Artykuł ma na celu ukazanie filmu jako „przedmiotu” działającego – wywołującego spory, ustanawiającego nowe przestrzenie konfliktu oraz ujawniającego wiedzę wspólnot interpretacyjnych. W tym celu przywołuję teorię posthumanizmu, będącego jednym z przejawów zwrotu performatywnego w humanistyce. Według niej, społecznych zmian nie da się interpretować bez włączania w proces refleksji przedmiotów nieożywionych, które wyznaczają ramę ludzkiego postępowania i myślenia. Najważniejszą częścią artykułu jest analiza recepcji filmu Układ zamknięty Ryszarda Bugajskiego, na przykładzie której tropię, w jaki sposób film oddziałuje na odbiorców, ustanawia wspólnoty interpretacyjne oraz staje się aktywnym czynnikiem więziotwórczym.
EN
This article shows film as a performing “object”, which induces controversies, establishes new fields of conflicts and discloses knowledge of interpretive communities. For this reason I use theory of posthumanism, what is a part of performative turn in the humanities. The main part of this article is an analysis of The Closed Circuit’s reception. It is an example of how film influences on viewers, establishes interpretative communities and becomes an active agent.
Celem artykułu jest porównanie kolektywu myślowego i wspólnoty interpretacyjnej, dwu zaskakująco do siebie podobnych pojęć sformułowanych niezależnie przez Ludwika Flecka i Stanleya Fisha. We współczesnym dyskursie oba te pojęcia zwykło się utożsamiać, tymczasem dokładna analiza kontekstów użycia interesujących terminów poświadcza, że odpowiednikiem wspólnoty interpretacyjnej jest zarówno pojęcie kolektywu, jak i stylu myślowego, oba te terminy w rozważaniach Fisha ulegają bowiem kontaminacji. Dokładna repartycja pojęcia wspólnoty interpretacyjnej wydaje się istotna ze względu na częstość jego wykorzystywania w pracach z zakresu interpretacji i poznania literaturoznawczego. W artykule zostają także przedstawione ogólniejsze uwagi na temat funkcjonowania i możliwej genezy tego typu sobowtórów pojęciowych i ich roli w poznaniu naukowym.
EN
The aim of the article is to compare the thought collective and the interpretive community, two surprisingly similar notions formulated independently by Ludwik Fleck and Stanley Fish. In contemporary discourse, both concepts are used as synonims, while an accurate analysis of the contexts of the use of interesting terms proves that the equivalent of the interpretive community is rather thought collective, as well as the thought style, both of these concepts in the deliberations of Fish are subject to contamination. The exact repartition of the notion of interpretive community seems to be important due to the frequency of its use in works in the field of literary interpretation and cognition. The article also presents more general remarks on the functioning and possible origin of twin terms and their role in scientific cognition.
W niniejszym artykule analizuję polityczność interpretacji i polityczność teorii interpretacji prawniczej z perspektywy neopragmatyzmu Stanleya Fisha. W pierwszej części tekstu definiuję pojęcie polityki i polityczności, zapożyczając się u Chantal Mouffe. Wyraźnie odróżniam polityczność, politykę i the policy; w mojej analizie wykorzystując pierwsze ujęcie (polityczność). W drugiej części artykułu charakteryzuję hermeneutyczny uniwersalizm, jako jedno z podejść do problematyki interpretacji prawniczej. W trzeciej części tekstu, po charakterystyce koncepcji wspólnot interpretacyjnych u Stanleya Fisha, wyprowadzam wnioski dotyczące politycznego charakteru wykładni prawa i teorii wykładni prawa. W ostatniej części tekstu zastanawiam się nad możliwościami budowy teorii interpretacji prawniczej, która uwewnętrzni inherentną polityczność wiedzy analizując koncepcję filozofii postanalitycznej, zaproponowanej w literaturze przez Andrzeja Batora.
EN
In this paper, I analyse the political character of the interpretation of law and the political nature of the theory of legal interpretation from Stanley Fish’s neo-pragmatist perspective. In the first part of the text, I define the concept of politics and the political, borrowing from Chantal Mouffe. I clearly distinguish between the political, politics, and policy; this article uses the first concept (the political). In the second part of the article, I characterize hermeneutic universalism as one of the approaches to the problem of legal interpretation. In the third part, following the characteristics of the concepts of interpretive communities as defined by Stanley Fish, I draw conclusions about the political nature of the interpretation of law and the theory of the interpretation of law. In conclusion, I analyse the possibilities of building a theory of legal interpretation that internalises the inherently political character of knowledge by analyzing the concept of post-analytical philosophy proposed in literature by Andrzej Bator.
To goal of this paper is to investigate different approaches to the definitions of multimedia, cross-media, transmedia, in the light of evolution of values and the development of digital and convergent cultures. The study proposes to define multimedia as ‘one story, one channel, many forms of content’, while – at the same time – сross-media and transmedia are being understood as ‘one story, many forms of content, many channels’ and ‘many stories, many forms of content, many channels, a single thematic universe, created with the active participation of readers (viewers)’ accordingly.
UK
В статье проанализировано различные подходы к определению терминов „мультимедиа”, „кросс-медиа”, „трансмедиа”, продемонстрировано эволюцию значений в процессе развития цифровой и конвергентной культур, предложено использовать термин „мультимедиа” в значении 'одна история, один канал, множество форм контента'; „кроссмедиа” – 'одна история, множество форм контента, множество каналов’; „трансмедиа” – 'множество историй, множество форм контента, множество каналов, единая тематическая вселенная, созданная при активном участии читателей (зрителей)'.