Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  handel światowy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
100%
PL
Można kolokwialnie stwierdzić, że handel międzynarodowy towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów, sięga starożytności, a jako zjawisko ekonomiczne był odnotowany w Europie już w Średniowieczu, dla przykładu Liga Hanzeatycka. Wymiana handlowa w skali międzynarodowej wiąże się nie tylko z transgranicznym przemieszczaniem dóbr. Podmioty w niej uczestniczące muszą liczyć się z funkcjonowaniem w odrębnych systemach ekonomicznych, prawnych, nie bez znaczenia pozostają również kulturowe uwarunkowania tego rodzaju współpracy. Związany z tym wyższy poziom ryzyka należy wkalkulować w rachunek opłacalności wejścia na rynki zagraniczne. Mimo to, korzyści płynące z handlu międzynarodowego doceniano zarówno w czasach historycznie odległych jak i współcześnie.
PL
Do najważniejszych zmian w funkcjonowaniu światowej gospodarki rybnej w okresie powojennym zalicza się zmianę regulacji międzynarodowego prawa morza. Celem artykułu jest określenie tendencji rozwoju światowego handlu rybami i produktami rybnymi w okresie powojennym oraz próba identyfikacji wpływu nowych regulacji prawa morza na ukazane kierunki rozwoju handlu rybnego. Z przeprowadzonych analiz wynika, że w okresie 1977–1999 zaszły istotne zmiany w dynamice i strukturze geograficznej światowego handlu artykułami rybnymi, będące skutkiem nowych regulacji prawa morza. Wpływ tych regulacji na tendencje rozwoju międzynarodowych obrotów produktami rybnymi w latach 2000–2011 uległ natomiast znacznemu osłabieniu.
EN
The most important changes in the functioning of the global fisheries economy in the postwar period include changing the regulation of the international law of the sea. This article aims to identify the trends of development of world trade in fish and fish products in the postwar period and attempt to identify the impact of new regulations for fish trade development trends depicted. Analyses show that in the period 1977–1999 there have been significant changes in the dynamics and the geographical structure of world trade in fish, resulting from new regulations law of the sea. The impact of these regulations on the trends in the development of international trade in fish products in the years 2000–2011 has however diminished.
PL
Celem artykułu jest zbadanie zmian znaczenia państw UE i USA w światowym handlu artykułami rolno-żywnościowymi w latach 1995-2015. W badaniach wykorzystano dane pochodzące z zasobów Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju. Analizie poddano wartość, saldo i dynamikę obrotów oraz udziały badanych krajów w światowym handlu rolno-żywnościowym ogółem i według grup asortymentowych wyodrębnionych według Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Handlu (SITC). Z przeprowadzonych analiz wynika, że choć państwa UE i USA nadal odgrywają wiodącą rolę w międzynarodowym handlu artykułami rolno-żywnościowymi, realizując łącznie blisko 50% jego globalnej wartości, ich udziały w światowym wolumenie obrotów zmniejszyły się, odpowiednio o 10 p.p. po stronie eksportu i ponad 7 p.p. w imporcie. W latach 1995-2015 istotnemu osłabieniu uległa pozycja UE w międzynarodowej wymianie artykułów pochodzenia zwierzęcego oraz rola USA jako eksportera zbóż i przetworów zbożowych oraz nasion i owoców oleistych.
EN
The 20th anniversary of the World Trade Organization (WTO) activity celebrated in 2015 has provoked to the analysis and summary of eff ects of its activity within this period, especially as far as the consequences of the world economic crisis 2008+ are concerned. It is also important in the context of the WTO’s role as the main negotiation forum in the world trade. We may come across opinions that the WTO does not live up to the expectations of the international community, and that the eff ectively carried out process of trade liberalization has not been a match to the current situation in the world market. Beyond a shadow of a doubt, the last decade has not been the most successful period for the WTO and its position is currently much weaker than at the end of the last century. Still, it seems that a gradual creation of an open system of the global trade, based on common rules, having over 160 countries as its members, is a great achievement. Therefore, the contribution to the development of the world economy made by the organization cannot be belittled. The impasse in negotiations lasting for a long time has led to an increase of concluded bilateral and regional agreements, which has weakened the organization’s position. Regional trade agreements may well become the future foundation for bigger associations; there is evidence to suggest that the future trade will be divided into separate, regional blocs. The potential problem may be a shift of priorities and interests of some countries to regional agreements exclusively, since it can prolong the negotiations process and strike at the multilateral trading system. The authentic danger is that RTAs may discredit and weaken the WTO’s central position in the world trade.
PL
Obchodzona w ubiegłym roku 20. rocznica funkcjonowania Światowej Organizacji Handlu (WTO) skłania do refleksji na temat efektów jej działalności, szczególnie w aspekcie następstw światowego kryzysu gospodarczego 2008+, jak również nasuwa pytanie o dalsze losy organizacji pełniącej funkcję nadrzędnego forum negocjacyjnego w handlu światowym. Można spotkać się z opiniami, że Światowa Organizacja Handlu nie spełniła oczekiwań społeczności międzynarodowej, a skutecznie realizowany proces liberalizacji handlu nie sprostał bieżącej sytuacji na rynku światowym. Bez wątpienia ostatnie lata nie były najlepszym okresem funkcjonowania WTO, a jej pozycja jest dziś zdecydowanie słabsza niż jeszcze w końcu ubiegłego stulecia. Mimo to wydaje się, że sukcesywne tworzenie otwartego systemu światowego handlu, opartego na wspólnych zasadach, które swoim członkostwem potwierdza już ponad 160 krajów reprezentujących 98% handlu światowego, jest jednak ogromnym osiągnięciem. Nie można zatem umniejszać wkładu, jaki został wniesiony przez organizację w rozwój gospodarki światowej, szczególnie w kwestii walki z protekcjonizmem oraz napędzania wzrostu gospodarczego. Jednak trwający od długiego czasu impas w negocjacjach wielostronnych doprowadził do wzrostu liczby zawieranych umów regionalnych, co osłabiło istotnie pozycję organizacji. Regionalne porozumienia handlowe stają się fundamentem szerszych układów i wiele wskazuje na to, że handel światowy będzie podzielony na odrębne, regionalne bloki. Problemem może jednak okazać się przesuniecie punktu ciężkości i zainteresowanie niektórych krajów wyłącznie porozumieniami regionalnymi, gdyż może to istotnie opóźnić proces negocjacji i uderzyć w wielostronny system handlowy.
EN
Since 2016 the World Trade Organization (WTO) consists of 164 members representing over 98% of the world trade. Under its aegis, the multilateral trade-negotiation round has been in progress since its commencement at the Ministerial Conference in the Qatari city of Doha, in 2001. It has been the ninth negotiation round, taking into account the entire GATT/WTO system, and the first within the organization. This round is referred to as the Development Round owing to the great emphasis put on the improvement of the situation of the poorest countries. However, the ongoing Doha Round negotiations cannot keep abreast of dynamic changes occurring in the economic system and global trade, which translates into the WTO negotiation impasse lasting over a decade. The Ministerial Conferences of WTO member states, held every two years, are seen as a chance for breaking the deadlock. Such hope was also entertained in the case of the XI MC, which took place in Buenos Aires, in 2017, particularly since four years earlier all WTO members managed to sign the first trade facilitation agreement, which is expected to bring tangible benefits to participants of the multilateral system as well as confirm meeting expectations of the international community with regard to the effectiveness of implementation of the process of world trade liberalization. However, due to the arrangements failure or, rather, lack thereof, XI MC reaffirmed the general conviction of the crisis of multilateral talks. This raises the question of the future of the organization and its role as the overarching negotiation forum for the world trade, particularly in the context of proliferation of RTAs, which also undermines its position. Therefore, we are confronted with the dilemma of the present and future role of the WTO, specifi cally in the context of the WTO’s contribution in the development of the world economy and its fight against protectionism, which, in the face of the current situation in the global trade (American protectionism and a threat of the outbreak of a trade war, among others) may become an issue of paramount importance
PL
Od 2016 r. Światowa Organizacja Handlu (WTO) liczy już 164 członków, reprezentujących ponad 98% handlu światowego. Na jej forum, od 2001 r., trwa runda wielostronnych negocjacji handlowych, której rozpoczęcie uzgodniono na Konferencji Ministerialnej w katarskim Doha. Jest to dziewiąta runda negocjacyjna, biorąc pod uwagę cały system GATT/WTO, natomiast pierwsza na forum Organizacji. Została ona nazwana Rundą Rozwoju, ze względu na duży nacisk położony na poprawę sytuacji państw najbiedniejszych. Jednak negocjacje toczące się w ramach Rundy z Doha nie nadążają za dynamicznymi zmianami zachodzącymi w systemie gospodarki i handlu globalnego, co przekłada się na trwający już od ponad dekady impas negocjacyjny na forum WTO. Szans na jego przełamanie upatruje się w Konferencjach Ministerialnych państw członkowskich WTO, które zbierają się co dwa lata. Nadzieje takie pokładano też w XI KM, która odbyła się w grudniu 2017 r. w Buenos Aires, szczególnie dlatego, że 4 lata wcześniej wszystkim członkom WTO udało się podpisać pierwszą umowę dotyczącą ułatwień w handlu, która ma dać odczuwalne korzyści uczestnikom systemu wielostronnego i być potwierdzeniem spełnienia oczekiwań społeczności międzynarodowej o skutecznie realizowanym procesie liberalizacji handlu światowego. Jednak fi asko uzgodnień XI KM, a właściwie ich braku, utwierdziło w przekonaniu o kryzysie na forum wielostronnym. Nasuwa to pytanie o dalsze losy Organizacji pełniącej rolę nadrzędnego forum negocjacyjnego w handlu światowym, zwłaszcza w kontekście proliferacji RTAs, co również przyczynia się do osłabiania jej pozycji. Pojawia się zatem dylemat dotyczący roli, jaką WTO odgrywa i odgrywać będzie w przyszłości, szczególnie w kontekście wniesionego przez WTO wkładu w rozwój gospodarki światowej i walki z protekcjonizmem, co w obliczu bieżącej sytuacji w handlu globalnym (m.in. amerykańskiego protekcjonizmu i niebezpieczeństwa wybuchu wojny handlowej) może być kwestią o znaczeniu priorytetowym
6
51%
PL
W ciągu najbliższych dziesięcioleci w globalnym sektorze motoryzacyjnym nastąpią przełomowe zmiany. Ogromnie wzrośnie liczba użytkowników samochodów, najwięcej w krajach rozwijających się, przede wszystkim w Chinach i w Indiach. Powstają tam także nowe fabryki i przenosi się produkcję z Europy i Stanów Zjednoczonych. Prawdopodobnie przewagę na rynku uzyskają samochody zasilane prądem elektrycznym. Przyczyni się do tego rosnące zaniepokojenie zanieczyszczeniem środowiska i kurczeniem się zasobów ropy naftowej oraz skonstruowanie znacznie lepszych akumulatorów. Znaczna część spodziewanych zmian technologicznych zajdzie poza tradycyjnym sektorem motoryzacyjnym wraz z wejściem na rynek produktów takich jak superwydajne baterie, kondensatory i akumulatory nowej generacji. Koszty eksploatacji samochodów elektrycznych będą znacznie niższe niż tradycyjnych. Przemiany na rynku motoryzacyjnym powinny uzyskać wsparcie władz chińskich i indyjskich. W artykule przedstawiono propozycje takich działań.
EN
The global automotive sector will experience groundbreaking changes over the coming decades. The number of carowners will increase significantly, especially in developing countries such as China and India, where new factories are established or moved from Europe and the US. Electric cars will probably have an important share of the market because of the growing public concern for climate change, the diminishing supply of oil and better car batteries. Much of the anticipated radical change in automotive technologies will occur outside the traditional automotive sector, with products such as new potent batteries and capacitators. The cost of maintenance of the new cars will be much lower than of traditional vehicles. The changes in the automotive sector will likely be supported by the governments of China and India. The article proposes some of the actions that should be undertaken.
PL
Przenoszenie zmian w koniunkturze zewnętrznej (światowej) do polskiej gospodarki w okresie międzywojennym dokonywało się zarówno poprzez mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian cen, jak i mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian dochodu, przy czym znacznie istotniejsze było działanie tego pierwszego. Zmiany cen zewnętrznych pociągały za sobą zmiany poziomu zysków i płac w dziedzinach realizujących część produkcji na rynkach zewnętrznych, a poprzez to zmiany popytu globalnego na rynku wewnętrznym. Zmiany wielkości zatrudnienia i produkcji za granicą wywierały na gospodarkę Polski wpływ generalnie słabszy niż zmiany cen. Reakcje poszczególnych elementów struktury gospodarczej Polski na cykliczne zmiany popytu i cen zewnętrznych były niejednakowe. W przypadku Polski mieliśmy do czynienia zarówno z reakcjami przystosowawczymi typu cenowego i mnożnikowego (dochodowego) to jednak reakcje te nie występowały w czystej postaci. Czynnikiem komplikującym był przede wszystkim sektor na wpół naturalnej gospodarki rolnej. Zmiany koniunktury zewnętrznej nie prowadziły w tym przypadku do zmian poziomu produkcji i zatrudnienia. Z drugiej jednak strony przenoszenie koniunktury poprzez cykliczne zmiany cen zewnętrznych i zmian ich relacji do cen wewnętrznych nie przebiegało w Polsce w sposób całkowicie zgodny z wyjaśnieniem cenowym. Spadek cen zewnętrznych nie pociągnął za sobą w sposób automatyczny i bezpośredni obniżenia się poziomu cen wewnętrznych (krajowych i importowanych). Czynnikiem to powodującym był przede wszystkim wysoki stopień zmonopolizowania kluczowych gałęzi polskiej gospodarki.
EN
In the interwar period the fluctuations in the external (global) business cycle were being transmitted to the Polish economy via both the mechanism of international propagation of price changes and the mechanism of international propagation of income changes, with the former mechanism playing a much more important role. Changes in external prices were leading to changes in the level of profits and wages in the branches placing part of their output on external markets, and consequently to changes in global demand on the internal market. The impact of changes in the size of foreign employment and production on the Polish economy was generally weaker than that of the price developments. The reactions of individual elements of Poland’s economic structure to the cyclical changes in demand and in external prices were uneven. In the case of Poland both prices’ adjustments and adjustments via multiplier (income) effect were observed; however the said adjustments did not occur in their pure form. The agriculture, a sector which possessed the characteristics of semi-natural economy, constituted the main factor complicating the adjustment mechanisms. In the case of the said sector business cycle changes abroad did not translate into changes in output and employment. On the other hand, in case of Poland the transmission of business cycle fluctuation through changes in foreign prices and changes in their relation to internal prices did progress in complete accordance with the price based transmission mechanism. The decline in external prices did not automatically and directly translate into reduction internal prices (on both domestic and imported goods). The reason behind such an outcome was mostly high degree of monopolization of the key branches of the Polish economy.
PL
Przenoszenie zmian w koniunkturze zewnętrznej (światowej) do polskiej gospodarki w okresie międzywojennym dokonywało się zarówno poprzez mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian cen, jak i mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian dochodu, przy czym znacznie istotniejsze było działanie tego pierwszego. Zmiany cen zewnętrznych pociągały za sobą zmiany poziomu zysków i płac w dziedzinach realizujących część produkcji na rynkach zewnętrznych, a poprzez to zmiany popytu globalnego na rynku wewnętrznym. Zmiany wielkości zatrudnienia i produkcji za granicą wywierały na gospodarkę Polski wpływ generalnie słabszy niż zmiany cen. Reakcje poszczególnych elementów struktury gospodarczej Polski na cykliczne zmiany popytu i cen zewnętrznych były niejednakowe. W przypadku Polski mieliśmy do czynienia zarówno z reakcjami przystosowawczymi typu cenowego i mnożnikowego (dochodowego) to jednak reakcje te nie występowały w czystej postaci. Czynnikiem komplikującym był przede wszystkim sektor na wpół naturalnej gospodarki rolnej. Zmiany koniunktury zewnętrznej nie prowadziły w tym przypadku do zmian poziomu produkcji i zatrudnienia. Z drugiej jednak strony przenoszenie koniunktury poprzez cykliczne zmiany cen zewnętrznych i zmian ich relacji do cen wewnętrznych nie przebiegało w Polsce w sposób całkowicie zgodny z wyjaśnieniem cenowym. Spadek cen zewnętrznych nie pociągnął za sobą w sposób automatyczny i bezpośredni obniżenia się poziomu cen wewnętrznych (krajowych i importowanych). Czynnikiem to powodującym był przede wszystkim wysoki stopień zmonopolizowania kluczowych gałęzi polskiej gospodarki.
EN
In the interwar period the fluctuations in the external (global) business cycle were being transmitted to the Polish economy via both the mechanism of international propagation of price changes and the mechanism of international propagation of income changes, with the former mechanism playing a much more important role. Changes in external prices were leading to changes in the level of profits and wages in the branches placing part of their output on external markets, and consequently to changes in global demand on the internal market. The impact of changes in the size of foreign employment and production on the Polish economy was generally weaker than that of the price developments. The reactions of individual elements of Poland’s economic structure to the cyclical changes in demand and in external prices were uneven. In the case of Poland both prices’ adjustments and adjustments via multiplier (income) effect were observed; however the said adjustments did not occur in their pure form. The agriculture, a sector which possessed the characteristics of semi-natural economy, constituted the main factor complicating the adjustment mechanisms. In the case of the said sector business cycle changes abroad did not translate into changes in output and employment. On the other hand, in case of Poland the transmission of business cycle fluctuation through changes in foreign prices and changes in their relation to internal prices did progress in complete accordance with the price based transmission mechanism. The decline in external prices did not automatically and directly translate into reduction internal prices (on both domestic and imported goods). The reason behind such an outcome was mostly high degree of monopolization of the key branches of the Polish economy.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.