Search results

1

Homo Oeconomicus as the Foundation of Educational Practices

100%

Świrko-Pilipczuk J.

Opuscula Sociologica

|

2015

|

issue 1(11)

49-57

EN

As a doctrine informing social change, liberalism is typically assumed to create a pedagogical context for reading and analyzing the essence and sense of educational practices. It is an official Polish transformation ideology, educational change included. This paper claims liberalism to be a mere declarative ideology; in reality the basis for social practices, also those related to education is neoliberalism. This means that the core value and aim of education (including higher education) is to shape an identity conforming to the free market system. As a result, radical market ideologies inform educational practices and procedures, a mechanism which A. Giroux calls the terror of neoliberalism and states it aims at colonizing the minds and producing people with market-determined characteristics. Such a mechanism is grounded in the conception of a human being called homo oeconomicus.

PL

Autorka przyjmuje, że liberalizm jako doktryna zaangażowana w społeczną zmianę tworzy pedagogiczny kontekst odczytywania i analizowania istoty i sensu praktyk edukacyjnych. Jest on oficjalną ideologią przemian w naszym kraju, w tym także przemian oświatowych. Należy podkreślić, że jest to jednak ideologia jedynie deklaratywna. Realnie zaś podstawą praktyk społecznych, w tym edukacyjnych, jest neoliberalizm. Oznacza to, że wartością i celem podstawowym edukacji, także edukacji uniwersyteckiej, jest kształtowanie tożsamości funkcjonalnej wobec systemu wolnorynkowego. Sprawia to, że radykalne ideologie rynkowe dokonują zawłaszczenia struktur i praktyk edukacyjnych. Zmierzają one do całkowitego sfunkcjonalizowania specyficznych dla nich sposobów myślenia i działania. Zabiegi te, które A. Giroux określił jako terror neoliberalizmu, zmierzają do całkowitego skolonizowania umysłów i wyprodukowania ludzi o określonej przez rynek jakości. Mają one swoje podstawy w określonej koncepcji człowieka – w homo oeconomicus.

2

New Institutionalism: a Platform for Productive Integration in Social Sciences

94%

Chmielewski P.

Warsaw Forum of Economic Sociology

|

2010

|

vol. 1

|

issue 1

9-88

EN

The author formulates a thesis that a new institutionalism (NI) offers a viable platform for integration of various disciplines of social sciences. The thesis is supported by a number of arguments. First, new institutionalism creates a convenient theoretical framework, which facilitates addressing the essential dilemmas in economics, sociology and other disciplines of social sciences. Second, sociologists continuously recall and reinterpret classic social scientists. In that respect NI appears as an useful approach. Third, NI owes its existence to the key debates in social sciences, thus it is also an area suitable for exploring linkages among various related disciplines. Fourth, NI is a broad heuristic framework. Finally, NI contains normative aspects.

3

Homo Oeconomicus Versus Homo Ethicus

94%

Czerwonka M., Łuba P.

Journal of Management and Financial Sciences

|

2015

|

vol. 21(3)

71-86

EN

The aim of this paper is to show the conflict between a traditional paradigm of homo oeconomicus and a new approach to finance – homo ethicus. The authors present the concept of rationality in economics, then show the important place of ethics in finance and in the ongoing financial crisis. Finally, the authors give some examples of homo ethicus in praxis by explaining the ethical theory of investment and the motives for ethical investing.

4

Moralny aspekt "niewidzialnej ręki" w interpretacji Petera Koslowskiego

94%

Kubka J.

|

2009

|

vol. 12

|

issue 1

51-58

EN

Peter Koslowski’s project of ‘ethical economy’ can be understood as an effort to search for human face of late capitalism. In his perspective ‘ethical economy’ is not a simple combination and connection between economy and ethics but is a new approach which includes three fields: theory of ethical premises of economy, concept of ethics profiled towards needs of economy and ethical and economical theory of goods and cultural values. Koslowski reinterprets problems of maximization found in classical economy. He criticizes the model of homo oeconomicus as the model of a reactive man not understood as activated. According to Koslowski, economical theory of market balance also requires reinterpretation. Without assuming that teleology belongs internally to social reality and therefore to market as well, so to create environment for development of human subjectivity, there cannot exist any theory of legitimization of individualistic economic institutions which protect freedom. Without that, Koslowski claims, there can only be theory of social process authority in which the strongest reinforce their positions. Taking subjectivity and auto-referential character of a human being into consideration is the ontological basis, which allows to reach ethical dimension of decision-making processes and responsibility. By analogy, the mechanism of ‘invisible hand’ requires referring to common good. In the age of globalization ‘invisible hand’ is a source of evil.

5

Przesłanki modyfikacji wybranych koncepcji ekonomicznych na skutek pandemii COVID-19

84%

Banaszyk P., Deszczyński P., Gorynia M., Malaga K.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2021

|

vol. 305

|

issue 1

53-86

EN

The authors of the article put forward a thesis about the need to modify or revise the way in which economic sciences are practiced in ontological, epistemological and methodological terms. This results from the impact of a series of factors that appeared in the pre-pandemic period and for which COVID-19 may be a complementary, reinforcing or even directly determining circumstance. The structure of this article was subordinated to the adopted goal. Eight areas were selected for which a set of proposals was made for modifications in economic research. The main method used in the study is critical analysis of the literature.

PL

Autorzy artykułu stawiają tezę o potrzebie modyfikacji sposobu uprawiania nauk ekonomicznych (NE) w aspektach ontologicznym, epistemologicznym i metodologicznym. Wynika ona z oddziaływania splotu czynników, jakie ujawniły się jeszcze w okresie przedpandemicznym, dla których COVID-19 może być okolicznością dopełniającą, wzmacniającą, a nawet wręcz bezpośrednio przesądzającą o zmianie. Struktura artykułu została podporządkowana przyjętemu celowi, którym jest autorskie odniesienie się do postawionej tezy. Jako egzemplifikację obszarów wymagających zmiany wybrano osiem zagadnień, w odniesieniu do których zgłoszono zestaw postulatów konstytuujących pożądane modyfikacje w prowadzeniu badań w NE. Główną metodą wykorzystaną w opracowaniu jest metoda krytycznej analizy literatury.

6

Poczucie szczęścia homo oeconomicus i człowieka szczodrego

83%

Rogowski R.

Prakseologia

|

2012

|

issue 153

135-150

EN

Happiness as an essential goal of human life is the subject of research of many scientiﬁc disciplines like philosophy, sociology, psychology, medicine, economics and theology. The aim of the article is to answer two basic questions: how happy can homo economicus be? and how happy can a generous man be? Firstly, a model of homo economicus is presented and then it is built into the model of generous man. The article presents results of empirical studies indicating happiness factors. On the basis of these, two main theses are formulated. The ﬁrst states that money and higher income contribute to happiness, while the second one indicates that being generous also contributes to happiness. Measuring the strength of the impact of both factors on human happiness remains a methodological problem.

7

Literatúra v diskurzoch literárnej vedy a európskych školských politík. Zrážka kódov v „ekonskej rozprávke”

83%

Golema M.

Conversatoria Litteraria

|

2018

|

issue 12

13-36

PL

The study points out the difference between literary science code and school politics code, manifested especially within a topic of literary education problems. It observes a relation between a simplified model of human being as “homo oeconomicus“ (econ) and models in several human sciences including behavioural economy. The study contains a case study of a group of literary actions as “operations“ with text of “econ fairy tales“. The “econ fairy tale” is described as a new variant of a fairy tale genre. Methodological base of the study is empirical literary science and critical discourse analysis.

8

Towards common Christian response to the anthropological challenges? Pope’s Francis encyclical letter Laudato si’ and the Justice, Peace and Integrity of Creation programme of the World Council of Churches

83%

Kantyka P.

Studia Oecumenica

|

2018

|

vol. 18

25-40

PL

Artykuł zawiera porównanie sposobu formułowania wyzwań stawianych przez i stojących przed chrześcijańską antropologią teologiczną tak w katolickim ujęciu papieża Franciszka w Laudato si’, jak i z dokumentami składającymi się na program Światowej Rady Kościołów Sprawiedliwość, pokój i integralność stworzenia. Diagnozowane wyzwania dotyczą przede wszystkim ochrony życia ludzkiego przed niebezpieczeństwem bezpośrednim oraz – w szerszym zakresie – ochrony środowiska naturalnego jako niezbędnego do podtrzymania życia, w tym życia ludzkiego na Ziemi. Wiele zagrożeń, przed jakimi staje dziś ludzkość, ma swe źródło w wypaczeniu pojmowania człowieka jako stworzenia Bożego obdarzonego niezbywalną godnością, z której wynikają przyrodzone mu prawa. Dla przezwyciężenia redukcjonistycznej wizji człowieka potrzebne jest „nawrócenie antropologiczne”. Drogę pokonania zagrożeń wskazuje też koncepcja „ekonomii życia” rozwijana w dokumentach ŚRK.

EN

The article contains a comparison of the way of formulating the challenges posed by and facing Christian theological anthropology in the Catholic approach of Pope Francis in Laudato si’, as well as documents that impose on the program of the World Council of Churches: Justice, peace and integrity of creation. The diagnosed challenges relate primarily to the protection of human life from direct danger and in a wider scope of protection of the natural environment as necessary to sustain life, including human life on Earth. Many of the threats humanity faces today have their source in distorting the understanding of man as a creature of God endowed with inalienable dignity, which results in his inborn rights. To overcome the reductionist vision of a man, an “anthropological conversion” is needed. The way of overcoming the threats is also indicated by the concept of the “economy of life” developed in the WCC documents.

9

Methodology…?! Why? Some methodological aspects of the controversy between mainstream economics and institutionalism

83%

Galbács P.

Economics and Business Review

|

2017

|

vol. 3(17)

|

issue 3

112-134

EN

Mainstream economics has been running the gauntlet of adverse criticism for decades. These critiques claim as a message of central importance that mainstream economics has lost its relevance for understanding reality. By making a brief comparison between the methodological strategies of the main stream and institutional economics I suggest that the firm demarcation between the streams stems from the difference between their methodologies. Its peculiar interest directed mainstream economics to take a unique methodological path and consequently the adherents have not been able to be on the lookout for certain facets of socio-economic reality. However, the chosen path, the axiomatic-deductive strategy proved to be an appropriate method for identifying economic laws. This claim is justified even by some recent efforts of new institutional economics. In order to support the conversation between the schools I highlight some causes that currently make it impossible to start a rational discourse.

10

Moralna ekonomia - homo oeconomicus jako istota pomagająca innym

83%

Ostapiuk A.

Ekonomia XXI Wieku

|

2017

|

issue 1 (13)

70-90

PL

Od rewolucji marginalistycznej ekonomia oddalała się od etyki. Skupienie się na działaniach człowieka, a nie jego motywacjach, spowodowało uproszczenie w postrzeganiu człowieka jako maksymalizatora użyteczności. W artykule pokazano problemy wynikające z przedstawienia ludzkiej natury jako walki altruizmu z egoizmem. Człowiek ma wzgląd na innych, ale jest wiele czynników powodujących, że im nie pomaga. Najlepiej widać to na przykładzie żyjących na świecie setek milionów głodujących. W artykule wykorzystano koncepcję efektywnego altruizmu, aby zaprezentować problemy dotyczące rozumu i emocji, które sprawiają, że nie pomagamy, mimo że chcemy to czynić. Wykorzystano przemyślenia Adama Smitha − filozofa moralnego, aby szerzej spojrzeć na ludzką naturę i pokazać, jak wiele w człowieku jest mechanizmów sprawiających, że bierze on pod uwagę innych, a robi to nie dla własnego zysku, lecz dlatego, że jest istotą moralną

11

Matematyzacja ekonomii - grzech pierworodny? Wieloaspektowa analiza wpływu i przyczyn

83%

Ostapiuk A.

Ekonomia XXI Wieku

|

2017

|

issue 1 (13)

91-104

PL

Celem artykułu jest wskazanie, w jaki sposób matematyka wpłynęła na ekonomię, a także krytyczna analiza tego procesu. Artykuł rozpoczęto od zbadania wpływu matematyki na inne nauki, począwszy od czasów starożytnych Greków. Kartezjusza zaprezentowano jako osobę, za sprawą której matematyka stała się królową nauk. Następnie przeanalizowano zwiększenie wpływu matematyki na życie intelektualne. Pozytywizm jest ujęto jako asumpt do rewolucji marginalistycznej. Od tego momentu matematyka miała coraz większy wpływ na ekonomię. Moment kulminacyjny w tej relacji przypadł na okres po II wojnie światowej − w tekście ten wpływ przedstawiono w różnych ujęciach. W tekście podjęto również próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, dlaczego mariaż ekonomii i matematyki jest możliwy i dlaczego ekonomia neoklasyczna tak chętnie na niego przystała. W artykule omówiono negatywne konsekwencje tego połączenia, z kryzysem z 2008 roku włącznie, a także wysunięto propozycję, by ekonomia korzystała z matematyki jako narzędzia, a nie traktowała jej jako celu samego w sobie

12

Requiem dla Homo Oeconomicus

71%

O'Boyle E.

Pieniądze i Więź

|

2013

|

vol. 16

|

issue 2(59)

7-16

EN

Homo economicus rests on the silent premises that human communication today is no different than it was in Adam Smith’s day and therefore human beings relate to each other and to themselves no differently than 225 years ago. In essence, the development of the telegraph followed by the telephone, radio, television, fax, email, and internet have had no bearing on the way we think about economic agency. Homo economicus never changes. Proclaiming a requiem for homo economicus is more than just clever rhetoric. It is based on more than just expressions borrowed from other disciplines. The call is grounded in an understanding of human nature that surfaced with the development of electronic communication which altered our awareness of others and of ourselves and gave birth to the philosophy of personalism. Burying homo economicus and substituting homo socioeconomicus bring the basic unit of economic analysis out of the individualism of the 17th and 18th centuries into the personalism of the 20th century.

PL

Homo oeconomicus opiera się na cichych założeniach, że dzisiejsza komunikacja międzyludzka nie różni się od tej z czasów Adama Smitha, zatem istoty ludzkie odnoszą się do siebie nie inaczej niż 225 lat temu. W zasadzie wynalezienie telegrafu, a później telefonu, radia, telewizji, faksu, e-maila i internetu nie miało wpływu na sposób, w jaki postrzegamy działalność ekonomiczną. Homo oeconomicus jest niezmienny. Proklamowanie requiem dla homo oeconomicus jest czymś więcej niż tylko zmyślną retoryką. Oparte jest na czymś więcej niż tylko pojęciach zapożyczonych z innych dyscyplin. Wezwanie jest ugruntowane w zrozumieniu natury ludzkiej, wynurzającej się wraz z rozwojem elektronicznej komunikacji, która zmieniła nasze postrzeganie innych i nas samych oraz dała początek filozofii personalizmu. Pochowanie homo oeconomicus i zastąpienie go homo socioeconomicus przenosi elementarną część analizy ekonomicznej z indywidualizmu siedemnastego i osiemnastego wieku w personalizm wieku dwudziestego.

13

Why tourist entrepreneurs are not homo oeconomicus? The case of a Polish mountain destination

71%

Czernek K., Marszałek P.

Economics and Business Review

|

2017

|

vol. 3(17)

|

issue 2

51-78

EN

The neoclassical concept of homo oeconomicus has barely been discussed in the context of tourist entrepreneurs. Using a convergent approach, we present a complex research on the rationality of those occupied with tourism. We discuss to what degree the critique of homo oeconomicus is justified when one considers entrepreneurs in the tourism sector. We analyse this issue with use of qualitative research in the context of the decision as to whether to enter into cooperation with other entities within a mountain tourist destination in the south of Poland. On the basis of the research we broaden the knowledge on the incentives and behaviour of tourist entrepreneurs.

14

Racjonalni inwestorzy zamiast racjonalnych oczekiwań w hipotezie rynku efektywnego

71%

Mikołajek-Gocejna M., Urbaś T.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 481

33-53

PL

Napływające na rynek informacje wpływają nie tylko na ceny bieżące, ale również na oczekiwane ceny w przyszłości, które są ustalane na rynku terminowym. Ceny na rynku terminowym niosą istotne informacje o oczekiwaniach inwestorów. Założenie neoklasycznej racjonalności inwestorów (metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych DCF w czasie ciągłym) prowadzi do wniosku, że testy hipotezy rynku efektywnego (EMH) opierające się tylko na danych z przeszłości i teraźniejszości mogą dawać błędne wyniki. Pominięcie oczekiwań inwestorów co do przyszłości utrudnia dostrzeżenie ewentualnego nowego trendu cen powstałego po dotarciu do inwestorów nowej informacji. Wyłączenie z testowania EMH oczekiwanych wartości zmiennych w przyszłości jest sprzeczne z zasadą racjonalności inwestora. Aby zmniejszyć ryzyko nieprawidłowego wyniku testów EMH, postuluje się włączenie do badań oczekiwanych przez inwestorów cen i zmiennych fundamentalnych w przyszłości.

15

Rola instytucji w programie ekonomii postwalrasowskiej Davida Colandera stanowiącej fundament nowej ekonomii złożoności (complexity economics)

67%

Kędzierski M.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2013

|

issue 2-3(24-25)

90-101

PL

Głównym celem artykułu jest (1) przedstawienie podstawowych założeń ekonomii postwalrasowskiej, nurtu teoretycznego zapoczątkowanego w latach dziewięćdziesiątych XX w. przez amerykańskiego historyka myśli ekonomicznej Davida Colandera. Podważa on fundamentalne twierdzenia XX-wiecznej ekonomii, które czerpią z koncepcji naukowych Leona Walrasa, zwłaszcza w zakresie teorii ogólnej równowagi ekonomicznej. Jednym z kluczowych elementów programu ekonomii postwalrasowskiej jest uwzględnienie instytucji jako pozacenowego mechanizmu koordynacji procesów gospodarczych. Pozostałymi celami niniejszego tekstu są: (2) wskazanie sposobu, w jaki elementy heterodoksyjnych szkół ekonomii włącza się do głównego nurtu w ramach nowego zjawiska, jakim jest tzw. ekonomia złożoności (complexity economics), oraz (3) przedstawienie propozycji koniecznych zmian w zakresie metodologii ekonomii. W ramach zakończenia przedstawione zostaną (4) rozważania na temat implikacji koncepcji teoretycznych Colandera i innych przedstawicieli nowego nurtu ekonomii dla polityki gospodarczej.

EN

The main aim of the article is to present the basic elements of post-Walrasian economics, an economic school initiated in the 1990s by David Colander, American historian of economic thought. Colander questions the fundaments of mainstream economics, based inter alia on Leon Walras s theory of general equilibrium. One of the key elements of the post-Walrasian economics is the acknowledgement of institutions as non-price coordination mechanism in the economy. The article discusses how elements of heterodox economic schools are introduced into the mainstream economics within the new complexity economics, and suggests essential amendments to the methodology of economics. As a conclusion, the author presents the implication of the economic thought of David Colander and other representatives of complexity economics for the economic policy.

16

Antropologiczne granice ekonomii

67%

Wnorowski H.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2014

|

vol. 13

|

issue 1

PL

Prof. zw. dr hab. HENRYK WNOROWSKI – profesor zwyczajny nauk ekonomicznych, kierownik Katedry Nauk o Przedsiębiorstwie, dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania Uniwersytetu w Białymstoku. Autor licznych publikacji z zakresu nauk ekonomicznych m.in. "Polityka akcyzowa a rozwój przemysłu spirytusowego w Polsce w latach 90-tych" (2000), "Podatek akcyzowy od wyrobów spirytusowych w Polsce : testowanie krzywej Laffera" (2010), "Instytucjonalne uwarunkowania działalności przedsiębiorstw w krajach Unii Europejskiej" (2011), "Wpływ podatków na wzrost gospodarczy i konkurencyjność w ujęciu instytucjonalnym" („Gospodarka Narodowa”, 2010), "Excise Tax Revenue on Spirits in Poland : An Attempt for Laffer Curve Theory Verification" („Optimum”, 2012), "Poszukiwanie najbardziej pożądanych cech menedżera w warunkach kryzysu" („Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, 2013), "Assorted Methods of Making of Pricing Decisions in an Enterprise" („Studies in Logic”, „Grammar and Rhetoric”, 2014).

EN

The purpose of the article is to review the hypothesis that economics as a science, at least in its utilitarian aspects, encounters certain anthropological boundaries that limit its effectiveness. The author starts his argumentation with the outlining of historical context of contemporary economics, with particular regard to the concept of homo oeconomicus. Then he argues that cultural hegemony of the Western civilisation has made the concept of economic man believable. If so, the fundamental question is what are the sources of the problems of contemporary economies? Is it possible that economics as a scientific discipline cannot answer the questions of the causes of the crisis we are observing today? In his answering the question, the author points out two reasons: – The split between economy and traditional Christian values. The author quotes a Chinese government economist Zhao Xiao – the author of an essay Market economies with Churches vs. Market Economies Without Churches, in which he formulates a thesis that the source of the Wester economic success results from the fear of the Last Judgement. ‘Market economy is effective, as it prevents one from idleness, but can also encourage people to lie and hurt others . Therefore it requires moral support’. And this is guaranteed only by Christianity. – Weakening the importance of responsibility in economic and political activity in today’s economy.

17

Ubóstwo, jako przejaw nieefektywności rynku

67%

Ignaciuk E. B., Kiwak W.

Pieniądze i Więź

|

2014

|

vol. 17

|

issue 3(64)

132-141

PL

W ekonomii głównego nurtu, która zakorzeniona jest w ekonomii neoklasycznej, istnieje przekonanie, że wolny, egoistycznie motywowany podmiot rynku działa na rzecz dobra własnego, a wolny, elastyczny mechanizm rynkowy, koordynując działania jednostek, przyczynia się do powstania długotrwałego, harmonijnego porządku wyższego rzędu – równowagi gospodarczej i homeostazy społecznej. Interes prywatny jest zatem zgodny z interesem społecznym. Analizowany model gospodarki rynkowej opiera się jednak na uproszczonych i kwantyfikowalnych założeniach. Koncentrując się na wymiarze materialnym, daje nierealistyczny obraz człowieka i jego świata. Pomija kwestię wielkości i struktury zasobów materialnych, którymi dysponują podmioty rynkowe. W przyjętym do rozważenia modelu najważniejsze jest twierdzenie, zgodnie z którym stan równowagi w gospodarce konkurencyjnej, to taki, w którym dostępne zasoby zostały rozdzielone, pomiędzy alternatywne zastosowania w sposób optymalny, tzn. gwarantujący maksymalizację kolektywnego zadowolenia - użyteczności. Stan ten jest wolny od sądów wartościujących, etycznych. W związku z tym, ze stanu Pareto-optymalnego nie możemy wyprowadzić informacji na temat bogactwa, czy ubóstwa, będącego doświadczeniem jednostki. Bogactwo i ubóstwo można zdefiniować, jedynie wówczas, gdy osadzimy te zjawiska w kontekście etycznym, kulturowym i społecznym. Kontekst społeczny, podobnie jak i polityka państwa oraz niedoskonałości rynku, czy cechy indywidualne, mogą stanowić istotną przyczynę ubóstwa. Wbrew twierdzeniom ekonomii głównego nurtu, niosącym informację o korzystnym wpływie wzrostu gospodarczego na poziom dobrostanu jednostki, można dostrzec zjawisko narastających nierówności społecznych, w tym różnic dochodowych. Problemem pozostaje także pomoc ludziom ubogim. Z faktu, jak rynek rozdzielił zasoby nie wynika bowiem konieczność pomocy. Jeśli na fakt nałożymy dyrektywę moralną, wówczas pojawia się powinność pomocy wszystkim tym, którzy jej potrzebują. Pomoc ludziom ubogim z punktu widzenia ekonomii rynkowej jest działaniem nieracjonalnym. Rodzi się więc konieczność poszerzenia obszaru zainteresowań ekonomii o wiedzę dotyczącą człowieka. Wymaga to zatem rewizji dominującego modelu w ekonomii.

EN

In the mainstream economics, which is rooted in neoclassical economics, there exists a belief that free, selfishly motivated subject in the market operates for his own good, and free, flexible market mechanism, coordinating the actions of individuals, contributes to the long-term, harmonious higher order - the balance of economic and social homeostasis. Private interest is therefore consistent with the public interest. The analyzed model of a market economy, however, is based on simplified and quantifiable assumptions. Focusing on the material dimension, it gives an unrealistic picture of a man and his world. It ignores the issue of the size and structure of the material resources available to market operators. In this model, the most important is the claim, according to which a state of equilibrium in a competitive economy, is one in which the available resources are allocated between alternative uses in an optimal way, i.e. ensures maximization of collective satisfaction - usability. This state is free from value and ethical judgments. Therefore, from the Pareto-optimal state we cannot derive information about wealth or poverty, which is the experience of the individual. Wealth and poverty can be defined only if we judge these phenomena in ethical, cultural and social context. The social context, like the state policy and market failures, or individual characteristics, can be a significant cause of poverty. Contrary to the claims of mainstream economics, which carry the information about the beneficial effects of economic growth on the level of welfare of the individual, there can be seen the phenomenon of growing social inequality, including income differences. The problem is also helping poor people, because form the fact of how the market distributed resources, does not result the need for aid. However if we impose the moral directive, there appears the duty to help all those who need it. Help for the poor from the point of view of a market economy is an irrational action. This raises the necessity to expand the area of interest of economy on the knowledge of the man. This therefore requires revision of the dominant model in economics.

18

Homo academicus w świecie homo oeconomicus. O obszarach i przejawach zmagań z akademickim zniewoleniem

67%

Czerepaniak-Walczak M.

Pedagogika Szkoły Wyższej

|

2014

|

issue 1

11-24

EN

In the text I am seeking the answer of a question about conditions and possibilities of functioning homo academicus at the university formed by the homo oeconomicus, according to the rules of neoliberalism. Both are ideal types (in the sense of M. Weber). Taking it as a frame of this text is a consequence of presence of these concepts in the debate on the condition of the university. Differences between them help to see the tensions, in particular between the orientation towards research and learning and the orientation towards the pro fi t, the opposition of the academic and the market discourse, as well as humanistic and economic paradigm. These tensions affect of the research and educational teleology. In this text I am trying to pinpoint conditions of experiencing the trouble and enslaving, peculiar to both perfect types and in that theoretical frame I seek the possibility and chances of coping by subjects of the university with these restrictions. In the end are questions for conditions of co-existing of these two types at the university of nowadays. In the text I am seeking the answer of a question about conditions and possibilities of functioning homo academicus at the university formed by the homo oeconomicus, according to the rules of neoliberalism. Both are ideal types (in the sense of M. Weber). Taking it as a frame of this text is a consequence of presence of these concepts in the debate on the condition of the university. Differences between them help to see the tensions, in particular between the orientation towards research and learning and the orientation towards the pro fi t, the opposition of the academic and the market discourse, as well as humanistic and economic paradigm. These tensions affect of the research and educational teleology. In this text I am trying to pinpoint conditions of experiencing the trouble and enslaving, peculiar to both perfect types and in that theoretical frame I seek the possibility and chances of coping by subjects of the university with these restrictions. In the end are questions for conditions of co-existing of these two types at the university of nowadays.

19

Funkcje obrazu człowieka w ekonomii

67%

Horodecka A.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2012

|

vol. 88: Pomiędzy polityką stabilizacyjną i polityką rozwoju

9-39

PL

Tematem opracowania jest problematyka obrazu człowieka w ekonomii. Celem jest zrozumienie tego terminu, a więc znalezienie jego możliwie pełnej definicji. W tym celu postawiono pytanie o funkcje jakie spełnia obraz człowieka w ekonomii i wyróżniono funkcje: deskryptywną, pozytywną i normatywną. Następnie podjęto próbę zdefiniowania obrazu człowieka jak też wskazania jego najważniejszych komponentów i cech charakterystycznych. Wykazano, od czego obraz człowieka zależy (nie tylko od zmian otoczenia, ale także od obrazu świata) oraz na co wpływa - faktyczne zachowania podmiotów gospodarczych (wynikające z ich zakorzenienia systemowego), jak też teorie ekonomiczne, poprzez wpływ na teorie zachowania.

EN

The subject of the research paper concerns a image of a man in economics. The paper aims at understanding this concept and funding its complete definition. Therefore, a question concerning functions of a image of a man in economics has been put forward and descriptive, positive and normative functions have been distinguished. The attempt to define the image of homo oeconomicus has been also made along with indicating its major components and characteristic features. The paper points out the factors determining the image of a man (these are not only changes within the surrounding, but also the image of the world) and what these factors influence – actual behavioural patterns of entities (resulting from the system they are rooted in) as well as economic theories through their impact on theories of behavioural patterns.

20

The Evolution of the Economic Man. From Homo Oeconomicus to Homo Moralis

67%

Kargol-Wasiluk A., Wildowicz-Giegiel A., Zalesko M.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2018

|

vol. 293

|

issue 1

33-57

PL

Celem artykułu jest analiza koncepcji homo oeconomicus, będącej jednym z podstawowych fundamentów ekonomii głównego nurtu w porównaniu do alternatywnych podejść, zaprezentowanych przez przedstawicieli ekonomii heterodoksyjnej, m.in. ekonomii behawioralnej i neuroekonomii. Szczególną uwagę zwrócono na model REMM (Resourceful, Evaluative, Maximising Man), który wydaje się być brakującym ogniwem pomiędzy homo oeconomicus i homo moralis. Przyjęto jednocześnie, że wąska interpretacja homo oeconomicus, kierującego się własnym interesem, stanowi zbyt duże uproszczenie i taki paradygmat w realnym świecie może być szkodliwy dla społeczeństwa. Artykuł ma charakter przeglądowy i został napisany na podstawie literatury przedmiotu, w tym materiałów źródłowych. W badaniach wykorzystano podejście zarówno deskryptywne, jak i interdyscyplinarne. W wyniku przeprowadzonej analizy sformułowano wniosek, że wyjaśnienie ekonomicznych zachowań człowieka wymaga bardziej holistycznego i dynamicznego ujęcia. Wskazano na niekompletność i nieadekwatność paradygmatu homo oeconomicus w stosunku do rzeczywistości. Zauważono, że racjonalność człowieka ekonomicznego wynika nie tylko z troski o własny interes, ale również z jego zakorzenienia w społeczeństwie i kulturze. Badanie pokazało, że zachowanie ekonomiczne zależy od kontekstu i jest dodatkowo zdeterminowane przez moralność, która wywodzi się z systemów społecznych i religijnych. W konkluzji stwierdzono, że człowiek gospodarujący nie może być zredukowany wyłącznie do maszyny koncentrującej się jedynie na swoim własnym interesie materialnym. Ocena moralna jednostki podejmującej decyzje w świecie ograniczoności zasobów jest nieunikniona.

EN

This article traces the development of the concept of homo oeconomicus, a fundamental principle of mainstream economics. The concept is compared against alternative approaches proposed by representatives of other schools of thought such as heterodox economics, behavioural economics and neuroeconomics. Special attention is paid to the Resourceful, Evaluative, Maximising Man (REMM) model, which seems to be a missing link between homo oeconomicus and homo moralis. It is simultaneously assumed that the narrow interpretation of homo oeconomicus as a being solely guided by self-interest is oversimplified and that this kind of paradigm may be harmful to society in the real world. The article was written on the basis of a content analysis of literature. For the purposes of the research, both descriptive and interdisciplinary methods were employed. As a result of the conducted analysis, a conclusion was drawn that the explanation of economic behaviours requires a more holistic and dynamic approach. The incompleteness and inadequacy of the paradigm of homo oeconomicus were highlighted. It was noted that the rationality of the economic man results not only from concern for self-interest but also from his embeddedness in society and culture. The study showed that economic behaviour is context-dependent and additionally determined by morality derived from social and religious systems. In conclusion, it was emphasised that the economic man cannot be reduced to a machine concentrating on his own material well-being. The morality of an individual making choices in a world of scarcity is inevitably subject to assessment.

Refine search results

Homo Oeconomicus as the Foundation of Educational Practices

New Institutionalism: a Platform for Productive Integration in Social Sciences

Homo Oeconomicus Versus Homo Ethicus

Moralny aspekt "niewidzialnej ręki" w interpretacji Petera Koslowskiego

Przesłanki modyfikacji wybranych koncepcji ekonomicznych na skutek pandemii COVID-19

Poczucie szczęścia homo oeconomicus i człowieka szczodrego

Literatúra v diskurzoch literárnej vedy a európskych školských politík. Zrážka kódov v „ekonskej rozprávke”

Towards common Christian response to the anthropological challenges? Pope’s Francis encyclical letter Laudato si’ and the Justice, Peace and Integrity of Creation programme of the World Council of Churches

Methodology…?! Why? Some methodological aspects of the controversy between mainstream economics and institutionalism

Moralna ekonomia - homo oeconomicus jako istota pomagająca innym

Matematyzacja ekonomii - grzech pierworodny? Wieloaspektowa analiza wpływu i przyczyn

Requiem dla Homo Oeconomicus

Why tourist entrepreneurs are not homo oeconomicus? The case of a Polish mountain destination

Racjonalni inwestorzy zamiast racjonalnych oczekiwań w hipotezie rynku efektywnego

Rola instytucji w programie ekonomii postwalrasowskiej Davida Colandera stanowiącej fundament nowej ekonomii złożoności (complexity economics)

Antropologiczne granice ekonomii

Ubóstwo, jako przejaw nieefektywności rynku

Homo academicus w świecie homo oeconomicus. O obszarach i przejawach zmagań z akademickim zniewoleniem

Funkcje obrazu człowieka w ekonomii

The Evolution of the Economic Man. From Homo Oeconomicus to Homo Moralis