Search results

1

Klauzula generalna nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę w kodeksie pracy – zarys problematyki

100%

Kosut A., Borek-Buchajczuk R.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2016

|

vol. 63

|

issue 2

EN

The general clause unjustified dismissal is an undefined concept having its widest application in labor relations. This clause provides an alternative to the closed list of reasons for termination of employment by allowing courts to deliver judgements reflect circumstances in specific facts. The flexibility of general clauses allows you to change the way their understanding of the changing external conditions, political, and even on the occasion of changes in the value system. At the same time the requirement of a reasonable notice, to recognize the legality of this action, is controlled not only from the point of view of Art. 45 of the Labour Code, but also the principles of social coexistence.

PL

Klauzula generalna nieuzasadnionego wypowiedzenia jest pojęciem niedookreślonym, mającym najszersze zastosowanie w stosunkach pracy. Klauzula ta stanowi alternatywę wobec zamkniętego katalogu przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę, umożliwiając sądom pracy wydawanie rozstrzygnięć uwzględniających okoliczności konkretnych stanów faktycznych. Elastyczność klauzul generalnych pozwala na zmianę sposobu ich rozumienia w zmieniających się warunkach zewnętrznych, ustrojowych, a nawet przy okazji zmian w systemie wartości. Jednocześnie wymóg uzasadnionego wypowiedzenia, dla uznania zgodności z prawem tej czynności, podlega kontroli nie tylko z punktu widzenia art. 45 k.p., ale także zasad współżycia społecznego.

2

Development of the Judicial Review of the Decisions of the Antimonopoly Office of the Slovak Republic

75%

Šramelová S., Šupáková A.

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

|

2012

|

vol. 5(7)

105-123

EN

The article provides an analysis of the most important judgments rendered by Slovak courts at the end of 2010, in the course of 2011 and at the beginning of 2012. The article focuses solely on judicial review of decisions issued by the National Competition Authority of the Slovak Republic. Slovak courts dealt with several key issues concerning public enforcement of competition law such as: the application of the so-called ‘general clause’; competences of the Slovak competition authority in regulated sectors; and the application of the economic continuity test. Some of the conclusions resulting from these judgments may be considered disputable. It may be argued, in particular, that they may jeopardize the effective enforcement of competition law in the Slovak Republic. At the same time, the discussed jurisprudence has managed to clarify a number of key issues which had been subject to debate for a number of years. The article presents a review of these judgments, summarizes their key conclusions and considers their possible impact on the system of public enforcement of competition law in the Slovak Republic. The article is divided into a number of parts, each of which covers an individual case, the titles of which refers to the main topic that was under discussion in the presented judgment.

FR

Cet article analyse les décisions les plus importantes rendues par les cours slovaques en fin de l´année 2010, au cour de l´année 2011 et au debut de l´anneé 2012. L'article traite exclusivement la révision judiciaire des décisions rendues par Bureau antimonopole de la République slovaque. Les cours slovaques se sont penchées sur quelques questions clés relatif à l'application du droit de la concurrence tel que l´application de la clause générale, l´autorité de Bureau antimonopole de la République slovaque dans les secteurs régulés et l´application du test de la continuité économique. Certains conclusions résultants de ces décisions peuvent être considérées comme litigieuses. En particulier, il peut être soutenu que ces décisions peuvent affecter l'application effective du droit compétitif en République slovaque. Il est à noter que certains de ces décisions ont éclairé les questions qui ont été discutées pendant plusieurs années. Cette contribution donne un aperçu de ces susdites décisions, résume les principales conclusions découlant de ces décisions et analyse l´influence potentiel sur le système de l´application public du droit de la concurrence en République slovaque. La contribution est divisée en plusieurs parties, chacune d'entre elles consacrée à un cas particulier, les titres des articles sur des thèmes clés, qui se consacre à la décision.

3

Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych – specyficzna klauzula generalna czy definicja legalna?

71%

Münnich M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2020

|

vol. 82

|

issue 1

203-215

EN

For many years, the costs of obtaining revenue, regulated in the acts on personal income tax andcorporate income tax, in numerous judgments of both provincial administrative courts and theSupreme Administrative Court, as well as in administrative decisions of tax authorities and taxliterature, are referred to as a ‘specific general clause’. At the same time, the title institution of taxcosts is sometimes referred to as a legal definition in both the judicature and scientific literature.The aim of the article is to clearly determine to which legal category this extremely importanttechnical element of the construction of both income taxes in Poland belongs. One legal term,which is encoded at the stage of making law in the wording of a legal norm, cannot be interpretedby various entities applying the law at the same time as: a non-specified phrase, a general clauseand a legal definition.

PL

Unormowane w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów od wielu lat w licznych wyrokach zarówno wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i Naczelny Sąd Administracyjny, a także w orzecznictwie administracyjnym organów podatkowych i piśmiennictwie podatkowym określane bywają mianem „specyficznej klauzuli generalnej”. Jednocześnie tytułowa instytucja kosztów podatkowych bywa zarówno w judykaturze, jak i literaturze naukowej określana mianem definicji legalnej. Celem artykułu jest jednoznaczne ustalenie tego jaką kategorią prawną jest ten niezwykle ważny element techniczny konstrukcji obydwóch podatków dochodowych w Polsce. Jeden zwrot prawny zakodowany na etapie stanowienia prawa w treści normy prawnej nie może być bowiem interpretowany przez różne podmioty stosujące prawo jednocześnie jako: zwrot niedookreślony, klauzula generalna i definicja prawna. Zjawisko takie jest sprzeczne z obowiązującą pozytywistyczną koncepcją racjonalnego ustawodawcy.

4

Zasada „wszystko, co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone” w świetle klauzuli dobrych obyczajów i wymogu staranności zawodowej

63%

Mokrysz-Olszyńska A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2015

|

vol. 15/1

129-142

PL

Jedną z głównych zasad przygotowywanej obecnie nowej ustawy Prawo działalności gospodarczej jest zasada: „co nie jest prawem zabronione – jest dozwolone”. Przedmiotem artykułu jest spojrzenie na proklamowaną w ustawie zasadę wolności gospodarczej przez pryzmat klauzuli dobrych obyczajów i wymogu staranności zawodowej, występujących w charakterze klauzul generalnych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, a także w dotychczasowej i proponowanej ustawie o dzia- łalności gospodarczej i próba odpowiedzi na pytanie o wzajemną relację proponowanych zasad i konsekwencje projektowanej regulacji dla praktyki gospodarczej, w tym – potrzeby przejrzystości i jednoznaczności prawa oraz skuteczności ochrony „słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów”.

EN

One of the main principles of the currently draxed legal act Law on Economic Activity is the principle: “what is not prohibited by law - is permitted” . The article is focused on the principle of economic freedom that is proclaimed in the Act through the prism of general clauses of good customs and the requirement of professional diligence that are present in the Act on unfair competition and the Law on combating unfair commercial practices, as well as in the existing and proposed Act on Economic Activity. It attempts to answer the question about the mutual relationship between the proposed rules and about the consequences of the proposed legislation for economic practice, especially - for transparency and ambiguity of law and e\ective protection of “the legitimate interests of other businesses and consumers”.

5

Constitutional Issues Arising from the Principal Purpose Test: The Lesson from Poland

63%

Kuźniacki B.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2018

|

vol. 27

|

issue 2

EN

The principal purpose test (PPT) has been chosen by all signatories to the Multilateral Convention to Implement Tax Treaty Related Measures to Prevent Base Erosion and Profit Shifting (MLI) signed in Paris, on 7 June 2017, with a view to meeting the minimum standard as set out in the Action 6 Report, “Preventing the Granting of Treaty Benefits in Inappropriate Circumstances”. The PPT was considered the easiest way to meet the minimum standard, since it is a self-standing and default option. It was also considered the preferable approach by the tax administrations of the signatory States because it gives them such wide discretionary powers. While this level of discretion follows from the rather vague language of the PPT, it also raises issues in respect of its constitutionality. One may ask, in particular, whether the PPT meets the constitutional standards of the rule of law, as generally manifested under the principle of legal certainty. This study examines the constitutionality of the PPT through the lens of the Polish Constitution and respective jurisprudence of the Constitutional Tribunal (CT). The author finds that the PPT may be seen as unconstitutional not only under the Polish Constitution, but also (by analogy) under the constitutions of many other democratic countries, raising serious concerns at a legislative level and, when and if implemented, in its application.

