Search results

1

Ks. Tomasz Jelonek, Historia Izraela. Od niewoli babilońskiej do upadku powstania Bar-Kochby, Petrus, Kraków 2019, ss. 143.

100%

Ćwikła J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2021

|

vol. 30

|

issue 2

107-109

PL

W 2019 r., w Krakowie nakładem Wydawnictwa WAM, ukazała się książka ks. prof. Tomasza Jelonka Historia Izraela. Od niewoli babilońskiej do upadku powstania Bar-Kochby. Już z tytułu tej publikacji wynika, że Autor, pisząc ją, swymi badaniami objął ostatni etap historii biblijnego Izraela, a mianowicie czasy od VI w. przed Chrystusem do II w. po Chrystusie. Należy podkreślić, że monografię tę Autor podzielił aż na dwadzieścia trzy części. Żeby więc nie rozsadzić ram niniejszej recenzji, nie zostaną w niej wymienione nawet tytuły tych rozdziałów i w efekcie passusy te nie będą opiniowane jeden po drugim. Jak zatem będzie wyglądała niniejsza recenzja? Otóż ograniczy się ona jedynie do kwestii literackich i merytorycznych (= historycznych i teologicznych) i będzie miała charakter syntetyczny. Gdy chodzi o kwestie literackie, to analizowana publikacja została napisana językiem jasnym, prostym i obrazowym. Prezentowane na jej stronach analizy i wywody są przejrzyste i logicznie, a oryginalne słownictwo (greckie i hebrajskie) – zawsze pisane łacińską czcionką. Jeśli chodzi o zagadnienia merytoryczne to oceniana książka jest doskonałym „podręcznikiem” do historii biblijnej czasów od VI w. przed Chrystusem do II w. po Chrystusie. Żeby podkreślić jej ogromną wartość, warto streścić pięć przykładowo wybranych passusów.

2

Swój i obcy. Biblijny Izrael w walce o tożsamość

44%

Habura I.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2017

|

vol. Cerkiew a asymilacja- swój i obcy

|

issue 8

31-38

EN

History presented in Bible shows story of humankind, from the creation of the world and fall of the first people, through the appointment of the chosen people to coming of the promised. Messiah, Savior of mankind. The story of Israel is a description of the dramatic struggles of the whole people as well as of each person individually to strengthen and preserve their relationship with God. Through the history of the patriarchs, through the time of Egyptian captivity, through wanderings in the desert, the Bible reveals the process of crystallizing Israel’s self-consciousness as a nation, the foundation of which is the belief in the One God revealed at the Mount Sinai. Then, through the history of the Judges and the beginning of the Monarchy, Scripture shows us the deeper fall of Israel and in opposition to this men of God who, at all costs, want to save their people from perdition.

3

Dzieje Izraela w psalmach i w Pięcioksięgu

38%

Łach S.

The Biblical Annals

|

1976

|

vol. 23

|

issue 1

71-84

PL

L’histoire du peuple élu constitue l’objet seulement des livres bibliques dont Pentateuque fut le premier; eile apparait également dans la poésie biblique et dans les Psaumes tout particulièrement. Ceux-ci contiennent maintes allusions aux événements historiques d’Israël. L’auteur du présent article laisse de côté l’étude des événements historique selon les Psaumes et porte toute son attention à la Pentateuque elle-même. II s’efforce avant tout de répondre à trois questions: 1. Quels sont, dans le passé d’Israël, les faits et gestes connus par le livre de Pentateuque qui réapparaissent dans les Psaumes (I): 2. Quel est le rôle qui revient à cette version poétique du passé d’Israël que présentent les Psaumes (II) et 3. Quels motifs décidèrent du choix des récits empruntés par les Psaumes à la Pentateuque (III). Etant donné que la description du passé d’Israël apparait surtout dans les Psaumes 78, 105 et 108, ce sont ceux-ci qui deviennent l’objet d’une analyse thématique que cette étude entreprend en premier lieu; l’auteur examine par la suite la fonction du contenu historique dans ces trois Psaumes et cherche les raisons qui décidèrent du choix d’un tel thème et non d’un autre ou de la préférence pour une telle forme au détriment d’une autre. Dans la conclusion l’auteur constate que les psalmistes connaissaient à peu près tous les récits de la Pentateuque au sujet d’Israël et que les auteurs des Psaumes 105 et 106 devaient les connaitre déjà en version écrite. En outre, il semble que le passé d’Israël n’est jamais dans les Psaumes le centre d’intérêt pour les psalmistes mais qu’il jeue, chaque fois qu’il apparait, un rôle didactique. C’est précisément ce rôle didactique qui fit préférer certains thèmes de la Pentateuque on tant que se prétant le mieux à un enseignement valable pour le présent.

4

Antagonizmy jerozolimsko-samarytańskie w Księgach Ezdrasza i Nehemiasza

23%

Kandzia M.

Scriptura Sacra

|

2022

|

issue 26

231-293

EN

The context of the study was to better understand the issue described by the Chronicler of the Jews’ rebuilding of the Temple Mount and the walls of Jerusalem and the conflicts with the Samaritans related to these actions. The broad historical, cultural and religious background of the genesis of the Samaritan community allows such a view. The purpose of the study was to show the antagonisms between Jews and Samaritans described in the Books of Ezra and Nehemiah. It is an attempt to synthesize what can be found in the literature on the formation of the Samaritan community and Jewish-Samaritan relations in the period from the settlement of the Israelites in Palestine to the time of the restoration of Judah after the return from the Babylonian captivity (539 B.C.). The method of intertextual and comparative analysis of selected biblical and extra-biblical texts was used. The results of the effort do not allow answering the question of when exactly the so-called Samaritan schism took place. Nor does it bring resolution to other contentious issues concerning the history of Jewish–Samaritan relations, since it does not cover the further history of relations between Jews and Samaritans, especially the important period of the Machabaean wars or the reign of the Hasmonean dynasty. By focusing on the writings of the Chronicler, one can better understand the genesis of later events and their impact on the formation of the Samaritan community.

PL

Kontekstem badań było to, by lepiej zrozumieć opisaną przez Kronikarza kwestię odbudowy przez Żydów świątyni i murów Jerozolimy i związane z tymi poczynaniami konflikty z Samarytanami. Pozwala na takie spojrzenie szerokie tło historyczno-kulturowe i religijne genezy społeczności samarytańskiej. Celem badań było ukazanie opisanych w Księgach Ezdrasza i Nehemiasza antagonizmów pomiędzy Żydami i Samarytanami. Jest to próba syntezy tego, co można znaleźć w literaturze przedmiotu na temat ukształtowania się społeczności samarytańskiej i relacji żydowsko-samarytańskich w okresie od osiedlenia się Izraelitów w Palestynie do czasów odbudowy Judy po powrocie z niewoli babilońskiej (539 r. przed Chr.). Posłużono się metodą analizy intertekstualnej i porównawczej wybranych tekstów biblijnych i pozabiblijnych. Wyniki podjętych wysiłków nie pozwalają na udzielenie odpowiedzi na pytanie, kiedy dokładnie dokonała się tzw. schizma samarytańska. Nie przynosi też rozstrzygnięcia innych spornych kwestii, dotyczących historii stosunków żydowsko-samarytańskich, ponieważ nie obejmuje dalszej historii stosunków pomiędzy Żydami i Samarytanami, szczególnie ważnego okresu wojen machabejskich, czy rządów dynastii Hasmoneuszy. Koncentrując się na pismach Kronikarza, można lepiej zrozumieć genezę późniejszych wydarzeń oraz ich wpływ na ukształtowanie się społeczności Samarytan.

5

Znak Jonasza. Refleksja nad aktualnością kontrowersyjnego proroka

20%

Jankowski S.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2019

|

vol. 40

|

issue 2

11-23

EN

The Book of Jonah raises the question whether the Gentiles are entitled to the hope of salvation enjoyed by the Jews. The protagonist of the history illustrating this problem, is prophet Jonah, who denied them this right and was, therefore, convinced that Ninevites would reject his appeal to conversion. However, the city was converted and Jonah blamed God for the fact that history did not go his way. That story, actually a novella with satirical overtones, stigmatizes the narrow-mindedness of thinking characterizing the author’s contemporaries who adhered to the rigorous separatism of Judeans and pagans. The problem was undoubtedly relevant in the days of Christ, since it was recalled by Him in the polemic with the Pharisees. The early Church interpreted this book in the light of Resurrection. In the present article, it is argued that the Book of Jonah as a call to personal conversion not only from sins, but also from the narrowness of thinking as regards different believers, because salvation can only be ensured “the sign of Jonah”, i.e. the Paschal Mystery.

PL

Księga Jonasza porusza ważny w środowisku judaistycznym problem prawa również pogan do nadziei zbawienia, jakim cieszą się Żydzi. Protagonistą historii ilustrującej ten ciągle aktualny problem jest prorok imieniem Jonasz, którego Bóg obarczył misją głoszenia Niniwitom konieczności nawrócenia jako warunku ocalenia. Próba Jonasza uchylenia się od tej misji – nie wierzył, by Niniwici wzięli sobie do serca jego apel – się nie powiodła. Ponieważ miasto się nawróciło, a Jonasz miał to za złe Bogu, że historia toczy się nie po jego myśli, Bóg posłużył się krzewem rycynusu, aby przekonać niesfornego proroka, że Jego intencją jest, aby grzesznik – czy Żyd, czy poganin – się nawrócił i żył. Historia Jonasza, właściwie nowela o wydźwięku satyrycznym, piętnuje ciasnotę myślenia współczesnych autorowi rodaków, którzy – być może pod wpływem reformy Ezdrasza-Nehemiasza – wyznawali rygorystyczny separatyzm Judejczyków i pogan. Problem był aktualny i w czasach Chrystusa, skoro w swojej polemice z faryzeuszami przywołał On postać Jonasza. Pierwotny Kościół odczytywał tę księgę już w świetle zmartwychwstania Jezusa, podczas gdy wyznawcy judaizmu nie chcieli jej uznać jako dowodu boskiej i mesjańskiej Jego misji. W świetle wypowiedzi Jezusa Księga Jonasza jest wezwaniem do kierowania się przesłankami wiary zawartymi w historii zbawienia, do osobistego nawrócenia nie tylko od grzechów, ale i od ciasnoty myślenia, wreszcie, że ocalenie/zbawienie może zapewnić dopiero uznanie Go jako Zbawiciela, czego rękojmią jest „znak Jonasza” czyli Misterium Paschalne.

Refine search results

1 Latopisy Akademii Supraskiej

1 Scriptura Sacra

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 The Biblical Annals

1 Łódzkie Studia Teologiczne

1 2022

1 2021

1 2019

1 2017

1 1976

1 Habura I.

1 Jankowski S.

1 Kandzia M.

1 Ćwikła J.

1 Łach S.

Ks. Tomasz Jelonek, Historia Izraela. Od niewoli babilońskiej do upadku powstania Bar-Kochby, Petrus, Kraków 2019, ss. 143.

Swój i obcy. Biblijny Izrael w walce o tożsamość

Dzieje Izraela w psalmach i w Pięcioksięgu

Antagonizmy jerozolimsko-samarytańskie w Księgach Ezdrasza i Nehemiasza

Znak Jonasza. Refleksja nad aktualnością kontrowersyjnego proroka