Search results

1

Projekt czy ewolucja? Stwórcze działanie Boga w świecie przyrody

100%

Pabjan T.

Roczniki Filozoficzne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 4

111-131

EN

The article is devoted to the critical analysis of several arguments appearing in contemporary discussions regarding the interpretation of God’s creative activity in the world of nature, considered in the context of the theory of evolution. In particular, an attention was paid to some reservations about this theory put forward by some representatives of creationism contained within the framework of St. Thomas’s metaphysics, who see no way to reconcile evolution with the theological truth about God’s creation of the world. The arguments underlying the theory of intelligent design were also considered. This theory claims that chance-based evolution cannot adequately explain the „irreducible complexity” of living organisms, and that it must therefore be assumed that the course of evolutionary processes is primarily influenced by the direct actions of God-the Intelligent Designer.

PL

Artykuł poświęcono krytycznej analizie kilka wybranych argumentów pojawiających się we współczesnej dyskusji dotyczącej interpretacji stwórczego działania Boga w świecie przyrody, rozpatrywanego w kontekście teorii ewolucji. W szczególności zwrócono uwagę na zastrzeżenia wobec tej teorii wysuwane przez niektórych przedstawicieli kreacjonizmu ujętego w ramy systemu metafizyki św. Tomasza, którzy nie widzą możliwości uzgodnienia ewolucji z teologiczną prawdą o stworzeniu świata przez Boga. Rozpatrzono również argumenty leżące u podstaw teorii inteligentnego projektu, która głosi, że oparta na przypadku ewolucja nie może w sposób adekwatny wyjaśnić „nieredukowalnej złożoności” żywych organizmów, i że w związku z tym należy przyjąć, iż na przebieg procesów ewolucyjnych mają zasadniczy wpływ bezpośrednie działania Boga-Inteligentnego Projektanta.

2

Stephena C. Meyera koncepcja „podpisu w komórce” a filozoficzne podstawy nauki

71%

Gazda M.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2016

|

vol. 13

7-23

PL

W artykule omówiono koncepcję „podpisu w komórce” rozwijaną w ramach teorii inteligentnego projektu przez Stephena C. Meyera. Meyer argumentuje, że jedynym adekwatnym wyjaśnieniem pochodzenia informacji genetycznej jest działanie przyczyny inteligentnej. Tym samym łamie obecnie podstawową zasadę nauk przyrodniczych — zasadę naturalizmu metodologicznego nakazującą szukanie wyjaśnień zjawisk przyrodniczych wyłącznie w naturalnym funkcjonowaniu świata. Meyer za podstawową regułę wyjaśniania w naukach przyrodniczych przyjął natomiast spełnienie kryterium adekwatności przyczynowej. W ten sposób stara się wprowadzić swoją koncepcję w krąg dopuszczalnych w nauce wyjaśnień. Operacja ta wiąże się jednak z głęboką zmianą podstaw filozoficznych nauki.

EN

This article presents Stephen C. Meyer’s concept of “signature in the cell”, which he develops as an advocate of the intelligent design theory. He argues that invoking an intelligent cause is the only adequate explanation for the origin of genetic information. In so doing, he violates methodological naturalism, which is currently considered to be a fundamental rule of science; this rule affirms that permissible scientific explanations invoke only natural processes and mechanisms. Instead, for Meyer the fundamental methodological rule of science is to meet the criterion of causal adequacy. In that manner he wants to make his concept a permissible scientific explanation. However, this would require a significant change in the philosophical foundations of science.

3

SETI a teoria inteligentnego projektu

71%

Shostak S.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2009/2010

|

vol. 6-7

155-160

PL

Zwolennicy teorii inteligentnego projektu często twierdzą, że ich teoria jest analogiczna do programu poszukiwania inteligencji pozaziemskiej (SETI), a co za tym idzie, ma charakter naukowy. Autor wykazuje jednak istotne różnice pomiędzy tymi dwoma przedsięwzięciami.

EN

Proponents of intelligent design theory frequently claim that their theory is analogical to the search for extraterrestrial intelligence (SETI) program and, as a consequence, it has scientific character. However, author shows essential differences between these two undertakings.

4

Filozoficzne zarzuty stawiane hipotezie inteligentnego projektu: odpowiedź na krytykę

57%

Behe M. J.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2004

|

vol. 1

115-139

PL

Autor jest zwolennikiem teorii inteligentnego projektu, która - w jego ujęciu - głosi, że pewne systemy biochemiczne zostały zaprojektowane przez jakiegoś inteligentnego projektanta. Rozpatruje kwestię falsyfikowalności tej teorii. Stara się usunąć nieporozumienia związane z pojęciem nieredukowalnej złożoności (nieredukowalna złożoność to cecha, dzięki której - według Behe'ego - można poznać, czy dany układ biochemiczny został zaprojektowany). Autor zastanawia się też nad słusznością postulowania naturalizmu metodologicznego w naukach przyrodniczych i opowiada się ostatecznie za stanowiskiem przeciwnym.

EN

Author is a proponent of intelligent design theory which states that some biochemical systems were designed by an intelligent designer. He considers the issue of falsifiability of this theory and tries to remove misunderstandings regarding the notion of irreducible complexity (irreducible complexity is a feature thanks to which, according to the author, one can recognize whether a given biochemical system was designed). Author takes into consideration also the issue of soundness of postulating methodological naturalism in science and opts for the opposite position.

5

DNA a pochodzenie życia. Informacja, specyfikacja i wyjaśnienie

57%

Meyer S. C.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2005/2006

|

vol. 2-3

133-215

PL

Niniejszy esej jest oceną rywalizujących wyjaśnień pochodzenia informacji koniecznej do zbudowania pierwszej komórki żywej. Dokonanie tej oceny wymagało będzie określenia, co biologowie rozumieją przez termin informacja w zastosowaniu do makrocząsteczek biologicznych. Jak wielu badaczy zauważyło, „informacja” może oznaczać kilka teoretycznie odmiennych pojęć. W niniejszym eseju postaram się usunąć tę wieloznaczność i dokładnie określę, jakiego rodzaju informacji badacze pochodzenia życia muszą wyjaśnić „powstanie”. Najpierw należy scharakteryzować informację zawartą w DNA, RNA i białkach jako eksplanandum (fakt wymagający wyjaśnienia), a następnie ocenić skuteczność rywalizujących klas wyjaśnień pochodzenia informacji biologicznej (czyli rywalizujących eksplanansów). W części I postaram się wykazać, że biologowie molekularni stosowali termin informacja konsekwentnie w odniesieniu do łącznych właściwości złożoności i funkcjonalnej specyficzności lub specyfikacji. W części II ocenię rywalizujące rodzaje wyjaśnień pochodzenia wyspecyfikowanej informacji biologicznej, koniecznej do wytworzenia pierwszego układu żywego. Część II obejmie także krytykę adekwatności przyczynowej teorii ewolucji chemicznej, opartych na „przypadku”, „konieczności” i na mieszance tych dwu. W konkludującej części III zawrę sugestię, że zjawisko informacji rozumianej jako wyspecyfikowana złożoność wymaga radykalnie odmiennego ujęcia eksplanacyjnego. Będę w szczególności argumentował, że nasza aktualna wiedza na temat sił przyczynowych nasuwa hipotezę inteligentnego projektu jako lepsze, bardziej adekwatne przyczynowo wyjaśnienie powstania wyspecyfikowanej złożoności (zdefiniowanej tak informacji), występującej w dużych molekułach biologicznych, takich jak DNA, RNA i białka.

EN

This essay will evaluate competing explanations for the origin of the information necessary to build the first living cell. To do so will require determining what biologists have meant by the term information as it has been applied to biomacromolecules. As many have noted, „information” can denote several theoretically distinct concepts. This essay will attempt to eliminate this ambiguity and to determine precisely what type of information origin-of-life researchers must explain „the origin of.” What follows will first seek to characterize the information in DNA, RNA, and proteins as an explanandum (a fact in need of explanation) and, second, to evaluate the efficacy of competing classes of explanation for the origin of biological information (that is, the competing explanans). Part I will seek to show that molecular biologists have used the term information consistently to refer to the joint properties of complexity and functional specificity or specification. Part II will evaluate competing types of explanation for the origin of the specified biological information necessary to produce the first living system. Part II will critique the causal adequacy of chemical evolutionary theories based on „chance,” „necessity,” and the combination of the two. A concluding part III will suggest that the phenomenon of information understood as specified complexity requires a radically different explanatory approach. In particular, I will argue that our present knowledge of causal powers suggests intelligent design as a better, more causally adequate explanation for the origin of the specified complexity (the information so defined) present in large biomolecules such as DNA RNA, and proteins.

6

Dlaczego "teoria inteligentnego projektu" jest bardziej interesująca niż tradycyjny kreacjonizm

57%

Edis T.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2007/2008

|

vol. 4-5

81-93

PL

Taner Edis argumentuje, że choć teoria inteligentnego projektu w dużej mierze po prostu powtarza błędy dawno zdyskredytowanego tradycyjnego kreacjonizmu, część jej twierdzeń może mieć znaczenie dla rozwoju nauki. Edisowi chodzi o twierdzenia, dotyczące natury inteligencji i wykrywania projektu. Mimo iż jego zdaniem nie są one słuszne, zdanie sobie sprawy, dlaczego tak jest, może pomóc naukowcom w dostrzeżeniu, w jak wielkim stopniu współczesna nauka ma charakter interdyscyplinarny, a to mogłoby przyśpieszyć rozwiązanie jednego z najbardziej fundamentalnych problemów naukowych, jakim jest kwestia pochodzenia informacji.

EN

Author argues that even though intelligent design theory for the most part repeats common mistakes of long ago discredited traditional creationism, some of its claims can be significant for the advancement of science. He means claims concerning the nature of intelligence and detection of design. In spite of the fact that in his opinion these claims are incorrect, he points out that when scientists will realize why is that, it will help them to recognize the strongly interdisciplinary character of modern science. In consequence, it could bring the solution for one of the most fundamental scientific issues – the origin of information – more quickly.

7

Stephena C. Meyera argument na rzecz projektu w przyrodzie a warunek Jodkowskiego

57%

Gazda M.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2015

|

vol. 12

287-301

PL

Uznani naukowcy rzadko wdają się w dyskusje z uczonymi, którzy w naukach przyrodniczych proponują wyjaśnienia odwołujące się do działania świadomej przyczyny inteligentnej. Argumentacja tych drugich często ogranicza się do wykazywania, że w ramach nauki naturalistycznej nie podano dobrze opracowanego rozwiązania takiego czy innego problemu. Postulują oni ingerencje Boga (lub szerzej: inteligentnego projektanta) tam, gdzie występują luki w dotychczasowej wiedzy. Jest jednak klasa argumentów bardziej wyrafinowanych, które spełniają tak zwany warunek Jodkowskiego. Polegają one na uzasadnianiu tezy, że nauka naturalistyczna nie tylko nie rozwiązuje jakiegoś problemu, ale również że nigdy nie będzie w stanie go wyjaśnić. Dzięki owemu drugiemu komponentowi argument taki może być postrzegany przez naukowców jako poważny temat do dyskusji. W artykule zostanie omówiony przykład spełnienia warunku Jodkowskiego przez antynaturalistycznego uczonego — argument Stephena C. Meyera dotyczący problemu pochodzenia informacji genetycznej.

EN

Discussions between naturalistic scientists and scientists who invoke conscious, intelligent causes in their explanations of some phenomena in the natural world are rare. The latter’s argumentation is often limited to showing that naturalistic science has not provided a well-elaborated solution to a question. They postulate God’s (or wider: intelligent designer’s) interventions where there are gaps in present knowledge. But there is a class of more sophisticated arguments which fulfill the so-called Jodkowski’s condition. Not only do these arguments say that naturalistic science does not provide a solution of a problem but they also present reasons why it could never provide a solution in the future. Because of the second part of such an argument, it can be viewed as a serious subject for discussion by scientists. An example of an argument that meets Jodkowski’s condition will be presented in the article, namely Stephen C. Meyer’s argument regarding the problem of the origin of genetic information.

8

Cuda a molekuły

57%

Futuyma D. J.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2004

|

vol. 1

65-69

PL

Jest to recenzja książki Michaela J. Behe'ego Darwin's Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution (The Free Press, New York 1996), zawierającej krytykę ewolucjonizmu. Futuyma krytykuje tezę Behe'ego, że nieredukowalna złożoność układów biochemicznych świadczy o tym, iż zaprojektował je jakiś inteligentny projektant, tj. nie zostały one utworzone stopniowo dzięki działaniu doboru naturalnego. Futuyma twierdzi, że nieredukowalną złożoność mógł wytworzyć ewolucyjny proces zwany duplikacją genu. Uważa też, że odwoływanie się do czynnika nadprzyrodzonego przy wyjaśnianiu zjawisk występujących w przyrodzie jest jak wyjaśnianie owych zjawisk cudami. Według Futuymy, nie jest to postępowanie naukowe. Naukowcy powinni trzymać się zasady naturalizmu metodologicznego.

EN

It is a review of Michael J. Behe’s book titled Darwin’s Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution (The Free Press, New York 1996), containing the criticism of evolutionary theory. Author criticizes Behe’s thesis that irreducible complexity of biochemical systems suggest they were designed by an intelligent designer, i.e. that they were not produced gradually by the working of natural selection. According to the author, irreducible complexity can be a result of the action of evolutionary process called gene duplication. He also thinks that the reference to the supernatural factors to explain phenomena occurring in nature has the same value as explanations invoking miracles, and this, according to him, cannot be described as a scientific practice. Scientists should hold on to the principle of methodological naturalism.

9

Darwin, projekt i wiara katolicka

57%

Miller K. R.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2005/2006

|

vol. 2-3

35-38

PL

Jest to komentarz do artykułu kardynała Christopha Schönborna, Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie.

EN

A commentary on the paper of cardinal Christoph Schönborn, Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie.

10

Czy teoria inteligentnego projektu posiada konsekwencje, dotyczące istnienia nadnaturalnego projektanta? Polemika z Elliottem Soberem

57%

Jodkowski K.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2007/2008

|

vol. 4-5

41-49

PL

Jest to polemika z artykułem Elliotta Sobera, Teoria inteligentnego projektu a nadnaturalizm.

EN

A polemic with the article of Elliott Sober, Teoria inteligentnego projektu a nadnaturalizm.

11

Istota sporu darwinizmu z teorią inteligentnego projektu. Przyrodnicza symfonia makroewolucji

57%

Woodward T.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2007/2008

|

vol. 4-5

7-20

PL

Autor wyjaśnia podstawowe zagadnienia, dotyczące sporu pomiędzy teorią inteligentnego projektu a darwinizmem. Przekonuje, że u podstaw teorii inteligentnego projektu leżą przesłanki naukowe, a nie religijne. Spór nie toczy się o ewolucję jako taką, lecz o ewolucję darwinowską (przypadkowe mutacje i dobór naturalny) na poziomie makroewolucyjnym - mikroewolucja nie jest kwestionowana. Autor wskazuje ponadto, że nie tylko teoria inteligentnego projektu jest krytyczna względem darwinizmu, ale krytyka pojawia się również ze strony ewolucyjnej biologii rozwoju (evo-devo). Jego zdaniem stanowi to dodatkowe potwierdzenie tezy teoretyków projektu, że darwinizm ma poważne luki eksplanacyjne i że krytyka darwinizmu ma charakter naukowy, nie zaś religijny.

EN

Author explains basic issues regarding controversy between intelligent design theory and Darwinism. He argues that the basis of intelligent design theory are scientific premises, not the religious ones. The controversy does not concern evolution as such but the Darwinian evolution (random mutations and natural selection) on macroevolutionary level. What is more, author points that intelligent design theory is not the only one to criticize Darwinism. The evolutionary developmental biology (evo-devo) is also critical about it. In his opinion, it is an additional confirmation of design theorists’ claim that Darwinism has serious explanatory gaps and that critique of Darwinism is of scientific, not religious nature.

12

Nieredukowalna złożoność: problem dla ewolucjonizmu darwinowskiego

57%

Behe M. J.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2005/2006

|

vol. 2-3

67-96

PL

W arykule tym Michael J. Behe pokrótce przedstawia ideę inteligentnego projektu, kładąc szczególny nacisk na własną koncepcję nieredukowalnej złożoności układów biochemicznych. Wskazuje na nieporozumienia i odpowiada na różne zarzuty wobec swojej koncepcji, wysuwane pod adresem podanych przez niego przykładów nieredukowalnej złożoności, takich jak wić bakteryjna, kaskada krzepnięcia krwi czy pułapka na myszy, która jest mechanicznym odpowiednikiem biochemicznych układów nieredukowalnie złożonych. Behe rozmyśla ponadto nad przyszłością teorii inteligentnego projektu.

EN

In the paper author presents briefly the idea of intelligent design, with the special emphasis on his own concept of irreducible complexity of biochemical systems. He points out the misunderstandings and addresses various objections to his concept, especially regarding his examples of irreducible complexity such as bacterial flagellum, blood clotting cascade or mousetrap which is a mechanical counterpart of irreducibly complex biochemical systems. Author is pondering also over the future of intelligent design theory.

13

Romanes. Religia a nauka

57%

Babij A., Babij A.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2009/2010

|

vol. 6-7

197-211

PL

Artykuł przedstawia pogląd George’a Johna Romanesa na relację między religią a nauką. Romanes był dziewiętnastowiecznym angielskim biologiem ewolucyjnym zainteresowanym również teologią. Według Romanesa nauka ma wskazywać przyczyny konkretnych zjawisk, natomiast religia jest ogólną teorią rzeczywistości i zakłada, że wszystko jest ostatecznie spowodowane przez inteligentnego sprawcę. Romanes twierdzi, że w swoich czystych postaciach nauka i religia nie mają logicznie żadnego punktu wspólnego. Jednak do niedawna religia wpływała na naukę. Skutkiem powszechności wiary powstał nawyk odnoszenia wszystkich zjawisk do bóstwa. Gdy jedna z tych aktywności przekracza właściwe sobie granice, próbując posługiwać się metodami drugiej, następuje chaos. Było tak w przypadku próby wyjaśnienia konkretnych zjawisk za pomocą religijnej teorii przyczyn ostatecznych, czyli teorii inteligentnego projektu. Romanes wskazuje, że zwolennicy argumentu z projektu zbyt szybko uznają, iż oprócz projektanta nie mogą istnieć inne przyczyny doskonałego przystosowania organizmów, przez co od razu zaczynają poszukiwać przykładów potwierdzających ich tezę. Darwin natomiast postanowił znaleźć inne przyczyny. Pojawienie się darwinowskiej teorii ewolucji uznał Romanes za przełomowy moment, w którym to nauka zaczęła istotnie oddziaływać na religię.

EN

The article presents George John Romanes’ view on the relation between religion and science. Romanes was nineteenth century English evolutionary biologist interested also in theology. According to Romanes, the task of science is to find causes of particular phenomena, while religion is a general theory of reality assuming that everything is ultimately caused by an intelligent agent. Romanes claims that in their pure forms science and religion have no logical contact. However, till recently religion influenced science. As a result of prevalence of faith, there was a habit to referring all phenomena to the deity. When one of these activities crosses its appropriate boundaries, trying to use the methods of the other, the resulting effect is chaos. An attempt to explain particular phenomena in terms of a religious theory of ultimate causes, i.e. intelligent design theory, was a case in point. Romanes suggests that proponents of design argument are too eager in recognizing that there cannot exist other causes of perfect adaptation of organisms except a designer, and that is why they immediately look for examples confirming their thesis. Conversely, Darwin’s aim was to find other causes. For Romanes, emergence of the Darwinian theory of evolution was a turning point when science began to exert significant influence on religion.

14

Artefakty zwierzęce i pozaziemskie - inteligentnie zaprojektowane?

50%

Petrich L.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2009/2010

|

vol. 6-7

139-153

PL

Autor, podając przykłady ze świata zwierząt i analizując domniemane świadectwa istnienia istot pozaziemskich, dowodzi, że teoria inteligentnego projektu nie jest odrzucana współcześnie przez wzgląd na światopoglądowe uprzedzenia społeczności naukowców (jak twierdzą zwolennicy tej teorii), lecz dlatego, że istnieją przekonujące wyjaśnienia alternatywne.

EN

Invoking examples from the animal world and analyzing purported evidence of existence of extraterrestrials, author argues that intelligent design theory is not presently rejected because of the scientific community prejudices (as proponents of this theory claim), but because there exist plausible alternative explanations.

15

Nauka przed sądem: analiza racjonalności naturalizmu metodologicznego

50%

O'Connor R. C.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

95-131

PL

W niniejszym eseju dokładnie analizuję koncepcję przedstawioną w niedawno wydanym tomie The Creation Hypothesis: Scientific Evidence for an Intelligent Designer pod redakcją J.P. Morelanda. Moreland gani chrześcijan za, jak to ujmuje, niezrozumienie, na czym polega właściwa integracja ich wiary z dyscyplinami świeckimi, a zwłaszcza z naukami przyrodniczymi. Współtwórcy tego tomu przedstawiają „naukę teistyczną”, która skupia się głównie na taktycznym lub strategicznym występowaniu przeciwko wykluczeniu bezpośrednich odwołań do boskiego sprawstwa (czyli przeciwko naturalizmowi metodologicznemu). Autorzy ci przyjmują zasadę inkluzji, to znaczy pogląd, że wyjaśnienia mówiące o bezpośrednim działaniu boskiego sprawcy mogą stanowić właściwą część nauk przyrodniczych. Jeśli dobrze rozumiem, koncepcja ta przybiera postać dwóch tez: (1) wierność chrześcijańskiego naukowca naturalizmowi metodologicznemu jest zupełnie irracjonalna; (2) przeciwstawianie się odwołaniom do bezpośredniego boskiego sprawstwa jako właściwej części nauk przyrodniczych jest irracjonalne również w przypadku szerszego grona naukowców, ponieważ nauka nie ma cech, które z natury odróżniałyby ją od innych dyscyplin. Wykażę przede wszystkim, że pierwsze twierdzenie jest błędne, drugie natomiast — nierozsądne. Rozróżnienie pomiędzy dyscyplinami, określone częściowo przez naturalizm metodologiczny, jest dobrze ugruntowane, wartościowe samo w sobie i jeśli je odpowiednio rozumieć, stanowi kluczowy element chrześcijańskich dociekań. Zgodnie z moją konkluzją dopuszczenie bezpośrednich odwołań do boskiego sprawstwa na gruncie nauk przyrodniczych miałoby szkodliwe konsekwencje dla ogólnie pojętego celu, jakim jest poszukiwanie prawdy.

EN

In this essay, I closely scrutinize the proposal presented in a recently edited volume entitled The Creation Hypothesis: Scientific Evidence of an Intelligent Designer by J.P. Moreland. Moreland chides Christians for what he takes as their failure to understand the proper integration of their faith with secular disciplines, particularly the natural sciences. Contributors to this volume propose a „theistic science” which focuses primarily on the tactical or strategic proscription against direct reference to divine agency (methodological naturalism). These authors endorse the inclusivity principle, that is, the claim that explanations in terms of the direct and immediate activity of a divine agent may constitute a proper part of natural science. As I see it, the recommendation takes two forms: (1) it is positively irrational for the Christian engaged in natural science to remain committed to methodological naturalism, and (2) because science has no intrinsic individuating features, it is irrational for the broader scientific community to continue to resist appeal to immediate divine agency as a proper part of natural science. Specifically, I argue that the first statement is mistaken, and the second is ill-advised. The disciplinary distinction, as determined in part by methodological naturalism, is well-grounded, intrinsically valuable, and, when properly understood, a critical component of Christian inquiry. I conclude that permitting direct reference to divine agency in natural science severely undermines the overall quest for truth.

16

Naturalizm i jego rola w nauce

50%

Brand L.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2016

|

vol. 13

49-74

PL

Filozofia naturalizmu dominuje w myśli naukowej z powodów, które można wyjaśnić, wgłębiając się w jej historię. Niniejszy artykuł podejmuje się oceny charakteru i implikacji naturalizmu w sytuacji, gdy różne jego komponenty badane są oddzielnie. Naturalizm filozoficzny odrzuca możliwość istnienia Boga. Ten rodzaj naturalizmu jest czysto filozoficzny, a zatem nie może być poddany testom naukowym i nie będzie przedmiotem artykułu. Naturalizm metodologiczny (NM) to metoda uprawiania nauki, która nie bierze pod uwagę żadnych czynników o charakterze nadprzyrodzonym. Zdaje się, na pierwszy rzut oka, że jest to nieszkodliwy i konieczny element metody naukowej. Skoro jednak współcześni naukowcy działający w obrębie nauk eksperymentalnych lub obserwacyjnych nie zastanawiają się nad tym, czy powinni uwzględniać przyczyny nadnaturalne w swoich wyjaśnieniach, to trudno twierdzić, że naturalizm metodologiczny jest tej sferze nauki niezbędny. Niemniej, badając historię (na przykład geologiczną lub biologiczną) należy podjąć decyzję, co począć z NM. W artykule zawarto stwierdzenie, że gdy zbadanie świadectw pewnych zdarzeń historycznych jest możliwe, są one pełnoprawnym przedmiotem badań naukowych, nawet jeśli nauka nie może rozważyć wszystkich ich możliwych przyczyn. Przykładem niech będą świadectwa nagłych i rozległych procesów geologicznych, które mogą sugerować (zapoczątkowany przez Boga) globalny potop jako ich przyczynę.

EN

The philosophy of Naturalism dominates scientific thinking, for reasons that can be understood from review of the history of scientific thought. This article evaluates the nature and implications of Naturalism when several components are examined separately. Philosophical Naturalism rejects the possibility that God exists. It is clearly a philosophy, cannot be tested by science, and will not be discussed further in this paper. Methodological Naturalism (MN) is simply a method for doing science that does not accept any supernatural explanations. It seems, on the surface, to be harmless and a necessary part of the scientific method. However, since modern scientists working in areas of experimental, observational science do not seem to puzzle over whether they should invoke the supernatural in their explanations, it seems difficult to claim that MN is necessary in this part of science. However, in the study of history (geological or biological history, e.g.) it is important to decide what to do with MN. This article claims that when we can examine evidence for certain historical events, they are legitimate subjects for science, even if science cannot examine all the possible causes for those events. An example would be evidence for very rapid and extensive geological processes that may suggest a (divinely initiated) global flood as the cause.

17

Czy teoria inteligentnego projektu może być naukowa w tym samym sensie, co program SETI?

50%

Camp R.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2009/2010

|

vol. 6-7

161-173

PL

Autor analizuje metodologiczną specyfikę takich dziedzin nauki jak kryminalistyka, kryptografia, archeologia czy program SETI, wskazując, że wbrew twierdzeniom zwolenników teorii inteligentnego projektu, którzy utrzymują, iż stosują analogiczną metodologię, teoria ta istotnie się od nich różni na płaszczyźnie metodologicznej i nie posiada znamion naukowości.

EN

Author analyzes the methodological specificity of such scientific disciplines as forensics, cryptography, archeology or SETI program showing that intelligent design theory, contradictory to claims of its proponents, applies essentially different methodology and there is no indication that it is a scientific theory.

Refine search results

Projekt czy ewolucja? Stwórcze działanie Boga w świecie przyrody

Stephena C. Meyera koncepcja „podpisu w komórce” a filozoficzne podstawy nauki

SETI a teoria inteligentnego projektu

Filozoficzne zarzuty stawiane hipotezie inteligentnego projektu: odpowiedź na krytykę

DNA a pochodzenie życia. Informacja, specyfikacja i wyjaśnienie

Dlaczego "teoria inteligentnego projektu" jest bardziej interesująca niż tradycyjny kreacjonizm

Stephena C. Meyera argument na rzecz projektu w przyrodzie a warunek Jodkowskiego

Cuda a molekuły

Darwin, projekt i wiara katolicka

Czy teoria inteligentnego projektu posiada konsekwencje, dotyczące istnienia nadnaturalnego projektanta? Polemika z Elliottem Soberem

Istota sporu darwinizmu z teorią inteligentnego projektu. Przyrodnicza symfonia makroewolucji

Nieredukowalna złożoność: problem dla ewolucjonizmu darwinowskiego

Romanes. Religia a nauka

Artefakty zwierzęce i pozaziemskie - inteligentnie zaprojektowane?

Nauka przed sądem: analiza racjonalności naturalizmu metodologicznego

Naturalizm i jego rola w nauce

Czy teoria inteligentnego projektu może być naukowa w tym samym sensie, co program SETI?