Search results

1

O edukacji wizualnej w kontekście ilustracji artystycznej – aspekt historyczny i współczesny

100%

Boguszewska A.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2020

|

vol. 587(2)

14-23

PL

Artykuł wprowadza w problematykę wychowania estetycznego z wykorzystaniem zagadnienia artystycznej grafiki książkowej dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz dla uczniów edukacji wczesnoszkolnej. Zaprezentowano w nim założenia kształcenia w wymienionym zakresie. Szczególną uwagę skupiono na wychowawczym oddziaływaniu ilustracji książkowej. Podano krótki zarys historyczny polskiej ilustracji artystyczna w książce dla dzieci. Wskazano kluczowe nurty rozwojowe oraz reprezentatywne postaci polskiego ilustratorstwa. Ukazano przykłady wykorzystania wybitnej książki autorskiej przez twórców do warsztatowych form animacji kultury książki wśród dzieci. Stanowią one odniesienie i uzasadnienie działań zainicjowanych w realizacji projektu „ZA PROGIEM” – wyprawy odkrywców na wydziale pedagogicznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz ,,Warsztatów językowo-czytelniczych’’ prowadzonych przez Małgorzata Centner-Guz. W dobie nowych mediów, które dla młodego pokolenia stanowią niezwykle istotny element ich życia, nie tylko komunikacyjnego dla najmłodszych odbiorców nadal istotny jest kontakt z książką.

2

„Zilustrować niewysławialne” – o obrazach w filozoficznych picturebookach dla dzieci

81%

Brzuska-Kępa A., Kępa R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

|

2016

|

vol. 1

|

issue 22-23

45-64

EN

In the last few years on the book market there are more and more philosophical books intended for children, or at least ‘philosophising’. A large part of the publication of this type are picturebooks, using an image as the main carrier of information. In this article we will try to answer the question whether the adoption of such a convention – it is constructing content based not only on the text, but also as a significant image (sometimes made by the same person) can be helpful with these ‘unspeakable’ concepts. How authors and illustrators are trying to present the most general and the most difficult issues? Whether the use of the image would be helpful in this case, or what ‘unspeakable’ is also ‘unillustrateable’?

PL

W ostatnich latach na rynku księgarskim pojawia się coraz więcej przeznaczonych dla dzieci książek filozoficznych, bądź przynajmniej „filozofujących”. Duża część publikacji tego typu to picturebooki, posługujące się obrazem jako głównym nośnikiem informacji. W niniejszym artykule spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy konstruowanie treści w oparciu nie tylko o tekst, ale i o równie istotny obraz może być pomocne w przedstawieniu pojęć abstrakcyjnych. W jaki sposób autorzy i ilustratorzy próbują prezentować najbardziej ogólne, a zarazem najtrudniejsze zagadnienia filozoficzne? Czy posługiwanie się obrazem jest w tym przypadku ułatwieniem, czy też może to, co „niewysławialne”, jest zarazem „nieilustrowalne”?

3

Details of the Shoah. The Holocaust in Polish children’s literature

72%

Kwiatkowska A.

Forum Poetyki

|

2022

|

issue 30

EN

This article examines what role details and other similar artistic devices play in representing the Holocaust in contemporary Polish children’s literature. The focus on the detail often forces a shift in perspective, both in the fine arts and in literature. Focusing on prominent and meaningful details renders the story less direct, and the cruelty of history is revealed through gaps in the narrative. Details stand for the unsaid and refer the reader to extra-textual knowledge. Details also allow one to engage in a game of perspectives: by zooming in and out on specific scenes or events one, alternatively, renders them more or less important. Children’s books about the Holocaust are primarily meant to build memory and post-memory, and employ details to that end. Around and through details, the successive layers of stories may grow.

