Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  gravity effect
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Celem opracowania jest dokonanie oceny wpływu efektów grawitacyjnych na zróżnicowanie poziomu rozwoju ekonomicznego powiatów województwa dolnośląskiego w latach 2002–2013. W artykule, w oparciu o metody taksonomiczne oraz analizę skupień, dokonano opisu przestrzennego zróżnicowania rozwoju ekonomicznego powiatów województwa dolnośląskiego. Ponadto obliczono i opisano indywidualne oraz łączne efekty grawitacyjne w powiatach. Założono, iż indywidualne efekty grawitacyjne łączące ze sobą dwa powiaty (przez analogię do prawa grawitacji Newtona) są wprost proporcjonalne do iloczynu wartości brutto środków trwałych na mieszkańca w tych powiatach oraz odwrotnie proporcjonalne do kwadratu odległości między stolicami tych powiatów. Przyjęto także, że łączny efekt grawitacyjny danego powiatu jest średnią geometryczną z indywidualnych efektów grawitacyjnych. Podsumowanie rozważań stanowi statystyczna analiza pozwalająca ocenić oddziaływanie efektów grawitacyjnych na przestrzenne zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego powiatów województwa dolnośląskiego.
EN
The aim of this paper is to assess the impact of gravity effects on the diversity of economic development of Dolnośląskie Voivodeship counties in the years 2002–2013. This article describes spatial differences in economic development of Dolnośląskie Voivodeship counties, based on the taxonomic and cluster analysis methods. Moreover, it presents calculation and description of both, the individual and combined gravity effects in the counties. The article is based on the assumption that the individual gravity effects between two counties (by analogy with Newton’s law of gravity) are directly proportional to the product of the gross value of fixed assets per capita in these counties and inversely proportional to the square of the distance between the capitals of these counties. The article also states that the combined gravity effect in the particular county is a geometric mean of the individual gravity effects. A summary of considerations is presented in a form of a statistical analysis that assesses the impact of gravity effects on the spatial differences in economic development of Dolnośląskie Voivodeship counties.
EN
The paper seeks to explain the influence of the so-called gravity effect on the regional diversity of economic growth in Poland. The gravity effect, which is a reference to Newton’s gravity law, is based on the assumption that regions have some economic influence on one another. The strength of these relationships is proportional to the size of the regional economies and inversely proportional to the distance between them. The applied model of economic growth refers to the neoclassical models of Solow; Mankiw, Romer and Weil; and Nonneman and Vanhoud. The presented model takes into account the gravity effect. The model has one non-trivial stationary point that is asymptotically stable, the authors say, which means that this point is a long-run economic equilibrium point. The paper examines the regional diversity of various macroeconomic indicators in the period from 1999 to 2011. Additionally, parameters of the labor productivity function are estimated at the regional level. The research yielded numerical simulations of two possible scenarios of the economic diversity of Polish regions. In the first scenario, it is assumed that investment rates are different in different regions (mean rates for each region from past periods). In the second scenario, the investment rates are the same for all regions. Both scenarios seem to indicate that the regional diversification of economic growth in Polish regions may decrease significantly, but the process of divergence was stronger under the regime imposed in the first scenario, the authors say. The strongest gravity effects were observed in an area bounded by the cities of Warsaw, Poznań and Wrocław as well as the southern Silesia region, with the possible inclusion of the city of Cracow. Peripheral regions in terms of the gravity effect, according to the authors, are provinces in eastern Poland as well as Świętokrzyskie in the center of the country, Pomorskie and Zachodniopomorskie in the north, and Lubuskie in the west.
PL
Celem artykułu jest wyjaśnienie wpływu tzw. efektu grawitacyjnego na przestrzenne zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego polskich województw. Ów efekt grawitacyjny (nawiązując do prawa grawitacji Newtona) opiera się na założeniu, że regiony oddziałują na siebie gospodarczo, przy czym siła oddziaływania jest proporcjonalna do ich wielkości i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między nimi. Najczęściej modele grawitacyjne były wykorzystywane do opisu zjawisk w handlu światowym, zaś ich zastosowanie do analizy wzrostu i zróżnicowania regionalnego było bardzo rzadkie. Zastosowany w opracowaniu model nawiązuje do neoklasycznego modelu wzrostu gospodarczego Solowa, modeli Mankiwa, Romera i Weila oraz Nonnemana i Vanhoudta. W opracowaniu zaprezentowano model wzrostu gospodarczego uwzględniający efekt grawitacji. Wykazano, że model ten posiada nietrywialny punkt stacjonarny oraz że jest on asymptotycznie stabilny, co oznacza, że jest punktem asymptotycznej długookresowej równowagi rozważanego modelu wzrostu gospodarczego. W dalszej części opracowania dokonano opisowej analizy zróżnicowania technicznego uzbrojenia pracy, wydajności pracy, jednostkowych i łącznych efektów grawitacyjnych w polskich województwach w latach 1999–2011. Ponadto dokonano oszacowania parametrów funkcji wydajności pracy na poziomie wojewódzkim. Efektem finalnym pracy było przeprowadzenie numerycznych symulacji możliwych scenariuszy zróżnicowania rozwoju ekonomicznego polskich regionów. W pierwszym scenariuszu założono, że stopy inwestycji w poszczególnych województwach były różne (średnie arytmetyczne z poprzednich okresów), w drugim zaś wariancie przyjęto, że w długim okresie stopy te będą sobie równe. Zarówno 1., jak i 2. wariant wskazują na to, że przestrzenne zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego polskich województw może się istotnie pogłębiać, przy czym procesy dywergencyjne byłyby znacznie silniejsze przy utrzymaniu się dotychczasowej struktury stóp inwestycji. Co więcej, jeśli nie uwzględni się działania zewnętrznych efektów grawitacyjnych (związanych z oddziaływaniem na polskie województwa gospodarki niemieckiej) oraz portowego charakteru Trójmiasta, to okaże się, że województwami o niskim poziomie rozwoju ekonomicznego mogłyby zostać również pomorskie, zachodniopomorskie oraz lubuskie. Najsilniejsze efekty grawitacyjne w analizowanym przedziale czasu notowane były mniej więcej w czworokącie łączącym Warszawę z Poznaniem, Wrocławiem oraz aglomeracją śląsko-dąbrowską lub (być może) Krakowem. Województwami peryferyjnymi ze względu na siłę działania efektów grawitacyjnych okazały się zarówno województwa Polski wschodniej (poza województwem świętokrzyskim, które leży względnie blisko kilku dużych aglomeracji miejskich), jak i województwa pomorskie, zachodniopomorskie oraz lubuskie.
PL
Celem opracowania jest dokonanie oceny wpływu efektów grawitacyjnych na zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego naszego kraju w latach 2002—2013. W artykule, stosując metodę taksonomiczną opartą na odległości euklidesowej, dokonano opisu przestrzennego zróżnicowania rozwoju ekonomicznego województw. Jako zmienne diagnostyczne do konstrukcji syntetycznego miernika posłużyły następujące zmienne makroekonomiczne: wartość brutto środków trwałych, PKB i inwestycje przypadające na mieszkańca, przeciętne płace, stopa bezrobocia oraz liczba podmiotów w rejestrze REGON na 1000 mieszkańców. Ponadto obliczono oraz opisano łączne krajowe, zagraniczne oraz całkowite efekty grawitacyjne w województwach. Założono, że indywidualne efekty grawitacyjne łączące ze sobą dwa regiony (przez analogię do prawa grawitacji Newtona) są wprost proporcjonalne do iloczynu wartości brutto środków trwałych na mieszkańca w tych regionach oraz odwrotnie proporcjonalne do kwadratu odległości między ich stolicami. Przyjęto także, że łączny efekt grawitacyjny danego województwa jest średnią geometryczną indywidualnych efektów grawitacyjnych. Podsumowanie rozważań stanowi statystyczna analiza pozwalająca ocenić oddziaływanie czynników grawitacyjnych na przestrzenne zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego Polski. W badaniu wykorzystano dane Banku Danych Lokalnych GUS.
EN
The aim of this paper is to assess the impact of gravity effects on the diversity of economic development of Poland in the years 2002—2013. This article describes spatial differences in economic development of voivodships with the taxonomic analysis method based on the distance in Euclidean space. For the creation of a synthetic measure of economic development the following macroeconomic variables were used as diagnostic variables: gross value of fixed assets per capita, GDP per capita, investments per capita, average wages and salaries, unemployment rate and the number of entities in the REGON register per 1000 inhabitants. Moreover, it presents computation and description of K. Filipowicz Wpływ krajowych i zagranicznych efektów… 97 combined domestic as well as foreign and total gravity effects in the voivodships. The article is based on the assumption that the individual gravity effects between two regions (by analogy with Newton’s law of gravity) are directly proportional to the product of the gross value of fixed assets per capita in these regions and inversely proportional to the square of the distance between the capitals of these regions. The article also states that the combined gravity effect in the particular voivodeship is a geometric mean of the individual gravity effects. A summary of considerations is presented in a form of a statistical analysis that assesses the impact of gravity effects on the spatial differences in economic development of Poland. In the research data from the Local Data Bank were used.
EN
The aim of the research is to conduct a statistical analysis of the influence of so called gravity effect and capital-labour ratio on regional diversification of labour productivity in 28 EU countries between 2000 and 2012. The analysis is based on a macroeconomic concept of Cobb-Douglass production function extended by mentioned before gravity effect. We assume (per analogium to Newton gravity law) that gravity effect which joins two countries is directly positively related to economic potential of both countries and reversely related to the squared geographic distance between them. Hence, countries with strong economic potential and close borders, have stronger economic influence on each other, than countries with low economic potential with big distance between them. The work consists of a description of diversification of gravity effect, capital-labour ratio and labour productivity in EU countries from 2000 to 2012. Moreover, the a statistical analysis of the influence of gravity effect and capital-labour ratio on labour.
EN
The paper seeks to determine the so-called golden rules of capital accumulation in a model of economic growth known as the gravity model. This model combines Solow’s neo-classical model of economic growth with what is defined as the gravity effect. The authors consider two variants of the gravity model. The first variant seeks such a level of investment rates that would maximize the geometric average of consumption per employee in all economies, under the assumption of a long-term equilibrium. The second variant seeks such a level of investment rates that would maximize long-term consumption per employee in each economy. The research shows that, in both variants, optimum investment rates depend on the elasticity of production with regard to capital and on the gravity effect, the authors say. In the second variant, the optimum investment rates additionally depend on the number of economies included in the model. If the number of economies subject to the gravity effect increases, investment rates decrease in each economy, the authors say. In both variants, the gravity effect peters out and is eventually reduced to zero, but tends to have the same form as the original golden rules of capital accumulation posited by Edmund Phelps, the authors argue. They add that the golden rules of accumulation determined in the article are a generalization of Phelps’ original golden rules of capital accumulation under the assumption of the existence of a gravity effect.
PL
Artykuł ma na celu próbę wyznaczenia złotych reguł akumulacji kapitału w grawitacyjnym modelu wzrostu gospodarczego. Model ten jest rozszerzeniem neoklasycznego modelu wzrostu gospodarczego Solowa [1956] o tzw. efekty grawitacyjne. Na gruncie grawitacyjnego modelu wzrostu gospodarczego rozważa się dwa warianty złotych reguł akumulacji kapitału. W pierwszym wariancie szuka się takiej kombinacji stóp inwestycji, która maksymalizuje średnią geometryczną z konsumpcji na pracującego we wszystkich gospodarkach w warunkach długookresowej równowagi modelu grawitacyjnego. W drugim zaś wyznacza się taką kombinację stóp inwestycji, która maksymalizuje długookresową konsumpcję na pracującego w każdej z analizowanych gospodarek. Podjęte w artykule rozważania prowadzą do następujących wniosków. W pierwszym wariancie złotą regułą akumulacji kapitału są stopy inwestycji równe (w każdej z gospodarek) elastyczności produktu względem nakładów kapitałowych powiększonej o dwukrotność siły działania efektu grawitacyjnego. Natomiast w drugim wariancie optymalne stopy inwestycji zależne są (podobnie jak w pierwszym wariancie) od elastyczności produkcji względem kapitału, siły działania efektu grawitacyjnego oraz (co nie występuje w pierwszym wariancie) liczby gospodarek podlegających działaniu efektu grawitacyjnego. Ponadto w wariancie tym wzrost elastyczności produkcji względem kapitału i/lub siły działania efektów grawitacyjnych prowadzi do wzrostu optymalnych stóp inwestycji. Jeśli zaś liczba gospodarek, na które oddziałuje efekt grawitacyjny rośnie, to spadają stopy inwestycji, które maksymalizują długookresową konsumpcję na pracującego w każdej z gospodarek. W obu rozważanych w artykule wariantach gasnące (do zera) efekty grawitacyjne powodują zbieżność uzyskanych złotych reguł akumulacji z oryginalnymi złotymi regułami Phelpsa. Oznacza to, iż wyznaczone przez autorów złote reguły akumulacji kapitału stanowią uogólnienie złotych reguł akumulacji kapitału Phelpsa na grawitacyjny model wzrostu gospodarczego.
EN
The authors explore what they define as gravity effect and its impact on regional disparities in labor productivity in 11 Balkan countries from 2000 to 2013. The gravity effect, which is a reference to Newton’s gravity law, is based on the assumption that regions have some economic influence on one another. The strength of these relationships is proportional to the size of the regional economies and inversely proportional to the distance between them. The model of economic growth applied by Mroczek, Nowosad and Tokarski draws from the neoclassical models of Solow; Mankiw, Romer and Weil; and Nonneman and Vanhoud. The research looks at how Balkan countries are distinct from other European economies in terms of the capital-labor ratio and regional disparities in labor productivity. The authors discuss the specific features of the Balkan political system and examine why the region has followed a different path of political and economic development than the rest of postwar Europe. The Balkan region is distinct for its authoritarian regimes, military conflicts and public acceptance of corruption, the authors say. They compare the political and economic systems of individual Balkan countries and their development paths from the end of World War II to the end of 2013. In their research, the authors use a method based on numerical simulations of a long-term equilibrium in labor productivity in Balkan economies. The model developed by the authors has an “asymptomatically stable steady state point regarded as a point of long-term equilibrium.” The research includes an analysis of statistical data on physical capital resources. The research shows that Greece, Slovenia, Croatia and Albania have high capital-labor ratios, while Romania, Serbia, Bulgaria, and Macedonia have low ratios. The impact of the capital-labor ratio on labor productivity in the region is almost three times stronger than the influence of the gravity effect, the authors say. They add that Albania and Croatia have the highest levels of labor productivity, while Romania and Turkey are at the opposite end of the spectrum. Macedonia and Bosnia-and-Hercegovina are the worst off in terms of the labor market situation and unemployment. Joblessness is the lowest in Romania, Turkey and Slovenia, according to the authors. Their research shows that Slovenia is the most affluent country in the Balkan region and the only one with a GDP per capita above the EU average. Several Balkan countries are associated with the European Union and seeking to join the bloc. According to Mroczek, Nowosad and Tokarski, EU accession would benefit these Balkan economies because it would reinforce the gravity effect and lead to a stronger convergence process, thus contributing to greater political and economic stability in the region.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie i ocena efektów grawitacyjnych na przestrzenne zróżnicowanie wydajności pracy w 11 krajach bałkańskich w latach 2000–2013. Badania przeprowadzono w celu ukazania różnorodności krajów bałkańskich w odniesieniu do pozostałych państw Europy pod względem technicznego uzbrojenia pracy i przestrzennego zróżnicowania wydajności pracy. Państwa bałkańskie przedstawiono w ich specyfice polityczno-systemowej, ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn odmiennego rozwoju państwowo-ekonomicznego tego regionu na tle powojennej Europy, jak reżimy autorytarne, konflikty zbrojne, przyzwolenie społeczne na korupcję, poziom kultury politycznej i gospodarczej społeczeństw. Badania w dziedzinie politologii przeprowadzono metodą porównawczą systemów politycznych i gospodarczych państw regionu w ich rozwoju od II wojny światowej do końca 2013 r. Badania ekonomiczne przeprowadzono metodą zróżnicowania efektów grawitacyjnych poprzez symulacje numeryczne stanów długookresowej równowagi wydajności pracy w krajach bałkańskich. Stworzony model posiada asymptotycznie stabilny punkt stacjonarny, co do którego przyjęto, że jest punktem długookresowej równowagi. W badaniach wykorzystano dane statystyczne odnośnie do zasobów kapitału rzeczowego ujętych w równaniu ich przyrostów w długim horyzoncie czasu. Wyliczono techniczne uzbrojenie pracy na bazie uzyskanych szacunków kapitału rzeczowego, przeprowadzono badania łącznych i jednostkowych efektów grawitacyjnych w regionie oraz zbadano najsilniej odczuwalne efekty grawitacyjne w regionie. Na podstawie badań stwierdzono, że najwyższym poziomem technicznego uzbrojenia pracy charakteryzują się Grecja, Słowenia, Chorwacja i Albania, najniższym Rumunia, Serbia, Bułgaria i Macedonia. Siła oddziaływania technicznego uzbrojenia pracy na wydajność pracy jest ponad trzykrotnie wyższa niż siła oddziaływania efektu grawitacyjnego w regionie. Najwyższą wydajnością pracy charakteryzują się Albania i Chorwacja, najniższą Rumunia i Turcja. Najgorsza sytuacja na rynku pracy i najwyższe bezrobocie jest w Macedonii oraz Bośni i Hercegowinie. Najniższe bezrobocie jest w Rumunii, Turcji i Słowenii. Najbogatszym krajem jest Słowenia, która jako jedyna osiągnęła PKB per capita wyższe niż średnia dla krajów UE. Na podstawie badań można stwierdzić, że wejście do UE krajów z nią stowarzyszonych wzmocni działanie efektów grawitacyjnych i doprowadzi do silniejszego procesu konwergencji, co może się przyczynić do większej stabilności politycznej i gospodarczej regionu.
RU
Целью обследования является статистический анализ влияния так на-зываемого гравитационного эффекта на уровень экономического развития повятов в Польше в 2002—2012 гг. Гравитационный эффект в макроэкономическом анализе основан на предположении, что уровень экономического развития данного района (повята) зависит в частности от гравитационного фактора. Этот фактор соединяющий два района является прямо пропорциональным к произведению экономического потенциала этих районов (измеряющего величиной брутто основных средств на душу населения) и обратно пропорциональным к квадрату географического расстояния разделяющего эти районы. В статье была охарактеризована пространственная дифференциация таксономических показателей экономического развития и гравитационных эффектов в повятах. Были также представлены результаты статистического анализа влияния гравитационного эффекта на дифференциацию экономического развития повятов. Учитывалось как влияние национальных гравитационных эффектов (взаимные повяты), так и внешних (зарубежных соседов) на экономическое развитие польских повятов.
PL
Celem badania jest statystyczna analiza oddziaływania tzw. efektu grawitacyjnego na poziom rozwoju ekonomicznego powiatów w Polsce w latach 2002—2012. Efekt grawitacyjny w analizach makroekonomicznych opiera się na założeniu, że poziom rozwoju ekonomicznego danego regionu (powiatu) zależny jest m.in. od czynnika grawitacyjnego. Czynnik ten łączący dwa regiony jest wprost proporcjonalny do iloczynu potencjału ekonomicznego tych regionów (mierzonego wartością brutto środków trwałych na mieszkańca) oraz odwrotnie proporcjonalny do kwadratu odległości geograficznej dzielącej te regiony. W artykule opisano przestrzenne zróżnicowanie taksonomicznych wskaźników rozwoju ekonomicznego oraz efektów grawitacyjnych w powiatach. Przedstawiono też wyniki statystycznej analizy oddziaływania efektu grawitacyjnego na zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego powiatów. Uwzględniono zarówno oddziaływanie krajowych efektów grawitacyjnych (wzajemne powiatów), jak i zewnętrznych (sąsiadów zagranicznych na rozwój ekonomiczny powiatów polskich).
EN
The aim of the study is a statistical analysis of the impact of the so-called gravitational effect on the level of economic development of Polish poviats (districts) in the years 2002-2012. The gravitational effect of macroeconomic analysis is based on the assumption that the level of economic development of the poviat depends, i.a. of medium gravity. This factor connecting two regions is directly proportional to the product of the economic potential of these regions (measured by gross value of fixed assets per capita) and inversely proportional to the square of the geographical distance between these regions. The article describes the spatial variation of taxonomic indicators of economic development and the effects of gravity in the poviats. The paper presents the results of a statistical analysis of the impact of the gravitational effect of the diversity on economic development of the districts. The study takes into account both the effects of national (mutual poviats) and external (foreign neighbors on Polish counties economic development) gravitational interaction.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.