazu i bogactwem perspektyw przedstawia nową wizję tego sakramentu. Najważniejsza zmiana dotyczy jego nazwy – zamiast o umierających (sacramentum exeuntium) mówimy teraz o chorych (unctio infirmorum). Celem moich badań jest głębsze zrozumienie obecności Ducha Świętego w namaszczeniu chorych poprzez studium aktualnego obrzędu. Rytuał zostanie przeanalizowany z pneumatologicznego punktu widzenia, a następnie dojdziemy do syntezy doktrynalnej. Zastosowałem również metodę porównawczą, ponieważ chciałem podkreślić różnice między tekstami dawnego Rytuału (1614) a tekstami obecnej liturgii (1972). Główne pytanie brzmi: W jaki sposób w nowym Ordo wyraża się obecność i działanie Ducha Świętego?

IT

Il rinnovamento liturgico sanzionato dal Concilio Vaticano II ha come centro la Sacra Liturgia: esso già di per sé – come dice la Costituzione Sacrosactum Concilium (SC 43) – è una grazia dello Spirito Santo. Uno dei frutti più significativi di questo rinnovamento può essere considerato il nuovo ”Ordo” dell’Unzione degli infermi. Infatti, il nuovo Rituale, con la sua articolazione e ricchezza di prospettive presenta una nuova visione di questo sacramento. La modifica più importante riguarda il suo nome che da sacramento dei moribondi (sacramentum exeuntium) diventa quello degli ammalati (unctio infirmorum). Meta della mia ricerca è l’approfondimento della presenza dello Spirito Santo nell’Unzione degli infermi attraverso uno studio del rito attuale. Analizzeremo il Rituale dal punto di vista pneumatologico per poi giungere ad una sintesi dottrinale. Il metodo da me utilizzato sarà anche comparativo, perché vorrei mettere in rilievo le differenze tra i testi dell’antico Rituale (1614) a quelli della liturgia attuale (1972). La domanda principale è questa: Come viene espressa nel nuovo Ordo la presenza e l’azione dello Spirito Santo.

4

Jezusa Chrystusa, Najwyższego i Wiecznego Kapłana: nowe święto dla Polski

71%

Ostrowski D., Kopacz I., Zięba T.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2014

|

vol. 67

|

issue 1

EN

In 2013, the feast of Jesus Christ the Eternal High Priest was introduced into the liturgical calendar of the Church in Poland. In studying the history and liturgical texts for the new feast, the authors undertook the first attempt of a comprehensive liturgical analysis of its liturgy, presenting its historical background and theology. Starting from describing the circumstances of its introduction, and ending on the presentation of its summary in the „Martyrologium”, the authors paid a special attention to the form of the Mass and, also, tried to take the theological lecture of Mass readings. Then, also the theological conclusions of analytical reading of texts of the Liturgy of the Hours have been presented. The study is the first Polish comprehensive presentation of euchology for the new feast, sometimes it only opens threads for further discussion. However, it clearly shows the fundamental traces of the new feast’s theology. Its central theme is the priesthood of Christ as superior to the priesthood of the Old Testament. The only true priesthood of Christ involves especially, in sacramental way, the ordained ministers. The ministerial priesthood, in fact, becomes the second subject of the feast, as the prayer for priests was the main motivation for introduction of this feast into liturgical calendars of local Churches.

PL

W 2013 r. do kalendarza diecezji polskich zostało wprowadzone święto Jezusa Chrystusa, Najwyższego i Wiecznego Kapłana. W omówieniu historii i tekstów liturgicznych na święto Jezusa Chrystusa, Najwyższego i Wiecznego Kapłana, autorzy podjęli się obszernej analizy liturgicznej, przedstawiając tło historyczne i kontekst teologiczny tekstów liturgicznych nowego święta. Wychodząc od ukazania zarysu historii i okoliczności wprowadzenia święta, a dochodząc do prezentacji Martyrologium, przedstawiają analizę tekstów formularza Mszy świętej, podejmują się pierwszej próby teologicznej lektury czytań mszalnych. Ukazują teologiczne wnioski analitycznej lektury tekstów Liturgii Godzin. Prowadzonym analizom towarzyszą krótkie próby syntezy teologicznej i liturgicznej. Opracowanie jest pierwszą kompletną prezentacją treści euchologicznych nowego święta, niekiedy zatem zaledwie otwiera wątki dyskusyjne, jednakże w sposób jednoznaczny ukazuje podstawowe prawdy teologiczne święta. Centralnym tematem jest kapłaństwo Chrystusa przewyższające kapłaństwo Starego Testamentu. Kapłaństwo Chrystusa jest jedynym prawdziwym kapłaństwem, w którym z kolei na sposób sakramentalny szczególnie uczestniczą szafarze wyświęceni. Kapłaństwo urzędowe się równorzędnym tematem święta, bo właśnie modlitwa za kapłanów stanowi główną motywację wprowadzenia święta do kalendarzy Kościołów lokalnych.

5

Liturgia uroczystości Narodzenia Pańskiego drogą odnowienia godności człowieka : wskazania homiletyczne

67%

Stefański P.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2019

|

issue 26

373-386

EN

The aim of the article is to determine the way of renewing human dignity according to Christmas liturgy. The term „renewing” can be found in the euchology of „Mass during the day”. Thanks to the actualization of the celebrated Mystery, the participants of this liturgy have a chance to experience the grace of renewal. Therefore, the study contains indications for the homily, whose function is: to reveal the celebrated Mystery, to show its actualization at the time of celebration and to present the practical application of the grace. In the homily of „Mass during the day” a preacher should reveal the Mystery of the Incarnation. The born Son of God distinguishes a man with a vocation to a redemptive dialogue. The person who accepts the Incarnate Word experiences the dignity of Divine filiation. As a result, the grace of renewed dignity strengthens believers in their trust in God and His word, makes them able to experience everyday life in union with their Savior, promotes the renewal of brotherhood relationships, leads to the affirmation of the material side of reality: namely to care for the body and natural environment.

6

Modlitwa kolekty we mszy świętej wotywnej o duchu świętym inspiracją w aktualizacji kerygmatycznej

67%

Stefański P.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2018

|

issue 25

391-403

EN

Te aim of the article is to distinguish elements from the Collects of votive mass about the Holy Spirit, which convergate with the kerygma concerning the Third Divine Person. Te results of this research may find their application in homilies, within the so-called kerygmatic actualization. At first, the study analyzes the anamnetic element of particular orations in terms of the Holy Spirit’s activity. Ten, the expressions referring to the Divine dynamics are juxtaposed with readings of the Lectionary. Finally, the article presents the effects suggested in the reviewed orations. Te homilist’s task is to create willingness to accept the gifs which are mentioned in the chosen orations among the participants of the liturgy. Among the postulates are, among others: more frequent use of presidential prayers in preaching and the pedagogy of listening to presidential prayers.

7

Wspólne DNA liturgii Wschodu i Zachodu

67%

Potoczny M. R.

|

2018

|

vol. 51

|

issue 1

55-70

EN

Even if each liturgy of the different liturgical traditions has its own characteristics which are results of the different evolution and different theological approaches, in its lessens it still remains the one and same liturgy of the Church. Before describing the common DNA of the Christian liturgy, as the starting point of this paper, we showed a couple of elements which differ the rites of the Church. In the main part of the study the elements containing the common liturgical DNA were presented. Among them we pointed: the Jewish liturgy, proclamation of the Kerygma, sacramental life, the common proto-geography, euchology which lex orandi and the structure of the Eucharistic Prayer.

PL

Chociaż liturgia Kościoła w każdej z tradycji liturgicznych posiada własne cechy charakterystyczne będące wynikiem odrębnej ewolucji oraz różnego rozłożenia akcentów teologicznych i celebracyjnych,to w swojej istocie jest jedną i tą samą liturgią jednego Kościoła. W punkcie wyjścia niniejszego studium ukazano elementy różniące poszczególne ryty w Kościele, a następnie te, które składają się na wspólny genotyp wszystkich wspólnot. Wśród nich szczególną uwagę zwrócono na liturgię żydowską, głoszenie kerygmatu, życie sakramentalne, wspólną geografię początków, euchologię wraz z ukrytym w niej lex orandi oraz strukturę Modlitwy Eucharystycznej.

8

Odkupieńcza moc Chrystusa Ukrzyżowanego w euchologii mniejszej w podwójnej celebracji roku liturgicznego Mszału rzymskiego Pawła VI

59%

Pakuła M.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2019

|

vol. 28

|

issue 4

227-242

EN

The analysis of euchological texts drawn from two different liturgical celebrations, namely the Palm Sunday and the Feast of the Exaltation of the Holy Cross, focuses the theological thought on Christ’s passion, death and resurrection. The fundamental fruit of this Paschal Mystery is the eternal life for every believer. A spectrum of every euchology is related to eschatological thought for the great number of texts from the currently used Roman Missal refer to the eternal life with God. Although these two celebrations share common theology and reveal the truth about redemption of human soul from sin and damnation, they differ from each other in totally different moments of their celebration as well as circumstances when they were introduced to the Liturgical Calendar. Nevertheless, the role of those texts is to reveal the unquestionable truth: Christ’s Cross is the altar, on which Christ, being obedient to his Father’s will, sacrificed himself for our sins. All these thoughts lead to one common aim – the eternal life with God. The liturgical reform of the Second Vatican Council assumes a return to original texts which were used to celebrate the Eucharist. Therefore, the analysis presents the juxtaposition of the current euchologies and the oldest Roman sacramentaries: Gelasianum and Gregorianum-Hadrianum which are juxtaposed with the Missal of St. Pius V and the Latin-Polish Missal, in which some modifications can be observed as well as differences in the selection of the Eucharistic texts.

