Search results

1

O konstytucjonalizacji prawa procesowego cywilnego

100%

Grzegorczyk P.

Kwartalnik Prawa Prywatnego

|

2012

|

vol. 21

|

issue 2

293-333

EN

The subject of this article is the impact of the Constitution of the Republic of Poland on the interpretation and applying the Civil Procedural Law. The relationship between constitutional matter and civil proceedings is very strong and manifests itself in several ways. In the initial part of the article author deliberates the procedural dimension of the provisions of the Constitution. In this context, the attention was given to the constitutional principles concerning the status of a individual, the structure of the law courts and the constitutional status of a judge, as well as laid down in the Constitution, constitutional legal rights, which are being realized before the court in the civil proceedings. Secondly the article discuss the mechanisms of spreading a constitutional contents though civil procedure law, including the direct application of the Constitution, taking into account the provisions of the Constitution during the process of the interpretation of civil procedural law and also the adaptation of the Code of Civil Procedure to the Constitution of the Republic of Poland by the intervention of the Constitutional Tribunal. As a conclusion, the author presents the advantages and disadvantages of the process of constitutionalization of a civil procedural law in Poland and delimits the most critical elements of this significant fact.

2

Kontrowersje wokół wykładni prawa – studium przypadku

100%

Duniewska Z.

Studia Prawa Publicznego

|

2022

|

issue 4 (40)

9-26

EN

The interpretation of the law plays a speciﬁc role in the whole legal system. In the vast area of constantly changing provisions of administrative law, with all their numerous imperfections, this interpretation takes on particular importance. An interpretative decision may be a simple reﬂection of a provision’s content, or it may take a slightly different form determined as a result of decoding it in the process of interpretation. The interpreter of the law must be guided by the requirements of the law, and achievements of the general theory of law, it must be based on rational grounds that allow for a reasonable and fair balance of arguments that are important in each case. It is primarily the letter of the law, the place of regulation in the legal system and the functions and purposes assigned to the interpreted provisions that determine the result of the interpretation. In the process of applying the law, this result determines the content of a decision taken. It has a signiﬁcant inﬂuence on the position of the individual bound by such a decision, also in situations where this decision may cause justiﬁable apprehensions about its fairness. The interpretation of the law ordinarily focuses on resolving doubts against the background of speciﬁc cases under consideration. The article presents such a situation. I describe controversies relating to the interpretation of one of the provisions formulating the conditions that must be met by a person applying for the title of professor. In this case, it is a matter of the conditions for achievements obtained by her in training academic staff. The assumption that these conditions had not been cumulatively met affected a decision of the Central Commission for Degrees and Titles to refuse the presentation of the candidate to the President of the Republic of Poland for conferral of this title. But is there always a legal justiﬁcation for challenging the fulﬁlment of these conditions? I will try to answer this question in this paper.

3

Zakres stosowania opieki nad zdrowym dzieckiem (art. 188 Kodeksu pracy)

100%

Żołyński J.

Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych

|

2018

|

issue 11

rb.ujw.pl/social

PL

Artykuł dotyczy wyjaśnienia problematyki wykładni stosowania art. 188 Kodeksu pracy. Przepis ten winien być interpretowany w oparciu o zasadę uprzywilejowania pracownika i zgodnie z zasadami wykładni celowościowej. Winno się mieć na uwadze, że w warstwie aksjologicznej dobrami chronionymi jest rodzina i dziecko oraz wspólnota powszechna, jakim jest pracodawca oraz państwo. Stąd pomimo że opieka może być udzielana w dniach lub w godzinach, specyfika pracodawcy upoważnia jednak w szczególnych sytuacjach do odmowy udzielenia pracownikowi prawa do korzystania ze swojego uprawnienia w wymiarze godzinowym.

EN

The following paper aims at explaining the issues regarding the interpretation of application of art. 188 of the labour code. This article should be interpreted pursuant to the principle of favouring an employee and in accordance with the teleological interpretation principles. It is to be noted that axiologically the values protected are the family, the child and the community, ie the employer and the state. Thus, while the time off for caring a child may be granted on daily or hourly basis, the specificity of the employer allows the employer in specific situations to refuse to grant the employee the right to exercise the said entitlement on the hourly basis.

4

Normative and legal consequences of adopting a new ICOM museum definition

100%

Zeidler K.

