Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  język odziedziczony
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The aim of the paper was to explore vocabulary resources of heritage language learners in Norway and to compare them to those of their peer native speakers in Poland. Both groups showed a good passive knowledge of most frequent words. In the test of productive vocabulary, the lexical markers of texts written by both groups of learners were similar, apart from the lexical correctness parameter which included orthography. Polish heritage pupils, due to their limited contact with the written language, as opposed to Polish pupils, have considerable problems with proper spelling. On the whole however, surprisingly enough, Polish pupils did not excel much their Norwegian peers.
EN
Due to global social and economic changes the educational past and language biographies of Polish migrant children are currently more complex. Observations and research prove that a significant ratio of these children are bilingual. They learn the majority code relatively fast and at the same time they acquire/maintain Polish, their heritage language (HL). The level of their competency in Polish varies, however, due to limited contact with it and “little practice”. Most of the young migrants are therefore naturally bilingual, only rarely however may they boast cognitive bilingualism. In the paper, we analyze the phenomenon of bilingualism placing it in the learning/teaching perspective. We also emphasise the necessity of conducting comparative research into language competences of Polish bilingual teenagers. Such research would considerably expand our knowledge of bilingualism, in particular of the rarely studied cognitive form. It should also show a more systematic and thorough description of HL itself as a phenomenon situated somewhere ‘in between’ a native language and a foreign one. The results of such research would be applicable not only in socio-, psycho- and applied linguistics and pedagogy, but also in the sphere of education
PL
Przeobrażenia społeczno-ekonomiczne towarzyszące globalizacji sprawiły, że biografie językowe oraz przeszłość edukacyjna polskich dzieci stały się bardziej złożone. Obserwacje i prace badawcze pokazują, że znaczna część uczniów jest dwujęzyczna, zazwyczaj stosunkowo szybko przyswajają bowiem język kraju zamieszkania, zachowując lub poznając jednocześnie polszczyznę. Stopień jej znajomości może być jednak dość zróżnicowany ze względu na brak możliwości stałego i bezpośredniego z nią kontaktu. W rezultacie większą część młodych ludzi o polskich korzeniach cechuje dwujęzyczność naturalna, znacznie rzadziej natomiast ich udziałem jest dwujęzyczność kognitywna. W niniejszym artykule zjawisko dwujęzyczności będziemy rozważać na płaszczyźnie glottodydaktycznej. Zwrócimy również uwagę na konieczność badań komparatywnych kompetencji lingwistycznych osób bilingwalnych. Poszerzyłyby one naszą wiedzę o dwujęzyczności, w szczególności zaś o rzadko badanej – kognitywnej. Przyniosłyby również pełniejszą charakterystykę JOD jako fenomenu plasującego się językiem ojczystym a obcym, a ich wyniki znalazły zastosowanie nie tylko w glottodydaktyce, czy socjo- i psycholingwistyce, lecz także w edukacji.
PL
rzeprowadzone badania miały na celu stworzenie modeli predykcyjnych dla znajomości języka polskiego i wiedzy o Polsce wśród młodzieży pochodzenia polskiego wychowującej się od wczesnego dzieciństwa w niemieckiej Ratyzbonie. Próba badawcza objęła 41 nastolatków w wieku 13–18 lat. Przy wykorzystaniu analizy krokowej postępującej wyodrębniono czynniki środowiskowe i kognitywne wykazujące łącznie najwyższą korelację z poszczególnymi składnikami kompetencji językowej i kulturowej, tzn. ze znajomością języka mówionego, języka pisanego, wiedzą językowo-kulturową i wiedzą pozajęzykową. Dodatkowo zastosowana analiza skupień potwierdziła m.in. wysoką istotność przyjaźni z rówieśnikiem zamieszkałym w Polsce dla wszystkich składników kompetencji oprócz wiedzy pozajęzykowej.
EN
The study aims at identifying socio-demographic, social and attitudinal correlates of Polish language skills and knowledge about Poland in a sample of 41 teenagers aged 13–18 whose mothers migrated to Germany from Poland and who have been raised in Regensburg, Germany, since birth or infancy. Stepwise forward analysis was used to estimate the association between a range of socio-demographic, attitudinal and developmentalfactors on the one hand, and a range of skills on the other. Cluster analysis followed, confirming the outstanding role of maintenance of a long-term friendship with an age peer in Poland which had been identified as a strong predictor of four out of five competences.
PL
W artykule przedstawiono wzajemny wpływ między językami – polskim i słoweńskim – w zakresie fleksji imiennej (głównie rzeczownika i przymiotnika) oraz werbalnej w mowie dziecka dwujęzycznego we wczesnym okresie jego rozwoju, a mianowicie transfer pozytywny, jak i interferencje. Jest to przykład dwujęzyczności dziecięcej równoczesnej u chłopca żyjącego w rodzinie mieszanej, w której stosowało się różne strategie zwracania się do dziecka, głównie zasadę „jeden rodzic – jeden język” (matka – język polski, ojciec – język słoweński). Na występowanie w mowie dziecka interferencji miał wpływ również język środowiska, w którym chłopiec żył, w tym przypadku język słoweński, mogący stać się językiem dominującym. Niektóre przedstawione w artykule przykłady mowy Marka wskazują na specyficzne zjawiska językowe, które towarzyszyły jego wczesnemu rozwojowi językowemu, jak mieszanie kodów, przełączanie się z jednego języka na drugi, czy translację.
EN
In the article, the author presents the mutual impacts of Polish and Slovenian on one another in terms of nominal inflection (mainly of nouns and adjectives) and verb inflection in the speech of a bilingual child in his early development, specifically: positive transfer and interferences. She discusses the parallel children’s bilingualism of a boy living in a mixed family, where various strategies of addressing the child were used, mainly the rule “one parent, one language” (mother – Polish, father – Slovenian). The presence of interference in the child’s speech also caused by the language of the environment in which the boy lived, i.e. the Slovenian language, which could become the dominant one. Some of the examples of Marko’s speech presented in the article indicate special linguistic phenomena which existed in his early linguistic development, e.g., code mixing, switching from one language to the other, and translation.
Poradnik Językowy
|
2022
|
vol. 790
|
issue 1
167-195
EN
The knowledge of the vocabulary of early school-age children learning Polish abroad is one of the most important determinants of the level of their language proficiency. The paper presents the situation of Polish language teaching in the United States of America and Ukraine. Additionally, the paper discusses the status of the language among people of Polish origin. The author describes the preliminary results of the research on lexical competence of students: semantic fi elds with the largest lexical deficit among the children compared to their peers in Poland.
PL
Znajomość słownictwa dzieci w wieku wczesnoszkolnym uczących się języka polskiego poza granicami Polski jest jednym z najważniejszych wyznaczników poziomu opanowania polszczyzny. W artykule przedstawiono sytuację dydaktyki polszczyzny w Stanach Zjednoczonych i na Ukrainie. Dodatkowo został omówiony status języka wśród osób polskiego pochodzenia. Autorka opisuje wstępne wyniki badań kompetencji leksykalnej uczniów – zakresy tematyczne, w których odnotowano największy deficyt słownikowy dzieci w porównaniu z ich rówieśnikami w Polsce.
EN
The subject matter of Hanna Pułaczewska’s article is the impact of adolescence on the use of the Polish language by young people of Polish origin growing up from early childhood in the German city of Regensburg. She presents the results of a study conducted among 30 respondents aged 12–18, which consisted of interviews, surveys, and a language test. The results show how adolescence leads to a decrease in the Polish language’s participation in the lives of teenagers. Pułaczewska examines the difference between the younger and older age groups in the use of Polish language media and the use of Polish in direct contacts with peers in Germany, the relationship between these two aspects, and the impact of other social and linguistic factors on them. Both age and peer relations in Polish have been shown to influence the use of media in the same language. At the same time, peer interactions in Polish were more frequent if parents used it more often in communication with the child. The qualitative part of the study is devoted to the contexts of the use of Polish in a peer group and the motivation to use it. The results have been interpreted from the perspective of the theory of linguistic socialization, i.e., by taking into account developmental psychology’s findings on the period of adolescence. The relative decline in the role of the Polish language in media use in older adolescents has been interpreted as the result of the decreasing influence of parents and the increasing role of peers as role models in personal development during this period of life.
PL
Tematem artykułu jest wpływ okresu dojrzewania na użytkowanie języka polskiego przez młodzież pochodzenia polskiego wychowującą się od wczesnego dzieciństwa w niemieckiej Ratyzbonie. Przedstawione badanie, przeprowadzone wśród 30 respondentów w wieku 12–18 lat, oparte zostało na wywiadach, ankietach i teście językowym. Wyniki ukazują, w jaki sposób adolescencja prowadzi do zmniejszenia się udziału polszczyzny w życiu nastolatków. Zbadano różnicę między młodszą i starszą grupą wiekową w zakresie korzystania z polskojęzycznych mediów oraz stosowania języka polskiego w bezpośrednich kontaktach z rówieśnikami w Niemczech, związek między tymi dwoma aspektami oraz wpływ, jaki miały na nie inne czynniki społeczne i językowe. Zarówno wiek, jak i relacje z kolegami i koleżankami w języku polskim okazały się wpływać na użytkowanie mediów w tym samym języku. Natomiast interakcje rówieśnicze w polszczyźnie były częstsze, jeśli rodzice częściej posługiwali się nią w komunikacji z dzieckiem. Część jakościową badania poświęcono kontekstom stosowania języka polskiego w grupie koleżeńskiej i motywacji do jego wykorzystywania. Rezultaty zostały zinterpretowane z perspektywy teorii socjalizacji językowej z uwzględnieniem ustaleń na temat okresu dojrzewania psychologii rozwoju. Stosunkowe zmniejszenie się roli języka polskiego w użytkowaniu mediów u starszych nastolatków zostało zinterpretowane jako efekt zmniejszającego się wpływu rodziców i wzrastającej roli rówieśników jako wzorców w osobistym rozwoju w tym okresie życia.
EN
The article deals with the situation of Ukrainian language in contemporary multicultural societies. Selected issues present traditional ways of developing, existence and maintenance of the language in its home country and abroad. Sociolinguistic studies of this problem are very important for the coherent view of language developing processes. The aim of the paper is to represent the place of Ukrainian in the context of multilingualism of the modem world and to compare such definitions as bilingualism, mother tongue, heritage language, target language, first language and second language in different languages (English, Polish and Ukrainian) with reference to Ukrainian. One of the main research issues is comparing of lingual situation of Ukrainian in diaspora in different countries and its meaning for representatives of different waves of emigration. Meaning the language for each next generation, consequences of the language interference, ways of maintenance are the main issues interesting not just for linguists, but for sociologists so far.
PL
W artykule przedstawiono sytuację języka ukraińskiego we współczesnych społeczeństwach wielokulturowych. Wybrane zagadnienia prezentują tradycyjny rozwój, przetrwanie oraz zachowanie języka w kraju oraz w warunkach emigracji. Socjolingwistyczne badania tego problemu są bardzo ważne dla tworzenia całościowego obrazu rozwoju języka. Cel artykułu polega na przedstawieniu miejsca języka ukraińskiego w kontekście wielojęzyczności współczesnego świata oraz na porównywaniu takich definicji, jak dwujęzyczność, język ojczysty, język odziedziczony, język docelowy, pierwszy i drugi język w różnych językach (przede wszystkim w angielskim, polskim oraz ukraińskim) w odniesieniu właśnie do języka ukraińskiego. Ważnym aspektem jest porównywanie sytuacji języka ukraińskiego w diasporze w różnych krajach oraz znaczenia języka dla przedstawicieli różnych fal emigracji. Znaczenie języka dla każdego kolejnego pokolenia, skutki interferencji językowej, sposoby na zachowanie języka to podstawowe zagadnienia, które są interesujące zarówno dla językoznawców, jak i socjologów.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.