PL

W dniu 7 czerwca 2017 r. przedstawiciele rządów 68 państw i jurysdykcji (sygnatariusze) podpisali tzw. Konwencję Wielostronną (Multilateral Instrument – MLI). Obecnie jest już 78 sygnatariuszy MLI, w tym Polska. Celem MLI jest szybka, skoordynowana i spójna zmiana jak największej liczby umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) zgodnie z planem działania BEPS nr 6. Najważniejszą zmianą w zakresie zwalczania nadużyć umów o UPO jest tzw. principal purpose test (test głównego celu – PPT), czyli ogólna klauzula skierowana przeciwko nadużyciom umów o UPO, której mechanizm zastosowania opiera się na tzw. teście jednego z głównych celów struktury lub transakcji. W związku z tym, że PPT to bardzo niejasny i kompleksowy przepis prawa, przyznający ogromną władzę uznaniową organom podatkowym, budzi to wątpliwości konstytucyjne. Autor w niniejszym artykule identyfikuje i analizuje te wątpliwości, udowadniając finalnie tezę o niekonstytucyjności PPT w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Nieprecyzyjność PPT jest tak duża, że oprócz niekonstytucyjności pociąga za sobą też duże ryzyko nieprawidłowego stosowania umów o UPO przez organy podatkowe. Zatem rola sądów dla zapewnienia prawidłowego stosowania umów UPO przez właściwą interpretację PPT w świetle nowej preambuły jest znacząca.

6

Funkcje klauzul generlanych na przykładzie kodeksu prawa kanonicznego z 1983 roku

63%

Kroczek P.

Annales Canonici

|

2016

|

vol. 12

79-89

EN

The general clauses are an important part of a legislator’s workshop. Their functions o er him a wide range of opportunities. Unfortunately, there is a danger of misuse of the general clauses. The paper is an attempt at presenting the functions of general clauses in normative canonical texts – Code of Canon Law 1983 as an example. First, de nition of a general clause is formulated, and, next, the demonstrations clauses are assigned to functions known from polish jurisprudence. At the end of the paper some postulates and guiding rules for a church legislator are formulated.

PL

Klauzule generalne są ważną częścią warsztatu prawodawcy. Ich funkcje dają szerokie możliwości. Niestety, istnieje niebezpieczeństwo błędnego użycia klauzul generalnych. Artykuł jest próbą pokazania ich funkcji w normatywnych tekstach na przykładzie kodeksu prawa kanonicznego 1983. Na początku sformułowano de nicję klauzul generalnych, a następnie ukazano klauzule w odniesieniu do funkcji znanych z polskiego prawoznawstwa. Artykuł kończą postulaty i wskazówki dla kościelnego prawodawcy.

7

Significance of the Constitutional Public Interest Clause for the Process of Amending the Constitution of Republic of Poland

63%

Bisztyga A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 5 (57)

49-60

EN

The purpose of the article is to conduct an axiological reflection using the notion of public interest, on preparation and the procedure for amending the constitution. The article provides a theoretical attempt to capture and place public interest in the broadly socially and publicly understood process of constitutional change. This attempt is not dictated solely by the desire to conduct theoretical – legal and intellectual speculation. This is supported by the increasing voices of the need to amend the existing constitution, which are often superficial, populist and de facto formulated from the position of the supremacy of the state over the individual. The time-varying connotations of the general public interest clause are related to the axiology of selected constitutional principles. The public interest, understood at a given moment in the development of social life, should be a determinant of the process broadly, i.e. both the social and the legislative sense of the constitutional amendment. Similarly, the very direction of constitutional changes should be an expression of social interest.

PL

Celem artykułu jest przeprowadzenie aksjologicznej refleksji z wykorzystaniem pojęcia interesu publicznego, nad przygotowaniami i procedurą zmiany konstytucji. Nie jest nim natomiast rozwinięcie komentarza do konstytucyjnej regulacji trybu zmiany konstytucji. Artykuł dostarcza teoretycznej próby ujęcia i ulokowania interesu publicznego w szeroko, społecznie i publicznie pojętym procesie zmiany konstytucji. Podjęcie tej próby nie jest dyktowane wyłącznie chęcią przeprowadzenia teoretyczno-prawnej i intelektualnej spekulacji. Przemawiają za tym podnoszące się głosy o potrzebie zmiany obowiązującej konstytucji, które często mają charakter powierzchowny, populistyczny i de facto są formułowane z pozycji nadrzędności państwa względem jednostki. Zmienne w czasie konotacje generalnej klauzuli interesu publicznego pozostają w związkach z aksjologią wybranych zasad naczelnych konstytucji. Interes publiczny pojmowany w danym momencie rozwoju życia społecznego powinien stanowić determinantę procesu szeroko, to jest zarówno społecznie, jak i legislacyjnie pojętego sposobu zmiany konstytucji. Podobnie sam kierunek zmian konstytucji powinien stanowić wyraz interesu społecznego.

