Search results

1

Konstytucja RP z 1997 r. jako gwarant ochrony wolności działalności gospodarczej

100%

Magdziarczyk M.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2019

|

vol. 17

|

issue 1

163-171

EN

The article deals with the issue of freedom of economic activity with reference to Polish constitutional law and presents the manner of its perception resulting from the latter. This freedom, on the one hand, is presented as a constitutional principle of the economic system and, on the other hand – as one of the guaranteed constitutional freedoms of people and citizens.

2

Uprawnienia kontrolne NIK wobec przedsiębiorców - głos w dyskusj

62%

Jarzęcka-Siwik E.

Kontrola Państwowa

|

2018

|

vol. 63

|

issue 4 (381)

45-59

EN

On 30th August 2018, the act – Law of Entrepreneurs (u.p.p.) entered into force, whose Chapter 5: Limitations on Economic Activity Auditing comprises the basic regulations related to the principles and mode of entrepreneurs auditing. As a result, the need arouse to decide whether the provisions of the said chapter should apply to NIK audits, or whether the provisions of the Act on NIK of 23rd December 1994 should be applied. The dialogue in “Kontrola Państwowa” presents two opposing stances. Rafał Padrak is of the opinion that u.p.p. should be treated as superior in interpreting the individual provisions of the law related to entrepreneurs, while Elżbieta Jarzęcka-Siwik believes that the discipline stemming from the regulations of u.p.p. does not apply to audits conducted by NIK. This is because it cannot be reconciled with the constitutional and statutory provisions related to the status of a supreme audit institution, the subject matter of state auditing, its principles and objectives. It seems that the problems identified will be solved in practice, including judicature.

3

The Data-Driven Economy. Remarks in the Light of Selected Issues in the Competition Law

54%

Jacolik M.

Adam Mickiewicz University Law Review

|

2021

|

vol. 13

215-231

EN

Data has begun to play a vital role in global, EU-wide and domestic economies. On 19 February 2020, the European Commission published the EU’s strategy for data, which outlines a new and unprecedented approach to development. The vision thus described – a data-driven economy – is to be implemented within the next five years.However, this broad undertaking gives rise to a number of legal, economic and social issues which deserve to be more thoroughly examined. In this paper, the author considers how the data economy relates to aspects of competition law, including threats associated with the sharing of confidential company data, and information protected under intellectual property laws, among the participants of the market economy, i.e. businesses. Also, observations are made concerning the hypothetical emergence of monopolies and oligopolies, as well as collusive agreements between enterprises on the grounds of the new approach to development.

4

REGULATION OF ECONOMIC ACTIVITIES IN THE AREA OF GAMING MACHINES IN THE LIGHT OF THE FREEDOM OF ECONOMIC ACTIVITY. REFLECTIONS DE LEGE LATA AND DE LEGE FERENDA

54%

HEJBUDZKI M.

Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje

|

2017

|

vol. 26(26)

137-155

EN

Objectives The subject of studies focuses on the issue of whether the introduction of an absolute prohibition on gaming machines outside casinos actually falls within the legal conditions allowing restriction of the principle of freedom of economic activity and, therefore, whether banning gaming machines outside casinos is necessary for the protection of “important public interest “within the meaning of Article 20 and 22 of the Constitution, as well as whether it is appropriate to introduce a state monopoly on this activity. Methods This work is a study on legal aspects, in which legal provisions were made the basic verification material when assessing the merits of individual legal solutions. Therefore, the study of the outlined problems were mainly based on the dogmatic method as the most efficient in the process of exegesis of legal norms. This approach is a consequence of the assumption that the optimal legal regulation of the raised issues is one of the main conditions for achieving the goals. The historical method was used as a supplementary one in relation to the evolution of regulations in this respect. Results The analysis of the issues leads to the conclusion that the gaming sector should be subject to inspection and supervision of the authorities of the state and that the public authority should protect citizens against the risk of gambling addiction. The introduction of a ban on gaming machines outside casinos resulted from the need perceived by the legislator to introduce comprehensive changes in regulations governing the area of the dynamically developing gambling market since socially adverse changes and irregularities occurred in this market. Conclusions A general clause of an important public interest adopted in Article 22 of the Constitution allows to recognise the restriction on the freedom of economic activity consisting of a permission to operate gaming machines only in casinos constitutionally acceptable, as it is necessary for security, public order, health, freedom and public morality in a democratic state. Existing restrictions in this regard meet the constitutional requirement of proportionality, i.e. applied measures lead to the desired objectives, are necessary to protect the interests which they are linked to and the effects of the restrictions are proportionate to the burdens imposed on the citizen. However, the proposals to restore the opportunities for gaming machines outside casinos are incomprehensible. The introduction of a state monopoly on operating gaming machines will interfere with the principle of freedom of economic activity because there are no rational reasons for limiting entrepreneurs in this field of economic activity while a legal base to broad access to gaming machines will be created. Adoption of the proposed amendments will reveal the primacy of the fiscal interests of the state over values such as public health. At the same time it will expose the weakness of the State, which not being able to eliminate the so-called “grey economy” by any other means, decides to join the circle of beneficiaries of the activity sanctioning it legally and ignoring the well-being of citizens.

5

Wspieranie rozwoju działalności gospodarczej w ujęciu zasad i wartości

51%

Kokocińska K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2018

|

vol. 80

|

issue 4

41-53

EN

The normative scope of the Act: Law on Entrepreneurs encompasses the rules of the undertaking, performance and termination of economic activity on the territory of the Republic of Poland, including the rights and the obligations of entrepreneurs as well as the tasks of public authority. Although the subject matter of the Act does not differ substantially from what was regulated by the Act on Freedom of Economic Activity, attention should be drawn to the manner in which the normative scope of the law on entrepreneurs is approached. The subject matter which the Act regulates, being a fundamental law governing economic relationships, has been anchored in legal values whose significance for entrepreneurs is nothing short of crucial, while the principles it relies on (the rule of law, legal certainty, freedom of economic activity) serve specific purposes, in that they seek to ensure the rights of entrepreneurs and guarantee continuous development of economic activity under conditions of free competition. These principles underscore the status of entrepreneurs, the significance of economic liberties and subjective rights. An analysis of the provisions contained in the Act in the light of its objective which the legislator formulates as ‘continuous development of economic activity,’ leads to the conclusion that this statutory determination of the behaviours of public administration dovetails with the legal category of ‘supporting entrepreneurship,’ a category both acknowledged and described in the doctrine. Significantly enough, the behaviours in question span detailed tasks of public administration which need to be carried out as part of its typical functions within the domain of economic activity, as well as general norms governing the interaction between the administration and the entrepreneurs.

PL

Ustawa Prawo przedsiębiorców obejmuje swoim zakresem normowania zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym prawa i obowiązki przedsiębiorców oraz zadania organów władzy publicznej. I choć materia ustawy nie różni się znacząco od regulacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, to należy zwrócić uwagę na sposób ujęcia zakresu normowania ustawy Prawo przedsiębiorców. Materia objęta regulacją tej podstawowej dla stosunków gospodarczych ustawy osadzona została w wartościach prawnych o zasadniczym znaczeniu dla przedsiębiorców, a ujęte w niej zasady (praworządności, pewności prawa, wolność działalności gospodarczej) służą określonym celom: zagwarantowaniu praw przedsiębiorców oraz zapewnieniu ciągłego rozwoju działalności gospodarczej w warunkach wolnej konkurencji. Zasady te podkreślają status przedsiębiorców, znaczenie gospodarczych wolności i praw podmiotowych. Analiza przepisów ustawy w kontekście realizacji celu określonego przez ustawodawcę jako „ciągły rozwój działalności gospodarczej” prowadzi do wniosku, że to ustawowe określenie zachowań administracji publicznej mieści się w znanej i opisanej w doktrynie kategorii prawnej, jakim jest „wspieranie przedsiębiorczości”. Przy czym są to zarówno szczegółowe zadania organów administracji publicznej związane są z realizacją typowych funkcji administracji w działalności gospodarczej, jak i ogólne normy postępowania w stosunkach z przedsiębiorcami.

6

Zasada „wszystko, co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone” w świetle klauzuli dobrych obyczajów i wymogu staranności zawodowej

45%

Mokrysz-Olszyńska A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2015

|

vol. 15/1

129-142

PL

Jedną z głównych zasad przygotowywanej obecnie nowej ustawy Prawo działalności gospodarczej jest zasada: „co nie jest prawem zabronione – jest dozwolone”. Przedmiotem artykułu jest spojrzenie na proklamowaną w ustawie zasadę wolności gospodarczej przez pryzmat klauzuli dobrych obyczajów i wymogu staranności zawodowej, występujących w charakterze klauzul generalnych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, a także w dotychczasowej i proponowanej ustawie o dzia- łalności gospodarczej i próba odpowiedzi na pytanie o wzajemną relację proponowanych zasad i konsekwencje projektowanej regulacji dla praktyki gospodarczej, w tym – potrzeby przejrzystości i jednoznaczności prawa oraz skuteczności ochrony „słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów”.

EN

One of the main principles of the currently draxed legal act Law on Economic Activity is the principle: “what is not prohibited by law - is permitted” . The article is focused on the principle of economic freedom that is proclaimed in the Act through the prism of general clauses of good customs and the requirement of professional diligence that are present in the Act on unfair competition and the Law on combating unfair commercial practices, as well as in the existing and proposed Act on Economic Activity. It attempts to answer the question about the mutual relationship between the proposed rules and about the consequences of the proposed legislation for economic practice, especially - for transparency and ambiguity of law and e\ective protection of “the legitimate interests of other businesses and consumers”.

7

Konstytucyjność praktyki stosowania i wykładni art. 99 ust. 3 i 3a ustawy Prawo farmaceutyczne – ewolucja stanowiska sądów administracyjnych

45%

Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 6(70)

339-353

PL

W opracowaniu poddano analizie orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczące zakresu stosowania art. 99 ust. 3 i 3a ustawy Prawo farmaceutyczne. Za niekonstytucyjną uznano praktykę rozszerzającej wykładni tego przepisu, przyjmującej, iż ma on zastosowanie nie tylko w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki, ale także w postępowaniu w sprawie jego zmiany i cofnięcia. Autorzy wyrażają przekonanie o konieczności ustabilizowania się stanowiska sądów w tej materii i przyjęcia poglądu wyrażonego w najnowszych wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego, iż art. 99 ust. 3 i 3a u.p.f. jest jasnym i spójnym przepisem o wyłącznie kompetencyjnym charakterze. Wywodzenie z niego niewyrażonych przez ustawodawcę obowiązków podmiotu prowadzącego aptekę narusza fundamentalne zasady i wartości konstytucyjne.

EN

The study analyzes the jurisprudence of administrative courts regarding the scope of application of Art. 99 sec. 3 and 3a of the Pharmaceutical Law. The application of an extensive interpretation of this provision was deemed unconstitutional. Such an interpretation assumes that it is applicable not only in the procedure for granting a permit to operate a pharmacy, but also in the procedure for its amendment and withdrawal. The authors express the conviction that it is necessary to stabilize the position of the courts in this matter and to adopt the view expressed in the latest judgments of the Supreme Administrative Court that Art. 99 sec. 3 and 3a of the Pharmaceutical Law Act is a clear and coherent provision of a purely competence nature. Deriving from this provision the obligations of an entity running a pharmacy that have not been expressed by the legislator violates fundamental constitutional principles and values.

8

Umowne ograniczenie możliwości zatrudniania pracowników

45%

Bakalarz T.

Praca i Zabezpieczenie Społeczne

|

2021

|

issue 4

29-35

EN

The evaluation of no-hire agreement raises a number of concerns. Polish jurisprudence presents a view that this agreement is an unacceptable interference in the sphere of economic freedom and freedom of work. In this text, the author verifies the above legal view. He shows that the entrepreneur's autonomous decision to undertake not to employ the contractor's employees does not constitute a breach of freedom of work, per se. The author analyzes freedom of work in a horizontal aspect, as a value that becomes reality in the principles of social coexistence. This argument serves as a reference for assessing the validity of an agreement restricting employment opportunities and its impact on the legal position of the employee.

PL

Dopuszczalność zawierania umów między przedsiębiorcami o powstrzymanie się od zatrudniania określonej kategorii pracowników budzi szereg wątpliwości. Zarzuca się im niedopuszczalną ingerencję w sferę wolności gospodarczej oraz wolności pracy. Autor weryfikuje powyższy zarzut, zmierzając do wykazania, iż autonomiczna decyzja przedsiębiorcy o zobowiązaniu się do niezatrudniania pracowników kontrahenta nie stanowi per se naruszenia wolności pracy zarówno od strony pracodawcy, jak i od strony pracownika. Autor ujmuje wolność pracy w aspekcie horyzontalnym, jako wartości urzeczywistniającej się w zasadach współżycia społecznego. Teza ta stanowi punkt odniesienia przy ocenie ważności porozumienia ograniczającego możliwość zatrudnienia oraz jego wpływu na sytuację prawną pracownika.

9

Restriction of public subjective rights to use the environment and freedom of economic activity – concessions and permits

45%

Czech E. K.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2020

|

vol. 18

|

issue 4

23-33

PL

Publiczne prawa podmiotowe, tak jak, co do zasady, wszystkie prawa i wolności określone w przepisach polskiego porządku prawnego, doznają ograniczeń. Wolność działalności gospodarczej jest publicznym prawem podmiotowym uregulowanym normami Konstytucji. Z kolei publiczne prawo podmiotowe do korzystania ze środowiska zostało unormowane przepisami art. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska. Taki stan prawny nie powoduje, że koncesje i zezwolenia traktowane jako ograniczenia publicznego prawa podmiotowego rangi konstytucyjnej nie mogą być jednocześnie ograniczeniami publicznego prawa podmiotowego uregulowanego w ustawie zwykłej. Zauważyć należy, że forma ograniczenia jest tym bardziejłagodna im mniej strategicznej sfery życia państwa i obywateli dotyczy. Należy mieć jednak na uwadze, że owa strategiczność dziedzin działalności państwa czy obywateli nie może być określana w oderwaniu od obowiązku ochrony środowiska, będącej zadaniem państwa. Wskazana prawidłowość może być stosowana także w odniesieniu do innych dóbr prawnych, w tym środowiska. W zakresie tego ostatniego dobra prawnego wymagana jest jednak szczególna ostrożność w jej stosowaniu. Koncesje i zezwolenia wpływają na realizacje publicznego prawa podmiotowego do środowiska, zarówno podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jak i podmiotów pozostających w obszarze odziaływania tej działalności. Wpływ ten możebyć przy tym różny i zależy od udzielenia danego zezwolenia czy koncesji, czy też od odmowy ich przyznania. Zarówno jednak ich przyznanie, jak i odmowa ich przyznania będą wywoływały ograniczenia publicznych praw podmiotowych do korzystania ze środowiska.

EN

Public subjective rights, as all rights and freedoms set out in the Polish legal order can, in principle, be restricted. Freedom of economic activity is a public subjective right regulated by the standards of the Constitution. In turn, the public subjective right to use the environment was regulated by the provisions of Article 4 of the Environmental Protection Law. In such a legal environment, concessions and permits treated as a restriction of public subjective right of constitutional rank can at the same time be limitations to the public subjective rights provided for in the relevant statutes. It should be noted that the less strategic the sphere of life of the state and citizens is, the gentler the form of restriction. It should be borne in mind, however, that the strategic importance of the state’s or citizens’ activity cannot be determined in isolation from the state’s obligation to protect the environment. This may also be applied to other legal goods, including the environment. However, special care is required in application with reference to the latter. Concessions and permits affect the enjoyment of public subjective right to the environment, both by entitiesengaged in a business activity and those affected by the said activity. This impact may differ and depends on whether a given permit or concession is granted or refused. However, both granting or refusing to grant them will result in restrictions of public subjective rights to use the environment.

10

Pojęcie działalności gospodarczej w Prawie przedsiębiorców

45%

Nowicki H., Kucharski K.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2021

|

vol. 16

|

issue 18 (1)

185-204

EN

The article analyses the hallmarks of the concept of economic activity contained in the Entrepreneurs’ Law Act. The research perspective included the determination of the systemic consequences related to the positive qualification of activity as economic activity. In this respect, both the Polish legal system as well as the law in the supranational dimension were taken into account. It was assumed that the definition contained in the Entrepreneurs’ Law Act is adequate for the entire legal system, with the exceptions expressly provided by the legislator. This results from the universal character of the term in question, which with its content properly serves the purpose of achieving the constitutionally guaranteed freedom of economic activity.

PL

W artykule analizie poddane zostały desygnaty pojęcia działalności gospodarczej zawartego w ustawie Prawo przedsiębiorców. Perspektywa badawcza obejmowała ustalenie systemowych następstw związanych z pozytywną kwalifikacją działalności jako gospodarczej. Uwzględniono w tym zakresie zarówno system prawa polskiego, jako również prawo w wymiarze ponadnarodowym. Przyjęto, iż definicja zawarta w ustawie Prawo przedsiębiorców właściwa jest dla całego systemu prawa, z wyjątkami przewidzianymi przez ustawodawcę wprost. Wynika to z uniwersalnego charakteru przedmiotowego pojęcia, które swoją treścią właściwie służy realizacji konstytucyjnie gwarantowanej wolności działalności gospodarczej.

11

Uwagi o prawnym znaczeniu konstytucyjnego zakazu nadmiernego zadłużania państwa

36%

Piotrowski R.

Studia Iuridica

|

2020

|

vol. 86

227-240

PL

According to Article 216.5 of the Constitution of the Republic of Poland it shall be permissible neither to contract loans nor provide guarantees and financial sureties which would engender a national public debt exceeding three-fifths of the value of the annual gross domestic product. The method of calculating the value of the annual gross domestic product and national public debt shall be specified by statute. However, this provision co-establishing the principle of balance budget as constitutional value is not an absolute paradigm. It is limited by other constitutional values and principles, including the principle of common good, and should not be abused against the principle of diligence and efficiency in the work of state bodies.

12

Uwagi o (nie)konstytucyjności sankcji za naruszenie samodzielności zawodowej farmaceuty przez podmiot prowadzący aptekę

36%

Jarosz-Żukowska S.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 5 (63)

499-510

EN

The aim of the study is an attempt to assess the constitutionality of the provision of Art. 103 sec. 2 point 10 of the Pharmaceutical Law Act, amended by the Pharmacist Profession Act of 10 December 2020. This provision extends the scope of the sanction of withdrawal of a pharmacy authorization to cases of violation of the professional independence of a pharmacist by the entity running it (entrepreneur), as provided for in Art. 35 sec. 2 of the Pharmacist Profession Act. Critical analysis was also applied to the parliamentary discussions on the need to clarify the nature of the violation in question with the criterion of „persistence” in the context of the admissibility of using vague terms in the law. According to the thesis of the study, the resignation from this criterion seriously questions the compliance of Art. 103 paragraph 2 point 10 Pharmaceutical Law Act in connection with Art. 35 sec. 2 Pharmacist Profession Act with the principle of specificity of law, the principle citizens’ trust in the state and the law it enacts, as well as the principle of legal certainty and legal security, and the principle of proportionality of interference in the sphere of freedom of economic activity and property right.

PL

Celem opracowania jest próba oceny konstytucyjności przepisu art. 103 ust. 2 pkt 10 ustawy – Prawo farmaceutyczne, znowelizowanego ustawą o zawodzie farmaceuty z 10 grudnia 2020 r. Przepis ten rozszerza zakres stosowania sankcji cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki na przypadki naruszenia przez podmiot ją prowadzący (przedsiębiorcę) samodzielności zawodowej farmaceuty, o której stanowi art. 35 ust. 1 ustawy o zawodzie farmaceuty. Krytycznej analizie poddano dyskusje parlamentarne nad potrzebą doprecyzowania charakteru wskazanego naruszenia o kryterium „uporczywości” w kontekście konstytucyjności stosowania w przepisach prawa pojęć niedookreślonych. Zgodnie z główną tezą opracowania rezygnacja z tego kryterium podaje poważnie w wątpliwość zgodność art. 103 ust. 2 pkt 10 Pr. farm. w związku z art. 35 ust. 2 u.z.f. z zasadą określoności prawa, zaufania obywatela do państwa i stanowionego przezeń prawa oraz pewności prawa i bezpieczeństwa prawnego, a także zasadą proporcjonalności ingerencji w sferę wolności działalności gospodarczej i prawa własności.

13

O pojęciu wolności gospodarczej w ekonomii i w naukach prawnych

36%

Reszczyński J.

Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko

|

2018

|

issue 1/2018 (2)

7-33

EN

The notion of „economic freedom” very often appears in publications evaluating the influence of political, doctrinal and constitutional factors on the economy of particular countries. The term servers the comparison of the degrees of governmental direct and indirect impact on economic processes in those countries. The actual situation is confronted with a model of free market which is devoid of the state actions regulating the economy, as well as devoid of any social environment influencing entrepreneurs’ decisions. In language a term signifies an idea. It denotes a mental construction in which an abstract idea is contained. Publications on „economic freedom” usually do not define this term. However, a methodological reflection on the modality of its usage is needed, since „economic freedom” appears in vernaculars of a few disciplines of knowledge, each of which describing the reality by means of differing instruments. This fact considerably moulds the understanding, as well as the creation of economic reality by governments. The term „economic freedom” itself was begotten and established in its scope in the 18th and 19th centuries as a political and doctrinal proposition of liberal movements. At the end of the 20th century it was subject to detailed economic analysis when the neoliberal trend took it as the basis for comparisons and assessments on a global scale. Also, economic freedom became an element of legal normative order. Due to the realization of liberal constitutional demands at present economic freedom is taken as a legal interest and a natural human right. In the sphere of law regulations are applies after deductive reasoning consisting in the combination of facts and general notions. In the absence of a precise concept of what is to be protected, it is impossible to establish a guarantee of legal protection. Meanwhile, economic freedom must be protected, which is indisputable among economists irrespective of their opinions on the scope of the said protection. The present analysis leads to the conclusion, that the 18th and 19th century liberal foundations continue to define the concept of economic freedom in the realm of economy and law. There exists, however, one distinction. In economy neoliberal inspirations helped establish a few dozen components jointly defining the discussed notion. This complex definition is a reference point for other disciplines. Nevertheless, in the sphere of law, legislators and justices are unaware of the economics’ approach to the term. The terminology used by lawyers is volatile and undoubtedly lacks a cohesive notion of „economic freedom”. Law accounts for only some of its aspects and determines merely partial scopes of protection, which is neither comprehensive nor consistent. Irrespective of the future formulation of the regulations on economic freedom as defined be the science of economy, the utmost proposition resulting from the present analysis is the transfer of economic knowledge to the realm of law.

PL

„Wolność gospodarcza” jest terminem, który często pojawia się w publikacjach oceniających wpływ czynników doktrynalnych, politycznych i ustrojowych na gospodarkę poszczególnych państw. W praktyce służy porównaniu, w jakim zakresie i stopniu władza publiczna oddziałuje w nich bezpośrednio lub pośrednio na procesy gospodarcze. Stan faktyczny zostaje skonfrontowany z modelem wolnego rynku, w którym nie ma władczych działań, regulujących nie tylko funkcjonowanie gospodarki, ale nawet otoczenia społecznego, które wpływa na decyzje przedsiębiorców. Termin jest w języku znakiem pojęcia. Wskazuje konstrukcję myślową, w której skupia się abstrakcyjnie ujęta istota oznaczonych nim zjawisk albo idei. W publikacjach posługujących się terminem „wolność gospodarcza” z reguły nie definiuje się treści tego pojęcia. Brak także refleksji metodologicznej nad modalnością jego stosowania. Jest ona jednak potrzebna, gdyż „wolność gospodarcza” występuje w języku kilku dziedzin wiedzy, posługujących się zróżnicowanymi instrumentami opisu rzeczywistości. Ma to istotny wpływ na rozumienie, a zwłaszcza na kreację rzeczywistości gospodarczej przez władze publiczne. Samo pojęcie „wolność gospodarcza” zrodziło się i ustaliło swój zakres w XVIII i XIX wieku jako postulat polityczny oraz doktrynalny ruchów liberalnych. Jego treść była przedmiotem szczegółowej analizy wedle kryteriów ekonomicznych pod koniec XX wieku, gdy nurt neoliberalny znalazł w nim podstawę porównań i ocen wolności w skali globalnej. Wolność gospodarcza stała się jednak również elementem prawnego porządku normatywnego. Na skutek realizacji liberalnych żądań ustrojowych jest dziś chronionym dobrem prawnym traktowanym jako naturalne prawo człowieka. W prawie aparatura pojęciowa odgrywa znacznie większą rolę niż w ekonomii. Stosowanie przepisów dokonuje się w rozumowaniu dedukcyjnym, opartym na zestawieniu pojęć ogólnych i stanów faktycznych. Jeśli brak precyzyjnego pojęcia tego, co należy chronić, nie można w systemie prawnym ustanowić gwarancji prawnych ochrony. Wolność gospodarcza wymaga tymczasem ochrony, co wynika z ocen ekonomistów, niezależnie od opinii w kwestii zakresu ochrony. Analiza zawarta w prezentowanej publikacji prowadzi do wniosku, że uformowane w XVIII i XIX wieku fundamenty doktryny liberalnej wyznaczają nadal podstawy rozumienia wolności gospodarczej w naukach ekonomicznych i naukach prawnych – z jedną różnicą. W naukach ekonomicznych inspiracje neoliberalne doprowadziły do ustalenia kilkudziesięciu składników, które łącznie definiują obecnie treść tego pojęcia. W ekonomii sformułowano złożone i wieloczynnikowe pojęcie, które musi stanowić punkt odniesienia dla innych nauk. Tymczasem nauce prawa oraz prawodawcom i sądom wyniki ustaleń ekonomistów nie są znane. Stosowana przez prawników terminologia jest zmienna i nie ulega wątpliwości, że w prawie brak całościowego pojęcia „wolność gospodarcza”. Wskazuje się w nim tylko niektóre jej aspekty i ustala cząstkowe zakresy ochrony. Nie jest ona zresztą ani pełna, ani konsekwentna. Niezależnie od tego, w jaki sposób należy w przyszłości formułować przepisy gwarantujące wolność gospodarczą w jej ekonomicznym rozumieniu, pierwszym postulatem, który wynika z przedstawionej analizy, jest przeniesienie wiedzy ekonomicznej w tym zakresie na grunt nauk prawnych.

14

Wybrane problemy prawne doręczania tzw. przesyłek urzędowych za pośrednictwem operatorów pocztowych

32%

Szczęsny R.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2014

|

vol. 3

|

issue 2

57-72

PL

Artykuł traktuje o wybranych problemach związanych z wysyłaniem (jedynie za pośrednictwem operatorów pocztowych) oraz doręczaniem przesyłek nadawanych przez sądy i inne instytucje publiczne (tzw. przesyłki urzędowe), jak również z nadawaniem przesyłek do sądów i instytucji publicznych. O ile w tym pierwszym przypadku sądy czy instytucje publiczne mają pełną swobodę wyboru operatora pocztowego, o tyle strony poszczególnych postępowań takiej swobody już nie mają. Jedynie w postępowaniu karnym strona postępowania ma pełną swobodę wyboru operatora pocztowego. W pozostałych szczególnych procedurach strona musi nadać przesyłkę do sądu czy do instytucji publicznej jedynie za pośrednictwem operatora wyznaczonego, aby być pewna dochowania przewidzianego prawem terminu. Taka niekonsekwencja budzi zastrzeżenia, także co do zgodności z Konstytucją. W artykule zwraca się także uwagę na różnicę pomiędzy dowodem nadania a dowodem doręczenia przesyłki, na przepisy ogólne o doręczaniu przesyłek przewidziane w Prawie pocztowym oraz w akcie wykonawczym, który adresowany jest tylko do operatora wyznaczonego. Opracowanie wskazuje także na różnice m.in. w doręczeniu właściwym, w doręczeniu zastępczym czy przy awizowaniu na tle szczególnych procedur o doręczaniu, co wymaga w ocenie autora ujednolicenia. Nowelizacji wymagają także inne przepisy przewidujące nieuładniony monopol operatora wyznaczonego (np. art. 17 Prawa pocztowego).

EN

The article discusses selected issues relevant to the sending (exclusively via postal operators) and serving correspondence from courts and other public institutions (official correspondence), as well as the posting of correspondence to courts and public institutions. While courts and public institutions are entirely free to choose which postal operator they use, procedural parties have full freedom of choice of postal operators only in criminal procedures. In other cases, parties have to send correspondence to courts or public institutions via the designated operator only, in order to ensure that the legally imposed time limit is observed. Such solution raises concerns, also about its consistency with the Constitution. The article considers also the difference between proof of posting and proof of receipt of a postal item and refers to general regulations on delivery provided for in the Postal law and in the executive act which is solely addressed to the designated operator. Pointed out are also differences i.a. between an intended delivery (to the person and at the address specifi ed on the postal item), a substitute service and a notifi cation in relation with delivery in particular proceedings, which in the author’s opinion need to be harmonized. Other rules providing an incoherent monopoly for the designated public operator must also be amended (e.g. Art. 17 of the Postal Law).

15

Refleksje nad odpowiedzialnością za wykroczenie z tytułu odmowy świadczenia usługi (art. 138 k.w.) w kontekście unormowań cywilnoprawnych

28%

Hara M.

Ius Novum

|

2019

|

vol. 13

|

issue 1

116-131

EN

The article aims to provide a critical analysis of the regulation of Article 138 MC, which stipulates service provider’s liability for refusal to provide a service that he or she is obliged to provide. The reasoning presented aims to determine actual scope of penalisation by indicating that liability under Article 138 MC can be considered only when a service provider is obliged to provide a service within the meaning of civil law. The obligation may result from the law but, as a rule, a contract between a service provider and a customer is its source. In general, a service provider cannot free himself/herself from the obligation to provide a service only based on religious rules or conscience (called conscientious objection). If he or she states that the provision of the service is against the rules of his/her religion or conscience, he or she can refrain from entering a contract. The article presents a few special types of contracts and indicates the way in which conscience is protected in each case (Article 53 of the Constitution of the Republic of Poland). The article also discusses doubts raised in connection with constitutionality of Article 138 MC and indicates, inter alia thanks to a comparison with other norms of the Misdemeanour Code, that the provision is not disproportional and does not violate the constitutional principle of economic freedom. Therefore, its potential change or repealing should be considered in the context of shaping criminal law policy through legislation and not questioning its compliance with the basic law. Working on the article, the author used in particular a formal-dogmatic method as well as a legal-comparative method.

Refine search results

Konstytucja RP z 1997 r. jako gwarant ochrony wolności działalności gospodarczej

Uprawnienia kontrolne NIK wobec przedsiębiorców - głos w dyskusj

The Data-Driven Economy. Remarks in the Light of Selected Issues in the Competition Law

REGULATION OF ECONOMIC ACTIVITIES IN THE AREA OF GAMING MACHINES IN THE LIGHT OF THE FREEDOM OF ECONOMIC ACTIVITY. REFLECTIONS DE LEGE LATA AND DE LEGE FERENDA

Wspieranie rozwoju działalności gospodarczej w ujęciu zasad i wartości

Zasada „wszystko, co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone” w świetle klauzuli dobrych obyczajów i wymogu staranności zawodowej

Konstytucyjność praktyki stosowania i wykładni art. 99 ust. 3 i 3a ustawy Prawo farmaceutyczne – ewolucja stanowiska sądów administracyjnych

Umowne ograniczenie możliwości zatrudniania pracowników

Restriction of public subjective rights to use the environment and freedom of economic activity – concessions and permits

Pojęcie działalności gospodarczej w Prawie przedsiębiorców

Uwagi o prawnym znaczeniu konstytucyjnego zakazu nadmiernego zadłużania państwa

Uwagi o (nie)konstytucyjności sankcji za naruszenie samodzielności zawodowej farmaceuty przez podmiot prowadzący aptekę

O pojęciu wolności gospodarczej w ekonomii i w naukach prawnych

Wybrane problemy prawne doręczania tzw. przesyłek urzędowych za pośrednictwem operatorów pocztowych

Refleksje nad odpowiedzialnością za wykroczenie z tytułu odmowy świadczenia usługi (art. 138 k.w.) w kontekście unormowań cywilnoprawnych