Search results

1

Falsche Freunde - ein Hindernis im Fremdsprachenlernprozess nur in der Theorie oder auch in Praxis?

100%

Kosturek K.

Glottodidactica

|

2013

|

vol. 40

|

issue 1

91-102

EN

-

PL

This article discuses the results of a questionnaire on English-German false-friend pairs, carried out among four groups of respondents. The first three groups included Polish students of German and English Studies at the University of Rzeszow, while the last one consisted of native speakers of German. The respondents stated that their knowledge of false friends in both languages was good or even profound, however, the results obtained in the practical part of the questionnaire seemed to diverge from their declared knowledge. This suggests the need to pay greater attention to the phenomenon of false friends in foreign language teaching.

2

Ekwiwalencja a zjawisko „false friends" w słowiańskich nazwach roślin

89%

Waniakowa J.

Polonica

|

2021

|

vol. 41

39-49

EN

The article deals with interlingual similarities and the phenomenon of false friends in Slavic plant names. In all Slavic dialects and in the history of Slavic languages it is observed that one name may refer to several species of plants, and a given species may have even dozens of names. As analyses show, it is not uncommon for these names to be formally and semantically compatible across large areas where Slavic languages are spoken. In the conclusion of the paper, it is suggested that comparative studies of Slavic materials always require great caution to prevent possible mistakes in identification. Formal similarity does not guarantee the adequacy of the content, i.e. the true meaning, as in some cases we deal with complete equivalence of the names and their designates in the given Slavic languages, and sometimes the names constitute false friends.

PL

Artykuł dotyczy podobieństw międzyjęzykowych i zjawiska false friends w słowiańskich nazwach roślin. We wszystkich słowiańskich dialektach i w historii języków słowiańskich można zaobserwować, że jedna nazwa może odnosić się do kilku gatunków roślin, a dany gatunek może mieć nawet kilkadziesiąt nazw. Jak pokazują analizy, nierzadko nazwy te są zgodne formalnie i semantycznie na dużych obszarach, na których mówi się językami słowiańskimi. W podsumowaniu artykułu zasugerowano, że badania porównawcze materiałów słowiańskich zawsze wymagają dużej ostrożności, aby zapobiec ewentualnym błędom w identyfikacji. Podobieństwo formalne nie gwarantuje adekwatności treści, czyli prawdziwego znaczenia, gdyż w niektórych przypadkach mamy do czynienia z całkowitą równoważnością nazw i ich desygnatów w danych językach słowiańskich, a czasem nazwy takie stanowią false friends.

3

Diferencias léxicas entre el polaco y el espanol: los falsos amigos

88%

Arias G.

Studia Iberystyczne

|

2012

|

vol. 11

11-26

EN

From the point of view of translation, false friends were more frequently studied between languages belonging to the same linguistic family or between languages where mutual translation is much more common than between Polish and Spanish. With this in mind we want to underline that the false friends issue affects all pairs of languages involved in translations. We consider it useful to let translators (and specifically future translators) know that is possible to find partial or total false friends when translating Polish into Spanish. We also want to provide a typology and a preliminary list that could be completed by translators.

4

Ortograficzne i ortoepiczne zróżnicowanie słowacko-serbskich aproksymatów międzyjęzykowych