PL

Artykuł poświęcony jest roli detalu i powiązanych z nim chwytów artystycznych w ukazywaniu Zagłady w polskiej najnowszej literaturze dla dzieci. Obserwowanie detalu wymusza często zmianę perspektywy zarówno w sztukach plastycznych, jak i w literaturze. Koncentrowanie się na wyeksponowanych i znaczących szczegółach sprawia, że ogólna opowieść się rozmywa, a okrucieństwo historii ukazane zostaje poprzez luki w narracji. Detal staje się znakiem wydarzeń niedopowiedzianych i odsyła do pozatekstowej wiedzy czytelnika. Operowanie detalem umożliwia tez uruchomienie gry perspektyw, operowanie zbliżeniem i oddaleniem powiązanymi z przewartościowaniem opisywanych realiów. Główne zadanie literatury dla dzieci poświęconej Zagładzie to budowanie pamięci i postpamięci. Jest to możliwe dzięki oparciu się na detalach, wokół których narastają kolejne warstwy opowieści.

4

Lucjan Rydel i piękna książka

72%

Bąbiak G. P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2019

|

vol. 19

35-57

RU

Artistic activity at the turn of the 19th and 20th centuries resulted not only in the development of literature and art, but also functional art and crafts, e.g. graphics and book decoration. Apart from artistic press, it was clearly visible in the phenomenon of the so-called beautiful book. The most distinguished artists of that period: Stanisław Wyspiański, Jan Bukowski, Antoni Procajłowicz – designed covers, vignettes and decorations of the best-known literary works. Lucjan Rydel, who found himself among those artists, was a friend of Wyspiański and cooperated with him, which meant that their first joint works heralded the discussed phenomenon at the Vistula River. This big event was the publication of Rydel’s translation of Iliada with the pictures and illustrations by Wyspiański, who also decorated Rydels’ volumes of poetry, using floral motifs, which were typical in his later work. Also other artists in their ornaments have tried to refer to the motifs which were dominant in Rydel’s works. Thanks to this practice, some editions of dramas (1902, designed by A. Procajłowicz) and Bajka o Kasi i królewiczu (1904, designed by S. Dębicki) should be regarded as the most renowned works of the ‘beautiful book’ trend, not only in Poland, but also in East-Central Europe. This paper focuses on the most representative ‘beautiful books’, based on Lucjan Rydel’s works from the period 1896–1911.

5

Międzykulturowy intersemiotyczny transfer komizmu powieść Ericha Kastnera «35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych» w opracowaniu graficznym Bohdana Butenki.

71%

FRUŻYŃSKA J.

Transfer. Reception studies

|

2018

|

vol. 3

EN

The subject of the presented paper is the analysis of the graphic design of the novel The 35th of May or Conrad’s Ride to the South Seas by Erich Kästner, edited by Nasza Księgarnia publishing house in the period 1957-2008. The Polish edition of the book, illustrated by an eminent representative of the Polish School of illustration, Bohdan Butenko, has the features of a picture book. It is characterized by the versatility of the project, including typography and book “architecture". The graphic layout of the book, examined as a form of intersemiotic translation, is analyzed in terms of humor, which is present in both the literary text and illustrations in several typical figures: caricature, carnivalesque "world upside down", subtle parody and satire.

DE

Zusammenfassung Ziel des Artikels ist die Analyse des Grafikdesigns von Erich Kästners Kinderroman Der 35. Mai oder Konrad reitet in die Südsee in den Ausgaben des Verlages „Nasza Księgarnia“ von 1957-2008. Die polnische Ausgabe, illustriert von Bohdan Butenko, einem herausragenden Vertreter der polnischen Illustrationsschule, hat Eigenschaften eines Bilderbuches und zeichnet sich durch Vielseitigkeit des Designs aus, mit typographischen und bucharchitektonischen Elementen. Analysiert wird das als Intermedialitätsform betrachtete Grafik-Layout des Buches im Hinblick auf dessen Zusammenhang mit dem für Kästners Schaffen bezeichnenden Humor, der sowohl im literarischen Text als auch in den Illustrationen auf mehrere typische Arten vorhanden ist, wie z. B. in Karikaturporträts, der Karnavalsabbildung „der Verkehrten Welt“ oder dezenter Ironie und Satire.

PL

Tematem artykułu jest analiza szaty graficznej powieści Ericha Kästnera 35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych w wydaniach Naszej Księgarni z lat 1957–2008. Polska edycja utworu, zilustrowana przez wybitnego przedstawiciela Polskiej Szkoły Ilustracji, Bohdana Butenkę, ma cechy książki obrazkowej i odznacza się wszechstronnością opracowania, obejmującego typografię i przestrzenną „architekturę” książki. Szata graficzna książki, traktowana jak forma przekładu intersemiotycznego, jest analizowana pod kątem związków z charakterystycznym dla twórczości Kästnera komizmem, który jest obecny zarówno w tekście literackim, jak i w ilustracjach w kilku typowych postaciach: portretu-karykatury, karnawałowego obrazu „świata na opak”, subtelnej parodii i satyry.

6

Hasło w słowniku gwarowym – problem metodologiczny współczesnej dialektologii

58%

Pelcowa H.

Gwary Dziś

|

2021

|

vol. 14

277-288

EN

The issue under discussion concerns the methodological issues pertaining to the cognitive and scientific values of an entry in a dialect dictionary, viewed from the point of view of practical usefulness of dialectal, regional and local dictionaries and their practicality in a dialogue between generations and in the region’s promotion. The essence of the dictionary entry is the number and arrangement of its components, their representativeness and ability to exert influence; the dictionary contains also maps and illustrations, until recently reserved for other kinds of publications. In general, maps and illustrations should be part of an entry, providing geographic information, allowing at the same time to locate a lexeme in a region’s dialect structure and to arrive at its multifaceted visualisations. Keeping in mind its practicality, an entry should be provided with contextual information, using standardised and uniform spelling; it should also include the phonetic, morphological and syntactic peculiarities of a regional dialect. The qualifiers should point to the socially-determined status of a lexeme and form the basis for an entry’s interpretation in its chronological, social, cultural and civilisation-related dimensions.

PL

Przedmiotem rozważań są problemy metodologiczne związane z wartością naukową i poznawczą hasła słownikowego, rozpatrywane w aspekcie praktycznej użyteczności słowników gwarowych regionalnych i lokalnych oraz ich przydatności w dialogu pokoleń i promocji regionu. Istotą hasła słownikowego jest zarówno liczba i układ poszczególnych jego segmentów składowych, ich reprezentatywność i możliwość oddziaływania, jak i włączenie do słownika mapy i ilustracji, zarezerwowanych jeszcze do niedawna dla innych publikacji. Mapa i ilustracja powinny zostać wkomponowane w hasło, zgodnie z założeniem pozwalającym na pełne wykorzystanie informacji geograficznych, a jednocześnie na uchwycenie miejsca danego leksemu w strukturze gwarowej regionu z wszechstronną wizualizacją desygnatu.

7

O morfologii tekstów popularnonaukowych dla dzieci

58%

Bortliczek M., Uniwersytet Śląski Z. E. H. i. N. P. P., Małgorzata Bortliczek – dr a. w. Z. E. H. i. N. P. P. U. Ś. Z. s. w. p., mbortliczek@poczta.onet.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2014

|

vol. 03

EN

The article discusses the popular science style in magazines addressed to younger schoolchildren. The analysed texts have been published in the “Kumpel” magazine and are devoted to the subject of nature. Their distinguishing feature is the pursuit of intersemiotic and non-linear method of encoding information. The spatial configuration of information allowsto perceive the meanings conveyed by means of verbal, illustrational, and typographical code in any order. In the article, I am looking for answers to the following questions: what means are used by the writers of popular science texts targeted at children, how to analyse the perceived measures, and the identified method of constructing popular science texts affects the modification of learningliteracy by the model recipient.

PL

Artykuł dotyczy stylu popularnonaukowego w czasopismach adresowanych do odbiorcy dziecięcego w wieku wczesnoszkolnym. Analizowane teksty pochodzą z czasopisma „Kumpel” i dotyczą tematyki przyrodniczej. Ich wyróżnikiem jest dążenie do intersemiotycznego oraz nielinearnego sposobu kodowania informacji. Przestrzenne ukształtowanie informacji umożliwia dowolną kolejność percypowania znaczeń przekazanych za pomocą kodu werbalnego, ilustracyjnego i typograficznego. W artykule poszukuję odpowiedzi na następujące kwestie: jakimi środkami posługują się autorzy tekstów popularnonaukowych skierowanych do odbiorcy dziecięcego, w jaki sposób dostrzegane środki analizować, a także – jak zidentyfikowany sposób tworzenia tekstów popularnonaukowych wpływa na modyfikację kształcenia umiejętności czytania przez modelowego odbiorcę.

8

Poezja dla dzieci po przełomie ‘56

58%

Kwiatkowska A.

Polonistyka. Innowacje

|

2016

|

issue 3

109-122

EN

In the 1950s the poetry for children involves the elements of language poetry (movement in Polish literature characterized by the domination of linguistic forms over fiction), draws on absurdity, and combines the Interbellum period traditions with the tendencies in literature which began after the events of October 1956. These features are manifested in the works of poets who debuted in the second part of the 1950s, as well as in the poems of prior writers, molded by the pre-war culture and the avant-garde tradition. Books with poetry for children in the late 1950s stimulate imagination and respond to children’s needs to experiment with language, test its flexibility and potential. Also, thanks to the enclosed unique illustrations, the books develop aesthetic sensitivity. Despite the ongoing changes in the outside world, the books haven’t lost their relevance and can successfully be used in teaching.

PL

Poezja dla dzieci w latach 50. podejmuje elementy lingwizmu, operuje absurdem, łączy tradycje dwudziestolecia międzywojennego z tendencjami zapoczątkowanymi w literaturze po przełomie ’56. Można to zaobserwować zarówno w twórczości poetów debiutujących w drugiej połowie lat 50., jak i w wierszach starszych twórców, ukształtowanych jeszcze przez kulturę przedwojenną i tradycję awangardową. Książki poetyckie dla dzieci pod koniec lat 50. pobudzają wyobraźnię oraz odpowiadają na dziecięcą potrzebę eksperymentowania z językiem, sprawdzania jego możliwości i wytrzymałości. Dzięki wyjątkowym ilustracjom rozwijają też wrażliwość artystyczną. Mimo zmian zachodzących w świecie zewnętrznym, nie straciły swej aktualności i mogą być skutecznie wykorzystywane w dydaktyce.

9

Percepcja materiału ilustracyjnego z geografii i przyrody – rozbiór na czynniki pierwsze

58%

Wojtanowicz P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica

|

2014

|

vol. 6 Innowacje w kształceniu geograficznym i przyrodniczym

242-260

PL

Obrazy posiadają szerokie zastosowanie w edukacji. Ma to swoje uzasadnienie zarówno psychologiczne, jak i dydaktyczne. W toku nauczania–uczenia się spostrzeganie wzrokowe z reguły jest procesem zamierzonym, planowanym, podjętym w określonym celu. Prowadzi do kształtowania umiejętności obserwacji, a ta jest jedną z podstawowych metod badania oraz zrozumienia zjawisk i procesów przyrodniczych. Postępy, jakie uczeń czyni w toku rozwoju procesów percepcji, prowadzą do kształtowania w umyśle coraz pełniejszego obrazu rzeczywistości. Autor dokonał oceny środków obrazowych wykorzystywanych w procesie nauczania–uczenia się geografii i przyrody.

EN

Images are widely used in education. This is justified by both psychology and didactics. In the course of teaching–learning visual perception is usually a process intended, planned and undertaken for a specific purpose, leading to the development of observation skills. This is one of the basic methods for testing and understanding of natural phenomena and processes. Progress that a pupil makes in the course of the development of perceptual processes leads to the formation in the mind of a fuller picture of reality. The author tries to make the assessment of images used in the teaching–learning of geography and Natural Science.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

1 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Forum Poetyki

1 Gwary Dziś

1 Polonistyka. Innowacje

1 Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

1 Transfer. Reception studies

2 Kwiatkowska A.

1 Boguszewska A.

1 Bortliczek M.

1 Brzuska-Kępa A.

1 Bąbiak G. P.

1 FRUŻYŃSKA J.

1 Kępa R.

1 Małgorzata Bortliczek – dr a. w. Z. E. H. i. N. P. P. U. Ś. Z. s. w. p.

1 Pelcowa H.

1 Uniwersytet Śląski Z. E. H. i. N. P. P.

1 Wojtanowicz P.

1 mbortliczek@poczta.onet.pl

1 2023

1 2021

1 2020

1 2019

1 2018

2 2016

2 2014