8

Aksjologia zewnętrzna klauzul generalnych obowiązujących w polskim prawie podatkowym

63%

Münnich M.

Studia Prawnicze KUL

|

2021

|

issue 2

153-168

EN

The aim of this article is to present non-legal criteria belonging to the area of extra-legal axiology, which refer to the course of interpretation of general clauses regulated in tax law. The legitimacy of undertaking the type of research results from the fact that for several years the legislator has more and more often encoded general clauses of various constructional terms in various types of tax and legal norms. Unfortunately, both the reasons for the legislator’s use of these legal categories, which are typical for private law, and the very content of such fuzzy returns regulated in tax law, are not always rationally justified in a convincing manner. A consequence of this phenomenon are difficulties related to the specification of the appropriate values and non-legal standards in specific facts. The article shows that the various types of general clauses regulated in tax law, regardless of their types, oscillate around the protection of two general different goods: public and individual.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie kryteriów pozaprawnych należących do obszaru aksjologii zewnętrznej, do których odsyłają w toku wykładni klauzule generalne unormowane w przepisach prawa podatkowego. Zasadność podejmowania tego typu badań wynika stąd, że od kilku lat ustawodawca coraz częściej w normach podatkowo-prawnych koduje różnorodne pod względem konstrukcyjnym klauzule generalne. Niestety zarówno przyczyny sięgania przez prawodawcę po te typowe jednak dla prawa prywatnego kategorie prawne, jak i sama treść uregulowanych w prawie podatkowym tego rodzaju zwrotów nieostrych nie zawsze jest uzasadniana w sposób racjonalny i przekonujący. Konsekwencją tego zjawiska są trudności związane z doprecyzowaniem w konkretnych stanach faktycznych właściwych wartości i norm pozaprawnych. W artykule wskazano, że unormowane w przepisach prawa podatkowego różnego rodzaju klauzule generalne niezależnie od ich rodzajów oscylują wokół ochrony dwóch generalnych różnych dóbr: publicznego i jednostkowego.

9

Relacja klauzuli generalnej do przykładowego katalogu nieuczciwych praktyk w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi

63%

Manteuffel K., Piaskowski M.

|

2017

|

vol. 6

|

issue 1

35-46

PL

Artykuł zawiera analizę relacji klauzuli generalnej zawartej w art. 7 ust. 2 ustawy z 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi do przykładowego katalogu nieuczciwych praktyk zawartym w art. 7 ust. 3 tej ustawy. Autorzy rozważają funkcję klauzuli generalnej we wskazanej ustawie, a także zakres zastosowania poszczególnych praktyk opisanych wprost w ustawie.

EN

The article presents an analysis of the relation between the general clause provided in Article 7(2) of the Act on Combating the Unfair Use of Superior Bargaining Power in the Trade in Agricultural and Food Sector and the example catalogue of unfair practices listed in Article 7(3) of this Act. The authors consider also the function of the general clause included in this Act as well the scope of particular example practices expressly described therein.

10

Sytuacjonistyczna i normatywna koncepcja klauzul generalnych. Kontekst różnic i punktów stycznych

63%

Leszczyński L.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 36

|

issue 3

66-77

EN

The purpose of the study is to analyse the concept of general clause formulated by Józef Nowacki in its basic form in the 1980s. It focuses on several issues that are most important for the shape of the concept. The first is the very notion of a clause as an indeterminate phrase that is part of a legal provision. It corresponds to the crucial components of the situationist concept of the clause – the negation of the referential character of clauses (reference to general norms or values) in favour of treating the clause as an imperative of evaluating, implemented by the law-applying entity in the form of concrete and situational evaluation. The analysis of Nowacki’s concept leads, in the final sections of the study, to a demonstration of its theoretical implications, which, although not within the mainstream, do not prevent the search for common grounds with the normative concept of the clause, negated by the author.

PL

Celem opracowania jest analiza koncepcji klauzuli generalnej autorstwa Józefa Nowackiego, sformułowanej w swojej zasadniczej postaci w latach 80. XX w. Koncentruje się ona wokół kilku najważniejszych dla jej kształtu zagadnień. Pierwszym z nich jest samo pojęcie klauzuli jako zwrotu nieokreślonego będącego częścią przepisu prawnego. Koresponduje ono z najważniejszym składnikami koncepcji sytuacjonistycznej – zanegowaniem odsyłającego charakteru klauzul (odesłania do ogólnych norm czy wartości) na rzecz potraktowania klauzuli jako nakazu oceniania, realizowanego przez podmiot stosujący prawo w postaci oceny konkretnej i sytuacyjnej. Analiza koncepcji J. Nowackiego prowadzi w ostatnich częściach opracowania do ukazania jej teoretycznoprawnych następstw, które, mimo że nie mieszczą się w głównym nurcie, nie uniemożliwiają poszukiwania punktów stycznych z zanegowaną przez Autora normatywną koncepcją klauzuli.

11

O normatywnych (abstrakcyjno-generalnych) i sytuacjonistycznych rozumieniach zasad współżycia społecznego

63%

Nowacki J.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 36

|

issue 3

9-21

EN

Polish law uses the general clause of the principles of community coexistence. In the legal literature, the concept of principles of social coexistence is understood in various ways. Some people understand the principles of social coexistence in a normative way, associating with them a set of norms to which these clauses refer. Others perceive them situationistically, which means the right to make an assessment in a particular case under consideration. The author argues that the source of controversy in this regard is the unconscious adoption of different understandings of morality. Due to this, the use of each of these understandings (normative and situationist) is legitimate in equall way. For this reason, disputes about the normative and situationist understanding of the principles of social coexistence are empirically unsolvable.

PL

Polskie prawo posługuje się klauzulą generalną zasad współżycia społecznego. W literaturze prawniczej pojęcie zasad współżycia społecznego jest rozumiane rozmaicie. Jedni zasady współżycia społecznego rozumieją normatywnie, wiążąc z nimi zespół norm, do których te klauzule kierują. Inni postrzegają je sytuacjonistycznie, co oznacza uprawnienie do dokonania oceny w konkretnym rozstrzyganym przypadku. Autor dowodzi, że źródłem kontrowersji w tym zakresie jest nieuświadomione przyjmowanie odmiennych rozumień moralności. Z uwagi na to, posługiwanie się każdym z tych rozumień (normatywnym i sytuacjonistycznym) jest w równym stopniu uprawnione. Z tego względu spory o normatywne i sytuacjonistyczne rozumienie zasad współżycia społecznego są empirycznie nierozstrzygalne.

12

Axiology of Judicial Application of Enforcement Law: View on the Bailiff’s Discretion

51%

Szczekocki P.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2020

|

vol. 29

|

issue 3

EN

In the article, the author focused on three theoretical and philosophical issues of the judicial enforcement law in Poland, connected with the new enforcement acts which entered into force on 1 January 2019. First, the judicial enforcement proceedings were presented as an element of the law application process. The axiological dimension of this law, the place and function of a court bailiff in the law application process and the introduction of general clauses, combined with the basic values of the court enforcement law in the form of efficiency, effectiveness and reliability, form the new picture of the judicial enforcement law. Secondly, the problem of a general clause as a “carrier” of extralegal criteria was discussed, which takes an important place in the process of enforcement law application in the new bailiff’s law. There is the special role of the “public interest” and the “interest of justice” clauses as normative constructions introduced by the legislator to judicial enforcement. Thirdly, an attempt was made to answer the question about the presence and possible limits of discretion (free decision-making) of a court bailiff in the surrounding of the new axiology of enforcement law, and especially the formulation of this issue in the process of operative interpretation of law by a court bailiff.

PL

W artykule autor skoncentrował się na trzech zagadnieniach teoretyczno-filozoficznych sądowego prawa egzekucyjnego w Polsce związanych z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. nowych ustaw komorniczych. W pierwszej kolejności przedstawiono sądowe postępowanie egzekucyjne jako element procesu stosowania prawa. Wymiar aksjologiczny tego prawa, miejsce i funkcja komornika sądowego w procesie stosowania prawa oraz wprowadzenie generalnych klauzul odsyłających w zestawieniu z podstawowymi wartościami sądowego prawa egzekucyjnego w postaci skuteczności, sprawności i rzetelności kształtują nowy obraz sądowego prawa egzekucyjnego. Po drugie, podjęto problematykę generalnej klauzuli odsyłającej jako „nośnika” kryteriów pozaprawnych, która w nowym prawie komorniczym zajmuje ważne miejsce w procesie stosowania prawa egzekucyjnego. Szczególna w tym rola klauzul „interesu publicznego” i „dobra wymiaru sprawiedliwości” jako konstrukcji normatywnej wprowadzonej przez ustawodawcę do egzekucji sądowej. Po trzecie, podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o obecność oraz ewentualną granicę dyskrecjonalności (swobody decyzyjnej) komornika sądowego w warunkach nowej aksjologii prawa egzekucyjnego, a w szczególności formułowanie tego zagadnienia w procesie operatywnej wykładni prawa dokonywanej przez komornika sądowego.

13

Klauzule generalne w prawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

51%

Skubisz R.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2016

|

vol. 63

|

issue 2

EN

General clauses in the law of unfair competition are the subject of this article. The author acknowledges that a general clause could be understood in two ways. First of all, as a norm resulting from a provision, which authorizes an entity applying the law to base its decision on a non-legal criterion. Second of all, a term not precisely formulated. The necessity for general clauses in unfair competition law is caused by the impossibility to accurately determine all possible forms of unfair practices of those entities on the market, whose goal is to acquire consumers for their goods (services).

PL

Przedmiotem artykułu są klauzule generalne w prawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Autor przyjmuje, iż klauzula generalna może być rozumiana dwojako. Po pierwsze, jako norma wynikająca z przepisu upoważniającego podmiot stosujący prawo do oparcia swojego orzeczenia na kryterium pozaprawnym. Po drugie, jako sam zwrot nieostry. Konieczność klauzuli generalnej w prawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wynika z niemożliwego do precyzyjnego ustalenia wszystkich możliwych postaci nieuczciwych działań przedsiębiorców na rynku w celu pozyskania klientów dla swoich towarów (usług).

14

Is “Public Interest” a Conceptual Category of Contemporary Polish Procedural Criminal Law?

51%

Paluszkiewicz H.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2020

|

vol. 3(24)

93-104

PL

Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na kategorię pojęciową określaną mianem „interesu publicznego” na gruncie współczesnego prawa karnego procesowego. Określenie „interes publiczny” jest traktowane jako zwrot niedookreślony pełniący rolę klauzuli generalnej, mającej za zadanie „uelastycznienie” tekstu prawnego poprzez odesłanie do poza systemowego zespołu wartości. W Kodeksie postępowania karnego nie wykorzystuje się takiego zwrotu niedookreślonego, choć używa wielu innych klauzul generalnych, w tym klauzuli „interesu społecznego”. Analiza przypadków użycia w ustawie karnoprocesowej klauzuli interesu społecznego wskazuje, że w istocie nie można utożsamiać obu tych kategorii pojęciowych, nie powinny być one używane zamiennie i nie stanowią one terminów synonimicznych. Zwrot „interes publiczny” choć nie jest terminem ustawowym na gruncie Kodeksu postępowania karnego, wyraża wartości takie jak poszanowanie prawa, praworządność, a poprzez odpowiednie ukształtowanie modelu procesu karnego i zapewnienie w nim udziału podmiotów pełniących rolę rzeczników tego interesu wartości te są – przynajmniej potencjalnie – chronione. Prokuratorzy jako rzecznicy interesu publicznego dla właściwego wypełnienia ciążącego na nich obowiązku strzeżenia prawomocności, powinni zachować niezależność organizacyjną i bezstronność procesową.

