Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  filozofia dramatu
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Das Problem des Bösen in der Philosophie Józef Tischners

100%
Gadacz T.
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
|
2011
|
vol. 1
|
issue 2
259-274
PL
Problem zła w filozofii Józefa Tischnera. Artykuł prezentuje różne aspekty zła w filozofii Józefa Tischnera (zło aksjologiczne, zło agatologiczne i zło strukturalne). Podkreślając fenomenologiczne nastawienie badań Tischnera, autor ukazuje zło jako zjawę, która towarzyszy najbardziej źródłowej postaci doświadczenia, jaką – zdaniem Tischnera – pozostaje wydarzenie spotkania z innym człowiekiem. W tej perspektywie zło jako zjawa okazuje się równie źródłowym, jak samo spotkanie, warunkiem zaistnienia dobra i wolności. Pierwotne doświadczenie nie mówi nam bowiem, że coś jest czy też, że coś powinno być, mówi nam natomiast, że jest coś, czego powinno nie być.
2
Publication available in full text mode
Content available

Recepcja myśli Sørena Kierkegaarda w filozofii Józefa Tischnera

100%
Szwed A.
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
|
2011
|
vol. 1
|
issue 2
275-290
PL
Celem artykułu jest pokazanie źródeł filozoficznej inspiracji Ks. Józefa Tischnera w tekstach Sørena Kierkegaarda. W oczach Tischnera Kierkegaard jawił się jako głęboki znawca ludzkich spraw, ale również jako wykwintny, subtelny pisarz romantyczny. W wyszukanej metaforyce duńskiego filozofa Tischner poszukuje materiału do opisania sieci niemalże nieuchwytnych związków wartości, norm, obyczajów, którymi opleciona jest jednostka ludzka w jej codziennym życiu. Tę sieć krakowski filozof nazywa trudną do przezwyciężenia tzw. „małą aksjologię codzienności”. Nie wnika przy tym w całą strukturę bardzo złożonej filozofii egzystencji Sørena Kierkegaarda, lecz korzystając z quasi-fenomenologicznych opisów tego ostatniego dokonuje własnych analiz z dziedziny filozofii dramatu i filozofii spotkania. Szczególnie wiele uwagi poświęca fenomenowi egzystencjalnej rozpaczy, wchodząc do pewnego stopnia w spór z Kierkegaardem. W końcowej części artykułu wskazujemy na filozoficzne rozbieżności obu filozofów, które mają swe źródło w odmiennych wyznaniach chrześcijańskich jak i historycznej odmienności kultur narodowych.
3
Publication available in full text mode
Content available

Fenomenologia doświadczenia granicznego w ujęciu Józefa Tischnera

100%
Piecuch J.
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
|
2011
|
vol. 1
|
issue 2
239-258
PL
Artykuł omawia cztery różne paradygmaty badań fenomenologicznych, jakie można wyróżnić w filozofii Józefa Tischnera. Każdy z tych paradygmatów w odmienny sposób ujmuje zagadnienie źródłowości doświadczenia fenomenologicznego. Źródłowość tę zapewniać bowiem może: Ja transcendentalne, Ja aksjologiczne, dziejowe Dasein bądź relacja do drugiego człowieka. Wypracowując czwarty paradygmat, oparty na doświadczeniu spotkania (dialogu) z innym, Tischner tworzy podstawy swojej Filozofii dramatu, którą w związku z tym należy postrzegać – co w artykule zostaje wyraźnie wykazane – jako jedną z możliwych wersji badań fenomenologicznych. Specyfika tych badań polega na tym, iż starają się one ująć różnorakie aspekty doświadczeń granicznych, to znaczy takich, w których człowiek doświadcza granic swojego myślenia, działania i odczuwania.
4
Publication available in full text mode
Content available

Pole odpowiedzialności i dramat winy w myśli księdza Józefa Tischnera i kardynała Stefana Wyszyńskiego. O duszpasterskim rozwinięciu filozofii odpowiedzialności

84%
Hołda M.
Studia Pelplińskie
|
2021
|
vol. 55
119-138
EN
The paper shows the convergence of views on responsibility that can be found in the philosophical texts of Fr. Józef Tischner and the pastoral texts of Cardinal Stefan Wyszyński. Wyszyński’s thought can be seen as a pastoral clarification and development of Tischner’s philosophical views on responsibility. In the paper, I present Tischner’s thought on the ‘field of responsibility’ and show how the same issue appears in selected statements of Cardinal Wyszynski. Next, I discuss the “dramatic” theme of Tischner’s philosophy of responsibility, the central element of which is the question of guilt, and on the basis of selected texts by Cardinal Wyszyński, I show how this theme is also present in his thought. Finally, I show the value of a pastoral development of the philosophical analysis of issues related to responsibility.
PL
Artykuł ukazuje zbieżność poglądów na temat odpowiedzialności, jakie znaleźć można w filozoficznych tekstach księdza Józefa Tischnera i mających charakter duszpasterskich tekstach kardynała Stefana Wyszyńskiego. Myśl Wyszyńskiego można widzieć jako duszpasterskie dookreślenie i rozwinięcie filozoficznych poglądów Tischnera na temat odpowiedzialności. W artykule przedstawiam Tischnerowskie myślenie o „polu odpowiedzialności” i pokazuję, w jaki sposób to samo zagadnienie pojawia się w wybranych wypowiedziach kardynała Wyszyńskiego. Następnie omawiam „dramatyczny” wątek Tischnerowskiej filozofii odpowiedzialności, którego elementem centralnym jest zagadnienie winy, i na wybranych tekstach kardynała Wyszyńskiego pokazuję, w jaki sposób wątek ten jest obecny także w jego myśli. Na koniec ukazuję wartość duszpasterskiego rozwinięcia filozoficznej analizy zagadnień związanych z odpowiedzialnością.
5
Publication available in full text mode
Content available

Dramaturgia artykułu 17. kodeksu etyki lekarskiej. Ujęcie sytuacji niepomyślnych rokowań z wykorzystaniem aksjologii Józefa Tischnera

84%
Jaranowski M.
Logos i Ethos
|
2022
|
vol. 59
|
issue 1
193-212
EN
The text presents an interpretation of the axiological background of Article 17 of the Polish Code of Medical Ethics. The interpretation uses elements of Józef Tischner’s philosophy of values. The author employs the concepts of axiology to describe the special dynamics of deontology contained in Article 17, which refers to the situation of informing the patient about an unfavorable prognosis regarding his health. Instead of descriptions of everyday situations of this type, the reader receives a reconstruction of the system of values and demands in which the doctor resides, inspired by Tischner’s philosophy.
PL
Tekst prezentuje interpretację aksjologicznego tła artykułu 17. kodeksu etyki lekarskiej, w której wykorzystane są przede wszystkim elementy filozofii wartości Józefa Tischnera. Autor posługuje się pojęciami aksjologii, by opisać szczególną dynamikę deontologii zawartej w artykule dotyczącym sytuacji informowania pacjenta o niepomyślnych rokowaniach co do jego stanu zdrowia. Zamiast opisów powszednich sytuacji tego typu, czytelnik otrzymuje inspirowaną przede wszystkim filozofią Tischnera rekonstrukcję układu wartości i roszczeń, w którym znajduje się lekarz.
6
Publication available in full text mode
Content available

Próba interpretacji fenomenu wojny w świetle wybranych koncepcji filozoficznych Józefa Tischnera

