Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: grociki krzemienne

Sort By:

Limit search:

Grociki krzemienne z młodszego neolitu i początków epoki brązu z terenu Dolnego Nadodrza

100%

Tomaszewski R.

Materiały Zachodniopomorskie

2012

vol. 9

7-50

The paper presents a multifaceted analysis of flint arrowheads. It was based on an assemblage of 121 artefacts from 57 sites located in the lower Odra River area. The chronological scope of the study includes the period from the younger Neolithic to the early Bronze Age. During the study, the flint raw material of which the arrowheads were made, the morphology of this type of artefact and the production technology of flint arrowheads were analysed amongst others. The article is also accompanied by a catalogue with plates showing the majority of the collected arrowheads. In the assemblage in question, the most numerous flint arrowheads were stray finds. In addition, material originating from settlements and cemeteries only tested or not excavated at all limited the possibilities of wider analyses comparing the discussed type of sources with cultural units. In the case of raw material, based on these general observations, it can be concluded that for the production of flint arrowheads more fissile raw material, probably of local origins was used. Based on the undertaken analyses, it can be stated that heart-shaped forms dominated as in other regions of Central Europe, where they were the most popular form in assemblages of late Neolithic and early Bronze Age cultures. In terms of the production technology of the flint artefacts in question, a notable domination of arrowheads made of flakes was identified. In addition, the majority of them bear parallel and transversal retouch as well as invasive retouch, whose execution is linked with the high skills of flint production. In the case of additional techniques used in production, however, an occurrence of jagged edges can be observed.

„Swój” czy „obcy”? Wybrane konteksty grocików krzemiennych w zespołach grobowych

100%

Borkowski W. J., Kowalewski M.

Wiadomości Archeologiczne

2021

vol. LXXII

issue 72

107-116

The end of the Neolithic and the beginning of the Early Bronze Age was a time of processes governed by profound cultural transformations. These fundamental changes involved the emergence of new social and economic structures related to pastoralism and the resulting increased mobility of human groups. This must have brought about various inter-group conflicts, arising, for example, from competing over the best pastures. At the same time, it should not be ruled out that, in the then customs, aggressive behaviour had been integrated into the canons of existence, thus leaving a deep mark on the generally accepted ethical norms. The basic set of instruments found in graves, notably military in character and consisting of an axe, a knife or a dagger and archery equipment, provides some evidence in this respect. This was a period when the need for a strong emphasis on self-awareness and group self-identification was an important factor, and so was the desire to distinguish oneself from the surrounding cultural environments. In archaeological sources, the above-mentioned trends in cultural behaviour are manifested especially in artefacts of military character, flint arrowheads in particular. A significant part of the Late Neolithic and Early Bronze Age finds of flint arrowheads comes from graves (Fig. 1, 7, 8). These artefacts are most often interpreted, probably rightly in most cases, as part of equipment accompanying the deceased. However, a detailed observation of the contexts in which arrowheads are found in graves has repeatedly revealed that their interpretation is not always unambiguous (Fig. 2–5). Sometimes, the context clearly indicates that the finds can be seen as a kind of corpus delicti – the cause of death of the buried persons (Fig. 6). The aim of this article is to present selected sources from the area of Poland that exemplify the research problem indicated in the title of this paper.

Schyłek neolitu i początki wczesnej epoki brązu są okresem, podczas którego zachodziły procesy będące skutkami głębokich przemian kulturowych. Te fundamentalne zmiany polegały na powstaniu nowych struktur społecznych i gospodarczych, związanych z uprawianiem pasterstwa i wynikającej z niego wzmożonej mobilności grup ludzkich. Musiały wiązać się z tym rozmaite konflikty międzygrupowe, wynikające chociażby z konkurowania o najlepsze pastwiska. Nie należy zarazem wykluczać, że w ówczesnej obyczajowości zachowania agresywne włączono do kanonów egzystencji, przez co odcisnęły głębokie piętno na ogólnie akceptowanych normach etycznych. Pewną przesłanką źródłową w tym względzie jest podstawowy, wybitnie militarny, zestaw instrumentarium znajdowanego w grobach, złożony z topora, siekiery, noża lub sztyletu oraz rynsztunku łuczniczego. Był to okres, kiedy istotny czynnik stanowiła potrzeba silnego akcentowania samoświadomości i autoidentyfikacji grupowej oraz dążenie do zaznaczania odrębności wobec otaczających środowisk kulturowych. W źródłach archeologicznych wspomniane tendencje w zachowaniach kulturowych manifestują się zwłaszcza w wytworach o funkcjach militarnych, a szczególnie w krzemiennych grocikach strzał do łuku (ryc. 1). Znaczna część późnoneolitycznych i wczesnobrązowych znalezisk grocików krzemiennych pochodzi z zespołów grobowych. Odkrywane w nich ostrza najczęściej są interpretowane, zapewne w większości przypadków słusznie, jako element wyposażenia towarzyszącego zmarłemu. Szczegółowa obserwacja kontekstów występowania grocików w grobach ujawniła wielokrotnie, że ich interpretacja nie zawsze jest jednoznaczna. Niekiedy zastany kontekst dobitnie wskazuje na charakter znaleziska jako swoistego corpusdelicti, stanowiącego przyczynę śmierci pochowanych osób (ryc. 2-6). Celem artykułu jest przedstawienie wybranych źródeł z obszaru Polski, które egzemplifikują problem badawczy zasygnalizowany w tytule tego opracowania.

Refine search results

1 Materiały Zachodniopomorskie

1 Wiadomości Archeologiczne

1 Borkowski W. J.

1 Kowalewski M.

1 Tomaszewski R.

1 2021

1 2013

Search results

Grociki krzemienne z młodszego neolitu i początków epoki brązu z terenu Dolnego Nadodrza

„Swój” czy „obcy”? Wybrane konteksty grocików krzemiennych w zespołach grobowych