9

Hermeneutyka tekstów euchologijnych w służbie przepowiadania liturgicznego

59%

Żądło A.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 12: Homiletyka

93-114

EN

The article’s contents faces the issue associated with liturgical proclamation (preaching a homily) based on eschatological texts that are constructed on the richness of their syntactic-semantic meaning and theological and pragmatic contents. Just as achieving the desired results requires using the adequately chosen method of proceedings, so too the good, that is, theologically deep preparation of the homily can be achieved by the appropriate method of interpreting texts, treated as an inspirational source for liturgical proclamation. The intent of the study was to draw attention to the need to explain in homilies the wealth of the contents of eschatological texts (not just biblical texts included in the Mass readings in a given liturgical celebration). This is done for the benefit of using the methods of interpreting literary texts, which also includes the texts of the prayers of a particular Mass. The proposal contained in the article mentions the historical-critical method, which makes it possible to read the text according to the diachronic key that accurately acquaints us with the linguistic method (by theoretical description and re-ference to the example). This allows us to examine the text according to synchronous keys, subjecting it to syntactic, semantic and pragmatic analyses. An attempt to be more sensitive to the need to work on the contents of homilies based on the hermeneutic method discussed in the article is all the more timely since liturgical theology methods have already existed for some time. It is also worth using them based on homiletics and in the preparation of the homily to be preached during the liturgy, since the theological aspect should play an important role in homiletic preaching.

PL

Artykuł wychodzi swą treścią naprzeciw zagadnieniu związanemu z przepowiadaniem liturgicznym (głoszeniem homilii), opartym na tekstach euchologijnych i konstruowanym na bogactwie ich syntaktyczno-semantycznego znaczenia oraz teologiczno-pragmatycznych treści. Podobnie jak do osiągnięcia zamierzonego celu prowadzi adekwatnie dobrany sposób (metoda) postępowania, tak też do dobrego, czyli teologicznie pogłębionego przygotowania homilii doprowadzić mogą stosowne metody interpretacji tekstów, traktowanych jako inspirujące źródło dla liturgicznego przepowiadania. Zamiarem autora opracowania było zwrócenie uwagi na potrzebę wyjaśniania w homiliach bogactwa treści tekstów euchologijnych (nie tylko tekstów biblijnych, wchodzących w skład czytań mszalnych danej celebracji liturgicznej) oraz na pożytek posługiwania się przy tym metodami interpretacji tekstów literackich, do jakich zaliczają się również teksty poszczególnych modlitw danej Mszy św. Propozycja zawarta w treści artykułu wspomina o metodzie historyczno-krytycznej (umożliwia zapoznanie się z tekstem w kluczu diachronicznym), zapoznaje natomiast dokładniej (poprzez teoretyczny opis i odniesienie do przykładu) z metodą lingwistyczną, w ramach której bada się tekst w kluczy synchronicznym, poddając go analizie syntaktycznej, semantycznej i pragmatycznej. Próba uwrażliwienia na potrzebę pracy nad treścią homilii w oparciu o omówione w artykule metody hermeneutyczne jest tym bardziej na czasie, że w teologii liturgicznej są te metody już obecne od jakiegoś czasu. Warto więc przeszczepiać je również na grunt homiletyczny i posługiwać się nimi przy przygotowywaniu głoszonych podczas liturgii homilii, jako że aspekt teologiczny powinien odgrywać istotne znaczenie w homiletycznym przepowiadaniu.

10

“Figli della promessa” in Veronense e Gelasianum Vetus

51%

Ostrowski D.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne (Liturgical and Homiletic Annals)

|

2011

|

issue 2(58)

87-99

PL

Starożytna euchologia Kościoła rzymskiego często jest nazywana źródłem dla lex credendi. Na tym metodologicznym fundamencie, u którego początku leży słynne powiedzenie Prospera z Akwitanii legem credendi lex statuat supplicandi, możemy nie tylko oprzeć nasze badania nad zawartością semantyczną i liturgiczną modlitw Kościoła, ale także wyprowadzać z nich przesłania o charakterze uniwersalnym. Autor przedstawia analizę liturgiczno-teologiczną wyrażenia filii promissionis, które znajduje w dwóch starożytnych sakramentarzach: Veronense i Gelasianum Vetus. Wyrażenie filii promissionis ukazuje w badanym repertorium euchologicznym fakt przyjęcia (a nawet przejęcia) przez chrześcijan, lud Nowego Przymierza, tytułu typowo starotestamentalnego, należącego dotąd do Izraela. Dokonuje się to na podstawie nie decyzji nowego Ludu Wybranego, ale na podstawie działania Boga, który realizuje nowe Przymierze w Chrystusie. Studium niniejsze jest opracowaniem i nową redakcją niektórych fragmentów dysertacji doktorskiej autora, w której temat Bożej obietnicy był częścią szerszej problematyki, dotyczącej adoptio divina.

Refine search results

2 Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

1 Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

1 Polonia Sacra

1 Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne (Liturgical and Homiletic Annals)

1 Roczniki Teologiczne

1 Ruch Biblijny i Liturgiczny

1 Teologia w Polsce

1 Teologiczne Studia Siedleckie

1 Łódzkie Studia Teologiczne

1 2022

2 2019

2 2018

2 2015

2 2014

1 2011

2 Ostrowski D.

2 Stefański P.

1 Dolhai L.

1 Janiec Z.

1 Kopacz I.

1 Pakuła M.

1 Potoczny M. R.

1 Roszak P.

1 Zięba T.

1 Żądło A.