Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  humanistyka ekologiczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

„Zielone pisanie”, „zielone czytanie”. Humanistyka ekologiczna jako projekt badań literaturoznawczych

100%
Tomaszewska W.
Studia Ecologiae et Bioethicae
|
2018
|
vol. 16
|
issue 4
77-95
EN
The article discusses one of the new methodologies in literary studies i.e. ecological humanities. Referring to theoretical texts, the author critically examines their main ideas. In this spirit, she comments on the interpretation of literary works based on the methodology offered by bio-humanities, focusing on the sketch on the novel “On the Rocks of Calvados” (1884) by Antoni Sygietynski. Author presents “green writing” as common practice among authors of literary works and puts forward a hypothesis that literature might be ascribed with a precursory attribute in the field of ecology.
PL
Artykuł omawia jedną z nowych metodologii w badaniach literaturoznawczych, ktorą jest humanistyka ekologiczna. Odwołując się do tekstow teoretycznych, autorka polemicznie analizuje ich głowne idee. W tym duchu komentuje interpretację dzieł literackich, prowadzonych zgodnie z metodologią proponowaną przez humanistykę ekologiczną, skupiając się na szkicu o powieści Antoniego Sygietyńskiego Na skałach Calvados (1884). Wskazuje na „zielone pisanie” jako na stałą praktykę tworcow dzieł literackich, stawiając tezę, że literaturze można przypisać rownież cechę prekursorstwa w dziedzinie ekologii.
2
Publication available in full text mode
Content available

Polish Education in the Face of the Climate Crisis – Didactic Analyses and Recommendations

71%
Ochwat M.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
|
2020
|
issue 5
EN
The article is an attempt to introduce into the school practice a new interdisciplinary trend – ecological humanities. As we observe the return on Earth, ongoing youth climate strikes and students’ increased interest taken in global warming, reading of the current literature canon should be profiled in order to emphasise the relationship between a human and the environment. Additionally, it is essential to introduce new content to education, as it will enable a critique of human arrogance and short-sighted approach, as well as a more profound reflection on the future.
PL
Artykuł jest próbą wprowadzenia do praktyki szkolnej nowego nurtu interdyscyplinarnego – humanistyki ekologicznej. W związku z dokonującym się zwrotem ku Ziemi, trwającymi klimatycznymi strajkami młodzieżowymi i zainteresowaniami uczniów tematem globalnego ocieplenia planety, warto profilować czytanie, zwracając uwagę na relację człowieka ze środowiskiem. Ponadto konieczne staje się wprowadzenie do edukacji nowych treści, dzięki którym możliwy będzie namysł nad wspólną przyszłością oraz krytyka arogancji i krótkowzroczności człowieka.
3
Publication available in full text mode
Content available

Plakat – Polska Ryszarda Kai: o krajobrazach i ekologii w nauczaniu języka polskiego jako obcego

71%
Budzik J. H.
|
2021
|
vol. 28
|
issue 2
EN
In the article, I focus on the possibility of using posters by Ryszard Kaja from the series Plakat - Polska [Poster – Poland] in Polish as a second/foreign language classes, with particular emphasis on environmental issues: the climate catastrophe and littering the planet. I chose Kaja’s posters because they are very popular among tourists visiting Poland, they are valued by art historians and critics, and I also see their potential in use for teaching Polish language and culture. I describe my own teaching experiences, I present proposed linguistic and communication exercises, and suggest cultural aspects that can be addressed in PFLclasses at different levels. I selected 10 images related to the coastal area: Baltic Sea, Sopot, Chałupy, Ustka, Krynica Morska, Kąty Rybackie, Żuławy, Nadmorze, Łeba and Vistula Lagoon. At the start of the article, I introduce the artist. I subsequently indicate the place the poster holds in education, focusing particularly on the possibility of using cognitive metaphor theory in relation to the analysis and interpretation of posters. My analysis and interpretation of selected posters and the proposed language exercises fit within the framework of green studies. The article can be helpful for teachers of PFL, as it proposes specific instructions, and also shows how content included in curricula can be combined with discussion of current issues.
PL
W artykule skupiam się na możliwości wykorzystania plakatów Ryszarda Kai z serii Plakat – Polska na zajęciach z języka polskiego jako obcego (drugiego), ze szczególnym uwzględnieniem problematyki ekologicznej: katastrofy klimatycznej i zaśmiecenia planety. Wybrałam plakaty Kai, ponieważ cieszą się one ogromną popularnością wśród turystów odwiedzających Polskę, są cenione przez historyków i krytyków sztuki, a ponadto widzę w nich potencjał dydaktyczny wart wykorzystania w nauczaniu języka i kultury polskiej. W artykule opisuję własne doświadczenia dydaktyczne, przedstawiam propozycje ćwiczeńjęzykowych i komunikacyjnych oraz sugestie zagadnień kulturoznawczych, które mogą zostać poruszone na zajęciach jpjo na różnych poziomach zaawansowania. Wybrałam 10 obrazów związanych z obszarem nadmorskim: Bałtyk, Sopot, Chałupy, Ustka, Krynica Morska, Kąty Rybackie, Żuławy, Nadmorze, Łeba oraz Zalew Wiślany. Na początku artykułu przybliżam sylwetkę artysty. Następnie wskazuję miejsce plakatu w edukacji, zwracając szczególną uwagę na możliwość użycia teorii metafory kognitywnej w odniesieniu do analizy i interpretacji plakatów. Analizę i interpretację wybranych plakatów oraz proponowane ćwiczenia językowe wpisuję w nurt humanistyki ekologicznej. Artykuł może być pomocny dla lektorów jpjo, ponieważ zawiera propozycje konkretnych poleceń, ponadto wskazuje na możliwości łączenia treści zawartych w programach nauczania z dyskusją o aktualnych problemach.
4
Publication available in full text mode
Content available

Prescriptum. „Nowości” w (glotto)dydaktyce polonistycznej

71%
Hajduk-Gawron W.
|
2021
|
vol. 28
|
issue 2
EN
The pandemic reality has prevailed around the globe for nearly two years now. It has affected all areas of human activity, as well as people’s physical and psychological condition. Various manifestations of this new reality encourage scientific reflection, including reflection on “novelty”, understood in different ways, in Polish (glotto)didactics. Researchers from Polish and foreign academic centres were asked to reflect on this topic. The texts collected here revolve around two “novelties”, which have already become, it seems, a part of everyday life in the (glotto)didactic milieu. One of the recent trends involves is the presence of environmental humanities (green studies) as a trend in textbooks for teaching Polish, both as a native language and as a foreign language. This new scientific paradigm, forming since the 1990s, has determined the tools for analysing textbook content and influenced the view on the functions that language textbooks should perform in making learners sensitive to environmental issues. The other “novelty”, which is the main theme of several papers published in this issue, is distance learning, which I ceasing to be considered extraordinary or reserved for specific types of courses. The sudden need for widespread use of digital tools, which in fact have already been known in teaching for many years, has affected the actions and attitudes of both teachers and students. The papers included in this issue are divided into three thematic sections. A Miscellany section and a Report are also included.
PL
Pandemiczna rzeczywistość panuje na całym globie już od blisko dwóch lat. Wpływa ona na wszystkie obszary działalności człowieka, jego kondycję fizyczną i psychiczną. Rozmaite przejawy tej nowej rzeczywistości skłaniają do refleksji naukowej, w tym też do zastanowienia się nad różnie rozumianą „nowością” w (glotto)dydaktyce polonistycznej. O tak ukierunkowaną refleksję poproszono badaczki i badaczy z polskich i zagranicznych ośrodków akademickich. Zgromadzone teksty tematycznie oscylują wokół dwu „nowości”, które stają się już – jak można sądzić – codziennością w środowisku (glotto)dydaktycznym. Jednym z nowych trendów jest obecność nurtu humanistyki ekologicznej w podręcznikach do nauczania polszczyzny – zarówno jako mowy ojczystej, jak i jako języka obcego. Ten nowy, kształtujący się od lat 90. ubiegłego wieku paradygmat naukowy, wyznaczył narzędzia analizowania treści podręcznikowych i wpłynął na perspektywę oglądu funkcji, jakie powinny realizować podręczniki językowe w zakresie uwrażliwienia uczących się na problemy ekologiczne. Za drugą „nowość”, będącą tematem przewodnim kilku artykułów zamieszczonych w tym numerze, uznano kształcenie zdalne, które obecnie przestaje już być traktowane jako forma nadzwyczajna bądź zarezerwowana dla szczególnych typów kursów. Nagła konieczność szerokiego zastosowania narzędzi cyfrowych, znanych przecież w dydaktyce od lat, wpłynęła na działania i postawy zarówno nauczycieli, jak i uczniów. Artykuły pomieszczone w niniejszym numerze zostały podzielone na trzy tematyczne sekcje. Znajduje się w nim też część Varia oraz Sprawozdanie.
5
Publication available in full text mode
Content available

Klimat i środowisko naturalne w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego przeznaczonych dla Słowaków

71%
Zakrzewska-Verdugo M.
|
2021
|
vol. 28
|
issue 2
EN
This text results from a conference organised as part of the VF project entitled The V4 Humanities Education for the Climate, held online on 11 March 2021. In the face of the increasingly intense climate change affecting the lives of all of us, Polish glottodidactics cannot remain indifferent either. A topical issue is how to harness it for the purposes of green studies. The paper seeks an answer to this question on a local level by analysing materials intended for teaching Polish as a foreign language created for students learning it in Slovakia. The second part of the paper contains recommendations on how to expand such aids by adding further environmental content. The basis underlying the above research is primarily the Ordinance of the Minister of Science and Higher Education of 26 February 2016 on examinations in Polish as a foreign language, and in terms of identifying lexical content, it is provided by Lexical competence of learners of Polish as a foreign language in light of quantitative studies. Annex 2 (Seretny, 2011).
PL
Niniejszy tekst stanowi pokłosie konferencji zorganizowanej w ramach projektu VF pt. The V4 Humanities Education for the Climate, która odbyła się 11 marca 2021 r. online. W obliczu coraz gwałtowniejszych zmian klimatu wpływających na życie nas wszystkich również glottodydaktyka polonistyczna nie może pozostać obojętna. Aktualnym problemem staje się to, w jaki sposób zaangażować ją do celów humanistyki ekologicznej. Autorka artykułu próbuje znaleźć odpowiedź na to pytanie na płaszczyźnie lokalnej, analizując materiały przeznaczone do nauczania języka polskiego jako obcego powstałe z myślą o odbiorcach uczących się tego języka na Słowacji. W drugiej części tekstu formułuje rekomendacje dotyczące wzbogacenia wspomnianych pomocy o dalsze treści środowiskowe. Podstawę dla powyższych badań stanowi przede wszystkim Rozporządzenie MNiSW z dnia 26 lutego 2016r. w sprawie egzaminów z języka polskiego jako obcego, a pod względem identyfikacji treści leksykalnych – Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle badań ilościowych. Aneks 2 (Seretny, 2011).
6
Publication available in full text mode
Content available

Zielona edukacja filmowa. Studium dwóch przypadków

71%
Budzik J. H., Szeląg U.
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
|
2022
|
vol. 31
1-16
EN
The paper discusses film education issues in the context of educating on climate. The authors focus on tracing the presence of the concepts of environmental humanities and ecocriticism in educational materials by selecting two lesson projects related to films. In the first part of the paper, the authors give a broader perspective on the theoretical context; in the second and the third part, respectively, they comment on the lesson projects concerning Ága (the New Horizons of Film Education program) and The Biggest Little Farm (distributor’s proposition published on www.edukacjafilmowa.pl).
PL
W artykule poruszono problematykę edukacji filmowej w kontekście klimatycznym. Skoncentrowano się na badaniu obecności założeń humanistyki ekologicznej i ekokrytyki w materiałach edukacyjnych, przede wszystkim na analizie dwóch scenariuszy lekcji bazujących na filmach. Pierwsza część artykułu została poświęcona zagadnieniom teoretycznym, druga dotyczy materiałów dydaktycznych udostępnionych w programie Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej odnoszących się do filmu Ága, natomiast ostatnia, trzecia część zawiera uwagi do filmu Nasze miejsce na Ziemi oraz opartego na analizie i interpretacji filmu scenariusza lekcyjnego udostępnionego przez dystrybutora produkcji na stronie EdukacjaFilmowa.pl.
7
Publication available in full text mode
Content available

Treści proekologiczne w glottodydaktyce polonistycznej na podstawie podręczników i badań ankietowych w perspektywie metodyki zadaniowej

57%
Hajduk-Gawron W.
|
2021
|
vol. 28
|
issue 2
EN
Climate change, increasing environmental awareness of societies across the world, and emphasising climate-related issues in the public discourse are phenomena that have contributed to changes in the content of textbooks used in teaching Polish as a foreign language. These are the main reasons for which this article was written. The aim of the text is to present environmental aspects as an important lexical area and to trace the way in which it is featured in contemporary textbooks from the point of view of the task-based approach. It assumes a focus on deliberate action of a social nature undertaken to induce the activation of certain cognitive processes in learners and to lead them to solving the specific problem they face.Further on in the article, teachers’ and students’ attitudes towards pro-environmental content in Polish as a foreign language classes were analysed on the basis of survey research. The text cites studies in the field of environmental humanities and social psychology in the context of the glottodidactic process.
PL
Zmiany klimatyczne, wzrost świadomości ekologicznej społeczeństw na całym świecie, akcentowanie problemów klimatycznych w dyskursie publicznym – te zjawiska przyczyniły się do zmian w treściach podręczników do nauczania polszczyzny wśród cudzoziemców. To główne powody powstania niniejszego artykułu. Celem tekstu jest ukazanie kwestii związanych ze środowiskiem jako ważnego obszaru leksykalnego oraz prześledzenie sposobu jego realizacji we współczesnych podręcznikach z perspektywy podejścia zadaniowego. Zakłada ono nastawienie na celowe działanie o charakterze społecznym tak, aby prowadzić uczących się do uruchomienia pewnych procesów poznawczych oraz do rozwiązania danego problemu. W dalszej części artykułu na podstawie badań ankietowych przeanalizowano stosunek nauczycieli oraz uczących się do treści proekologicznych na zajęciach z języka polskiego jako obcego. W tekście przywołano badania z zakresu humanistyki ekologicznej i psychologii społecznej w kontekście procesu glottodydaktycznego.
8
Publication available in full text mode
Content available

O ślepocie poznawczej i etycznej i o świeckiej humanistyce naturalnej wywiedzionej z opowiadania Świat i ślepa dziewczyna Adolfa Dygasińskiego

57%
Bakuła K.
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
|
2022
|
vol. 31
1-13
EN
Kordian Bakuła’s article deals with chosen problems of ecological humanities. Adolf Dygasiński’s short story has been regarded as a precursor of contemporary trends in the humanities due to the way in which it addresses issues which are alive and topical nowadays: natural cultivation of truth, sensual and direct cognition, coexistence and compassion with nature. According to Bakuła, they constitute the project of the natural secular humanities.
PL
W artykule podjęto niektóre problemy humanistyki ekologicznej. Opowiadanie Adolfa Dygasińskiego uznano za prekursorskie wobec współczesnych kierunków, zawiera bowiem pojęcia dzisiaj żywe, potrzebne, jak naturalne uprawianie prawdy, zmysłowe, bezpośrednie poznanie, współżycie i współodczuwanie z przyrodą. Zdaniem autora artykułu wchodzą one w skład naturalnej humanistyki świeckiej.
9
Publication available in full text mode
Content available

(Współ)myślenie w humanistyce. Literackie ekokształcenie w epoce antropocenu

43%
Ochwat M.
Polonistyka. Innowacje
|
2020
|
issue 12
31-52
EN
In regard to the turn towards Earth in science and education, the ongoing Climate Youth Strikes and catastrophic forecasts for the future, the article is an attempt to introduce into school practice the trans-disciplinary trend called ecological humanities. The author of the article endeavored not only to apply new content to Polish language education - thanks to which it will be possible for students to reflect on their responsibility for the Earth - but also to recontextualize old texts by drawing attention to the relationship between man and environment. The basis for the mentality and educational changes is a designed bachelor’s seminar, which involves students in the responsible eco-education.
PL
W związku z dokonującym się zwrotem ku Ziemi w nauce i edukacji, trwającymi Klimatycznymi Strajkami Młodzieżowymi, a przede wszystkim fatalnymi prognozami dotyczącymi przyszłości, artykuł jest próbą wprowadzenia do praktyki szkolnej transdyscyplinowego nurtu – humanistyki ekologicznej. Autorka zaaplikowała do edukacji polonistycznej nowe treści, dzięki którym uczeń może podjąć głęboki namysł nad odpowiedzialnością za Ziemię. Próbując odpowiedzieć na ekologiczne wyzwanie, autorka zrekontekstualizowała również szkolne lektury dawne, zwracając uwagę na nowe relacje człowieka ze środowiskiem. Podstawę zmian mentalnościowo-edukacyjnych stanowi zaprojektowane i opisane seminarium licencjackie, włączające studentów polonistyki w odpowiedzialne ekokształcenie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.