Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  fortepian
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Od Czterech utworów na kwartet smyczkowy i fortepian (1961) po Rapsodię-Romans na klarnet i fortepian (2014). Brzmienie fortepianu w twórczości solowej i kameralnej Jana Wincentego Hawela

100%
Stachura-Bogusławska A.
Aspekty Muzyki
|
2020
|
issue 10
139-156
PL
W twórczości Jana Wincentego Hawela, związanego ze środowiskiem Górnego Śląska kompozytora, dyrygenta i pedagoga, brzmienie fortepianu odgrywa znaczącą rolę. W jego dorobku, obejmującym dzieła orkiestrowe, wokalno-instrumentalne, wokalne oraz kameralne i solowe, figuruje około 20 dzieł na fortepian solo bądź kameralnych z brzmieniem tego instrumentu. Są to m.in. Variazioni per pianoforte (1968), Capriccio-Fantasia nr 2 na dwa fortepiany (1972), Musica concertante na kwintet instrumentów dętych (flet, obój, klarnet, fagot, waltornia) i fortepian (1976), Tryptyk na klawesyn amplifikowany i fortepian (1980), Mała kantata na obój i fortepian (2012) oraz Rapsodia-Romans na klarnet i fortepian (2014). Artykuł koncentruje się nie tylko na przedstawieniu fortepianu w twórczości Hawela, który z jednej strony poddawany jest nowatorskim eksperymentom (bogaty wachlarz sonorystycznych pomysłów, efekty niekonwencjonalne na strunach), a z drugiej - w delikatnej kantylenie przypomina o swym tradycyjnym obliczu. Na podstawie wybranych przykładów ze wspomnianych wcześniej utworów solowych i kameralnych próbuje także ukazać najbardziej charakterystyczne cechy warsztatu kompozytorskiego Jana Wincentego Hawela.
2

Zagadnienia wykonawcze i technika gry na instrumentach klawiszowych w drugiej połowie XVIII w. Robert Broderip i jego Plain and easy instructions for young performers on the piano forte or harpsichord (1794)

84%
Szurma S.
Roczniki Kulturoznawcze
|
2019
|
vol. 10
|
issue 1
87-100
PL
Artykuł jest pierwszym polskojęzycznym omówieniem i analizą treści XVIII-wiecznego podręcznika Roberta Broderipa dotyczącym zasad gry na pianoforte i klawesynie. Główny badawczy nacisk został położony na hermeneutyczną analizę jego zawartości w dwóch wzajemnie uzupełniających się aspektach: historyczno-muzykologicznym i wykonawczym (dydaktycznym). W artykule zwięźle omówiono również historię powstania pianoforte i na tym tle zarysowano wkład autora omawianego podręcznika w rozwój dydaktyki i metodyki gry na tym instrumencie. Zarysowane zostały ponadto perspektywy wykorzystania zaleceń Broderipa we współczesnej metodyce i nauczaniu gry na pianoforte.
EN
The article is the first Polish-language discussion and analysis of the contents of the eighteenth-century textbook by Robert Broderip regarding the rules of playing the piano and harpsichord. The main research emphasis has been placed on hermeneutic analysis of its content in two mutually complementary aspects: historical-musicological and executive (didactic). The article also briefly discusses the history of the creation of the pianoforte and outlined the contribution of the author of the discussed textbook to the development of didactics and methodology of playing the instrument. In addition, perspectives on the use of Broderip’s recommendations in contemporary methodology and the teaching of the pianoforte are outlined.
3
Publication available in full text mode
Content available

Piano practice in music teacher education:

84%
Blum R.
Forum Oświatowe
|
2022
|
vol. 34
|
issue 1(67)
137-151
PL
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie i omówienie specyficznego modelu samopodobieństwa cyklicznej praktycznej nauki gry na fortepianie w kształceniu nauczycieli muzyki. W tym celu do pedagogiki fortepianu wdrożono spiralny, hierarchiczny model rozwoju oparty na ujęciu Brunera (1960/1977) i Kraler & Schratz (2012) a dydaktycznie sprecyzowanego przez Bluma (2019). Wyniki badań zostaną wykorzystane do opracowania środków dla nauczania praktycznego fortepianu w kontekście wstępnego kształcenia nauczycieli muzyki. Z tego wynikają innowacyjne, długoterminowe perspektywy dla specyficznej roli i funkcji „praktycznego fortepianu” w ramach dalszego rozwoju i profesjonalizacji kształcenia nauczycieli muzyki.
EN
The aim of this article is to present and to discuss a specific model of self-similar cyclical practical piano learning in music teacher education. For this purpose, a spiral, hierarchical development model based on Bruner (1960/1977) and Kraler & Schratz (2012), didactically specified in Blum (2019), is implemented in the field of piano pedagogy. The findings will be used to infer measures for the teaching of practical piano in the context of initial music teacher education. From this, innovative longer-term perspectives are derived for the specific role and function of the “practical piano” within the framework of the further development and professionalisation of music teacher training.
4
Publication available in full text mode
Content available

Między awangardą a tradycją — fortepian w repertuarze koncertów z cyklu „Śląska Trybuna Kompozytorów” w latach 1973–1977

67%
Stachura-Bogusławska A.
Aspekty Muzyki
|
2018
|
vol. 8
335-359
PL
Fortepian przez kilka wieków uznawany był za najbardziej uniwersalny instrument. W drugiej połowie XX wieku jego rola uległa transformacji. Z instrumentu melodyczno-wirtuozowskiego został zredukowany do pozycji jednego z wielu generatorów brzmień, a także poddawany różnorodnym eksperymentom. Nastąpił proces eksploatacji jego dynamicznych, artykulacyjnych i kolorystycznych możliwości. W twórczości XX-wiecznych kompozytorów związanych z Górnym Śląskiem muzyka fortepianowa stanowiła znaczący, choć nie pierwszoplanowy nurt. Na przestrzeni lat powstawało wiele zróżnicowanych stylistycznie dzieł, zarówno solowych, kameralnych, jak i z fortepianem w funkcji dopełniającej rozbudowaną tkankę orkiestrową. Szczególnie interesujące utwory powstawały w latach 60. i 70., a więc w czasie intensywnej asymilacji awangardowych prądów muzyki europejskiej. Wiele z tych utworów prezentowanych było na koncertach z cyklu „Śląska Trybuna Kompozytorów” — forum organizowanym w Katowicach od 1973 roku. W niniejszym artykule przedstawione zostały kompozycje: Mutanza per pianoforte (1968) Witolda Szalonka, Capriccio-Fantasia nr 2 na dwa fortepiany (1975) Jana Wincentego Hawela, Musica per Ensemble MW2 na flet, wiolonczelę i jeden lub dwa fortepiany (1970) Edwarda Bogusławskiego, Inspiracje na głos żeński, perkusję, fortepian i dwie taśmy magnetofonowe (1972) Ernesta Małka, Mała sonata na fortepian (1975) Bolesława Woytowicza oraz Tema con variazioni na fortepian (1965) Władysławy Markiewiczówny. Kompozycje te ukazują różnorodne postawy twórcze wobec możliwości fortepianu. Są to utwory reprezentujące nurt neoklasyczny, jak i dzieła wykorzystujące preparację instrumentu, efekty sonorystyczne, a także aleatoryczną koncepcję montażu oraz elementy grafiki muzycznej.
EN
For several centuries the piano was considered to be the most universal instrument. In the second half of the 20th century its role changed. The melodic and virtuosic instrument has been reduced to one of many sound generators and subjected to a variety of experiments. In this process its dynamic, articulating and coloring capabilities have been exploited. In the works of the twentieth century composers associated with Upper Silesia, piano music was significant but never a mainstream. Over the years, many stylistically varied works have been created, not only solo or chamber music, but also with piano complementing the extensive orchestral part. Particularly interesting pieces were composed in the 1960s and 1970s, during the intensive assimilation of the avant-garde trends of European music. Many of these works were presented during the concerts of the cycle “Silesian Composers’ Tribune” — organized in Katowice since 1973. This article presents works composed by Witold Szalonek (Mutanza per pianoforte — 1968), Jan Wincenty Hawel (Capriccio-Fantasia no 2 for two pianos — 1975), Edward Bogusławski (Musica per Ensemble MW2 for flute, cello and one or two pianos — 1970), Ernest Małek (Inspirations for female voice, drums, piano and two tapes — 1972), Bolesław Woytowicz (Little Sonata for piano — 1975) and Władysława Markiewiczówna (Tema con variazioni for piano — 1965), showing a variety of creative attitudes towards the piano. These pieces represent both neoclassical currents and works utilizing prepared instruments, sonoristic effects, as well as aleatory assembly concept and elements of graphic music scores.
5
Publication available in full text mode
Content available

IKONICZNA BIOGRAFIA FRYDERYKA CHOPINA “SKALANA” PRZEZ GENDER, QUEER I KOSMOPOLITYZM JAKO NOWA ODSŁONA SPORU O ROMANTYZM W UJĘCIU NOWOCZESNYM

67%
Mackenzie D.
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
|
2020
|
vol. 18
229-243
PL
Artykuł stanowi analizę trzech konceptów kulturowych, które „kalają” biografię Fryderyka Chopina, geniusza (polskiego) romantyzmu w ujęciu performatywnym. Po pierwsze, namysłowi poddana jest idea gender i rozmyta tożsamość płciowa Chopina w dziewiętnastowiecznej historiografii. Po drugie, fenomen queerowości Chopina, jego dandyzm i związek z cross-dresserką George Sand. Trzeci aspekt biografii artysty, który jest tu omawiany, to kwestia narodowości: przywiązanie Chopina do polskości, a zarazem kosmopolityczny modus życia. Tradycyjne ujęcia biografii Chopina, jak również organiczenia „(arcy)polskiego dyskursu romantycznego” czy też etnocentrycznej tradycji polskiego romantyzmu prowadzą do jednowymiarowej reprezentacji tej postaci. Spojrzenie na życie i twórczość kompozytora przez soczewkę kultury popularnej, a także z użyciem instrumentarium postmodernistycznego samo w sobie stanowi punkt sporu romantycznego, a także sporu o romantyzm. Zatem próba naświetlenia niektórych faktów i epizodów biografii Chopina z innej strony, a także próba obalenia tradycyjnego wizerunku Fryderyka Chopina wydają się ważne i ciekawe, gdyż pozwalają na inny ogląd romantyzmu i jego kontrkultur, a w dalszej perspektywie stawiają pytania o miejsce tradycji romantycznej w nowoczesności.
EN
The paper explores three phenomenona which „taint” the biography of Fryderyk Chopin, the ultimate (Polish) Romantic Genius. Firstly, the notion of gender and the portrayal of Chopin in feminine terms in nineteenth century historiography. Secondly, the phenomenon of the queer, tracing his dandyism and his relationship with the cross-dresser artist George Sand. Thirdly, his dual nationality (despite his deep and genuine nostalgia for Poland) and cosmopolitan approach to life and art. Over-romanticized sources, which are still the mainstream for presenting the life and work of the composer always stress the patriotic card and tend to be rather conservative. The creation of new cultural phenomena by way of Chopin’s performative presence is usually treated with distance and scepticism by scholars from the „classical” school. Thus the pop-cultural presentation of Chopin’s biography with postmodern notions applied to some aspects of his life or the mythical reality it created, may be viewed as a point of contention.Therefore the examination of Chopin’s biography from an altered perspective allows us to discuss Romanticism and its countercultures as well as to place this dispute in the landscape of Romanticism vs. Modernity.
6
Publication available in full text mode
Content available

Twórczość fortepianowa kompozytorów polskich w latach 2000-2017 na przykładzie wybranych utworów

67%
Łukaszewski M. T.
Seminare. Poszukiwania naukowe
|
2018
|
vol. 39
|
issue 1
181-198
PL
Artykuł dotyczy polskiej muzyki fortepianowej w latach 2000-2017. W XXI wieku nastąpił wzrost zainteresowania twórców fortepianem. Wśród kilkuset napisanych utworów można wyróżnić gatunki i formy tradycyjne (jak mazurek, toccata, sonata, wariacje, preludium, etiuda, nokturn), jak i o innej formie i tytule. Utwory te można ułożyć w cztery grupy: nurt postmodernistyczny, nurt modernistyczny, nurt neomodernistyczny, nurt antymodernistyczny oraz ujęcia hybrydowe, czyli takie, w których kompozytorzy stosują dwudziestowieczne i dawniejsze (romantyczne) środki techniki kompozytorskiej. Do analiz wybrano utwory przedstawicieli nurtów: postmodernizm: Krzysztof Baculewski i Andrzej Dziadek, neomodernizm: Paweł Kwapiński, antymodernizm: Paweł Michał Chmielnicki, Tomasz Kamieniak, ujęcia hybrydowe: Maciej Zieliński i Piotr Gryska. Tematyka nie doczekała się dotychczas naukowego opracowania.
EN
The article deals with Polish piano music composed in the years 2000-2017. In the 21st century, there was an increasing interest of musicians in the piano. Among the hundreds of works written at that time, we can distinguish genres and traditional forms (such as mazurka, toccata, sonata, variations, preludes, etude, nocturnes), as well as other forms and titles. These compositions can be divided into four groups: postmodern current, modernist current, neomodernist current, antimodern current, and hybrid approaches, in which composers use both the twentieth century and former (romantic) compositional techniques. Postmodernism: Krzysztof Baculewski and Andrzej Dziadek, neomodernist current: Paweł Kwapiński, antimodern current: Paweł Michał Chmielnicki, Tomasz Kamieniak, hybrid approaches: Maciej Zieliński and Piotr Gryska. The subject has not yet been elaborated scientifically.
7
Publication available in full text mode
Content available

Artistic and pedagogical work of doc. Ivan Palovič

59%
PALOVIČOVÁ S.
Edukacja Muzyczna
|
2018
|
issue 13
107–114
PL
Artykuł przedstawia dorobek pedagogiczny i artystyczny wybitnego słowackiego pianisty, doc. Ivana Paloviča (1938–1993) z okazji 80. rocznicy jego urodzin.
SK
V príspevku sa zaoberáme pedagogickým a umeleckým pôsobením popredného slovenského klaviristu doc. Ivana Paloviča (1938–1993) pri príležitosti nedožitého životného jubilea.
EN
The article deals with pedagogical and artistic work of distinguished Slovak pianist, doc. Ivan Palovič (1938–1993) on the occasion of his unaccomplished 80th birthday.
8
Publication available in full text mode
Content available

Blade kłosy na odłogu… – an unknown poem by Norwid

51%
Chlebowska E., Chlebowski P.
Studia Norwidiana
|
2016
|
vol. 34 English Version
101-124
EN
This article is a republication of an unknown poem by Norwid, entitled Blade kłosy na odłogu [Pale ears on the fallow...]. The text is taken from the sheet music edition of two songs published by Kazimierz Lubomirski (the latter song is authored by Lucjan Siemieński), developed for voice and piano. Most probably, the score was published in the spring of 1851. The article attempts to unveil the circumstances of how the work came into being and it settles the problem of its unclear authorship and roots. Moreover, it shows a story of a musical piece that has for long remained unknown, and which was well-recognized in the realm of household musical culture at the turn of the 20th century.
9

Blade kłosy na odłogu… – nieznany wiersz Norwida

51%
Chlebowska E., Chlebowski P.
Studia Norwidiana
|
2016
|
vol. 34
101-124
EN
This article is a republication of an unknown poem by Norwid, entitled Blade kłosy na odłogu [Pale ears on the fallow...]. The text is taken from the sheet music edition of two songs published by Kazimierz Lubomirski (the latter song is authored by Lucjan Siemieński), developed for voice and piano. Most probably, the score was published in the spring of 1851. The article attempts to unveil the circumstances of how the work came into being and it settles the problem of its unclear authorship and roots. Moreover, it shows a story of a musical piece that has for long remained unknown, and which was well-recognized in the realm of household musical culture at the turn of the 20th century.
10
Publication available in full text mode
Content available

Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX wieku a perspektywa społecznej historii muzyki

43%
Bruliński M.
Muzyka
|
2020
|
vol. 65
|
issue 4
40-68
EN
In this article, I analyse the possibility of using Polish handbooks and schools of piano playing as sources for research into the social history of that instrument, in the strict and the broad sense. The first part of the article consists of a synthesising survey of the rather scant subject literature and an outline of the role of the piano in nineteenth-century Polish culture. I then briefly describe the system of piano teaching in Polish lands during the early decades of the nineteenth century (under the Partitions), which was based on three main pillars: institutional education, private lessons (metra) and handbooks of piano playing. This is followed by an interdisciplinary analysis of selected Polish piano schools from the first half of the nineteenth century (Karol Kurpiński’s Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord (‘A systematic presentation of the principles of music for the clavichord’), 1818; Ignacy Platon Kozłowski’s Szkoła teoretyczna i praktyczna na fortepiano (‘A school of theory and practice for the pianoforte’), 1832; Jan Nowiński’s Nowa szkoła na fortepian (‘A new school for the piano’), 1839; Józef Nowakowski’s Szkoła na fortepian podług celniejszych autorów (‘A school for the piano after the leading authors’), 1840; Ignacy Feliks Dobrzyński’s Szkoła na fortepian poświęcona Rodakom (‘A school for the piano dedicated to my compatriots’), 1842). I focus mainly on the narrative sections of the source materials. This survey made it possible for me to reconstruct the model structure of a piano handbook during the period under discussion. I study this information in the context of our current knowledge about the phenomenon of the piano, as represented in the press, correspondence, memoirs and fiction. I conclude my paper with a few observations concerning the social aspects of the piano in Polish lands during the first half of the nineteenth century and the evolution of those aspects, as well as models of musical education and the external and internal fluctuations of Polish pianism at that time.
PL
W niniejszym eseju autor podjął refleksję nad możliwością wykorzystania polskich podręczników i szkół do gry na fortepianie w badaniach nad społeczną historią instrumentu sensu stricto i sensu largo. W pierwszej części pracy dokonany został syntetyczny przeglądu skromnej literatury przedmiotu. Została również szkicowo scharakteryzowana rola fortepianu w kulturze polskiej dziewiętnastego stulecia. Następnie autor krótko opisał system kształcenia pianistycznego na ziemiach polskich w pierwszych dziesięcioleciach XIX wieku, który opierał się na trzech podstawowych filarach: edukacji instytucjonalnej, metrach oraz podręcznikach do gry na instrumencie. W kolejnej części artykułu przeprowadzona została interdyscyplinarna analiza wybranych polskich szkół gry na fortepianie z I poł. XIX wieku (Karol Kurpiński – Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord, 1818 r.; Ignacy Platon Kozłowski – Szkoła teoretyczna i praktyczna na fortepiano, 1832 r.; Jan Nowiński – Nowa szkoła na fortepian, 1839 r.; Józef Nowakowski – Szkoła na fortepian podług celniejszych autorów, 1840 r.; Ignacy Feliks Dobrzyński – Szkoła na fortepian poświęcona Rodakom, 1842). Autor skupił uwagę przede wszystkim na narracyjnych ustępach materiału źródłowego. Dokonanie powyższego zestawienia umożliwiło stworzenie modelowego schematu formy podręcznika do gry na fortepianie w badanym okresie. Uzyskane dane osadzone zostały w kontekście aktualnej wiedzy o fenomenie fortepianu, rekonstruowanej przede wszystkim na fundamencie źródeł prasowych, epistolograficznych, pamiętnikarskich i beletrystycznych. W ramach wniosków końcowych autor przedstawił kilka obserwacji związanych ze społecznym obrazem fortepianu na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku oraz dynamiką jego zmian, a także z modelami edukacji muzycznej oraz zewnętrznymi i wewnętrznymi fluktuacjami ówczesnego polskiego świata pianistycznego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.