Muzealnictwo

|

2023

|

vol. 64

106-109

EN

During the 26th ICOM General Conference in Prague in 2022 a new museum definition was adopted. However, debates on it are much older, and while reaching merely the previous 25th ICOM General Conference held in Kyoto in 2019 let us recall that it was there that an aborted attempt at introducing the new museum definition, much differing from the current one, took place. It is the normative and legal consequences of the adoption of the new ICOM museum definition that are the subject of the paper. It is possible for the normative ICOM output to be implemented in the domestic legal regulations. Interpretations and observations related to the question are contained in the paper, however they finally lead to the conclusion that the literal wording of the museum definition as such is not of major importance. As for the tendency, this shows the extension of the name’s range although not conducted entirely spontaneously and freely.

5

Instrumentalizacja prawa i instrumentalne użycie prawa a jego wykładnia

87%

Kotowski A.

Studia Prawnicze

|

2016

|

issue 4 (208)

39-67

EN

The paper analyses notions traditionally related to ideologisation of the law in the context of statutory interpretation. Adopting a non-judgemental, positivist scientific approach, the author describes instrumentalisation of the law and instrumental “use” of the law in the view of theoretical concepts pertaining to law interpretation, developed under Polish jurisprudence. Hence the paper aims to outline basic problems with the development of semantics from the perspective of political authority’s “claim” to apply the statutory interpretation that involves certain assumptions resulting from a philosophy of the law and/or philosophy of politics which are treated as the appropriate ones (based on non-juridical criteria). In this respect, it seems crucial to analyse possible configurations of the stages of interpretation process (established and labeled by H. Rabault) as a pre- and overdetermination of the semantics which is the basis for law application decisions.

6

O pożytkach interpretacyjnych brytyjskiej filozofii analitycznej

75%

Barankiewicz T.

Studia Prawa Publicznego

|

2015

|

issue 2(10)

57-75

EN

The article enumerates the main models of language analysis which constitute the achievements of British analytic philosophy of the 20th century. They are as follows: 1. descriptive analysis of linguistic expressions, characteristic of the philosophy of G.E. Moore; 2. analysis as logical reconstruction, so called a “hard” analytical approach, proposed by G. Frege and B. Russell as well as L. Wittgenstein from the early period of his views; 3. therapeutic interpretation of language, when it is assumed that philosophical problems stem from errors and faulty language (J.L. Austin, G. Ryle and L. Wittgenstein of the second period of views); 4. the model of connective analysis, which is based on the assumption that concepts form a well-ordered system, where each of the elements can be properly interpreted only through mutual relations, i.e. through a defined position and function with respect to the other elements of the system (P.F. Strawson). Common among Polish theoreticians of law, mainly by M. Zielinski, the principle omnia sunt interpretanda (all and always should be interpreted) points out to the conditions of wider understanding of the choice of legal interpretation methods. The presented models of analysis of the British twentieth century analytic philosophy justify the necessity of the use of interpretation because of the full “restoration” of the contents of a legal norm. Too narrow approaches to interpretative analysis of language, confined merely to so-called “therapeutic” treatments, removing ambiguity, lack of clarity or focus, as well as error in the legal text, should be regarded as untenable. After reviewing the main models of analysis, it can be reasonably argued that in the phenomenon of language, its interpretation and openness to interpretation, as well as liaison with the pragmatic elements resulting from social communication, it is difficult to find any justification for only a narrow understanding of interpretation. This leads therefore, to a situation requiring the “breaking” of the rule clara non sunt interpretanda.

PL

W artykule zestawione zostały główne modele analizy języka stanowiące dorobek brytyjskiej filozofii analitycznej XX w. Są to kolejno: 1. analiza opisowa (deskryptywna) wyrażeń językowych, charakterystyczna dla filozofii G.E. Moore’a; 2. analiza jako rekonstrukcja logiczna, tzw. „twarde” podejście analityczne, proponowane przez G. Fregego i B. Russella oraz L. Wittgensteina z wczesnego okresu poglądów; 3. interpretacja terapeutyczna języka, gdy zakłada się, że problemy filozoficzne mają źródło w błędach i wadliwości języka (J.L. Austin, G. Ryle i L. Wittgenstein z drugiego okresu poglądów); 4) model analizy konektywnej, który opiera się na założeniu, że pojęcia tworzą pewien dobrze uporządkowany system, gdzie każdy z elementów może zostać właściwie zinterpretowany tylko poprzez wzajemne odniesienia, tj. poprzez określoną pozycję oraz funkcję w stosunku do innych elementów systemu (P.F. Strawson). Upowszechniona w środowisku polskich teoretyków prawa, głównie przez M. Zielińskiego, zasada omnia sunt interpretanda (wszystko i zawsze powinno być interpretowane) wskazuje na warunki szerszego rozumienia doboru metod interpretacji prawniczej. Przedstawione modele analizy brytyjskiej filozofii analitycznej XX w. uzasadniają konieczność zastosowania wykładni ze względu na pełne „odtworzenie” treści normy prawnej. Zbyt wąskie ujęcia analizy interpretacyjnej języka, sprowadzonej jedynie do tzw. zabiegów „terapeutycznych”, usuwania wieloznaczności, niejasności, nieostrości i błędów tekstu prawnego, uznać należy za nie do utrzymania. Po zapoznaniu się z głównymi modelami analizy można w sposób uzasadniony twierdzić, że w samym zjawisku języka, jego interpretacyjności i otwartości na interpretację, a także powiązaniu z elementami pragmatycznymi, wynikającymi z komunikacji społecznej, trudno doszukać się uzasadnienia dla wąskiego tylko rozumienia interpretacji. Dochodzi zatem do sytuacji koniecznego „przełamania” zasady clara non sunt interpretanda.

7

Wykładnia przesłanek autorskoprawnej ochrony w przypadkach tak zwanych granicznych. Zarys metody

75%

Nowak-Gruca A.

Acta Iuris Stetinensis

|

2017

|

issue 18

PL

W dobie Internetu, inflacji informacji, gwałtownego rozwoju sztuk wizualnych i różnorodnych, zaawansowanych technologicznie form komunikacji przed prawem autorskim pojawiają się nowe wyzwania związane z ustalaniem granicznego poziomu twórczości. Jednocześnie problem wskazywania koniecznych cech utworu na gruncie tradycyjnej metody dogmatycznej wciąż pozostaje nierozwiązany. Z tego względu w artykule podjęto próbę zbudowania metodologicznego szkieletu dla naturalizacji prawa autorskiego, zgodnie z założeniem, że normatywne cechy utworu: twórczość i indywidualność mogą być interpretowane przy wykorzystaniu współczesnej wiedzy naukowej.

EN

In the Internet age, information inflation, sudden growth of visual and various arts, technologically advanced communication forms, the new challenges pertaining to establishment of a borderline level of works are emerging with regard to copyright. On the other hand, the issue regarding indication of necessary features of a piece of work based on a traditional dogmatic method is still unsolved. For this reason, the article deals with an attempt to form a methodological framework aimed at naturalization of copyright, and this is in the light of an assumption according to which normative features of a piece of work: creativity and individualism, can be interpreted by means of contemporary scientific knowledge.

8

Ponownie o artykule 25 § 2a Kodeksu karnego. Kilka uwag do artykułu Jana Kluzy „Nowe granice obrony koniecznej? Uwagi na tle nowelizacji Kodeksu karnego z 8 grudnia 2017 r.”

71%

Siwek K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2019

|

vol. 81

|

issue 2

207-215

EN

The polemic indicates that the interpretation of the criminal-law terms ‘dwelling’, ‘premises’ and ‘home’ in the context of Article 25 § 2a of the Penal Code should first of all be carried out not in the context of everyday (general) language, but in the context of legal language (the legal language directive): legal literature concerning the crime of the so-called breach of the inviolability of the home specified in Article 193 of the Penal Code. It is also pointed out that it is not justified to search for meanings for these terms in legal definitions found in non-penal branches of law (civil and administrative). The author’s assertion that the new Article 25 § 2a of the Penal Code may contribute to more frequent use of the legal justification of self-defence or other grounds for exclusion of criminal liability is also questioned.

