Search results

1

Ikonoklazm odwrócony. Tadeusz Różewicz w poszukiwaniu form „wewnętrznego obrazu”

100%

Stankowska A.

Przestrzenie Teorii

|

2014

|

issue 21

109-133

EN

Tadeusz Różewicz often noted down phrases which could be interpreted as iconoclastic in his poems and poetry-related sketches. This article presents the reasons for the poet’s dislike of an image that is identified with a metaphor, which he expressed particularly strongly immediately after the war. It also describes the continuation of historical iconoclasm which was characteristic of the twentieth century, and on the level of which the notion of God’s “unrepresentability” was replaced by the issue of the unspeakableness and inconceivability of trauma. The efforts that Różewicz made to rethink the status of an image are presented against such a background. According to the poet, an image should satisfy the primeval desire for presence, which was ascribed to it once again after the Holocaust, like a painting from before the era of art. Therefore, Różewicz develops the theory of an “inner image” which one should pursue rather than create. An “inner image” is not a “fanfare played to celebrate life”, which inspires awe and can only be described in terms of aesthetic conventions, but a kind of manifestation of the hidden, wounded lyrical “I” and, most importantly, of its authentic experience. The “truth” of the image and metaphor that are “possible after Auschwitz” became bound up with what is somatic, and not conceptual, with what is tangible, and not imaginable, and with what is metonymic, not metaphorical. This truth is also largely (but not necessarily solely) connected with the human condition and existence rather than with God’s fullness.

2

List apostolski Duodecimum saeculum Ojca Świętego św. Jana Pawła II z okazji tysiąc dwusetnej rocznicy Soboru Nicejskiego II. Miejsce ikony w wierze i rozumieniu św. Jana Pawła II

81%

Mazurczak U.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 4

57-71

EN

The letter of the Holy Father John Paul II written in Rome in 1987, in the tenth year of His pontificate, on December 4th, on the day of memorial of Saint John Damascene, the doctor of the Church, on the Twelfth Centenary of finishing the controversy over the icon, is of great importance for the Pope’s program of ecumenism. The Holy Father indicated various directions of the dialogue, however, the one of the utmost importance concerned the agreement with the Orthodox Church, which was confirmed in the letters and in His other documents quoted in this paper. The image used to be essential for religious practice, for illustrating the word of prayer and of the song, in order to preserve the tradition of the Church. The strict prohibition introduced by the iconoclasm depreciated not only the artistic tradition of paintings but also the basic dogmas of Christ’s Incarnation and the one which introduced Virgin Mary as the Theotokos (the God-bearer). The ban constituted a threat not only for the icons but also for the Christian faith. In His Letter, the Pope underlined the important role of the Second Council of Nicaea which reintroduced icons and maintained and deepened the meaning of the cult in the faith of believers. Furthermore, the Holy Father indicated the connection with the Second Vatican Council in understanding the function and form of images in contemporary Church. Contemporary trends are overwhelmed by the impotence of the spiritual expression of sacral art, which is a great concern for the Pope. The Letter is, therefore, a dramatic warning of the threats for religious art in contemporary time, expressed by the Holy Father with these words: ‘The rediscovery of the Christian icon will also help in raising the awareness of the urgency of reacting against the depersonalizing and at times degrading effects of the many images that condition our lives in advertisements and the media.’ (DS, 11).

PL

List Ojca Świętego Jana Pawła II napisany w Rzymie, w roku 1987, w dziesiątym roku pontyfikaty, 4 grudnia, w dniu liturgicznego wspomnienia św. Jana Damasceńskiego, doktora Kościoła w 1200 rocznicę zakończenia sporu o ikony, ma istotne znaczenie w programie ekumenizmu Papieża. Wskazywał wiele kierunków dialogu z różnymi religiami, jednak największą troską było porozumienie z Kościołem prawosławnym, co potwierdzają listy oraz inne dokumenty Ojca Świętego przytaczane w niniejszej pracy. Istotne było zachowanie tradycji Kościoła, w którym nieodłącznym ogniwem dla praktyk religijnych słowa, modlitwy i pieśni był obraz. Surowy zakaz wprowadzony przez ikonoklazm podważał nie tylko artystyczne tradycje obrazów, lecz także sięgał do podstaw dogmatów Wcielenia Chrystusa i Matki Dziewicy Maryi Panny jako Theotokos. Zakaz był zagrożeniem dla ikon, ale też dla istoty wiary chrześcijańskiej. Papież podkreślił w swoim Liście rolę Soboru Nicejskiego II, który przywrócił ikony oraz zapewnił ich pogłębione znaczenie dla kultu wiernych w ugruntowaniu wiary. Ojciec Święty wskazał również związek z Soborem Watykańskim II odnoszącym się do rozumienia funkcji i formy obrazów w Kościele współczesnym. Współczesność owładnęła niemoc duchowego wyrazu sztuki sakralnej co stanowi troskę Papieża. List jest dramatycznym ostrzeżeniem wobec zagrożeń dla sztuki religijnej w czasach współczesnych, które Ojciec Święty wyraził słowami „Ponowne odkrywanie wartości chrześcijańskiej sztuki może być również pomocą w uświadomieniu sobie konieczności przeciwstawienia się depersonalizującym skutkom oddziaływania tak wielu obrazów”.

3

Wystawność, piękno, ubóstwo - świątynia w pierwszych wiekach chrześcijaństwa

72%

Starowieyski M.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 30

|

issue specjalny

366-379

4

Smok z Jerozolimy w Rzymie?

72%

Konik J.

Nurt SVD

|

2020

|

issue 1

204-216

PL

We wnętrzu rzymskiego łuku triumfalnego, wzniesionego dla upamiętnienia zwycięstwa cesarza Tytusa nad powstaniem żydowskim w Judei (70 rok n.e.), widnieje relief, przedstawiający elementy wyposażenia świątyni jerozolimskiej. Uwagę zwraca wielka świątynna menora. Jej podstawę pokrywają wizerunki zwierząt prawdziwych i fantastycznych: orły, lew morski, hippokamp, gryfy, smok. Obecność zwierząt prowokuje dyskusję na temat historyczności całego wyobrażenia. Mimo że żydowski ikonoklazm zakazuje przedstawień figuralnych, symbolika smoka jest w tradycji judaizmu znacząca. Autor szuka odpowiedzi na pytanie: czy wizerunek świecznika na łuku Tytusa stanowi odwzorowanie autentycznego przedmiotu? W tym celu analizuje obecność smoków (i podobnych stworzeń) w tradycji żydowskiej, narracji biblijnej oraz tradycjach ludów zamieszkujących Fenicję i Mezopotamię.

EN

Inside the Roman triumphal arch, erected to commemorate the victory of Emperor Titus over the Jewish uprising in Judea (70 AD) there is a low relief depicting some pieces of the Jerusalem Temple equipment. The Great Temple Menorah draws particular attention. The menorah’s base is covered with images of animals, both real and fantastic: eagles, seahorse, griffin, dragon. The fact of animals presence induces a discussion whether the whole image is authentic or not. Although the Jewish iconoclasm prohibits figural representations, the symbolism of the dragon is significant in the tradition of Judaism. The author is trying to fin den answer for the question whether the image of the candlestick on the Arch of Titus is an authentic object. For this purpose he analyses the presence of dragons (as well as congenial creatures) in Jewish tradition, biblical narration and traditions of Phoenicia and Mesopotamia peoples.

5

Łaska w ikonach

72%

Wąchocka M.

Polonia Sacra

|

2013

|

vol. 17

|

issue 2

EN

The article brings the reality of the grace of icons in two respects: the first relating to the recipient and the second relating to the icon writer. Grace is the transforming reality “in the image and likeness of God”. It is received through a recipient’s personal prayer and life experience. The gift of writing icons, their reading and reception in a cultural context is also a grace. Knowledge and application of adequate painting techniques is included in the canon. Its aim is creating an appropriate image which is a true “window to another world’, to a reality already divinized. Icons must therefore meet certain conditions in order to be adequately helpful in prayer. They must also bring truly its recipient closer to Divine Persons, biblical events or scenes from the lives of the saints. Over the centuries, from the very beginning of Christian sacred art, through the turbulent period of iconoclasm, up to the present day, icons have retained a fundamental importance in the eastern Church, becoming almost a sacrament. In the western Church they suffered profound transformation, taking the form of holy pictures. They are liberated from the canons and techniques, depending only on the artist’s skills and fashions of the time. They play an assistant role in the liturgy and a decorative one in the architecture of temples.

6

Deification of Mao Zedong’s Image and an Iconoclastic Attempt at Its Deconstruction

72%

Szatkowski M.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2018

|

vol. 59

47-63

PL

Niniejszy tekst jest próbą refleksji na temat wyobrażenia Mao Zedonga w Chinach Ludowych oraz polityki kształtowania jego wizerunku. Mao Zedong, jego polityka, twórczość literacka, życiorys i inne aspekty długiej biografii zostały dość dobrze opisane przez licznych badaczy na przełomie ostatnich kilkudziesięciu lat. Zdecydowanie za mało miejsca poświęcono wizerunkowi Mao Zedonga w świadomości Chińczyków. Przy założeniu, że Mao został włączony w poczet bóstw i otoczony jest nimbem boskości, stosunek krytyczny do jego postaci staje się obrazoburczy. Jest to zaskakujące spotkanie z pogranicza polityki i religii, którego Mao Zedong nie spodziewałby się za życia. Właściwie tylko sztuka popularna i awangardowa, a także poszczególni opozycjoniści podjęli się ikonoklastycznej próby dekonstrukcji postaci Mao.

EN

This text is an attempt to reflect on the image of Mao Zedong in People’s Republic of China and the politics of shaping his image. Mao Zedong, his politics, literary work, life, and other aspects of his long biography have been fairly well described by numerous researchers over the past few decades. However, far too little space has been devoted to the image of Mao Zedong in the consciousness of the Chinese. Considering that Mao has been included into the set of deities and surrounded by a halo of divinity, the critical attitude to his figure verges on sacrilege. It is a surprising encounter of politics and religion, which Mao Zedong would not expect in his lifetime. In fact, only popular and avant-garde art, as well as individual oppositionists have made iconoclastic attempts to deconstruct the figure of Mao.

7

„Leniny” w czasoprzestrzeni Rosji. Oczami polskich podróżników

72%

Pogonowska E.

Porównania

|

2022

|

vol. 31

|

issue 1

379-406

EN

The article deals with contemporary discourse of polish reporters-travellers regarding the fate of the statues of Lenin (as well as the Mausoleum at the Red Square) after the dissolution of the Soviet Union. The issues have been presented in a wider interpretative context. The author’s particular area of interest was the “biographic” depiction of the statue, including the late (often final) stages of its “life”. Travellers who “read” and “translate” the artefacts of the Bolshevik leader’s revolution into post-Soviet words attempt to outline the socio-political background conditioning the fate of communist monuments.

PL

Artykuł traktuje o dyskursach współczesnych polskich reporterów-podróżników na temat losów pomników Lenina (i mauzoleum na placu Czerwonym) po rozpadzie Związku Sowieckiego. Problematyka zaprezentowana została w szerszym kontekście interpretacyjnym. Szczególnie ważne dla autorki było ujęcia pomnika w sposób „biograficzny”, z uwzględnieniem ostatniego, (czasem finalnego) etapu jego „życia”. Podróżnicy, którzy „odczytują” i „przekładają” na słowa postsowieckie artefakty wodza rewolucji bolszewickiej próbują zarysować tło społeczno-polityczne warunkujące los komunistycznych monumentów.

8

The Gift of Emperor Michael, Papal Textiles with Chrysoclabas and Figurative Art in the Period of Iconoclasm

72%

Grotowski P.

Folia Historica Cracoviensia

|

2019

|

vol. 25

|

issue 2

9-43

PL

W Boże Narodzenie roku 811 Michał I Rangabeusz dokonał w Hagii Sofii uroczystej koronacji swojego najstarszego syna, Teofilakta. Z tej okazji złożył w konstantynopolitańskiej katedrze liczne drogocenne dary, wśród których - obok złotych naczyń wysadzanych szlachetnymi kamieniami - znalazł się komplet czterech zasłon przetykanych złotem i purpurą. Ukazano na nich święte obrazy. Tkaniny te nie przetrwały do naszych czasów i są znanej jedynie dzięki wzmiance w Kronice Teofanesa Wyznawcy. Możemy jednak rekonstruować ich wygląd na podstawie zachowanych przykładów z epoki. Zwyczaj ofiarowywania do kościołów jedwabnych tkanin zdobionych motywami figuratywnymi, także religijnymi potwierdzają wzmianki w Liber pontificalis na temat darów ofiarowywanych przez papieży Hadriana I (772-795), Leona III (795-816), Paschalisa I (817-824), Grzegorza IV (827-844) i Leona IV (847-855) do świątyń Rzymu i Rawenny. Wymieniane w tekście tkaniny są opisywane zarówno jako zdobione motywami ornamentalnymi (gryfy, krzyże), jak i scenami zaczerpniętymi z Ewangelii (Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Wjazd do Jerozolimy, Pasja, Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego) oraz podobiznami Chrystusa i świętych. Powtarzający się w opisach zwrot chrisoclabum (lub chrisoclavum) wydaje się być używany w stosunku do kompozycji umieszczanych w ornamentalnych clipeusach, a być może także szczególnie cennych, haftowanych lub przędzonych złotem i purpurą aplikacji naszywanych na tkaniny. Wolfgang F. Volbach już przed siedemdziesięciu pięciu laty podjął próbę identyfikacji dwóch fragmentów jedwabnego samitu ze scenami Zwiastowania i Bożego Narodzenia w zbiorach watykańskiego Museo Sacro, początkowo uchodzących za szóstowieczne wyroby aleksandryjskie, z papieskimi darami z przełomu VIII i IX w. Jego hipoteza, przyjęta przez większość badaczy, jest w ostatnich latach podważana przez Annę Muthesius, która uznała obie tkaniny za powstałe już po zakończeniu ikonoklazmu (843 r.). Dlatego konieczna stała się ponowna analiza i interpretacja obu scen w świetle współczesnej wiedzy na temat sztuki bizantyńskiej VIII i IX stuleci.

EN

On Christmas of the year 811, Emperor Michael I Rhangabe solemnly crowned his elder son Theophylact in the church of Hagia Sophia. On this occasion, he offered to the cathedral numerous precious gifts, among which was a set of four curtains embroidered with gold and purple. Sacred images were depicted on them. These textiles did not survive to our times, and are known to us only thanks to the short record in the Theophanes’ Chronicle. However, it is possible to reconstruct their form on the basis of preserved contemporary examples. The practice of donating silks decorated with figural religious motifs to churches is confirmed by the Book of Pontiffs. The source mentions gifts given by popes Hadrian I (772–795), Leo III (795–816), Paschal I (817–824), Gregory IV (827–844) and Leo IV (847–855) to shrines in Rome and Ravenna. The textiles mentioned by the source include both those decorated with ornamental motifs (griffins, crosses) and those adorned with evangelical scenes (Annunciation, Nativity, Entry into Jerusalem, Passion, Ascension, Descent of the Holy Spirit) and images of Christ and saints. The word chrisoclabum (or chrisoclavum), which is repeated in written sources, seems to relate to compositions placed inside medallions, and perhaps also to exceptionally precious appliqués of gold and purple fastened to the textile background. Already 75 years ago, Wolfgang F. Volbach sought to associate two pieces of silk samits with the Annunciation and Nativity scenes (kept at the Vatican Museo Sacro; initially dated to the 6th c.) with papal gifts from the turn of 8th and 9th c. His hypothesis, accepted by most scholars, has recently been disputed by Anna Muthesius, who suggests a later date for both silks (after 843). Due to this fact, it seems necessary to offer a new analysis and interpretation of both textiles that will rely on the current body of knowledge about the Byzantine art of 8th and 9th c.

9

Perennial values in Islamic art. Studies in Comparative Religio

58%

Danis J., Bruckhardt T.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2014

|

vol. 4

|

issue 1

161-172

PL

Za wyrażenie zgody na przedruk artykułu w polskim przekładzie kierujemy podziękowania do Mary-Kathryne Steele, President of World Wisdom (www.worldwisdom.com).

10

Ortodoksyjne prawo religijne a ochrona światowego dziedzictwa kulturowego – zarys zagadnień

58%

Rozmus D.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2015

|

vol. 15/1

81-97

PL

W ciągu ostatnich kilkunastu lat w Azji (Afganistan, Syria, Irak) w Afryce (Libia) nasiliły się akty wandalizmu związane z niszczeniem zabytków. Najbardziej widoczne jest to przy okazji niszczenia monumentalnych rzeźb (pomniki Buddy w Afganistanie) i architektury, w tym całych antycznych miast (Nimrud – Kalchu, Hatra, mury Niniwy – przedmieścia obecnego Mosulu, zagrożona jest syryjska Palmira). Niszczenie zabytków jest spektakularnym, propagandowym przejawem narzucania woli, jest również łamaniem międzynarodowych praw i konwencji, dotyczących sposobów prowadzenia wojen. Obrazoburstwo (w szerokim znaczeniu tego terminu) sta- ło się zjawiskiem nie tylko religijnym, ale również przede wszystkim politycznym. Przedmiotem artykułu jest odpowiedź czy źródeł tego wandalizmu można doszukiwać się w Koranie. Zdaniem autora publikacji tego typu zachowań nie można wywieść z Koranu. W świętej księdze islamu znajdują się liczne fragmenty mówiące o tolerancji wobec ludów księgi (ahl al kitab), czyli przede wszystkim Żydów i chrześcijan. Są to wersety Koranu pochodzące z sur o numerach 2: 194, 2: 257, 8: 40, 8: 73. Niszczenie obiektów kultu czy też miejsc, gdzie sprawowana jest modlitwa, takich jak kościoły, synagogi czy meczety (np. szyickie) według Koranu jest całkowicie niedopuszczalne. Obecne wydarzenia mają zatem przede wszystkim podłoże polityczne.

EN

During the course of a dozen or so years in Asia (Afghanistan, Syria, Iraq) and in Africa (Libya) there was a surge of acts of vandalism associated with the destruction of historic monuments. This phenomenon is especially discernible in the context of the destruction of monumental sculptures (the statues of Buddha in Afghanistan) and of architectural monuments, including whole cities (Nimrud – Kalhu, Hatra, the walls of Nineveh – the suburbs of the present-day city of Mosul; the Palmyra in Syria is endangered). The destruction of monuments is a spectacular, propaganda manifestation of imposing one’s will; it is also a violation of the international rights and conventions associated with the form in which wars are waged. Iconoclasm (in the broad meaning of the term) is not so much a religious phenomenon but also (and above all) a political one. The object of the article is to provide an answer to the question whether the sources of these acts of vandalism may be traced in the Quran. According to the author of the publication, such instances of behaviour may not be derived from the Quran. In the sacred book of Islam there are many passages which mention tolerance toward the people of the book (ahl al kitab) i.e. above all Jews and Christians. These are lines of the Quran which derive from the following Suras: 2: 194, 2: 257, 8: 40, 8: 73. According to the Quran, the destruction of the objects of worship or of places where prayers are held, such as churches, synagogues or mosques (e.g. Shi’a mosques), is completely unacceptable. therefore the current events have a mainly political background.

11

„SAKRAMENTALNY” CHARAKTER ESTETYKI IKONY JAKO PRZYKŁAD TEOLOGII OTWARTEJ

58%

Strumiłowski J.

Forum Teologiczne

|

2017

|

vol. 18

105-122

PL

Współcześnie w literaturze teologicznej często mówi się o „sakramentalności” ikony. Określenie to nie świadczy o traktowaniu sztuki ikonicznej na równi z siedmioma kanonicznymi sakramentami, ale sugeruje, że ten szczególny rodzaj sztuki posiada właściwość uobecniania w swojej przestrzeni rzeczywistości Boskiej. Sposób partycypacji pierwiastka nadprzyrodzonego nie ma jednak tak radykalnego, jak np. w Eucharystii lub innych sakramentach, charakteru substancjalnego. Domeną sztuki ikonicznej, jak każdej innej, jest forma, zatem należy spodziewać się, że w aspekcie formalnym (estetycznym) znajdują się elementy świadczące o jej sakramentalności. Ponadto w ikonie sfera formalna mocno jest zestrojona z samą treścią wskazaną przez ikonę, zatem również teologia, jaką przywołuje ikona, poprzez sakramentalny charakter formy, powinna odznaczać się pewnego rodzaju otwartością na transcendencję.

EN

Nowadays, the theological literature says more and more often about the “sacramentality” of icon. Obviously, this term does not intend to make equal the iconic art and the seven canonical sacraments, but suggests that this specific kind of art can somehow, in its domain, make present or participate in the God’s reality. However, the way of participation of the supernatural element has not so radical substantial character, as it is in the case of the Eucharist or of the other sacraments. The form constitutes the realm of the iconic art (as of the other arts). That is why one should assume that the elements of the “sacramentality” of this art may be found in its formal (aesthetic) aspect. Moreover, the icon’s formal aspect is very strongly harmonized with its very content, therefore the theology represented by icon should similarly be characterized by some openness to transcendence.

12

Programma iconografico per il luogo della Chiesa – realtà storica

58%

Litawa K.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2021

|

vol. 30

|

issue 2

57-68

EN

From the Christian antiquity until today, a precise, unitary and organic iconographic program has been developed, which should characterize the space of celebration. It should facilitate the involvement of the assembly to the celebrated mystery. Over the centuries this program enriched not only the interiors of churches, but – above all – it should have brought closer the real presence of the Source of All Beauty, i.e. Creator. Furthermore, it should help to create true dialogue between man and God.

IT

Dall’antichità cristiana fino ad oggi viene sviluppato un programma iconografico preciso, unitario e organico, che dovrebbe caratterizzare lo spazio celebrativo in modo che l’assemblea si senta più facilmente coinvolta nel mistero che viene celebrato. Nel corso dei secoli, questo programma arricchiva non solo gli interni delle chiese, ma soprattutto avrebbe dovuto avvicinare la presenza reale della fonte di ogni bellezza: il Creatore. Inoltre dovrebbe creare il dialogo tra l’uomo e Dio.

PL

Od starożytności chrześcijańskiej po czasy współczesne precyzyjnie opracowywano jednolity i organiczny program ikonograficzny. Powinien on charakteryzować przestrzeń celebracyjną, aby przybliżyć zgromadzeniu liturgicznemu istotę sprawowanego misterium oraz umożliwić uczestnikom większe zaangażowanie w jego działanie. Program ten na przestrzeni wieków ubogacał nie tylko wnętrza kościołów, ale przede wszystkim powinien przybliżać realną obecność źródła wszelkiego piękna: Stwórcy. Ponadto powinien pomagać w kreowaniu wzajemnego dialogu człowieka z Bogiem.

13

Obraza w sztuce: Analiza spektaklu Golgota Pienie

51%

Tryka B.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2018

|

vol. 9

|

issue 3

25-50

PL

Artykuł przedstawia analizę Golgota Picnic Rodrigo Garcíi jako przedstawienia obrazoburczego. Autorka odwołuje się do słowiańskiej etymologii słowa „obraza” (urażenie) i pokazuje, że zranienie jako kształtowanie jest bezpośrednio związane z pracą artystyczną i tworzeniem obrazów. W sensie pozytywnym obraza jawi się jako formacja, w sensie negatywnym — deformacja. U Garcíi akt obrazy polega na dekonstrukcji obrazu Chrystusa. Kiedy artysta wykonuje swoją pracę, może obrazić bezpośrednio tylko obraz Chrystusa, a nie ludzi religijnych. Ale ten rodzaj deformacji wywołuje głęboką opozycję chrześcijan, tak zwaną obrazę uczuć religijnych. Powinniśmy wprowadzić rozróżnienie między przestępstwem wizerunkowym jako obiektywnym a przestępczym jako subiektywną (emocjonalną) reakcją jednostek na ten fakt. Ludzie mogą czuć się prowokowani, by oskarżyć artystę o obrazę uczuć religijnych, chociaż nie było to jego intencją urażania ich. Jednak nawet jeśli nie było to jego intencją urażania kogokolwiek, jego praca mogłaby deprecjonować religię i zmienić jej znaczenie w społeczeństwie. García używał w swojej strategii wywrotowej, która może mieć rewolucyjny potencjał.

EN

The article presents analysis of Rodrigo García’s Golgotha Picnic as an iconoclastic performance. The author refers to Slavic etymology of word obraza (injury) and shows that injuring as shaping is directly connected with artistic work and creating images. In the positive sense obraza implies a formation, in the negative sense — a deformation. In Garcíia’s performance act of injuring consists in deconstruction of Christ’s image. When an artist is doing his work he might offend directly only image of Christ not religious people. But this kind of deformation arouses profound opposition of Christians what is called offence of religious feelings. We should introduce a distinction between an offence of image as something objective and offence as subjective (emotional) reaction of individuals to this fact. People can feel provoke to accuse artist of offence of religious feeling even though it wasn’t his intention to offend them. However even if it wasn’t his intention to offend anyone his work might depreciate religion and change its importance in society. García used in his performance subversive strategies which can have a revolutionary potential.

14

Misja historyczna monastycyzmu greckiego na obszarze Italii Bizantyjskiej

44%

Vorozhko H.

Rocznik Teologiczny

|

2016

|

vol. 58

|

issue 3

319-338

PL

Samodzielność Italii Południowej pod względem eklezjalnym, wierność prawosławnym kanonom spowodowały napływ z Bizancjum dużej liczby duchowieństwa i mnichów. Greccy mnisi, którzy uciekli od arabskiej inwazji i ikonoklazmu na Półwysep Apeniński, odegrali dużą rolę w rozprzestrzenianiu bizantyjskich idei, tradycji liturgicznej i języka. Tak zwana misja historyczna monastycyzmu greckiego w Italii Południowej, która objęła również hierarchię kościelną i duchowieństwo, była wypełniana w okresie najwyższego jej rozkwitu – w IX, X i XI wieku. Monastery, które powstały w tym okresie, wyróżniały się swoją myślą teologiczną, filozoficzną i literacką, były prawdziwymi azylami dla tradycji nauk i humanizmu helleńskiego. Największy rozwój w tym czasie miała hymnografia italo-bizantyjska w twórczości Świętych Ojców – mnichów greckich. Żywot i dzieła tych italo-greckich świętych podkreślają misję historyczną elementu bizantyńskiego w Italii Bizantyjskiej, który niezależnie od okresu upadku stał się łącznikiem z Bliskim Wschodem. Podczas gdy do tego czasu Bizancjum tkwiło w nieustannej walce z muzułmanami, którzy oszczędzali imperium jedynie w prowincjach Italii, nie nanosząc w sensie politycznym wyraźnych szkód, to wraz z pojawieniem się Normanów sytuacja uległa radykalnej zmianie politycznej. Właśnie ten czynnik posłużył zanikaniu zjawiska greckiego monastycyzmu na południu Italii.

EN

Southern Italy's ecclesiastic self-reliance as well as its constancy in following Orthodox canons fostered a large inflow of priests and monks from the Byzantine Empire. Greek monks fleeing Arab invasion and iconoclasm into the Apennine Peninsula played a significant role in spreading Byzantine ideas, liturgical tradition and language. The so-called “historical mission” of Greek monasticism in Southern Italy, which influenced clergy and church hierarchy too, had been fulfilled in the time of its fullest bloom: in the 9th, 10th and 11th centuries. Monasteries created in that period, standing out in terms of theological, philosophical and literary thought, were safe harbours for the traditions of Hellenic humanism and sciences. The greatest development was that of Italo-Byzantine hymnography, manifested by the output of Greek Fathers (monks). Lives and works of these Italo-Greek saints emphasise that historical mission of Byzantine element in Italy, which-regardless of the then-progressing fall-became a link with the Middle East. While the Byzantine Empire had remained to that point in a state of endless war with Muslims, who spared the empire-by not causing serious damage in the political sense-only in Italian provinces, Normans did have brought radical political changes. It was that factor which contributed to obliteration of Greek monasticism in the South of Italy.

15

Do kresu widzialnego

44%

Przybylski R.

Porównania

|

2015

|

vol. 17

139-150

EN

Deletion has become part and parcel of the modern arts. A case in point is erasing Robert Rauschenberg’s drawing by Willem de Kooning. Erasing did not merely boil down to an act of destruction but became a symbol of openness to the new. Taking such a perspective towards the avant-garde experience of art, it can be assumed that Kazimierz Malewicz had a similar goal with the black square with the white background. This is also an example of the deletion of a traditional understanding of art in order to prepare for a new expe-rience of art. These experiences undermine the signficance of visibility itself and lead straight to an openness towards tactility.

PL

Wymazywanie wpisało się w doświadczenie sztuki nowoczesnej. Dobitnym tego przykładem może być wygumkowany przez Roberta Rauschenberga rysunek Willema de Kooninga. Wymazanie nie sprowadzało się w tym przypadku jedynie do aktu destrukcji, ale stawało się symbolicznym otwarciem na to, co nowe. Patrząc z podobnej perspektywy na awangardowe doświadczenia sztuki, przyjąć można, że podobny cel realizował Kazimierz Malewicz w czarnym kwadracie na białym tle. Tu także wytarty zostaje tradycyjny sposób pojmowania sztuki przedstawiającej po to, żeby otworzyć się na nowe doświadczenia sztuki. Doświadczenia te podawały wszakże w wątpliwość rangę samej widzialności. Stąd już prowadziła prosta droga do otwarcia się na taktylność.

16

Wyznanie wiary w muzyce liturgicznej Kościoła w ujęciu Benedykta XVI (Josepha Ratzingera)

37%

Szulc M. J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2013

|

issue 20

255-264

PL

Joseph Ratzinger przekonuje, iż muzyka zajmuje znaczące miejsce w liturgii Kościoła, a tym samym w Jego wyznaniu wiary. Samą liturgię opisuje priorytetowo kategorią przejścia, podkreślając bezustanne uobecnianie w niej kosmicznego wydarzenia Paschy Pana oraz osobistego samoprzekraczania siebie, które ona implikuje. Śpiew i muzyka stanowią centralną oś tego procesu. Jako nieodzowny element credo towarzyszą Wspólnocie uczniów Chrystusa od cza-sów synagogi. Do dziś Psalmy są punktem odniesienia dla treści i formy muzyki liturgicznej, chociaż na przestrzeni wieków ową dziedzinę działalności eklezjalnej dotykały rozmaite wypaczenia. Papież senior, omawiając współczesne tego typu zjawiska, przedstawia dwa skrajne podejścia, które nazywa purytańskim funkcjonalizmem (charakteryzuje je zredukowanie muzyki do jej najprostszych form w celu jak największego zaktywizowania wiernych) oraz funkcjonalizmem dostosowania (występuje tu dbałość o wysoką jakość utworów, lecz z zerwaniem więzi z wymogami liturgii). Historyczne sięgają one czasów Ojców Kościoła. Złoty środek w tej kwestii stanowi zaaplikowanie do muzyki należycie zinterpretowanego dogmatu chalcedońskiego. Ostatecznie jej celem jest oddanie chwały Bogu w wierze przez żywe spotkanie Ducha Pana i dialog w Nim, czyli uduchowienie w Miłości.

EN

Joseph Ratzinger argues that music has a significant place in the liturgy of the Church, and thus in the profession of faith. He describes the liturgy using, above all, the term of transition: highlighting a continual re-presentation of the cosmic event of the Passover of the Lord and the personal self-transition, which influences lives of the participants. Singing and music are central axis of the process mentioned and as essential elements of the creed have accompanied the Community of Christ`s disciples since the synagogue period. To date, the Psalms are a reference point for the content and form of liturgical music, although over the centuries that area of church activity has been affected by various negative factors. Pope Emeritus, discussing contemporary problems in this case, presents two extreme approaches: he calls them the puritanical functionalism and the functionalism of adjustment. From the historical point of view they have their roots in the times of the Church Fathers. The only way to solve that kind of polarization is to apply a well interpreted dogma of Chalcedon to liturgical music. Finally, its aim is to worship God through the dialogue of love with the Holy Spirit.

Refine search results

Ikonoklazm odwrócony. Tadeusz Różewicz w poszukiwaniu form „wewnętrznego obrazu”

List apostolski Duodecimum saeculum Ojca Świętego św. Jana Pawła II z okazji tysiąc dwusetnej rocznicy Soboru Nicejskiego II. Miejsce ikony w wierze i rozumieniu św. Jana Pawła II

Wystawność, piękno, ubóstwo - świątynia w pierwszych wiekach chrześcijaństwa

Smok z Jerozolimy w Rzymie?

Łaska w ikonach

Deification of Mao Zedong’s Image and an Iconoclastic Attempt at Its Deconstruction

„Leniny” w czasoprzestrzeni Rosji. Oczami polskich podróżników

The Gift of Emperor Michael, Papal Textiles with Chrysoclabas and Figurative Art in the Period of Iconoclasm

Perennial values in Islamic art. Studies in Comparative Religio

Ortodoksyjne prawo religijne a ochrona światowego dziedzictwa kulturowego – zarys zagadnień

„SAKRAMENTALNY” CHARAKTER ESTETYKI IKONY JAKO PRZYKŁAD TEOLOGII OTWARTEJ

Programma iconografico per il luogo della Chiesa – realtà storica

Obraza w sztuce: Analiza spektaklu Golgota Pienie

Misja historyczna monastycyzmu greckiego na obszarze Italii Bizantyjskiej

Do kresu widzialnego

Wyznanie wiary w muzyce liturgicznej Kościoła w ujęciu Benedykta XVI (Josepha Ratzingera)