84%
Pala A.
Logos i Ethos
|
2022
|
vol. 60
|
issue 2
221-236
EN
The aim of this article is to try to interpret the phenomenon of war using selected philosophical concepts of Józef Tischner. The interpretation leads to the conclusion that: (1) the source of the casus belli is the denial of the other’s right to exist, (2) the evil of war consists in disturbing the dialogical relationship and, consequently, in the emanation of this evil into the world as a drama stage, (3) the end of warfare on the drama stage it does not guarantee lasting peace – the dialogical relationship still needs to be rebuilt. 
PL
Celem artykułu jest podjęcie próby interpretacji fenomenu wojny, wykorzystując wybrane koncepcje filozoficzne Józefa Tischnera. Interpretacja prowadzi do wniosków, że: (1) źródłowym casus belli jest odmowa drugiemu prawa do istnienia, (2) zło wojny polega na zaburzeniu relacji dialogicznej i w konsekwencji na emanacji zła na ziemię jako scenę dramatu, (3) zakończenie działań wojennych na scenie dramatu nie gwarantuje trwałego pokoju – potrzeba jeszcze odbudować relację dialogiczną. 
7
Publication available in full text mode
Content available

Problem sceny w Tischnerowskiej filozofii dramatu

84%
Glinkowski W. P.
Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne
|
2016
|
vol. 34
71-90
EN
The paper aims to pinpoint one of the main interpretational problems of Józef Tischner’s philosophy – the dispute around the notion of scene, which is the basic concept in Tischner’s ‘philosophy of drama’. It is as well strongly connected with theatre studies. That is why it is common to regard Tischner’s philosophy in a theatrical context. On the other hand, Tischner’s scene is also referred to world of entities, which in traditional philosophy was a field of ontological investigates. Both abovementioned tendencies are a result of misunderstanding Tischner’s thought and they lead to the wrong interpretation of his philosophy of man. Yet according to Tischnerman does not play in a drama as an actor on the scene, but rather he is a dramatical being. Proper understanding of Tischner’s notion of scene is essential to understand his philosophical project and to recognize its value and novelty.
8
Content available remote

Przez dramat do dialogu. Rola „Słowa” w dochodzeniu do dialogu według Ferdynanda Ebnera

84%
Skorulski K.
Paedagogia Christiana
|
2018
|
vol. 1/41
165-179
PL
Filozofowie dialogu realistycznie podchodzący do sprawy więcej uwagi poświęcają dochodzeniu do dialogu niż samemu dialogowi. Postawę taką dostrzegamy między innymi w pismach Ferdinanda Ebnera i Józefa Tischnera. Dialog jest sytuacją docelową, natomiast droga do niego jest długa i niepewna – według Tischnera wiedzie przez dramat. Ebner zaś, na którym skupiamy się tu szczególnie, widzi sprawę następująco: Ja komunikuje się z Ty poprzez słowo oraz miłość. Jeśli dialog się nie udaje, to któregoś z tych elementów po prostu brakuje. Z braku miejsca na analizę wszystkich czterech elementów, skupimy się tu na słowie. Jakie musi być więc słowo, by dialog był możliwy? Wymieńmy takie charakterystyki słowa jak jego aktualność (zarówno rzeczowa, jak i osobowa), przejrzystość względem przedstawianej rzeczywistości, połączenie z miłością, moc sprawcza o charakterze generatywnym lub „tylko” maieutycznym i wiele innych. Trudno jednak deterministycznie określić warunki dialogu na zasadzie: gdy zrobię to i to, dialog na pewno się uda. Zawsze pozostaje bowiem element wolności i łaski, a także nadziei.
EN
Dialogue philosophers who are realistic about their matter, pay more attention to the arriving at dialogue than to dialogue itself. We see such an attitude, among others, in the writings of Ferdinand Ebner and Józef Tischner. Dialogue is a target situation, while the road to it is long and uncertain – according to Tischner, it leads through drama. Ebner, on whom we focus here in particular, sees the matter as follows: The “I” communicate with “You” through word and love. If the dialogue fails, then one of these four elements simply lacks. Because of the lack of space for the analysis of all these elements, we will focus on the word here. So what must the word be for dialogue to be possible? Let us list such characteristics of the word as its “actuality”, both factual and personal, transparency in relation to the presented reality, connection with love, creative power (generative or “only” maieutic) and much more. However, it is difficult to deterministically define the terms of dialogue saying: When I do this and this, dialogue will definitely succeed. There is always an element of freedom and grace, as well as hope.
9
Publication available in full text mode
Content available

