Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ideologia edukacyjna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Badania, gromadzenie wiedzy oraz refleksji dotyczące wyobrażeń o edukacji można uznać za kompleks ważniejszych zadań podejmowanych przez pedagogikę ogólną, teorię wychowania i filozofię edukacji. Szczególnie interesujące i istotne z punktu widzenia prowadzonych w pedagogice badań wydają się być w tym kontekście ulegające przekształceniom doktryny i kierunki rozwoju ideologii edukacyjnych. Dynamika ich konsolidacji, zakorzeniania się w danej rzeczywistości społecznej czy tylko grupach specjalistów i ekspertów oraz siła mobilizacji i oddziaływania na otoczenie to wybrane elementy dającego się wyodrębnić procesu uwarunkowanego społecznie i historycznie. Mając na uwadze ów proces, Autor stawia pytania, czy i jak kategoria kolonizacji może być przydatna w badaniach ekspansji ideologii edukacyjnych. W odpowiedzi Autor podejmuje badania pojęcia kolonizacji oraz jego przydatności dla komparatystyki pedagogicznej.
PL
Język determinuje ludzkie poznanie, umożliwia wyodrębnianie rzeczy w świecie i sprawia, że wszelkie poznanie świata jest zawsze interpretacją w języku. Pojęcia i terminy wspomagają procesy kształtowania stereotypów myślenia o rzeczywistości i powodują, że w świadomości użytkowników języka obraz świata obiektywnego bywa zdeformowany. W pedagogicznym krajobrazie leksykalnym pojawiają się enklawy pojęciowe wypełnione słowami uznanymi za bezwartościowe w ramach propagowanej ideologii edukacyjnej, terminami, które wypierane są przez bardziej „nowoczesne” oraz tymi, które zostały wyparte przez ich zastępniki, nie równoważące warstwy znaczeniowej, ale przychylnie przyjmowane przez wyznawców doktryny. W artykule pokazany został ten rodzaj enklaw, w których wyznacznikiem przynależności do świata poza nimi jest używanie języka poprawnego politycznie, będącego na usługach obowiązującej ideologii edukacyjnej.
EN
The language determines human cognition, it enables to separate things in the world and to always consider any world cognition as an interpretation in language. The concepts and terms support processes of shaping stereotypes of thinking about the reality and are the reason for deforming the picture of the objective world in the users’ consciousness. In the pedagogical lexical landscape there appear concept enclaves filled-in by words recognised as useless under the promoted educational ideology and by the terms that are driven away by more “modern” ones and by those which were supplanted by their replacements not counterbalancing the meaning layer, but positively received by the doctrine’s supporters. The article shows this type of enclaves, where the indicator of belonging to the world outside them is to show a politically correct language serving the currently binding educational ideology.
PL
Idea uniwersytetu ewoluowała od swoich średniowiecznych początków, lecz zmianom prawdziwie rewolucyjnym zaczęła ulegać w ostatnich dwóch-trzech dekadach stając się ideologicznym uzasadnieniem całkowicie nowej, wciąż trudnej do precyzyjnego określenia społecznej roli uniwersytetu – teraz już tylko jednej z wielu instytucji kształcących na poziomie wyższym. Różne definicje tej roli skupiają się w koncepcji „uniwersytetu przedsiębiorczego”. Podobnie jak inne współczesne ujęcia ideologiczne, pomija ona doniosłą kwestię pozorności i zbędności masowego kształcenia na poziomie wyższym, prowadzące do istotnego obniżenia się jakości nauczania i uczenia się na znacznej części kierunków studiów. Cechą „uniwersytetu przedsiębiorczego” jest redefiniowanie jakości kształcenia w duchu całkowicie sprzecznym nie tylko z dawną ideą uniwersytetu, ale również z podstawowymi społecznymi funkcjami edukacji. Formułowe współcześnie idee uniwersytetu oraz zajmowane wobec nich stanowiska – od akceptacji i promowania „uniwersytetu przedsiębiorczego”, poprzez krytykę tej koncepcji, do poszukiwania nowych idei – pozostawiają sporo miejsca na refleksję diagnostyczną w odniesieniu do obecnej sytuacji uniwersytetów, czy szkolnictwa wyższego w ogóle. Artykuł jest próbą zagospodarowania choćby niewielkiej części tej przestrzeni.
EN
The idea of university has evolved from its very beginning in the Middle Ages, but in the last two or three decades it has become the subject of revolutionary changes. These changes have become an ideological justification assigning a totally new, difficult to precisely define, social role to the university – at present only one of many higher education institutions. Different definitions of this role are contained and reflected in the concept of the “entrepreneurial university”. Like other contemporary ideological approaches, this concept glosses over the important problem of the sham and superfluous nature of mass education on the higher level, which is leading to a decrease in the quality of education decrease in many fields of study. The “entrepreneurial university” defines the quality of teaching and learning in a spirit which is in contradiction not only to the ancient idea of university, but also to the basic social functions of education. The contemporary ideas of university and the stances taken on them – from acceptance and promotion of the “entrepreneurial university” to criticism of this concept, through to the search for new ideas – leave quite a lot of space for some diagnostic reflection on the present situation of universities and/or higher education in general. This paper is an attempt to develop at least a small part of this space.
PL
Podejmowany problem badawczy, przyjmujący postać pytania o kształt i przebieg kolonizacji pedagogiki ogólnej przez pedagogikę krytyczną w okresie transformacji ustrojowej w Polsce, ma swoje źródło w potrzebie rozpoznania obecnej dynamiki naszej wyobraźni pedagogicznej i zrozumienia fenomenu zróżnicowania pedagogiki krytycznej rozwijanej w poszczególnych rodzimych ośrodkach akademickich. Przygotowany w latach 2017–2019 materiał został podzielony na dwa artykuły. W pierwszym po krótkiej charakterystyce tytułowego zjawiska autor rozwija problematykę teorii krytycznej szkoły frankfurckiej ze względu na wagę tego zagadnienia dla formowania się pedagogiki krytycznej zarówno w wariancie amerykańskim, jak i polskim. Równie ważnym punktem odniesienia dla formacji rodzimej pedagogiki krytycznej jest problematyka postmodernizmu, złożona z szeregu zagadnień, takich jak późna nowoczesność, poststrukturalizm, dekonstrukcja czy zwrot etyczny. Rekonstrukcje poszczególnych tematów i wątków z zakresu problematyki teorii krytycznej szkoły frankfurckiej czy postmodernizmu stanowią zdaniem autora dobre wprowadzenie do prezentacji wstępnego obrazu kolonizacji polskiej pedagogiki ogólnej przez pedagogikę krytyczną, który to proces zostanie omówiony w drugim z artykułów. Poczyniony wysiłek badawczy ma dostarczyć wiedzy przydatnej do kolejnych badań podjętej problematyki, rozpoznania dalszych losów poszczególnych kolonii pedagogiki krytycznej, ale również kilku wstępnych ustaleń, które autor przedstawi w zakończeniu drugiego artykułu.
EN
The research problem undertaken, taking the form of a question about the shape and course of the colonization of general pedagogy by critical pedagogy in the period of the political transformation in Poland, has its source in the need to recognize the current dynamics of our pedagogical imagination and also in the need to understand the phenomenon of the differentiation of critical pedagogy developed in individual Polish academic centers. The material prepared in 2017–2019 was divided into two articles. In the first part the reconstructions of individual topics and threads in the field of the critical theory of the Frankfurt school and postmodernism were a introduction to the presentation of the initial picture of the colonization of Polish general pedagogy by critical pedagogy, which process of rooting at the turn of the 1980s and 1990s will be the main issue in the second part. The author focuses on the reception, reaction, course and ways in which critical educational theory took root in the initial phase of its settlement in Polish pedagogy. The research effort made is to provide knowledge useful for further research on the issues raised, for identifying the further fate of individual colonies of critical pedagogy.
PL
Podejmowany problem badawczy, przyjmujący postać pytania o kształt i przebieg kolonizacji pedagogiki ogólnej przez pedagogikę krytyczną w okresie transformacji ustrojowej w Polsce, ma swoje źródło w potrzebie rozpoznania obecnej dynamiki naszej wyobraźni pedagogicznej i zrozumienia fenomenu zróżnicowania pedagogiki krytycznej rozwijanej w poszczególnych rodzimych ośrodkach akademickich. Przygotowany w latach 2017–2019 materiał został podzielony na dwa artykuły. W części pierwszej rekonstrukcje poszczególnych tematów i wątków z zakresu problematyki teorii krytycznej szkoły frankfurckiej czy postmodernizmu stanowiły wprowadzenie do prezentacji wstępnego obrazu kolonizacji polskiej pedagogiki ogólnej przez pedagogikę krytyczną, który to proces zakorzeniania na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku stanowi zasadnicze zagadnienie części drugiej. Autor koncentruje uwagę na recepcji, reakcji, przebiegu i sposobach zakorzeniania się krytycznej teorii edukacji na gruncie polskiej pedagogiki w początkowej fazie jej osiedlania. Poczyniony wysiłek badawczy ma dostarczyć wiedzy przydatnej do kolejnych badań podjętej problematyki, rozpoznania dalszych losów poszczególnych kolonii pedagogiki krytycznej, ale również kilku wstępnych ustaleń, które Autor przedstawi w zakończeniu tego artykułu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.