EN

This study aims at presenting conceptual category named “public interest” under the Polish procedural criminal law. The concept of “public interest”, which is the subject of this analysis, is treated as an indefinite term, functioning as a general clause, whose the task of which is to render a legal text more “flexible” by referring to a set of values outside of the system. The term “public interest” is no longer used in the provisions of the Code of Criminal Procedure. The legislator still uses many other general clauses, including the “social interest” clause. The analysis of cases in which this clause is used shows that, in fact, these two conceptual categories may not be equated, should not be used interchangeably, and are not synonymous. Although the term “public interest” is no longer a statutory term under the Code of Criminal Procedure, given the fact that it expresses values such as respect for the law and the rule of law, it should be assumed that by proper shaping of the criminal trial model and ensuring that entities performing the role of public interest advocates participate in it, these values are – at least potentially – protected. State prosecutors, in their capacity of public interest advocates and in order to properly discharge their duty to uphold the rule of law, should maintain organizational independence and procedural impartiality.

15

Sytuacjonistyczna i normatywna koncepcja klauzul generalnych. Spory o trafność dwóch ujęć klauzul generalnych w świetle poglądów Józefa Nowackiego

51%

Tkacz S.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 36

|

issue 3

78-92

EN

The aim of the study is to analyse Józef Nowacki’s views on the characteristics of general clauses. The author focuses on the most important issues that are the subject of disputes in legal scholarship. In particular, the subject of considerations is the situationist and normative concepts of general clauses as these concepts are understood by Józef Nowacki. In the first part of considerations, the author addresses the issue of vagueness (fuzziness) of general clauses. The main part of the considerations relates to the understanding of general clauses as references in the light of their situationist and normative understanding. In the last part of the considerations, the author analyses the problem of the objects to which general clauses refer. In the light of the presented considerations, the general conclusion is that each general clause may be applied in a situationist or normative manner. In the latter case, we can speak of a reference to a certain set of norms. It is also appropriate to speak about nontextual references. The proposed terminology is the result of the convention adopted by each individual author.

PL

Celem opracowania jest analiza poglądów Józefa Nowackiego dotyczących charakterystyki klauzul generalnych. Autor koncentruje się wokół najistotniejszych kwestii, które w doktrynie stanowią przedmiot sporu. W szczególności przedmiotem rozważań jest sytuacjonistyczna i normatywna koncepcja klauzul generalnych, tak jak jest ona przezeń pojmowana W pierwszej części rozważań autor podejmuje zagadnienie niedookreśloności (nieostrości) klauzul generalnych. Zasadnicza część rozważań odnosi się do pojmowania klauzul generalnych jako odesłań w świetle sytuacjonistycznego i normatywnego ich rozumienia. W ostatniej części rozważań autor analizuje problem obiektu (adresu), do którego klauzule generalne są kierowane. W świetle przedstawionych rozważań uzasadnienie zyskał wniosek ogólny, że każda klauzula generalna może być stosowana w sposób sytuacjonistyczny bądź normatywny. W tym ostatnim przypadku można mówić o odesłaniu do pewnego zbioru norm. Adekwatne jest mówienie o odesłaniu pozatekstowym. Proponowana terminologia jestem efektem przyjmowanej przez każdego autora konwencji.

Refine search results

Klauzula generalna nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę w kodeksie pracy – zarys problematyki

Development of the Judicial Review of the Decisions of the Antimonopoly Office of the Slovak Republic

Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych – specyficzna klauzula generalna czy definicja legalna?

Zasada „wszystko, co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone” w świetle klauzuli dobrych obyczajów i wymogu staranności zawodowej

Constitutional Issues Arising from the Principal Purpose Test: The Lesson from Poland

Funkcje klauzul generlanych na przykładzie kodeksu prawa kanonicznego z 1983 roku

Significance of the Constitutional Public Interest Clause for the Process of Amending the Constitution of Republic of Poland

Aksjologia zewnętrzna klauzul generalnych obowiązujących w polskim prawie podatkowym

Relacja klauzuli generalnej do przykładowego katalogu nieuczciwych praktyk w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi

Sytuacjonistyczna i normatywna koncepcja klauzul generalnych. Kontekst różnic i punktów stycznych

O normatywnych (abstrakcyjno-generalnych) i sytuacjonistycznych rozumieniach zasad współżycia społecznego

Axiology of Judicial Application of Enforcement Law: View on the Bailiff’s Discretion

Klauzule generalne w prawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Is “Public Interest” a Conceptual Category of Contemporary Polish Procedural Criminal Law?

Sytuacjonistyczna i normatywna koncepcja klauzul generalnych. Spory o trafność dwóch ujęć klauzul generalnych w świetle poglądów Józefa Nowackiego