Komunikacja interpersonalna w świetle filozofii dramatu Józefa Tischnera. Studium wybranych zagadnień

84%
Guzdek P., Petryk A.
Studia Socialia Cracoviensia
|
2012
|
vol. 4
|
issue 2
EN
The question of what it means to be a dramatic being is synonymous with a question who is the man of the media and what his existence is based on. The act of communication is a dramatic act rooted in human existence. Opening up to another person, to the drama scene and the passing time forms the essence of dramatic existence. Each act of communication with reference to others is an opportunity to rediscover human deposit inscribed in his nature. The article analyses the act of communication of a person in the philosophical perspective of Joseph Tischner’s drama. This analysis reveals the philosophical dimension of the process of communication.
10
Publication available in full text mode
Content available

Kryzys nadziei i zadanie filozofii w myśli Józefa Tischnera

67%
Niezgoda T.
Logos i Ethos
|
2022
|
vol. 59
|
issue 1
149-176
EN
The crisis of modernity is a fundamental crisis for, as Józef Tischner claims, in its core it is a crisis of hope. To overcome this crisis is a task of contemporary man, and philosophy serves its role within this effort – thinking can arrive at the original experience of hope and reach to those layers of reality which enable the renewal of hope. From this perspective, both Tischner’s philosophy of drama and agathology – thinking aimed at the description of drama salvation and damnation, as well as engaged in the proces of revealing the peculiar logic of what is beyond beings and Being – open up to the possibility of overcoming the crisis-marked situation of contemporary man. Eventually, there seems to be an irreducible element of good within the reality.
PL
Kryzys nowoczesności jest kryzysem fundamentalnym, jest bowiem, jak uważa Józef Tischner, kryzysem nadziei. Zadaniem współczesnego człowieka jest przezwyciężenie tego kryzysu, a filozofia może w tym dopomóc – ponieważ myśl może sięgnąć do źródłowego doświadczenia nadziei, może odnaleźć te pokłady rzeczywistości, które umożliwiają odnowienie nadziei. W takiej perspektywie Tischnerowska filozofia dramatu i agatologia – a więc myślenie skupione na analizie i interpretacji dramatu ocalenia i zguby, a także na ujawieniu swoistej logiki tego, co ponad bytem i byciem – prowadzą do możliwości przezwyciężenia naznaczonej kryzysem sytuacji współczesnego człowieka. W rzeczywistości wydaje się nieusuwalnie tkwić nieredukowalny element dobra.
11
Publication available in full text mode
Content available

truktury uczestnictwa w filozofii dramatu Józefa Tischnera

67%
Kołoczek Ł.
Logos i Ethos
|
2018
|
vol. 48
|
issue 2
EN
The article is an analysis of how the concept of participation functions in the philosophy of drama by Józef Tischner. I begin by saying that this is the basic concept of this philosophy. Tischner gives two basic meanings of the drama using the concept of participation and then uses this concept very often. In my analysis, I observe how Tischner uses this concept, I investigate who participates and in what they participate, and I also reconstruct the structure of this participation. As a result it is revealed that the specific understanding of this concept is related to other basic concepts of this philosophy, e.g. to reciprocity or horizon. It also reveals – which is quite a surprise – an egological component of the philosophy of drama.
PL
Artykuł jest analizą sposobu, w jaki funkcjonuje w filozofii dramatu Józefa Tischnera pojęcie uczestnictwa. Wychodzę od stwierdzenia, że jest to podstawowe pojęcie tej filozofii. Za jego pomocą Tischner podaje dwa podstawowe znaczenia dramatu, a następnie bardzo często używa tego pojęcia. W mojej analizie obserwuję, w jaki sposób Tischner je stosuje, badam, kto uczestniczy i w czym, a także odtwarzam struktury tego uczestnictwa. W efekcie ujawnia się, że specyficzne rozumienie „uczestnictwa” powiązane jest z innymi podstawowymi pojęciami tej filozofii, np. ze wzajemnością czy horyzontem. Ujawnia się także – co jest sporym zaskoczeniem – egologiczny komponent filozofii dramatu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.