88%

Faško I.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

|

2016

|

vol. 51

EN

Orthographic and orthoepic diversity of Serbo‑Slovak interlingual approximatesThe paper is a presentation of the results of a qualitative formal analysis of different types of Serbo-Slovak interlingual approximates (false friends, interlingual homonyms). In his earlier research on Serbo-Slovak approximation, the author of this paper defined the appropriate terminology and the meaning of the notions similar and identical in terms of quantitative analysis. The results of the study are based on lexical material containing 266 pairs of Serbo-Slovak approximates. They have been classified into four groups – interlingual homonyms, homophones, homographs and paronyms. We found that the differences between approximates are similar in their nature within the groups they were classified into. The existence of these types of differences is possible due to the presence of numerous spelling principles in the Slovak orthography – which features a combination of the phonetic, morphological, grammatical and etymological principles. In the Serbian language, the phonetic principle is the only one consistently present, and the morphological principle can be seen only in a few exceptions. Orthoepic differences are closely related to the orthographic ones. In addition, we can distinguish other kinds of differences which result from a different etymological development or are accidental. Comparing and understanding differences gives a comprehensive and clear view of the formal differentiation of Serbo-Slovak interlingual approximation. Ortograficzne i ortoepiczne zróżnicowanie słowacko‑serbskich aproksymatów międzyjęzykowychW niniejszym artykule zaprezentowane zostały wyniki analizy jakościowej pojedynczych rodzajów serbsko-słowackich aproksymatów międzyjęzykowych (wyrazów zdradliwych, homonimów międzyjęzykowych) pod względem ich formy. Autor w swoich wcześniejszych badaniach nad aproksymacją serbsko-słowacką zajął się zdefiniowaniem odpowiedniej terminologii i ustaleniem znaczenia pojęć podobny i identyczny za pomocą analizy ilościowej. Wyniki badań opierają się na materiale leksykalnym liczącym 266 par serbsko-słowackich aproksymatów. Zaklasyfikowano je do czterech grup – homonimy, homofony, homografy oraz paronimy międzyjęzykowe. Okazało się, że różnice między aproksymatami mają podobny charakter w zależności od tego, do której z grup aproksymaty zostały zaklasyfikowane. Pojawienie się tych różnic wynika z istnienia kilku zasad ortograficznych w pisowni języka słowackiego – połączenie zasady fonetycznej, morfologicznej, gramatycznej oraz etymologicznej, podczas gdy w języku serbskim obecna jest tylko zasada fonetyczna, morfologiczną można zauważyć w kilku wyjątkach. Różnice ortoepiczne są ściśle powiązane z ortograficznymi. Oprócz tego wskazać można takie różnice, które wynikają z odmiennego rozwoju etymologicznego lub są przypadkowe. Porównanie i poznanie różnic daje możliwość pełniejszego spojrzenia na formalne zróżnicowanie serbsko-słowackich aproksymatów międzyjęzykowych.

5

„Fałszywi przyjaciele tłumacza”: rzecz o kilku zapożyczeniach z francuszczyzny

75%

Kacprzak A.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2013

|

vol. LIX

79-89

PL

Dzięki ustaleniom XIX-wiecznego językoznawstwa historyczno-porównawczego, pokrewieństwo języków romańskich i słowiańskich nie ulega dziś wątpliwości, choć z pewnością można uznać, że języki francuski i polski pozostają jednak kuzynami dość dalekimi. Długo można by się rozwodzić nad różnicami gramatycznymi, które je dzielą, od fonologicznych, przez morfologiczne, aż po składniowe. Wobec skomplikowanej gramatyki, słownictwo francuskie wydaje się jednak Polakowi z pewnością bardziej przystępne, co wynika ze specyficznych (choć dalece nieidentycznych) powiązań obu języków z łaciną, a także jest pochodną historycznych kontaktów Francji i Polski. Szczególnie one dawały przez wieki okazję do pojawiania się licznych zapożyczeń z francuszczyzny w języku polskim. Wobec faktu stałej ewolucji języków, los zapożyczenia nie jest nigdy z góry określony: z punktu widzenia semantycznego może ono pozostać wiernym ekwiwalentem wyrazu, od którego pochodzi, albo też zmienić znaczenie, czasem nawet w sposób radykalny. W niniejszym artykule poświęconym zjawisku faux amis, czyli zapożyczeń, których sens silnie uległ zmianie, badamy drogę i sposób asymilacji kilku wyrazów tego typu w polszczyźnie, wykazując, że w tak delikatnej materii jak pożyczki językowe konieczne jest niejako indywidualne studiowanie każdego przypadku.

EN

Thanks to the arrangements of the 19th century historical linguistics, the consanguinity of the Romance and Slavic languages is nowadays unquestionable, although one can acknowledge that the French and Polish languages remain rather far cousins. It could be a long dispute when grammatical differences are considered – from phonologic, through morphologic, to syntactic. Due to its complicated grammar, French vocabulary seems to a Polish person much more intelligible, which results from specific (however far from being identical) connection of both languages to Latin, as well as from French and Polish historical contacts. Especially those, for centuries, gave an opportunity for many loanwords from French to appear in the Polish language. Due to the fact of permanent evolution of languages, the fate of a loanword is never predestinated: from the semantic perspective it may remain a faithful equivalent of the word from which it originates or it may change its meaning, sometimes even in a radical way. In my article, concerning the phenomenon of faux amis, that is loanwords, which meanings have strongly changed, I discern the route and the way of assimilation of some of these words in the Polish language, showing that in such a delicate matter as language borrowings it is needed to study each case, to some extent individually.

6

¿Cómo no hablar portuñol o espanholês? – los errores más frecuentes entre los estudiantes de filología hispánica que estudian portugués

75%

Węgrzyn P.

Białostockie Archiwum Językowe

|

2017

|

vol. 17

PL

Mimo iż hiszpański i portugalski należą do wspólnej grupy języków romańskich, nauka każdego z nich przysparza sporo problemów dla rodzimych użytkowników drugiego. Podobieństwa natury leksykalnej i gramatycznej ułatwiają rozumienie drugiego języka, będąc jednocześnie przeszkodą w momencie tworzenia wypowiedzi, z uwagi na popełniane kalki semantyczne i gramatyczne. Problem ten można zaobserwować w rejonach przygranicznych, których mieszkańcy posługują się językiem rodzimym i językiem sąsiada, oraz wśród studentów uczących się kilku języków romańskich. Fakt, iż żaden z uczonych języków nie jest dla nich językiem ojczystym tym bardziej utrudnia proces nauki. Najczęściej popełniane błędy wynikają z niewłaściwego zastosowania zasad gramatycznych, złego doboru słownictwa, stosowania false friends – słów, które istnieją w obu językach, ale mają odmienne znaczenie.

ES

Aunque el español y el portugués son unas de las más parecidas entre las lenguas románicas, causan cierta confusión a la hora de estudiarlas para los hablantes de una u otra lengua. Las similitudes entre ambas en el campo lexical y gramatical facilitan la comprensión, siendo al mismo tiempo un obstáculo que complica expresarse correctamente, sin que los aprendices cometan calcos semánticos o errores gramaticales. Es un problema común tanto en las zonas de alto bilingüísmo como entre los estudiantes de filología, que estudian al mismo tiempo más que una lengua románica. El hecho de no ser hablante nativo de ninguna de dichas lenguas dificulta todavía más el proceso de aprendizaje. Los errores más frecuentes se deben a la inadecuada aplicación de reglas gramaticales o uso erróneo de palabras, así llamados falsos amigos, que existen en ambas lenguas, sin embargo tienen distinto significado.

EN

In spite of the fact that the Spanish and Portuguese languages belong to the same group of the Romance languages, it is not easy to learn them for those who have already known one of them. The similarities in the lexical and grammatical nature of both languages facilitate the understanding the other one. At the same time, however, they can be a hindrance to express correctly in speech, due to the use of semantic and grammatical calques. This problem can be observed in border regions, where residents are usually bilingual using their native language as well as the language of the neighbouring country in which some grammar rules and expressions derived from their own language are applied incorrectly. The same phenomenon occurs when students study more than one Romance language. The fact that none of the languages is native to them makes the learning process even more difficult. The most common mistakes are made not only as a result of grammar misuse but also false friends-words that exist in both languages but have different meanings.

7

Transfer in related Slavic languages

63%

Pančíková M., Horák A.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2020

|

vol. 27

81-92

PL

Interkomprehensja to zjawisko odgadywania znaczeń wyrazów i struktury języków pokrewnych, zdolność szybkiego rozumienia języków blisko spokrewnionych z językiem ojczystym uczących się. W glottodydaktyce nauczania języka polskiego w Słowacji i w Czechach interkomprehensję stosowano już dawno. Interkomprehensja w nauczaniu języków pokrewnych bezpośrednio jest związana ze zjawiskiem transferu językowego. W tym artykule podajemy przykłady na oddziaływanie transferu pozytywnego i negatywnego na różnych płaszczyznach językowych w przyswajaniu języka polskiego przez Słowaków i języka słowackiego przez Polaków. Potwierdza się, że podobieństwa pomagają szybciej opanować język i ważne jest uczulanie uczących się na różnice. Interkomprehensja w nauczaniu języków pokrewnych ma przede wszystkim wymiar językowy, ale może mieć również wymiar kulturowy.

