Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: historiografia polska XVIII w.

Sort By:

Limit search:

Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część II: „Recherches sur les titres... ” Feliksa Łoyki

100%

Kurkowski J.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

2017

issue 11

109-134

The article contains analysis of Feliks Łoyko’s thesis (1717-1779) „Recherches sur les titres portés en différents tems par les souverains de Russie et de Moscovie” (manuscript preserved at the Czartoryski Library in Kraków, No. 1118). Łoyko’s text was mainly an attempt to complete and elaborate Martin Schmeizel’s concept (1679-1747), and also of Karol Wyrwicz (1717-1793), although preliminary research did not enable him to significantly deepen nor formulate anew all the discussed topics. The unfinished writings of Łoyko are probably a working version of the text conceived as a polemic brochure, prepared in stages (from app. 1768 to app. 1772), a brochure which was tightly connected with the situation of the Polish-Lithuanian Republic at that time. Łoyko’s source-based deliberations are an element of a whole sequence of publishing initiatives that began already in the 40s of the 18th century and which referred to a scientific programme announced by Józef Andrzej Załuski in the brochure Programma Literarium... (Warsaw 1732).

Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część I: do pierwszego rozbioru

80%

Kurkowski J.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

2015

issue 9

199-240

The author undertakes to characterise the image of Russia in the Polish literaturę of the era of King Stanisław Poniatowski (including editorial projects, which actually never came to fruition). The article brings the story to the First Partition of the Polish-Lithuanian Commonwealth (1772). Interest in the history of the mighty neighbour, who markedly infl uenced the course of political events in the Commonwealth, can be noticed as early as during the reign of King Augustus III. It accompanied the tendency to widen the scope of the view of the surrounding world brought in by the erudite historiography in the editorial programme of the Załuski Library (opened to the public in 1747). This in turn explains the interest in primary sources, bibliography, chronology, and the history of Russia itself. However, the results of these interests seem modest. The majority of the works that appeared were based on popular French literature. The Polish authors made little effort to use their superior knowledge of the Ruthenian world amalgamated with the fabric of the Commonwealth (language, Eastern Christianity, customs). Instead, they preferred to keep to the French compilations, copy or adapt their views, patterns, and evaluations, even if they were conscious of the structural fallacies of such historiography. The other thing evident in the analysed writings is the presence of the negative stereotype of the “Muscovite”. This stereotype appeared in the Commonwealth not later than during the XVII century.

Celem badawczym jest charakterystyka obrazu dziejów Rosji w polskim piśmiennictwie epoki stanisławowskiej (z uwzględnieniem niezrealizowanych ostatecznie inicjatyw wydawniczych). Artykuł obejmuje okres do I rozbioru polsko- litewskiego państwa (1772). Zainteresowanie dziejami potężnego sąsiada, wpływającego w istotny sposób na bieg wydarzeń w Rzeczpospolitej, ujawnia się już w czasach panowania Augusta III wraz z dążeniem do poszerzenia oglądu świata i startem opartego na wzorcach historiografii erudycyjnej programu edytorskiego Biblioteki Załuskich (otwartej dla publiczności w 1747 r.). Te wzorce objaśniają zainteresowanie kwestią źródeł do historii Rosji, bibliografii przedmiotowej, chronologii, faktografii. Osiągnięcia okazują się jednak dość skromne, bowiem podstawę wiedzy o historii Rosji stanowiła głownie popularna literatura francuskojęzyczna. Autorzy polscy nie starają się wykorzystać swej lepszej znajomości wtopionego w przestrzeń kulturową Rzeczypospolitej „ruskiego” świata (języka, prawosławia, obyczajów). Wolą korzystać z dorobku francuskich kompilatorów, powielać lub adaptować ich ujęcia, schematy i oceny, nawet ze świadomością strukturalnych wad tego dziejopisarstwa. W analizowanym piśmiennictwie można dostrzec też wpływ ugruntowanego w Rzeczypospolitej przynajmniej od XVII w. negatywnego stereotypu „Moskala”.

Refine search results

2 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

1 2017

1 2015

2 Kurkowski J.

Search results

Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część II: „Recherches sur les titres... ” Feliksa Łoyki

Dzieje Rosji w piśmiennictwie doby stanisławowskiej. Część I: do pierwszego rozbioru