PL

W polemice wskazano, że wykładnia karnoprawnych określeń „mieszkanie”, „lokal” i „dom” na tle art. 25 § 2a k.k. w pierwszej kolejności powinna być realizowana nie w kontekście języka potocznego (ogólnego), lecz w kontekście języka prawniczego (dyrektywy języka prawniczego), to jest literatury prawniczej dotyczącej przestępstwa tzw. naruszenia miru domowego określonego w art. 193 k.k. Wskazano również, że nie jest zasadne poszukiwanie znaczeń dla tych określeń w definicjach legalnych pochodzących z pozakarnych gałęzi prawa, a wiec prawa cywilnego i administracyjnego. Podano w wątpliwość również twierdzenie autora, że nowy art. 25 § 2a k.k. może przyczynić się do częstszego sięgania do kontratypu obrony koniecznej tudzież pozostałych podstaw wyłączenia odpowiedzialności karnej.

9

Interpretacja art. 15 ust. 1 pkt 4 uznk w świetle koncepcji wykładni Macieja Zielińskiego

63%

Kamela P.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2013

|

vol. 2

|

issue 2

15-17

PL

Właściwie przeprowadzona wykładnia dowodzi, że zachowaniem zabronionym przez art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (uzna) jest utrudnianie dostępu do rynku. Analiza charakteru przepisów uznk prowadzi do wniosku, że pobranie opłaty innej niż marża handlowa nie jest wystarczającą przesłanką do zastosowania art. 15 ust. 1 pkt 4 uznk. Wykładnia tego przepisu ma decydujący wpływ na zakres i przebieg postępowania dowodowego w sprawach sądowych.

EN

Proper interpretation of Article 15(1)(4) of the Combating Unfair Competition Act leads to the conclusion that it is the introduction of impediments to market access that is forbidden thereby. An analysis of the provisions of the Act proves that a mere ‘collection of charges other than commercial margins’ for accepting goods for sale is not a sufficient premise to apply its sanctions. The interpretation of this provision has a big influence on the scope and course of evidentiary proceedings in court trials on such cases.

10

Problem luzu decyzyjnego w procesie stanowienia i stosowania prawa

63%

Sukienniczak P.

Studia Administracyjne

|

2013

|

issue 5

36-62

XX

Współczesna koncepcja wykładni prawa, kładąc nacisk na poszukiwanie tak zwanej rzeczywistej woli pracodawcy, propaguje jednocześnie wartości elastyczności czy możliwość modyfikowania treści norm prawnych stosownie do zmieniających się wartościowań czy też stabilności i pewności systemów prawnych. Często jednak prawo jest błędnie kształtowane, co w konsekwencji powoduje, iż zdarzają się uregulowania złe, kwalifikujące się do eliminacji z obrotu na gruncie prawa powszechnie obowiązującego. Trudno jednak generalizować, na ile są one konsekwencją nadmiernej ich elastyczności i przyzwolonej swobody działania (aczkolwiek być może mieszczącej się w ramach legalizmu), a w jakim stopniu wiążą się z brakiem profesjonalizmu osób sprawujących w danym momencie władzę i współtworzących organy prawodawcze państwa. Celem artykułu jest wyeksponowanie merytorycznych komponentów tworzących „luzy decyzyjne w prawie” – wiążące się z pewnego rodzaju wolnością, swobodą podejmowania decyzji i działań, oscylujące w legalnych granicach funkcjonowania organów państwa w przestrzeni stanowienia i stosowania prawa oraz podejmowania na ich podstawie decyzji finalnych.

11

Sztuczna inteligencja a wykładnia prawa – propozycja zastosowania systemów AI do ustalania założenia o racjonalnym prawodawcy

63%

Binkowski K.

Zeszyt Prawniczy UAM

|

2023

|

issue Nr 13

7-17

PL

Sztuczna inteligencja rozwija się dynamicznie i jest coraz bardziej obecna w dyskursie publicznym, stąd powszechniejsze stają się pytania o jej potencjalne zastosowanie w dziedzinie prawa. Celem artykułu jest rozważenie, czy AI jest w stanie usprawnić proces stosowania prawa, a mianowicie ustalanie hipotez struktury głębokiej nauki prawa. Przy tym za problem badawczy uznano kwestię możliwości operacyjnych AI, a więc tego, czy sztuczna inteligencja jest w stanie adekwatnie odtwarzać założenie o racjonalnym prawodawcy. Aby rozważyć powyższe zagadnienie, w pierwszej kolejności przeanalizowano dyskusję na temat definicji sztucznej inteligencji oraz metodologiczne kwestie nauki prawa. Wreszcie w kwestii założenia o racjonalnym prawodawcy odtworzono warunki związane z tym konstruktem i zastanowiono się, czy mógłby powstać system adaptujący to założenie.

EN

Artificial intelligence is developing rapidly and is increasingly present in public discourse, hence ques-tions about its potential application in the legal field are becoming more common. The aim of this thesis is to consider whether AI can improve the process of applying the law, namely establishing a hypothesis for the deep structure of legal science. The research problem is to establish AI’s operational capabilities – if AI can adequately reproduce assumption of a rational legislator. In order to consider this, the discussion on the AI definition and methodological issues of legal science were examined. Finally, the conditions of assumption of a rational legisla-tor were reconstructed and it was considered whether a system adapting this assumption could be developed.

12

Uwagi w przedmiocie paradygmatu nauk prawnych

63%

Ciepły F.

Studia Prawnicze KUL

|

2017

|

issue 2

27-37

EN

The author draws attention to the postmodern critique of basic assumptions of the paradigm of jurisprudence, i.e., classical logic and ethics, rationalism and utilitarianism of the Enlightenment, and also positivism and naturalism. In particular, the author points out the contemporary neglect of profound research in the field of axiology of law, especially criminal law. He also emphasizes that the hermeneutics of the language of law semantically must be associated with a certain culture and its value system. The interpretation of law should pay attention to the meta-narrative context of the law, including original and relevant anthropological, ethical, social and cultural background of legislative decisions.

PL

Autor artykułu zwraca uwagę na trudności prowadzenia badań normatywnych wynikające z silnego wpływu na poziomie ogólnej metodologii nauk postmodernistycznej kontestacji założeń klasycznej logiki i etyki, oświeceniowego racjonalizmu i utylitaryzmu oraz aksjomatów pozytywistycznych, uznanych dotychczas za podstawowe składniki paradygmatu nauk prawnych. Autor w szczególności wskazuje na nieprzychylne otoczenie dla prowadzenia badań w zakresie aksjologii prawa w poszczególnych dogmatykach prawniczych, w szczególności w nauce prawa karnego. Podkreśla przy tym, że hermeneutyka aktów normatywnych musi być zakotwiczona semantycznie w kulturze, która wykreowała system prawny i właściwym jej systemie wartości. W wykładni prawa należy zwrócić szczególną uwagę na kryjącą się za językiem prawnym tzw. meta-narrację aksjologiczną, a więc konkretny kontekst antropologiczny, etyczny, społeczny i kulturowy, stanowiący pierwotne, relewantne dla treści norm prawnych tło aksjologicznych i normatywnych rozstrzygnięć prawodawcy.

13

Podwójne ubezpieczenie tego samego przedmiotu ubezpieczenia przy ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej

63%

Malarczyk M.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2019

|

vol. 29

|

issue 2

31-47

PL

W artykule przedstawiona została instytucja podwójnego ubezpieczenia. Autorka scharakteryzowała umowę ubezpieczenia – pojęcie, obowiązki stron umowy i rodzaje ubezpieczeń. Następnie opisano instytucję podwójnego ubezpieczenia w Kodeksie cywilnym oraz wykazano istnienie luki w prawie w przypadku podwójnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Kolejno autorka przeanalizowała możliwość analogicznego stosowania art. 518 k.c., art. 376 § 1 k.c., art. 441 k.c., art. 828 k.c., art. 405 k.c. oraz art. 8241 k.c. w celu wyeliminowania wspomnianej luki w prawie. W ten sposób poczyniono analizę przepisów prawnych poprzez możliwość ich analogicznego zastosowania w przypadku podwójnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, której efektem jest wykazanie przez autorkę, że do omawianej instytucji zastosowanie powinien znaleźć art. 8241 k.c. stosowany per analogiam.

EN

The article presents the definition of double insurance. The insurance contract has been described in general by the author. The insurance contract, the rights and duties of the parties and all types of insurance contracts have been defined in the article. Moreover, the author depicts the institution of double insurance existing in the Civil Code and demonstrates the loophole in the insurance law concerning the double liability insurance. Furthermore, the provisions of: art. 518, art. 376 § 1, art. 441, art. 828, art. 405 and art. 8241 of the Civil Code have been revised for the purpose of finding their analogical application for double liability insurance. It has been discovered that the art. 8241 of the Civil Code applies by analogy to the institution of double liability insurance.

14

Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)

62%

Siwek K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2016

|

vol. 78

|

issue 4

69-79

EN

The aim of the article is to confront the postulate of the comprehensibility of legal texts with the derivative concept of the interpretation of law by Maciej Zieliński. The point of reference are provisions of penal legislation (norms or criminal law and their understanding) and how they are understood by persons with vocational, secondary and post-secondary education, who constitute the majority of the Polish population. Using the protective function of the penal law, an attempt has been made to question the thesis that provisions of criminal law are comprehensible and understood by their interpreters who are the above individuals. The assumptions of the derivative concept of interpretation require that the interpreter has an extraordinary legal knowledge. Therefore the area where the traditional formula of ignorantia legis non excusat is used should be considerably limited.

PL

Przedmiotem artykułu jest konfrontacja postulatu komunikatywności tekstu prawnego z derywacyjną koncepcją wykładni prawa Macieja Zielińskiego. Przedmiotem odniesienia uczyniono normę sankcjonowaną z perspektywy osoby o wykształceniu zawodowym, średnim i policealnym, a więc dominującym wśród polskiej populacji. Wykorzystując ochronną funkcję prawa karnego, autor podjął próbę zakwestionowania tezy, że przepisy karnoprawne są komunikatywne dla tak określonego interpretatora. Zastosowanie założeń derywacyjnej koncepcji wykładni uświadamia, że zarówno zjawisko rozczłonkowania (na poziomie syntaktycznym oraz treściowym) oraz wykorzystanie dyrektywy języka prawniczego (literatury i orzecznictwa), które – ponieważ stanowią powszechnie obowiązujący materiał interpretacyjny na równi z wykładnią autentyczną i mają w działaniu interpretacyjnym pierwszeństwo przed językiem ogólnym – wymagają od interpretatora nieprzeciętnej wiedzy prawniczej oraz prowadzenia żmudnych poszukiwań, co czyni prawo karne niezrozumiałym. W konsekwencji istotnemu praktycznemu ograniczeniu powinna podlegać sfera stosowania tradycyjnej formuły ignorantia legis non excusat.

15

Założenie racjonalnego prawodawcy w polskiej debacie teoretycznoprawnej. Punkt wyjścia i jego krytyka

51%

Bator A.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

21 - 34

PL

Koncepcja racjonalnego prawodawcy uznawana jest za jedno z największych osiągnięć polskiej doktryny prawniczej, a założenie racjonalności autora tekstu prawnego — za specyficzną cechę polskiej kultury prawnej. Koncepcja ta bywa jednak również krytykowana za scjentyzm i formalizm, na którym opiera swoją argumentację, a współcześnie dodatkowo za zacieranie granic władzy między polityczną legislatywą (realny prawodawca) a niezależną, apolityczną judykaturą (sędzia korzystający z założenia racjonalnego prawodawcy). Dodatkowego politycznego impetu tej dyskusji nadają obecnie polskie spory wokół reformy sądownictwa. W niniejszym tekście przywołuję historyczną dyskusję naukową, którą wywołało ukazanie się w 1973 roku pracy poznańskiego prawnika, filozofa i metodologa nauki L. Nowaka pod tytułem "Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa". W tezach tej pracy oraz w krytyce, jaką ówcześnie wywołała, dostrzegam przesłanki argumentacji — ukrytej za językiem teoretycznoprawnej debaty — która jest obecna również w aktualnych polskich sporach politycznych o kształt sądownictwa. Uprawdopodabnia to pogląd, że spory o niezawisłość sędziów i niezależność sądownictwa są sporami sięgającymi centrum polskiej kultury prawnej, jej specyfiki wyrażanej przez założenie racjonalności prawodawcy.

EN

The concept of the rational legislator is considered one of the greatest achievements of Polish legal doctrine, and the assumption of rationality of the author of a legal text — as a specific feature of Polish legal culture. However, this concept is sometimes criticised for scientism and formalism, on which it bases its argumentation, and today — additionally — for blurring the boundaries of power between the political legislature (real legislator) and independent, apolitical judiciary (judge using the assumption of rational legislator). An additional political impetus for this discussion is currently being given by Polish disputes over judicial reform. In this text, I recall a historical discussion in jurisprudence that was provoked in 1973 by the work of a Poznań lawyer, philosopher and methodologist of science Leszek Nowak entitled “Legal Interpretation. Study of the methodology of jurisprudence.” In the theses of this work and the criticism it provoked at the time, I can see reasons for the argument — hidden behind the language of jurisprudential debate — which is also present in current Polish political disputes about the shape of the judiciary. This justifies the view that disputes over the independence of judges and the judiciary are disputes reaching the centre of Polish legal culture, its specificity expressed by the assumption of the legislator’s rationality.

16

Problematyka klasyfikacji postanowień umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w oparciu o kryterium charakteru prawnego

51%

Nazaruk P.

Pieniądze i Więź

|

2014

|

vol. 17

|

issue 4(65)

127-135

PL

Celem artykułu jest przeprowadzenie kompleksowej klasyfikacji postanowień umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w oparciu o kryterium charakteru prawnego. Ponadto określono szczegółowe zasady kształtowania treści postanowień umowy z o.o. oraz metody wykładni aktu założycielskiego osoby prawnej. Artykuł zawiera szczegółową charakterystykę postanowień umowy polskiej spółki z o.o., szczególną uwagę poświęcono postanowieniom: obligatoryjnym, fakultatywnym, korporacyjnym, obligacyjnym, mieszanym, oraz esentialia negotti, naturalia negotii, accidentalia negotii. Analiza prawa polskiego została uzupełniona o uwagi porównawcze na tle prawa niemieckiego i systemów prawnych common law.

EN

The aim of this article is to depict the detailed classification of provisions of articles of association of a limited liability company on the basis of the legal nature criterion. What is more, it points out rules concerning modification of content of provisions of articles of association of a limited liability company and methods of interpretation of articles of association of a legal entity. The article also includes the comprehensive analysis of provisions of the Polish limited liability company, indicating in particular mandatory, non-mandatory, company, obligation and mixed provisions, and esentialia negotti, naturalia negotii, as well as accidentalia negotii. The analysis of the Polish law was supplemented by comparative notes relating to the German law and legal systems, which are based on common law.

17

Precedensowy charakter uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego

38%

Krzeszowiak P.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2016

|

vol. 20

35-49

EN

Precedensal Character Resolution of the Supreme Administrative Court The article presents the issue of the precedent character of some resolutions of the Supreme Administrative Court. At the same time he deals with the law-making and the precedent role of administrative courts. It deals with the issues of contemporary law change, including the transition from the syllogistic to the paradigmatic application of law. In addition, it describes Competence of the Supreme Administrative Court to adopt resolutions aimed at clarifying legal provisions, the application of which has caused divergences in the case law of administrative courts. At the end of the article is presented a review of the resolutions of the Supreme Administrative Court in the author’s assessment of the precedent character.

Refine search results

O konstytucjonalizacji prawa procesowego cywilnego

Kontrowersje wokół wykładni prawa – studium przypadku

Zakres stosowania opieki nad zdrowym dzieckiem (art. 188 Kodeksu pracy)

Normative and legal consequences of adopting a new ICOM museum definition

Instrumentalizacja prawa i instrumentalne użycie prawa a jego wykładnia

O pożytkach interpretacyjnych brytyjskiej filozofii analitycznej

Wykładnia przesłanek autorskoprawnej ochrony w przypadkach tak zwanych granicznych. Zarys metody

Ponownie o artykule 25 § 2a Kodeksu karnego. Kilka uwag do artykułu Jana Kluzy „Nowe granice obrony koniecznej? Uwagi na tle nowelizacji Kodeksu karnego z 8 grudnia 2017 r.”

Interpretacja art. 15 ust. 1 pkt 4 uznk w świetle koncepcji wykładni Macieja Zielińskiego

Problem luzu decyzyjnego w procesie stanowienia i stosowania prawa

Sztuczna inteligencja a wykładnia prawa – propozycja zastosowania systemów AI do ustalania założenia o racjonalnym prawodawcy

Uwagi w przedmiocie paradygmatu nauk prawnych

Podwójne ubezpieczenie tego samego przedmiotu ubezpieczenia przy ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej

Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)

Założenie racjonalnego prawodawcy w polskiej debacie teoretycznoprawnej. Punkt wyjścia i jego krytyka

Problematyka klasyfikacji postanowień umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w oparciu o kryterium charakteru prawnego

Precedensowy charakter uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego