Search results

1

Zmiany w układzie stomatognatycznym u osób starszych w aspekcie gerontologopedii

100%

Kamińska B.

Conversatoria Linguistica

|

2017

|

issue 11

83-91

EN

This article lists and briefly describe sage related changes in the stomatognathicsystem. And that established understanding, may become a serious support to the work of elderlypeople’s therapists. The changed to the stomatognathic system affect both general healthcondition, chewing, swallowing, speaking abilities, as well as wellbeing and self esteem of seniors.Moreover, at present, the knowledge on stomatognathic in elderly is fairly underestimatedby doctors and other experts. The significant lack of developed logopaedic thesis on this aspectalso brings in more unawareness.

2

Cognitive involution and adaptive processes in late adulthood

63%

Matyjasek A.

Logopedia Silesiana

|

2021

|

vol. 10

|

issue 1

PL

Zmiany o charakterze inwolucyjnym są normatywnym skutkiem starzenia się organizmu. Przejawiają się przekształceniami w budowie tkanek i narządów. Zachodząca wraz z wiekiem reorganizacja ogólnoustrojowa przekłada się na funkcje (zmianę aktywności hormonalnej i ilości neurotransmiterów) i strukturę (stopniowy ubytek masy mózgowia) ośrodkowego układu nerwowego. Wykładnikami zmian neurobiologicznych jednostki są jej możliwości kognitywne, które współcześnie rozpatruje się jako wskaźnik potencjału i plastyczności mózgu. Jako teoretyczną podstawę opisu przyjęto model selektywnej optymalizacji i kompensacji oraz koncepcję regulacyjno-adaptacyjną, zgodnie z którymi zmiany zachodzące w okresie senioralnym wynikają z naturalnych przeobrażeń i można je uznać za miarę możliwości przystosowawczych jednostki. Artykuł stanowi propozycję spojrzenia na okres późnej dorosłości z perspektywy posiadanych zasobów, co w wymiarze praktycznym implikuje do prowadzenia działań edukacyjnych i usprawniających, podnoszących jakość życia seniorów.

EN

Involution changes are normative consequences of ageing of the organism. They are observed through transformations in the structure of tissues and organs. As age increases, the systemic reorganisation affects the functions (changes in hormonal activity and the number of neurotransmitters) and the structure (gradual brain shrinking) of the central nervous system (CNS). Neurobiological changes are visible in one’s cognitive capabilities, which are nowadays seen as the index of a brain’s potential and plasticity. As a theoretical basis, the model of selective optimisation with compensation and the adaptive-regulatory theory are used. According to them, changes in the elderly age result from natural processes and can be considered as the measures of individual adaptive capability. Taking into consideration the resources possessed in the late adulthood, this article presents a particular point of view on such a topic. Practically speaking, it implies the need to conduct educational and rationalising actions that will improve the living standard of elderly people.

3

Język, mowa i komunikacja – ważną przestrzenią geragogiki specjalnej

38%

Zych A. A.

Labor et Educatio

|

2015

|

issue 3

397-410

PL

Przedmiotem tego artykułu jest mowa, język i komunikacja z osobami starszymi, którzy są niekiedy naznaczeni chorobą i/lub niepełnosprawnością. Europejskie społeczeństwo gwałtownie się starzeje. Trzydzieści lat temu Europę nazwano „podstarzałą Europą”, a dzisiaj powiada się, że Europa jest „starcem świata”… Dziś ludność Polski to „najszybciej starzejące się społeczeństwo w Europie…”. W artykule przedstawiono aktualne demograficzne, medyczne i społeczne problemy związane z starzejącym się społeczeństwem. Ostatnie dziesięciolecia przyniosły nową kategorię gerontologiczną i lingwistyczną zarazem, jaką jest elderspeak, czyli mowa starcza. W schorzeniach neurodegeneracyjnych i naczyniowych występują cztery „A” się: Amnezja, Agnozja, Apraksja i Afazja. Afazja powoduje trudności w konwersacji i komunikacji interpersonalnej. Paul Grice sformułował wiele lat temu klasyczne zasady kooperacyjnej konwersacji oraz maksymy komunikacyjne i/lub konwersacyjne, które obejmują: a) ilość przekazywanych informacji, b) jakość informacji, czyli ważność bądź znaczenie komunikatu, oraz c) odniesienie, czyli stosunek do osoby chorej. Artykuł zamyka konkluzja, że konieczne staje się tworzenie w najbliższych latach – w obrębie geragogiki specjalnej – nowej dziedziny logopedii, jaką będzie gerontologopedia, a przede wszystkim istnieje potrzeba stworzenia na polskich uczelniach nowego kierunku studiów podyplomowych z zakresu gerontologopedii.

EN

The subject of this paper is speech, language and communication of elderly people, which is sometimes marked by disease and/or by disability. European society is rapidly ageing. Thirty years ago Europe was named “oldish Europe”, today is “an old man of the world.” The Polish population today is “the most quickly ageing society in Europe…”. The paper presents real demographic, medical, and social problems – i.e. the health condition of the oldest generation. The last decades have brought a new gerontological and linguistic category called elderspeak. In vascular and neurodegenerational illnesses we have four “A”: Amnesia, Agnosia, Apraxia, and Aphasia. Aphasia makes difficult conversation and interpersonal communication. Paul Grice formulated many years ago the classic principles of cooperative conversation and communication: – the quantity of information, – the quality of information, that is the validity or the meaning of messages, and – reference, that is relation to a sick person. The paper ends with the conclusion that in the future it is necessary to create – on the ground of special geragogics – a new field of logopaedics – gerontologopaedics, and above all to create at Polish universities postgraduate studies in gerontologopaedics.

Refine search results

1 Conversatoria Linguistica

1 Labor et Educatio

1 Logopedia Silesiana

1 2021

1 2019

1 2015

1 Kamińska B.

1 Matyjasek A.

1 Zych A. A.

Zmiany w układzie stomatognatycznym u osób starszych w aspekcie gerontologopedii

Cognitive involution and adaptive processes in late adulthood

Język, mowa i komunikacja – ważną przestrzenią geragogiki specjalnej