Search results

1

On the Loftiness of Relational Identity

100%

Meir E.

Edukacja Filozoficzna

|

2019

|

issue 68

41-53

EN

The article deals with the uniqueness and interconnectedness of human beings. It is argued that the Jewish philosophers Buber, Rosenzweig and Levinas as well as the Buddhist thinker Thich Nhat Hanh emphasize the relatedness of the subject. This is viewed as a welcome correction in a world of extreme individualism.

PL

Artykuł dotyczy problemu wyjątkowości ludzi i ich wzajemnych powiązań. Żydowscy filozofie, tacy jak Bauber, Rosenzewig i Levinas, oraz buddyjski myśliciel Thich Nhat Hanh wyraźnie podkreślają znaczenie więzi między ludźmi. Postrzegamy to jako cenną korektę w świecie skrajnego indywidualizmu.

2

Der Mensch im Mittelpunkt: Sokrates, H.v. Schoenebeck, F. Grucza und ihre anthropozentrischen Ansichten im interdisziplinaren Vergleich

84%

Utri R.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2010

|

issue 2

203-215

EN

In this article, different scientific fields are approached, and their common elements are compared. One field is philosophy, in particular the Socratic method, which from the ancient Greek remained as a commonly used tool in a wide range of discussions. It is a method of pedagogy which poses a number of questions not only to draw individual answers, but also to encourage fundamental insight into the main questions of mankind. People who wanted to reform pedagogy (seeing the child as a fully-fl edged human being) have a similar individual approach. It is also the case within the reasoning of the anthropocentric theory of language according to which the brain of a human being is not seen as a tabula rasa, but as an element that, indeed, has all the possibilities to develop from the very beginning of its existence.

3

Filozoficzno-religijna koncepcja personalizmu egzystencjalnego M. Bierdiajewa

67%

Gorban R.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 2: Teologia dogmatyczna

227-239

EN

M. Berdiaev's personalism is characterized by sequence of thought and systematization of the latter. Because of that one can literally name him a personalist. He believes that a man’s personality is in the core of the reality, is the central existence and absolute value. It is in the in the embryo state. It is not given as clear, full, perfect nature, but underlies a man for the further development and realization. It creates the person's backbone and essence. Complete formation and development of a man as a personality is only possible beyond the boundaries of the established reality, system and history, as they do not give a chance of absolute realization of a person in view of their determination. Freedom and spiritual being are essential for a person. They guide its way towards spiritual immaterial world, ultimately to the Lord as a Perfect Entity.

PL

Personalizm M. Bierdiajewa cechuje konsekwencja myśli oraz jej systematyzacja, co pozwala nazwać go personalistą w dosłownym znaczeniu. Osoba dla niego znajduje się w centrum całej rzeczywistości, jest bytem centralnym i wartością absolutną. Znajduje się w stanie zadatku lub zalążka, czyli nie jest dana w czystej, pełnej, doskonałej postaci, ale jest zadana do spełnienia i realizacji. Tworzy rdzeń i istotę człowieka. Pełna realizacja i spełnienie człowieka jako osoby jest możliwe tylko poza ramami ustanowionej rzeczywistości, ustroju i historii, gdyż nie dają one możliwości do absolutnego spełnienia osoby ze względu na ich determinację. Istotą osoby ludzkiej jest wolność (ros. свобода) oraz byt duchowy, a stąd jej ukierunkowanie na świat duchowy, pozamaterialny, ostatecznie na Boga jako Byt doskonały.

4

Cartesian challenge of the metaphysical understanding of the human being as a person in light of P.F. Strawson’s Individuals

67%

Pasterczyk P., Pasterczyk P.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2019

|

issue 4

5

Indywiduum istotnym punktem widzenia według Ortegi y Gasseta

59%

Król R.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2013

|

issue 20

107-115

PL

W niniejszej refleksji filozoficznej zatytułowanej Indywiduum istotnym punktem widzenia według Ortegi y Gasseta – najwybitniejszego od czasów Suareza hiszpańskiego filozofa, próbuję przyjrzeć się perspektywie ludzkiego indywiduum. Pierwszą sprawą, którą tutaj omawiam, jest istotowa samotność człowieka. „Samotność”, która wypływa z samej konstrukcji bytu i powstaje w wyniku niesprowadzalności do siebie dwóch głównych punktów widzenia. Różnica tkwi w niezgodności samych perspektyw, którymi są pojedynczy ludzie, jak i również w tym, co te perspektywy sobą określają. Ortega y Gasset ujmuje położenie człowieka i jego realia inaczej. Według niego „ja”, zawierając w sobie określoną perspektywę, ujmuje „Innego” człowieka. Ono także pozwala odkryć, że „Inny” jest podobnym bytem do „Ja”, ponieważ „Inny” daje odpowiedź na nasze zachowanie. Hiszpański filozof zauważa, że istota żyjąca, którą jest każdy z nas, spotyka się z kimś innym i rozpoznaje go jako bliźniego, nazywając go drugim Człowiekiem. Zasadniczą cechą charakterystyczną tego, kogo nazywam drugim Człowiekiem, jest jego odpowiedź, faktyczna lub potencjalna, na moje działanie wymierzone w niego, co zmusza mnie do antycypującego liczenia się z jego reakcją, w której z kolei liczy się on z moim działaniem. Mamy więc tu do czynienia z nową rzeczywistością sui genesis; nie do pomylenia z żadną inną, mianowicie z działaniem, w którym uczestniczą dwa jego podmioty – ja i drugi; z akcją, w którą jest wtłoczona, wpleciona i wtopiona akcja kogoś drugiego, a zarazem z interakcją. Moje działanie jest więc społeczne – w powyższym znaczeniu tego słowa – wtedy, gdy biorę w nim pod uwagę ewentualną wzajemność Drugiego. Drugi, Człowiek, ab initio jest tym, który się odwzajemnia, a zatem jest społeczny. Kto nie jest zdolny do sprzyjającego lub wrogiego odwzajemnienia się, nie jest istotą ludzką”. Z tego wynika, że inni ludzie są sobie nawzajem podarowani w doświadczeniu, za pomocą zewnętrznych znaków, takich jak choćby reakcje, na podstawie których wyciągają konkretne wnioski o swoim istnieniu i zachowaniu. Z faktu, że „Inny” podarowany jest człowiekowi nie wprost, płynie lęk i niepokój, ponieważ nie sposób założyć albo, inaczej mówiąc, antycypować, jak on postąpi. Inny człowiek pojawia się zawsze jako wielka niewiadoma, którą trud- no jest przewidzieć. W związku z tym ów „Inny” pojawi się jako zagrożenie także przez to, że posiada jakąś informację, jakiś pogląd dotyczący poznającego „ja”, którego treści nie zna. Według niego ten, kto daje nam idee, powiększa nam życie i rozszerza rzeczywistość naokoło nas.

EN

In this philosophical reflection entitled The Individual as an Essential Point of View According to Ortega y Gasset, the most eminent Spanish philosopher since the times of Suarez, I make an attempt to take a closer look at the perspective of a human individual. The first question I discuss is an essential loneliness of man. “Loneliness” flows from the construction of being itself, and develops as a result of the irreducibility of two major points of view to each other. The difference lies in the incompatibility of the very perspectives that represent individual people, as well as in what those perspectives define by themselves. Ortega y Gasset perceives the position of man and his realities differently. According to him “I,” by containing in itself a certain perspective, perceives “Another” man. It also makes it possible to discover that “the Other” constitutes a similar entity to „I,” because “the Other” responds to our behavior. The Spanish philosopher notices that a living being, and each of us is a living being, encounters somebody else and recognizes him or her as a kin and kith, calling him another Man. A fundamental quality characteristic of the one whom we call another Man lies in his response, whether the actual or potential one, to my action directed toward him, which forces me to anticipatively take into account his reaction in which, in turn, he has to take into account my action. What we have here is then a novel reality sui Genesis; not mistakable for any other, i.e. an action in which its two subjects participate – I and the other; an action into which the action of somebody else is forced, woven, embedded, and at the same time it is an interaction. My action is then social – in the above mentioned meaning of this word – when I take into consideration a potential reciprocity of the Other in it. The Other, the Man, is ab initio the one who reciprocates, thus being social. One who is not capable of a friendly or hostile reciprocity is not a human being. What follows is that other people are given to each other through experience by external signs such as reactions on the basis of which they draw concrete conclusions about their own existence and behavior. The fact that the Other is given to a man indirectly results in fear and anxiety because it is not possible to make an assumption about or anticipate how he is going to act. The other man always shows up as the joker in the pack, impossible to predict. Therefore this “Other” will appear as a threat also because he possesses some information, an opinion concerning the cognizing “I” whose meaning he does not know. According to him the one who gives us ideas, enlarges our life and extends the realities around us.

6

Czy bezosobowa tożsamość jest możliwa? O „zdemaskowanej” idei osoby Giorgio Agambena

59%

Wincław D.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia

|

2017

|

vol. 42

|

issue 1

EN

“Person” is a very old concept, which is strongly embedded in philosophy. It has come a long way in its semantic development and, according to Giorgio Agamben, whose views will be presented in this article, some of these periods are still alive in the influence of this concept. The Italian philosopher strives to prove that it is not a mere dictionary term, but a concept that has an almost performative power. In this article, the author tries to trace back, following Agamben’s views, the many contexts to which the term owes its existence (ancient philosophy, theatre, Christianity, Roman law, the early modern period), and especially the original meaning of the word ‘person’, that is, ‘mask’, which remains with it in close affinity, if not being identical to it. Finally, the author tries to outline in a few words the still vague yet rather obscure Agamben’s project, namely a philosophy that builds identity based on categories other than “person”.

PL

„Osoba” to pojęcie bardzo stare i silnie osadzone w filozofii. Przemierzyło ono długą drogę semantycznego rozwoju i – jak twierdzi Giorgio Agamben, którego poglądy w tym artykule autor pragnie zreferować – niektóre z tych okresów wciąż w oddziaływaniu tego pojęcia są żywe. Włoski filozof próbuje dowodzić, że nie jest to zwykły słownikowy termin, lecz pojęcie o niemal performatywnej mocy. W niniejszym artykule autor próbuje prześledzić za Agambenem liczne konteksty, którym to pojęcie zawdzięcza swoje istnienie (filozofia starożytna, teatr, chrześcijaństwo, prawo rzymskie, nowożytność), a szczególnie pierwotne znaczenie słowa ‘osoba’, tj. ‘maska’, które pozostaje z nim w bliskim pokrewieństwie, jeśli nie jest z nim tożsame. Na koniec autor próbuje w kilku słowach nakreślić mglisty jeszcze i dość niejasny projekt Agambena – filozofii, która tożsamość buduje w oparciu o inne niż „osoba” kategorie.

7

O związku między istościami a świadomością i jaźnią

43%

Pociej J.

Rocznik Tomistyczny

|

2020

|

vol. 2

|

issue 9

41-71

PL

The third in a series of texts printed in “Rocznik Tomistyczny” (the former two are Albert Mitterer’s and Tadeusz Wojciechowski’s Concepts of the Interdependence of Matter and Motion, RT 6/2017 and The Metaphysical Consequences of the Concepts of Matter and Motion in Contemporary Physics, RT 7/2018) this article gives the crowning touch to the theory of dynamo-energetic duality of being. Applying the method of transcendental analogy, it reveals how human mind – cognizing matter-motion, as well as vegetative, sensitive and rational beings – comes to the conclusion that there are one consciousness and three selves in the Prime Being – the counterpart of triune God of the Catholic doctrine.

8

Osoba ludzka jako „byt relacyjny” – antropologiczne fundamenty eklezjologii Soboru Watykańskiego II

34%

Choromański A.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2015

|

vol. 1

EN

In this article the Author proves existence of an intrinsic and inseparable connection between anthropology and ecclesiology. The necessity of the Church as a community of believers can be demonstrated not only by the will of God explicitly expressed in the Holy Scriptures, but also by an anthropological analyses of the very nature of man, who is a social being opened towards God and towards other human beings. In the first part of the article, referring to a long philosophical tradition dating back to pre-Christian times and ending in the modern era, the Author illustrates by many examples the social dimension of human nature deliberately ignoring the biblical data and the teaching of the Magisterium. In the second part, he shows how the Conciliar teaching on the human person based on the Revelation remains in harmony with philosophical, anthropological and scientific arguments depicting human person as a relational (social) being. In the third part of the article, the Author demonstrates the correlation of the Conciliar teaching on the Church as community with anthropological data. The necessity of the Church can be justified not only by the authority of God (Revelation), but also by reflecting on the man’s nature (anthropology). Individualistic conception of faith, to which the Second Vatican Council wanted to react by its ecclesiology of communion, not only does not correspond to the biblical teaching, but also runs counter to the rational thinking on the human person who, in the light of diff erent sciences, is a relational being.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia

1 Edukacja Filozoficzna

1 Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

1 Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

1 Rocznik Tomistyczny

1 Roczniki Teologiczne

1 Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

1 Studia Teologii Dogmatycznej

1 2020

2 2019

1 2017

2 2015

1 2013

1 2010

1 Choromański A.

1 Gorban R.

1 Król R.

1 Meir E.

1 Pasterczyk P.

1 Pociej J.

1 Utri R.

1 Wincław D.