Search results

1

Ménestrel – sieć w służbie sieci

100%

Draleants I., Ducourtieux C.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2015

|

issue 9

287-298

EN

The authors presents various aspects of the functioning of the international medieval portal Ménestrel. This text was prepared as a paper for the Warsaw conference of the Mnestrel milieu, held at the Polish National Library, in 2014. The authors recounts the beginnings of the portal, its development, and the research fields that are of interest to its editors. The international character of the collaborators of the portal is emphasised, as well as the fact that all contributrs are volunteers working for the common cause. Thanks to their effort, M nestrel is counted among the most important medieval research and documentation projects on the Internet. One of the fi elds that has gained prominence among the Ménestrel group lately is digitisation of medieval manuscripts and making tchem accessible on the network.

PL

Autorki przedstawiają rożne aspekty związane z funkcjonowaniem międzynarodowego portalu mediewistycznego Ménestrel. Okazją do powstania artykułu była doroczna konferencja środowiska związanego z tym portalem, która odbyła się w Bibliotece Narodowej w Warszawie. W artykule zostały przedstawione początki portalu mediewistycznego Ménestrel, jego rozwój oraz obszary badawcze będące w polu zainteresowania redaktorów. Podkreślone zostały aspekty międzynarodowej współpracy kilkuset współpracowników portalu, którzy, pracując w charakterze wolontariuszy, doprowadzili do tego, że portal Ménestrel należy do najważniejszych przedsięwzięć naukowych i dokumentacyjnych poświęconych średniowieczu w Internecie. Jednym z obszarów, które ostatnio znalazły się w polu zainteresowania grupy Ménestrel, jest digitalizacja rękopisów średniowiecznych i udostępnianie ich w sieci.

2

Społeczeństwo i kultura jako definicyjny kontekst badań nad wpływem technologii na ponowoczesnego człowieka

94%

Nowak P. P.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2021

|

issue 65

197-211

EN

Based on an analysis of selected definitions of the terms used for society and culture, the author creates the sociological theoretical framework for the article. In conjunction with the characterized phenomenon of digital transformation, extensive and far-reaching conclusions are formulated on the impact of new technology for postmodernity. In relation to the scientific achievements of Buber and Tischner, the author deeply analyzes the assumptions of philosophy of dialogue. This allows the observation of a wide dimension in the relationship between the relational nature of social relations, the condition of the individual, the durability of the systems humans create, the technocratic direction of civilizational development and the consumerist attitude to reality in contemporary society of the 21st century. The author describes technological worship and presents the negative consequences of digital transformation processes. On the example of the service sector, the transition is presented as symbolic culture based on the relations and dialogue with technical and functional culture. The research method used in the article is a review of the scientific literature. In the study, the author set the goal of determining the impact of digital transformation on humans in the context of the definition of culture and society. As a result of the research, the author states that technological insight (i.e. looking at technology as a way of resolving all contemporary problems) has the danger of successively weakening man, and could lead to a deepening of social inequalities. The author also emphasizes the need to deepen research on the consequences of the digital transformation on society and culture and to develop models that can reduce the negative consequences of the change process.

PL

Autor w oparciu o analizę wybranych definicji pojęć społeczeństwo i kultura tworzy socjologiczną ramę teoretyczną artykułu, która w dalszej części staje się, wraz ze scharakteryzowanym zjawiskiem transformacji cyfrowej, podstawą do formułowania rozbudowanych i daleko perspektywicznych wniosków na temat wpływu nowych technologii na ponowoczesność. W oparciu o dorobek naukowy m.in. M. Bubera i J. Tischnera autor wnikliwie zajmuje się założeniami filozofii dialogu i dostrzega szeroki wymiar zależności pomiędzy relacyjnym charakterem stosunków społecznych, kondycją jednostki i trwałością kreowanych przez nią systemów a technokratycznym kierunkiem rozwoju cywilizacyjnego i konsumpcjonistycznym nastawieniem do rzeczywistości we współczesnym społeczeństwie XXI wieku. Autor opisuje technologiczne uwielbienie i przedstawia negatywne konsekwencje procesów transformacji cyfrowej. Na przykładzie sektora usługowego prezentuje przejście z kultury symbolicznej opartej na relacji i dialogu do kultury techniczno-użytkowej. Metodą badawczą zastosowaną w artykule jest przegląd literatury naukowej. W badaniu autor postawił sobie za cel ustalić, jaki jest, w kontekście definicji kultury i społeczeństwa, wpływ transformacji cyfrowej na człowieka. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że technologiczne zapatrzenie (tzn. upatrywanie w technologii sposobu na rozwiązanie wszystkich problemów współczesności) jest niebezpieczeństwem, które sukcesywnie osłabia człowieka oraz może prowadzić do pogłębienia nierówności społecznych. Autor podkreśla również konieczność pogłębienia badań dotyczących wpływu transformacji cyfrowej na społeczeństwo i kulturę i opracowanie modeli, które pozwolą ograniczyć konsekwencje negatywne procesu zmiany.

3

Humaniści wobec procesów digitalizacji. Dylematy, obawy, bariery w pracy z danymi zastanymi

84%

Kalinowska K.

Kultura i Społeczeństwo

|

2019

|

vol. 63

|

issue 1

7-25

PL

The author reflects on the attitudes of scholars in the humanities and social sciences to digitalization and to work with data stored in digital archives. Her aim is, first, to point out concerns in regard to making source material from research available, and second, to discuss the ethical and methodological dilemmas connected with reusing existing data in qualitative studies. The author presents the pragmatic and ideological motivations that could incline scholars to share material from their research. She also reviews the reasons for not sharing data from source material and not making use of semi-raw materials accessible in digital archives. She explains why researchers may have reservations about participating in the digital circulation of existing data: such reservations result mainly from methodological and ethical questions, consciousness barriers, and the economics of humanist scholarship.

4

Cyfrowe archiwa/bazy danych – wspólnota praktyki w działaniu

84%

Nacher A.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2019

|

vol. 105

|

issue 2

37-46

EN

This article is an attempt at an analysis of digital archiving as a process of forming a community of practice. Such community has coalesced around the ELMCIP Knowledge Base developed by the University of Bergen. It is seen not only as a shift in academic pedagogies, where boundaries between professors and students become blurred, but also as a strategy of the humanities aimed at reclaiming the knowledge work in the age of a novel, ‘cool’ and ubiquitous innovation. The latter is often presented as a goal in itself contributing to fundamental digital disruption, supposedly reorganising society and culture at large. Moreover, establishing such communities of practice is seen as a crucial factor to safeguard the sustainability of digital archives that extends beyond purely infrastructural and technical circumstances.

5

Elektroniczne wydawanie zbiorów korespondencji – dokonania i perspektywy

84%

Joanna Hałaczkiewicz J.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2017

|

vol. 23: List jako szczególny gatunek literacki

302-313

EN

The article discusses the concept of scholarly edition of electronic correspondence and it also describes its most important features such as interactivity, nonlinearity, processuality. Next, technical aspects of creating electronic editions are examined, particularly the issue of coding in TEI-XML. The example is digital edition of letters and texts by Jan Dantyszek prepared by the team from the Department of Editing Sources and Digital Humanities of Warsaw University. Finally, the text presents the possibilities of developing scholarly e-editing of correspondence in the face of the foretold “death of a printing book”.

6

O problemach zarządzania projektowego w humanistyce cyfrowej (na przykładzie Nowej Panoramy Literatury Polskiej)

84%

Szleszyński B.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2019

|

vol. 25: Pamiątka, hołd, laudacja w literaturze i kulturze

209-228

EN

The article presents the problems associated with managing digital humanities projects, as well as the issues of building and maintaining a team based on project funding, utilising the experiences of conducting digital projects in the years 2013–2018 by the team of the New Panorama of Polish Literature (NPLP), acting within the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences. Explored are the few advantages and numerous disadvantages of depending solely on grants when maintaining a team, referring to examples of completed and ongoing NPLP team projects. The article also highlights the problems encountered when working on those projects. The most important conclusion to be drawn from this analysis is that, although project funding can be used to begin the creation of a serious digital humanities project, maintaining it and securing stability for it is not possible without launching regular funding irrespective of the grants awarded.

7

Jak przekazywać naukową wiedzę w Internecie. (Na marginesach kolekcji "PrusPlus" w Nowej Panoramie Literatury Polskiej)

84%

Szleszyński B., Kochańska A., Niciński K.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2015

|

issue 21: Sztuka tracenia, sztuka rezygnacji. Samoograniczenie i autocenzura

348-359

EN

Nowa Panorama Literatury Polskiej (The New Panorama of Polish Literature, NPLP.PL) is a platform for the presentation of research results in the digital environment. It is a part of the Digital Humanities Centre at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences. It consists of separate collections, each telling a different 'scientific story' and using a different form to present content. The interdisciplinary team of the New Panorama of Polish Literature, includes literary and culture researchers, graphic designers and typographers.

8

Korzyści i problemy wynikające z „nadmiaru” danych językowych i z wielości metod ich analizy

84%

Bańko M.

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

|

2018

|

vol. 74

23-30

PL

Ilość i rozmaitość danych, z jakich może korzystać językoznawca dziś, jest nieporównanie większa niż w przeszłości. Nowe dane wpisują się w schemat znany od dawna: obejmuje on dane systemowe, meta-językowe, elicytacyjne, introspekcyjne, tekstowe, a także inne przekazy kulturowe istotne dla badań nad językiem, np. dane ikonograficzne. Nowe źródła danych i nowe narzędzia do ich analizy znacząco jednak wzbogacają warsztat badawczy językoznawcy. Pociąga to za sobą korzyści, ale też rodzi problemy, m.in. problem „nadmiaru” danych, których nie sposób zinterpretować tradycyjnymi metodami, oraz problem interpretacji wyników, gdy dane czerpane z różnych źródeł prowadzą do różnych wniosków. Obfitość danych, zwłaszcza cyfrowych, jest też wyzwaniem dla dydaktyki akademickiej. Niektóre umiejętności wymagane dziś do badań nad językiem daleko odbiegają od tradycyjnego modelu kształcenia filologów.

EN

The amount and variety of data that linguists have at their disposal are incomparably vaster now than in the past. New data fit into the schema known for a long time: this encompasses systemic data, metalinguistic data, elicitation data, introspective data, textual data, and other cultural messages relevant to the study of language, e.g. iconographic data. However, new data sources and new analytic tools significantly enrich linguistic research methodology. This brings benefits but also causes problems: the problem of data “overload” where traditional analytic techniques prove inadequate, and the problem of data interpretation in cases where data drawn from different sources yield different results. The abundance of data is also a challenge to academic training: some research skills now necessary in linguistic studies are far from the traditional model of philological training.

9

Narzędzia cyfrowe w polonistycznej dydaktyce akademickiej – zastosowania, możliwości, perspektywy

84%

Duda B., Lisczyk K.

Forum Lingwistyczne

|

2018

|

issue 5

143-154

EN

The aim of the article is to present the selected digital tools for language analysis which may be applied in the academic didactics during course classes in linguistics. In the first part of the article advanced corpus search engines were discussed, for instance, National Corpus of Polish (NKJP), National Photo-corpus of the Polish Language (NFJP), as well as ChronoPress – Press Texts Portal, Spokes – corpora of conversational speech, and corpus search engine Monco PL. The second part is dedicated to the tools and applications for the individual creation of browsable language resources (Korpusomat, Virtual Laboratory of Transcription), as well as for the complex analysis of the relationships between language units (plWordnet) and the measurement of the degree of the text comprehension (Jasnopis).

10

Xanadu - kraina hiperobfitości

84%

Korwin-Piotrowska D.

Tematy i Konteksty

|

2014

|

issue 4(9)

EN

The review is of a book by Mariusz Pisarski, “Xanadu. Hipertekstowe przemiany prozy” [„Xanadu. Hipertext Changes in Fiction”], first published in 2013. On the one hand, the reviewer appreciates the author’s attempt at a comprehensive presentation of all aspects of hypertext fiction (structure of lexis, hyperlink features, connection models, differences in structure) and its relations with avant-garde literary tradition, theory of literature and text studies, on the other hand she provides some critical remarks concerning numerous mistakes, omissions and inconsistencies. Pisarski’s book presents a wealth of topics and references, provides a summary of existing research positions, but is too cautious in marking out new paths.

11

Metody sztucznej inteligencji w digitalizacji filozofii

84%

Garbacz P.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

57-81

PL

Artykuł jest poświęcony możliwości digitalizacji filozofii przy użyciu formalnologicznych narzędzi wypracowanych w badaniach nad sztuczną inteligencją. Do takich narzędzi zaliczam przede wszystkim artefakty pojęciowe stworzone w inżynierii ontologii oraz metody ich zastosowań. W szczególności omawiam ontologie fundacjonalne, podklasę tzw. ontologii stosowanych, którą uważam za podstawową formę zdigitalizowanej filozofii.

EN

The paper discusses the perspectives of digital philosophy in the context of the formal tools available in Artificial Intelligence. These include, first and foremost, engineering ontologies and the methods of their application. In particular I discuss foundational ontologies, a type of engineering ontologies, which I consider as the basic form of digital philosophy.

12

Komplementarność cyfrowego i tradycyjnego uczenia się i nauczania języków obcych

84%

Gajek E.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2015

|

vol. 6

|

issue 4

123-140

PL

Nauczanie i uczenie się języków obcych jest działem humanistyki cyfrowej. Ma ono charakter interdyscyplinarny, łączy nauki humanistyczne (językoznawstwo, kulturoznawstwo, literaturoznawstwo), społeczne (pedagogikę, psychologię, psycholingwistykę) i coraz częściej technikę cyfrową. Miejsce i rolę technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK) w nauczaniu i uczeniu języków obcych należy rozpatrywać w obszarze badawczym i praktycznym. W obszarze praktyki nauczania języków obcych największe znaczenie ma dostęp do materiałów obcojęzycznych i wykorzystanie narzędzi komunikacyjnych. Zasoby cyfrowe, w tym słowniki jedno- i wielojęzyczne, bazy danych, teksty literackie, filmy, serwisy informacyjne, etc.) stają się podstawowymi materiałami dydaktycznymi w nauczaniu i uczeniu się języków na każdym poziomie edukacji. Internet pełni funkcję komunikacyjną w nauczaniu języków, np. około pół miliona młodych Europejczyków: uczniów przedszkoli, szkół podstawowych i średnich współpracuje ze sobą, wykorzystując narzędzia sieciowe, kształcąc jednocześnie kompetencje językowe w mowie i piśmie, kulturowe i interkulturowe oraz cyfrowe. Zarówno rozważania teoretyczne z zakresu filozofii i pedagogiki, jak i analiza przypadków stosowania narzędzi cyfrowych wskazują na komplementarność tradycyjnego i cyfrowego nauczania i uczenia się języków obcych.

EN

Learning and teaching languages is part of digital humanities. It has an interdisciplinary character, it combines humanities (linguistics, cultural studies, literary studies), social sciences (pedagogy, psychology, psycholinguistics) and, increasingly digital technology. The place and role of information and communication technologies (ICT) in teaching and learning of foreign languages are to be seen in the area of research and practical applications. In the practice of foreign language teaching the most important is access to materials and the use of digital resources and communication tools, including single and multi-lingual dictionaries, databases, literary texts, films, news, etc. Nowadays they become basic materials for teaching and learning languages at every level of education. The Internet serves as a communication tool, for example about half a million young Europeans: students of kindergartens, primary and secondary schools are working together using web-based tools, acquiring linguistc competences such as speaking and writing; cultural and intercultural competences and also digital sills. Both theoretical considerations of philosophy and pedagogy, as well as case studies on the use of digital tools indicate the complementarity of traditional and digital teaching and learning of foreign languages

13

Nowa Respublica Litteraria? Humanistyka cyfrowa jako metaorientacja współczesnych badań humanistycznych

84%

Solska E.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

99-118

PL

W niniejszym artykule wracam do kwestii zwrotu cyfrowego w humanistyce współczesnej, rozpatrując ją z perspektywy metodologicznej. Ponawiam pytanie: Czy humanistyka cyfrowa jest wstępem do budowania nowej organizacji wiedzy poprzez wdrożenie w obszarze badań humanistycznych metodyki opartej na nowych technologiach i mediach cyfrowych? Czy przedstawia plan racjonalizacji, formując zarazem nową metaorientację rozmaitych nurtów badań w tym obszarze i projekt nowej republiki humanistów, w której przedsięwzięcia badawcze stanowić będą komplementarne pole gry między tworzeniem a wynajdywaniem?

EN

In the article, I refer to the the issue of the digital turn in humanities, concerning its implications from the methodological perspective. I deal with the question: should digital humanities be defined only as the application of digital research methods in the field of humanities and the potential mode of its institutionalisation? Or may it be considered as a proposal for the improvement and introduction of the new republic of humanists, creating the research area for the projects situated between constructing / inventing and finding the solution?

14

Być Wielkim – wizualna opowieść o dziejach budynku Teatru Wielkiego w Warszawie

84%

Rzepiela D.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2015

|

vol. 6

|

issue 4

91-105

PL

Tematem artykułu są możliwości zbudowania humanistyki opartej na wizualności, wirtualności i technikach cyfrowych przedstawione na przykładzie realizacji Być Wielkim – filmowe opowieści i materiały interaktywne o budynku Teatru Wielkiego w Warszawie. Być Wielkim to obszerny, wielowątkowy i interdyscyplinarny projekt obejmujący historię, architekturę i sztukę. Autorka przedstawiła wybrane fragmenty dziejów budynku Teatru Wielkiego poprzez jego ikonografię, opracowaną w formie krótkich filmów składających się na wirtualny projekt udostępniony w marcu 2015 r. na stronie internetowej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej (www.teatrwielki.pl/wirtualnyspacer). W wyniku wielomiesięcznej kwerendy, przeprowadzonej w kilkunastu instytucjach, autorka zebrała kilkaset materiałów ikonograficznych. Część z nich nigdy nie była publikowana, a niektóre uważano za zaginione. Dokładna analiza oryginalnych rysunków, obrazów, grafik, fotografii, nagrań audiowizualnych, dokumentów, map i planów ujawniła niebadane dotąd szczegóły i detale – ślady fascynujących historii. Odkrywanie przeszłości w kontekście współczesnego budynku poprzez analizę projektową materiałów ikonograficznych ujawniło wiele intrygujących relacji przestrzennych między dawnymi a współczesnymi wnętrzami Teatru. Wizualizacja przemian budynku Teatru Wielkiego była możliwa dzięki wykorzystaniu współczesnej technologii. Praca z cyfrowymi kopiami materiałów archiwalnych pozwoliła na ich dogłębną analizę. Internet został wykorzystany jako narzędzie zarówno do pozyskiwania danych, jak i prezentacji efektów.

EN

Subject of the article is the possibility of constructing humanities based on visuality, virtuality and digital techniques shown in example project Wielki means Great — the building of the Teatr Wielki – Polish National Opera in films and interactive resources. Wielki means Great is an interdisciplinary project involving history, architecture and art. For the first time ever, the fascinating history of the Teatr Wielki — Polish National Opera’s building has been told through historical iconography, collected and turned into film especially for this purpose. Since March 2015 the project has been available on www.teatrwielki.pl/wirtualnyspacer. As a result of several months of research conducted in several institutions, the author gathered hundreds of iconographies. Some of them had never been published, while some had been considered lost. The original drawings, paintings, prints, photographs, audio-visual recordings, documents, maps and plans were hiding unknown bits of information — precious traces of history. Discovering the past of a contemporary building through the analysis of iconography revealed many intriguing spatial relationships between present day form and the old layout of the Teatr Wielki. The visualization of the changes that had taken place in the building of the Teatr Wielki was made possible by modern technology. The Internet has been used as a tool for both data acquisition and presentation of the results.

15

Narzędzia i metody humanistyki cyfrowej w badaniach świata mediów

84%

Radomski A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(4)

116-127

PL

Artykuł prezentuje narzędzia i metody do badania nowych mediów. Autor opisuje programy stworzone przez nowy nurt w nauce zwany humanistyką cyfrową. Główną tezą jest stwierdzenie, że największym problemem współczesnego medioznawstwa jest badanie wielkich kolekcji danych – czyli big data. W artykule przedstawione nowe sposoby badania filmów na przykładzie analizy Gwiezdnych wojen. Główną metodą interpretacji i prezentacji wyników badań była wizualizacja.

EN

The article presents the tools and methods for the study of new media. The author describes the programs created by the new trend in science called digital humanities. The main thesis is that the biggest problem of the contemporary media studies is the study of the great collection of data – which is the big date. In the article presented new ways to study films on the example of analysis of Star Wars. The main method of interpretation and presentation of research results was the visualization.

16

Wizualizacja – przyszłością komunikacji naukowej? Kilka uwag w związku z książką Veslavy Osińskiej „Wizualizacja informacji. Studium informatologiczne”

84%

Radomski A.

|

2017

|

vol. 10

|

issue 2(19)

263-267

PL

Jednym z największych problemów badania świata mediów jest duża liczba danych – zwanych big data. Stare metody są zupełnie nieprzydatne do badania nowych typów danych. Od kilkunastu lat dynamicznie rozwija się humanistyka cyfrowa, która proponuje nowe narzędzia do badania big data, w tym wizualizację informacji. W Polsce problematyka ta nie była do tej pory przedmiotem szerszego zainteresowania za strony badaczy. Sytuacja ta uległa zmianie, gdy w 2016 r. ukazało się studium Veslavy Osińskiej Wizualizacja informacji. Książka jest przeznaczona dla informatologów, praktyków i reprezentantów każdej innej dziedziny naukowej specjalizującej się w zakresie wizualizacji informacji. Z pewnością skorzystają z niej również osoby wrażliwe na piękno infografiki lub nowicjusze poszukujący wydajnych sposobów prezentacji dużych zbiorów danych.

EN

One of the biggest problems is the large number of media research data – called big data. The old methods are completely unsuitable for testing new types of data.From more than a dozen dynamically develops digital humanities, which proposes new tools to study the big date, including visualization of information. In Poland this problem have not been the subject of much interest for researchers. This situation changed when, in 2016, the study Veslava Osińska Visualization of information was published. The book is intended for researchers in the field of information science, practitioners and representatives of each scientific field specializing in Infovis. Certainly the people sensitive to the beauty of infographics or novices looking for efficient ways of presenting large data sets will appreciate the current work.

17

Kształcenie humanistyczne w nowej rzeczywistości społeczno-medialnej

67%

Winiecka E.

Polonistyka. Innowacje

|

2016

|

issue 4

57-70

EN

The article presents the perspective of modern education in Polish philology studies. The author discusses selected challenges of contemporary Polish philology academic education. As the example, the author characterizes the educational program of two specializations: Media Communication and Digital Media and Culture, implemented in the Institute of Polish Philology, Adam Mickiewicz University. She points also to the need to broaden the professional competence of students of Polish philology. These could be skills in other disciplines of the humanities and new technologies. In this way both specializations refers to the idea of digital humanities (DH) which is a scholarly activity at the intersection of computer technology and the disciplines of the humanities.

PL

Artykuł prezentuje perspektywy kształcenia współczesnych polonistów. Autorka na przykładzie programu dwóch specjalizacji: komunikacji medialnej i kultury mediów cyfrowych, realizowanych w Instytucie Filologii Polskiej UAM, omawia wybrane wyzwania współczesnej polonistycznej edukacji akademickiej. Wskazuje na potrzebę poszerzenia kompetencji zawodowych studentów filologii polskiej o umiejętności z zakresu innych dyscyplin humanistycznych i nowych technologii. Odwołuje się w ten sposób do idei humanistyki cyfrowej.

18

Ton manuskryptu. Literatura – edycja – życie

67%

Bem P.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 21

8-29

EN

The paper is about the theoretical and practical proposals of genetic criticism and its complicated relations with academic editing. The author discusses the benefits from applying that method of reading manuscripts, the related difficulties and possibilities of using its effects in digital editing. Examples of existing digital genetic editions are presented, with practical tips regarding the technical aspects – including the language used for encoding manuscripts and digital reconstruction of the text-producing process – related to such a presentation of a text in a digital environment.

PL

Artykuł dotyczy teoretycznych i praktycznych propozycji krytyki genetycznej oraz jej skomplikowanej relacji z edytorstwem naukowym. Autor omawia korzyści wynikające z zastosowań tej metody czytania rękopisów, związane z nią trudności oraz możliwości wykorzystania jej efektów w edytorstwie cyfrowym. Przedstawia także przykłady istniejących cyfrowych edycji genetycznych, dodając praktyczne uwagi dotyczące aspektów technicznych – w tym języka do kodowania rękopisów i cyfrowej rekonstrukcji procesu tekstotwórczego – związanych z taką prezentacją tekstu w środowisku elektronicznym.

19

Analityka kulturowa, czyli jak narzędzia Data Science zmieniły humanistykę

67%

Radomski A.

Studia Humanistyczne AGH

|

2022

|

vol. 21

|

issue 1

7-22

EN

The article presents research paradigms that have radically changed the contemporary humanities. The most important of these is cultural analytics. It is based on Data Science methods. The author presents the assumptions of data science, and then the characteristics of digital humanities and cultural analytics. The second part of the article presents examples of research and projects conducted as part of cultural analysis. These are projects implemented at the DH Lab at Yale University, Software Studies Initiative, and Media Lab Katowice. Research conducted in these institutions transformed the humanities. Its characteristic features are the study of large data collections, research automation, the use of machine learning and knowledge visualization. The new humanities, the author claims, has become an exact science.

PL

W artykule zostały przedstawione paradygmaty badawcze, które radykalnie zmieniły współczesną humanistykę. Najważniejszym z nich jest analityka kulturowa. Jest ona oparta na metodach Data Science. Autor prezentuje założenia data science, a następnie cechy charakterystyczne humanistyki cyfrowej i analityki kulturowej. W drugiej części artykułu zostały przedstawione przykłady badań i projektów prowadzonych w ramach analityki kulturowej. Są to projekty realizowane w DH Lab uniwersytetu w Yale, Software Studies Initiative oraz Media lab Katowice. Badania prowadzone w tych instytucjach przeobraziły humanistykę. Jej cechy charakterystyczne – to badanie dużych kolekcji danych, automatyzacja badań, wykorzystanie uczenia maszynowego i wizualizacja wiedzy. Nowa humanistyka, twierdzi autor, stała się nauką ścisłą.

20

Digital science in context of book culture history research: Polonica of the 16th-18th centuries in selected databases of written cultural heritage concerning the Kingdom of Hungary

67%

Špániová M., Lichnerová L.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny

371-380

PL

Autorki prezentują główne bazy danych piśmiennego dziedzictwa kulturowego używane do badań nad historią kultury książki na Słowacji, w Republice Czeskiej i na Węgrzech, w szczególności te z nich, które zawierają dane przydatne w badaniach nad polską książką od XVI do XVIII w. Autorki podkreślają potencjał jaki reprezentuje humanistyka cyfrowa i źródła przez nią wykorzystywane dla tradycyjnych badań na historią kultury książki. Analizują wszystkie typy poloników znajdujących się w niektórych zdigitalizowanych kolekcjach bibliotek dawnego Królestwa Węgierskiego istniejących od XVI do XVIII w. Naświetlają również relacje w dziedzinie kultury książki pomiędzy Polską a Słowacją, w szczególności w kontekście powstawania bibliotek mieszczańskich i arystokratycznych oraz rozwoju drukarstwa i księgarstwa w Królestwie Węgierskim.

EN

The authors summarise the main databases of written cultural heritage, used for research of book culture history in Slovakia, Czech Republic and Hungary, particularly databases including data for research of Polish books of the 16th-18th centuries. Potential of digital science and its sources for traditional book culture history research is emphasised. Authors analyse all types of Polonica in certain digitalised collections of various historical libraries in the Kingdom of Hungary from the 16th to the 18th centuries. Mutual cultural relationship of Slovakia and Poland in book culture history is also highlighted, especially for building of aristocratic and bourgeois libraries.

Refine search results

Ménestrel – sieć w służbie sieci

Społeczeństwo i kultura jako definicyjny kontekst badań nad wpływem technologii na ponowoczesnego człowieka

Humaniści wobec procesów digitalizacji. Dylematy, obawy, bariery w pracy z danymi zastanymi

Cyfrowe archiwa/bazy danych – wspólnota praktyki w działaniu

Elektroniczne wydawanie zbiorów korespondencji – dokonania i perspektywy

O problemach zarządzania projektowego w humanistyce cyfrowej (na przykładzie Nowej Panoramy Literatury Polskiej)

Jak przekazywać naukową wiedzę w Internecie. (Na marginesach kolekcji "PrusPlus" w Nowej Panoramie Literatury Polskiej)

Korzyści i problemy wynikające z „nadmiaru” danych językowych i z wielości metod ich analizy

Narzędzia cyfrowe w polonistycznej dydaktyce akademickiej – zastosowania, możliwości, perspektywy

Xanadu - kraina hiperobfitości

Metody sztucznej inteligencji w digitalizacji filozofii

Komplementarność cyfrowego i tradycyjnego uczenia się i nauczania języków obcych

Nowa Respublica Litteraria? Humanistyka cyfrowa jako metaorientacja współczesnych badań humanistycznych

Być Wielkim – wizualna opowieść o dziejach budynku Teatru Wielkiego w Warszawie

Narzędzia i metody humanistyki cyfrowej w badaniach świata mediów

Wizualizacja – przyszłością komunikacji naukowej? Kilka uwag w związku z książką Veslavy Osińskiej „Wizualizacja informacji. Studium informatologiczne”

Kształcenie humanistyczne w nowej rzeczywistości społeczno-medialnej

Ton manuskryptu. Literatura – edycja – życie

Analityka kulturowa, czyli jak narzędzia Data Science zmieniły humanistykę

Digital science in context of book culture history research: Polonica of the 16th-18th centuries in selected databases of written cultural heritage concerning the Kingdom of Hungary