Search results

1

The Other Face of the Sinful Brotherhood of Man — Nathaniel Hawthorne’s Ethical Measure of Humanity

100%

Marszalski M.

Anglica Wratislaviensia

|

2014

|

issue 52

31 - 40

EN

The label of a Dark Romantic exploring the dark recesses of the human heart has persisted with Nathaniel Hawthorne since Herman Melville, in “Hawthorne and His Mosses,” perceived Hawthorne’s soul as “shrouded in a blackness, ten times black.” In popular critical assessment, among the major themes of Hawthorne’s fiction are: man’s natural depravity, universal propensity to evil, the unpardonable sin, the idea of the sinful brotherhood of man and the psychological consequences of unconfessed guilt. While the author’s concern with the postlapsarian fallen condition of man is undeniable, a question arises as to the overall judgment the writer passes on the human race. Is he a misanthrope who views people as fallible, imperfect if not absolutely wicked, or is the ethical measure he takes of mankind more balanced? This paper intends to go against the prevailing critical bias that emphasizes the gloomy side of human nature in Hawthorne’s literary world, overlooking its morally brighter counterpart. An attempt is made at a more objective ethical estimation of the writer’s outlook on mankind, as presented in his fiction, that would point to goodness in his characters as capable of counterbalancing the presence of evil in communal life.

2

Ностальгия в системе базовых оппозиций „добро” и „зло” в автодокументальных произведениях Людмилы Улицкой „Детство 45–53: а завтра будет счастье” и Светланы Алексиевич „Время секонд хэнд”

99%

Szewczenko L.

Studia Rossica Posnaniensia

|

2019

|

vol. 44

|

issue 1

53-62

PL

The vision of the world portrayed in L. Ulitskaya’s and S. Alexievich’s books is built upon the basic opposition of good and evil. The category of prosthetic memory is juxtaposed with the personal experience of participants and witnesses of the past epoch who tell us about the past. The memories of the lost paradise of the serene years bring about narrators’ and responders’ nostalgia.

3

Grzech Kaina. Nowe konteksty interpretacyjne

72%

Czaja D.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2016

|

vol. 28

EN

The author aims to reinterpret the biblical story of Cain and Abel. The account contained in The Book of Genesis is considered here to be ambiguous and in need of new anthropological interpretive approach. The sense of the story extends beyond known interpretations: Jacek Filek’s Cain’s Sad Face (philosophical interpretation), Alan Aycock’s The Mark of Cain (anthropological interpretation) and Jose Saramago’s Cain (atheist viewpoint). The new interpretation proposed here is termed mysterious. The following questions are asked: Why did Cain kill? Could he have avoided killing? Why did God accept Abel’s sacrifice and reject Cain’s? Why does God place a protective mark on him? And who is the figure of Cain in the first place? The basis for the new approach to Cain’s sin is Michał Klinger’s Cain’s Mystery. Klinger concludes that the biblical account contains the message of the vagueness of God’s decrees and the universality of evil – evil is an inalienable element of humanity, besides good. Cain is interpreted as being similar to the sinners in Gospels, who encounter Jesus and receive forgiveness and salvation.

PL

Zamierzeniem autora jest nowa interpretacja biblijnej historii Kaina i Abla. Autor uznaje perykopę z Genesis za tekst niejednoznaczny, wymagający nowej interpretacji antropologicznej. Sugeruje, że sens historii Kaina i Abla wykracza poza znane interpretacje: Jacka Filka Ponura twarz Kaina (interpretacja filozoficzna), Alana Aycocka Piętno Kaina (wykładnia antropologiczna) oraz Jose Saramago Kain (ateistyczny punkt widzenia). Prezentuje jej nową wykładnię, którą nazywa misteryjną. Stara się znaleźć odpowiedzi na pytania: Dlaczego Kain zabił? Czy mógł nie zabić? Dlaczego Pan przyjął ofiarę Abla, a nie przyjął ofiary Kaina? Dlaczego Bóg kładzie na nim znak ochronny? I kim w ogóle jest postać Kaina?Podstawą zaprezentowanego w artykule nowego spojrzenia na grzech Kaina jest interpretacja zawarta w pracy Tajemnica Kaina teologa Michała Klingera. Autor przedstawia nowe konteksty rozumienia istoty kainowego przewinienia. Dochodzi do wniosku, że biblijna opowieść o bratobójcy zawiera w sobie przesłanie o niejasności wyroku boskiego i o uniwersalizmie zła, ideę, że nieodłącznym elementem człowieczeństwa jest nie tylko dobro, ale również zło. Kain jest podobny do grzeszników ewangelicznych obecnych w życiu Chrystusa i dostępujących przebaczenia i zbawienia.

4

Między dobrem a złem. Do czego potrzebny jest socjolog

72%

Jeżowski M.

|

2015

|

vol. 7(43)

|

issue 2

221-234

EN

In the relativized world, full of all kinds of self-appointed sages who are willing to give advice to others about how they should behave, and even more willing to assess the mistakes others do in their behavior – most often behind their back – sociologists are necessary, as they, keeping to the principles of their discipline, show the world that it is necessary to observe, they study and analyze only what actually exists: both good and evil, without pointing to what does not exist, and what – as it seems – should exist, without obstinate admonishing and telling others what is good and what is bad, and without overbearingly assessing other people’s conduct in dichotomous categories of good and evil. Observing this methodological rule meticulously is a characteristic feature of Janusz Mariański’s research technique; being also a priest and theologian, as a sociologist of religion and of morality he only studies social facts and rigorously avoids formulating evaluating judgments. He does not ask his interlocutors about refraining from actions that are not their duty, or the more so about motifs of such refraining, but about their actual actions and motifs guiding them, which should be the rule of behavior for any well-behaved man, anyway.

PL

W zrelatywizowanym świecie, pełnym wszelkiego rodzaju samozwańczych mędrców chętnie doradzających innym, jak powinni się zachowywać, jeszcze chętniej oceniających błędy ich zachowania i najchętniej za ich plecami, potrzebni są socjologowie, którzy, trwając wiernie przy zasadach uprawianej przez nich nauki, pokazują światu, że trzeba obserwować, badać i analizować tylko to, co jest, co faktycznie istnieje: zarówno dobro, jak i zło, bez wytykania tego, czego nie ma, a co – jak się wydaje – być powinno, bez uporczywego pouczania o tym, co jest dobre, a co złe, i bez apodyktycznego oceniania cudzego postępowania w dychotomicznych kategoriach dobra i zła. Skrupulatne przestrzeganie tej metodologicznej zasady jest charakterystyczną cechą warsztatu naukowego Janusza Mariańskiego, kapłana i teologa, który jako socjolog religii i moralności zajmuje się badaniem wyłącznie faktów społecznych i rygorystycznie unika formułowania sądów wartościujących. Nie pyta on rozmówców o powstrzymywanie się od działania, które nie jest ich powinnością, ani tym bardziej o motywy takich zaniechań, lecz o faktyczne działania i kierujące nimi motywy, co zresztą powinno być regułą zachowania każdego dobrze wychowanego człowieka.

5

Dialog jako doświadczenie etyczne

58%

Drożdż M.

Studia Socialia Cracoviensia

|

2015

|

vol. 7

|

issue 1

EN

Dialogue is the basic experience of people involved in interpersonal communication. This experience is the foundation of ethical-reflection. Ethics refers to the experience of the person as the foundation and context of the ethical-reflection. The main determinant of this experience is the experience of the dialogue. We can therefore hypothesize that dialogue is the basic ethical experience. The purpose of this article is to demonstrate the validity of this hypothesis and attempt to show certain aspects of the ethical dimensions of the dialogue.

6

Pracowite dno sadzawki. Socjologia moralności a literatura piękna

58%

Sztalt K.

Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa

|

2022

|

vol. 13

1-9

EN

Krzysztof Sztalt’s aim in this article is to highlight the cognitive values of literature in the field of morality and axiology. He begins by listing the functions of literature and emphasizing the cognitive function. He goes on to indicate the differences between literary and scientific cognition. He then considers the possibility of focusing, during the process of the cognition of literary works, on moral and axiological problems. Addressing these problems he cites a specific literary examples. He argues that pre-sociological literary cognition can be no less valuable and important than sociological cognition. In his opinion, both forms of cognition complement each other.

PL

Artykuł w zamierzeniu autora ma uwidaczniać poznawcze walory literatury w zakresie moralności i aksjologii. Tekst zaczyna się od wymienienia funkcji literatury, podkreślając funkcję poznawczą. Wskazuje na różnice poznania literackiego i naukowego. Następnie autor przedstawia możliwość skupienia się, podczas poznania literackiego, na kwestiach moralnych i aksjologicznych, posiłkuje się przy tym konkretnymi przykładami literackimi. Stoi na stanowisku, że przed-socjologiczne poznanie literackie może być nie mniej cenne i doniosłe od poznania socjologicznego. Oba, jego zdaniem, niejako się uzupełniają.

7

Dialog jako doświadczenie etyczne

51%

Michał D.

Studia Socialia Cracoviensia

|

2015

|

issue 1(12)

9-21

EN

Dialogue is the basic experience of people involved in interpersonal communication. This experience is the foundation of ethical- reflection. Ethics refers to the experience of the person as the foundation and context of the ethical-reflection. The main determinant of this experience is the experience of the dialogue. We can therefore hypothesize that dialogue is the basic ethical experience. The purpose of this article is to demonstrate the validity of this hypothesis and attempt to show certain aspects of the ethical dimensions of the dialogue.

PL

Dialog jest podstawowym doświadczeniem osoby uczestniczącej w komunikacji interpersonalnej. Doświadczenie to stanowi fundament etycznych refleksji. Jeśli etyka personalistyczna odwołuje się do doświadczenia osoby jako fundamentu i kontekstu refleksji oraz argumentacji etycznej, to podstawowym wyznacznikiem tego doświadczenia jest doświadczenie dialogu. Możemy zatem postawić hipotezę, że dialog jest podstawowym doświadczeniem etycznym. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie słuszności tej hipotezy oraz próba pokazania niektórych aspektów etycznego wymiary dialogu.

Refine search results

2 Studia Socialia Cracoviensia

1 Anglica Wratislaviensia

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa

1 Roczniki Nauk Społecznych

1 Studia Rossica Posnaniensia

1 2022

1 2019

1 2016

3 2015

1 2014

1 Czaja D.

1 Drożdż M.

1 Jeżowski M.

1 Marszalski M.

1 Michał D.

1 Szewczenko L.

1 Sztalt K.

The Other Face of the Sinful Brotherhood of Man — Nathaniel Hawthorne’s Ethical Measure of Humanity

Grzech Kaina. Nowe konteksty interpretacyjne

Między dobrem a złem. Do czego potrzebny jest socjolog

Dialog jako doświadczenie etyczne

Pracowite dno sadzawki. Socjologia moralności a literatura piękna

Dialog jako doświadczenie etyczne