Search results

1

Walka klas, czyli powrót wypartego

100%

Jagielski S.

Didaskalia. Gazeta Teatralna

|

2020

|

issue 159

1-26

EN

Jerzy Hoffman’s film Trędowata (1976) belongs, according to Zygmunt Kałużyński, to the history of ‘Polish psychopathology’. Jagielski, drawing on tools developed on the basis of psychoanalysis, Marxism and affective film theory, points to the repressed class antagonisms and ideological contradictions which Hoffman attempts to work through in his film. The author traces the symptoms of what is repressed in society in the work’s melodramatic excess. It is in this excess that Trędowata’s political unconscious manifests itself. The problem of a conservative revolution restoring the old order based on gentry ideology is linked to the genealogy of the ‘new elite’ (‘upstart aristocracy’). These conflicts are expressed in the film through the figure of the class uncanny: the mechanical body of Stefcia-doll, which produces an alienation effect rather than one of proximity, disrupting the film’s conservative and reactionary message.

2

Orgie et abstinence comme manifestations de l’excès dans Je suis sang de Jan Fabre

100%

Lăpădat B.

Concordia Discors vs Discordia Concors: Researches into Comparative Literature, Contrastive Linguistics, Cross-Cultural and Translation Strategies

|

2019

|

vol. 11

221-244

EN

This research examines the manifestations of excess as a means oftransgression of societal and ecclesiastical rules in Je suis sang/ I Am Blood,conceived by Jan Fabre in 2001 for the Avignon Festival. The medieval set inwhich Fabre frames the theatrical performance causes the spectator to beconfronted with violence and radical corporeal images, making ecstaticexperience and torture impossible to separate. By surpassing all the limitsabusively imposed on their bodies, the characters in the show submitthemselves to transgression by exploring both debauchery and abstinence asrituals. In each of these cases, the bodies are always pushed to the limits inorder to avoid the boundaries externally imposed on them and thus gain theirdesired freedom. In this manner, we are witnessing the emergence of severaltypes of bodies, always in connection with blood: tortured bodies, erotic bodies,ascetic bodies, saintly bodies or demonic bodies. Our approach throughout theanalysis of excess and its corporeal manifestations is based on the concept oforgiasm as theorised by sociologist Michel Maffesoli [2010]. Our maintheoretical concern focuses on the distinction between hyper and hypo orgiasm,two extreme manifestations of the same phenomenon. We argue that orgiasm isnot only a form of liberation for the medieval body represented in Je suis sang,but also a ritual that solidifies the bonds within the group in view, leaving spacefor a form of communion otherwise impossible to achieve.

3

Toward Theatrical Communitas

86%

Sajewska D.

Pamiętnik Teatralny

|

2021

|

issue 3(278)

15-56

EN

The term communitas, introduced into anthropological discourse by Victor Turner in the late 1960s, returned to humanist debates at the threshold of the twenty-first century by way of Roberto Esposito. Referring to Esposito’s concept of communitas, this essay brings out the anthropological tradition in thinking about the common, which Esposito had marginalized. The present author emphasized the importance of processuality and antistructural dimensions of egalitarian forms of togetherness, along with their potential to liberate human capacities of creativity. Examining the relation between munus and ludus, she shows theatricality residing immanently in the root of communitas. Focusing on the aesthetic and creative dimensions of togetherness helps in detecting multiple forms of commonality, and indicates various models of theatrical communitas. Exploring a nonnormative, transformative potential in experimental theater (Jerzy Grotowski, Sarah Kane, Ron Athey, Krzysztof Garbaczewski), she emphasizes collective, temporal, and excessive natures of theater that eschews the market-driven economy, along with the importance of a transversal communitas where the human being is only one of many actors. Some threads of the argumentation are expanded upon in a conversation with Leszek Kolankiewicz, included as an appendix.

4

Overabundance and privation as predictors of materialism in young adults

86%

Poraj-Weder M.

Roczniki Psychologiczne

|

2018

|

vol. 21

|

issue 3

207-229

EN

The aim of the present study was to determine how the social and material status of the family of origin and the degree of satisfaction of material needs during childhood (excessive vs. insufficient) engender materialism in young adults. The participants in the study were 346 individuals aged 20 to 35. To measure materialism, the following scales were used: the Material Values Scale by Richins; the Priorities in Life Scale; and the Motives for Making Money Scale by Srivastav, Locke, and Bartol. Socioeconomic variables were measured with the author’s own tool. The results indicate that the low socioeconomic status of the family of origin and the experience of privation in early life increase the attractiveness of material goods and money, and thus contribute to the formation of the materialistic orientation. The experience of overabundance during childhood, by contrast, is negatively correlated with materialism. This, however, does not mean that being spoiled has no negative consequences. It appears that people who were showered with material goods in childhood lose the ability to appreciate their abundance. They feel they do not have enough material goods, even if they have more than others.

5

Nuda i eksces w Zdarzeniach na brygu Banbury Witolda Gombrowicza

72%

Pańczak M.

Stan Rzeczy

|

2016

|

issue 2(11)

167-186

PL

Artykuł jest omówieniem oryginalnego ujęcia nudy w opowiadaniu Witolda Gombrowicza Zdarzenia na brygu Banbury. Znużenie ogarniające załogę tytułowego statku, równoznaczne z egzystencjalnym impasem, zostało przedstawione jako efekt ścierania się dwu niemożliwych do pogodzenia dążeń – typowo ludzkiej troski o utrzymanie czystości i porządku oraz pragnienia wyjścia poza ustalone granice prawa czy tożsamości, które wzmaga się wraz z doznaniem bliskości i intensywności pozaludzkiego świata. Nuda to siła związana ze sferą nieokiełznanej natury i nieracjonalnych popędów. Stanowi zagrożenie dla integralności ludzkiego Ja, dlatego główny bohater broni się przed nią ze wstrętem. Jednocześnie nuda to doświadczenie odsłaniające umowność reguł obowiązujących w świecie, skłaniające tym samym do wyobrażenia sobie alternatyw. Na statku Banbury rozbudzona przez nudę fantazja prowokuje marynarzy do buntu afirmującego bezwstyd i eksces homoerotycznego pożądania.

EN

This article examines the unconventional approach to boredom in Witold Gombrowicz’s “The Events on the Banbury.” The story takes place on a ship, where an overwhelming ennui, synonymous with an existential impasse, is the result of a clash between two contradictory aspirations – the human need for purity and order, and the urge to transgress the borders of law and identity, which is greatly impacted by the closeness and intensity of the extra-human world. Boredom is a force coming from the realm of unbridled nature and irrational impulses. It is a peril to the integrality of the human “I,” thus the protagonist rejects it in disgust. However, boredom is also an experience that reveals the artificiality of the existing rules and leads to imagining alternatives. On the Banbury, a fantasy produced by boredom provokes the sailors to a mutiny affirming shamelessness and an excess of homoerotic lust.

6

Rozkosze eksplozji, rozkosze przerwań

72%

Kmak A.

Kwartalnik Filmowy

|

2022

|

issue 120 Kultura filmowa

246-252

PL

Artykuł jest recenzją książki Sebastiana Jagielskiego Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w polskim kinie 1968-1982 (2022). Publikacja dotyczy wybranych filmów powstałych między Marcem ‘68 a wprowadzeniem stanu wojennego, charakteryzujących się formalną i tematyczną nadmiarowością, które autor umieszcza w precyzyjnie oddanym kontekście instytucjonalnym i społeczno-politycznym. Kategorię ekscesu, odczytywaną między innymi w kluczu teorii queer, autor traktuje jako symptom niewykorzystanego potencjału progresywnych ruchów kontrkulturowych zduszonych przez konserwatywną rewolucję początku lat 80. – symptom umożliwiający jednak skonstruowanie mniejszościowej narracji o polskiej kulturze, odmiennej od hegemonicznego modelu pamięci narodowo-katolickiej.

EN

The article is a review of Sebastian Jagielski’s book Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w polskim kinie 1968--1982 [Interrupted Emancipations: Politics of Excess in Polish Cinema 1968-1982] (2022). The book presents several films that were made between the Polish March 1968 political crisis and the introduction of the martial law in 1981, depicting them within a detailed institutional and socio-political landscape. The films share the trait of formal as well as thematic excess, which is regarded by the author, e.g. through his reference to queer theory, as a symptom of the ultimate futility of the countercultural progressive agenda, suppressed by the conservative revolution of the early 1980s. This symptom, however, enables the author to weave a minoritarian narrative about the Polish culture which stands in stark contrast to the dominant nationalist-catholic memory.

7

Umiar w społeczeństwie konsumpcyjnym

72%

Cikała-Kaszowska K.

Logos i Ethos

|

2017

|

vol. 45

EN

In the structure of consumer society there is lack of space for moderation and the Golden mean. It is galloping consumption that drives society and the economy. Rapid technological development, globalization and GDP growth give rise to joy. However, in such sketched mechanisms, another problem is emerging – excess, excess. Consumers must continue to participate in the race, as they will not be subordinated to dominant trends, will push them to the margins of society.The aim of the paper is to try to outline the problems associated with the desire for moderation in consumer society. On the example of Zygmunt Bauman, Alan Aldridge, Tomasz Szlendak, the sufferings of a consumer trying to live in society, but at the same time secretly striving for moderation, will be presented. Adel Cortina’s theory of imperatives is also presented in the speech as a possible recipe for excessive consumption and the associated environmental degradation.

PL

W strukturach społeczeństwa konsumpcyjnego brak miejsca na umiar i złoty środek. To właśnie galopująca konsumpcja napędza społeczeństwo i gospodarkę. Szybki rozwój technologiczny, globalizacja i wzrost PKB dają powody do radości. Jednak w tak zarysowanych mechanizmach zaczyna pojawiać się innym problem – przesytu, nadmiaru, naddostatku. Konsumenci muszą cały czas uczestniczyć w nieustannym wyścigu, gdyż niepodporządkowanie się dominującym trendom zepchnie ich na margines społeczeństwa (staną się nieprzydatni).Celem referatu jest próba zarysowania problemów wiążących się z dążeniem do umiaru w społeczeństwie konsumpcyjnym. Na przykładzie prac Zygmunta Baumana, Alana Aldridge’a, Tomasza Szlendaka przedstawione zostaną bolączki konsumenta próbującego żyć w społeczeństwie, ale jednocześnie skrycie dążącego do umiaru. W wystąpieniu przedstawiona zostanie również teoria imperatywów Adeli Cortiny jako możliwa recepta na nadmierną konsumpcję i związaną z nią degradację środowiska.

8

Portraits caricaturaux du gouvernement de Vichy sous la verve démesurée de Céline

58%

Alves A. M.

Quêtes littéraires

|

2020

|

issue 10

EN

In his three novels, commonly referred to as the German trilogy, Céline evokes the story of his dangerous exodus to Germany, from 1944 to 1945, then to Denmark from 1945 to 1951. Our purpose is not to take the whole journey back, but to dwell on his stay in Sigmaringen where almost all the outstanding figures of the Collaboration are depicted and caricatured by Céline in a tone of contempt particular of him and of his exceptional singularity. We will use a few examples to show how the writer amplifies his characters’ features, to strengthen his descriptions. Céline paints their portraits, exaggerating their characteristics or, sometimes, endowing them with ridiculous attitudes. By hilarious, burlesque, comical details, Céline manages to caricature certain figures of the Vichy government in an atmosphere where absurdity, chaos and decadence mingle.

FR

Dans ses trois romans, communément désignés comme trilogie allemande, Céline évoque le récit de son périlleux exode en Allemagne, de 1944 à 1945, puis au Danemark de 1945 à 1951. Notre propos n’est pas de reprendre tout ce périple, mais de nous attarder sur son séjour à Sigmaringen où presque toutes les figures marquantes de la Collaboration sont dépeintes et caricaturées par Céline sur un ton de mépris qui lui est exclusif et marque sa singularité exceptionnelle. Nous en retiendrons quelques exemples pour montrer comment l’écrivain amplifie les traits de ses personnages, pour donner plus de vigueur à ses descriptions. Céline brosse leurs portraits, en accentuant leurs caractères ou bien en leur prêtant, parfois, des attitudes ridicules. Par des détails hilariants, burlesques, comiques, Céline parvient à caricaturer certaines personnalités du gouvernement de Vichy dans une atmosphère où se mêlent absurdité, chaos, décadence.

