Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: filozofia muzułmańska

Sort By:

Limit search:

Czy Awerroes był awerroistą?

100%

Kaczmarek P.

Studia Philosophiae Christianae

2013

vol. 49

issue 2

79-94

XIII wiek w Europie obfitował w wiele aktywnych nurtów filozoficznych. Jeden z nich, ruch związany z odkrytym na nowo Arystotelesem, zgromadził wokół siebie grupę ludzi zwanych „awerroistami”. Bardzo szybko tenże nurt zaczęto kojarzyć z Awerroesem, filozofem muzułmańskim z XII wieku. Powyższy artykuł podejmuje analizę filozofii Awerroesa, w celu dowiedzenia, że bezpośrednie łączenie imienia Awerroesa z nurtem awerroizmu stanowi zbyt duże uproszczenie. Artykuł opracowuje ten problem na różnych płaszczyznach. Głównymi źródłami podjętych tu rozważań są dwa dzieła Ibn Ruszda: Fasl al.-makal i Al.-Kaszf an manahidż al.-adilla. Pierwsze zagadnienie dotyczy wolnej woli i pojęcia determinizmu. Poruszany przez awerroistów problem predestynacji, Awerroes umieścił między dwoma skrajnościami: okazjonalizmem i determinizmem. Filozof z Kordoby dowodził, że człowiek nie jest bytem całkowicie zdeterminowanym, ale porusza się według pewnych reguł i korzysta z łaski Bożej, by te reguły wypełnić. W kolejnej części artykułu pada pytanie o problem duszy. Awerroiści twierdzili, że dusza ludzka jest śmiertelna i umiera wraz z ciałem. Uważali, że istnienie jedna wspólna dusza dla całego rodzaju ludzkiego. Ale to nie była teoria Awerroesa. Badając pisma tego filozofa, łatwo dowieść, że wierzył on w istnienie po śmierci indywidualnych dusz ludzkich, w życiu, które nastąpi po zmartwychwstaniu. Ostatnia z omawianych spraw dotyczy zagadnienia tzw. „podwójnej prawdy”. Zwolennicy tej teorii uważali, że istnieją dwie niezależne drogi wiodące ku prawdzie: teologiczna i filozoficzna. Według awerroistów były to drogi niezależne od siebie i każda posiadała swoją własną prawdę. W artykule wykazano jednak, że Awerroesa nie można łączyć ze stanowiskiem ateistycznym, dla którego prawdy teologiczne nie miałyby większej wartości. Był on bowiem wierzącym muzułmaninem, który miał szacunek dla credo swojej religii. Jednakże Ibn Ruszd pokazał trzy drogi rozumowania. Podzielił on ludzi na trzy grupy: filozofów, teologów i prosty lud. Według niego każda z tych grup posługuje się swoimi własnymi metodologicznymi narzędziami. Prosty lud rozumie prawdy swojej wiary w oparciu o metody retoryki, teologowie są dialektykami, natomiast filozofowie posługują się sylogizmem demonstratywnym, który jest najskuteczniejszym sposobem dochodzenia do prawdy. Na pewno badanie filozofii Awerroesa pozostaje stale aktualnym zadaniem. Warto jednak pamiętać o jednej uwadze – a mianowicie, należy zawsze starać się odróżniać oryginalne myśli Awerroesa od jego komentarzy dzieł Arystotelesa, które nie zawsze pokrywają się z poglądami Ibn Ruszda.

We can identify many branches of philosophy in 13th century Europe. The newly rediscovered philosophy of Aristotle, brought together the so–called “averroists”. The title “averroist” became linked with Averroes, a Muslim philhosopher in the 12th century. This article examines the philosophy of Averroes with the aim of showing that the linking of averroist approaches with his name is oversimplistic. The article does this in a few ways. The main sources of this exploration are two works written by Averroes: “The Decisive Treatise” (Fasl al.-maqal) and “Faith and Reason in Islam” (Al.-Kaszf an manahidż al.-adilla). The first issue is in regard to free will and determinism. Averroes placed predestination, as put forward by averroists, between two extremes: occasionalism and determinism. The philosopher from Cordoba argued that the man is not a fully determined being but moves in accordance with certain laws, for which he requires the grace of God to fulfil. The next part of the article looks at the soul. Averroists thought that a human soul is mortal and dies with the body. They believed that there is one common soul for all mankind. However, this is not Averroes’ theory. In examining his writings, it is clearly seen that he believed in the existence of individual souls after death, in a life following the resurrection. The final matter involves the theory of “double–truth”. Advocates of this idea believe that there are two independent ways of discovering the truth: theological and philosophical. Averroists argued that theology and philosophy are independent of one another and that each has its own truth. In our article we demonstrate that Averroes is not an atheist, for whom theological truth has no real value. On the contrary, he was a faithful Muslim, who respected the creed of his religion. However, Averroes (aka Ibn Rushd) showed three ways of reasoning. He divided people into three groups: philosophers, theologians and the common people. According to him, each group uses its own methodological tools. The common people understand the truth of their faith based on the methods of rhetoric, theologians are dialecticians, and philosophers use the syllogic demonstration, which is the most effective way of arriving at the truth. Certainly the study of Averroes’ philosophy remains a constant task. One needs to bear in mind however, that one should always try to distinguish his original thoughts from his comments on the works of Aristotle, which do not always correspond to his own views.

Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma

75%

Stefaniuk T. J.

Kultura i Wartości

2020

issue 30

Der Artikel setzt sich zum Ziel, die im Traktat Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar von Ibn Hazm dargestellte Philosophie zu untersuchen. Der Autor äußert sich in dieser Schrift über die Fragen der Freundschaft, Liebe, der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Gesellschaft, über die Komplexität der menschlichen Charaktere und die Vielfalt der Lebenshaltungen. Jedoch die wichtigste der behandelten Fragen ist der Sinn und die Bedeutung des menschlichen Lebens. Der arabische Philosoph nimmt Stellung zu allen diesen Fragen als Rationalist, obwohl er letztendlich einen klar religiös orientierten Standpunkt repräsentiert. Seine ethischen Anschauungen und seine Moralistik sind nicht nur in der religiösen (muslimischen) Tradition verwurzelt, sondern auch in der Tradition der klassischen Philosophie, wobei sie besonders stark mit der Ethik der Stoiker und von Aristoteles übereinstimmen.

The author analyzes the philosophical thoughts outlined by Ibn Ḥazm in his Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar treatise. Apart from friendship, love, social relationships, the complexity of human characters and the diversity of life attitudes, the one issue discussed in the treatise first and foremost is the meaning and significance of human life. The Arab philosopher refers to all these issues as a rationalist despite ultimately presenting a clearly religious-oriented position. His ethical views are rooted not only in a religious (Muslim) tradition, but also in that of classical philosophy, reflecting a particularly strong convergence with the ethics of the Stoics and Aristotle.

Celem artykułu jest analiza filozofii zaprezentowanej w traktacie Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar Ibn Ḥazma. W pracy tej jej autor omawia między innymi takie kwestie jak przyjaźń, miłość, relacje między ludźmi w społeczeństwie, złożoność ludzkich charakterów czy różnorodność postaw życiowych; najważniejszą z podjętych tam kwestii jest jednak sens i znaczenie życia człowieka. Do wszystkich tych zagadnień, mimo prezentowania ostatecznie stanowiska wyraźnie religijnie zorientowanego, arabski filozof odnosi się jako racjonalista. Jego poglądy etyczne i moralistyka zakorzenione są nie tylko w tradycji religijnej (muzułmańskiej), lecz również w tradycji filozofii klasycznej, wykazując szczególnie silną zbieżność z etyką stoików i Arystotelesa.

Refine search results

1 Kultura i Wartości

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Kaczmarek P.

1 Stefaniuk T. J.

1 2020

1 2013

Search results

Czy Awerroes był awerroistą?

Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma