Search results

1

Corrective Justice, Freedom of Contract, and the European Contract Law

100%

Osmola S.

Avant

|

2019

|

vol. 10

|

issue 1

159-171

EN

Freedom of contract and corrective justice are considered to be the basic principles governing contract law. However, many contemporary legal orders implement various policy goals into private law. The regulatory private law of the European Union is the most striking example of such a trend. This article aims at reconciling the corrective justice theory of private law and the principle of freedom of contract with the regulatory dimension of the EU law. The main argument is that the meaning of the concept of harm, one that is crucial to the principle of corrective justice, should be understood broadly so that it can transform the corrective justice theory from a monistic one into a pluralistic one.

2

Umowy koncernowe.

88%

Polańska K.

Państwo i Społeczeństwo

|

2015

|

issue 1

87-96

EN

The aim of this paper is to briefly describe concern contracts. In view of dynamic development of economic relations, there is a variety of contractual relations. The first part of the paper analyzes the causes of making corporations. Article describes internal and external economic objectives, contributing to the formation of koncernowych structures. Economic factors like development of enterprises result to concentration of capital within the framework of concern. The second part of the paper refers to division of concern contracts on vertical concern contracts and horizontal concern contracts. Content both type of contracts is analyzed with special regard into german law. Elaboration in next part presents character of concern contracts. It takes consideration in problem with residual polish regulation of concern contracts, included article 7 Code of Commercial Companies. In Poland concern contract is an unspecified agreement, meaning that it is not regulated by any legal act. The summary of the paper, based on the analysis of concern contracts, presents conclusions to form legal relations based on the principle of freedom of contract, favouring development of entrepreneurs. Considerations at this point lead to the conclusion that not every innominate contract is of a transitory nature. Certain innominate contracts are of a permanent nature and there is no need to put them in the statutory framework. Evolution of the economy leads to creation of new needs of entrepreneurs, for whom it is more convenient to be able to form binding relationship in a flexible way, which is in turn possible thanks to the freedom to contract.

3

The changing concept of employment : the special connection between labour law and civil law in Hungary

88%

Zaccaria M. L.

Warsaw Forum of Economic Sociology

|

2015

|

vol. 6

|

issue 11

EN

The Hungarian labour law reform is a good example of how the idea of flexicurity is enforced in the 21st century in a post-socialist country. Flexible employment relationships overshadow the social side what is necessary in order to develop effectiveness and competitiveness. This process is completed by the relationship between labour and civil law and it is traced back to the special tradition of legal history. The present study surveys the main connection between labour and civil law and gives some remarks on the special private law-nature of labour law. This paper deals with one of the central questions of the Hungarian labour law reform, that is, the changing relationship between labour and civil law. This legal problem can be observed in Hungarian law for a long time. The study focuses on the civil law-type of the employment relationships and the differences between them. This study examines the regulation before 1st July of 2012 with the aim that development will be seen clearly in connection with the regulation in force. The study emphasizes what kind of fundamental changes the direct usage of civil law can perform in the strict structure of employment relationships.

4

Generalna zasada kauzalności – czy rzeczywiście przebrzmiały spór?

75%

Olechowski M.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 64

113-124

PL

In 1952 Witold Czachórski posited as a general principle of Polish contract law that legal actions leading of a transfer of wealth require for their validity a proper cause; the rule was construed as a mandatory one and precluded the creation of abstract obligations unless expressly permitted by law. Czachórski’s theory was underpinned by an in-depth analysis of the entire body of civil law, as well as axiological considerations that emphasized the need to control contractual fairness (Section 1). After 40 years of largely uncontroverted acceptance the rule was abruptly abandoned by the Supreme Court on grounds of freedom of contract (Section 2). Despite its fundamental nature, this change was not accompanied by any in-depth discussion in legal doctrine (Section 3). While unsatisfactory on a theoretical level, it seems in retrospect that this was, at a time of systemic transformation to a liberal market economy, a pragmatic and perhaps inevitable approach that served to further the newly re-established principle of freedom of contract. Paradoxically, however, with the contemporary shift to a more control-oriented approach to freedom of contract it would not be entirely surprising to see a rebirth of the role of cause and of Czachórski’s theory some time in the future (Section 4).

5

Bank loans denominated and indexed to foreign currency ‒ a Polish, Ukrainian or Europe-Wide problem?

75%

Koźmiński K.

Studia Iuridica

|

2017

|

vol. 71

117-135

EN

The institution of a bank mortgage denominated/indexed to foreign currency (referred to generally and not very precisely as “foreign currency loan” or “loan adjusted to foreign currency”) is an instrument commonly used by a broad group of citizens of European states for acquiring capital with a view to purchasing a housing unit. Until recently, such loans were popular not only in Poland and other countries belonging to the so-called “New Union” (those whose accession took place within the last decade or so: Czech Republic, Slovakia, Romania, Hungary and Croatia), Austria, Spain, Italy, Portugal, but also outside of the borders of the Union: in Russia, Serbia and Ukraine (however, one difference was the currency in which obligations were evaluated – whilst loans in EU countries were dominated by the Swiss Franc, Ukrainian lendees more frequently relied upon loans “adjusted” to the U.S. dollar). Regardless of differences persisting in legislative regimes, peculiarities of national legal systems and local economic and social conditions, in all those countries doubts have arisen whether a drastic change in currency rate (which results in an obligation to pay off a loan on conditions much less attractive than beforehand) constitutes a legally relevant circumstance that could permit one to release oneself from having to perform one’s contractual duties or, at least, facilitate granting some relief in fulfilling increasingly more onerous obligations towards banks. To discuss the permissibility and legal aspects of foreign currency loan contracts is complicated not only from the juridical point of view, but is also of interest to society, politics and economics. Still, the problem attracts strong emotions, particularly among lendees who took out a foreign currency loan and now feel deceived due to a change of the currency rate. The lendees and their organizations often expect involvement, particularly from EU bodies, where, in their estimation, domestic authorities have failed or “succumbed to the banking lobby”. Unfortunately, having observed the course of events over the last several years, one may surmise that the low number of judgments in cases concerning denominated bank loans, and especially the sceptical approach of the Court of Justice, have generated a lot of disappointment.

6

Umowa o dzieło jako zobowiązanie rezultatu

63%

Wolak G.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2019

|

issue 1(24)

77-99

EN

A contract for specific work regulated in art. 627–646 of the Civil Code belongs to the result agreements. The division into obligations of result and due diligence is sometimes questioned in the literature in the field of civil law. In the opinion of the author of the article, however, it is legitimate. Each contract for specific work is a result agreement, however, not every result agreement must be a contract for specific work. A specific work cannot be referred to as any result of work. Issues of the legal character of the contract for specific work, together with the concept of work, is generally discussed in this article, including selected decisions of the Supreme Court and Appellate Courts. Indisputably, proper comprehension of the concept of specific work should facilitate the qualification of a specific civil law relationship as a contract for specifi c work, or another contract, e.g. a service contract. Assessment of the nature of contracts concluded by civil law entities may sometimes pose difficulties which is illustrated by judicial decisions quoted in the article.

PL

Umowa o dzieło uregulowana w art. 627-646 k.c. należy do umów rezultatu. Podział zobowiązań na zobowiązania rezultatu i starannego działania bywa kwestionowany w piśmiennictwie z zakresu prawa cywilnego. W ocenie autora artykułu jest on jednak uprawniony. Każda umowa o dzieło jest umową rezultatu, jednak nie każda umowa rezultatu musi być umową o dzieło. Dziełem nie można nazwać jakiegokolwiek rezultatu pracy. W artykule omówiona zostanie ogólnie, z uwzględnieniem wybranych orzeczeń Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych, problematyka charakteru prawnego umowy o dzieło, w tym pojęcie dzieła. Właściwe rozumienie pojęcia dzieła niewątpliwie powinno ułatwić zakwalifi kowanie określonego stosunku cywilnoprawnego jako umowy o dzieło, bądź innej umowy, np. umowy o świadczenie usług. Ocena charakteru prawnego umów zawartych przez podmioty prawa cywilnego może niekiedy nastręczać trudności. Ilustrują to podane w artykule orzeczenia sądowe.

7

Employment Relations Established under a Nomination from the Perspective of 40 Years of Validity of the Labour Code

63%

Góral Z.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2015

|

vol. 24

|

issue 3

EN

The paper presents the changes that have occurred in the Labour code regulations concerning employment relations established under a nomination. The author assesses the importance of the Labour code in this matter, addresses the disputes concerning the legal nature of the employment relations established under a nomination and the act of nomination itself, especially in the context of art. 11 of the Labour code. He also raises doubts about the legitimacy of maintenance of this employment base in future legislation.

PL

W opracowaniu przedstawiono zmiany, jakie zachodziły w kodeksowej regulacji stosunków pracy z mianowania. Autor ocenia znaczenie Kodeksu pracy w tej materii, ustosunkowuje się do sporów dotyczących charakteru prawnego stosunków pracy z mianowania i samego aktu mianowania, zwłaszcza w kontekście art. 11 k.p. Zgłasza też wątpliwości co do zasadności zachowania w przyszłych przepisach prawnych tej podstawy zatrudnienia pracowniczego.

8

Z problematyki racjonalizacji ograniczeń swobody kontraktowej w zamówieniach publicznych

63%

Szostak R.

Prawo

|

2019

|

issue 329

603 - 622

PL

Swoboda kontraktowa obowiązuje w zamówieniach publicznych pomimo licznych ograniczeń. Dominują ograniczenia ustawowe, charakterystyczne dla parametrycznego sterowania gospodarką, natomiast indywidualna ingerencja administracyjna ma znaczenie drugoplanowe. W zakresie wyboru typu umowy ograniczenia są sporadyczne, ponieważ ustawa nie przesądza o tym, kiedy i jakich zamówień mogą udzielać jednostki sektora publicznego. Także przedsiębiorcy ubiegają się o poszczególne zamówienia na zasadzie dobrowolności. Zakaz transakcji bezpośrednich uzasadnia jednak dotkliwą pod względem biurokratycznym reglamentację procedur udzielania zamówień publicznych, choć wola stron ma tu znaczenie podstawowe, zwłaszcza przy konstruowaniu warunków proceduralnych, a ustawa działa jedynie uzupełniająco. Równie uciążliwe są ograniczenia swobodnego kształtowania treści umowy. Wzrasta zastosowanie klauzul obligatoryjnych, wymuszonych ustawowo, coraz bardziej rygorystyczne są normatywne zasady wykonywania zamówień publicznych, uzasadnione potrzebą wzmożonej ochrony interesu publicznego. Panująca w pozostałym zakresie swoboda nierzadko bywa nadużywana przez zamawiającego, który zawczasu projektuje postanowienia umowy. Dlatego istotne znaczenie praktyczne ma unormowana ostatnio możność zwalczania klauzul abuzywnych w trybie odwoławczym. Jednocześnie, wzmacniając zasadę realnego wykonania zamówienia wykluczającą możnością obchodzenia wyników przetargu, wprowadzono zakaz dokonywania istotnych zmian w umowach o zamówienia publiczne oraz przedwczesnego ich rozwiązywania. Niedogodności formalne i biurokratyczne łagodzić ma postępująca informatyzacja zamówień publicznych.

EN

Contractual freedom is present in public procurement despite various restrictions. The greatest restrictions come from the area of legislation, and are characteristic for parametric economic control, while individual administrative intervention is of secondary importance. As regards the choice of the type of contract, the restrictions are sporadic, because the Act does not state when and what kind of contracts may be awarded by public sector entities. Entrepreneurs also apply for individual contracts on a voluntary basis. However, a ban on direct transactions justifies highly inconvenient bureaucratic rationing of public procurement procedures, although the will of the parties is of fundamental importance here, especially when constructing procedural conditions, and the Act plays only a supplementary role here. Restrictions regarding the formulation of the content of the contract are equally burdensome. The use of mandatory clauses, imposed by law, is increasing, and normative principles of public procurement are becoming more and more rigorous, which is justified by the need for increased protection of the public interest. Freedom in the remaining areas is often abused by the contracting authority, who sets the provisions of the agreement in advance. Therefore, the recently regulated possibility of fighting abusive clauses in an appeal procedure is of great practical significance. At the same time, while strengthening the principle of real contract implementation, which excludes the possibility of circumventing the results of the tender, a ban has been introduced on making major changes to public procurement contracts and on premature termination of such contracts. The progressive computerization of public procurement is expected to alleviate formal and bureaucratic obstacles.

9

Językowe aspekty zawierania umów, czyli o swobodzie kontraktowania w świetle teorii językoznawczych

63%

Labijak A.

Język Polski

|

2020

|

vol. 100

|

issue 1

68-77

PL

Proces osiągania konsensusu, kształtowanie treści umowy oraz późniejsza interpretacja poszczególnych postanowień – są elementami specyficznej sytuacji komunikacyjnej, której rezultatem jest umowa. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy prawo wyznacza granice posługiwania się językiem w kontekście zobowiązań, a jeżeli tak, to jaki jest zakres jego użycia oraz w jaki sposób interpretowane są postanowienia umowne, szczególnie te, które budzą wątpliwości. Odpowiedź na to pytanie została udzielona na podstawie analizy obowiązujących regulacji prawnych i konsekwencji, które pociągają one za sobą. W ten sposób możliwe było określenie prawnie obowiązujących granic, w których możliwe jest skuteczne, językowe ukształtowanie umowy. Artykuł prowadzi do wniosku, że konieczne jest przeformułowanie dotychczasowych typologii dotyczących języka prawa, które traktują umowy wyłącznie jako gatunek tekstu specjalistycznego, ponieważ takie przyporządkowanie jest niezgodne z obowiązującą swobodą kształtowania stosunków zobowiązaniowych.

EN

The process of reaching consensus, shaping the content of the contract and subsequent interpretation of individual provisions are elements of a specific communication situation resulting in a contract. The aim of the article is to answer the following questions: does the law determine the limits of language use in the context of contract law and, if so, what is the scope of its use and what type of interpretation is applied to the contractual clauses, in particular those that give rise to interpretation doubts. The answer to this question was given on the basis of an analysis of the applicable legal regulations and the consequences that they entail. In this way, it was possible to define legally binding boundaries in which effective, linguistic shaping of the contract is possible. The article leads to the conclusion that it is necessary to reformulate the existing legal language typologies, which treat contracts only as a specialist text, because such assignment is inconsistent with the existing freedom of contracts.

10

Dopuszczalność zastrzeżenia kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy z powodu naruszenia zobowiązania (nie)pieniężnego

63%

Bykowicz K.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2017

|

issue 7

45-58

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba ujęcia problematyki dopuszczalności zastrzeżenia kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy, w sytuacji gdy podstawą odstąpienia jest naruszenie zobowiązania o charakterze pieniężnym. Analiza tego zagadnienia zostanie przeprowadzona w oparciu o poglądy orzecznictwa i doktryny. W pierwszej części artykułu zostanie zwięźle scharakteryzowane pojęcie kary umownej. Już z woli samego ustawodawcy, kara umowna ma naprawiać szkodę, która powstała z niewykonania lub nienależytego zobowiązania niepieniężnego. Autorka wskazuje na szereg kontrowersji, jakie powstały w orzecznictwie w związku z możliwością zastrzeżenia kary umownej z tytułu odstąpienia od umowy na wypadek naruszenia zobowiązania o charakterze pieniężnym. W judykaturze wykształciły się dwie linie orzecznicze. Pierwsza opowiada się za dopuszczalnością, na zasadzie swobody umów, takiej konstrukcji prawnej. Druga z kolei wskazuje, iż takie postanowienia umowne są nieważne jako sprzeczne z bezwzględnie obowiązującą regulacją art. 483 k.c. Przełomowa dla niniejszych rozważań pozostaje uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2019 r., opowiadająca się jednoznacznie za niedopuszczalnością zastrzeżenia kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy z powodu naruszenia zobowiązania o charakterze pieniężnym.

EN

The purpose of the article is an attempt to address the issue of the admissibility of the provision regarding a contractual penalty in the event of rescission of the contract in a situation where the basis for rescission is a breach of a pecuniary obligation. The analysis of this issue will be discussed based on the views of the jurisprudence and the doctrine. In the first part of the article, the concept of contractual penalty will be briefly characterized. The legislator’s intention was to establish a contractual penalty for damage resulting from improper performance or non-performance of a non-pecuniary obligation. The author discusses the controversies that have arisen in the jurisprudence regarding the possibility of stipulating a contractual penalty for rescission of the contract in the event of a breach of a pecuniary obligation. Two jurisdiction approaches have developed in the judicature on the issue. The first one is in favor of the admissibility of such a legal figure on the basis of contractual freedom. The second view indicates that such contractual provisions are invalid as contrary to the mandatory regulation of Article 483 of the Polish Civil Code. The resolution of the Polish Supreme Court of November 20, 2019, clearly stating the inadmissibility of a contractual penalty in the event of rescission of the contract due to a breach of a pecuniary obligation, is fundamental to these deliberations.

11

Wolność pracy jako przesłanka ograniczająca swobodę kontraktowania – wybrane problemy

63%

Bakalarz T., Pochopień-Belka S.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2022

|

vol. 3(XXII)

85-100

EN

According to the article 65.1 of polish Constitution, everyone shall have the freedom to choose and to pursue his occupation and to choose his place of work. The impact of the freedom of work on the freedom of contract is still a subject of doctrinal discussion. In the presented text, the authors try to decide whether the principle of freedom of work can be considered a restriction of the freedom of contracts. This dogmatic issue has been subject to a systemic analysis. The authors assume that from the perspective of private-law relations, the freedom of work should be understood as an element of the objective, preferred order of socio-economic values (principles of community coexistence). The presented thesis is explained on the example of a contractual penalty securing a contractual restriction on the freedom of work.

PL

Zgodnie z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wpływ wyrażonej we wskazanym przepisie wolności pracy na swobodę kształtowania umownych stosunków pracy jest wciąż otwartym polem do dyskusji prawniczej. W prezentowanym tekście autorzy zmierzają do rozstrzygnięcia, czy zasada wolności pracy może zostać uznana za przesłankę ograniczającą swobodę kontraktowania. Zagadnienie to, mające charakter dogmatyczny, poddane zostało analizie systemowej. Autorzy przyjmują, że z perspektywy stosunków prywatnoprawnych wolność pracy należy ujmować jako element obiektywnego, preferowanego porządku wartości społeczno-gospodarczych (zasad współżycia społecznego). Aplikacyjne znaczenie sformułowanej tezy wyjaśniono na przykładzie zastrzeżenia kary umownej zabezpieczającej wykonanie obowiązków umownych ograniczających wolność pracy.

12

Publicznoprawny obowiązek zawierania umów cywilnoprawnych przez przedsiębiorstwa energetyczne

51%

Kurzawa A.

Studenckie Zeszyty Naukowe

|

2018

|

vol. 21

|

issue 36

EN

Energy companies provide services in the field of public utilities, such as sales, or the provision of transmission or distribution services for fuels and energy. Therefore, the Energy Law Act obliges energy companies to conclude civil law contracts related to the provision of these services. In the event of refusal to conclude such an agreement, the dispute arising from this is determined by the President of the Energy Regulatory Office by way of an administrative decision.

PL

Przedsiębiorstwa energetyczne świadczą usługi z zakresu użyteczności publicznej, jak np. sprzedaż czy świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw i energii. W związku z tym ustawa – Prawo energetyczne nakłada na przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek zawierania umów cywilnoprawnych związanych ze świadczeniem tych usług. W przypadku odmowy zawarcia takiej umowy powstały na tym tle spór rozstrzyga Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w drodze decyzji administracyjnej.

13

Generalna zasada kauzalności – czy rzeczywiście przebrzmiały spór?

51%

Olechowski M.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 64

113-126

EN

In 1952 Witold Czachórski posited as a general principle of Polish contract law that legal actions leading of a transfer of wealth require for their validity a proper cause; the rule was construed as a mandatory one and precluded the creation of abstract obligations unless expressly permitted by law. Czachórski’s theory was underpinned by an in-depth analysis of the entire body of civil law, as well as axiological considerations that emphasized the need to control contractual fairness (Section 1). After 40 years of largely uncontroverted acceptance the rule was abruptly abandoned by the Supreme Court on grounds of freedom of contract (Section 2). Despite its fundamental nature, this change was not accompanied by any in-depth discussion in legal doctrine (Section 3). While unsatisfactory on a theoretical level, it seems in retrospect that this was, at a time of systemic transformation to a liberal market economy, a pragmatic and perhaps inevitable approach that served to further the newly re-established principle of freedom of contract. Paradoxically, however, with the contemporary shift to a more control-oriented approach to freedom of contract it would not be entirely surprising to see a rebirth of the role of cause and of Czachórski’s theory some time in the future (Section 4).

14

Umowa pomiędzy spółką dominująca a zależną jako podstawa wywierania wpływu na spółkę zależną

51%

Nita-Jagielski G.

Studia Prawnicze

|

2018

|

issue 5 spec.

117-149

EN

The links between the entities in the group assume the possibility and the need for the parent company (controlling) to exert influence over the subsidiaries. The subject of the analysis was the possibility of using contractual instruments: whether the parent company can agree with a subsidiary, based on which the competence to influence the decision on the subsidiary will be reserved for it. Polish law, unlike, for example, German law, does not provide for any regulation of corporate subordination agreements. In the absence of relevant regulations, it is not allowed to conclude an agreement providing for an influence by the parent company on a subsidiary with organizational (systemic) consequences. Such contracts do not fall within the limits of freedom of contract (statutory freedom). Regardless of this, the agreement with the parent company is not an appropriate regulatory instrument concerning the competencies of the subsidiary’s governing bodies, as it is a matter of statutory (contractual) regulation.

PL

Powiązania pomiędzy podmiotami w grupie zakładają możliwość i potrzebę wywierania wpływu przez spółkę dominującą (kontrolującą) na spółki zależne. Przedmiotem analizy jest możliwość wykorzystania instrumentów umownych: czy spółka dominująca może zawrzeć ze spółką zależną umowę, na podstawie której zastrzeżona dla niej zostanie kompetencja do oddziaływania decyzyjnego na spółkę zależną. Polskie prawo, w przeciwieństwie np. do niemieckiego, nie zawiera unormowania koncernowych umów o podporządkowanie. Przy braku stosownych regulacji nie jest dopuszczalne zawarcie umowy przewidującej oddziaływanie przez spółkę dominującą na spółkę zależną z konsekwencjami organizacyjnymi (ustrojowymi). Umowy takie nie mieszczą się w granicach swobody umów (wolności statutowej); niezależnie od tego umowa ze spółką dominującą nie jest właściwym instrumentem regulacyjnym odnośnie kompetencji organów spółki zależnej, gdyż jest to materia regulacji statutowej (umownej).

15

Swoboda umów a umowy dodatkowe stron stosunku pracy

51%

Tomanek A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. specjalny I

|

issue XXI

427-441

EN

The issue of freedom of contract in the individual labour law is discussed in this text taking into account the additional conctracts, concluded by the employer and the employee in addition to the primary contract (i.e. employment contract). The scope of freedom of contract which is construed in the relation to the additional contracts shows deviations from the basic model. The main difference is the recognition of the rule of numerus apertus (as opposed to numerus clausus rule) of additional conctracts. The specifity of additional contracts extends the freedom of parties of an employment relationship to form the content of that legal relationship. This, however, does not prejudge a question of a regulatory model of the above-mentioned freedom.

PL

Zagadnienie swobody umów w indywidualnym prawie pracy jest omawiane w niniejszym opracowaniu przy uwzględnieniu problematyki umów dodatkowych, zawieranych przez pracownika i pracodawcę obok umowy podstawowej (umowy o pracę). Pierwsza część artykułu zmierza do ustalenia wzorca regulacyjnego swobody umów w prawie stosunku pracy. W jego dalszej części przedmiotem analizy jest zakres swobody zawierania umów dodatkowych, który wykazuje odstępstwa od modelu ogólnego, polegające przede wszystkim na nieokreśleniu przez ustawę numerus clausus tych umów. Specyfika umów dodatkowych sprzyja umocnieniu kompetencji stron do kształtowania treści stosunku pracy, nie stanowiąc jednak argumentu przesądzającego o przyjęciu w tej dziedzinie wzorca kompetencji generalnej lub szczególnej.

16

I contratti innominati e il cosiddetto Lebensrettungsvertrag nel diritto romano

51%

Hirata A.

Studia Warmińskie

|

2014

|

issue 51

217-224

PL

Swoboda zawierania umów we współczesnym rozumieniu tego pojęcia nie była znana prawu rzymskiemu. W rzymskim prawie obowiązywała tzw. zasada nominalizmu kontraktowego: tzn. strony zasadniczo nie mogły zawrzeć innego kontraktu niż ten, dla którego przewidziana była ochrona procesowa w postaci odpowiedniej skargi (actio). Można jednak stwierdzić, że związanie stypizowanymi wzorcami kontraktów w praktyce mogło być usunięte. W kontrakcie o uratowanie życia chodzi o to, że jedna ze stron otrzymuje coś lub przyjmuje zobowiązanie drugiej strony wobec siebie, ponieważ uratowała ona darczyńcę względnie zobowiązanego przed jakimś aktem przemocy. Kontrakt ten stanowi doskonały przykład na to, w jakim zakresie juryści rzymscy uznawali zasadę swobody umów.

EN

Freedom of contract, as defined today, has not been known in Roman Law. The Roman Law of obligations was determined by the so-called numerus clausus: in general, the parties were not allowed to conclude contracts other than those for which an actio was provided. On the other hand, this limitation could be circumvented with relative ease in legal practice. In the contract to save the life of someone, an individual receives something from another, for saving or having saved the latter from a violent, potentially lethal threat. This kind of contract serves as a good example of how the Roman jurists dealt with the freedom of contract.

DE

Die Vertragsfreiheit, wie heutzutage definiert wird, hat man im römischen Recht nicht gekannt. Im römischen Schuldrecht galt der sogenannte Typenzwang: Die Parteien konnten grundsätzlich keine anderen Verträge abschließen, für die eine actio nicht vorgesehen war. Andererseits kann man feststellen, dass die Typengebundenheit in der Praxis problemlos beseitigt werden konnte. Bei einem Lebensrettungsvertrag bekommt jemand etwas oder verpflichtet sich dem anderen gegenüber, weil der erste den zweiten von einer Gewalt befreit hat. Ferner ist er ein gutes Beispiel, wie die römischen Juristen mit der Vertragsfreiheit umgegangen sind.

17

Wola stron czy wola ZUS-u? – o kwalifikacji umów o dzieło jako umów zlecenia na przykładzie umów z twórcami i artystami

51%

Gut D.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2018

|

vol. 61

|

issue 4

141-154

EN

The controls of contribution payer conducted by the Social Insurance Institution (ZUS) has become more frequent and common phenomenon. The above includes, inter alia, the legitimacy to concluding a contract to perform a specified task by a contribution payer and often ends with recognition that these contracts should be concluded in the form of mandate contracts. The purpose of the paper is to consider the legal admissibility of qualifications of contract to perform a specified task as a contract of mandate conducting by ZUS in the light of the concept of freedom of contract and ZUS competence to conduct such a qualification, as well as competence to interpret and apply the provisions of the Civil Code. The issue was discussed in the context of contracts concluded with creators and artists.

PL

Zjawiskiem powszechnym stały się coraz częstsze kontrole płatników składek przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Obejmują one w dużej mierze zasadność zwierania przez płatników składek umów o dzieło i nierzadko kończą się uznaniem, że umowy te powinny być zawarte w formie umów zlecenia. Celem artykułu jest rozważanie prawnej dopuszczalności dokonywania przez ZUS kwalifikacji umów o dzieło jako umów zlecenia w perspektywie zasady swobody umów, kompetencji ZUS-u do dokonywania takiej kwalifikacji, jak również kompetencji do wykładni i stosowania przepisów Kodeksu cywilnego. Problematyka omówiona została na tle umów zawieranych z twórcami i artystami.

18

Zasady równych praw i niedyskryminacji a swoboda umów w indywidualnym prawie pracy

51%

Tomanek A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2022

|

vol. 3(XXII)

67-84

EN

The aim of considerations is to determine whether the broad regulation of equal treatment of employees which characterizes the labour law leads to an exclusion or a serious modification of the freedom of contract in the scope of individual labour law. The dogmatic analysis is based mainly on the regulations of Labour Code, not excluding the Labour Code Amendment Act on 16 May 2019 which poses the question whether one lub two principles of equal rights (equal treatment) of employees may be distinguished under the binding rules of Polish labour law. The author also compares the links between equality (non-discrimination) and freedom of contract which exist within the civil and labour law branches. In conclusion it is stated that the principle of non-discrimination (art. 11³ Labour Code) does not affect in the significant way the freedom to shape an extent of individual labour relation. Such an impact is observed as far as the principle of equal rights (art. 11² Labour Code) is concerned but it does mean an annulment or a substantive alteration of the essence of freedom of contract.

PL

Celem rozważań jest ustalenie, czy rozbudowana w prawie pracy regulacja równościowa i antydyskryminacyjna wyłącza lub modyfikuje w sposób istotny swobodę kształtowania treści indywidualnego stosunku pracy. Analiza dogmatyczna jest prowadzona głównie na podstawie przepisów kodeksu pracy, przy uwzględnieniu nowelizacji tego aktu prawnego z 16 maja 2019 r., która jest przyczynkiem do oceny, czy w obecnym stanie prawnym można mówić o jednej lub dwóch podstawowych zasadach prawa pracy w dziedzinie równości (równego traktowania) pracowników, co nie pozostaje bez wpływu na granice swobody umów. Autor porównuje również powiązania między równością (niedyskryminacją) i swobodą umów, występujące w ramach gałęzi prawa cywilnego i prawa pracy. W konkluzji autor wyraża opinię, że sformułowanie w kodeksie pracy zasady równego traktowania (niedyskryminacji) pracowników (art. 11³ k.p.) nie wpływa istotnie na kształt swobody umów, natomiast taki wpływ wywiera zasada równych praw (art. 11² k.p.), nie powodując jednak uchylenia omawianej swobody ani modyfikacji jej podstawowego znaczenia.

19

Wybrane zagadnienia na tle orzeczeń dotyczących opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży

51%

Wolski D.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2013

|

vol. 2

|

issue 2

26-43

PL

Zagadnienie opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży (tzw. opłaty półkowe, slotting allowances, slotting fees) budzi ciągle wiele wątpliwości i sporów. Autor niniejszego artykułu śledząc orzeczenia, jakie zapadły w tej kategorii spraw, omawia najważniejsze problemy, jakie pojawiły się na tym tle. Spośród nich wymienić można problem granic swobody kontraktowej w kontekście czynu nieuczciwej konkurencji z art. 15 ust. 1 pkt 4 uznk, przejawy utrudniania dostępu do rynku oraz charakter tej przesłanki w dotychczasowym orzecznictwie, a także związany z tym zagadnieniem problem rozkładu ciężaru dowodu, ekwiwalentność świadczeń sieci handlowych na rzecz współpracujących przedsiębiorców, czy też charakter prawny rabatów i premii pieniężnych funkcjonujących w relacjach sieci handlowe dostawcy. Zagadnienia te omówione zostały przy uwzględnieniu stanowiska doktryny oraz praktyki obrotu gospodarczego w omawianym segmencie rynku. Takie, dość szerokie potraktowanie każdego z tych problemów pozwoliło na odniesienie się do zapadłych orzeczeń sądowych i zasadności zawartych w nich tez. Autor nie unika również głosu krytycznego wszędzie tam, gdzie kierunek przyjęty w orzeczeniach wymaga zdaniem autora ponownego przemyślenia i ewentualnej rewizji.

EN

Slotting allowances or slotting fees still generate many doubts and disputes. On the basis on existing jurisprudence, discussed here are the most important problems which appeared in Poland in this field. Mentioned among them are: limits of the freedom of contract in the context of Article 15(1)(4) of the Combating Unfair Competition Act; symptoms of market access limitation and the character of this prerequisite in jurisprudence; burden of proof; equivalency of benefits provided by retail chains to cooperating entrepreneurs; legal character of rebates and bonuses applied in relations between suppliers and retail chains. These issues are discussed in light of doctrinal views and business practice. This rather wide treatment of each of these problems makes it possible to comment on the noted judgments and the correctness of their final verdict.

20

Umowa dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego autocasco (wybrane zagadnienia dotyczące ustalenia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu)

51%

Taraszkiewicz M.

Polityka i Społeczeństwo

|

2022

|

vol. 20

|

issue 4

337-352

EN

The article is devoted to the analysis of legal provisions, positions of doctrine and judgments of the judicature concerning the fixing by insurance companies of the costs of repairing a damaged vehicle in voluntary motor vehicle insurance contracts. The study presents the concept and legal nature of this contract, with particular emphasis on the restriction of the principle of freedom of contracts under art. 3531 of the Civil Code as well as improper practices in the field of settlement of vehicle repair costs depending on whether the damage is classified as total or partial damage.

PL

Artykuł poświęcono analizie przepisów prawnych, stanowisk doktryny oraz orzeczeń judykatury dotyczących ustalania przez zakłady ubezpieczeń kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu w umowach dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego autoca-sco. W opracowaniu przedstawiono pojęcie i charakter prawny tej umowy ze szczególnym uwzględnieniem ograniczenia zasady swobody umów wynikającej z art. 3531 k.c., a także niewłaściwe praktyki w zakresie rozliczenia kosztów naprawy pojazdu w zależności od zakwalifikowania szkody czy to do szkody całkowitej, czy to częściowej.

Refine search results

Corrective Justice, Freedom of Contract, and the European Contract Law

Umowy koncernowe.

The changing concept of employment : the special connection between labour law and civil law in Hungary

Generalna zasada kauzalności – czy rzeczywiście przebrzmiały spór?

Bank loans denominated and indexed to foreign currency ‒ a Polish, Ukrainian or Europe-Wide problem?

Umowa o dzieło jako zobowiązanie rezultatu

Employment Relations Established under a Nomination from the Perspective of 40 Years of Validity of the Labour Code

Z problematyki racjonalizacji ograniczeń swobody kontraktowej w zamówieniach publicznych

Językowe aspekty zawierania umów, czyli o swobodzie kontraktowania w świetle teorii językoznawczych

Dopuszczalność zastrzeżenia kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy z powodu naruszenia zobowiązania (nie)pieniężnego

Wolność pracy jako przesłanka ograniczająca swobodę kontraktowania – wybrane problemy

Publicznoprawny obowiązek zawierania umów cywilnoprawnych przez przedsiębiorstwa energetyczne

Generalna zasada kauzalności – czy rzeczywiście przebrzmiały spór?

Umowa pomiędzy spółką dominująca a zależną jako podstawa wywierania wpływu na spółkę zależną

Swoboda umów a umowy dodatkowe stron stosunku pracy

I contratti innominati e il cosiddetto Lebensrettungsvertrag nel diritto romano

Wola stron czy wola ZUS-u? – o kwalifikacji umów o dzieło jako umów zlecenia na przykładzie umów z twórcami i artystami

Zasady równych praw i niedyskryminacji a swoboda umów w indywidualnym prawie pracy

Wybrane zagadnienia na tle orzeczeń dotyczących opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży

Umowa dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego autocasco (wybrane zagadnienia dotyczące ustalenia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu)