Search results

1

Fincher’s Fight Club as an example of a critical dystopia

100%

Ginszt K.

Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching

|

2018

|

issue 15/3

67-84

EN

This article investigates David Fincher’s film Fight Club as a critical dystopian narrative. The first part of the article provides the definition of critical dystopia as well as it presents characteristic features of the subgenre. It also sets forward the difference between classical and critical dystopias. The following sections are case studies in which different elements of the film in the context of the subgenre are examined. They focus on the construction of a dystopian society and the negative influence of consumerism on the protagonist and therefore on other people. Moreover, this paper attempts to demonstrate how the overall pessimistic tendency of the narrative is realised. Finally, the protagonist’s actions as well as the aftermath of these actions are described and analysed. The final part of the article focuses on the significance of the last scene which introduces a utopian impulse into the narrative.

PL

W artykule przedstawiono analizę filmu Davida Finchera pt. Fight Club w aspekcie cech charakterystycznych dla dystopii krytycznej. W pierwszej części pracy przytoczono definicję dystopii krytycznej oraz główne cechy podgatunku, a także wyjaśniono różnicę pomiędzy dystopią klasyczną a krytyczną. W kolejnych częściach artykułu poddano analizie poszczególne aspekty filmu w kontekście dystopii krytycznej, skupiając się na konstrukcji społeczeństwa dystopijnego oraz negatywnym wpływie konsumpcjonizmu na głównego bohatera, a co za tym idzie na innych ludzi. Dalsze rozważania dotyczą reakcji protagonisty na otaczającą go rzeczywistość i konsekwencje jego czynów. Ostatnia część artykułu poświęcona jest końcowej scenie filmu oraz jej znaczeniu. Scena ta jest bowiem kluczowym czynnikiem w interpretacji dzieła w kontekście dystopii krytycznej.

2

Myślenie utopijne w "Mad Max: Na drodze gniewu"

85%

Malec B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2016

|

vol. 34

|

issue 2

EN

This article attempts to describe a sociological view of the post-apocalyptic world in Mad Max: Fury Road and characteristics of utopian thinking related to Furiosa’s rebellion. It reveals that in the post-apocalyptic worlds, social Darwinism grows into fundamental worldview, which is reflected in a feudal society of the Citadel. Afterwards, a feminist topic connected with Furiosa’s rebellion is analyzed. Subsequently, the article characterizes Maciej Czeremski’s and Jakub Sadowski’s structural understanding of the two terms – a utopia and a myth. Furiosa’s psychological motivation is interpreted by using them. They also facilitate to formulate a semantic relation between utopian thinking and an ideology, which is defined according to a psychoanalytic method. Afterwards, a Ernst Bloch’s phrase – a utopian impulse is used to analyze Max’s behavior. It ascertains that through relationship between Furiosa and Max a modernization project of the Citadel becomes feasible. A purpose of the article is to show that fictional post-apocalyptic worlds can be analyzed in a sociological perspective and be a part of socially engaged cinema.

PL

W artykule przyjmuję socjologiczne widzenie świata postapokaliptycznego w filmie Mad Max: Na drodze gniewu i przedstawiam właściwości myślenia utopijnego Furiosy, bohaterki obrazu. Na podstawie feudalnych warunków społecznych w Cytadeli uzasadniam, że darwinizm społeczny stanowi w utworach post-apo naczelną orientację światopoglądową. Analizuję wątek feministyczny związany z buntem Furiosy. Prezentuję, za Maciejem Czeremskim i Jakubem Sadowskim, strukturalne widzenie mitu oraz utopii. Łączę to z ideologią przy użyciu psychoanalizy, aby wyjaśnić decyzję bohaterki o powrocie do Cytadeli. Stosuję pojęcie impuls utopijny Ernsta Blocha do wyjaśnienia zachowania Maxa. Stwierdzam, że dzięki wytworzonej relacji o seksualnym napięciu między Maxem a Furiosą realizuje się projekt modernizacyjny Cytadeli. Celem artykułu jest wykazanie, że fikcyjne światy postapokaliptyczne mogą być analizowane w socjologicznej perspektywie i stanowić kino zaangażowane.

3

Dziedzictwo Leo Lowenthala: znaczenie teorii krytycznej i jej reakcja na autorytaryzm, politykę oszczędności oraz antysemityzm. Rozmowa z Martinem Jayem

70%

Stoll K.

Studia Litteraria et Historica

|

2021

|

issue 10

PL

Prezentowana rozmowa dotyczy spuścizny Leo Lowenthala (1900–1993), który przyszedł na świat w żydowskiej rodzinie we Frankfurcie nad Menem. Lowenthal należał do pierwszego pokolenia teoretyków krytycznych działających w Instytucie Badań Społecznych Uniwersytetu Frankfurckiego pod kierownictwem Maxa Horkheimera. Przyjmując za punkt wyjścia wypracowaną przez Lowenthala koncepcję teorii krytycznej, Katrin Stoll i Martin Jay zastanawiają się nad możliwościami odnowy teorii krytycznej, a w szczególności nad koniecznością myślenia pojmowanego jako forma negacji. Rozmówcy nawiązują też do obecnej sytuacji politycznej spowodowanej przez globalny porządek kapitalistyczny, który zawdzięcza swą stabilność tak obiektywnym procesom społecznym, jak i autorytaryzmowi, polityce oszczędności, autokratyzmowi, antysemityzmowi, rasizmowi i faszyzacji. Przekształcenie teorii krytycznej wymaga, jak przekonująco argumentuje Martin Jay, twórczego eksperymentowania w sferze teorii. Ilustracją takiego podejścia jest podjęta przez rozmówców krytyczna lektura i rewaluacja książki Prophets of Deceit. A Study of the Techniques of the American Agitator [Prorocy fałszu. Studium technik amerykańskiego agitatora], wydanej w 1949 roku przez Leo Lowenthala i Norberta Gutermana, a ostatnio wznowionej w Niemczech. Rozwijając pojęcie „społeczeństwa mafijnego” (racket society), wypracowane w latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku przez teoretyków krytycznych po ich emigracji z nazistowskich Niemiec, Martin Jay przedstawia analizę współczesnego społeczeństwa i współczesnej kultury politycznej, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych. Argumentuje, że relacja wodzowsko-kliencka staje się możliwa za sprawą zinternalizowania wzorów dominacji oraz lojalności i ochrony. Rozmowę zamyka refleksja na temat tego, dlaczego ważne jest, by poddawać krytyce fałszywe sposoby życia, a tym samym otwierać się na możliwość życia, które nie upływa w błędzie.

EN

The interview is concerned with the legacy of Leo Lowenthal (1900–1993), who was born into a Jewish family in Frankfurt am Main, Germany. Lowenthal belonged to the first generation of Critical Theorists under Max Horkheimer’s directorship at the University of Frankfurt Institute for Social Research. Taking Lowenthal’s understanding of Critical Theory as their point of departure, the interlocutors – Katrin Stoll and Martin Jay – discuss ways of renewing Critical Theory in general and the necessity of thinking as a form of negation in particular. The interview provides reflections on the current political situation brought about by the global capitalist order, which owes its stability to both objective social processes and to authoritarianism, austerity, autocracy, antisemitism, racism, and fascization. Recasting Critical Theory in new ways, requires, as Martin Jay forcefully argues, creative theoretical experimentation. By way of example, the interlocutors engage in a joint critical rereading and reevaluation of Leo Lowenthal’s and Norbert Guterman’s 1949 book Prophets of Deceit: A Study of the Techniques of the American Agitator, recently reissued in Germany. Adopting the concept of “racket society”, which was developed by the Critical Theorists in the 1930s and 1940s, after their emigration from Nazi Germany, Martin Jay provides an analysis of current society and political culture in general and the United States in particular. He makes the point that the strongman/client relationship becomes possible through an internalization of patterns of domination as well as by loyalty and protection. The interview closes with a reflection on why it is important to criticize the false way of life and in so doing opening up the possibility of a life that is not wrong.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching

1 Studia Litteraria et Historica

1 2021

1 2018

1 2016

1 Ginszt K.

1 Malec B.

1 Stoll K.

Fincher’s Fight Club as an example of a critical dystopia

Myślenie utopijne w "Mad Max: Na drodze gniewu"

Dziedzictwo Leo Lowenthala: znaczenie teorii krytycznej i jej reakcja na autorytaryzm, politykę oszczędności oraz antysemityzm. Rozmowa z Martinem Jayem