EN

In the field of teaching Polish as a foreign language, transfer plays a major role. Positive transfer helps the users of closely related Slavic languages learn more quickly, while negative transfer should be closely monitored. Intercomprehension is a phenomenon which consists of guessing the meanings of related words and linguistic forms, and the ability to quickly understand languages which are closely related to the mother tongue of learners; in other words, it is a case of positive transfer. Intercomprehension in teaching related languages is directly associated with the phenomenon of language transfer. In the practice of teaching Polish as a non-native language in Slovakia and Czechia, teaching methods related to intercomprehension, including a contrast-based approach, have been applied for a long time. However, more focus has always been placed on negative transfer. In this article we provide examples of the impact of transfer, usually negative, at several linguistic planes in learning Polish by Slovaks and Slovak by Poles. The first author indicates two planes, those of inflection and syntax, using examples from the works of Polish students; the second author discusses the problems associated with lexis and indicates three planes: those of word formation, lexis, and style. Their discussions indicate that similarities help master a language more quickly and how important highlighting the differences for learners is.

8

Od A do C – problemy z metodą komunikacyjną w nauczaniu języka polskiego jako obcego poza Polską. Program kulturowy jako alternatywa dla podejścia zadaniowego

63%

Kowalewski J., Narodowy Uniwersytet Lwowski im. Iwana Franki

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2013

|

vol. 20

PL

W artykule autor przedstawia problemy metody komunikacyjnej i zadaniowej w nauczaniu jpjo, które definiuje na podstawie własnych badań (m.in. zawartości podręczników komunikacyjnych do jpjo, testów komunikacyjnych uczniów szkół sobotnich na Ukrainie) i obserwacji dydaktycznych oraz analizy książki I. Janowskiej Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych. Wskazuje na niedoskonałość tej metody. W drugiej części artykułu wykazuje, że realizacja programu kulturowego w nauczaniu jpjo spełnia kryteria podejścia zadaniowego i metody zadaniowej. Czyni to na przykładzie zadań kulturowych, zrealizowanych przez studentów polonistyki lwowskiej w roku 2011.

EN

In the article, the author presents the problems of communicative language teaching and of a task-based method of teaching Polish as a foreign language (jpjo). He defines the problems basing on his own research (including the content of communicative textbooks for jpjo, communication tests completed by the students of Saturday‟s schools in the Ukraine) as well as based on observation of teaching and on the analysis of I. Janowska‟s book Task-based approach towards teaching and learning foreign languages. The author indicates the defects of the method. In the second part of the article he demonstrates that the implementation of the cultural programme in jpjo teaching meets the criteria of the task-based approach and of task-based method. He proves this based on the example of cultural tasks completed by the students of Polish studies in Lviv in 2011.

9

Rola leksyki w kształtowaniu kompetencji komunikacyjnej cudzoziemców (na materiale języka polskiego i słoweńskiego)

63%

Ostromęcka-Frączak B., Uniwersytet Łódzki W. F.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2013

|

vol. 20

PL

Autorka pokazuje rolę leksyki w nabywaniu kompetencji komunikacyjnej przez cudzoziemców. Zwraca uwagę na „fałszywych przyjaciół”, których udział w słownictwie minimum jest znaczny. Dla języka polskiego i słoweńskiego waha się on w granicach 10%, a jeśliby pominąć internacjonalizmy i leksykę stanowiącą dziedzictwo prasłowiańskie, to udział ten wzrósłby do 24‒25%. Badaczka przytacza przykłady, w których aproksymaty powodują zakłócenie komunikacji, prowadzą do nieporozumienia lub są źródłem komizmu językowego. Kształcąc kompetencję komunikacyjną cudzoziemców, należy zwrócić uwagę również na kolokacje leksykalne. Każdy język ma słowa, dla których nie istnieją proste ekwiwalenty w innych językach. Często wyrażają one pojęcia właściwe wyłącznie danej kulturze i zbiorowemu doświadczeniu ludzi mówiących danym językiem. Należą do nich tzw. etnologizmy, historyzmy i kulturyzmy, których można uczyć jedynie opisowo.

EN

The author shows the role of vocabulary in the process of developing the communicative competence in foreigners. She takes notice of “false friends”, which constitute a fair amount of the basic vocabulary. For Polish and Slovene this amount oscillates around 10%. If international words and the vocabulary inherited from the Proto – Slavic language were not taken into account, this amount would rise to 24 – 25%. The researcher gives examples of how false friends cause interference in communication, misunderstandings, or hu mor. In the process of developing the communicative competence in foreigners, one must also pay attention to collocations. Every language includes words that are non - existent in other languages. These words often express ideas specific to the given culture and the collective experience of the people who speak the given language. Among these, we can find the so called ethnologisms, historisms, and culturisms, which can only be taught through description.

10

Nauczanie terminologii polsko-słowackiej i polsko-czeskiej

51%

Pančíková M.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2016

|

vol. 23

181-189

EN

The following article consists of two parts. The first includes information about the individual departments of the Polish studies which have translation and interpretation study programmes. The text presents textbooks and dictionaries which are used by the students in these programmes. It also discusses oral and written translation, especially the important features of a numer translation techniques. The second part of the article deals with terminology. It speaks about the vocabulary and various problems arising while translating or interpreting, about the difficulties with close Polish and Slovak lexis. It brings the topic of false friends in a specialized text and provides an analysis of selected specialized terms. The terms are chosen from the documents of the European Union and from the legal terminology.

PL

Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera informację o poszczególnych ośrodkach polonistycznych ze specjalizacją translatologiczną. Są tutaj przytoczone podręczniki i słowniki, z którymi pracują studenci translatologii. Znajduje się tutaj informacja o tłumaczeniu ustnym i pisemnym, a także informacja o tym, co jest ważne w poszczególnych technikach tłumaczenia. Druga część ma charakter praktyczny. Omawiane są tu problemy i pułapki, które mogą pojawić się w tłumaczeniu, oraz podobieństwa leksyki języków słowiańskich. Analizowane są „wyrazy zdradliwe/fałszywi przyjaciele/pułapki” w tekstach specjalistycznych. Do ilustracji służą wybrane terminy specjalistyczne z tekstów dokumentów unijnych oraz z terminologii prawniczej.

11

Baba, baba y pan pan, o sea, el vocabulario que sorprende. Una aproximación a los falsos amigos entre el español y el polaco

45%

Urbanik-Pęk W.

Białostockie Archiwum Językowe

|

2017

|

vol. 17

PL

Każdy z nas, ucząc się języka obcego, porównuje nowo poznane struktury i słownictwo ze swoim językiem ojczystym ułatwiając sobie w ten sposób zrozumienie. Ucząc się alfabetu nowego języka zwracamy uwagę na wymowę poszczególnych głosek i porównujemy ją do realizacji poszczególnych fonemów w naszym języku, następnie przyglądamy się gramatyce, aż w końcu poznajemy nowe słownictwo. Wiele nowych słów brzmi tak samo jak słowa w naszym języku lub zapisuje się je w bardzo podobny czy nawet identyczny sposób. Jednakże, semantyka tych słów, najczęściej odbiega od siebie znacząco. Takie pary w językach polskim i hiszpańskim, zwane pułapkami językowymi czy bardziej fachowo, homonimią międzyjęzykową, stanowią przedmiot niniejszego tekstu. Po krótkim omówieniu zagadnień teoretycznych, zostało przytoczonych i omówionych kilka przykładów takich pułapek językowych między polskim a hiszpańskim, a wszystkie pary słów wspomniane w tekście znalazły swoje miejsca w trzech różnych tabelach.

ES

Cuando aprendemos un idioma, lo primero que hacemos es buscar similitudes con nuestra lengua materna para facilitar el proceso de aprendizaje. Comparamos primeramente la pronunciación, los sistemas gramaticales y pronto llegamos al vocabulario y nos sorprendemos viendo tantas palabras que parecen ser iguales. Pero lo son solo a nivel ortográfico ya que semánticamente tienen poco en común. Estos famosos pares, los llamados falsos amigos entre el español y el polaco son el punto de interés del presente trabajo. Después de revisar distintas aproximaciones teóricas al fenómeno, las analizaremos lingüística y semánticamente, agrupándolas en tres tablas distintas.

EN

When we are learning a new foreign language, we often try to meet some similarities to make our learning process easier. We start with the comparison of the pronunciation, then we observe the grammatical system and finally we analise the vocabulary. And we are suprised to see so many similar words. Usually they are similar just at the ortographic level because their meanings are totally different. Those famous pares, called false friends, between Spanish and Polish will form the point of interest of this article. After examining various approaches to the phenomenon, a summary of false friends between Spanish and Polish will be presented in three different tables.

12

FAŁSZYWI PRZYJACIELE W PRZEKŁADZIE POLSKIEJ I NIEMIECKIEJ TERMINOLOGII PRAWNEJ I PRAWNICZEJ

45%

SIEWERT K.

Comparative Legilinguistics

|

2012

|

vol. 9

55-65

EN

The term ‘false friends’ refers to lexical units appearing in two languages in identical or similar graphic or phonetic form, but differing in meaning. Such a formal similarity creates a risk of incorrect usage not only by foreign language learners, but also inexperienced translators. The translator’s false friends are particularly dangerous in the translation of legal texts because incorrect translation may sometimes lead to misunderstandings with very serious consequences as a result of distortion of the message in the target language. The present paper aims to show chosen examples of the translator’s false friends which could be terminological traps waiting for inexperienced translators of Polish and German legal texts.

PL

Terminem „fałszywi przyjaciele tłumacza” określa się jednostki leksykalne występujące w dwóch językach w identycznej lub podobnej formie graficznej i/lub fonetycznej, lecz różniące się znaczeniem. To podobieństwo formalne stwarza ryzyko ich błędnego użycia nie tylko przez osoby uczące się języka obcego, lecz także przez osoby zawodowo zajmujące się przekładem, zwłaszcza przez tłumaczy mających mniejsze doświadczenie. Fałszywi przyjaciele tłumacza stanowią szczególne niebezpieczeństwo w przekładzie tekstów z dziedziny prawa, ponieważ błędne tłumaczenie może niekiedy prowadzić do nieporozumień o daleko idących konsekwencjach, a mianowicie do błędnej interpretacji w wyniku zniekształcenia komunikatu w języku docelowym. Celem artykułu jest przedstawienie konkretnych przykładów fałszywych przyjaciół, które mogą stanowić pułapki terminologiczne dla niedoświadczonego tłumacza polskich i niemieckich specjalistycznych tekstów prawnych i prawniczych.

Refine search results

Falsche Freunde - ein Hindernis im Fremdsprachenlernprozess nur in der Theorie oder auch in Praxis?

Ekwiwalencja a zjawisko „false friends" w słowiańskich nazwach roślin

Diferencias léxicas entre el polaco y el espanol: los falsos amigos

Ortograficzne i ortoepiczne zróżnicowanie słowacko-serbskich aproksymatów międzyjęzykowych

„Fałszywi przyjaciele tłumacza”: rzecz o kilku zapożyczeniach z francuszczyzny

¿Cómo no hablar portuñol o espanholês? – los errores más frecuentes entre los estudiantes de filología hispánica que estudian portugués

Transfer in related Slavic languages

Od A do C – problemy z metodą komunikacyjną w nauczaniu języka polskiego jako obcego poza Polską. Program kulturowy jako alternatywa dla podejścia zadaniowego

Rola leksyki w kształtowaniu kompetencji komunikacyjnej cudzoziemców (na materiale języka polskiego i słoweńskiego)

Nauczanie terminologii polsko-słowackiej i polsko-czeskiej

Baba, baba y pan pan, o sea, el vocabulario que sorprende. Una aproximación a los falsos amigos entre el español y el polaco

FAŁSZYWI PRZYJACIELE W PRZEKŁADZIE POLSKIEJ I NIEMIECKIEJ TERMINOLOGII PRAWNEJ I PRAWNICZEJ