9

Żyć w dobrostanie i w zgodzie z planetą. W poszukiwaniu wzorców kultury umiaru. Wstęp

58%

Czepkiewicz M., Parfianowicz W.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2022

|

vol. 117

|

issue 1

10-14

EN

‘We moderns have never needed a culture of limits as much as we do now’, argues Giorgos Kallis, an environmental scientist working in the field of ecological economics and an advocate of the idea of degrowth, in his book Limits: Why Malthus Was Wrong and Why Environmentalists Should Care. Fuelled by the economic system based on the growing production and consumption, the climate and ecological crisis prompts us to look for alternative models of social life. Profound changes are needed in how we organise our lives and economies – particularly in the countries of the Global North. It is also necessary to reflect on the values that steer these changes. One of them is moderation defined not as renouncement that is enforced by external circumstances and thus experienced as deprivation, but as well-being and living in balance with the environment, or as Kallis puts it, ‘a useful and happy life within the established limits’. Our aim is to look at this issue through the prism of Polish culture and its history. We intend to analyse the past and contemporary practices, communities and ethical systems developed around moderation, self-sufficiency and the concept of good life in harmony with nature. An equally important aspect for us is to study the lack of moderation, intemperance and coerced moderation as phenomena that continue to resurface in the history of Polish culture.

PL

„Nigdy nie potrzebowaliśmy kultury ograniczeń tak bardzo, jak dziś” – pisze w książce Limits: Why Malthus Was Wrong and Why Environmentalists Should Care badacz z nurtu ekonomii ekologicznej i popularyzator idei dewzrostu (degrowth) Giorgos Kallis. Kryzys klimatyczno-ekologiczny, u źródeł którego stoi system gospodarczy oparty na wzroście produkcji i konsumpcji, skłania do poszukiwania alternatywnych modeli życia społecznego. Potrzebujemy głębokich przemian w sposobie organizacji życia i gospodarek – szczególnie w państwach globalnej Północy. Konieczny jest też namysł nad wartościami nadającymi kierunek tym zmianom. Jedną z takich wartości jest umiar, rozumiany nie jako wymuszone zewnętrznymi okolicznościami i doświadczane jako deprywacja wyrzeczenie, ale jako życie w dobrostanie i równowadze z otaczającym środowiskiem, „życie użyteczne i szczęśliwe w ramach ustanowionych granic”, by przywołać znów Kallisa. Naszym celem jest przyjrzenie się tej problematyce w kontekście historii kultury polskiej. Zamierzamy prześledzić istniejące w przeszłości oraz nam współczesne praktyki, społeczności i systemy etyczne zbudowane wokół umiaru, samowystarczalności i dobrego życia w harmonii z przyrodą. Zarazem istotne jest dla nas rozpoznanie braku umiaru, nieumiarkowania lub umiaru będącego wynikiem przymusu, jako zjawisk stale powracających w historii kultury polskiej.

Refine search results

1 Concordia Discors vs Discordia Concors: Researches into Comparative Literature, Contrastive Linguistics, Cross-Cultural and Translation Strategies

1 Didaskalia. Gazeta Teatralna

1 Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

1 Kwartalnik Filmowy

1 Logos i Ethos

1 Pamiętnik Teatralny

1 Quêtes littéraires

1 Roczniki Psychologiczne

1 Stan Rzeczy

1 Alves A. M.

1 Cikała-Kaszowska K.

1 Czepkiewicz M.

1 Jagielski S.

1 Kmak A.

1 Lăpădat B.

1 Parfianowicz W.

1 Pańczak M.

1 Poraj-Weder M.

1 Sajewska D.

2 2022

1 2021

2 2020

1 2019

1 2018

1 2017

1 2016